მედიცინა

აშშ-ის მარეგულირებელი ორგანო Pfizer-BionTech-ის მიერ წარმოებული COVID 19 საწინააღმდეგო ვაქცინის გამოყენების ასაკობრივ ზღვარს ზრდის. პრეპარატს 12 -დან 15 წლამდე ასაკის მოზარდებში გამოყენებას ავტორიზაცია უკვე მიენიჭა. ინფორმაციას DW ავრცელებს.

შტატებში მოზარდების აცრა დაახლოებით ერთი თვის შემდეგ დაიწყება. ამ გადაწყვეტილების საფუძველი კი 2260 ახალგაზრდაზე ჩატარებული კვლევაა, რომლის შედეგადაც დამტკიცდა, რომ კონკრეტული ჯგუფისთვის ვაქცინა უსაფრთხოა და მას გვერდითი ეფექტები არ ახასიათებს.

ამასთან, შეგახსენებთ, რომ აშშ-ში 16 წლის და ზემოთ ასაკის მოქალაქეების აცრა უკვე დაწყებულია. რაც შეეხება პრეპარატის დოზების ადმინისტრიტებას, ქვეყანა ამ პროცესს მას შემდეგ დაიწყებს, რაც დაავადებათა კონტროლის და პრევენციის ცენტრი (CDC) ვაქცინების საკონსულტაციო კომიტეტის რეკომენდაციას მიიღებს, ანუ სულ რამდენიმე დღეში.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

ათწლეულების განმავლობაში ჩატარებულმა გამოკვლევებმა აჩვენა, რომ ზოგიერთ ადამიანში მარიხუანას მოხმარება და შიზოფრენიისა და ფსიქოზის გაჩენა გარკვეულ დონეზე დაკავშირებულია ერთმანეთთან.

„ნარკომანიისა და ფსიქიკური ჯანმრთელობის ცენტრისა“ და „ლონდონის კინგსის კოლეჯის“ მკვლევარების ჯგუფის მიერ ჩატარებული ახალი კვლევის თანახმად, შიზოფრენიის გენები შეიძლება გახდეს იმის ახსნის გასაღები, თუ რატომ უვითარდება მარიხუანის ზოგიერთი მომხმარებელს ფსიქოზი, სხვებს კი – არა.

ფსიქოზი არის ფსიქიკური ჯანმრთელობის მძიმე მდგომარეობა, რომელიც გავლენას ახდენს იმაზე, თუ როგორ აყალიბებს ტვინი სამყაროს აღქმას.

ფსიქოტიური ეპიზოდი- მწვავე დეპრესიის, ბიპოლარული აშლილობისა და შიზოფრენიის ძირითადი სიმპტომი- შეიძლება გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფსიქოაქტიური ნივთიერებებით, მათ შორის კანაფში შემავალი აქტიური კომპონენტით, დელტა 9-ტეტრაჰიდროკანაბინოლით (დელტა 9-THC). სინამდვილეში, კვლევის თანახმად, ისინი, ვისაც მარიხუანა მოხმარებული აქვთ, ფსიქოზის რომელიმე ფორმის განვითარების თითქმის ოთხჯერ მაღალი რისკის ქვეშ არიან, ვიდრე ისინი, ვინც მას არ მოიხმარენ.

თუმცა, ადამიანების ნაწილი, რომლებიც კანაფს იყენებენ, არასდროს განიცდიან ფსიქოტიურ ეპიზოდს, რის გამოც მნიშვნელოვანია იმის გარკვევა, თუ რაზეა დამოკიდებული ეს განსხვავება.

გაერთიანებული სამეფოს ბიობანკიდან  100 000 მონაწილის ჩანაწერის გამოყენებით მეცნიერებმა გაანალიზეს კავშირი გენეტიკას, კანაფის გამოყენებასა და ფსიქოტიურ ეპიზოდს შორის.

საერთო ჯამში, მოჩვენება და ჰალუცინაცია ჩანაწერების 4 პროცენტზე მეტში, ისეთ პირებში დაფიქსირდა, რომლებსაც მარიხუანას არასდროს მოუხმარიათ, ეს მაჩვენებელი 7 პროცენტამდე გაიზარდა, როცა საქმე ისეთ პირებს ეხებოდა, რომლებიც წარსულში მარიხუანას იყენებდნენ.

