close

სოციოლოგია

სოციოლოგიაფსიქოლოგია

მეცნიერები: ,,მელოტი მამაკაცები უფრო წარმატებულები, ჭკვიანები და მამაკაცურები არიან”

პენსილვანიის უნივერსიტეტის მიერ ჩატარებული კვლევის თანახმად, მელოტ მამაკაცს გარშემომყოფები უფრო დომინანტურ და წარმატებულ პიროვნებებად მიიჩნევენ.

ამერიკელმა მეცნიერმა – ალბერტ მანსმა, რომელიც თავადაც მელოტია, 2012 წელს კვლევა ჩაატარა. მას სურდა, გაერკვია, თუ როგორ რეაგირებს ხალხი თავგადაპარსულ მამაკაცებზე და ამ მიზნით მათ სხვადასხვა ფოტოებს აჩვენებდა.

თითოეულ სუბიექტს ერთსა და იმავე ფოტოს ორჯერ აჩვენებდნენ, ერთ ფოტოზე იყო მამაკაცი, რომლის თავი თმით იყო დაფარული და მეორე ფოტოზე კი – იგივე მამაკაცი გადაპარსული თმით.  სუბიექტების განცხადებით, ისინი ფიქრობდნენ, რომ მელოტი მამაკაცები უფრო დიდები, დომინანტურები და ძლიერები იყვნენ.

ერთი საინტერესო დეტალი: ისინი დროებით უთმოები უნდა ყოფილიყვნენ. თმის ცვენით გამოწვეული სიმელოტე ნაკლებ მიმზიდველად მიიჩნეოდა.

ტექნოლოგიური მეწარმე – სეზ გოდინი, უკვე 20 წელია მელოტია. იგი შეეცადა აეხსნა, თუ რატომ განიხილებიან მელოტი მამაკაცები, როგორც უფრო დომინანტურები. ,,მე არ ვამბობ, რომ თავის გადაპარსვა უფრო წარმატებულს გხდით, მაგრამ იგი იწყებს საუბარს, იმის შესახებ, რომ თქვენ რაღაც მნიშვნელოვანი გაქვთ გაკეთებული,” – აცხადებს გოდინი.

მელოტი მამაკაცები არა მხოლოდ უფრო ძლიერებად, არამედ უფრო ჭკვიანებადაც განიხილებიან. ზაარლანდის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგის, როლანდ ჰენსის მიერ ჩატარებულმა გლობალურმა კვლევამ, რომელშიც 20.000-ზე მეტი სუბიექტი იყო ჩართული, აჩვენა, რომ მელოტი მამაკაცები მიიჩნევიან უფრო ასაკოვნებად, ჭკვიანებად და ბრძენებად.

დიდი ხნის განმავლობაში მეცნიერები მიიჩნევდნენ, რომ მელოტი მამაკაცები სქესობრივად უფრო ძლიერები იყვნენ, რადგან თმის ცვენა ტესტოსტერონების დონესთან კორელირებს. თუმცა ეს ასე არაა.  თმის ცვენა გამოწვეულია არა ტესტოსტერონებისგან, არამედ ჰორმონ DHT-გან. ეს ჰორმონი ტესტოსტერონებისგან წარმოიქმნება, მაგრამ ის მხოლოდ და მხოლოდ თმის ფოლეკულებზე ახდენს გავლენას და არა სხეულის სხვა ნაწილზე.

თუმცა, ძვირფასო მელოტებო, გულს ნუ გაიტეხთ, ბევრ ადამიან კვლავ სჯერა, რომ მელოტი მამაკაცები უფრო ძლიერები არიან. ეს გახლავთ შეხედულება, რომელსაც თავიანთი ვარცხნილობის სტილით ამყარებენ ისეთი აღიარებული სექსსიმბოლოები, როგორებიც არიან: ჯეისონ სტეტჰამი, ბრიუს უილისი და მაიკლ ჯორდანი.

