დედამიწა

ჟანჯიაჯიეს ეროვნულ პარკი არის ჩინეთის პირველი ეროვნული პარკი, რომელიც 1982 წელს გაიხსნა და მდებარეობს ხუნანის პროვინციაში. პარკის მეტად მნიშვნელოვანი გეოგრაფიული მახასიათებელია სვეტის მსგავსი წარმონაქმნი, რომელიც კარსტული რელიეფის მსგავსია, მაგრამ კირქვისაგან არ არის აგებული შემადგენელი ქანები, ეს სვეტები ეროზიის შედეგადაა წარმოქმნილი და მათი რაოდენობა დაახლოებით 3000-ია.

ტიანმენის გამოქვაბული არის მსოფლიოში ყველაზე მაღალი ბუნებრივი მღვიმე. ტიანმენის მღვიმის სიმაღლე 131,5 მეტრია, სიგანე 57 მეტრი და სიღრმე 60 მეტრი. საუკუნეების განმავლობაში ეს ადგილი იმპერატორებისთვისა თუ უბრალო ხალხისთვის წმინდა ადგილად მიიჩნეოდა. ვიზიტორს მღვიმის მოსანახულებლად ორი გზა აქვს, ერთ-ერთი გზა კიბეზე ასვლაა, რომელსაც ,,სამოთხისაკენ მიმავალ კიბეს” უწოდებდნენ. სულ 999 საფეხურია, რაც სამოთხის უზენაესობისა და მუდმვობის განსახიერებაა. მეორე გზა ლიფტია, რომელიც გვირაბში დამონტაჟებული პირველი ესკალატორია მსოფლიოში და რომლის დახმარებითაც მთის წვერზე შეგვიძლია ასვლა.

,,სამხრეთ ცის სვეტს” ოფიციალურად ეწოდა 2010 წელს “ავატარის ალილუიას მთა”, ყველაზე მაღალშემოსავლიანი ფილმის გამო. ფილმი ,,ავატარი” 2010 წელს გამოვიდა, რეჯისორი ჯეიმს კამერონი კი აღნიშნავს, რომ სწორედ ეს ეროვნული პარკი იყო მისი შთაგონების წყარო და პარკის ვიზიტორთა რაოდენობაც სწორედ ფილმის გამოშვების შემდეგ გაიზარდა.

მსოფლიოში ყველაზე გრძელი საბაგირო გზა სწორედ აქ მდებარეობას. საბაგირო გზა პარკის უმეტესი ნაწილის ნახვის შესაძლებლობას გვაძლევს, რომლის სიგრძე 7455 მეტრია.

მსოფლიოს ყველაზე მაღალი და სწრაფი ლიფტი, რომელიც გინესის რეკორდების წიგნშია შეტანილი, 326 მეტრი(1070ფუტი) სიგრძისაა, მდებარეობას ჟანჯიაჯიეს ეროვნული პარკის ტერიტორიაზე. ლიფტის მშენებლობას 3 წელი დასჭირდა და მისი ღირებულება თითქმის 20 მილიონი დოლარი იყო. ლიფტს შეუძლია მგზავრების ტრანსპორტირება ორ წუთზე ნაკლებ დროში.

2016 წელს აგვისტოში Zhangjiajie Grand Canyon-მა გახსნა ორ კლდეს შორის გადებული მინის ხიდი, რომელიც მსოფლიოში ყველაზე გრძელი და მაღალია, 430 მეტრი სიგრძის და 300 მეტრი სიმაღლის. ხიდის გახსნიდან 13 დღის შემდეგ დაიხურა უსაფრთხოების წესების დარღვევისა და ვიზიტორთა სიმრავლის გამო. თუმცა 2016 წლის სექტემბერში უსაფრთხოების ზომების კორექტირების შემდეგ ისევ გაიხსნა და ვიზიტორთა სიმრავლითაც გამოირჩევა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

კლიმატი საგანგაშოდ იცვლება დედამიწაზე, ეს ცვლილებები კი, რა თქმა უნდა, ყველაფერზე ახდენს გავლენას ჩვენს ირგვლივ. კლიმატის ცვლილებები მყინვარების დნობასა და ყინულის ფენების განლევას იწვევს ოკეანეში. XIX საუკუნის შემდეგ პლანეტის ზედაპირის საშუალო ტემპერატურა დაახლოებით 1,1 ცელსიუსით გაიზარდა. დედამიწაზე თითქმის ყველა მყინვარმა დაიწყო უკან დახევა, მათ შორის: ალპები, ჰიმალაები, ანდები და კილიმანჯარო.

