გეოგრაფია

გეოლოგისტებმა ანტარქტიდაზე 280 მილიონი წლის განმარხებული პოლარული ტყე  აღმოაჩინეს, რომელიც უძველესი პოლარული ტყის უძველეს მტკიცებულებად მიიჩნიეს.

ერიკ გულბრანსონი და ჯონ ისბელი, ვისკონს-მილუუკის უნივერსიტეტიდან იმ კლდეებს შორის, სადაც ოდესღაც ფოთლოვანი ტყე იყო, უძველესი სახეობები აღმოაჩინეს.

პოლარული ტყე იზრდებოდა ისეთ განედში, სადაც დღეს მცენარეთა გაზრდა შეუძლებელია და მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ, როგორც ჩანს, ის მცენარეები, რომელიც აქ იზრდებოდნენ, ძალიან ძლიერ სახეობას განეკუთვნებოდნენ. მკვლევარებს სურთ დაადგინონ, რა იყო მათი გადაშენების მიზეზი.

მიიჩნევენ, რომ ხეები ნახევარი წლის განმავლობაში სრულ სიბნელეში იმყოფებოდნენ, ხოლო ხუთი თვე-  უწყვეტი სინათლეში.

პერმულ პერიოდში ანტარქტიდა უფრო თბილი იყო, ვიდრე დღეს. იმ დროს ის ჯერ კიდევ გონდვანას ნაწილი იყო, ჰიპოთეზური კონტინენტი, რომელიც სამხრეთ ნახევარსფეროში არსებობდა. გონდვანა შედგებოდა თანამედროვე აფრიკის, სამხრეთი ამერიკის, ანტარქტიდის, ავსტრალიისა და კუნძულ ინდოსტანისაგან, რომელიც ლავრაზიასთან შეჯახების შემდეგ ჩამოყალიბდა ნახევარკუნძულად.

ერიკ გულბრანსონი მედიასთან საუბარში აცხაებს, რომ აღმოჩენილი პოლარული ტყის ასაკის დადგენა მისი გუნდის მთავარი გამოწვევა იყო. კვლევის შედეგების მიხედვით, ტყე დაახლოებით 280 მილიონი წლისაა, თუმცა შესაძლებელია, ის 20 მილიონი წლით ძველი ან ახალიც იყოს.

მეცნიერის განმარტებით, ახალი კვლევა მიზნად ისახავდა დაედგინა, თუ როგორ შეიცვალა პოლარული ეკოსისტემები მასობრივი გადაშენების დროს პერმისის პერიოდის ბოლოს, დაახლოებით 250 მილიონი წლის წინ.

მიუხედავად იმისა, რომ კვლევა კვლავ მიმდინარეობს იმასთან დაკავშირებით, თუ რამ გამოიწვია მასობრივი გადაშენება, ბევრი მეცნიერი მიიჩნევს, რომ ყველა სახეობის 90 პროცენტი, მათ შორის, პოლარული ტყე, დედამიწაზე განადგურდა მომატებული გლობალური ტემპერატურისა და ოკეანის მჟავიანობის გამო, რაც გამოწვეული იქნა ატმოსფეროში ნახშირბადის დიოქსიდის გავრცელებით 200 000 წლის განმავლობაში.

ერიკ გულბრანსონი აცხადებს, რომ მის მიერ ჩატარებული სამუშაოები მეცნიერებს თანამედროვე კლიმატის ცვლილების შედეგების გააზრებაში დაეხმარება.

წყარო: http://www.independent.co.uk

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

მკვლევარები ზელანდიაზე ორი თვის განმავლობაში ნიმუშებს აგროვებდნენ.

ათობით მილიონი წლის წინათ, კონტინენტი, რომელსაც ზელანდიას უწოდებენ, წყნარი ოკეანის ქვედა ნაწილში იყო ჩაფლული. ამ ზაფხულს, მეცნიერთა გუნდმა წყალქვეშა ექსპედიცია განახორციელა, რომლის შედეგებმა შესაძლოა დედამიწის პრეისტორიის შესახებ ახალი შეხედულება ჩამოაყალიბოს.

ორთვიანი ექსკურსიაში 12 ქვეყნის ოცდაათამდე მეცნიერი იმყოფებოდა. ოკეანის ფსკერის სიღრმეში, დაახლოებით, 1,219 მეტრის ქვემოთ, მათ დაახლოებით 2,438 მეტრი სიგრძის დანალექი ნუკლეუსები აღმოაჩინეს, რაც საშუალებას მოგვცემს 70 მილიონი წლის განმავლობაში მომხდარ პროცესებზე წარმოდგენა შეგვექმნას.

მეცნიერები ფიქრობენ, რომ ზელანდია ავსტრალიიდან 60-85 მილიონი წლის წინ გამოეყო და რეგიონში ახალი ზელანდიისა და სხვა კუნძულების ჩამოყალიბება დაიწყო. თუმცა, ჯერ კიდევ არსებობს გარკვეული დებატები იმის შესახებ, შეიძლება თუ არა, ზელანდია ცალკე კონტინენტად შევაფასოთ.

2017 წლის თებერვალში ჩრდილო-დასავლეთის უნივერსიტეტის გეოლოგმა – მაიკლ სკოტჩესმა National Geographic-ს განუცხადა, რომ ის კონტინენტური იყო და არა კონტინენტი. ეს კონტინენტური არ ყოფილა. მან ზელანდიისა და ავსტრალიის ურთიერთობა შეადარა ჩრდილოეთ ამერიკისა და გრენლანდიის, აფრიკისა და მადაგასკარს შორის კავშირს.

ექსპედიციის ფარგლებში მეცნიერებმა დაახლოებით 8,000 ნამარხი აღმოაჩინეს. რამაც მათ ასეულობით სხვადასხვა სახეობის შესწავლის საშუალება მისცა.

მკვლევარები აცხადებენ, რომ ზელანდიის ბინადრების შესწავლა მათ იქაური გარემო პირობების შესახებ მეტად ინფორმირებულებს გახდის.

,,ორგანიზმების მიკროსკოპული ნიჟარების აღმოჩენა, რომლებიც ცხოვრობდნენ თბილ არაღრმა ზღვებში, ცხადყოფს, რომ ზელანდიის კლიმატი და გეოგრაფია წარსულში დრამატულად განსხვავებული იყო,“ – აცხადებენ მეცნიერები.

აღმოჩენილ ნაშთებზე დაყრდნობით შეიძლება ითქვას, რომ ერთ დროს ზელანდიაში ხმელეთის ცხოველები ცხოვრობდნენ. როგორც ჩანს, რეგიონი კონტინენტებს შორის გადასაკვეთად გამოსაყენებელი ხიდი იყო.

ექსპედიციის მონაწილე მეცნიერები აცხადებენ, რომ იმის გასარკვევად, არის თუ არა ზელანდია კონტინენტი, დამატებითი კვლევაა საჭირო. მათ ზელანდიაზე დაბრუნებე სურთ იმ იმედით, რომ მოიპოვებენ მეტ ინფორმაციას კლიმატის ცვლილების შესახებ, ასევე ზელანდიის კლიმატის ისტორიას მილიონობით წლის წინ და დღეს.

საბურღი მოწყობილობით აღჭურვილი ხომალდი ახალ ზელანდიას, ავსტრალიასა და ანტარქტიკას ახლოს მდებარე რეგიონებს 2018 წელს ესტუმრება.

წყარო: http://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”