close

კვლევები

კვლევებიმედიცინა

ცხვარს ადამიანის სახის ცნობა შეუძლია

1.66K views on

კემბრიჯის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ცხვრები გაწვრთნეს იმ მიზნით, რომ მათ სელებრითების სახეები ეცნოთ.

მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ ეს მათ ნეიროდეგენერაციული დაავადებების უკეთ გაგებაში დაეხმარებათ.

სპეციალურად აღჭურვილი კალმით ცხვრებს კომპიუტერის ეკრანებზე ფოტოებს აჩვენებდნენ: ერთ მხარე უცნობი ადამიანისას, ხოლო მეორე მხარე – ოთხი სელებრითის ფოტოს.

იმ შემთხვევაში, თუ ცხოველი ცნობილი ადამიანის სახეს იცნობდა, რასაც ის ეკრანთან არსებულ ინფრაწითელი სხივის დარღვევით გამოხატავდა, მას ჯილდოდ საკვებს აძლევდნენ, ხოლო იმ შემთხვევაში, თუ არასწორ ფოტოსურათს აირჩევდა, ჯილდოს ვერ ღებულობდა. ცხვრები 10 შემთხვევიდან 8 შემთხვევაში სახის სწორად ამოცნობას ახერხებდნენ.

ფოტოები, რომლის ამოცნობაც ცხვრებს დაავალეს, ეკუთვნოდა მსახიობებს: ემა უოტსონს და ჯეიკ ჯილენჰალს, BBC-ის წამყვანს – ფიონა ბრუსსა და აშშ-ის ყოფილ  პრეზიდენტს – ბარაკ ობამას.

გარდა იმისა, რომ გამოჩენილი სახეების გამოსახულებები აჩვენეს, მეცნიერებმა ასევე სცადეს ცხოველთა უნარ-ჩვევების დატესტვა ამოეცნოთ სხვა კუთხეებიდან გადაღებული ფოტოებით. თუმცა, ამ შემთხვევაში, ცხოველთა წარმატების მაჩვენებელი დაახლოებით 15 პროცენტით შემცირდა, რაც, მეცნიერთა თქმით, ადამიანებისგან მიღებული შედეგების შესაბამისია.

მეცნიერები მიზნად ისახავენ გამოიყენონ ცხვარი, როგორც მოდელი, რათა მეტი გაიგონ ტვინის ისეთი დარღვევების შესახებ, როგორიცაა – ჰანთინგტონის დაავადება, რომელიც დიდი ხნის განმავლობაში ვითარდება და გავლენას ახდენს შემეცნებითი შესაძლებლობებზე.

 

წყარო: http://www.reuters.com

 

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

 

 

სრულად ნახვა
კვლევებიმსოფლიოსამართალი

აშშ-ში მასობრივი მკვლელობის შემთხვევების რაოდენობა იზრდება

1.52K views on

ბოლო მასობრივი მკვლელობა აშშ-ში, ტეხასში, ნოემბრის დასაწყისში იყო. დამნაშავემ ცეცხლი ეკლესიაში გახსნა, რასაც 26 ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა. შემთხვევა კი – კლასიფიცირდა, როგორც მე-5 ყველაზე საშინელი მასობრივი მკვლელობა აშშ-ის ისტორიაში. აღსანიშნავია, რომ ბოლო 18 თვის მანძილზე აშშ-ში 3 ყველაზე მასშტაბური მასობრივი მკვლელობა იყო, ბოლო 35 წლის განმავლობაში.

  • ლას ვეგასის შემთხვევა. 1-ლი ოქტომბერი, 2017 წ – დაიღუპა 58 ადამიანი;
  • ღამის კლუბ „ორლანდოში“ განხორციელებუული მასობრივი მკვლელობა. 12 ივნისი, 2017 წ. – დაიღუპა 49 ადამიანი;
  • ვირჯინიაში განხორრციელებული მასობრივი მკვლელობა. 16 აპრილი, 2007 წ. – დაიღუპა 32 ადამიანი;
  • სენდი ჰუკის სკოლაში განხორციელებული მასობრივი მკვლელობა. 14 დეკემბერი, 2012 წ. – დაიღუპა 27 ადამიანი;
  • ტეხასის ეკლესაში განხორციელებული მასოვბრივი მკვლელობა. 5 ნოემბერი, 2017 წ. – დაიღუპა 26 ადამიანი;

მსგავსი ძალადობრივი ქმედება საკმაოდ ხშირია აშშ-ის თანამედროვე ისტორიაში: მასობრივი მკვლელობები გახდა უფრო ხშირი და მომაკვდინებელი.