მთამსვლელი უილ გადი ახლოდან შეესწრო კლიმატის კრიზისს კილიმანჯაროზე. მთამსვლელმა  მთელი ცხოვრება გაატარა დედამიწის ცივ ადგილებში და შესაძლოა ბოლოჯერ იმყოფებოდა კილიმანჯაროზე 2020 წლის თებერვალში, სანამ COVID-19-ის პანდემია დაატყდებოდა მსოფლიოს.

”ყინულის ნაწილი, რომელიც მე ექვსი წლის წინ, 2014 წელს ავიღე, გაქრა,” – განუცხადა მან CNN-ს.

მთამსვლელი შეისწავლის კლიმატის ცვლილებების გავლენას კილიმანჯაროზე, აფრიკის უმაღლეს მწვერვალზე. მისი თქმით, ყინული საკმაოდ მალე ქრება. ყინულის ნაწილი, რომელიც  6 წლის წინ დალაშქრა უკვე აღარ არის. 2014 წელს იყო, ახლა კი უბრალოდ აღარ არის. 2020 წლის თებერვალში მან სრულიად სხვა მთა დალაშქრა. მთამსვლელი ამბობს, რომ ეს მეტად ამაღელვებელი მომენატია მიხვიდე და ვერ ნახო ის ყინული, რომელზე ასვლაც გინდოდა, ეს ალბათ ცოტაოდენ იმედგაცრუებასაც იწვევს.

ვინც ქალაქში ცხროვრობს, ყოველდღე ოფისში მუშაობს ეს ცვლილება რთული შესამჩნევია მათთვის, მაგრამ მთამსვლელებისთვის არა, რადგან ზოგჯერ მათი ,,ოფისის შენობა” უბრალოდ ქრება. კილიმანჯაროს მყინვარი, რომელსაც მთამსვლელები იყენებდნენ იმდენად შემცირებულია, რომ უკვე სახიფათოც არის მისი გამოყენება.

წყრო: CNN

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

გამოკვლევები აჩვენებს, რომ გრენლანდიის სამი ყველაზე დიდი მყინვარი იმაზე უფრო სწრაფად დნება, ვიდრე ყველაზე ცუდ შემთხვევაში მეცნიერებს შეიძლებოდა ეფიქრათ.

მყინვარების საერთო მოცულობა იმხელაა, რომ მისი ლღობის შემთხვევაში, ზღვის დონეს, გლობალურად 1.3 მეტრით ასწევს.

გლობალური დათბობა ყველაზე მეტად გრენლანდიისა და ანტარქტიკის ყინულოვან საფარს აზიანებს, რაც ამ დროისათვის, ზღვის დონის მატების ყველაზე დიდი წყაროა. იგი ამჟამად, 8 მილიმეტრით არის ამაღლებული.

საკითხის პრობლემატურობა მსოფლიოს მიერ სათანადოდ, ჯერ კიდევ არაა აღქმული. მეცნიერების თქმით, თუ მყინვარები ამ ტემპით განაგრძობენ ლღობას, დიდი ყინულის წყალსაცავები სამჯერ ან ოთხჯერ უფრო სწრაფად შეიძლება დადნეს, ვიდრე ამას ძველი გამოკვლევები აჩვენებდა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ამერიკის შეერთებულ შტატებში მდებარე ჯონ ჰოპკინსის სახელობისა და ოჰაიოს სახელმწიფო უნივერსიტეტებში მომუშავე ასტროფიზიკოსები იაპონელ და გერმანელ კოლეგებთან ერთად აცხადებენ, რომ სამყარო დროთა განმავლობაში უფრო და უფრო ცხელდება. მათი ნაშრომი გამოცემაში Astrophysical Journal გამოქვეყნდა.

