close

დედამიწა

დედამიწაეს საინტერესოა

რა უნდა იცოდეს მოყვარულმა მეთევზემ?

   ქარი და სიცივე ხელს უწყობს თებზის ანკესზე წამოგებას.

 მღვრიე წყალი ხელს უშლის წამოგებას, გამჭირვალე – პირიქით. ვიწრო მდინარის გაფართოებულ ადგილებში ჯობია თევზაობა, ფართო მდინარისა კი -ვიწრო ადგილებში.

მდინარეში თევზაობისას ისარგებლეთ ანკესის წყალს გაყოლების ხერხით. ამ დროს სატყუარა წყალს იმდენად მიაქვს, რომ მეთევზეს შეუძლია ლარის გამოქაჩვა. ტივტივა ისე უნდა დააყენოთ, რომ სატყუარა ოდნავ ეხებოდეს ფსკერს. ნემსკავზე ჭიაყელა წამოაგეთ კუდით.

თევზის მოზიდვის მიზნით, დაჭრილი ჭიაყელა აურიეთ თიხაში და 1-2 ბურთულა გადააგდეთ წყალში, წყალი მათ დაშლის და საკვები თევზს შეუმჩნეველი არ დარჩება.

ქაშაყი ეტანება წვრილად დაჭრილ ხახვთან არეულ ცომის სატყუარას.

კობრის დასაჭერად საუკეთესოა კაპტონი.

წყალში თქაფუნი და წრეები გვამცნობს თევზის თავმოყრის ადგილს.

გახსოვდეთ!- თევზი გაურბის თამბაქოს სუნს, რომელიც სატყუარას გაკეთებისას თითებით გადაეცემა ანკესს.

კალმახს ზუთხის ქვირითი ,,მოსწონს’’. ნემსკავზე აგებენ 2-3 ცალ მარცვალს და აგდებენ წყალში. ელვასავით სწრაფი კალმახი ,,ასწრებს’’ ჩქარ მდინარეში ჩაგდებულ სატყუარას.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
დედამიწაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერები: მსოფლიოს მოსახლეობის დაახლოებით სამ მეოთხედს სიცხისგან დაღუპვა ემუქრება  

მეცნიერები გვაფრთხილებენ: იმ შემთხვევაში, თუ სათბური გაზების ატმოსფეროში გამოყოფა გაგრძელდება, მომავალი 80 წლის მანძილზე მსოფლიოს მოსახლეობის დაახლოებით სამ მეოთხედს პაპანაქება სიცხისგან დაღუპვა ემუქრება.

სამეცნიერო ნაშრომების მიმოხილვამ აჩვენა, რომ მსოფლიოში 1,900-ზე მეტი ადგილია, სადაც 1980 წლიდან ადამიანები სიცხისგან იღუპებიან. მაგალითად 2010 წელს მოსკოვში სიცხისგან 10,800-ზე მეტი ადამიანი დაიღუპა,  დაახლოებით 4,900 ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა მაღალ ტემპერატურას პარიზში 2003 წელს, სიცხის შედეგად 740 ადამიანი გარდაიცვალა ჩიკაგოში 1995 წელს.

მეცნიერების შეფასებით, თუკი ნახშირბადის გამონაბოლქვის დონე მოიმატებს,  ეს მონაცემები საუკუნის ბოლოსთვის  დაახლოებით 74 პროცენტით გაიზრდება.

მათივე მტკიცებით, კლიმატი იმდენად სწრაფად იცვლება  იცვლება, რომ ნაკლებად სავარაუდოა, ადამიანებმა მომატებულ ტემპერატურასთან გამკლავება შეძლონ. დათბობის სწრაფი ტემპი – ერთ-ერთი კვლევის თანახმად, ადამიანის აქტივობა კლიმატის ცვლილებას 170-ჯერ უფრო სწრაფად იწვევს, ვიდრე ბუნებრივი ძალები – უკვე მრავალ მცენარისა და ცხოველის სახეობის უქმნის პრობლემას.

ჟურნალ ,,Nature Climate Change-ში” გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად, გლობალური დათბობა ადამიანის სიცოცხლეს საფრთხეს უქმნის.