 

 წყარო: http://www.businessinsider.de/

მასალა მოამზადა:თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
განათლებაკვლევებისაქართველოსოციოლოგია

ქართველი მოზარდები, სხვა ევროპელებთან შედარებით, უფრო ადრეულ ასაკში ხდებიან სტუდენტები

საქართველოში, ყოველწლიურად, დაახლოებით, 40 000 აბიტურიენტი აკეთებს არჩევანს, თუ რომელ უმაღლეს სასწავლო დაწესებულებაში, რა მიმართულებით სურს სწავლის გაგრძელება და სკოლის დასრულებისთანავე უნივერსიტეტში ჩაბარება საშუალო განათლების შემდგომ სწავლის გაგრძელების ყველაზე მიღებული ფორმაა. შესაბამისად, როგორც აღმოჩნდა, ევროპის ქვეყნებში განხორციელებული საერთაშორისო კვლევის – ევროსტუდენტი VI-ის მიხედვით, ქართველი სტუდენტები ევროპელ სტუდენტებთან შედარებით, ერთ-ერთი ყველაზე ახალგაზრდები არიან.  კერძოდ, კვლევის მონაწილე თითქმის ყველა ქვეყანაში, სტუდენტების თითქმის ნახევარი 25 წლის ან უფრო ახალგაზრდაა. ქართველი სტუდენტებისთვის კი, საშუალო ასაკი 22 წელია. ქალი სტუდენტები თითქმის ყველა ევროპულ ქვეყანაში სტუდენტთა უმრავლესობას შეადგენენ. გამონაკლისი მხოლოდ თურქეთი და გერმანიაა.

მიუხედავად უმაღლეს სასწავლო დაწესებულებებში ქალი სტუდენტების ზოგადი სიმრავლისა, განსაკუთრებით საგრძნობია გენდერული დისბალანსი ინფორმაციულ-საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების (ICT) სფეროში. ამ სფეროში ქალი სტუდენტების ყველაზე მცირე ნაწილი იღებს განათლებას. ეს პრობლემა ევროპულ ქვეყნებთან ერთად, მწვავედ ეხება საქართველოს იგივე მიმართულების საუნივერსიტეტო პროგრამებს.

ქართველი სტუდენტების ყველაზე მეტი ნაწილი სოციალური მეცნიერებებისა და ჟურნალისტიკის მიმართულებით სწავლობს (36,8%), პოპულარულია ბიზნეს-ადმინისტრირებისა და სამართლის (13,8%), ასევე, ხელოვნებისა და ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტებზე სწავლის გაგრძელებაც (13,5%).

ქართველი სტუდენტებისთვის ყველაზე არაპოპულარული სფერო განათლებაა (1,9%). ამ სფეროში გენდერული ბალანსი ყველაზე დარღვეულია – განათლების მიმართულებით მამრობითი სქესის სტუდენტების უკიდურესად მცირე რაოდენობა სწავლობს (სტუდენტთა საერთო რაოდენობის 0,1%).

წყარო:  IPM-ის კვლევა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა

სრულად ნახვა
ანალიტიკაეკონომიკაკვლევებიმსოფლიოსამართალისოციოლოგია

რამდენ მოგებას აკარგვინებს მსოფლიო ეკონომიკას ქალისა და მამაკაცის ანაზღაურებას შორის სხვაობა

მსოფლიო ბანკის მიერ 141 ქვეყანაში ჩატარებული კვლევის მიხედვით, მამაკაცსა და ქალს შორის სამუშაო ანაზღაურებას შორის განსხვავების გამო, მსოფლიო ეკონომიკა დიდ ზარალს განიცდის. იგივე მკლევარების შეფასებით, გენდერული თანასწორობა შრომის ანაზღაურების სფეროში, დამატებით 160 ტრილიონი დოლარის დოვლათს შექნის  მსოფლიო ეკონომიკისთვის.