მეცნიერებმა კოსმოსზე დასაკვირვებლად ევროპული კოსმოსური სააგენტოს (ESA) ტელესკოპის Planck და აშშ-ის ნიუ მექსიკოს შტატში განლაგებული სპექტროსკოპის Sloan Digital Sky Survey მიერ შეგროვებული მონაცემები გამოიყენეს. მისი მეშვეობით მკვლევრებმა იმ რეგიონში არსებული აირის ტემპერატურა გამოთვალეს, რომელიც ჩვენგან დიდი მანძილითაა დაშორებული. დედამიწისგან შორს მდებარე ობიექტებიდან წამოსულ სინათლეს ჩვენს პლანეტამდე მოსაღწევად ძალიან დიდი დრო სჭირდება, შესაბამისად, მისი შესწავლა სპეციალისტებს სამყაროს მილიარდობით წლის წინანდელი სურათის აღდგენაში დაეხმარა.

ასტრონომებმა მიღებული შედეგები კოსმოსში ამჟამად არსებულ ტემპერატურას შეადარეს. აღმოჩნდა, რომ სამყარო ახლა 10-ჯერ უფრო ცხელია, ვიდრე 10 მილიარდი წლის წინ იყო. მისი საშუალო ტემპერატურა 2 მილიონ კელვინს შეადგენს. მკვლევართა განმარტებით, ამის მიზეზი ახალი ვარსკვლავებისა თუ გალაქტიკების წარმოქმნაა, რა დროსაც გრავიტაცია ბნელ მატერიასა და აირებს ერთმანეთისკენ ძლიერად იზიდავს, რაც ამ უკანასკნელის გაცხელებას განაპირობებს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

აფრიკა-მსოფლიოს მეორე კონტინენტი მოსახლეობისა და ფართობის თვალსაზრისით, ყველაზე დაბალი მოსახლეობის საშუალო ასაკის მიხედვით, ალმასისა და ტყის რესურსის მხრივ საკმაოდ მდიდარი და პალეონტოლოგების უმეტესი ნაწილის აზრით უძველესი დასახლებული ტერიტორია.

რამდენიმე საინტერესო ფაქტი აფრიკის შესახებ, რაც შეიძლება არ იცოდეთ:

• ტრაიბალიზმი-აფრიკის ძველი ავადმყოფობა, ბრძოლა ტომებს შორის მწკნარი წყლის რესურსების, სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებისა და სუვერენიტეტისთვის, რომელსაც ათასობით ადმიანის სიცოცხლე შეეწირა;
• ტუნისში ზოგიერთი სახლი თევზის ძვლისგან არის დამზადებული. მოსახლეობა ამას რწმენის გამო აკეთებს, რის მიხედვითაც თევზებს აქვთ ზებუნებრივი ძალა და მათ ბოროტი სულებისგან დაიცავს
• აფრიკაში ბანანისგან ლუდი მზადდება, ფართო წარმოება აღმოსავლეთ აფრიკაში ხდება და სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვა სახელს ატარებს;
• სენეგალში მდებარეობს ვარდისფერი ტბა, სახელად ,,Lac Rose”. ტბის ვარდისფერ ფერს ბაქტერია იწვევს, მაგრამ ტბა ბანაობისთვის უსაფრთხოა;
• ყველასათვის ძალიან საყვარელი წიგნის, ბეჭდების მბრძანებლის, ავტორი ჯ.რ.რ ტოლკინი წარმოშობით არის სამხრეთ აფრიკიდან, ბლუმფონტეინიდან, თავისუფალი შტატიდან;
• ნიგერიის კინოინდუსტრია, Nollywood, ტექნიკურად უფრო დიდია, ვიდრე Hollywood;
• აფრიკაში უფრო მეტი ადამიანი საუბრობს ფრანგულად და პორტუგალიურად, ვიდრე საფრანგეთსა და პორტუგალიაში;

