მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის ერთ-ერთი რაიონის, სახელწოდებით კარიტონ-კლიპერტონის შესწავლისას, დაახლოებით 5000 სახეობის აქამდე უცნობი წყლის არსება აღმოაჩინეს. ამის შესახებ BBC წერს.
ამ უცნაურ არსებებს შორის არიან ჭიები, მარჯნები და ჰოლოთურიები(ანუ ზღვის კიტრი).
მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის ფსკერზე აპარატი ჩაუშვეს, რომელიც დისტანციურად იმართება. სწორედ ამის შედეგად აღმოაჩინეს მათ ეს ახალი სახეობები.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
ერთუჯრედიანი არსება, რომელსაც 720 სქესი აქვს, მაგრამ ტვინი არ გააჩნია.
ექსპონანტს, რომელსაც „ბლობი“ უწოდეს, არ აქვს პირი, მუცელი და თვალები თუმცა საკვების აღმოჩენა და გადამუშავება შეუძლია.
„ბლობი“ სოკოს ჰგავს, მაგრამ ცხოველის მსგავსად მოქმედებს. იგი ფეხების გარეშე მოძრაობს. ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო და უნცაური თვისება, რაც ამ არსებას გააჩნია არის ის, რომ ორ ნაწილად გაჭრის შემთხვევაში ორ წუთში სხეულს იხორცებს.
ზოოლოგები აცხადებენ, რომ „ბლობი“ ბუნების ერთ-ერთი ამოუცნობი და საიდუმლო არსებაა.
„ის გვაოცებს, არ აქვს ტვინი, მაგრამ აქვს გარემოს შეცვლის შედეგად ქცევის ცვლილების უნარი და თუ ორ „ბლობს“ გააერთიანებთ, ერთი მეორეს საკუთარ ცოდნას გადაცემს,“ – განაცხადა პარიზის ბუნების ისტორიის მუზეუმის დირექტორმა ბრუნო დევიდმა.
მეცნიერების განმარტებით, დანამდვილებით შეიძლება ითქვას, რომ „ბლობი“ მცენარე არაა, თუმცა ძნელია იმის მტკიცება, რომ ის ცხოველი ან სოკოა, ვინაიდან მიუხედავად იმისა, რომ ვიზუალურად სოკოს ჰგავს, ამ უცნაურ არსებას ცხოველის თვისებები ახასიათებს – მას გარემოს შეცვლის შედეგად ქცევის ცვლილების უნარი აქვს.
წყარო : Reuters
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
1995 წლიდან დიდ ბარიერულ რიფში მარჯანი 50 პროცენტზე მეტით შემცირდა და ეს პრაქტიკულად ყველა სახეობას შეეხო, – ამის შესახებ ავსტრალიელი მეცნიერების მიერ ჩატარებულ ახალ კვლევაშია ნათქვამი.
კვლევის თანახმად, რომელმაც დიდი ბარიერული რიფის მთელი 2300 კილომეტრი მოიცვა და თითქმის ყველა დონეზე შემაშფოთებელი დანაკარგი აღმოაჩინა, ყველაზე მნიშვნელოვანი შემცირება 2016 და 2017 წლებში მასობრივი გაუფერულების შემდეგ მოხდა, მიმდინარე წელს კი კიდევ უფრო მეტი მასობრივი გაუფერულება მოხდა.
კვლევა, რომელიც ჟურნალში Proceedings of the Royal Society-ში გამოქვეყნდა, ქუინსლენდის მარჯნის რიფების კვლევების ცენტრის მეცნიერებმა ჩაატარეს, რომლებმაც 1995-დან 2017 წლამდე პერიოდში მარჯნის ჯანმრთელობისა და ზომის შეფასება განახორციელეს.