ადამიანებს შეუძლიათ 37C (98.6 F)-ზე მაღალ ტემპერატურას გაუძლონ, თუ ისინი სითბოს დაკარგვას შეძლებენ, ძირითადად, ოფლიანობით. მაგრამ მაღალი ტენიანობის დროს, როდესაც ჰაერი წყლის ორთქლით გაჯერებული ხდება, ეს პროცესი ხდება ,,არაეფექტური”, ვინაიდან ოფლი ორთქლდება კანიდან.

ტენიანობის პირობებში სიკვდილი შესაძლოა 37C- ზე ნაკლებმა ტემპერატურამაც გამოიწვიოს, რადგან სხეული მნიშვნელოვან სითბოს წარმოქმნის – დასვენებისას დაახლოებით 100 ვატს.

მეცნიერების დასკვნით, სასიკვდილო კლიმატური პირობების ზემოქმედების შედეგები კიდევ უფრო გამწვავდება ასაკიან მოსახლეობაში. სიცხის ეფექტს ამწვავებს მზარდი ურბანიზაციაც.

 

წყარო: http://www.independent.co.uk

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ბიოლოგიადედამიწაკვლევები

ახალი აღმოჩენა დარვინისტების საქმეს კიდევ უფრო ართულებს

არსებობს ძველი ამბავი ქიმიკოსზე, ფიზიკოსსა და ეკონომისტზე, რომლებიც უდაბნო კუნძულზე იდგნენ და წვნიანის კონსერვის მეტი საჭმელი არაფერი ჰქონდათ. „მოდი, გავაცხელოთ კონსერვის ქილა, სანამ ამოიბერება და გასკდება წარმოქმნილი გაზების შედეგად“, – განაცხადა ქიმიკოსმა. „არა, არა,“ – უპასუხა ფიზიკოსმა, „მოდი ,მოვისროლოთ ქილა ისეთი კინეტიკური ენერგიით, რომ გასკდეს,“  „გამოვიყენოთ ქილის გასახსნელი,“ – თქვა წუთიერი ფიქრის შემდეგ ეკონომისტმა.

ეს გახლავთ მიდგომა, რომელიც ძალიან ჰგავს დარვინისტების მიდგომას სიცოცხლის წარმოშობის მიმართ. დარვინული მუტაციისა და ბუნებრივი სელექციის მექანიზმი განმარტავს ყველაფერს სიცოცხლის შესახებ, თუმცა არა იმას – თუ როგორ დაიწყო ის. დარვინისტები იძულებული არიან ავტორეპროდუქციული უჯრედის არსებობა ივარაუდონ, რომელიც გენეტიკური კოდის სახით ინფორმაციას შეიცავს. კარგია. მაგრამ საიდან მოდის ეს პატარა სასწაული?

ახალი აღმოჩენა პირველი უჯრედის შესახებ კიდევ უფრო მეტ განმარტებას იძლევა. ავსტრალიელი მეცნიერების მიერ გრენლანდიაში აღმოჩენილი ნამარხი შესაძლოა აქამდე აღმოჩენილი სიცოცხლის კვალის უძველესი მტკიცებულება იყოს. Wollongong- ის უნივერსიტეტის გუნდმა ჟურნალ ,,Nature-ში” მათი კვლევის შედეგები გამოაქვეყნა. ბაქტერიების ცოცხალ კოლონიებს მეცნიერებმა სტრომატოლიტები უწოდეს.

რა არის განსაკუთრებული სტრომატოლიტებში? მეცნიერები ფიქრობენ, რომ ისინი 3,7 მილიარდი წლისაა ანუ 220 მილიონი წლით უფრო ძველი, ვიდრე აქამდე აღმოჩენილი უძველესი ნამარხი.

„ეს ართულებს ადრეული ცხოვრების ქიმიკატებისგან ევოლუციის ამბავს. ხუმრობის გარეშე! სტანდარტული გეოლოგიის მიხედვით, ეს მიკრობული კოლონიები არსებობდნენ იმ პერიოდის კვალდაკვალ, როდესაც დედამიწა მძიმე ასტეროიდულ „დაბომბვას“ განიცდიდა, რაც მათ პრაქტიკულად გამოუსადეგარს ხდის. ეს ადრეული თარიღი, ევოლუციის მოსახდენთან შედარებით ცოტა დროს ტოვებს,” – აღნიშნულია ,,New York Time-ში” გამოქვეყნებულ სტატიაში.