რისკის ზრდა ყველაზე მეტად გამოხატული იყო შიზოფრენიის მაღალი გენეტიკური ქულის მქონე პირებში. მეხუთე – უმაღლესი – ქულის მქონე ჩანაწერებს შორის ზრდამ დაახლოებით 60 პროცენტი შეადგინა. მეხუთეზე ნაკლებში კი –  დაახლოებით 40 პროცენტი.

„იმის გამო, რომ გენეტიკური რისკის შეფასება ჯერ კიდევ ადრეულ პერიოდშია, გენეტიკის რეალური ზეგავლენა მარიხუანას მოხმარებასა და ფსიქოზის ურთიერთობაზე შეიძლება უფრო მეტი იყოს, ვიდრე ამ კვლევის დროს აღმოვაჩინეთ”, – აცხადებენ კვლევის ავტორები.

კვლევა ჟურნალ Translational Psychiatry-ში გამოქვეყნდა.

წყარო : sciencealert.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

იაპონიის ჯანდაცვის სამინისტრომ რევმატოიდული ართრიტის სამკურნალო პრეპარატი „ბარიციტინიბი“ (ოლუმიანტი) კოვიდ 19-ით ინფიცირებული პაციენტების სამკურნალოდ გამოყენებისთვის დაამტკიცა.

ეს იაპონიაში დამტკიცებული კორონავირუსის სამკურნალო მესამე პრეპარატია „რემდესივირისა“ და „დექსამეტაზონის“ შემდეგ.

ფარმაცევტული კომპანია Eli Lilly & Co-ის იაპონიის ფილიალმა მედიკამენტის დამტკიცების თხოვნით მარეგულირებელ ორგანოებს 2020 წლის დეკემბერში მიმართა.

შეერთებულ შტატებში, „ბარიციტინიბი“ ანტივირუსულ პრეპარატ “რემდესივირთან“ კომბინაციაში გამოიყენება იმ კოვიდ პაციენტებისათვის, ჟანგბადის დამატებით მიწოდება სჭირდებათ.

წყარო : kyodonews.net

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

აშშ-ში ჩატარებულმა კლინიკურმა კვლევებმა აჩვენა, რომ Pfizer-ის და Moderna-ს ვაქცინების მიღება ორსულთათვის სარისკო არ არის. ამის შესახებ ინფორმაციას CNN- ავრცელებს.

გამოცემა წერს, რომ აღნიშნული კვლევის შედეგები ეხება მხოლოდ Pfizer-ის და Moderna-ს კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინებს, ხოლო რაც შეეხება AstraZeneca-სა და Johnson & Johnson-ის ვაქცინებს, ამ ეტაპზე აღნიშნულ პრეპარატებზე მსგავსი კვლევა არ ჩატარებულა.

კვლევების მიხედვით, mRNA-ზე დაფუძნებული ვაქცინები სრულიად უსაფრთხოა, როგორც ორსულთათვის ასევე მეძუძური დედებისათვის და ვაქცინის სარგებელი მნიშვნელოვნად აჭარბებს პოტენციურ რისკებს.

CNN წერს, რომ ისეთი რისკები, როგორიც არის ნაადრევად შეწყვეტილი ორსულობა ან მშობიარობა, არ არის დაკავშირებული ვაქცინაციის შემთხვევებთან. აღსანიშნავია, რომ კვლევაში 3,958 ორსული ქალი მონაწილეობდა, რომლებიც Pfizer-ის ან Moderna-ს ვაქცინით აიცრნენ.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

სტეროიდი, სახელწოდებით ბუდესონიდი, რომელიც გამოიყენება ინჰალატორებში ბრონქული ასთმით დაავადებულებისათვის, ეფექტიანია COVID-19-ის სიმპტომების მოსახსნელად დაავადების ადრეულ სტადიაზე. ამის შესახებ საუბარია ოქსფორდის უნივერსიტეტის კვლევაში, რომელიც ახლახან გამოქვეყნდა ავტორიტეტულ სამედიცინო ჟურნალ The Lancet-ში. 