მათი მტკიცებით, ყველაზე მეტად ტოტებისა და ბრტყელი ფორმის მარჯნები დაზიანდნენ. ეს არის მსხვილი, სტრუქტურული სახეობები, რომლებიც, ჩვეულებრივ, თევზისა და ზღვის სხვა ცხოველების გავრცელების ადგილებს წარმოადგენს.
პროფესორი ტერი ჰიუგისი, რომელიც კვლევის თანაავტორია, აცხადებს, რომ მარჯნების ამ ტიპებს მასობრივი გაუფერულება ყველაზე მეტად შეეხო, რის შედეგადაც რიფის ორი მესამედი დაზიანდა.
აღსანიშნავია, რომ გაუფერულება ხდება მაშინ, როდესაც სტრესის ქვეშ მყოფი მარჯნები ზოოქსანთელას სახელით ცნობილ წყალმცენარეებს განდევნიან, რაც მათ ფერს ანიჭებს.
ნორმალური პირობების დაბრუნების შემთხვევაში მარჯანს შეუძლია აღდგეს, მაგრამ ამას შეიძლება ათწლეულები დასჭირდეს.
2019 წელს ჩატარებულმა გამოკვლევამ აჩვენა, რომ დაზიანებული მარჯნები ცდილობდნენ აღდგენას, რადგან მოზრდილი მარჯნების უმეტესობა მკვდარია.
”მარჯნის მოსახლეობას აქვს მილიონობით პატარა მარჯანი, ისევე როგორც უამრავი დიდი მარჯანი. ჩვენი კვლევის შედეგები აჩვენებს, რომ დიდი ბარიერული რიფის აღდგენის შესაძლებლობას წარსულთან შედარებით რისკის ქვეშაა, რადგან უფრო ნაკლები შვილი მარჯანია”, – აცხადებენ კვლევის ავტორები.
ცნობისთვის, დიდი ბარიერული რიფი “უზარმაზარი სამეცნიერო და ბუნებრივი მნიშვნელობისათვის“ 1981 წელს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლად ცნეს.
თუმცა ბოლო ათწლეულის განმავლობაში იგი ძლიერ დააზიანა თბილმა ზღვამ, რომელმაც გაანადგურა მარჯანი და დააჩქარა წყალმცენარეების და სხვა დამაბინძურებლების ზრდა.
მეცნიერები აცხადებენ, რომ ადამიანის ქმედების შედეგად გამოწვეული დათბობა რიფს დიდ საფრთხეს უქმნის.
”დასაკარგი დრო არ არის – ჩვენ მკვეთრად უნდა შევამციროთ სათბურის გაზების ემისიები,” – აცხადებენ კვლევის ავტორები.
წინა ინდუსტრიული დროიდან მოყოლებული, გლობალური ტემპერატურა უკვე დაახლოებით 1 გრადუსი ცელსიუსით გაიზარდა. გაერო გვაფრთხილებს, რომ თუკი ეს ზრდა 1.5 გრადუსს მიაღწევს, მსოფლიოს მარჯნების 90%-ი განადგურდება.
წყარო : BBC
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
უნდა ვიფიქროთ, რომ კაცობრიობა დასაბამიდან შეეგუა ბუნებრივ რადიაციულ ფონს, მაგრამ ჩვენს დროში ეკოლოგიური საშიშროება გაიზარდა რადიაციის ხელოვნური წყაროების (ატომური იარაღის გამოცდის შემდეგ წარმოქმნილი რადიაქტიური ნალექების, სამედიცინო და ტექნიკური მიზნებისათვის გამოყენებული აპარატურის, ამაჩქარებლების, მნათციფერბლატიანი საათებისა და სხვ.) გაჩენასთან ერთად, რამაც ბუნებაში არსებული მაიონიზირებელი გამოსხივების დონე გაზარდა.