თუ სიცოცხლე ასე სპონტანურად და გეგმიურად ვითარდება ასეთი მკაცრი პირობების ქვეშაც კი, მაშინ ის ყველგან უნდა განვითარდეს. მეცნიერებმა ჯერ კიდევ ვერ მოახერხეს ლაბორატორიაში ქიმიკატისგან ერთი უჯრედის წარმოებაც კი.

დოქტორი სტივენ მეიერი თავის წიგნში – ,,უჯრედის ხელწერა” – განმარტავს, თუ რატომ შეიძლება ეს დარვინიზმის აქილევსის ქუსლი იყოს. იმისთვის რომ ბუნებრივი სელექციის შედეგად ევოლუცია დაიწყოს, საჭიროა ავტორეპროდუქციული უჯრედი. მაგრამ უჯრედი და მისი დნმ-ის პროექტი ძალიან რთულია იმისათვის, რომ შემთხვევითი ქიმიურ რეაქციების შედეგად წარმოიშვას. შანსი, რომ თუნდაც ერთი პროტეინი შემთხვევით წარმოიშვას, ასტრონომიულია.

მეიერი და სხვა ინტელექტუალური დიზაინის თეორეტიკოსები მიიჩნევენ, რომ სიცოცხლისთვისა საჭირო სტრუქტურები „ვიღაცამ“ უნდა დაგეგმოს და შექმნას.  რაც უფრო მეტ აღმოჩენას ვაკეთებთ, მით უფრო ვხვდებით, რომ სიცოცხლე იდუმალებითაა მოცული.

 

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწამსოფლიო

2016 წელს დიდი ბარიერული რიფის მესამედი გაქრა

ავსტრალიის დიდმა ბარიერულმა რიფმა შარშან დაახლოებით ერთი მესამედი დაკარგა.

მარჯნის გაუფერულებამ მსოფლიოს უდიდეს მარჯნის რიფის სისტემაზე მარჯნის მასიური შემცირება გამოიწვია.

გამოკვლევები აჩვენა, რომ მარჯნის 29 პროცენტი 2016 წელს დაიღუპა. ყველაზე დიდი დარტყმა  პორტ დუგლასის ახლომახლო ტერიტორიას მიადგა, სადაც მარჯნის 70 პროცენტი დაიღუპა, თუმცა რიფის სამხრეთში გამოჯანსაღების პროცესი დაფიქსირდა.

უკანასკნელი შედეგები Marine Park Authority-ის, Queensland Parks Parks and Wildlife Service -ის,  Australian Institute of Marine Science-ისა და ARC Centre of Excellence for Coral Reef Studies-ის მიერ ჩატარებულ კვლევებზე დაყრდნობით დაიდო.

ტემპერატურის შესამჩნევი ცვლილების გამო მარჯანზე მცხოვრები წყალმცენარეები გამოიდევნება, რაც მარჯნის გათეთრებას იწვევს.

ოფიციალური ინფორმაციის თანახმად, 2017 წელს მარჯნის დაღუპვა კვლავ გაგრძელდება, მასზე უარყოფით ზეგავლენას მოახდენს ტროპიკული ციკლონის დეფიც.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ კლიმატის ცვლილება მარჯნის დაკარგვის მნიშვნელოვანი გამომწვევი მიზეზია. ექსპერტები ტემპერატურის ზრდის შეჩერებისა რიფის დაზიანებისგან დაცვის მიზნით სათბური გაზების ემისიების შემცირების აუცილებლობაზე საუბრობენ.

 

წყარო: BBC

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიადედამიწა

ახალი აღმოჩენა ადამიანის მოდგმის აფრიკაში წარმოშობას ეჭვქვეშ აყენებს

საბერძნეთსა და ბულგარეთში მაიმუნის მსგავსი არსებების ნამარხი აღმოაჩინეს. ეს არსებები 7,2 მილიონი წლის წინ ცხოვრობდნენ. ამ აღმოჩენამ შესაძლოა რადიკალურად შეცვალოს ადამიანის წარმოშობის შესახებ მეცნიერების ცოდნა.

