ასტრონომია - კოსმოსი

იაპონური ზონდი Hayabusa 2 დედამიწისგან დაახლოებით 186 კილომეტრში მდებარე ასტეროიდ Ryugu–ზე დაეშვა, – ამის შესახებ იაპონიის კოსმოსური სააგენტო (JAXA) იუწყება. მათი ინფორმაციით, მისიის მიზანი სიცოცხლის წარმოშობის შესახებ ინფორმაციის მოძიებაა.

ზონდი ასტეროიდზე დაშვებას თავდაპირველად გასული წლის ოქტომბერში შეეცადა, თუმცა მაშინდელი მცდელობა უშედეგო აღმოჩნდა.

აღსანიშნავია, რომ ეს იაპონური კოსმოსური ხომალდის ასტეროიდზე დაჯდომის მეორე შემთხვევაა. Hayabusa დედამიწასთან ახლოს მდებარე ასტეროიდზე, Itokawa-ზე პიირველად 2005 წელს დაეშვა და დედამიწაზე ასტეროიდის მტვერიც ჩამოიტანა, თუმცა არა იმ რაოდენობით, როგორც მოსალოდნელი იყო.

მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ ასტეროიდები მზის სისტემის გარიჟრაჟზე შეიქმნენ და ისინი აცხადებენ, რომ შესაძლოა Ryugu-ი იმ ორგანულ ნივთიერებას შეიცავდეს, რამაც დედამიწაზე სიცოცხლის წარმოქმნას შეუწყო ხელი.

JAXA-ს ინფორმაციით, Hayabusa 2-ის დედამიწაზე დაბრუნება 2020 წლის ბოლოსთვის იგეგმება.

Reuters

“ნასამ“ ევროპის კოსმოსურ სააგენტოსთან ერთად Double Asteroid Redirect Test-ის პროექტს ახორციელებს, რომლის მიზანია სპეციალური, წუთში 4 მილი სიჩქარით მოძრავი ზონდის საშუალებით ტრაექტორია შეუცვალოს ასტეროიდებს იმ შემთხვევაში, თუ რომელიმე მათგანი დედამიწას მოუახლოვდება და პლანეტას საფრთხეს შეუქმნის.

პლანეტის დაცვის პირველ ტესტს ამერიკის კოსმოსური სააგენტო Didymos-ზე ჩაატარებს, რომლის ორბიტაზე ე.წ. Didymoon-ი მოძრაობს. დედამიწას საფრთხეს არცერთი მათგანი უქმნის, ვინაიდან ჩვენი პლანეტიდან დაახლოებით 7 მილიონი მილის დაშორებით მდებარეობენ. სწორედ ამის გამო შეირჩნენ ისინი სატესტო ობიექტებად. რაც შეეხება ზომას, Didymoon-ი დაახლოებით გიზას დიდი პირამიდის ზომისაა.

„ნასა“ ზონდის – Double Asteroid Redirect Test-ისშექმნას 2020-2021 წლებში გეგმავს, ხოლო Didymoon-ზე დარტყმის განხორციელებას 2022 წლის ოქტომბერში. ასტეროიდების ამ სისტემას DART-ის შემდეგ ევროპული კოსმოსური სააგენტოს ხომალდი HERA ეწვევა, რომელიც შეჯახების შედეგად ასტეროიდზე გაჩენილ კრატერს და სისტემის სხვა მახასიათებლებს შეისწავლის.

“უკეთესადგავიგებთ შესაძლებელია თუ არა ამ ტექნიკის გამოყენება უფრო დიდი ზომის ასტეროიდებზე, რაც საშუალებას მოგვცემს, საჭიროების შემთხვევაში ჩვენი პლანეტა დავიცვათ,“ განმარტა ევროპის კოსმოსური სააგენტოს HERA-ს პროექტის მენეჯერმა მაიკლკუპერსმა.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ მარსზე მისიის შესასრულებლად ეძებენ უდარდელი და კარგი იუმორის მქონე ადამიანს. კვლევამ დაადგინა, რომ სამომავლო მისიის წარმატება დამოკიდებულია ეკიპაჟის კლოუნ-წევრზე.

იმის ნაცვლად, რომ კოსმოსურ მისიაში, მოთხოვნების მიხედვით, გაუშვან სერიოზული და მშვიდი ადამიანი, ახალი რეგულაციის მიხედვით, მნიშვნელოვანია, რომ ბორტზე იყოს ექსცენტრული და ხალისიანი წევრიც, რომელიც ჯგუფს სტრესულ სიტუაციაში აერთიანებს.