მეცნიერების მონაცემების თანახმად, კოვიდ-19-ით დაავადებული პაციენტები, რომლებიც ბუდესონიდს დაავადების პირველი სიმპტომების გამოჩენისთანავე იღებენ, უფრო იშვიათად საჭიროებენ ჰოსპიტალიზაციას და მათი გამოჯანმრთელებაც უფრო სწრაფად ხდება. ამასთან, COVID-19-ის სიმპტომები, მათ შორის, მაღალი ტემპერატურა უფრო მალე იხსნება, ვიდრე იმ ავადმყოფების შემთხვევაში, რომლებსაც ტრადიციული მეთოდებით მკურნალობენ.

ოქსფორდის უნივერსიტეტის რანდომიზებულ კონტროლირებად კვლევაში მონაწილეობდა 146 ზრდასრული პაციენტი COVID-19-ის მსუბუქი სიმპტომებით, რომლებიც მათ კვლევის დაწყებიდან არაუადრეს ერთი კვირის წინ გამოუვლინდათ. კვლევის მონაწილეთა უმეტესობა ბუდესონიდს დღეში ორჯერ იღებდა მანამ, სანამ დაავადების სიმპტომები მთლიანად არ გაქრა. კვლევის მონაწილეთა მეორე ნაწილი ტრადიციულად მკურნალობდა მათი ასაკისა და თანმხლები დაავადებების გათვალისწინებით. შედეგად, პირველ ჯგუფში მხოლოდ ერთ პაციენტს დასჭირდა გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება, მაშინ როდესაც მეორე ჯგუფის 73 მონაწილეს შორის გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება 10-ის შემთხვევაში გახდა აუცილებელი.

სტეროიდები COVID-19-ის დროს ანთების რისკს ამცირებენ

DW-სთან ინტერვიუში დოქტორი ქლოე ბუმი, რომელიც გულის და ფილტვის დაავადებების ლონდონის საიმპერიო კოლეჯის ნაციონალური ინსტიტუტის მედიცინის ფაკულტეტზე  კვლევებით არის დაკავებული, ამბობს, რომ კორტიკოსტეროიდები ეფექტიანია  COVID-19-ის მკურნალობისას და ეს შეიძლება ბიოლოგიური მიზეზებით აიხსნას. უნდა ითქვას, რომ ქალბატონი ბლუმი ოქსფორდის უნივერსიტეტის ზემოხსენებულ კვლევაში არ მონაწილეობდა.

ექსპერტის თქმით, ისეთი კორტიკოსტეროიდები, როგორიც, მაგ., დექსამეტაზონია, უკვე ეფექტიანად გამოიყენება სამკურნალოდ COVID-19-ის გართულებების დროს. იგი ვარაუდობს, რომ ეს პრეპარატები ანთების რისკს ამცირებენ, რომელიც კოვიდის მძიმე მიმდინარეობისას ვითარდება. სავარაუდოა, რომ ბუდესონიდიც ანალოგიურ ზემოქმედებას ახდენს, ოღონდ უფრო ლოკალურად.

ინჰალატორებში გამოყენებული სტეროიდების მეორე პოზიტიური ეფექტი, მეცნიერთა მონაცემებით, არის ის, რომ მცირდება  კორონავირუს SARS-CoV-2 -ის ფილტვებში მოხვედრის რისკი ასთმის ან ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების მქონე პაციენტებში. ამასთან, ლაბორატორიულმა კვლევებმა დაადასტურა, რომ ასეთი პრეპარატები ორგანიზმში კორონავირუსის  გამრავლებას უშლიან ხელს.

ოქსფორდის უნივერსიტეტის კვლევების ერთ-ერთი ავტორი, ოქსფორდის უნივერსიტეტის ფილტვის მედიცინის განყოფილების დოცენტი დონა ბაფადჰელი ხაზს უსვამს, რომ ეს სტეროიდი ძვირი არ არის და ფართოდ ხელმისაწვდომია, აგრეთვე, შედარებით უსაფრთხო პრეპარატია. ექსპერტის თქმით, კოვიდ-19-ის ადრეულ სტადიაზე მისი გამოყენება საავადმყოფოებს განტვირთავს, სადაც პაციენტები კორონავირუსით გამოწვეული დაავადების გართულების გამო ხვდებიან.