ეს ეჭვქვეშ აყენებს იმ მოსაზრებას, რომ ევოლუციური მოდგმა, რომელმაც ადამიანის წარმოშობას მისცა დასაბამი, აფრიკაში გაჩნდა.

მეცნიერებმა ორიოდე დღის წინ განაცხადეს, რომ Graecopithecus freyberg-ის სახელით ცნობილი არსება, რომელიც მხოლოდ ქვედა ყბის ძვლითა და გამოყოფილი კბილითაა ცნობილი, შესაძლოა ადამიანის იმ მოდგმის უძველესი წარმომადგენელი იყოს, რომელიც ევოლუციის შედეგად გამოეყო იმ ხაზს, საიდანაც ადამიანის უახლოესი ნათესავი – შიმპანზე წარმოიშვა.

ძვალი, რომელიც მოიცავს კბილებს,  1944 წელს ათენში აღმოაჩინეს. პრემოლარი ბულგარეთის სამხრეთ-ცენტრალურ ნაწილში 2009 წელს ნახეს. მეცნიერებმა ისინი ახალი დახვეწილი ტექნიკის გამოყენებით გამოიკვლიეს და მათი ასაკი იმ დანალექი ქანების მიხდვით დაადგინეს, რომელშიც აღმოაჩინეს.

მათ აღმოაჩინეს, კბილის ფესვის განვითარება, რომელიც ადამინის თვისებას წარმოადგენს და არა შიმპანზეს და მისი წინაპრის. ამის გამო Graecopithecus ჰომინინის სახელით ცნიბილ ადამიანის მოდგმას მიაკუთვნეს. დღემდე უძველეს ჰომინინად Sahelanthropus ითვლება, რომელიც 6-7 მილიონი წლის წინ ჩადში ცხოვრობდა.

მეცნიერებმა დიდი ხანია კონსესუსი მიაღწიეს იმ საკითხზე, რომ ჰომინინები აფრიკაში წარმოიშვნენ. იმის გათვალისწინებით, რომ Graecopithecus-ის ნამარხი ბალკანეთში აღმოაჩინეს, შესაძლოა განვაცხადოთ, რომ ადამიანის მოდგმა აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვის პირეთში წარმოიშვა.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ ეს დასკვნები არამც და არამც არ აყენებენ ეჭვქვეშ იმ ფაქტს, რომ ჩვენი სახეობა, ჰომო საპიენსი დაახლოებით 200,000 წლის წინ აფრიკაში გამოჩნდა და შემდეგ სამყაროს სხვადასხვა ნაწილში დასახლდა.

„ჩვენი სახეობა აფრიკაში წარმოიშვა, თუმცა შესაძლოა, არა ჩვენი მოდგმა,“ – განცხადა გერმანელმა მეცნიერმა  -მადელაინ ბოჰმემ.

ტორონტოს უნივერსიტეტის პალეოანთროპოლოგის – დევიდ ბეგუნის – განცხადებით, შესაძლებლობა, რომ ევოლოციური გაყოფა აფრიკის გარეთ მოხდა წინააღმდეგობაში არ მოდის იმ ფაქტთან, რომ ჰომინინის სახეობები მოგვიანებით იქ ჩამოყალიბდა.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიდედამიწა

მეცნიერებმა დედამიწაზე უცნაური სიგნალები აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა დედამიწაზე იდუმალი სწრაფი რადიოამოფრქვევები აღმოაჩინეს, რაც, მათი ვარაუდით, ახალგაზრდა ვარსკვლავური აკვანის წყაროა, რომელიც დედამიწისგან 2.4 მილიარდი სინათლის წლითაა დაშორებული.

ეს ამოფრქვევები – რომელთაგან თითოეული მხოლოდ რამდენიმე მილიწამის განმავლობაში გრძელდებოდა – მეეტლის თანავარსკვლავედში (ლათ. Auriga ) მდებარე მკვრივი ნეიტრონული ვარსკვლავებისგან მოდის.

თავდაპირველად ექსპერტები ამგვარმა უცნაურმა აფეთქებებმა დააბნია,ზოგიერთი სპეკულაციის თანახმად, ის შესაძლოა იმის ნიშანი ყოფილიყო, რომ უცხოპლანეტელები ჩვენთან დაკავშირებას ცდილობდნენ.

