ასტრონომია - კოსმოსი

საბჭოთა კოსმოსური მისიის მიერ მთვარიდან ჩამოტანილი ფრაგმენტები 29 ნოემბერს დაგეგმილ სოტბის აუქციონზე შესაძლოა $700,000-დან $1 მილიონ დოლარმდე გაიყიდოს.

ნატეხები – ბაზალტის ფრაგმენტი, რომელიც დედამიწის ვულკანური კლდის მსგავსია, კოსმონავტებმა დედამიწაზე 1970 წელს ჩამოიტანეს.  მთვარიდან ჩამოტანილ ფრაგმენტებს აუქციონზე კერძო ამერიკელი კოლექციონერი გაყიდის, რომლის ვინაობა უცნობია და რომელმაც ის 1993 წელს ნინა ივანოვა კოროლევასგან შეიძიმა, რომელიც ყოფილი საბჭოთა კოსმოსური პროგრამის დირექტორის სერგეი კოროლევის ქვრივია. ფრაგმენტები, რომლის ზომა დაახლოებით 2 x 2მმ-დან 1 x 1მმ-ია, საბჭოთა კავშირმა ნინა ივანოვას სამახსოვროდ გადასცა.

აღსანიშნავია, რომ შარშან სოტბის აუქციონზე ჩანთა გაიყიდა, რომელიც ნეილ ამსტრონგმა 1969 წელს მთვარეზე მოგზაურობისას გამოიყენა.  ჩანთა, წარწერით – “Lunar Sample Return“ აუქციონზე 1,8 მილიონ აშშ დოლარად გაიყიდა.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ასტრონომებმა კოსმოსში გალაქტიკების უდიდესი ნაკრები აღმოაჩინეს. კოსმოსური ტიტანი, რომელსაც ბერძნული მითოლოგიის პერსონაჟის – ჰიპერიონის სახელი უწოდეს, ყველაზე დიდია აქამდე აღმოჩენილ გალაქტიკათა ნაკრებებს შორის.

„ჰიპერიონის“ მასა მზის მასაზე დაახლოებით 1 მილიონჯერ მეტია.  იგი ჩილეში მდებარე Very Large Telescope (VLT)-ით აღმოაჩინეს.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ ასტრონომიური თვალსაზრისით „ჰიპერიონი“ „მოზარდია“, რომელიც დიდი აფეთქებიდან 2 მილიარდი წლის შემდეგ წარმოიქმნა. აღსანიშნავია, რომ სამყარო  დაახლოებით 13.8 მილიარდი წლის  წინ წარმოიქმნა. გალაქტიკა „ირმის ნახტომი“, რომელშიც ჩვენი მზის სისტემა მდებარეობს, დაახლოებით 13.6 მილიარდი წლისაა.

ჰიპერონი Visible Multi-Object Spectrograph- ის გამოყენებით აღმოაჩინეს, რომელიც მისი მმართველების თანახმად, მოქმედებს როგორც “დროის მანქანა შუა უდაბნოში, რომელიც გვიჩვენებს, თუ როგორ გამოიყურებოდა სამყარო, როდესაც ის ამჟამინდელი ასაკის მხოლოდ მესამედი ასაკის იყო”.

სპექტოგრაფი Very Large Telescope-ზე იყო მოთავსებული. აღმოჩენა მეცნიერთა გუნდმა გააკეთა, რომელსაც იტალიაში მდებარე ასტროფიზიკის ეროვნული ინსტიტუტის მეცნიერი ოლგა კუჩიატის ხელმძღვანელობდა.

აღმოჩენასთან დაკავშირებით ჩატარებული კვლევა – “The progeny of a Cosmic Titan” სამეცნიერო ჟურნალ Astronomy & Astrophysics-ში გამოქვეყნდა.