სიცოცხლე დედამიწაზე ჩაისახა და ვითარდება რადიაციული ფონის პირობებში, ამიტომ შეიძლება ვიფიქროთ, რომ რადიაციის ბუნებრივი დონე არა მარტო სპონტანური მუტაციების გამოვლენის ერთ-ერთი მიზეზია, არამედ ფლორისა და ფაუნის ევოლუციის აუცილებელი ფაქტორიც.
რადიაქტიური ემანაციები განუწყვეტლივ წარმოიქმნება ქანებში დაშლის შედეგად. ისინი ან გადადიან ჰაერში, ან რჩებიან ფორებში. ამიტომ ქანებიდან ემანაციის გამოყოფა შეიძლება დავახასიათოთ სიდიდით, რომელსაც ემანირების კოეფიციენტი ეწოდება. ემანაციის კოეფიციენტი ეწოდება ქანის მიერ 1 წმ-ში გამოყოფილი ემანაციების რაოდენობის შეფარდებას ემანაციის იმ სრულ რაოდენობასთან, რომელიც ამ დროის განმავლობაში ქანში წარმოიქმნა. ემანაციების კოეფიციენტი გამოისახება პროცენტებში.
რადონი 222 ყველაზე სტაბილური ელემენტია, მისი ნახევარდაშლის პერიოდი 3,8 დღე-ღამეა, ის მძიმე აირია, რომელსაც მუდმივად ასხივებს დედამიწის ქერქი და, ძირითადად, სარდაფებსა და დახევარსარდაფებში გროვდება. ამიტომ არის, რომ კოტეჯებსა და საწოლ ოთახებს ყოველთვის მეორე ან მესამე სართულებზე განათავსებენ; რადონს ყველაზე დიდი რაოდენობით გამოყოფს გრანიტი და დაბინძურებული აგური. იგი ჰაერზე 7,5 ჯერ მძიმეა, ამიტომ მისი კონცენტაცია ქვედა სართულებზე გაცილებით მაღალია, ვიდრე მრავალსართულიანი სახლების ზედა სართულებზე.
სამყარო, რომელშიც ვცხოვრობთ, ეკოლოგიური სიჯანსაღით, ნამდვილად ვერ დაიკვეხნის. ვსუნთქავთ ჰაერს, რომელშიც მენდელეევის ცხრილის ელემენტთა მთელი სისტემაა თავმოყრილი, მივირთმევთ გენმოდიფიცირებული პროდუქტების გარკვეულ რაოდენობას და გვგონია, რომ ერთადერთი ადგილი, სადაც თავი დაცულად შეიძლება ვიგრძნოთ, სახლია. თუმცა, როგორც ირკვევა, არც ის ყოფილა სავსებით უვნებელი.
ავეჯი, რომლითაც თავს ვიწონებთ, შესაძლოა მავნე ნივთიერებებით იყოს დაბინძურებული; შპალერები, ლამინატი და სხვა საშენი მასალა, რომლითაც სახლია ნაგები, გარდა მავნე ქიმიური მინარევებისა, შესაძლოა, რადიაციული გამოსხივების წყაროც აღმოჩნდეს. საშენი მასალებიდან მიღებული დასხივების დოზა იმ საერთო დოზის 60%-ს აღწევს, რომელსაც ადამიანი ჩვეულებრივ პირობებში იღებს გარემოდან.
დედამიწაზე არსებობს რადიაციის ბუნებრივი წყაროები, რომლებიც რადიოიზოტოპებს შეიცავს. მათი უდიდესი ნაწილი თავმოყრილია გრანიტსა და თიხამიწაში, სხვადასხვა შემადგენლობის ქვებში, საფრთხისშემცველია თაბაშირი, ჩვეულებრივი და სილიკატური აგური, მინაბოჭკო.