თუმცა, ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ ახალგაზრდა ვარსკვლავები 6,200 სინათლის წლით იყვნენ დაშორებული პატარა გალაქტიკის – FRB 121102-ის ცენტრიდან.

ნიდერლანდების რადიო ასტრონომიის ინსტიტუტის მკვლევარებმა პატარა, აქამდე უცნობი გალაქტიკის დეტალურად შესასწავლად ჰაბლის კოსმოსური ტელესკოპი გამოიყენეს. ისინი აცხადებენ, რომ ტელესკოპმა ვარსკვლავის ფორმაცფიის საკმაოდ მკვეთრი ნიშანი დააფიქსირეს, რომლის შიგნითაც სწრაფი რადიო აფეთქება (FRB) მდებარეობს.

მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ ვარსკვლავების „ბაღნარი“ გალაქტიკის ზღვარზე მდებარეობს, რომელსაც დაახლოებით 20,000 სინათლის წლის დიამეტრი აქვს. ისინი ფიქრობენ, რომ FRB- ები გამოწვეულია ახალგაზრდა ნეიტრონის ვარსკვლავის მკვრივი ბირთვიდან, როდესაც დედა ვარსკვლავი ფეთქდება.

ტალღები პირველად შარშან დეკემბერში  მაკრელის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა დასავლეთ ვირჯინიაში მწვანე ბანკის ტელესკოპით და ასევე პუერტო რიკოში მდებარე არიციბოს ობსერვატორიაში აღმოაჩინეს.

„ამ წყაროდან ექვსი დამატებითი რადიო აფეთქება აღმოვაჩინეთ. მათ შორის ხუთი-მწვანე ბანკის ტელესკოპით, ხოლო ერთი- არიციბოს ობსერვატორიაში. მანამდე კი იგივე წყაროდან 11 მსგავსი აფეთქება გამოვლინდა,“ – აცხადებენ მეცნიერები.

ეს არის ერთადერთი ცნობილი FRB-ების ერთადერთი რეციდივი, რომელიც დროებით და შემთხვევით გამოჩნდა.

„ FRB 121102 არის უნიკალური ობიექტი FRB- ის ცნობილ ნიმუშში, ან ყველა FRB- ს შეუძლია განმეორდეს -ეს დახასიათება ძალზედ მნიშვნელოვანია სწრაფი ექსტრაგულატორული ტრანზიტორების გასაგებად,“ – აცხადებენ მეცნიერები.

წინათ, როდესაც ტალღები აღმოაჩინეს, ასტრონომებმა სთხოვეს ორგანიზაია სეტის (კოსმოსური ინტელექტის მაძიებელს), დაედგინათ, იყო თუ არა ეს უცხოპლანეტელების სიგნალი. თუმცა, ჯერჯერობით უცნობია, გააკეთებენ თუ არა მეცნიერები ამჯერადაც იგივეს.

რამდენიმე თვის წინ ცნობილმა ბრიტანელმა მეცნიერმა – სტივენ ჰოკინგმა – განაცხადა, რომ თუკი სამყაროში უცხოპლანეტელები არსებობენ, მათთან კავშირის დამყარების მცდელობით კაცობრიობა ძალზეც სახიფათო თამაშს თამაშობს.

 

წყარო: Dailymail

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოამედიცინა

რა საფრთხეს ქმნის ბუზები?

 გაზაფხულსა და ზაფხულს სითბოს, მზის სხივებთან ერთად, ბუზებიც მოჰყვება, რომლებიც გამუდმებით ცდილობენ საკვებ პროდუქტებზე დასხდომას.

თუმცა ბევრმა შესაძლოა არც კი იცოდეს, რეალურად რა საფრთხეს წარმოადგენს მიკრობებით სავსე ბუზები.

ბუზები საშუალოდ 200-ზე მეტი სახის მავნე ბაქტერიის მატარებლები არიან, რომლებსაც იმ საგნებიდან იღებენ, რომლებსაც ასხდებიან, მათ შორის მიწა, დამპალი საკვები და ფეკალური მასები.  შემდეგ კი კიდურებზე განლაგებული ათასობით წვრილი თმით იმ საკვებზე გადააქვთ, რომელსაც ასხდებიან.