წყარო : www.reuters.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

რაკეტა, რომელსაც საერთაშორისო კოსმოსური სადგურისკენ რუსული ხომალდი „სოიუზი“ და მასზე მყოფი რუსი და ამერიკელი ასტრონავტები მიჰყავდა, ჰაერში დაზიანდა და ავარიულად დაეშვა მიწაზე. ინციდენტის შედეგად არავინ დაშავებულა.

„სოიუზის“ შიგნით გადაღებულ კადრებში ინციდენტის მომენტი ჩანს, თუ როგორ არხევენ მხრებს და ფეხებს ამერიკელი ასტრონავტი ნიკ ჰეგიუ და რუსი კოსმონავტი ალექსეი ოვჩინინი დაზიანებით გამოწვეული დარტყმისგან.

რაკეტა ყაზახეთში მდებარე ბაიკონურის კოსმოდრომიდან გაუშვეს.

რუსეთის საინფორმაციო სააგენტოების ინფორმაციით, ინციდენტის შედეგად ეკიპაჟის წევრები არ დაშავებულან. „ნასა“-მ განაცხადა, რომ ასტრონავტები მაშველებმა უსაფრთხოდ დააბრუნეს ავარიული დაშვების ადგილიდან.

წყარო : www.reuters.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

“ნასას” პლანეტებზე “მონადირე” ორბიტალურმა ტელესკოპმა მზის სისტემის მიღმა ორი ახალი პლანეტა აღმოაჩინა.

TESS-ის (Transiting Exoplanet Survey Satellite)  მიერ აღმოჩენილი ორი ახალი პლანეტა – Pi Mensae “სუპერ დედამიწა” და LHS 3844 b “ცხელი დედამიწა”, დედამიწიდან დაახლოებით 60 და 49 სინათლის წლის დაშორებით მდებარეობენ. ეს არის TESS-ის პირველი აღმოჩენა აპრილის, ანუ მისი კოსმოსში გაშვების შემდეგ.

“სუპერ დედამიწა” თავისი მზის გარშემო ორბიტაზე ერთი ბრუნის გაკეთებას 6,3 დღეს ანდომებს, “ცხელი დედამიწა” კი – 11 საათს. მეცნიერები აცხადბენე, რომ პლანეტები ძალიან ცხელი არიან იმისათვის, რომ მათზე სიცოცხლე არსებობდეს.

TESS-ი გახლავთ ორწლიანი მისია, რომლის ღირებულება 337 მილიონი აშშ დოლარია. პროექტის მიზანი ასტრონომების ე.წ. ეგზოპლანეტების კატალოგის გამდიდრებაა. TESS-ი განკუთვნილია იმისათვის, რომ გააგრძელოს წინამორბედის – Kepler-ის კოსმოსური ტელესკოპის საქმე, რომელმაც 20 წლის განმავლობაში დაახლოებით 3, 700 დოკუმენტურად დადასტურებული ეგზოპლანეტა აღმნოაჩინა.

“ნასა” იმედოვნებს, რომ TESS-ის საშუალებთ მზის სისტემის მიღმა მანამდე უცნობ ათასობით სამყაროს აღმოაჩენს.

TESS-ი აღჭურვილია ოთხი სპეციალური კამერით. იგი ტრანზიტის ფიტომეტრიის მეთოდს იყენებს – აკვირდება ვარსკვლავების ხილული სინათლის პერიოდულ კლებას, რაც მათ წინ პლანეტების გავლით, ტრანზიტით, არის გამოწვეული.

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

წყარო :  reuters.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

კოსმოსურმასა ტრანსპორტ კომპანია SpaceX-მა იმ პირველი კერძო მგზავრის ვინაობდა გაამხილა, რომელსაც ელონ მასკის კომპანიის რაკეტა  Big Falcon-ით მთვარის ირგვლივ მოგზაურობა სურს. ეს გახლავთ იაპონელი მილიარდერი იუსაკუ მაეზავა, რომელიც ტანსაცმლის ონლაინ გაყიდვების ვებგვერდ Zozo-ს დამფუძნებელია.