• აფრიკის ქვეყნები, რომლებიც კოლონიზებული არ იყვნენ ევროპელების მიერ, იყო ეთიოპია და ლიბერია;
• აფრიკის ერთ-ერთ უდიდეს ქვეყანას, ნიგერიას, BBC-იმ მეტსახელად “ტყუპების ქვეყანა” უწოდა, რადგან მას მსოფლიოში ტყუპების ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი აქვს. ციფრები აჩვენებს, რომ ტყუპების შობადობა დასავლეთ აფრიკაში აქ ოთხჯერ მეტია, ვიდრე მსოფლიოს სხვა ქვეყნებში და ეს ყველაფერი ნიგერიის ქალაქ Igbo-Ora-ში ხდება, სადაც ბოლო მონაცემების მიხედვით საშუალოდ ყოველ ათას დაბადებულში 50 ტყუპია;
• სამხრეთ აფრიკის დასავლეთ სანაპიროზე არსებული ცივი დინებების გამო იქმნება აფრიკული პირგვინების იდეალური საარსებო გარემო;
• აფრიკა ყველაზე ცენტრალური კონტინენტია. მას კვეთს, როგორც გვინვიჩის მერიდიანი, ასევე ეკვატორი;
• მიუხედავად მისი სახელწოდებისა, ეკვატორული გვინეის ტერიტორიაზე არ გადის ეკვატორი, თუმცა მისი კუნძული ანობონი მდებარეობს ეკვატორიდან სამხრეთით 155 კილომეტრში, ხოლო მისი დანარჩენი ტერიტორია მდებარეობს ეკვატორიდან ჩრდილოეთით;
• ,,ბურები” სამხრეთ აფრიკაში ჰოლანდიიდან გადმოსახლებულთა შთამომავლები არიან. ძველჰოლანდიურ ენაზე სიტყვა ,,ბურ” გლეხს აღნიშნავდა. ბურების ენას აფრიკაანსი ჰქვია;
• ეს არის წარწერა დურბანის სანაპიროზე ინგლისურად, აფრიკაანსა და ზულუსთა ენაზე. წარწერის მიხედვით სანაპიროს განაწესის 37-ე მუხლის მიხედვით, ეს სანაპირო რეზერვირებულია მხოლოდ თერთკანიანი მოსახლეობისთვის
• ქალაქი კიმბერლი მას შემდეგ აშენდა, რაც ამ ადგილებში ალმასის მოპოვება დაიწყეს. ამ ქალაქის მთავარი ღირსშესანიშნაობაა ,,დიდი ხვრელი”, რაც ადამიანების მიერ ხელით ამოთხრილი უდიდესი მაღაროა;
• სერენგეტი- ეკოსისტემა, რომელიც ყოველწლიურად მასპინძლობს უმსხვილეს და ყველაზე ხანგრძლივ ნადირთა მიწისზედა მიგრაციას მსოფლიოში და ერთ-ერთია ათ ბუნებრივ საოცრებათაგან მსოფლიოში;

წყარო: Jones around the world

            national geography

            ABTA

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

აზია ყველაზე დიდი კონტინენტია, როგორც ფართობის ასევე მოსახლეობის რაოდენობისა და სიმჭიდროვის მიხედვით, ის არის სამშობლო უძველესი ცივილიზაციებისა და რელიგიების, როგორებიცაა:  ქრისტიანობა, ისლამი, იუდაიზმი, ინდუიზმი, ბუდიზმი, კონფუციანელობა, დაოსიზმი, ზოროასტრიზმი და ა.შ.

კიდევ რამდენიმე საინტერესო ფაქტი, რაც ბევრისთვის უცნობია:

• ჩრდილოეთ კორეას აქვს ყველაზე დაბალი სიმჭიდროვის მაჩვენებელი მსოფლიოში მობილური ტელეფონის ფლობის მიხედვით;
• სწორედ აზიაში, კერძოდ დუბაიში, შევხვდებით მსოფლიოს უმაღლეს შენობას, სახელად ,,Burj Khalifa”;
• სიცოცხლის ხანგრძლივობა ყველაზე მაღალია იაპონიაში. იაპონელი ხალხის სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა 82,5-ია, ისინი ყველაზე დიდხანს ცხოვრობენ მთელ მსოფლიოში;
• იცოდით, რომ კვლევების თანახმად აზიის მოსალხეობის 50%-ს არ გააჩვნია ღვიძლში სპეციალური ფერმენტი ალკოჰოლის მეტაბოლიზმისთვის. მეცნიერები ასევე თვლიან, რომ ეს არის მიზეზი, რის გამოც ბევრი აზიელი ალკოჰოლის მიღების შემდეგ გრძნობს სახის გაწითლებას;
• ტაილანდი ერთადერთი ქვეყანაა სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში, სადაც არ მომხდარა ევროპელთა კოლონიზაცია. და ისინი ძალიან ამაყობენ ამ ფაქტით;
• სიტყვა ,,აზია” ნიშნავს მზის ამოსვლას, რაც ფინიკიელებმა უწოდეს კოტინენტს;
• სინამდვილეში, აზიის მხოლოდ ერთი ქვეყანა, ინდონეზია, მდებარეობს მთლიანად სამხრეთ ნახევარსფეროში;
• New South China Mall არის მსოფლიოში ყველაზე დიდი სავაჭრო ცენტრი, რომელიც ჩინეთში მდებარეობს;
• ჩრდილოეთ კორეა კრძალავს შობის აღნიშვნას და ყველას აიძულებს აღნიშნონ კიმ ჩონგ ილის დედის დაბადების დღე, რომელიც 24 დეკემბერს დაიბადა;
• ნეპალი გახდა პირველი ქვეყანა, რომელმაც გეიებს ქორწინების ნება დართო;
• მსოფლიოში ყველაზე სწრაფი მატარებელი, რომლის მაქსიმალური სიჩქარეა 486.1 კმ / სთ, არის ჩინეთში CRH380A;
• ბუტანი გახდა პირველი ქვეყანა, რომელმაც 2010 წლის თამბაქოს აქტის მიხედვით, მოწევა და თამბაქოს გაყიდვა აკრძალა. კანონი კრძალავს თამბაქოს მოყვანას, წარმოებას, მიწოდებას და დისტრიბუციას ქვეყანაში;
• აღსანიშნავია, რომ ბუტანის მთავრობა პერიოდულად ითვლის “მთლიანი ნაციონალური ბედნიერების” დონეს. ამ მხრივაც ბუტანი ერთადერთი ქვეყანაა მსოფლიოში;

წყარო: SWEDISH NOMAD

               INDIA TODAY

               Fun Facts

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

დედამიწის ყველაზე ცივი, ყველაზე მაღალი, მშრალი, ქარიანი და ყინულოვანი კონტინენტი ანტარქტიდაა, სადაც მდებარეობს მსოფლიოში ყველაზე დიდი ყინულის უდაბნო და რომლის ცენტრიც თითქმის ემთხვევა სამხრეთ გეოგრაფიულ პოლუსს.

რამდენიმე საინტერესო ფაქტი ანტარქტიდის შესახებ, რომელიც შეიძლება არ ვიცოდეთ:

• ასტეროიდის ჩამოვარდნისას და აფეთქებისას წარმოშობილმა მტვერმა წარმოქმნა მრავალსაუკუნიანი აცივება და მაშინდელი ეპოქის ფლორის და ფაუნის დიდი ნაწილის გადაშენება. ეს კრატერი დღეისათვის დედამიწაზე ყველაზე დიდად ითვლება;
• იცოდით, რომ ანტარქტიდის მთელი ყინულის საფარის გადნობის შემთხვევაში მისი ფართობი შემცირდება მესამედით: დასავლეთი ანტარქტიდა გადაიქცევა არქიპელაგად, ხოლო აღმოსავლეთი ანტარქტიდა დარჩება მატერიკად? სხვა მონაცემებით, მთელი ანტარქტიდა გადაიქცევა არქიპელაგად;
• ყინულის სიმძიმის გამო, როგორც ამას გეოფიზიკოსების გამოკვლევები აჩვენებს, კონტინენტმა ჩაიწია საშუალოდ 0,5 კმ-ით;
• მაკ-მერდოს მშრალი ხეობები იმდენად ახლოსაა მარსის ბუნებრივ პირობებთან, რომ NASA მარსზე დასაშვებ კოსმოსურ აპარატებს-,,ვიკინგებს” აქ ცდის
• 1979 წლის იანვარში ემილ მარკო პალმა გახდა პირველი ბავშვი, რომელიც ანტაქტიდის კონტინენტზე დაიბადა. არგენტინის მთავრობამ ემილიოს დედა გაგზავნა ანტარქტიდაზე, როდესაც ის 7 თვის ორსული იყო. მათ ეს გააკეთეს იმ იმედით, რომ ანტარქტიდის მიწას მიიღებდნენ, როგორც მათ საკუთრებას. მან 1978 წლის 7 იანვარს ჯანმრთელი ბიჭი გააჩინა, სახელად ემილიო პალმა. ორსულობის წარმატების მიუხედავად, არგენტინის პრეტენზიები საერთაშორისო საზოგადოების მიერ კვლავ სადავოა;
• ანტარქტიდის ზოგიერთ ცხოველს სისხლში ანტიფრიზი აქვს, რაც მათ გაყინვისგან იცავს;
• გაერთიანებულმა სამეფომ პირველმა წამოაყენა პრეტენზია ანტარქტიდის ტერიტორიის თაობაზე;
• ანტარქტიდის ხელშეკრულების მიხედვით ტერიტორიაზე აკრძალულია სამი რამ: სამხედრო ძალა, სამთო მოპოვება და ბირთვული აფეთქება;
• არ არის გამორიცხული, რომ ანტარქტიდაზე ბევრი ნავთობის მარაგია, ასევე სწორედ ის შეიცავს მტკნარი წყლის 70%-ს, სწორედ ამიტომ შეიძლება ანტარქტიდის ხელშეკრულების მეორე პუნტთან დაკავშირებით ეჭვები გაჩნდეს, რადგან საუბარი ორ მნიშვნელოვან რესურსზეა;