,,თანაბარი ანაზღაურება და სამუშაო საათები გაზრდის არა მხოლოდ წლიურ შემოსავალს ინდივიდუალურ დონეზე, არამედ ისეთი პრობლემების აღმოფხვრაშიც დაგვეხმარება, როგორიცაა ბავშვთა სიკვდილიანობა არასაკმარისი საკვების გამო“, – აღნიშნულია კვლევის ანგარიშში.

მკლევართა შეხედულებით, სახელმწიფოები თავიანთი შემოსავლის საშუალოდ 14 %-ს კარგავენ მხოლოდ გენდერული უთანასწორობის გამო. „141  ქვეყანაში ჩატარებული კვლევის მიხედვით, ყველა ქვეყანაში, ქალები უფრო ნაკლებ ანაზღაურებას იღებენ, ვიდრე კაცები, ამიტომაც, ჩვენ გამოვითვალეთ თუ რა რაოდენობის თანხა დაემატებოდა მსოფლიო ეკონომიკას ანაზღაურება და სამუშაო საათები ორივე სქესისთვის იდენტური რომ ყოფილიყო“. – აცხადებს მსოფლიო ბანკის ეკონომისტი კუენტინ ვოდონი.

მთავარი დასკვნა აღნიშნული კვლევისა არის ის, რომ თანაბარი შრომის პირობებისა და ანაზღაურების შექმნით, მოგებული დარჩებიან არა მხოლოდ ქალები, არამედ, ზოგადად, საზოგადოება, რადგან მაღალი ცხოვრების სტანდარტი ნიშნავს ნაკლებ სიღარიბეს ოჯახში  რაც ეროვნულ დონეზეც უკეთეს მაჩვენებელს უდრის.

 ჩრდილოეთი ამერიკა და ევროპის ქვეყნები სიის სათავეში არიან გენდერული უთანასწორობით გამოწვეული ფინანსური დანაკარგების კუთხით. ეს თანხა 40 ტრილიონი დოლარიდან 50 ტრილიონ დოლარამდე მერყეობს. იმის გათვალისწინებით, რომ ამ რეგიონის ქვეყნების მოსახლეობის უმეტესობას მაღალი ან საშუალო შემოსავლის დონე აქვთ, დანაკარგებიც ერთ ერთეულზე უფრო მეტია.

მკლევარების განცხადებით, „აღნიშნული დასკვნა კიდევ უფრო ნათელს ხდის ფაქტს, რომ მსოფლიო ლიდერებმა აქტიურად უნდა დაიწყონ ამ საკითხის განხილვა და ისეთი პოლიტიკის ინიცირება და დაფინანსება, რომელიც ხელს შეუწყობს ქალებს დასაქმებასა თანაბარი ანაზღაურების მიღებაში“.

წყარო: The Guardian

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებიმსოფლიოსაქართველოსოციოლოგია

შიმშილის გლობალური ინდექსით საქართველო 26-ე ადგილზეა

გლობალური შიმშილის ინდექსი(GHI) მიზნად ისახავს  გლობალურ, რეგიონალურ და ეროვნულ დონეზე შიმშილის დონის გაზომვას და თვალყურისდევნებას.

ინდექსი ითვლება 0-დან 100-მდე, სადაც 0 ნიშნავს შიმშილის არარსებობას, ხოლო 100 ყველაზე ცუდ მდგომარეობას.

2020 წლის გლობალური შიმშილის ინდექსი გამოთვლილია 107 ქვეყნისთვის, სადაც საქრთველო 26-ე ადგილზეა და ინდექსი 6.1-ის ტოლია. საქართველო ამ მაჩვენებლით ჩამორჩება: უკრინას, ყაზახეთს, რუსეთს, ალბანეთსა და აზერბაიჯანს. საქართველოზე მეტი ადამიანი შიმშილობს: სლოვაკეთში, სერბეთში, უზბეკეთში, სომხეთსა და პანამაში.