„ასტრონავტებს, რომლებსაც გეზი მარსისაკენ ექნებათ აღებული გზაში რამდენიმე ადამიანთან ერთად თვეების განმავლობაში მოუწევთ ყოფნა, თანაც შეზღუდულ სივრცეში. მნიშვნელოვანია, რომ ბორტზე არსებობდეს ისეთი ადამიანი, რომელსაც დაძაბული სიტუაციების განმუხტვა შეეძლება. ეს საკითხი კრიტიკული მნიშვნელობისაა”, – აცხადებს ფლორიდის უნივერსიტეტის ანთროპოლოგი ჯეფრი ჯონსონი.

გეგმის მიხედვით, NASA-ს ასტრონავტებმა 2023 წელს მთვარეს უნდა შემოუფრინონ, ეს მარსის მისიისთვის მოსამზადებელი ეტაპი იქნება. მარსზე ადამიანების გაგზავნას NASA 2033 წლისთვის გეგმავს.

აერონავტიკის და კოსმოსური სივრცის კვლევის ეროვნული სამმართველო აშშ-ში (NASA) სამყაროს შესწავლის მიზნით ახალ მისიას SPHEREx  აცხადებს – NASA ინფორმაციას საკუთარ ვებგვერდზე აქვეყნებს.

პროექტის ფარგლებში უნდა შეიქმნას კოსმიური აპარატი, რომლის ბიუჯეტიც 242 მილიონი დოლარი იქნება. საფრენი აპარატის გაშვება 2023 წელს იგეგმება.

აპარატი დააკვირდება ელექტრომაგნიტური სპექტრის ინფრაწითელ უბნებს. სპეციალისტებს იმედი აქვთ, რომ მიიღებენ ინფორმაციას 300 მილიონი გალაქტიკის და 100 მილიონი ვარსკვლავური სისტემის შესახებ.

მოსალოდნელია, რომ  მისია SPHEREx ორ წელიწადს გაგრძელდეს.

კომპანია „სფეის იქსის“ ხელმძღვანელი ილონ მასკი აცხადებს, რომ მარსზე გასაფრენი ბილეთი 500 000 დოლარზე ნაკლები ეღირება, უკან დაბრუნება კი უფასოდ იქნება შესაძლებელი. როგორც ილონ მასკი ამბობს, წითელ პლანეტაზე გამგზავრების საშუალება მხოლოდ მილიარდერებს არ ექნებათ.

„დარწმუნებული ვარ, ერთ მშვენიერ დღეს მარსზე გაფრენა 500 000 დოლარი ან 100 000 დოლარიც კი ეღირება. ბილეთი უნდა ღირდეს იმდენი, რომ განვითარებულ ქვეყნებში მცხოვრებმა მოქალაქეებმა სახლის გაყიდვა და მარსზე გადაბარგება შეძლონ“, – წერს ილონ მასკი „ტვიტერის“ გვერდზე.

მასკის თქმით, ვარსკვლავური ხომალდი, რომლის ბორტზეც 100 მგზავრი დაეტევა, მზის სისტემაში სისტემატურად იმოგზაურებს.

„სფეის იქსი“ მარსზე მისიის გაგზავნას 2020 წელს გეგმავს. ამასთან, მასკის ვარსკვლავური ხომალდის პროტოტიპი შესაძლოა, სულ მალე გამოჩნდეს.

კოსმოსურ ხომალდს, რომლის მარსზე გაგზავნა 2020 წელს იგეგმება და რომელიც დღემდე ExoMars-ი ერქვა, როზალინ ფრანკლინის სახელი ეწოდა, – ამის შესახებ ასტრონომმა ტიმ პიკმა Airbus-ის ქარხანაში განაცხადა.
ექვს-საბურავიანი მანქანა სპეციალური ინსტრუმენტებითა და ბურღითაა აღჭურვილი, რითაც მან წითელ პლანეტაზე წარსული ან ახლანდელი სიცოცხლის ნიშანი აღმოაჩინოს.
როზალინ ფრანკლინმა დიდი როლი ითამაშა დეოქსირიბონუკლეინის მჟავის (DNM-ის) სტრუქტურის აღმოჩენაში.
მისი რენტგენის გამოსახულებებმა ჯეიმს უასტონსა და ფრანცის კრიკს დნმ-ის მოლეკულის სტრუქტურის „ორმაგი სპირალის“ ფორმის გაშიფვრის საშუალება მისცა.
ფრანკლინი საკვერცხის კიბოსგან 1958 წელს, 37 წლის ასაკში გარდაიცვალა და თავისი აღმოჩენის გამო აღიარება სიცოცხლეში არ მიუღია, განსხვავებით მისი მამაკაცი კოლეგებისგან.
რაც შეეხება გადაწყვეტილებას მარს როვერისთვის როზალინ ფრანკლინის სახელის მინიჭების თაობაზე, ამ მიზნით გამოკითხვა ჩატარდა, 35,844 ხმიდან კი უმრავლესობამ არჩევანი ფრანკლინზე გააკეთა.
წყარო :BBC

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სატურნის რგოლები  ჩვენი მზის სისტემის ერთ–ერთ ბრწყინვალე ღირშესანიშნაობებად ითვლებიან.„ნასას“ კოსმოსური ხომალდის „კასინის“ მიერ მოპოვებულ მონაცემებზე დაყრდნობით მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ შესაძლოა ისინი პლანეტის შედარებით ახალგაზრდა დანამატები იყვნენ.