იუსაკუ მაეზავა მთვარის ორბიტაზე გამგზავრებას 2023 წლისთვის გეგმავს. ეს იქნება SpaceX-ის პირველი კომერციული კოსმოსური ფრენა, რომელიც სავარაუდოდ ერთ კვირას გაგრძელდება.

აღსანიშნავია, რომ დედამიწის მაგნიტური ველის მიღმა დღემდე მხოლოდ 25 ასტრონავტს აქვს ნამოგზაურები. კომპანია SpaceX-ის დამგუძნებელმა ელონ მასკმა უსაკუ მაეზავას გადაწყვეტილება სიმამაცედ შეაფასა.

იუსაკე მაეზავა მთვარის გარშემო სამოგზაუროდ რვა ხელოვანი ადამიანის დაპატიჟებას გეგმავს.

უცნობია თანხის რაოდნობა, რისი გადახდაც იაპონელ მილიარდერს ამ მოგზაურობისთვის მოუწევს. მაეზავა, რომელმაც შარშან ნიუ იორკის აუქციონზე ამერიკელი მხატვრის ჟან-მიშელ ბასკიას ნამუშევარი რეკორდულ თანხად – 110.5 მილიონ დოლარად იყიდა, აცხადებს, რომ მთვარის გარშემო მოგზაურობის საფასური გაცილებით დიდია ვიდრე ბასკიას უსახელო ნამუშევარში გადაიხადა.

42 წლის მაეძავა ტანსაცმლის გაყიდვის ვებგვერდ Zozo-ს დამფუძნებელია. ის იაპონიის ერთ-ერთი უმდიდრესი ადამიანია. ჟურნალ Forbes-ის შეფასებით, მისი ქონება სამ მილიარდ დოლარს შეადგენს.

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

წყარო :  www.reuters.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ილონ მასკის კოსმოსურმა სატრანსპორტო კომპანია SpaceX- მა მსოფლიოს პირველ კერძო მგზავრთან კონტრაქტი გააფორმა. კონტრაქტი SpaceX-ის კოსმოსური ხომალდით – “ფალკონით” (Big Falcon Rocket (BFR)) მთვარის ირგვლივ მოგზაურობას ითვალისწინებს.

კომპანიის მიერ სოციალურ ქსელ “ტვიტერზე” გამოქვეყნებული ინფორმაციის თანახმად, მგზავრის ვინაობა და მთვარეზე მოგზაურობის მიზანი ორშაბათს, გახდება ცნობილი.

SpaceX-ი აწარმოებს და უშვებს მსოფლიოს ყველაზე თანამედროვე რაკეტებსა და კოსმოსურ ხომალდებს.  კომპანია კოსმოსური ტრანსპორტის რევოლუცირების მიზნით 2002 წელს ილონ მასკიმ დააფუძნა.

რომლის მიერ მიერ სივრცეში ტრანსპორტირების განმსაზღვრელი, სიცოცხლის მრავალპლანტატის მიღების საბოლოო მიზანი.

SpaceX-მა მსოფლიოს ყურადღება არაერთხელ მიიპყრო. ის ერთადერთი კერძო კომპანია გახლავთ, რომელმაც დედამიწის ე.წ. ქვედა ორბიტიდან კოსმოსური ხომალდის დაბრუნება შეძლო. კომპანიის ისტორიაში აღსანიშნავია 2012 წლის მაისი, როდესაც SpaceX-ის კოსმოსური ხომალდი Dragon-ი საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე გააგზავნეს, ტვირთი ჩამოცალეს და დედამიწაზე უსაფრთხოდ დააბრუნეს.  იმ დროიდან Dragon-ი “ნასას” მისიებში მონაწილეობს და მისი საშუალებით არაერთხელ მოხდა დედამიწიდა კოსმოსურ სადგურზე, და პირიქით, ტვირთის გადაზიდვა.

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

წყარო :  www.spacex.com  ;  www.reuters.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”