რეიტინგის სათავეში აღმოჩდნენ: ბელარუსი, ბოსნია-ჰერცეგოვინა, ბრაზილია, ჩილე და ჩინეთი.

შიმშილის გლობალური ინდექსის მიხედვით  განსაკუთრებით ცუდი მდგომარეობაა: მადაგასკარში, აღმოსავლეთ ტიმორსა და ჩადიში.

საქართველოში შიმშილის ინდექსი სხვადასხვა წელს ასე გამოიყურებოდა:

  • 2000 წელს-12.3
  • 2006 წელს-8.9
  • 2012 წელს-<5

გლობალური შიმშილის ინდექსი ოთხი ინდიკატორით განისაზღვრება: 1. მოსახლეობის წილი, რომელიც იღებს არასაკმარისი კალორიების რაოდენობას. 2. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვების წილი, რომელთაც აქვთ ნაკლები წონა სიმაღლესთან შედარებით, არასრულყოფილი კვებითი რაციონის გამო. 3. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვების წილი, რომელთაც აქვთ დაბალი სიმაღლე, ქრონიკულად არასაკმარისი საკვების გამო. 4. ხუთ წლამდე ბავშვების სიკვდილიანობა არაჯანსაღი და არასაკმარისი კვების გამო.

წყარო: GLOBAL HUNGER INDEX

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებისაქართველოსოციოლოგიაფსიქოლოგია

კვლევა: რამდენად აქვს თბილისის მოსახლეობას სოციალური პასუხისმგებლობა?

ადამიანებს დანაგვიანება სიზარმაცისა და დაუდევრობის გამო დროთა განმავლობაში ჩვევად ექცათ. ისინი მიეჩვივნენ, ნებისმიერ ადგილზე დაუფიქრებლად დაყარონ ნარჩენი. უამრავი ადამიანი ვერ იაზრებს, ან არასწორად აფასებს საკუთარი ქმედებით გარემოს დაბინძურების უარყოფით შედეგებს და მიაჩნიათ, რომ მათი ქცევა, როგორც ცალკეული პირების ქცევა, გავლენას არ ახდენს საერთო სურათზე, მათ მიერ ქუჩაში ნაგვის დაყრა საერთო მდგომარეობას უარესობისკენ ვერ შეცვლის. ხშირად ვხვდებით ადამიანებს, რომლებიც საზოგადოებრივ ადგილებს შესაფუთი მასალით, სიგარეტის ნამწვით ან სხვა ნარჩენით ანაგვიანებენ. ასეთი ადამიანების უმეტესობა მიიჩნევს, რომ მათ მიერ დაყრილი ნარჩენი სხვამ უნდა აკრიფოს, ამიტომაც დაბინძურების მთელი ტვირთი, როგორც წესი, სახელმწიფოსა და გადასახადების გადამხდელებს აწვებათ. ამდენად, საზოგადოებრივ ადგილებზე ზრუნვის პასუხისმგებლობის ნაკლებობა ან სრული არქონა კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი პრობლემაა.[1]

საქართველოში ბევრი ფეხით მოსიარულე, საზოგადოებრივი ტრანსპორტის მგზავრი თუ, უბრალოდ, ქალაქის მცხოვრები ქუჩების დანაგვიანების ერთ-ერთ მიზეზად ნაგვის კონტეინერების ნაკლებობას ასახელებს. სხვადასხვა კვლევამ დაადასტურა, რომ ამა თუ იმ ადგილზე ნარჩენების არსებობა განაპირობებს აღნიშნული ადგილის კიდევ უფრო დანაგვიანება.[2] ქუჩაში დაყრილი ნარჩენი ადამიანების მიერ აღიქმება, როგორც სიგნალი, რომ ეს სწორედ ის ადგილია, სადაც უსარგებლო ნივთების დაყრა შეიძლება. აღნიშნული ფაქტორი, ადგილობრივი ნარჩენების მართვის მომსახურების არარსებობა/ნაკლოვანებასთან ერთად, შესაძლოა, მივიჩნიოთ საქართველოს სოფლებში საკმაოდ გავრცელებული არალეგალური ნაგავსაყრელების არსებობის მიზეზად.