გერმანიაში ოქსფორდის უნივერსიტეტის კვლევას მაღალი შეფასება მისცა რამდენიმე ექსპერტმა. დეპუტატმა გერმანიის სოციალ-დემოკრატიული პარტიიდან, ყოფილმა ეპიდემიოლოგმა კარლ ლაუტერბახმა თავის ტვიტერზე დაწერა, რომ მას შეუძლია „კარდინალურად შეცვალოს სიტუაცია“, მათ შორის, იმიტომაც, რომ კოვიდ-19-ის ადრეულ სტადიაზე მკურნალობის შესაძლებლობას განსაზღვრავს.

თავის მხრივ, ჯანმოს პროგრამების გენერალურმა დირექტორმა სუმია სვამინათანმა კვლევის შედეგებს „იმედისმომცემი“ უწოდა. მისი თქმით, კოვიდ-19-ის მქონე პაციენტების  ამბოლატორიული მკურნალობის შესაძლებლობების შესწავლა უნდა გაგრძელდეს.

ავტორი : ნინო ხოშტარია

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

სტრესს მეცნიერები დიდი ხანია თმის გაჭაღარავებას ან ზრდის შეჩერებას უკავშირებენ, მაგრამ ზუსტი მიზეზები ჯერჯერობით დადგენილი არაა. თაგვებზე ჩატარებულმა ახალმა გამოკვლევამ სტრესსა და თმას შორის არსებულ კავშირთან დაკავშირებით რამდენიმე მნიშვნელოვან კითხვას გასცა პასუხი.

მკვლევარებმა არა მხოლოდ სტრესის მთავარი ჰორმონის იდენტიფიცირება მოახდინეს, რომელიც თმის ზრდას აფერხებს, მათ ასევე დაადგინესუჯრედის ტიპი და მოლეკულა, რომელიც პასუხისმგებელია სტრესის სიგნალის გადაცემაზე.

„ამ კვლევის შედეგად აღმოვაჩინეთ, რომ სტრესი ნამდვილად აყოვნებს ღეროვანი უჯრედების აქტივაციას და ძირეულად ცვლის თმის ფოლიკულის ღეროვანი უჯრედების მიერ ქსოვილების რეგენერაციას,“- აცხადებს ჰარვარდის უნივერსიტეტის ბიოლოგი ია-ჩიჰ ჰუ.

თმის ფოლიკული აკონტროლებს ძუძუმწოვრებში თმის ზრდას და ღეროვან უჯრედებს, რომლებიც აღმოჩენილია ზრდისა და დასვენების პერიოდებს შორის. მკვლევარებმა დაადასტურეს, რომ თაგვებში სტრესმა ნამდვილად შეზღუდა თმის ზრდა დასვენების პერიოდის გახანგრძლივების გზით.

„შემდეგ მათ გამოავლინეს კორტიკოსტერონი, სტრესის ჰორმონი. თაგვებზე ზედმეტი კორტიკოსტერონის მიცემამ ისეთივე გავლენა მოახდინა თმის ღეროვან უჯრედებზე, როგორც ცხოველებისთვის შედარებით  უვნებელი გზით, როგორიცაა გალიის დახრა და მოციმციმე განათება, სტრესის მიყენებამ.

სტრესის ჰორმონების წყაროს ქირურგიული გზით მოშორებამ ეს ეფექტი შეცვალა: თაგვებზე თმის ფოლიკულები რეგენერირდებოდნენ ისე, რომ დასვენებისთვის ძალიან მცირე პაუზას აკეთებდნენ, მაშინაც კი, როდესაც ცხოველებს ასაკი ემატებოდათ(ძუძუმწოვრების ასაკის მატებასთან ერთად, ფოლიკულები, როგორც წესი, ნაკლებად აქტიურები ხდებიან).

ეს მიანიშნებს, რომ კორტიკოსტერონის ნორმალურდონესაც კი თაგვებში მნიშვნელოვანი მარეგულირებელი ეფექტი აქვს, როდესაც საქმე თმის ზრდას ეხება და დამატებითი სტრესი შეიძლება თმის ფოლიკულებისა და მათი ღეროვანი უჯრედებისპასიურ მდგომარეობაში უფრო ხანგრძლივად ყოფნის მიზეზი გახდეს.