წყარო: Live science  Wrld Atlas ,  გეოგრაფიის წიგნი(ბლიაძე/კერესელიძე

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ავსტრალია არის ყველაზე პატარა კონტინენტი, რომელზეც მდებარეობს მხოლოდ ერთი სახელმწიფო-ავსტალია და რომელსაც ,,ცოცხალი ნამარხების” კონტინენტს უწოდებენ.

საუკუნეების განმავლობაში ავსტრალია იზოლირებული იყო სხვა კონტინენტებისგან, შესაბამისად უძველესი, ენდემური სახეობის ფლორა და ფაუნა შენარჩუნდა. ძუძუმწოვრებიდან განსაკუთრებით დიდ ინტერესს იწვევენ ჩანთოსნები, შესაბამისად ავსტრალიის სახელმწიფო გერბზე გამოსახულია: კენგურუ და სირაქლემა ემუ.

კიდევ რა საინტერესო ფაქტები შეიძლება არ ვიცოდეთ ავსრალიის შესახებ?

• დასავლეთ ავსტრალის სამხრეთ სანაპიროზე მდებარეობს ვარდისფერი ტბა სახელად ,,ჰილიერი”;

• ჩრდილოეთ ავსტრალიაში მდეობარეობს ქვიშაქვის უზარმაზარი ფორმაცია, ულურუს მთა(აიერს-როკი), რომელიც ფერს დღის განმავლობაში რამდენჯერმე იცვლის;
• ვფიქრობ, ყველამ ვიცით, რომ ავსტრალიის უმაღლესი მთა არის კოსციუშკო, მაგრამ ექსპედიიებისა და კვლევების შემდეგ დადგინდა, რომ ყველაზე მაღალი მთა არა კოსციუშკო, არამეს ტაუსლენდია. ავსტრალიის მთავრობამ კოსციუშკოს პირველაღმომჩენის, ედმუნდ სტშელეცკის პატივსაცემად საოცარი გადაწყვეტილება მიიღო- ტაუსლენდს კოსციუშკო უწოდა და კოსციუშკოს ტაუსლენდი;
• ავსტრალიელები თავიანთ ქვეყანას უწოდებენ „ოზ“-ს;
• იცოდით, რომ ეკონომიკის გაძლიერების მიზნით, ავსტრალიერები მხოლოდ და მხოლოდ ადგილობრივ ნაწარმს ყიდულობენ, რომელსაც მწვანე სამკუთხედში ჩასმული ყვითელი კენგურუს გამოსახულებიანი ნიშანი ამშვენებს? რეკლამებში კი აუცილებლად აღნიშნავენ, რომ ნაწარმი ავსტრალიაშია დამზადებული;
• ავსტრალიაში პირველი 12-კაციანი ბრიგადა ბრიტანეთიდან გადმოსახლებული კატორღელებისგან შეიქმნა;
• ავსტრალიას ეკუთვნის შობის კუნძული, რომლის მოსახლეობა დედამიწაზე პირველი ხვდება ახალ წელს;
• ავსტრალიას არ აქვს ოფიციალური რელიგია. ქვეყანაში კი სამი სახელმწიფო ენაა: ინგლისური, ახალზელანდიური ნიშნების და მაორების. აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ მსოფილიოს არცერთ ქვეყანაში, გარდა ახალი ზელანდიისა, აბორიგენების ენა არ არის სახელმწიფო ენად აღიარებული;