ამერიკაში ერთი წლის განმავლობაში რადონთან დაკავშირებულ გამოკვლევებზე დაიხარჯა 500 მილიონი დოლარი, შენობების გამოკვლევაზეც–ამდენივე. რადონისაგან დაცვის ყველაზე მარტივი და აუცილებელი პირობაა ბინის ხშირად განიავება, განსაკუთრებით სამზარეულოსა და აბაზანის, რადგან რადონი წყალსაც მოყვება და ზოგან განსაკუთრებით დიდი რაოდენობითაც. ამრიგად, სასურველია მოსახლეობას რადიაციის შესახებ ჰქონდეს უფრო მეტი რეალური ინფორმაცია, რათა იყოს ბევრად აქტიური და კატეგორიული მთავრობის მიმართ, რომ პარტიებს, რომელთაც აქვთ მთავრობაში მოსვლის სურვილი, თავის პროგრამებში უეჭველად ჰქონდეთ რადიაციისაგან მოსახლეობის დაცვის რეალური საშუალებები და განხორციელების გზები, რადგან რადიაციული ფონი იმდენად გაზრდილია, რომ ის უკვე საშიში გახდა ცოცხალი უჯრედებისათვის, განსაკუთრებით კი გენებისათვის, რომლის გარეშე არ არსებობს მომავალი და არ არსებობს სიცოცხლე.
განურჩევლად იმისა, რომელი დაბინძურებული საშენი მასალითაა ნაგები საცხოვრებელი სახლი, ყველა რადიაქტიური ნივთიერება მაინც იმით არის საშიში, რომ დაშლის შედეგად გამოყოფს რადონ 222-ს – საცხოვრებელ სახლებში გავრცელებულ ყველაზე საშიშ რადიაქტიურ აირს.
რადონით ადამიანი უმთავრესად დახურულ, გაუნიავებელ შენობებში სხივდება. რადონი შენობაში იჭრება ფუნდამენტში, იატაკსა და კედლებზე გაჩენილი ბზარებიდან და ნაპრალებიდან. მისი ქიმიური შებოჭვა და უტილიზაცია ვერ ხერხდება, რადგან იგი ინერტული აირია. რადონს, გარდა აქტიური გამოყოფისა, დაგროვების უნარიც შესწევს. ქვისა და აგურის სახლებში მისი კონცენტრაცია გაცილებით მაღალია, ვიდრე ხისაში – მომწამვლელი აირი მათში ნაკლებად გროვდება. რადონი ჩასუნთქულ ჰაერთან ერთად ხვდება ფილტვებში, იშლება და გამოყოფს ალფა-ნაწილაკებს, რომლებიც უარყოფითად მოქმედებენ ცოცხალი ორგანიზმის ქსოვილებზე, განსაკუთრებით კი ფილტვებზე, რადგან იწვევენ მის მიკროდამწვრობებს. რადონით ხანგრძლივად დასხივების შემთხვევაში რამდენადმეი ზრდება ფილტვის სიმსივნის განვითარების ალბათობა. რადონის მიერ გამოსხივება მეექვსე ადგილს იკავებს მსოფლიოში ფილტვის კიბოს მიზეზებს შორის, ხოლო მწეველ ადამიანებში იგი მეორე ფაქტორია, რომელიც ფილტვის ავთვისებიან გადაგვარებას იწვევს.
როგორ დავიცვათ თავი?
საფრთხესთან ბრძოლის ორი მიმართულება არსებობს:
არ დავუშვათ რადონის მოხვედრა საცხოვრებელ გარემოში;
რაც შეიძლებას წრაფად განვდევნოთ იგი სახლიდან.