აღნიშნულ ინფორმაციას არასამთავრობო ორგანიზაცია ,,Mother Jones-ი“ ავრცელებს, რომელსაც შექმნილი აქვს სპეციალური მონაცემთა ბაზა, აქ შეყვანილია 1982 წლის შემდეგ მომხდარი ყველა მასობრივი მკვლელობა, რომელიც „დამნაშავემ განახორციელა საჯარო სივრცეში და გამოიწვია 3 ან მეტი უდანაშაულო ადამიანის სიკვდილი“ .

სიკვდილიანობის მინიმალური მაჩვენებელი 2013 წლამდე 4 ადამიანი იყო. თუმცა, აშშ-ის ყოფილი პრეზიდენტის, ბარაკ ობამას დროს,  მაჩვენებელი 3-მდე ჩამოვიდა.

სრული მონაცემთა ბაზის ნახვა შესაძლებელია აქ.

ორგანიზაციის ანგარიშის მიხედვით, დღეს მასობრივი მკელობების შემთხვევებს შორის უფრო ნაკლები დროის შუალედია, გარდაცვლილ ადამიანთა რაოდენობა კი უფრო გაიზარდა. 1990-იან წლებში გარდაცვლილ ადამიანთა საშუალო მაჩვენებელი 159 იყო. 2000-იან წლებში ის 171-მდე გაიზარდა, დღეს კი მაჩვენებელი რეკორდულ 381-ს აღწევს.

ორგანიზაცია ,,Mother Jones-ის“ მიხედვით, არსებულ შემთხვევებს სულ უფრო ნაკლები ყურადღება ეთმობა მედიის მხრიდანაც, იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ ეს შემთხვევები გახდა უფრო ხშირი. ტეხასის ეკლესიაში მომხდარ შემთხვევამდე სულ რამდენიმე დღით ადრე, 47 წლის სკოტ ოსტერმა ,,Walmart-ის“ სუპერმარკეტში სასიკვდიოლოდ დაჭრა 2 კაცი და 1 ქალი.

აღსანიშნავია, რომ მასობრივი მკვლელობების შემთხვევების გაზრდილი მაჩვენებლები უნდა განიხილებოდეს აშშ-ში ზოგადად გაზრდილი ძალადობრივი ქმედებების პარალელურად. ყოველწლიურად 33 000-მდე შემთხვევა ვლინდება, როდესაც მსხვერპლი სასიკვდილოდ დაშავდა ისეთ ძალადობრივ შემთხვევაში, რომელშიც სასროლი იარაღი იყო გამოყენებული. მასობრივი მკვლელობები კი ამ მაჩვენებლის მხოლოდ 1,5 %-ია.

 

წყაროები: The Guardian, Washington Post

მასალა მოამზადა: ცირა შვანგირაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინა

მეცნიერები: ,,ნასვამი და გამოუძინებელი მძღოლების ტვინები ერთნაირად მუშაობს“

2.03K views on

ახალი კვლევის თანახმად, გამოუძინებელი ადამიანის ტვინი ნასვამის მსგავსად მუშაობს.

მეცნიერების განმარტებით ძილის ნაკლებობა ტვინის ნეირონებს შორის კომუნიკაციას ასუსტებს.

ტვინის სიგნალიზაციის ცენტრში ასეთმა შესუსტებამ შესაძლოა მახსოვრობისა და კონცენტრაციის პრობლემები გამოიწვიოს.

მეცნიერთა საერთაშორისო გუნდს სურს, ძილის დაქვეითების პრობლემას უფრო სერიოზულად შეხედოს. გარდა იმისა, რომ ის უარყოფითად მოქმედებს ჩვენს ორგანიზმზე, უძილობა რისკს გვიქმნის საჭესთან ჯდომის და სხვა ყოველდღიური საქმიანობის დროს.

,,ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ უძილობა ნეირონების სათანადოდ ფუნქციონირებას აფერხებს, რაც, თავის მხრივ, შემეცნებით ხარვეზებს იწვევს” – აცხადებს კალიფორნიის უნივერსიტეტის მეცნიერი ითჟაკ ფრედი.

მეცნიერებმა კვლევის ფარგლებში რადენიმე ადამიანი გამოიკვლიეს. მათ გამოსახულებების გარკვეულ კატეგორიებად დაყოფას სთხოვდნენ.