ქართული საზოგადოება განიცდის სოციალური პასუხისმგებლობის შეგრძნების ნაკლებობას, რაც სოციუმის ფუნქციონირების მრავალ ასპექტში ვლინდება. კერძოდ, ქალაქში არსებული სისუფთავის მდგომარეობის შენარჩუნებასა და/ან გაუმჯობესებაში. მიუხედავად საკანონმდებლო ცვლილებებისა, რომელიც კანონში 2015 წელს შევიდა [3] თბილისის ქუჩებში საკმაოდ მძიმე მდგომარეობაა დანაგვაინების მხრივ. საქართველოში გარემოს დაბინძურებისთვის დღეში საშუალოდ 3 ადამიანი ჯარიმდება. 2015 წლის 15 იანვრიდან, მას შემდეგ, რაც „ნარჩენების მართვის კოდექსში” ცვლილებები შევიდა, 2016 წლამდე სამართალდამცველებმა სულ 2 060 საჯარიმო ქვითარი გამოწერეს, გადახდილმა თანხამ კი 203 500 ლარი შეადგინა.[4] ქვეყანაში გარემოს დაბინძურების პრობლემა დღემდე მწვავედ დგას. გამკაცრებული სანქციების მიუხედავად, ნაგვის ქუჩაში დაყრის მავნე ჩვევას მოქალაქეების ნაწილი თავს ისევ ვერ ანებებს.

გამომდინარე აქედან, ჩვენი კვლევის მიზანია, თბილისში არსებული მდგომარეობის შეფასება მეტრო სადგურების მიმდებარე ტერიტორიაზე.

საკვლევი საკითხებია:

  • ძირითადად, რა ტიპის ნაგავი იყრება თბილისის ქუჩებში?
  • მოქმედებს თუ არა ასაკი ნაგვის დაყრის სიხშირეზე?
  • რა კავშირშია სქესი ნაგვის დაყრასთან ქუჩებში?
  • ახდენს თუ არა გავლენას ნაგვის ურნის არსებობა/არარსებობა ნაგვის დაყრაზე ქუჩებში?
  • სატრანსპორტო სამსახურის წარმომადგენლების, კერძოდ, კონტროლიორების  ზედამხედველობა  ახდენს თუ არა გავლენას ნაგვის დაყრაზე?

აღნიშნული საკითხის საკვლევად, ერთი ერთი თვის განმავლობაში ჩართული დაკვირვების საშუალებით, 15 მეტროსადგურის მიმდებარე ტერიტორიაზე, სისტემატურად განვახორციელეთ  მოსახლეობაზე დაკვირვება. დაკვირვების დროდ არჩეული იქნა დღის ყველაზე გადატვირთული მონაკვეთები, რათა დანაგვაინების მაქსიმალური რაოდენობა დაგვეფიქსირებინა. გამომდინარე იქიდან, რომ თბილისის სხვადასხვა უბანი ხალხის განსხვავებული სიმრავლით გამოირჩევა, 15 ლოკაციაზე დაკვირვების შედეგად გამოვლინდა სხვადასხვაგვარი სიტუაცია გაჩერების ადგილების შესაბამისად.

