მედიცინა

ამ ტიპის სისხლის მქონე ადამიანებმა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულეს ნებისმიერ საზოგადოებაში. 0 ტიპის სისხლი ჩვენი წინაპრების მარტივი ტიპის სისხლია, რომლებიც ცბიერი და აგრესიული მტაცებლები იყვნენ. არსებობს მოსაზრებაც, რომ მათი უნიკალურობა განპირობებულია იმ ფაქტით, რომ ჩვენი წინაპრები მონადირეები იყვნენ, რომლებსაც თავის გადასარჩენად გარემოს დაკვირვება და ზუსტად შეფასება უნდა განეხორციელებინათ.

0 ტიპის სისხლის მქონე ადამიანები გასაოცარ თვისებებს ფლობენ, როგორიცაა, ფოკუსირების ენერგია და უნარი. გენეტიკური მემკვიდრეობა მათ აძლევს შესაძლებლობას, რომ იყვნენ ძლიერები, პროდუქტიულები, ოპტიმისტები და იცოცხლონ ხანგრძლივად.

იაპონელები სისხლის ამ ტიპს პიროვნების გარკვეულ ტიპს უკავშირებენ. 0 ტიპის სისხლის მქონე ადამიანებს ხშირად ახასიათებენ, როგორც ორგანიზებულებს, ორიენტირებულებს, პასუხისმგებლობის გრძნობის მქონეებს, კეთილსინდისიერებსა და პრაქტიკულებს. მიიჩნევენ, რომ ისინი უკეთესი ლოგიკოსები არიან და უკეთ ორიენტირების უნარი აქვთ.

0 ტიპის სისხლის ადამიანებს უარყოფითი  თვისებებიც აქვთ: სტრესის ამაღლებული დონე, ცუდი კვება, ნაკლები ფიზიკური ვარჯიში, რაც მათ გვერდითი მეტაბოლური ეფექტების, მათ შორის ინსულინის წინააღმდეგობის, ფარისებრი ჯირკვლის დაბალი აქტივობისა და სიმსუქნის, მიმართ მგრძნობიარეებს ხდის. სტრესი შესაძლოა ზედმეტმა აღშფოთებამ და ჰიპერაქტივობამ გამოიწვიოს, რაც ამ ტიპის ადამიანებისთვის დამახასიათებელია.

ამ ტიპის სისხლის მქონე ადამიანები მიდრეკილი არიან გარკვეული დაავადებების მიმართ, როგორიცაა წყლულები და ფარისებრი ჯირკვლის დისფუნქცია. მათ მაღალი კუჭის მჟავიანობა აქვთ, რაც ხშირად კუჭის გაღიზიანებასა და კუჭის წყლულებს იწვევს.

გარდა ამისა, სისხლის ამ ჯგუფის მქონე ადამიანებს ხშირად აღენიშნებათ ფარისებრი ჰორმონისა და იოდის დაბალი დონე. რაც ისეთ გვერდით მოვლენას იწვევს, როგორიცაა სიმსუქნე, სითხის შეკავება და დაღლილობა.

თუ თქვენ ადამიანთა აღნიშნულ ჯგუფს მიეკუთვნებით, გირჩევთ, თუნდაც მხოლოდ წახემსებას აპირებდეთ,  სუფრასთან დასხდეთ და ყველანაირი საკვები ისე მიირთვათ. დაღეჭოთ, ნელა ჭამის შემდეგ დაისვენოთ.

უნდა ერიდოთ კოფეინსა და ალკოჰოლის. კოფეინი განსაკუთრებით მავნეა, რადგან ამაღლებს ადრენალინისა და ნორადრენალინის დონეს, რომლებიც ისედაც მაღალია ამ ტიპის სისხლის მქონე ადამიანებში.

იმისათვის, რომ მთელი სხეული დაასვენოთ, ფიზიკური ვარჯიში გადამწყვეტია. ჯანმრთელობისა და ემოციური სტაბილურობის შესანარჩუნებლად, აუცილებელია, რომ  0 ტიპის სისხლის წარმომადგენლები ფიზიკურად უფრო აქტიურები იყვნენ, ვიდრე ნებისმიერი სხვა სისხლის ტიპის ადამიანები. რეგულარული ფიზიკური აქტივობა კვირაში სამჯერ-ოთხჯერაა საჭირო.

ვარჯიში აუცილებელია მაშინაც, თუ ჭარბი წონა გაქვთ. საუკეთესო შედეგისთვის გირჩევთ კვირაში მინიმუმ ოთხჯერ 30-40-წუთიანი აერობული ვარჯიშები გააკეთოთ.

იმპულსური რეაქციების  თავიდან აცილების მიზნით, გირჩევთ, დასახოთ ყოველწლიური, ყოველთვიური, ყოველკვირეული და ყოველდღიური მიზნები და ყველაფერი დროზე დაგეგმოთ.