„მათ მხოლოდ წამი სჭირდებათ იმისთვის, რომ მიკრობები თავიანთი სხეულიდან ადამიანების საკვებზე გადაიტანონ,“ – განაცხადა ბრიტანეთის მავნებლებთან ბრძოლის სამსახურის ენტომოლოგმა და ტექნიკური მომსახურების დირექტორმა რონ ჰარისონმა. „იმის გამო, რომ ბუზებს ისეთი სერიოზული, გადამდები დაავადებების გადატანა შეუძლიათ, როგორიცაა : ქოლერა, დიზენტერია, და ტიფი, საუკეთესო გამოსავალია, უარი ვთქვათ იმ საკვების მიღებაზე, რომელზეც ბუზი იჯდა,“ – დასძინა მან.

რამდენად ამაზრზენადაც უნდა ჟღერდეს, ბუზი საკვებზე დაჯდომისთანავე ნაწლავებს ითავისუფლებს და აღებინებს, ამიტომ ექსპერტები გვირჩევენ, რომ საკვების ის ნაწილი, რომელსაც ბუზი დააჯდა, მოვაცალოთ და გადავაგდოთ.

 

წყარო: Dailymail

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგია

მეცნიერები: გლობალური დათბობა დედამიწის მასობრივ განადგურებას გამოიწვევს

მეცნიერები გვაფრთხილებენ, რომ დედამიწის ისტორიაში ყველაზე ცუდი მასობრივი გადაშენება – როდესაც ცოცხალი ორგანიზმების 90 პროცენტი განადგურდა, შესაძლოა განმეორდეს.

პერმულ-ტრიასული კატასტროფა 250 მილიონი წლის წინ მოხდა, როდესაც ნახშირბადისა და მეთანის დონის სწრაფმა ზრდამ სწრაფად მზარდი გლობალური დათბობა გამოიწვია.

მკვლევარები აცხადებენ, რომ მათი დასკვნები კლიმატის მიმდინარე ცვლილების დასაძლევად კაცობრიობისთვის „მნიშვნელოვან გაკვეთილად“ უნდა იქცეს.

დედამიწამ ხუთი მასობრივი განადგურება გადაიტანა, რომლის დროსაც ცოცხალი ორგანიზმების დიდი ნაწილი მოკლე დროის განმავლობაში იღუპებოდა.

თუმცა, პერმული გადაშენება ყველაზე სასიკვდილო იყო დედამიწის ისტორიაში და მან ზღვის ცოცხალი ორგანიზმების 96 და ხმელეთის სიცოცხლის 70 პროცენტი შეიწირა.

მკვლევარები დიდხანს მსჯელობდნენ და კამათობდნენ იმაზე, თუ რამ გამოიწვია გადაშენება. მიიჩნევა, რომ გამანადგურებელ მოვლენაში მნიშვნელოვანი როლი მეტეორის წვიმამ და მასობრივმა ვულკანურმა ამოფრქვევებმა ითამაშა.

ბროკის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა ძველ ქანებში ჩარჩენილი გაზები გადასინჯეს და  აღმოაჩინეს, რომ გადაშენება ძირითადად კლიმატის ცვლილებით იყო გამოწვეული.

მათი განცხადებით, ხშირმა ვულკანურმა ამოფრქვევებმა ჰაერში დიდი რაოდენობით ნახშირორჟანგის დაგროვება გამოიწვია, რამაც გლობალური ტემპერატურის 11 ° C-მდე (52 ° F) მომატება განაპირობა. გაზრდილმა ტემპერატურამ მუდმივი მზრალობის (პერმაფროსტი) არეების გალღობა გამოიწვია, ამან თავის მხრივ – მეთანის გამოყოფა და გლობალური დათბობა.

 „გამოყოფილი ნახშირორჟანგისგან გამოწვეული გლობალური დათბობა შესაძლოა კატასტროფული აღმოჩნდეს, მაგრამ პერმაფროსტის მეთანი  – აპოკალიფსური. პერმული გადაშენება მნიშვნელოვანი გაკვეთილია კაცობრიობისთვის იმ საკითხთან მიმართებით, რაც მას სათბური გაზების ემისიისგან, გლობალური დათბობისა და კლიმატის ცვლილებისგან ემუქრება,“ – აცხადებენ მეცნიერები.