დედამიწიდან გამოყოფილი რადონი საცხოვრებელ გარემოში რომ არმოხვდეს, აუცილებელია, საგულდაგულოდ დაცემენტდეს ფუნდამენტი, იატაკქვეშეთი, ადგილები, რომლებიც უშუალოდ ეხება მიწას. აგურიდან ოთახებში 10-ჯერ ნაკლები რადონი მოხვდება, თუ კედლებს დაფარავთ მკვრივი და ხარისხიანი შპალერით, რომელიც ირეცხება. სამზარეულოში აუცილებელია ნამწვი აირების გამწოვის დამონტაჟება. შენობა ხშირად უნდა განიავდეს – რადონს ისე არაფრის ,,ეშინია”, როგორც ორპირი ქარისა. გრანდიოზული მშენებლობის დაწყების წინ კი უნდა გაისინჯოს შენობის საძირკვლის ჩასახმელი ორმო და ის საშენი მასალა რომელთა შეძენასაც აპირებთ. საქართველოში სჯობს, ყოველივე ეს თავად გააკეთოთ, რადგან თანამედროვე ბაზარზე მოხვედრილი საშენი მასალების ნაწილს წარმოშობისა და რადიაციული უვნებლობის დამადასტურებელი სერთიფიკატი არ გააჩნია.
აღსანიშნავია, რომ წლების განმავლობაში ივ.ჯავახიშვილის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ბირთვული ფიზიკის კათედრაზე არსებობდა რადიაციული უსაფრთხოების განყოფილება, რომელიც ჩერნობილის ავარიის შემდეგ აკონტროლებდა თბილისის (გარკვეულ შემთხვევებში, საქართველოს) ბაზრებზე შემოსულ საკვებ პროდუქტებს და საშენ მასალებს. იმ პერიოდში, ეს ლაბორატორია, საკმაოდ მკაცრი კონტროლის გამო, აღიარებული ორგანიზაცია იყო მოსახლეობის რადიაციული დაცვის თვალსაზრისით, თუმცა 2006 წლის შემდეგ ის თსუ-ში აღარ ფუნქციონირებს.
ამერიკის შეერთებულ შტატებსა და ევროპაში არსებობს სპეციალური ხელსაწყოები, რომლითაც წინასწარ მოწმდება სახლის ასაშენებელი ადგილი და მასალა, არამედ ის ხელსაწყოებიც, რომლის საშუალებითაც შესაძლებელია რადონის ძირითადი რაოდენობა გამოიდევნოს სახლებიდან. სასურველია, საქართველოშიც დამკვიდრდეს რადონის კონტროლის ტრადიცია.
ხაზგასასმელია, რომ დასავლეთ საქართველოში, მაღალი ნესტის გამო, ტრადიციულად მიღებული იყო სახლები, რომლის პირველი სართული მიწას არ ეხებოდა და გარკვეულისიმაღლიდან იწყებოდა მშენებლობა, თანაც ისე, რომ სახლის ქვეშ სიცარიელეები იყო დატოვებული და მუდმივად ნიავდებოდა ეს ადგილი. ამგვარად, გარდა იმისა, რომ ნესტი შრებოდა, რადონის დაგროვების და სახლში შეღწევის შესაძლებლობებიც მინიმუმამდე იყო დაყვანილი.
ახლა, როდესაც კერძო სახლები შენდება მაღალი მარკის ცემენტებით და მთლიანად იფარება პირველი სართულის მიწისპირა ფენა ბეტონით, რასაკვირველია, გაზრდილია ასეთი სახლების რადონით დაბინძურების შესაძლებლობები, მიუხედავად იმისა, რომ ბეტონი გარკვეულწილად თამაშობს რადონის შემაკავებელ როლს.
აღსანიშნავია, რომ დღეს რადონით დაბინძურებასთან ბრძოლა საქართველოში მინიმუმამდეა დაყვანილი.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
მეცნიერები გვაფრთხილებენ, რომ მთავარი სისტემა, რომელიც მართავს ოკეანურ დინებებს, მოშლის ზღვარზეა, რაც მეტწილად გამოწვეულია კლიმატის ცვლილებებით. ისინი ვარაუდობენ, რომ ცვლილებამ შესაძლოა ევროპასა და ჩრდილოეთ ამერიკაში ყინვები გამოიწვიოს.
ბოლო წლებში ატლანტიკის მერიდიანული ცირკულაციის (AMOC) სისტემა, რომელიც ზღვის თბილ წყალს ტროპიკებიდან ჩრდილოეთ ევროპის ტერიტორიამდე მიაქანებს, სადაც ის ცივდება და უკან ბრუნდება, სუსტდება.
AMOC-ის მოშლის შემთხვევაში, თუ ცირკულაცია შეწყდება, ამან შეიძლება გამოიწვიოს ევროპის დიდ და ჩრდილოეთ ამერიკის ზოგიერთ ნაწილში ექსტრემალური სიცივე და ზღვის დონის მატება ჩრდილოეთ ამერიკის აღმოსავლეთ სანაპიროზე.
უკანასკნელად, როდესაც AMOC მოიშალა, ეს გამყინვარების უკანასკნელი პერიოდი იყო, დაახლოებით 12 ათასი წლის წინ. ექსტრემალური სიცივის პერიოდი კი თითქმის ათასწლეული გაგრძელდა.
AMOC-ის შესუსტება გამოწვეულია ზღვის ტემპერატურის მომატებით, რაც ჩვენი ქმედებებითა და სათბურის აირების ზრდით არის გამოწვეული. ეს პროცესი გოლფსტრიმის თბილი დინების დაგვიანებას უკვე იწვევს და შეერთებული შტატების აღმოსავლეთ სანაპიროს გასწვრივ ზღვის დონის მატებას. ჯერჯერობით უცნობია რა დრო დასჭირდება საკმარისი სათბურის აირის გამოყოფას იმისათვის, რომ AMOC-ის მოშლა გამოიწვიოს, ამიტომ მნიშვნელოვანია ეს პროცესი მაქსიმალურად შევანელოთ.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”
ჩვენი ზაფხული უკვე, დაახლოებით, 20%-ით დიდია, ვიდრე ეს ადრე იყო. თუ კლიმატის კრიზისი გაგრძელდება, 2100 წლისთვის ჩრდილოეთ ნახევარსფეროზე ზაფხული 6 თვიანი გახდება. გამოდის, რომ 1950 წელთან შედარებით, ზაფხული ორჯერ დიდი იქნება. მეტიც, ასეთი ზაფხული ბევრად უფრო ცხელი იქნება, რაც მეტ ხანძარს და კატაკლიზმებს გამოიწვევს.
ასეთი პროგნოზის მისაღებად მკვლევრებმა კლიმატის ისტორიული მონაცემები გამოიყენეს და გამოიკვლიეს, თუ როგორ იცვლებოდა ის აქამდე. მათი კვლევა Geophysical Research Letters-ში გამოქვეყნდა და აჩვენა, რომ 1952 წლიდან, 2011 წლამდე ჩრდილოეთ ნახევარსფეროს ზაფხული, საშუალოდ, 78 დღიდან 95 დღემდეა გაზრდილი.
კლიმატის ცვლილების მოდელების გამოყენებით, მკვლევრებმა აჩვენეს, რომ წინ კიდევ უფრო დიდი ცვლილებებია. 2100 წლისთვის, ჩრდილოეთ ნახევარსფეროს ზაფხული, საშუალოდ, 166 დღე გრძელდება. ეს ყველა სხვა სეზონს შეამცირებს, ხოლო ზამთარს 31 დღემდე დაიყვანს.
პროგნოზით, ხმელთაშუა ზღვის რეგიონმა და ტიბეტის მთიანეთმა ყველაზე დიდი ცვლილებები უნდა განიცადოს. თუმცა, ეს საბოლოოდ ყველაფერზე მოახდენს გავლენას, მათ შორის სოფლის მეურნეობაზე და ადამიანების ჯანმრთელობაზე.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
კლიმატი საგანგაშოდ იცვლება დედამიწაზე, ეს ცვლილებები კი, რა თქმა უნდა, ყველაფერზე ახდენს გავლენას ჩვენს ირგვლივ. კლიმატის ცვლილებები მყინვარების დნობასა და ყინულის ფენების განლევას იწვევს ოკეანეში. XIX საუკუნის შემდეგ პლანეტის ზედაპირის საშუალო ტემპერატურა დაახლოებით 1,1 ცელსიუსით გაიზარდა. დედამიწაზე თითქმის ყველა მყინვარმა დაიწყო უკან დახევა, მათ შორის: ალპები, ჰიმალაები, ანდები და კილიმანჯარო.
მთამსვლელი უილ გადი ახლოდან შეესწრო კლიმატის კრიზისს კილიმანჯაროზე. მთამსვლელმა მთელი ცხოვრება გაატარა დედამიწის ცივ ადგილებში და შესაძლოა ბოლოჯერ იმყოფებოდა კილიმანჯაროზე 2020 წლის თებერვალში, სანამ COVID-19-ის პანდემია დაატყდებოდა მსოფლიოს.
”ყინულის ნაწილი, რომელიც მე ექვსი წლის წინ, 2014 წელს ავიღე, გაქრა,” – განუცხადა მან CNN-ს.
მთამსვლელი შეისწავლის კლიმატის ცვლილებების გავლენას კილიმანჯაროზე, აფრიკის უმაღლეს მწვერვალზე. მისი თქმით, ყინული საკმაოდ მალე ქრება. ყინულის ნაწილი, რომელიც 6 წლის წინ დალაშქრა უკვე აღარ არის. 2014 წელს იყო, ახლა კი უბრალოდ აღარ არის. 2020 წლის თებერვალში მან სრულიად სხვა მთა დალაშქრა. მთამსვლელი ამბობს, რომ ეს მეტად ამაღელვებელი მომენატია მიხვიდე და ვერ ნახო ის ყინული, რომელზე ასვლაც გინდოდა, ეს ალბათ ცოტაოდენ იმედგაცრუებასაც იწვევს.
ვინც ქალაქში ცხროვრობს, ყოველდღე ოფისში მუშაობს ეს ცვლილება რთული შესამჩნევია მათთვის, მაგრამ მთამსვლელებისთვის არა, რადგან ზოგჯერ მათი ,,ოფისის შენობა” უბრალოდ ქრება. კილიმანჯაროს მყინვარი, რომელსაც მთამსვლელები იყენებდნენ იმდენად შემცირებულია, რომ უკვე სახიფათოც არის მისი გამოყენება.
წყრო: CNN
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
ჟანჯიაჯიეს ეროვნულ პარკი არის ჩინეთის პირველი ეროვნული პარკი, რომელიც 1982 წელს გაიხსნა და მდებარეობს ხუნანის პროვინციაში. პარკის მეტად მნიშვნელოვანი გეოგრაფიული მახასიათებელია სვეტის მსგავსი წარმონაქმნი, რომელიც კარსტული რელიეფის მსგავსია, მაგრამ კირქვისაგან არ არის აგებული შემადგენელი ქანები, ეს სვეტები ეროზიის შედეგადაა წარმოქმნილი და მათი რაოდენობა დაახლოებით 3000-ია.
ტიანმენის გამოქვაბული არის მსოფლიოში ყველაზე მაღალი ბუნებრივი მღვიმე. ტიანმენის მღვიმის სიმაღლე 131,5 მეტრია, სიგანე 57 მეტრი და სიღრმე 60 მეტრი. საუკუნეების განმავლობაში ეს ადგილი იმპერატორებისთვისა თუ უბრალო ხალხისთვის წმინდა ადგილად მიიჩნეოდა. ვიზიტორს მღვიმის მოსანახულებლად ორი გზა აქვს, ერთ-ერთი გზა კიბეზე ასვლაა, რომელსაც ,,სამოთხისაკენ მიმავალ კიბეს” უწოდებდნენ. სულ 999 საფეხურია, რაც სამოთხის უზენაესობისა და მუდმვობის განსახიერებაა. მეორე გზა ლიფტია, რომელიც გვირაბში დამონტაჟებული პირველი ესკალატორია მსოფლიოში და რომლის დახმარებითაც მთის წვერზე შეგვიძლია ასვლა.