მეცნიერები დაინტერესდნენ, არეგულირებს თუ არა სტრესის ჰორმონი ღეროვან უჯრედებს პირდაპირ, აღმოჩნდა, რომ ეს ასე არ არის.

”ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ სტრესის ჰორმონი რეალურად მოქმედებს თმის ფოლეკულის ქვეშ მდებარე კანის უჯრედების კლასტერზე, რომელიც ცნობილია როგორც კანის პაპილა,“- განმარტა ია-ჩიჰჰუმ.

კანის პაპილა ეხმარება თმის ფოლიკულის ღეროვან უჯრედებს და აკონტროლებს საკვების ნაკადს და კორტიკოსტერონის ურთიერთქმედება სწორედ ამ უჯრედებთან ხდება და არა თმის ფოლიკულის ღეროვან უჯრედებთან. სტრესის ჰორმონი ხელს უშლის კანის პაპილას უჯრედების მიერ GAS6-ის (ზრდის შეჩერების სპეციალური საშუალება 6) სახელით ცნობილი ცილის გამოყოფას.

აღსანიშნავია, რომ ადამიანის თმის ზრდის ციკლი თაგვებსა და ადამიანებში გარკვეულწილად სხვადასხვაგვარად მუშაობს, თუმცა ძუძუმწოვრების თმის ბიოლოგიური მექანიზმის დიდი ნაწილი მსგავსია.

მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ კვლევა ხელს შეუწყობს თმის გაზრდის მკურნალობის მეთოდების გაუმჯობესებას.

წყარო : sciencealert.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

ბრიტანელი მეცნიერების განცხადებით, ტვინში თრომბის განვითარების რისკი კოვიდ 19-ით ინფიცირებულებში 8-10-ჯერ მაღალია, ვიდრე ვაქცინირებულებში.

ბრიტანელი მეცნიერები აცხადებენ, რომ თავის ტვინში თრომბის განვითარების რისკი კოვიდ 19-ის ინფექციისგან გაცილებით მაღალია, ვიდრე დაავადების საწინააღმდეგო ვაქცინების მიღებისგან.

ცნობილია, რომ AstraZeneca-სა და Johnson & Johnson-ის ვაქცინებით აცრის შემდეგ ცერებრალური ვენურისინუსის თრომბოზის რამდენიმე შემთხვევა დაფიქსირდა. შეერთებულმა შტატებმა და სამხრეთ აფრიკამ Johnson & Johnson-ის ვაქცინის გამოყენება შეაჩერეს, ევროკავშირმა კი, რომელსაც ვაქცინის გამოყენება უნდა დაეწყო, პროცესი გადადო. ამასთან, დანიამ სამუდამოდ შეაჩერა AstraZeneca-სვაქცინის გამოყენება.

მეცნიერების თქმით, პაციენტებზე ჩატარებულიგამოკვლევამ აჩვენა, რომ ყოველ მილიონ კოვიდინფიცირებულზე ცერებრალური ვენურისინუსის თრომბოზის 39 შემთხვევა ფიქსირდება, ევროპის მედიკამენტების სააგენტოს მონაცემებით კი AstraZeneca-ს ვაქცინის მიღების შემდეგ ყოველი მილიონი ვაქცინირებულიდან ცერებრალური ვენურისინუსის თრომბოზის შესახებ 5 ადამიანმა განაცხადა.

რაც შეეხება Johnson & Johnson-ს, აშშ-ის დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრმა და აშშ-ის სურსათისა და წამლის ადმინისტრაციამ მისი გამოყენების შეჩერების რეკომენდაცია მას შემდეგ გასცეს, რაც Johnson & Johnson– ით ვაქცინირებულ ადამიანებს შორის, 18 და 48 წლამდე ასაკის ქალებში, თრომბის წარმოქმნის 6 შემთხვევა დაფიქსირდა. აღსანიშნავია, რომ აღნიშნული შემთხვევები აშშ-ში გამოვლინდა სადაც ვაქცინის 7 მილიონამდე დოზაა გამოყენებული, რაც იმას ნიშნავს, რომ ყოველ მილიონ ვაქცინირებულზე ერთზე ნაკლები საეჭვო შემთხვევა მოდის.