მათივე მტკიცებით, გლობალურმა დათბობამ შესაძლოა საშუალო ტემპერატურის 29 ° C-მდე (84 ° F) მომატება გამოიწვიოს.

 

წყარო: http://www.dailymail.co.uk/

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
დედამიწა

მეცნიერებმა მსოფლიოში უდიდესი დინოზავრის ნაკვალევი აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა ავსტრალიაში მსოფლიოში უდიდესი დინოზავრის ნაკვალევი აღმოაჩინეს.

ზაუროპოდების ოჯახის დინოზავრის ნაკვალევი, რომელიც დაახლოებით 1,7 მეტრი სიგრძისაა, იმ 21 სახეობის ნაკვალევს შორისაა, რომელიც დასავლეთ ავსტრალიაში, Dampier Peninsula-ს რეგიონში აღმოაჩინეს.

„ეს ყველაზე დიდი ნაკვალევია, რაც კი აქამდე მთელ მსოფლიოში აღმოუჩენიათ,“ – განაცხადა ქუინსლენდისა და ჯეიმს კუკის უნივერსიტეტების ერთობლივი კვლევის წამყვანმა ავტორმა – სტივ სალისბერმა.

ზაუროპოდები ოთხფეხა, მცენარეჭამია დინოზავრები იყვნენ, გრძელი კისრითა და კუდით, სვეტოვანი ფეხებით და დიდი სხეულით. აქამდე ყველაზე დიდი ზაუროპოდის ნაკვალევი, რაც კი აქამდეა აღმოჩენილი გერმანიაში 2015 წელს აღმოაჩინეს და მისი სიგრძე 1,2 მეტრია.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ ქვები, რომელზეც ავსტრალიაში აღმოჩენილი ნაკვალევია აღბეჭდილი, 127-144 მილიონი წლისაა.

მეცნიერებმა ასევე ხორცისმჭამელი ექვსი ტიპის დინოზავრის ნაკვალევი სტეგოზავრის პირველი მტკიცებულება აღმოაჩინეს. მათ ფოტოების გადასაღებად უპილოტო თვითმფრინავები გამოიყენეს.

 

წყარო: REUTERS

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგია

მმო კლიმატის ცვლილებების შესახებ შემაშფოთებელ ინფორმაციას ავრცელებს

ატმოსფეროში კლიმატის ცვლილებამ შემაშფოთებელ დონეს მიაღწია, ამის შესახემ მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაცია (მმო) (World Meteorological Organization (WMO)) იუწყება.
ორგანიზაციის ინფორმაციით, გარდა იმისა, რომ 2016 წელი ყველაზე თბილი წელი იყო დაკვირვებების არსებობის ისტორიაში, ატმოსფეროში CO2-ის ახალი, მაღალი დონე დაფიქსირდა, ხოლო არქტიკული ზღვის ყინულის დონე რეკორდულად შემცირდა.
მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაცია აცხადებს, რომ „ექსტრემალური და არაჩვეულებრივი“ მდგომარეობა 2017 წელსაც ნარჩუნდება.
სრული სურათი
სხვადასხვა სამეცნიერო ორგანოს (მათ შორის: UK’s Met Office-ის, Nasa-სა და NOAA-ის) მიერ მიმდინარე წლის დასაწყისში წარმოდგენილი ანგარიშების მიხედვით, 2016 წელი კაცობრიობის ისტორიაში ყველაზე თბილი წელი იყო.
მმო-ს ანგარიში – სახელმწიფო გლობალური კლიმატი 2016 ეფუძნება 80 ეროვნული ამინდის სერვისის მიერ მოწოდებულ ინფორმაციას. ორგანიზაციის ინფორმაციით, 1961-1990 წლების პერიოდის საშუალო მაჩვენებელთან შედარებით 2016 წელი 0.83 გრადუსი ცელსიუსით უფრო თბილი იყო, ხოლო წინა, 2015 წელთან შედარებით, – 0.06C-ით.
„გლობალური ტემპერატურის ზრდა კლიმატის სისტემაში მიმდინარე სხვა ცვლილებებს შეესაბამება,“ – განაცხადა მმო-ს გენერალურმა მდივანმა – პეტერი ტაალასმა.