თუ ზედმეტად დაღლილი, დეპრესიული, ან შეწუხებული ხართ, დესტრუქციული ქცევის მიმართ უფრო დაუცველები ხართ. გირჩევთ, თავი აარიდოთ მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილებების მიღებასა და ფულის ხარჯვას მაშინ, როცა სტრესის ქვეშ ხართ.

წყარო: http://truththeory.com

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

ეპილეფსიით დაავადებულ ბრიტანელ პაციენტებს,  მარიხუანაზე დამზადებული მედიკამენტით უმკურნალებენ.
აღნიშნული გადაწყვეტილება დიდი ბრიტანეთის ეროვნულმა ჯანდაცვის სამსახურმა მას შემდეგ მიიღო, რაც Epidyolex-ზე ჩატარებულმა კვლევამ დადებითი შედეგი აჩვენა.
Epidyolex-ზე ჩატარებულმა კლინიკურმა ცდებმა აჩვენა, რომ პერორალურად მისაღებმა ხსნარმა, რომელიც კანაბიდიოლს შეიცავს, ზოგიერთ ბავშვებში შეტევების რიცხვი 40 პროცენტით შეამცირა.
მედიკამენტს ეპილეფსიის ორი იშვიათი, მაგრამ მძიმე ფორმის – ლენოქს-გასტოს სინდრომისა და დრავეტის სინდრომის – სამკურნალოდ გამოიყენებენ.
მედიკამენტის მოხმარება 2 წლის ასაკიდანაა დაშვებული.
სტატისტიკის თანახმად, დიდ ბრიტანეთში დრავეტის სინდრომით დაავადებული 3,000 და ლენოქს-გასტოს სინდრომით დაავადებული 5,000 ადამიანი ცხოვრობს.

წყარო : BBC

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

ისლანდიაში ადამიანი ერთდროულად კორონავირუსის ორი შტამით დაინფიცირდა. ინფორმაციას ამის შესახებ გამოცემა Reykjavík Grapevine ავრცელებს.

მისი ცნობით, მეორე შტამი ჩინეთის ქალაქ უხანიდან გავრცელებული კორონავირუსის მუტაციას წარმოადგენს. ბიოფარმაცევტული კომპანია deCODE genetics-ის ხელმძღვანელის, კარი სტეფანსონის განცხადებით, შესაძლოა, ეს ორმაგი ინფიცირების პირველი ცნობილი შემთხვევა იყოს. მისივე თქმით, მეორე შტამი უფრო აგრესიულია, ვინაიდან პაციენტმს ის უკვე რამდენიმე ადამიანს გადასდო.

ბოლო მონაცემებით, ისლანდიაში კორონავირუსით ინფიცირების 648 შემთხვევა დადასტურდა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

Edison Tech Solutions-ის მიერ 3D პრინტერზე დაბეჭდილი სარქველი, კორონავირუსით დაავადებულ ადამიანებს სუნთქვაში დაეხმარება.

კორონავირუსთან ბრძოლის პროცესში, ფილტვების უკმარისობის გამო, ძალიან ბევრი ადამიანი იხოცება. ასეთ დროს, საჭიროა „ვენტილატორები“, რათა ფილტვებში ჟანგბადი მექანიკურად მოხვდეს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

კორონავირუსს ერთი თავისებურება აღმოაჩნდა, საბედნიეროდ ბავშვებში არ აქვს გავრცელების მაღალი მაჩვენებელი, მაგრამ სამაგიეროდ პაციენტებს გვიან ასაკში ეს ვირუსი უფრო აზიანებს, რადგან იმუნური სისტემა იქ მოიკოჭლებს, 60 წლის შემდეგ, ის თავდაღმართისკენ მიდის, – ამის შესახებ „ქრონიკაში“ იმუნოლოგმა, ბიძინა კულუმბეგოვმა განაცხადა.

მისი თქმით, იმუნურ სისტემას ადამიანი ვერ ხედავს და ვერ გრძნობს, მაგრამ მას მნიშვნელოვანი ფუნქცია აქვს. „პაციენტები ყოველთვის მეკითხებიან, სად არის ეს იმუნური სისტემა. იმუნურ სისტემას აქვს ის ფუნქცია ადამიანის ორგანიზმში, როგორც სახელმწიფოში აქვს შინაგან საქმეთა სამინისტრის და თავდაცვას. თუ იმუნური სისტემის რომელიმე რგოლი მოიკოჭლებს, ისევე, როგორც სახელმწიფო სისტემის რომელიმე რგოლი, მაშინ ნებისმიერ ინფექციას მასობრივი გავრცელების შესაძლებლობა ეძლევა. შესაბამისად რაც უფრო მყარია ეს ორი სამინისტრო ჩვენს ორგანიზმში, ორგანიზმი უფრო მზად არის ვირუსთან გასამკლავებლად“, – აღნიშნა კულუმბეგოვმა.

მისივე თქმით, კორონავიორუსზე მოქმედებს ჯანსაღი იმუნური სისტემა, იმუნიტეტის ამაღლებას კი ხელს უწყობს რამდენიმე ფაქტორი. „სტრესებისგან თავისუფალი გარემო, ჯანსაღი ცხოვრება (რაც გულისხმობს ფიზკურ აქტივობას და კვების მოწესრიგებას) და ძილის მოწესრიგება. აი, ამ ფაქტორებზე დგას ჯერჯერობით ადამიანის იმუნური სისტემა. ბედნიერი ადამიანი ნაკლებად ავადმყოფობს. ეს დადგენილი პოსტულატია და ეს არ არის მხოლოდ ლამაზი ფრაზა. ამიტომ რაც უფრო ბედნიერები და კარგ განწყობაზე ვიქნებით, ჩვენი იმუნური სისტემა უფრო მომზადებული შეხვდება კორონავირუსს“, – განაცხადა ბიძნა კულუმბეგოვმა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

21 მარტი ­ 2011 წელს, გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ეგიდით, დაუნის სინდრომის საერთაშორისო დღედ დაწესდა.

მოკლედ რომ ვთქვათ – დაუნის სინდრომი მდგომარეობაა, როდესაც ადამიანს ზედმეტი ქრომოსომა აქვს. სწორედ ქრომოსომები განაპირობებენ ბავშვის ორგანიზმის ჩამოყალიბების პროცესს ორსულობის დროს და მის განვითარებას, როგორც მუცლადყოფნის, ასევე დაბადების შემდგომ პერიოდში. ჩვეულებისამებრ, ბავშვი იბადება 46 ქრომოსომით. ბავშვებს დაუნის სინდრიმით აქვთ ზედმეტი  –  21-ე ქრომოსომა. სამედიცინო ენაზე მას „21-ე ტრისომიას” უწოდებენ.  სწორედ ზედმეტი ქრომოსომა ხდება  ბავშვის ფიზიკური და გონებრივი განვითარების ცვლილების მიზეზი.

დაუნის სინდრომის მქონე ადამიანებისათვის დამახასიათებელია ბევრი მსგავსი გარეგნული ნიშან-თვისებები და ქცევები, მაგრამ მიუხედავად ამისა, თითოეულ მათგანს სხვადასხვა შესაძლებლობა გააჩნია.

დაუნის სინდრომისათვის დამახასიათებელი რამდენიმე საერთო ფიზიკური ნიშანია:

• სახის ბრტყელი პროფილი, განსაკუთრებით ცხვირის ფართო, ჩაღრმავებული ხიდი;
• თვალების ნუშისებური (ირიბი) ჭრილი;
• მოკლე კისერი;
• პირის ზომასთან შედარებით დიდი ენა;
• პაწაწინა თეთრი „ლაქები“ თვალის ფერად გარსზე – ირისზე;
• ერთი ღრმა ხაზი ხელისგულზე (ხელსგულის ნაკეცი);
• კუნთთა სუსტი ტონუსი ან სუსტი სახსრები;
• დაბალი სიმაღლე;

დაუნის სინდრომი წარმოადგენს ყველაზე გავრცელებულ ქრომოსომულ დაავადებას აშშ-ში. ყოველწიურად, აშშ-ში 6,000 ბავშვი იბადება დაუნის სინდრომით, რაც ნიშნავს, რომ 700-დან 1 ბავშვს აქვს დაუნის სინდრომი.

საქართველოში, 2013  წელს 0-5 წლამდე ბავშვებში რეგისტრირებული იყო 40 შემთხვევა, ინციდენტობა 0-1 წლამდე ასაკის ბავშვებში იყო 12.1/100 000, ხოლო 0-5 წლამდე  ბავშვებში შეადგენდა 11.8/100 000.

დაუნის სინდრომის ტიპები:  

არსებობს დაუნის სინდრომის სამი ტიპი, თუმცა ქრომოსომებზე დაკვირვების გარეშე საკმაოდ რთულია მათი გარჩევა სამივე სახეობისათვის დამახასიათებელი ბევრი მსგავსი ფიზიკური ნიშან-თვისებისა და ქცევის გამო.

ტრისომია 21. დაუნის სინდრომის მქონე ადამიანების 95%-ს აქვთ ტრისომია 21. ამ ტიპის დაუნის სინდრომის დროს, ორგანიზმის თითოეულ უჯრედს აქვს 21-ე ქრომოსომის 3 წყვილი ნაცვლად ორისა.

ტრანსლოკაცია. გვხვდება დაუნის სინდრომის მქონე პირების  მხოლოდ 3%-ში. ტრანსლოკაციის შემთხვევაში, 21-ე ქრომოსომა მიბმულია სხვა ქრომოსომასთან.

მოზაიციზმი – გვხვდება დაუნის სინდრომის მქონე პირების 2%-ში. მოზაიციზმის შემთხვევის დროს, ზოგიერთი უჯრედის ქრომოსომა შეიცავს 21-ე ქრომოსომის 3 წყვილს, სხვა ქრომოსომებს კი, ჩვეულებრივ, აქვთ 21-ე ქრომოსომის 2 წყვილი. ბავშვებს მოზაიციზმის ფორმის დაუნის სინდრომით შესაძლებელია ჰქონდეთ დაუნის სხვა სინდრომის მქონე ბავშვების მსგავსი თვისებები, თუმცა ეს თვისებები შესაძლებელია ნაკლებად იყოს გამოხატული, რადგან მათ აქვთ ქრომოსომების წყვილი ნორმალური (ტიპიური) რაოდენობით.

დაუნის სინდრომის მიზეზები და რისკ-ფაქტორები:

ზედმეტი 21-ე ქრომოსომა იწვევს ფიზიკური და გონებრივი განვითარების ცვლილებებს. კვლევებმა დაადგინა, რომ დაუნის სინდრომს იწვევს 21-ე ქრომოსომა, მაგრამ უცნობია  ზუსტად თუ რატომ ჩნდება ან რა ფაქტორები ახდენენ ზეგავლენას დაუნის სინდრომის ჩამოყალიბებაზე. თუმცა, ერთ-ერთ რისკ-ფაქტორად ითვლება დედი ასაკი – 35 წელს ზემოთ.

დაუნის სინდრომის დიაგნოსტიკის მეთოდები:

დიაგნოზის დასმა შესაძლებელია როგორც ორსულობის, ასევე ბავშვის დაბადების შემდგომ პერიოდში. ორსულობის დროს დაუნის სინდრომის დიაგნოზის დასმა საშუალებას აძლევს მშობლებს და ოჯახებს მოემზადონ ბავშვის სპეციალური საჭიროებებისათვის.

ორსულობის დროს

არსებობს დაუნის სინდრომის დადგენის ორი ძირითადი მეთოდი – სკრინინგული კვლევა და დიაგნოსტიკური კვლევები. სკრინინგული კვლევა ორსულობის დროს განსაზღვრავს, არსებობს თუ არა დაუნის სინდრომის რისკი და განსაზღვრავს დიაგნოსტიკური ტესტის ჩატარების საჭიროებას. სკრინინგული ტესტი არ იძლევა სრულ დიაგნოსტიკურ სურათს, თუმცა უსაფრთხოა დედისთვის და ბავშვისთვისაც. დიაგნოტიკური ტესტი ზუსტად ადგენს დაუნის სინდრომის არსებობას, თუმცაღა შესაძლებელია გარკვეულწილად სარისკო იყოს დედისთვის და ბავშვისთვის.

დაუნის სინდრომის სკრინინგული ტესტი

სკრინინგის ტესტი მოიცავს სისხლის ანალიზებს, რომელიც განსაზღვრავს დედის სისხლში სხვადასხვა ნივთიერების ოდენობას (მაგ. MS-AFP, „სამმაგი ტესტი“ (Triple Screen); „ოთხმაგი ტესტი“ (Quad-screen) და ასევე ულტრასონოგრაფიულ კვლევას, რომელიც გვაძლევს ინფორმაციას ბავშვის განვითარების შესახებ. ულტრასონოგრაფიის დროს ერთ-ერთი საყურადღებო ნიშანია ბავშვის კისრის ნაოჭის სისქე და სითხის არსებობა კისრის უკანა არეში. ზედმეტი სითხე კისრის უკანა არეში შესაძლოა მიუთითებდეს გენეტიკურ პრობლემაზე (დარღვევაზე). იშვიათ შემთხვევაში, სკრინიგნის ტესტი არასწორ შედეგსაც აჩვენებს.

ქრომოსომული პრობლემების დასადგენად, მათ შორის, დაუნის სინდრომის დაიგნოსტიკისათვის 2010 წლიდან გამოიყენება აგრეთვე ახალი ტესტი – ის ახდენს ნაყოფის დნმ-ის დიაგნოსტიკას დედის სისხლში. ეს გამოკვლევა რეკომენდებულია იმ შემთხვევაში, თუ არსებობს ეჭვი დაუნის სინდრომზე. გამოკვლევა ძირითადად ტარდება პირველი სამი თვის განმავლობაში და სულ უფრო და უფრო ფართოდ ინერგება.

დაიგნოსტიური კვლევის მეთოდები

გამოკვლევა ტარდება მას შემდეგ, თუ სკრინინგის ტესტი დადებითია.  დიაგნოსტიური კვლევებია:

• ქორიონის ბუსუსების ბიოფსია —რომელიც იკვლევს პლაცენტის მასალას;
• ამნიოცენტეზი – იკვლევს სანაყოფე (ამნიონურ) სითხეს, რომლითაც გარშემორტყმულია პატარა;
• ჭიპლარის სისხლის ნიმუში (PUBS)—- იკვლევს ჭიპლარის სისხლს

ეს ტესტები იკვლევენ ცვლილებებს ქრომოსომებში, რომლებსაც ადასტურებენ დაუნის სინდრომის არსებობას.

დაბადების შემდგომ:

ბავშვის დაბადებისთანავე, ექიმი სინჯავს ბავშვს და ისმება დაუნის სინდრომი. ძირითადად ხდება ბავშვის სისხლის ანალიზების გამოკვლევა, რათა დადგინდეს 21-ე ქრომოსომის არსებობა ბავშვის უჯრედებში.

რადგანაც დაუნის სინდრომით დაავადებული ბავშვების 50%-ს აქვს გულის დეფექტები,  ყველა ახალდაბადებული ბავშვს უტარდება ექოკარდიოგრამა (გულის ექოსკოპიური სურათი).

ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სხვა პრობლემები დაუნის სინდრომის მქონე ბავშვებში:

დაუნის სინდრომის მქონე ბევრ ადამიანს აქვთ სახის დამახასიათებელი გარეგნული ნიშნები და არ ახასიათებთ რაიმე მნიშვნელოვანი თანდაყოლილი დეფექტი. თუმცა, გარკვეულ ნაწილს აქვს ერთი ან ორი თანდაყოლილი დეფექტი, ან ჯანმრთელობის სხვა პრობლემლემები. დაუნის სინდრომის მქონე ბავშვებში რამდენიმე ფართოდ გავრცელებული ჯანმრთელობის პრობლემაა:

• სმენის დაქვეითება (75%-მდე);
• ობსტრუქციული საძილე აპნეა – მდგომარეობა, როდესაც ძილის დროს ხდება სუნთქვის დროებით შეჩერება) (50 -75%-მდე);
• ყურის ინფექციები (50 -70%-მდე);
• თვალების დაავადებები (60%-მდე), მაგ. კატარაქტა, და სხვა დაავადებები, რომლებიც საჭიროებენ სათვალის ტარებას;
• გულის თანდაყოლილი დეფექტი (50%);

სხვა ნაკლებად გავრცელებული ჯანმრთელობის პრობლემებია:

• კუჭ-ნაწლავის ბლოკადა, რომელიც მოითხოვს ქირურგიული ჩარევას;
• ბარძაყის ამოვარდნილობა;
• ფარისებრი ჯირკვლის დაავადება;
• ანემია (სისხლის წითელ უჯრედები ვერ მოაწოდებენ საკმარის ჟანგბადს ორგანიზმს) და რკინის დეფიციტი (ანემია, როდესაც სისხლის წითელ უჯრედებს არ გააჩნიათ საკმარისი რაოდენობის რკინა);
• ლეიკემია ჩვილებში ან ბავშვობის ადრეულ ხანაში
• ჰირშპრუნგის დაავადება.

ცხოვრება დაუნის სინდრომით

დაუნის სინდრომი არის მდგომარეობა, რომელიც გრძელდება მთელი სიცოცხლის მანძილზე. ინდივიდუალურ საჭიროებაზე მორგებული სერვისები სიცოცხლის ადრეულ ეტაპზე  ეხმარება ბავშვებსა და ახალდაბადებულებს ფიზიკური და ინტელექტუალური შესაძლებლობების გაუმჯობესებაში, მათი პოტენციალის განვითარებაში. ეს სერვისები მოიცავს მეტყველების, ოკუპაციურ და ფიზიკურ თერაპიას, რომელიც მიეწოდება ბავშვებს ადრეული ინტერვენციის სახით. დაუნის სინდრომის მქონე ბავშვებს შესაძლებელია ესაჭიროებოდეთ დამატებითი მზრუნველობა/მხარდაჭერა ან მეტი ყურადღება სკოლაში, თუმცა დაუნის სინდრომის მქონე ბევრი ბავშვი სწავლობს ჩვეულებრივ კლასში.

დაუნის სინდრომის მქონე ადამიანების შეუძლიათ იცხოვრონ პროდუქტიულად და სრულფასოვნად. შეუძლიათ ჰქონდეთ სამსახური და იცხოვრონ დამოუკიდებლად. გარდა ამისა, დაუნის სინდრომის მქონე ადამიანებისათვის ძალზედ მნიშვნელოვანია იყვნენ საზოგადოებაში ინტეგრირებულები, შეძლონ საკუთარ თავზე ზრუნვა და რეგულარულად იყვნენ ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ ჯანმრთელობის რისკების კონტროლისთვის.

წყარო: დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრი

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

გერმანიაში WhatsApp-ის საშუალებით ანონიმური ხმოვანი შეტყობინება გავრცელდა. ქალის ხმა სოციალური მედიის მომხმარებელს აფრთხილებდა, რომ მისი მეგობრის თქმით, რომელიც ვენის საუნივერსიტეტო კლინიკის ექიმია, იმ პაციენტებს, რომლებსაც COVID-19-ის მძიმე სიმპტომები აღენიშნებოდათ, ჰოსპიტალში მისვლამდე კარგად ნაცნობი მედიკამენტი -„იბუპროფენი“ – ჰქონდათ მიღებული.
ამ შეტყობინებამ სათავე დაუდო მითქმა-მოთქმას იმის შესახებ, რომ ისეთი სიცხის დამწევი და ტკივილგამაყუჩებელი საშუალებები, როგორიც „იბუპროფენი“ და „ასპირინია“ ვირუსის უარყოფით შედეგებს აჩქარებს.
მოგვიანებით კომენტარი გააკეთა ვენის საუნივერსიტეტო კლინიკამ და განაცხადა, რომ აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით არანაირი კვლევა ჩატარებულა და რომ ხმოვანი შეტყობინება „ფეიკ ნიუსი“ იყო.
აღსანიშნავია, რომ ეს მსგავსი ინფორმაციის გავრცელების ერთადერთი შემთხვევა არ ყოფილა. ირლანდიის ინფექციური დაავადებების საზოგადოებამ უარყო გავრცელებული ინფორმაცია იმის თაობაზე, რომ ქალაქ კორკში ოთხ ადამიანს კორონავირუსის მძიმე ფორმა მას შემდეგ განუვითარდა, რაც ანთების საწინააღმდეგო მედიკამენტები მიიღეს.
გარდა ამისა, ჟურნალ The Lancet-ში გამოქვეყნდა სტატია, სადაც აღნიშულია, რომ გარკვეული მედიკამენტები, მათ შირის „იბუპროფენი“ კორონავირუსით დაინფიცირებულ იმ პაციენტებს, რომლებსაც მაღალი წნევა და დიაბეტი აწუხებთ, რისკის ქვეშ აყენებს.
მოგვიანებით, საფრანგეთის ჯანდაცვის მინისტრმა ოლივერ ვერანმა, რომელიც პროფეესიით კვალიფიციური ნევროლოგია, განაცხადა, რომ „იბუპროფენი“ და არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატები ახალი კორონავირუსის უარყოფით შედეგებს ზრდის.
ვერანმა სოციალურ ქსელ „ტვიტერში“ დაწერა, რომ „ანთების საწინააღმდეგო მედიკამენტები (მათ შორის „იბუპროფენი“) შესაძლოა დაავადების გაუარესების ფაქტორი იყოს. სიცხის შემთხვევაში მიიღეთ „პარაცეტამოლი.““
იმავე დღეს, საფრანგეთის ხელისუფლებამ გამოაქვეყნა ანგარიში, სადაც აღნიშნული იყო, რომ COVID-19-ით დაინფიცირებულ პაციენტებში არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატების გამოყენებას „სერიოზული გვერდითი ეფექტები“ აქვს.
საფრანგეთის ჯანდაცვის მინისტრის ეს მოსაზრება ზოგიერთმა ექსპერტმა მკაცრად გააკრიტიკა, რომლებიც აცხადებენ, რომ „იბუპროფენსა“ და კორონავირუსის გართულებას შორის კავშირის მტკიცებულება არ არსებობს.
შოტლანდიის წმინდა ანდრიას უნივერსიტეტის ინფექციური და გლობალური ჯანდაცვის განყოფილების მეცნიერმა მიუგ სევიკმა განაცხადა, რომ არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატებთან დაკავშირებული „უტიფარი განცხადებების“ გამო შეშფოთებული იყო.
„არ არსებობს სამეცნიერო მტკიცებულება იმის შესახებ, რომ „იბუპფროფენი“ COVID-19-ით ინფიცირების დროს მდგომარეობის გაუარესებას იწვევს,“ – აღნიშნა მან.
აღსანიშნავია, რომ დიდი ბრიტანეთის ეროვნული ჯანდაცვის სისტემამ პაციენტებს რეკომენდაცია მისცა, რომ კორონავირუსის სიმპტომების სამკურნალოდ „პარაცეტამოლი“ გამოიყენონ.
რას აცხადებენ ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციაში?
აღნიშნულ საკითხზე კომენტირებისას ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციაში ახადებენ, რომ მათ აქვთ ინფორმაცია არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატებთან, მათ შორის „იბუპროფენთან“, დაკავშირებით გამოთქმული მოსაზრებების შესახებ, თუმცა ისინი არ ფლობენ ინფორმაციას იმ კლინიკური მონაცემების შესახებ, რასაც ეს მოსაზრებები ეფუძნება.
„ოფიციალური რეკომენდაციის გაცემამდე აღნიშნულსაკითხზე მტკიცებულებების მოპოვებას განვაგრძობთ,“- აღნიშნავენ „ჯანმოს“ წარმომადგენლები.
ასე რომ, ჯერჯერობით „იბუპროფენის“ გამოყენებასა და კორონავირუსის სიმპტომების გამწვავებას შორის კავშირი არ დადგენილა. თუმცა, ზოგიერთ ქვეყნის ჯანდაცვის ოფიციალური პირები COVID-19-ის სიმპტომების სამკურნალოდ მისი გამოყენების რეკომენდაციას არ იძლევიან და მის „გონივრულ ალტერნატივად“ „პარაცეტამოლს“ მიიჩნევენ.

წყარო : Euronews

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

გასულ წელს, არაბთა გაერთიანებულ ემირატებში, 1991 წელს, ავარიის შედეგად კომაში ჩავარდნილმა ქალმა გაიღვიძა. ეს მოხდა 27 წლიანი კომის შემდეგ და მის ექიმებს მომხდარის დაჯერება უჭირდათ. ეს საკმაოდ იშვიათი შემთხვევაა. ჩვეულებრივ, რაც უფრო დიდი ხანია პაციენტი კომაში, მით უფრო მცირდება იმედი მისი „გაღვიძების“ შესახებ.

კომაში მყოფი პაციენტების დახმარების ახალი გზების აღმოსაჩენად, მეცნიერებმა აქამდე რამდენიმე კვლევა ჩაატარეს. მათ შორისაა რამდენიმე დღის წინ, ჟურნალ Neuron-ში გამოქვეყნებული ნაშრომი, სადაც ვისკონსინ-მედისონის უნივერსიტეტის მკვლევარები საუბრობენ ტვინის კონკრეტულ უბანზე – თალამუსზე მდებარე რამდენიმემილიმეტრიან ზონაზე, რომელსაც ცენტრალურ ლატერალურ თალამუსს უწოდებენ და რომელიც სიფხიზლეზე/ცნობიერ მდგომარეობაზეა პასუხისმგებელი. აღნიშნული ზონის ელექტროდებით სტიმულირებით, კვლევის ფარგლებში, გონებადაკარგული მაიმუნების გამოფხიზლება შეძლეს. მაიმუნებზე ჩატარებული ექსპერიმენტის შედეგი კი, შესაძლოა, საკმაოდ მნიშვნელოვანი იყოს კომაში მყოფი პაციენტების გამოფხიზლების კუთხითაც.

ტექნიკა, რომელიც მეცნიერებმა მაიმუნებზე გამოიყენეს ტვინის ღრმა სტიმულაციის სახელითაა ცნობილი. მკვლევარებმა, ტვინზე ელექტროდების ზემოქმედებისთვის შესაბამისი – ცნობიერ მდგომარეობაზე პასუხისმგებელი უბანი – ცენტრალური ლატერალური თალამუსი შეარჩიეს. „სტიმულების დაწყებიდან ორ წამში, ცხოველებმა თვალების გახელა, სხეულის სხვადასხვა ნაწილის მოძრაობა დაიწყეს“, – ამბობს იური საალმენი, ვისკონსინ-მედისონის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგიის ასისტენტ-პროფესორი, რომელიც კვლევის თანაავტორია. თუმცა, როგორც კი მეცნიერებმა სტიმულები შეწყვიტეს, მაიმუნებმა ისევ დაკარგეს გონება…

სხვა კვლევებიც რომ განვიხილოთ, 2007 წელს, კორნელის სამედიცინო კოლეჯის ნევროლოგების კვლევის მიხედვით, ტვინის ღრმა სტიმულაციამ თალამუსის არეში პაციენტი „მინიმალური სიფხიზლის“ სტადიიდან გამოიყვანა და მას მინიმალური მოძრაობისა და საუბრის უნარი აღუდგინა. ამის შემდეგ, თალამუსის არაინვაზიური სტიმულაცია სხვადასხვა პაციენტზე გამოსცადეს, თუმცა, ამას მათი კომიდან გამოსვლა არ გამოუწვევია. ზოგი მეცნიერი ამბობს, რომ კონკრეტულად ცენტრალური ლატერალური თალამუსის რამდენიმემილიმეტრიანი წერტილის სტიმულირება უფრო შედეგის მომტანი შეიძლება იყოს, ვიდრე 2007 წელს გამოყენებული მთლიანი თალამუსის სტიმულაცია. თუმცა, ეს ვისკონსინ-მედისონის უნივერსიტეტის მკვლევარების მიერ გამოყენებული მეთოდის ერთადერთი უპირატესობა არ არის.

ტვინის ღრმა სტიმულაციის მიმართულებით, აქამდე ჩატარებულ ექსპერიმენტებში, ტვინს გარედან 100 ჰერციან იმპულსს აწვდიდნენ (100 ელექტრული პულსი წამში). საალმენის ჯგუფმა ამისთვის მხოლოდ 50 ჰერცი გამოიყენა, რადგან წინარე კვლევამ აჩვენა, რომ ცენტრალური ლატერალური თალამუსის ნეირონები მხოლოდ 50 ჰერციან ელექტრულ პულსებს აგენერირებდნენ.

„ჩვენ, ფაქტობრივად, ვეცადეთ გაგვემეორებინა ტვინის ამ მონაკვეთში არსებული ნეირონების მოქმედება, რომელსაც ისინი „ფხიზელ“ მდგომარეობაში ავლენენ“, – ამბობს საალმენი.

თუმცა, მანამ, სანამ კვლევა მაიმუნებიდან კომაში მყოფ ადამიანებზე გადმოინაცვლებს, მეცნიერებს მოუწევთ კომიდან გამოღვიძებულ მაიმუნებზე დაკვირვება. მათ შორის, იგეგმება იმის შესწავლა, რამდენად შეძლებენ „გამოფხიზლებული“ მაიმუნები ითამაშონ ვიდეოთამაშები, ან რამდენად შეძლებენ ისინი გამოფხიზლდნენ ხელახალი დაძინების შემდეგ.

ამ ეტაპზე, კლინიკური კვლევების ფარგლებში, კომაში მყოფ ადამიანებზე იყენებენ არაინვაზიური ტიპის სტიმულირების ტექნიკებს. მათ შორის, ულტრაბგერით მეთოდსა და ტრანსკრანიალურ სტიმულაციას. თუმცა, ეს მეთოდებიც კვლევის ეტაპზეა.

კომაში მყოფი პაციენტების გამოფხიზლებისა და მათი სიფხიზლის შენარჩუნებისთვის, შესაძლოა საჭირო იყოს ინვაზიური მეთოდი – კონკრეტული ტვინის იმპლანტი, რომელიც იმავე პრინციპით იმუშავებს, როგორც კარდიოსტიმულატორი – რეგულარულად მიაწვდის ცენტრალურ ლატერალურ თალამუსს მუშაობისთვის, ანუ სიფხიზლისთვის აუცილებელ ელექტროიმპულსებს (50 ელექტრული პულსი წამში).

წყარო : marketer.ge

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის სპიკერი კრისტიან ლინდმეიერი ასახელებს იმ პრეპარატს, რომელიც თვითმკურნალობის შემთხვევაში შეიძლება მიიღონ, ეს ცნობილი წამალი პარაცეტამოლია. ამის შესახებ ჯანმო-ს წარმომადგენელმა ჟენევის პრესკონფერენციაზე ისაუბრა.

„გირჩევთ პარაცეტამოლს, და არა იბუპროფენს თვითმკურნალობის შემთხვევაში“ – თქვა ლინდმეიერმა.

აშშ-ს ჯანმრთელობის სააგენტოს კომენტარი ინფორმაციით, არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატების (NSAIDs) გამოყენება COVID-19 წინააღმდეგ არარეკომენდირებულია. ფარმაცევტული საშუალებების ამ ჯგუფში შედის იბუპროფენი, ასპირინი და სხვა პრეპარატები.

სამედიცინო ჟურნალის Lancet- ის  ერთ-ერთ სტატიაში ნათქვამია, რომ ზოგიერთი პრეპარატი, მათ შორის იბუპროფენი, შესაძლოა საფრთხეს შემცველი იყოს COVID-19ის მატარებელი პაციენტებისთვის, რომლებსაც ასევე აქვთ ჰიპერტენზია ან დიაბეტი.

ლინდმეიერმა ასევე აღნიშნა, რომ ჯანმო-ს ორი თანამშრომელი დაინფიცირდა SARS-CoV-2 კოროვირუსით, რაც იწვევს COVID-19 რესპირატორულ დაავადებას.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის რამდენიმე ასეულმა თანამშრომელმა სამშაბათს დისტანციურად დაიწყო მუშაობა.

აშშ-ს ჯანმრთელობის სააგენტო აღარ იწვევს ჟურნალისტებს ბრიფინგებზე და ინფორმაციებს სოციალურ მედიაში ავრცელებენ.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

ჩინეთის მთავრობამ COVID-19-ის სამკურნალო ეფექტიანი პრეპარატი დაასახელა. ამის შესახებ Guardian-ი წერს.

ჩინეთის მეცნიერებისა და ტექნოლოგიის სამინისტროს წარმომადგენლის ჩჟან სილმინის განცახდებით, პრეპარატი „ფავიპირავირი“, რომელსაც იაპონური კომპანია Fujifilm Toyama Chemical-ი აწარმოებს, კორონავირუსის მკურნალობისთვის ეფექტიანი აღმოჩნდა.

სილმინის განმარტებით, უჰანსა და შენჟენში წამლის 340 პაციენტზე ჩატარებულმა კლინიკურმა ტესტირებამ იმედისმომცემი შედეგები აჩვენა.

კერძოდ, დაავადებულთა ანალიზებმა აჩვენა, რომ, მათ, ვინც „ფავიპირავირს“ იღებდნენ, კორონავირუსზე ტესტის პასუხი უარყოფითი 4 დღეში ჰქონდათ. ის პაციენტები კი, რომლებსაც ეს პრეპარატი არ მიუღიათ, საშუალოდ 11 დღეში გამოჯანმრთელდნენ.

ამასთან, სპეციალისტების მტკიცებით, მედიკამენტს უსაფრთხოების მაღალი ხარისხი აქვს და ფილტვების მდგომარეობს დაახლოებით 91%-ით აუმჯობესებს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“