• 1893 წელს დემოკრატიულ ქვეყნებში სწორედ ახალი ზელანდია იყო პირველი, სადაც აღიარეს ქალთა და მამაკაცთა თანასწორუფლებიანობა და ქალებმა მოიპოვეს არჩევნებში მონაწილეობის უფლება;
• 2005 წელს ახალი ზელანდია მსოფლიოში პირველი ქვეყანა გახდა, სადაც შემოიღეს ბეგარა ნახშიროჟანგზე ანუ ატმოსფეროში გამონაბოლქვზე;
• მშრალ სეზონზე ავსტრალიის ბევრ შტატში აკრძალულია მანქანების რეცხვა გამდინარე წყლით, აუზების ავსება, ასფალტის მორწყვა და სხვ.
• ცხვრების დინგოსგან დაცვის მიზნით ქვეყანაში ააგეს ღობე, რომელიც ყველაზე გრძელი ღობეა მსოფლიოში. მისი სიგრძე 5530 კმ-ია;

წყარო: NATIONAL GEOGRAPHIC , გეოგრაფია(ბლიაძე/კერესელიძე)

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ინდოეთში მეხის ჩამოვარდნის შედეგად დაღუპულთა რიცხვი 100-ზე მეტს აღწევს. ამის შესახებ BBC იტყობინება. თავდაპირველად 23 ადამიანის გარდაცვალების შესახებ გავრცელდა ინფორმაცია.

ტრაგიკული შემთხვევა ბიჰარის შტატში მოხდა. დაღუპულთა უმრავლესობა ადგილობრივ ფერმებში მუშაობდა.

ანალოგიური ინციდენტი მოხდა ბიჰარში გასული წლის ივლისშიც. მაშინ მეხის ჩამოვარდნას 39 ადამიანი ემსხვერპლა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

100 წლის გალაპაგოსის გიგანტური კუ დიეგო, რომელმაც თავისი სახეობა გადაშენების, ველურ ბუნებაში დაბრუნდა. ამის შესახებ BBC ეკვადორის გარემოს დაცვის სამინისტროზე დაყრდნობით წერს.

გამოცემის ინფომრაციით, დიეგო და კიდევ 14 მამრი კუ კუნძულ ესპანიოლაზე დააბრუნეს, სადაც ისინი თავისუფლად იცხოვრებენ.

დიეგო ერთ-ერთი იყო იმ 14 მამრ კუს შორის, რომლებიც სპეციალისტებმა 1960-იან წლებში გალაპაგოსის კუნძულზე გამრავლების პროგრამისთვის შეარჩიეს. 50 წლის წინ კუნძულ ​ესპანიოლაზე მხოლოდ 2 მამრი და 12 მდედრი გიგანტური კუ ბინადრობდა. პოპულაციის აღსადგენად დიეგო გალაპაგოსის კუნძუზლებზე აშშ-დან, სან დიეგოს ზოოპარკიდან ჩაიყვანეს.

პროგრამა წარმატებული აღმოჩნდა, მის ფარგლებში 2 000-ზე მეტი გიგანტური კუ დაიბადა. დიდი წვლილი ამაში დიეგოს მიუძღვის. არსებული მონაცემებით, 100 წლის კუ 800 პატარას მამა გახდა. პროგრამა დასრულდა და მარტში დიეგოს მშობლიურ ​ესპანიოლაზე გაუშვებენ. იქ 1 800 კუ იცხოვრებს, აქედან 40% დიეგოს შთამომავლები არიან.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“