მეცნიერები კვლევაში აღნიშნავენ, რომ თრომბის წარმოქმნის რისკი კოვიდ 19-ით ინფიცირების შემთხვევაში 8-10-ჯერ მაღალია, ვიდრე დაავადების საწინააღმდეგო ვაქცინების მიღების შემდეგ.

ამასთან, როგორც ინფიცირების ასევე ვაქცინაციის შედეგად გამოწვეული ცერებრალური ვენური სინუსისთრომბოზის სიკვდილიანობის მაჩვენებელი 20 % იყო, რაც მიუთითებს, რომ თრომბები მთავარ რისკფაქტორს წარმოადგენს.

წყარო : reuters.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

მეცნიერები გვაფრთხილებენ, რომ COVID-19-ის პანდემიამ შესაძლოა ფსიქიკური პრობლემები და თავის ტვინის აშლილობა გამოიწვიოს. ამის შესახებ ინფორმაციას Euro News-ი ავრცელებს.

კვლევის თანახმად, 236,000 ამერიკელი პაციენტის გამოკითხვის შემდეგ, 34%-ს ვირუსით ინფიცირებიდან 6 თვის განმავლობაში, ნევროლოგიური, ან ფსიქიკური პრობლემები დაუფიქსირდა. კვლევამ აჩვენა, რომ კოვიდგადატანილ პაციენტებში ყველაზე გავრცელებული იყო დეპრესია და შფოთვა.

კვლევის მიხედვით, გამოკითხულ პაციენტთა 14%-ს, ხასიათის ცვალებადობა აღენიშნებოდა, ხოლო 17%-ს კი შფოთვა. ჯამში კორონავირუსის დიაგნოზით ჰოსპიტალიზებულთა 7%-ს, 6 თვის განმავლობაში ინსულტი განუვითარდა. ოქსფორდის უნივერსიტეტის პროფესორის, პოლ ჰარისონის თქმით, ინდივიდუალური ნევროლოგიური და ფსიქიკური რისკები დაბალია, თუმცა გლობალური რისკები მაინც აშკარაა

როგორც კვლევაშია ნათქვამი, ჯანდაცვის უწყებები კოვიდგადატანილი პაციენტებისთვის დიაგნოზის დასასმელად და სამკურნალოდ მზად უნდა იყვნენ, ხოლო მეცნიერებისთვის მონაცემები ხელმისაწვდომი უნდა იყოს, რომ საჭირო კვლევებზე მუშაობა გაგრძელდეს..

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

ცოტა ხნის წინ, “საერთაშორისო შიდსის ვაქცინის ინიციატივამ” (IAVI) და Scripps Research-მა პირველი მნიშვნელოვანი კლინიკური ცდების შედეგები გამოაცხადეს. მკვლევარების მიერ განსხვავებული გზით შექმნილმა ვაქცინამ აივ-ინფექცია იშვიათი იმუნური უჯრედების წარმოქმნით უნდა დაბლოკოს. აივ-ინფექციასთან საბრძოლველად შესაბამისი ანტისხეულების წარმოსაქმნელად სწორედ ეს უჯრედებია საჭირო.

კლინიკური ცდა 48 მონაწილეს მოიცავდა და დაყოფილი იყო ორ ჯგუფად: დაბალი დოზისა და მაღალი დოზის ჯგუფები. ექსპერიმენტში მონაწილეებს ორი თვის ინტერვალით ან ვაქცინა ან პლაცებო გაუკეთეს. შედეგი კი საოცარი იყო: ვაქცინირებულების 97%-მა აივ ინფექციის საწინააღმდეგო იმუნური უჯრედები გამოიმუშავა.

მკვლევართა გუნდის ამოცანა იყო, რომ სხეულს ისეთი ფართოდ მანეიტრალიზირებელი ანტისხეულები (bnABs) შეექმნა, რომლებიც შიდსის ვირუსის სპაიკებზე მიემაგრება. ეს კი არის ის იმუნური პასუხი, რომელსაც ვირუსის უამრავი შტამის განეიტრალება შეუძლია.

მკვლევართა გუნდს სჯერა, რომ ამ მიდგომის გამოყენებით, ვაქცინების დამზადების ახალ საწყის წერტილს შექმნიან, რომლებიც გრიპის, დენგეს ცხელების, ზიკას, ჰეპატიტი C-სა და მალარიის წინააღმდეგაც კი ეფექტური იქნება.