,,სამხრეთ ცის სვეტს” ოფიციალურად ეწოდა 2010 წელს “ავატარის ალილუიას მთა”, ყველაზე მაღალშემოსავლიანი ფილმის გამო. ფილმი ,,ავატარი” 2010 წელს გამოვიდა, რეჯისორი ჯეიმს კამერონი კი აღნიშნავს, რომ სწორედ ეს ეროვნული პარკი იყო მისი შთაგონების წყარო და პარკის ვიზიტორთა რაოდენობაც სწორედ ფილმის გამოშვების შემდეგ გაიზარდა.
მსოფლიოში ყველაზე გრძელი საბაგირო გზა სწორედ აქ მდებარეობას. საბაგირო გზა პარკის უმეტესი ნაწილის ნახვის შესაძლებლობას გვაძლევს, რომლის სიგრძე 7455 მეტრია.
მსოფლიოს ყველაზე მაღალი და სწრაფი ლიფტი, რომელიც გინესის რეკორდების წიგნშია შეტანილი, 326 მეტრი(1070ფუტი) სიგრძისაა, მდებარეობას ჟანჯიაჯიეს ეროვნული პარკის ტერიტორიაზე. ლიფტის მშენებლობას 3 წელი დასჭირდა და მისი ღირებულება თითქმის 20 მილიონი დოლარი იყო. ლიფტს შეუძლია მგზავრების ტრანსპორტირება ორ წუთზე ნაკლებ დროში.
2016 წელს აგვისტოში Zhangjiajie Grand Canyon-მა გახსნა ორ კლდეს შორის გადებული მინის ხიდი, რომელიც მსოფლიოში ყველაზე გრძელი და მაღალია, 430 მეტრი სიგრძის და 300 მეტრი სიმაღლის. ხიდის გახსნიდან 13 დღის შემდეგ დაიხურა უსაფრთხოების წესების დარღვევისა და ვიზიტორთა სიმრავლის გამო. თუმცა 2016 წლის სექტემბერში უსაფრთხოების ზომების კორექტირების შემდეგ ისევ გაიხსნა და ვიზიტორთა სიმრავლითაც გამოირჩევა.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
2050 წლისთვის, არსებობს საფრთხე, რომ დედამიწაზე კაკაოს პლანტაციები ვეღარ გაიხარებს. მიზეზი ჰაერის გამოშრობა და გლობალური დათბობაა. შედეგად, ჩვენი პლანეტიდან შოკოლადი გაქრება.
პლასტმასის კონსტრუქტორის LEGO-ს ნაწილები მსოფლიო ოკეანეში 1300 წელი გაძლებენ. ამის შესახებ დასკვნა ბრიტანული უნივერსიტეტის მეცნიერებმა მოამზადეს. მათ ჩაატარეს ექსპერიმენტი, რა ვადებში იშლება პლასტმასის ნაწილები ზღვის წყალში.
კვლევა გამოცემა Environmental Pollution-ში გამოქვეყნდა. მეცნიერებმა LEGO-ს 50-მდე დეტალი შეისწავლეს, რომელიც ინგლისის სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპიროზე ბოლო 10 წლის განმავლობაში იპოვეს.
მეცნიერებმა ამ დეტალების შემადგენლობა რენტგენის გამოყენებით ზედმიწევნით შეისწავლეს. LEGO-ს ნაწილები წყალში 70-80-იან წლებში მოხვდა და არ დაიშალა. მეცნიერებმა დაასკვნეს, რომ ეს ნაწილები ზღვის წყალში 100-დან 1300 წელი გაძლებენ.