ორგანიზაციის ანგარიშში აღნიშნულია, რომ 2016 წელს ტემპერატურაზე გავლენა მოახდინა ელნინიოს ამინდის ფენომენმა. ეს გახლავთ ანომალიური და გლობალური კლიმატური მოვლენა; თბილი სეზონური ზედაპირული დინება წყნარი ოკეანის აღმოსავლეთ ნაწილში. ჩნდება სამ ან შვიდ წელიწადში ერთხელ ცივი დინების გაქრობის შემდეგ და გაბატონებულია არა ნაკლებ ერთი წელი. ელნინიო წყნარი ოკეანის ეკვატორული ნაწილის ზედაპირული ფენის ტემპერატურის რყევაა, რომელიც შესამჩნევ გავლენას ახდენს კლიმატზე.
მმო-ს ინფორმაციით, ელნინიომ გავლენა იქონია ატმოსფეროში გაზების ემისიის დონეზეც. ,,შედეგად, 2016 წელს გახდა პირველი წელი, როცა მაუნა ლოას ობსერვატორიაში CO2-ის დონე მთელი წლის განმავლობაში 440ppm-ზე მეტი იყო.
ანგარიშში აღნიშნულია, რომ 2016 წლის ამინდის ექსტრემალურ ამინდის მოვლენებს განეკუთვნება მძიმე გვალვები სამხრეთ და აღმოსავლეთ აფრიკასა და ცენტრალურ ამერიკაში ჰაიტის ქარიშხალი მეთიუ ამინდთან დაკავშირებული ერთ-ერთი ყველაზე გამანადგურებელი კატასტროფა იყო, რომელმაც ასობით ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა.
ექსტრემელური მოვლენები გრძელდება
მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაციის ინფორმაციით, ,,ექსტრემალური და უჩვეულო” კლიმატისა და ამინდის ტენდენცია 2017 წელსაც გრძელდება. ამ ზამთარს მინიმუმ სამჯერ არქტიკას „ცხელმა ტალღამ“ გადაუარა მას შემდეგ, რაც რეგიონში ატლანტიკის ქარიშხალი და ტენიანი ჰაერი შეიჭრა.
არქტიკის ცვლილებები და ზღვის ყინულის დნობა ატმოსფეროში დიდ ცვლილებებს იწვევს, რაც დანარჩენ მსოფლიოზეც ახდენს გავლენას.
,,2017 წელს, ელნინიოს გარეშეც კი, თვალსაჩინო ცვლილებების მოწმე ვხდებით მთელს პლანეტაზე. რაც ხაზს უსვამ იმას, რომ კლიმატის ცვლილებები უდავოა,“ – განაცხადა მმო-ს მსოფლიო კლიმატის კვლევის პროგრამის დირექტორმა – დევიდ კარსლონმა.
ამ ინფორმაციის სახით მსოფლიოს კლიმატის მკვლევარებმა ტრამპის მთავრობის დამოკიდებულების მიმართ თავიანთი უკმაყოფილება გამოხატეს.
აშშ-ის პრეზიდენტობის არჩევნებამდე დონალდ ტრამპი კლიმატის ცვლილებას ჩინელების ეშმაკობას უწოდებდა და ვერანაირ კავშირს ვერ ხედავდა კლიმატის ცვლილებასა და ადამიანების ქმედებას შორის.
thedailybeast.com-ის ინფორმაციით, თეთრი სახლის ვებგვერდზე – whitehouse.gov –  წაშლილია სამოქალაქო უფლებებისა და კლიმატის ცვლილებების შესახებ ინფორმაცია. ვებგვერდზე კლიმატის ცვლილებების განყოფილება შეიცვალა ,,ამერიკის პირველი ენერგეტიკის გეგმით”, რომელიც უგულებელყოფს კლიმატის ცვლილებების მიმართ აქამდე არსებულ ხედვას.

 

წყარო: BBC

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 27 28 29 30 31 32
Page 29 of 32