პირველი კლინიკური ფაზის შედეგი ფანტასტიკურია. ვაქცინაზე მომუშავე მეცნიერები პარტნიორობას ბიოტექნოლოგიურ კომპანია მოდერნასთან (COVID-19-ის ერთ-ერთი ვაქცინის შემქმნელი) აპირებენ. სწორედ ეს კომპანია შექმნის და გატესტავს მესენჯერულ რნმ-ზე მომუშავე ვაქცინას, რომელსაც ასეთი მძლავრი იმუნური პასუხის წარმოქმნა შეუძლია.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

კვლევის ფარგლებში პარალიზებულმა მონაწილეებმა კომპიუტერი ტვინიდან წამოსული სიგნალებით გააკონტროლეს.

კომპიუტერისთვის ბრძანებების უკაბელოდ გადაცემის მცდელობამ იმედისმომცემი შედეგები აჩვენა. როგორც აშშ-ს ბრაუნის უნივერსიტეტის მკვლევრები ამბობენ, სისტემას ტვინის სიგნალების გადაცემა სრული წარმატებით შეუძლია.

BrainGate ტექნოლოგიის კლინიკურ კვლევაში მცირე ზომის გადამცემია გამოყენებული, რომელიც ადამიანის ტვინის მამოძრავებელ ქერქს უკავშირდება. კვლევის პარალიზებულმა მონაწილეებმა სისტემა კომპიუტერის გასაკონტროლებლად გამოიყენეს და შედეგად, სადენიანი სისტემის ანალოგიური მოქმედებების შესრულება შეძლეს. ერთადერთი განსხვავება იმაში მდგომარეობს, რომ ადამიანებს აღჭურვილობასთან ფიზიკური კავშირი აღარ სჭირდება, რაც ახალ შესაძლებლობებს ქმნის.

“ჩვენ ვაჩვენეთ, რომ ეს უკაბელო სისტემა ფუნქციურად სადენიანი სისტემების ეკვივალენტურია. სიგნალები ჩაიწერება და სათანადოდ მსგავსი სიზუსტით გადაეცემა, რაც იმას ნიშნავს, რომ შეგვიძლია, დეკოდირების იგივე ალგორითმები გამოვიყენოთ, რომლებსაც სადენიანის შემთხვევაში ვიყენებთ” – ამბობს ჯონ სიმერალი, ინჟინრის ასისტენტ პროფესორი ბრაუნის უნივერსიტეტში.

ეს ნერვული ინტერფეისის ტექნოლოგიების სწრაფად მზარდ სფეროში უახლეს მიღწევას წარმოადგენს. უკანასკნელი კვლევის ორი მონაწილე 35 და 63 წლისები იყვნენ, რომლებიც ზურგის ტვინის ტრავმის გამო პარალიზებულები იყვნენ. მათ უკაბელო სისტემის უწყვეტი გამოყენება 24 საათის განმავლობაში შეძლეს. თანაც ეს ყველაფერი სახლის პირობებში მოხდა და არა, ლაბორატორიაში.

ლეუნ ჰოჩბერგი, ბრაუნის უნივერსიტეტის ინჟინერიის პროფესორი და BrainGate კლინიკური გამოკვლევის ხელმძღვანელი აღნიშნავს, რომ ამ სისტემის მეშვეობით, შეგვიძლია, დიდი ხნის განმავლობაში ვადევნოთ თვალის ტვინის აქტივობას, სახლის პირობებში. “ეს დეკოდირების ალგორითმების შემუშავებაში დაგვეხმარება, რომლებიც პარალიზებული ადამიანების კომუნიკაციისა და მობილობის, უწყვეტ, ინტუიციურ და საიმედო აღდგენას უზრუნველყოფს”.

ტექნოლოგიის ასეთმა განვითარებამ ილონ მასკისა და Facebook-ის ყურადღებაც მიიპყრო. შეგახსენებთ, რომ Neuralink-ის სტარტაპმა მაიმუნის ტვინზე უკვე გამოსცადა უსადენო ჩიპი, რომლის დახმარებითაც ის ვიდეო თამაშებს გაუმკლავდა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა