მეც­ნი­ე­რე­ბი ამ­ბო­ბენ, რომ “ელ-ნი­ნი­ოს” გავ­ლე­ნა, რო­მელ­მაც კლი­მა­ტის ცვლი­ლე­ბას­თან ერ­თად, გლო­ბა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა ახალ სი­მაღ­ლე­ე­ბამ­დე აიყ­ვა­ნა, დას­რულ­და. ავ­სტრა­ლი­ის მე­ტე­ო­რო­ლო­გი­ის ბი­უ­როს თქმით, გა­სულ კვი­რა­ში წყნა­რი ოკე­ა­ნე “არ­სე­ბი­თად გაგ­რილ­და”.

• ელ-ნი­ნიო წყნა­რი ოკე­ა­ნის ეკ­ვა­ტო­რუ­ლი ნა­წი­ლის ზე­და­პი­რუ­ლი ფე­ნის ტემ­პე­რა­ტუ­რის რყე­ვაა, რო­მე­ლიც შე­სამ­ჩნევ გავ­ლე­ნას ახ­დენს კლი­მატ­ზე.

გა­სუ­ლი წლის ივ­ნის­ში და­წყე­ბულ­მა ამ კლი­მა­ტურ­მა მოვ­ლე­ნამ წყნა­რი ოკე­ა­ნის ზე­და­პირ­ზე უფრო თბი­ლი წყლე­ბი ამო­ი­ტა­ნა, რაც ატ­მოს­ფე­როს კი­დევ უფრო ათ­ბობ­და. ამის მი­უ­ხე­და­ვად, რა გვე­ლის მო­მა­ვალ­ში, მკვლევ­რებ­მა ჯერ არ იცი­ან. მეც­ნი­ე­რე­ბი ამ­ბო­ბენ, რომ ელ-ნი­ნი­ოს დას­რუ­ლე­ბი­დან რამ­დე­ნი­მე თვე­ში შე­ვი­ტყობთ, არის თუ არა ბო­ლოდ­რო­ინ­დე­ლი მა­ღა­ლი ტემ­პე­რა­ტუ­რა დაჩ­ქა­რე­ბუ­ლი კლი­მა­ტის ცვლი­ლე­ბის დამ­სა­ხუ­რე­ბა.

ყო­ველ რამ­დე­ნი­მე წელ­ში, “ელ-ნი­ნი­ოს” დად­გო­მა მსოფ­ლი­ოს ბევრ ქვე­ყა­ნა­ში ამინ­დის მკვეთრ ცვლი­ლე­ბებს იწ­ვევს, ხშირ­დე­ბა წყალ­დი­დო­ბე­ბი და გვალ­ვა. მას სამი გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი ფაზა აქვს, ცხე­ლი “ელ-ნი­ნიო”, ნე­იტ­რა­ლუ­რი პი­რო­ბე­ბი ან შე­და­რე­ბით გრი­ლი პე­რი­ო­დი, სა­ხელ­წო­დე­ბით “ლა-ნი­ნია”.

რაც შე­ე­ხე­ბა ლა-ნი­ნი­ას, მას მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გავ­ლე­ნის მოხ­დე­ნა შე­უძ­ლია ქა­რიშ­ხალ­ზე. ხში­რად ის ქა­რიშ­ხლის და­წყე­ბის მი­ზე­ზი ხდე­ბა.

წყა­რო: bbc

მო­ამ­ზა­და: ანა სი­ბოშ­ვილ­მა

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ბრაზილიაში, ამაზონის ტყის მდინარეებში ბოლო 121 წლის განმავლობაში წყლის ყველაზე დაბალი დონე დაფიქსირდა. ამის შესახებ CNN-ი იტყობინება.

ტელეარხის ცნობით, ამის მიზეზი რეკორდული გვალვაა, რომელმაც გავლენა იქონია ათასობით ადამიანზე და ჯუნგლების ეკოსისტემა დააზიანა.

მაგალითად, ქალაქ მანაუში, მდინარეების რიო ნეგრო და ამაზონი შერწყმის ადგილას, წყლის დონე 13,59 მეტრზე დაფიქსირდა, როდესაც შარშან ეს მაჩვენებელი 17, 60 მეტრი იყო. მდინარეებში წყლის დონის ვარდნის გამო დარღვეულია ამაზონში წყლის ტრანსპორტის მიმოსვლა, რის გამოც შორეულ სოფლებში საკვებისა და წყლის მიწოდების ჯაჭვი დაირღვა. ამასთან, წყლის მაღალი ტემპერატურის გამო 100-ზე მეტი მდინარის დელფინი დაიხოცა.

ბრაზილიის მეცნიერების სამინისტრო მომხდარში კლიმატურ ფენომენ ელ ნინიოს ადანაშაულებს, რომელიც გლობალურად ექსტრემალურ ამინდს იწვევს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ადამიანის მიერ გამოწვეული წიაღისეული საწვავის ემისია ქმნის იმის საფრთხეს, რომ გლობალური ტემპერატურის ზრდის ზღვარმა, 1.5°C-ს არა 2030-იანი წლების შუა პერიოდისთვის გადააჭარბოს, როგორც ეს მოსალოდნელი იყო, არამედ უფრო სწრაფად, 2029 წლისთვის, – ამის შესახებ ახალ სამეცნიერო ანგარიშშია აღნიშნული.
მეცნიერების აზრით, მთავარი ფაქტორი ბოლო სამი წლის განმავლობაში ნახშირორჟანგის რეკორდული საშუალო გამონაბოლქვია. ისინი ასევე მიუთითებენ იმაზე, რომ უკეთ ესმით, თუ როგორ მოქმედებს წიაღისეული საწვავის წვა ატმოსფეროზე.
წელს, ივლისში ყველაზე ცხელი თვე დაფიქსირდა და მოსალოდნელია, რომ 2023 წელს ტემპერატურა, მთლიანობაში, 1.5°C -იანი ზრდის ნიშნულს მიუახლოვდეს. მიუხედავად იმისა, რომ ეს შეიძლება ერთჯერადი იყოს, მეცნიერები შიშობენ, რომ მალე მსოფლიოში გამოიყოფა საკმარისი სათბური აირები იმისთვის, რომ ტემპერატურა ამ დონეზე გაცილებით დიდხანს შენარჩუნდეს.
მეცნიერები აცხადებენ, რომ ატმოსფეროში ნახშირორჟანგისა და სხვა გაზების დონის მატება იწვევს ტემპერატურის ზრდას, რადგან ისინი დედამიწის რადიაციაში ეხვევა და სათბური აირების ეფექტს ქმნის.
გლობალური ტემპერატურის ზრდის 1.5°C მაჩვენებელი არის პოლიტიკური ლიდერების დაპირებების ძირითადი კომპონენტი, როდესაც მათ, 2015 წელს პარიზის კლიმატის შეთანხმებას მოაწერეს ხელი. ლიდერებმა აიღეს ვალდებულება, რომ შეინარჩუნებდნენ გლობალური ტემპერატურის 2C-ზე დაბლა ზრდას და მაქსიმალურად შეეცდებოდნენ, რომ ეს ზრდა, ამ საუკუნეში, 1.5°C-ს არ გასცდეს. მკვლევრების აზრით, იმისთვის, რომ მსოფლიომ თავიდან აიცილოს 1.5°C-ზე მეტი ზრდა ნახშირორჟანგის გლობალურმა გამონაბოლქვმა ნულს 2034 წლისთვის უნდა მიაღწიოს და არა 2050 წლისთვის, როგორც ეს ამჟამად არის მოსალოდნელი.

წყარო : bbc.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

გლობალური კვლევის თანახმად, დღეს დაბადებულ ბავშვებს ჯანმრთელობის მხრივ განსაკუთრებული საფრთხეები ემუქრებათ და ეს კლიმატის ცვლილებით არის განპირობებული. კვლევის შესახებ ინფორმაცია ჟურნალ „ლანცეტში“ გამოქვეყნდა. 

ჰაერის ტემპერატურის მკვეთრი დათბობის გამო, მატულობს შიმშილის, ინფექციური დაავადებების, წყალდიდობების და გაუსაძლისი სიცხის რისკი. ასეთ პირობებში გაზრდილ ბავშვებს კი სხვადასხვა სახის დაავადება ემუქრებათ, მათ შორის ისეთიც, რომელიც მათ ჯანმრთელობაზე სამუდამო კვალს დატოვებს.

ყოველწლიური კვლევის თანახმად, კლიმატის ცვლილებამ დედამიწის მოსახლეობა მნიშვნელოვნად უკვე დააზიანა. ერთ-ერთი მთავარი საფრთხე ჰაერის დაბინძურებაა.

მკვლევრები გაფრთხილებას ავრცელებენ: თუ მსოფლიო არაფერს მოიმოქმედებს კლიმატის ცვლილებასთან საბრძოლველად, შედეგად დაავადებულ ახალ თაობას მივიღებთ.

„ლანცეტში“ გამოქვეყნებული „ჯანმრთელობისა და კლიმატის ცვლილების კვლევის“ ხელმძღვანელი, ნიკ უატსი აცხადებს:

„ბავშვები განსაკუთრებით მოწყვლადი ჯგუფია. მათი ორგანიზმი და იმუნური სისტემა ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესშია და მათზე განსაკუთრებით მავნე ზეგავლენას ახდენს გარემოს დამაბინძურებლები. თუკი ყველა ქვეყანა დაუყოვნებლივ ზომებს არ მიიღებს და სათბური აირების გაფრქვევას არ შეამცირებს, მნიშვნელოვნად დაიკლებს ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობა. გარდა ამისა, კლიმატის ცვლილება მთელი ახალი თაობის ჯანმრთელობის მდგომარეობას განაპირობებს“.

სტატიის თანახმად, ახლა დედამიწაზე 7.5 მილიარდი ადამიანი ცხოვრობს და საჭიროა თითოეული მათგანის აქტიური მუშაობა იმისათვის, რომ კლიმატის ცვლილებამ ჩვენი შვილების ჯანმრთელობა სამუდამოდ არ შეცვალოს.

კლიმატის ცვლილების საფრთხეების შესახებ გამოქვეყნებული კვლევა 35 დაწესებულების, მათ შორის ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის და მსოფლიო ბანკის, 120 ექსპერტის ერთობლივი ნამუშევარია.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”