აღმოჩნდა, რომ რაც უფრო დაღლილი იყო ესა თუ ის ადამიანი, მით უფრო სუსტდებოდა ნეირონოს აქტივობა და კარგავდა ძალას.

სიახლეს არ წარმოადგენს ის ფაქტი, რომ მძღოლის გადაღლილობა პირდაპირ კავშირშია ავტოსაგზაო შემთხვევებთან. ცნობილია, რომ ათასობით ადამიანის სიკვდილი და დაშავება გადაღლილი მძღოლის არა სათანადო რეაქციის შედეგად ხდება.

მკვლევარები ამბობენ, რომ გარკვეულწილად, უძილო მძღოლი იგივეა, რაც საჭესთან ნასვამ მდგომარეობაში მყოფი მძღოლი. „ასე რომ, დაღლილი მძღოლებისთვის  ისეთივე წესები გვჭირდება, როგორიც ნასვამებისთვის“ – აცხადებენ მეცნიერები კვლევაში, რომელიც სამენიერი ჟურნალ Nature Madecine-ში გამოქვეყნდა.

 

წყარო: Sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაკვლევებიმედიცინა

როგორ მოქმედებს რეალურად მარიხუანა ადამიანის ტვინსა და ტანზე

2.88K views on

 

მარიხუანა ოფიციალურად მიღებულია, როგორც მსუბუქი ნარკოტიკი და არა მედიცინისთვის საჭირო წამალი, რაც იმას ნიშნავს, რომ საჭიროა მისი გამოკვლევა.

ჯერჯერობით, გამოკვლევები გვიჩვენებს, რომ მარიხუანას აქვს ცოტაოდენი თვისებები ადამიანის ჯანმრთელობის სასარგებლოდ,  მაგალითად, იგი აყუჩებს ტკივილს, ეპილეფსიის ერთ–ერთი ფორმისთვის არის ძალიან საასარგებლო. მეცნიერები ამბობენ, რომ შესაძლოა მარიხუანას კიდევ ჰქონდეს სხვა უფრო ეფექტური და გამოსადეგი თვისებები ადამიანის ჯანმრთელობისთვის.

ჩატარდა გამოკვლევა, რომელიც გვიჩვენებს, თუ რა ვიცით და არ ვიცით კანაფის შესახებ.

1.მარიხუანას შეუძლია თავი გვაგრძნობინოს კარგად, ებრძოლოს დაძაბულ და მოწყენილ ცხოვრების სტილს.

2.იგი მოქმედებს ადამიანის სისხლისა და გულის მოქმედებაზე, მაგრამ არ არის გამოკვლევები ჩატარებული ამასთან დაკავშირებით, ეს კი აუცილებელია.

3.ერთგვარი გამაყუჩებელიც შეიძლება იყოს.

4.მაგრამ მას შეუძლია ზიანი მიაყენოს თქვენი მახსოვრობის უნარს

5.ასევე – ზიანს აყენებს თქვენს დროის შეგრძნებას, რამაც შეიძლება პრობლემები შეგიქმნათ ყოველდღიურ ცხოვრებაში.

 

წყარო: Business insider

მასალა მოამზადა: ლაშა ჯინჭარაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიოსაქართველო

ქართველი ქირურგის საერთაშორისო წარმატება – ლეო ბოკერიას დეფიბრილატორი არითმიის მკურნალობისთვის

4.49K views on

  მოსკოვის გულ-სისხლძარღვთა ქირურგიის სამეცნიერო ცენტრში, რომელსაც ქართველი აკადემიკოსი – ლეო ბოკერია ხელმძღვანელობს, შექმნეს უნიკალური დეფიბრილატორი  „TachosDR-ი“ არითმიის დიაგნოსტიკისა და მკურნალობისთვის. მის შექმნაზე მუშაობდნენ ამავე ცენტრის აკადემიკოსი – ამირან რევიშვილი და ასევე – ამერიკელი და გერმანელი მეცნიერები.

     მინიატურილი კომპიუტერი იწონის  90 გრამს. იგი თვითონ პოულობს  იმ წერტილს, რომელიც გულის არასწორ რითმს იწვევს, მერე კი არკვევს არითმიის ტიპს და როგორც კი გულის რიტმი დაირღვევა, გულის კუნთის საჭირო წერტილს  მაშინვე აწვდის ელექტრონულ მუხტს. თუ გული მაინც გაჩერდა, მოწყობილობა თვითონვე რთავს ელექტროშოკს  და ადამიანს სიცოცხლეს უბრუნებს. კომპიუტერი მუშაობს ელემენტზე, რომელიც 5-6 წელი წელი ყოფნის.

    კომპიუტერს აქვს მეხსიერება, რომელშიც ინახავს ყველა ელექტროკარდიოგრამას. საკმარისია, ექიმმა მხოლოდ სკანერი მიადოს პაციენტის გულს  და მაშინვე ცხადი ხდება, როგორ „იქცეოდა“ თქვენი გული.

ასევე აღსანიშნავია და საინტერესოა, რომ დასავლეთშიც სარგებლობენ სხვადასხვა დროს შექმნილი ანტიარითმიული ხელსაწყოებით, მაგრამ ,,TashosDR-ი“ მათ შორის ყველაზე უნიკალურია.

მკითხველისთვის უინტერესო არ იქნება ამირან რევიშვილის ბიოგრაფია. იგი დაიბადა 1956 წელს. დაამთავრა მოსკოვის 1-ლი სამედიცინო ინსტიტუტი. ის არის აკადემიკოს ლეო ბოკერიას მოწაფე.  1986 წელს გახდა სსრკ სახელმწიფო პრემიის ყველაზე ახალგაზრდა ლაურეატი მეცნიერებასა და ტექნიკაში. აღნიშნულ ცენტრში მუშაობს 1979 წლიდან. მას გმოქვეყნებული აქვს 500-ზე მეტი ნაშრომი. მიღებული აქვს 6 პატენტი გამოგონებისთვის, აქედან 4  საერთაშორისო მნიშვნელობისაა.

მასალა მოამზადა:  ლიკა ჩაგანავამ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

პოპულარული კოსმეტიკურ ბრენდების ჰიგიენურ ტუჩსაცხში კანცეროგენები აღმოაჩინეს

1.48K views on

ფრანგი მეცნიერები ფიქრობენ, რომ ზოგიერთი ჰიგიენური ტუჩსაცხი ჯანმრთელობისთვის მავნებელია. ამ მოსაზრების გასამყარებლად, მეცნიერები ამბობენ, რომ რამდენიმე ბრენდის ჰიგიენური ტუჩსაცხი კანცეროგენებს შეიცავს. ინფორმაციას ,,The Independent-ი“ ავრცელებს.

მომხმარებელთა ინტერესების დაცვის ჯგუფ ,,Que Choisir-ის“ დაკვეთით, სპეციალისტებმა 10 სხვადასხვა ბრენდის ჰიგიენური ტუჩსაცხიდან 21 ნიმუში აიღეს და მათი შემადგენლობა შეისწავლეს. აღმოჩნდა, რომ ზოგიერთი ნიმუში ნახშირწალბადით გაჯერებულ მინერალურ ზეთებს შეიცავს, რომელთა ორგანიზმში მოხვედრასაც ლიმფური კვანძების ანთება და ღვიძლთან დაკავშირებული პრობლემების გამოწვევა შეუძლია.

კერძოდ, ჯანმრთელობისთვის საშიშ ჰიგიენურ ტუჩსაცხებს აწარმოებენ: Carmex-ი, Garnier-ი და La Roche Posay-ი.

ამ თემის ირგვლივ სკანდალი 2016 წელსაც აგორდა. მაშინ კომპანია ,,Eos-ს“ მომხმარებლმა სასამართლოში უჩივლეს. ისინი აცხადებდნენ, რომ ბრენდის ტუჩსაცხის გამოყენებამ გამონაყარი, წყლულები, სისხლდენა და პიგმენტების შემცირება გამოიწვია.

 

მასალა მოამზადა:  ციცი კიკვაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევებიმსოფლიოპოლიტიკა

გაეროს გაფრთხილება: ,,დედამიწაზე ტემპერატურის ზრდა ქალაქების დატბორვას გამოიწვევს“

1.18K views on

გაერო საერთაშორისო საზოგადოებას აფრთხილებს, რომ, არსებული მონაცემებით, დედამიწაზე 3C გრადუსით ტემპერატურის მომატება ახლო მომავალში საკმაოდ რეალურია, რაც გამოიწვევს ზღვის დონის მატებას. ცნობილი საზღვაო კურორტები და ქალაქები, მათ შორის, მაიამი, შანხაი, რიო კი საფრთხის ქვეშაა, თუკი სახელმწიფოები არ დაიწყებენ ერთობლივ ქმედებას ჰაერის დაბინძურების შესამცირებლად.

,,Guardian-ში“ გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, რომელიც კლიმატის ცვლილების მეცნიერთა ჯგუფის მონაცემებს ემყარება, ჰაერის დაბინძურების მაღალი მაჩვენებელი წყლის დონეს თითქმის 2 მეტრით გაზრდის.

გაეროს განცხადება წინ უსწრებს ქალაქ ბონში დაგეგმილ შეხვედრას შემდეგ კვირაში, სადაც სახელმწიფოები უნდა შეთანხმდნენ მონიტორის მექანიზმებსა და დაფინანსების საკითხებზე იმ მიზნით, რომ შემცირდეს CO2-ის გამოყოფა, დედამიწის ტემპერატურის მოსალოდნელი ზრდა 1.5-დან 2 C-მდე ახლო მომავალში, მოხდეს რაც შეიძლება უმტკივნეულოდ. ეს მიზნები კერ კიდევ 2015 წლის პარიზის შეთანხმების ფარგლებში გამოიკვეთა. თუმცა, რეალური შედეგის მიღება ვერ მოხერხდა სახელმწიფოთა პასიურობის გამო. გაეროს გარემოს დაცვის პროგრამის ფარგლებში ჩატარებული კვლევის მიხედვით, სახელმწიფოებმა საჭირო ქმედებების მხოლოდ მესამედი განახორციელეს. მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაციის განცხადებით, კარბონ დიოქსიდის კონცეტრაცია ატმოსფეროში წელს რეკორდულ მაჩვენებელს აღწევს, რაც გლობალური დათბობის პროცესს კიდევ უფრო აჩქარებს. იმ შემთხვევაში, თუკი დედამიწაზე ტემპერატურა 3C გრადუსით გაიზრდება, უფრო სწრაფად დაიწყებს დნობას ყინულის საფარი, შესაბამისად, გაიზრდება წყლის დონეც, ქარიშხლები კი გახდება უფრო ხშირი – გვაფრთხილებს ორგანიზაცია.

არსებული მონაცემებით, 275 მილიონ ადამიანზე მეტი ცხოვრობს საფრთხისშემცველ ზონაში. მათი უმეტესობა დასახლებულია  აზიის სანაპირო ზოლის ქალაქებში, რომელთა შორისაა – შანხაი, ტოკიო, ბანგკოკი.

მაიამი, რომელსაც წყლით დაფარვა ელის 2C გრადუსით ტემპერატურის მატების შემთხვევაშიც, ცდილობს გამოსავლის მოძიებას. შეიქმნა ,,Miami Forever-ი”  – პროგრამა ხელისუფლების წარმომადგენლების მიერ, რომელიც გულისხმობს 192 მილიონი აშშ დოლარის გამოყოფას წყლის საფარის ზრდის საწინააღმდეგო თავდაცვითი სისტემის შემუშავებისა და აგებისათვის.

ეგვიპტეში წყლის დონის 0.5 მეტრით მატებაც კი გამოიწვევს 8 მილიონის ადამიანის საცხოვებლის დატბორვას, თუკი წინასწარ არ მიიღება სპეციალური ზომები. თუმცა, როგორც ჩანს, ხელისუფლების წარმომადგენლები ამ პრობლემას არ მიიჩნევენ მნიშვნელოვნად, რადგან კლიმატის ცვლილება საერთოდ არ არის სტრატეგიული პრიორიტეტების სიაში.

მიუხედავად იმისა, რომ ამ სიტუაციას მეცნიერები 2100 წლისთვის ვარაუდობენ, კლიმატის ცვლილების შედეგად გამოწვეული ცვლილებები იმაზე სწრაფად მიმდინარეობს, ვიდრე სახელმწიფოთა წარმომადგენლები თუ საერთაშორისო ორგანიზაციები ვარაუდობდნენ. ამიტომაც, გაერო მოუწოდებს საერთაშორისო საზოგადოებას, რომ უფრო მეტი ძალისხმევა გასწიონ გარემოსა და ჰაერის დაბინძურების შემცირების შემცირებისთვის.

 

 

წყარო: Guardian

მასალა მოამზადა: ცირა შვანგირაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევებიმსოფლიო

გაეროს გაფრთხილება: ,,დედამიწაზე ტემპერატურის ზრდა ქალაქების დატბორვას გამოიწვევს”

1.38K views on

გაერო საერთაშორისო საზოგადოებას აფრთხილებს, რომ, არსებული მონაცემებით, დედამიწაზე 3C გრადუსით ტემპერატურის მომატება ახლო მომავალში საკმაოდ რეალურია, რაც გამოიწვევს ზღვის დონის მატებას. ცნობილი საზღვაო კურორტები და ქალაქები, მათ შორის, მაიამი, შანხაი, რიო კი საფრთხის ქვეშაა, თუკი სახელმწიფოები არ დაიწყებენ ერთობლივ ქმედებას ჰაერის დაბინძურების შესამცირებლად.

,,Guardian-ში“ გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, რომელიც კლიმატის ცვლილების მეცნიერთა ჯგუფის მონაცემებს ემყარება, ჰაერის დაბინძურების მაღალი მაჩვენებელი წყლის დონეს თითქმის 2 მეტრით გაზრდის.

გაეროს განცხადება წინ უსწრებს ქალაქ ბონში დაგეგმილ შეხვედრას შემდეგ კვირაში, სადაც სახელმწიფოები უნდა შეთანხმდნენ მონიტორის მექანიზმებსა და დაფინანსების საკითხებზე იმ მიზნით, რომ შემცირდეს CO2-ის გამოყოფა, დედამიწის ტემპერატურის მოსალოდნელი ზრდა 1.5-დან 2 C-მდე ახლო მომავალში, მოხდეს რაც შეიძლება უმტკივნეულოდ. ეს მიზნები კერ კიდევ 2015 წლის პარიზის შეთანხმების ფარგლებში გამოიკვეთა. თუმცა, რეალური შედეგის მიღება ვერ მოხერხდა სახელმწიფოთა პასიურობის გამო. გაეროს გარემოს დაცვის პროგრამის ფარგლებში ჩატარებული კვლევის მიხედვით, სახელმწიფოებმა საჭირო ქმედებების მხოლოდ მესამედი განახორციელეს. მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაციის განცხადებით, კარბონ დიოქსიდის კონცეტრაცია ატმოსფეროში წელს რეკორდულ მაჩვენებელს აღწევს, რაც გლობალური დათბობის პროცესს კიდევ უფრო აჩქარებს. იმ შემთხვევაში, თუკი დედამიწაზე ტემპერატურა 3C გრადუსით გაიზრდება, უფრო სწრაფად დაიწყებს დნობას ყინულის საფარი, შესაბამისად, გაიზრდება წყლის დონეც, ქარიშხლები კი გახდება უფრო ხშირი – გვაფრთხილებს ორგანიზაცია.

არსებული მონაცემებით, 275 მილიონ ადამიანზე მეტი ცხოვრობს საფრთხისშემცველ ზონაში. მათი უმეტესობა დასახლებულია  აზიის სანაპირო ზოლის ქალაქებში, რომელთა შორისაა – შანხაი, ტოკიო, ბანგკოკი.

მაიამი, რომელსაც წყლით დაფარვა ელის 2C გრადუსით ტემპერატურის მატების შემთხვევაშიც, ცდილობს გამოსავლის მოძიებას. შეიქმნა ,,Miami Forever-ი”  – პროგრამა ხელისუფლების წარმომადგენლების მიერ, რომელიც გულისხმობს 192 მილიონი აშშ დოლარის გამოყოფას წყლის საფარის ზრდის საწინააღმდეგო თავდაცვითი სისტემის შემუშავებისა და აგებისათვის.

ეგვიპტეში წყლის დონის 0.5 მეტრით მატებაც კი გამოიწვევს 8 მილიონის ადამიანის საცხოვებლის დატბორვას, თუკი წინასწარ არ მიიღება სპეციალური ზომები. თუმცა, როგორც ჩანს, ხელისუფლების წარმომადგენლები ამ პრობლემას არ მიიჩნევენ მნიშვნელოვნად, რადგან კლიმატის ცვლილება საერთოდ არ არის სტრატეგიული პრიორიტეტების სიაში.

მიუხედავად იმისა, რომ ამ სიტუაციას მეცნიერები 2100 წლისთვის ვარაუდობენ, კლიმატის ცვლილების შედეგად გამოწვეული ცვლილებები იმაზე სწრაფად მიმდინარეობს, ვიდრე სახელმწიფოთა წარმომადგენლები თუ საერთაშორისო ორგანიზაციები ვარაუდობდნენ. ამიტომაც, გაერო მოუწოდებს საერთაშორისო საზოგადოებას, რომ უფრო მეტი ძალისხმევა გასწიონ გარემოსა და ჰაერის დაბინძურების შემცირების შემცირებისთვის.

 

 

წყარო: Guardian

მასალა მოამზადა: ცირა შვანგირაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოაკვლევები

მეცნიერებმა ორანგუტანის ახალი სახეობა აღმოაჩინეს

1.94K views on

მეცნიერებმა ინდონეზიის კუნძულ სუმატრაზე დიდი პრიმატის ახალი სახეობა  დაადგინეს და აღმოაჩინეს, რომ ბატანგ-ტორუს ტყეში მცხოვრები ორანგუტანების მცირე მოსახლეობა მესამე სახეობას განეკუთვნება.

სახეობას ტაპანული ორანგუტანები უწოდეს, სამეცნიერო სახელად კი პონგო ტაპანულიენსები დააფიქსირეს.

მკვლევარებმა ხუთშაბათს განაცხადეს, რომ ამ ორანგუტანებს დანარჩენო ორი სახეობისგან განსხვავებული გენეტიკა, ჩონჩხი და კბილები აქვს და ამით უნიკალურ, მესამე სახეობას მიეკუთვნება. ეს კი დიდი პრიმატების სახეობის რიცხვს მთელი მსოფლიოს მასშტაბით შვიდამდე ზრდის.

მეცნიერები ახლადგამოვლენილი სახეობების მომავალთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოხატავენ.

„ამ სახეობის სულ 800-მდე ინდივიდია დარჩენილი. სამწუხაროდ, მათზე ადამიანი ნადირობს და ამის გამო, გადაშენების საფრთხე დიდია,“- აცხადებენ მეცნიერები.

ორაგუტანი ინდონეზიურ და მალაულურ ენებზე ,,ტყის პიროვნებას” ნიშნავს. მამლის სხეულის სიგრძე 130-150 სმ, მასა — 100 (იშვიათად 250) კგ აღწევს. დედალი ტანად გაცილებით პატარაა. ხელების შლილი 3 მ-მდეა. აქვს გრძელი და განიერი მტევნები. ცერი რუდიმენტულია, ფეხები — შედარებით მოკლე. კუდი და საჯდომი კორძები არ აქვს. სახე ტიტველია. ცხოვრობს ტყეში. ხიდან მიწაზე იშვიათად ჩამოდის. მაკეობა 275 დღე გრძელდება. შობს ერთ ნაშიერს, რომელსაც ძუძუს აწოვებს 3-4 წლამდე, სქესობრივად მწიფდება 10-12 წლისა. ცოცხლობს 30 წლამდე. ღამის გასათევად ორანგუტანი ხეზე მიწის ზედაპირიდან 10-20 მ სიმაღლეზე იკეთებს ბუდეს.

დიდი ხნის განმავლობაში მიიჩნევდნენ, რომ ორანგუტანების მხოლოდ ერთი სახეობა არსებობდა, 1996 წელს დაადგინეს, რომ არსებობდა ორი სახეობა –  ერთი სუმატრაში და მეორე –  ბორნეოში.

ახალი სახეობა  ორანგუტანების ცნობილი ხაზის სამხრეთით ცხოვრობს. ეს მოსახლეობა მეცნიერებისთვის ორი ათეული წლის წინ უცნობი იყო. გარდა სხვა სახეობებთან გენეტიკური განსხვავებულობისა, აღმოჩნდა, რომ განსხავვებული იყო სოფლის მცხოვრებლების მიერ დაჭრილი ტაპანულელი ორანგუტანტის ჩონჩხის ფორმა და კბილებიც.

კვლევა სამეცნიერო ჟურნალ „Current Biology“-ში გამოქვეყნდა.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

 

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

რა დაზიანებას იწვევს დიაბეტის ახალი ტიპი და რატომ ჭირს მისი დიაგნოზირება?

1.79K views on

ტიპი 1 შაქრიანი დიაბეტის (ანუ ,,იუვენილური”) შემთხვევაში ხდება ინსულინის გამომმუშავებელი ß უჯრედების დაზიანება, რის გამოც ინსულინი გამომუშავდება ძალზედ მცირე რაოდენობით ან სრულებით არ გამომუშავდება. შესაბამისად, ორგანიზმს აღარ შეუძლია სისხლის შაქრის შეთვისება, უჯრედები ვერ იღებენ ენერგიას,

ტიპი 2    შაქრიანი დიაბეტი (,,მოზრდილთა” დიაბეტი), როგორც წესი, ვითარდება მოწიფულ ასაკში, ხშირად 40 წლის შემდეგ, სხეულის მომატებული მასის ფონზე, ზოგჯერ ინსულინის სიჭარბის ფონზეც კი, მაგრამ ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტის დროს არსებული ინსულინი საკმარისი არ არის სისხლში შაქრის დონის ნორმალიზაციისათვის. ტიპი 2 შაქრიანი დიაბეტის დროს გამომუშავდება საკუთარი ინსულინი, მაგრამ, როგორც წესი, ,,არასწორად”, ანუ ორგანიზმი შენელებულად და არასაკმარისად რეაგირებს სისხლში გლუკოზის რაოდენობის მომატებაზე და გამოყოფილი ინსულინი არ არის საკმარისი გლუკოზის სრულად ასათვისებლად. მეორე მექანიზმის მიხედვით,

ტიპი 3c დიაბეტს იწვევს პანკრეასის ანთებისგან (პანკრიატიტი), პანკრეასის სიმსივნეების ან კუჭქვეშა ჯირკვალზე განხორციელებული ქირურგიული ჩარევისგან გამოწვეული პანკრიასის დაზიანება.

ამ ტიპის დაზიანება  არა მხოლოდ ასუსტებს ამ ორგანოს მიერ ინსულინის წარმოქმნის უნარს, არამედ აფერხებს საჭმლის მომნელებელი ფერმენტებისა და სხვა ჰორმონების წარმოქმნას.

თუმცა, ჩვენი ბოლო კვლევამ აჩვენა, რომ ტიპი 3 c დიაბეტის შემთხვევებისას, პაციენტების უმეტესობას დიაგნოზი არასწორად აქვს დასმული და ის ტიპი 2 დიაბეტში ერევათ. ექსპერტები აცხადებენ, რომ 2 მილიონი პაციენტიდან დიაგნოზი მხოლოდ 3 პროცენტს აქვს სწორად დასმული.

სხვადასხვა კვლევამ აჩვენა, რომ 3 c დიაბეტით დაავადებულ პაციენტებს ინსულინთან ერთად საჭმლის მომნელებელი ფერმენტების მიღებაც სჭირდებათ, რომელიც მათ ტაბლეტების ფორმით საკვებთან ერთად უნდა მიიღონ.

ბოლო დროს მკვლევარები და ექიმები შეაშფოთა იმ ფაქტმა, რომ  3c დიაბეტი უფრო ფართოდაა გავრცელებული, ვიდრე აქამდე ეგონათ და შემთხვევების უმეტესობა სწორად იდენტიფიცირებული არაა.

კვლევის ფარგლებში 2 მილიონი პაციენტის ჩანაწერები გამოიკვლიეს. აღმოჩნდა, რომ მოზრდილებში 3 c დიაბეტის შემთხვევები უფრო ხშირი იყო, ვიდრე ტიპი 1-ის.

ტიპი 3c-ით დაავადებული პაციენტები სისხლში შაქრის კონტროლს ორჯერ უფრო ცუდად ახორციელებდნენ, ვიდრე ტიპი 2-ის და 5-10-ჯერ მეტად სჭირდებოდათ ინსულინი.

აღსანიშნავია, რომ ტიპი 3c-ის დიაბეტი შესაძლოა პანკრეასის დაზიანებიდან ხანგრძლივი დროის შემდეგ დაიწყოს – ბევრ შემთხვევაში 10 წლის შემდეგად კი. შესაძლოა, ეს ფაქტი იყოს იმის მიზეზი, რომ ამ ორ მოვლენას ხშირად ერთმანეთთან არ აკავშირებენ.

დიაბეტის ტიპის დროული და სწორი იდენტიფიცირება სწორად შერჩეული მკურნალობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.

ტიპი 2 შაქრიანი დიაბეტისთვის გამოყენებული ზოგიერთი მედიკამენტი, როგორიცაა მაგალითად გლიკლაზიდი, შესაძლოა 3C ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში არაეფექტური იყოს. ამდენად, არასწორი დიაგნოზი უმეტეს შემთხვევაში დროისა და ფულის გაფლანგვის მიზეზი ხდება.

 

წყარო: http://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

სრულად ნახვა
1 … 90 91 92 93 94 … 101
Page 92 of 101