მკვლევარებმა ხუთშაბათს განაცხადეს, რომ„კასინის“ მიერ შეგროვებული პლანეტისგრავიტაციული გაზომვების საფუძველზეგამოთვლილი რგოლების ასაკი მიანიშნებს, რომ ისინი 100 -10 მილიონი წლის წინ ჩამოყალიბდნენ, რაცსატურნის ახლანდელი ასაკის დაახლოებით . აღსანიშნავია, რომ 100 მილიონი წლის წინ დედამიწაზე ჯერ კიდევ დინოზავრების ხანა იყო.

ზოგიერთი ასტრონავტი მიიჩნევს, რომ რგოლები სატურნის ფორმირებიდან მალევე, დაახლოებით 4, 5 მილიარდი წლის წინ წარმოიქმნა, ზოგის აზრით, რგოლები გაცილებით ახალგაზრდაა.

სატურნის მზის სისტემის სიდიდით მეორე პლანეტაა იუპიტერის შემდეგ. გაზის ოთხივე პლანეტას: იუპიტერს, სატურნს, ურანსა და ნეპტუნს გარშემო რგოლები აკრავს, თუმცა სატურნის რგოლები ყველაზე დიდი და შთამბეჭდავია. მათი დიამეტრი დაახლოებით 282,000 კილომეტრია. მრავალრიცხოვანი წვრილი რგოლების 99 პროცენტი ყინულია და 1 პროცენტი კი ინტერპლანეტარული ნამსხვრევებისგან წარმოქმნილი სილიკატური ნაწილაკები.

„ნასას“ კოსმოსური ხომალდის „ვოიაჟისაგან“ მოპოვებულმა მონაცემებმა აჩვენა, რომ მათი მასა 45 პროცენტით ნაკლებია, ვიდრე 1980-იანი წლების მონაცემებზე დაყრდნობით მიიჩნევდნენ.  მეცნიერები აცხადებენ, რომ ნაკლები მასა ნაკლებ ასაკზე მეტყველებს, ასე რომ არ იყოს,  ამ პერიოდის განმავლობაში მოკაშკაშე რგოლები ნამსხვრევებისზეგავლენით ჩამუქდებოდა.  

მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ რგოლები მაშინ წარმოიქმნენ, როცა ყინულოვანი კომეტა ან მთვარესატურნს ძალიან მიუახლოვდა და გრავიტაციული ძალების ზემოქმედების შედეგად დაიმსხვრა, ან როდესაც პლანეტის მთვარეები ორბიტაზე ერთმანეთს შეეჯახნენ. ასტრონავტებს დღემდე სატურნის 62 მთვარე აქვთ აღმოჩენილი.

„ჯერ-ჯერობით შეუძლებელია, სატურნის რგოლების წარმოშობისა და ასაკის შესახებ უფრო ზუსტი ინფორმაციის მოძიება მანამ, სანამ რგოლებიდან აღებულ ნიმუშებს ლაბორატორიულად არ გამოვიკვლევთ და მათი წარმოშობის თარიღს ლაბორატორიული დაშლის შედეგად არ დავადგენთ,“ განაცხადა კორნელის უნივერსიტეტის ასტრონომიის პროფესორმა და კვლევის თანაავტორმა ფილ ნიკოლსონმა.

შეიძლება არ იყოს უფრო ზუსტი პასუხი სატურნის რგოლების წარმოშობისა და ასაკის შესახებ, სანამ არ შეიძლება ჩვენი ლაბორატორიების ბეჭვდილის ნიმუშები შეისწავლოს და გამოკვლევა და შესაძლოა რადიოაქტიური წარმონაქმნის საშუალებით თარიღდება “, – ამბობს კორნელის უნივერსიტეტის ასტრონომია პროფესორი და ნიკოლსონი.

„კასინის“ საშუალებით „ნასამ“ სატურნის შიდა სტრუქტურის, გამოსახულებაც მოიპოვა, მათ შორის პლანეტის ბირთვის, რომელიც დადამიწის მასაზე 15-18-ჯერ მეტია.

Reuters