შედეგები

დაკვირვების შედგად მიღებული მონაცემების გაანალიზებისას, გამოვლინდა რომ ადამიანების ყველა ასაკობრივი კატეგორიის წარმომადგენელი (10 – 80 წლამდე) ყრის ნაგავს თბილისის ქუჩებში, თუმცა ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი 41-50 წლამდე კატეგორიის ადამიანებში დაფიქსირდა (28.7%). (იხ. ცხრილი #1)

ცხრილი #1  ასაკობრივი მაჩვენებლები

ანალიზის შედეგად, გამოვლინდა სქესობრივი განსხვავება დამნაგვაინებლებს შორის. (იხ.ცხრილი #2) კერძოდ, ჩვენს მიერ დაფიქსირებული ადამიანების 71.3%-ს მამრობითი სქესი წარმოადგენს, ხოლო 28.7%-ს მდედრობითი. პირსონის კორელაციის კოეფიციენტის საშუალებით, გავაანალიზეთ, რამდენად არის კავშირი სქესსა და დანაგვაინებას შორის, რის შედეგადაც გამოვლინდა, რომ r= 0.507 (-1< r < 1). (იხ. დანართი #2)  გამომდინარე აქედან, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ დამნაგვიანებლების სქესობრივ მახასიათებელსა და დანაგვაინების ხარისხს შორის არსებობს საშუალო კორელაციური კავშირი, რაც გულისხმობს იმას, რომ სქესი მოქმედებს იმაზე, თუ რამდენად დაანაგვიანებს ადამიანი გარემოს.

ცხრილი #2 სქესობრივი მაჩვენებლი

ნაგვის ტიპი, რომელიც დავაფიქსირეთ დაკვირვების ლოკაციებზე გვაერთიანეთ 4 კატეგორიაში, ესენია, სიგარეტის ნამწვები, საკვები პროდუქტები, რომელშიც იგულისხმება ყველაინაირი საკვები პროდუქტის ნარჩენი, იქნება ეს მზესუმზირა, ალუჩუჩა, თხილი თუ ა.შ. მესამე კატეგორიაა, სამგზავრო ქვითრები და სხვა ტიპის ქაღალდები, რომელშიც მოიაზრება ნებისმიერი ტიპის ქაღალდი, ჩასარიცხი აპარატების ქვითრები, მაღაზიის ჩეკი, ქაღალდის ხელსახოცი და ა.შ. ბოლო კატეგორიაა, საკვები პროდუქტების და სხვა ტიპის ნარჩენები, რაშიც შედის პოლიეთილენის პარკები, როგრც პლასტმასის, ასევე თუნუქის ქილები. დანაგვიანების დაფიქსირებული ფაქტებიდან, 50.0%-ს შეადგენს სიგარეტის ნამწვები, რაც საკმაოდ დიდ რაოდენობას გულისხმობს. აღნიშნულ პროცენტულ მაჩვენებელში არ იგულისხმება შემთხვევით დავარდნის ფაქტები. (იხ. დანართი #5). ასევე, 27.2%-ს შეადგენს სამგზავრო ქვითრები და ქაღალდები. (იხ. ცხრილი #3).

ცხრილი #3 დაყრილი ნაგვის ტიპები

აღმოჩნდა, რომ 15 ლოკაციიდან, 10 გაჩერებაზე კონტროლიორები არ შეინიშნებოდნენ, ხოლო იმ ხუთ ლოკაციაზე, სადაც კონტროლიორები ეწეოდნენ სამსახურებრივ მოვალეობას, შედარებით ნაკლები დაბინძურების მაჩვენებელი მივიღეთ. ასევე, ამავა ლოკაციებზე (M გურამიშვილის, M დიდუბის, M რუსთაველის, M თავისუფლების და M სამგორის მიმდებარე ტერიტორიაზე) ჩვენი დაკვირვების განმავლობაში სამგზავრო ქვითრის დაგდების სულ 2 შემთხვევა დაფიქსირდა, რაც მიანიშნებს იმაზე, რომ სატრანსპორტო სამსახურის ზედამხედველობა, გარკვეულწილად უზრუნველყოფს ნაგვის გარკვეული ტიპით დანაგვიანების შემცირებაზე (r= 0. 251). (იხ. დანართი #3)

თბილისის უბნებში აღმოჩნდა ისეთი გაჩერებები, სადაც ნაგვის ურნა საერთოდ არ იყო ან საკმაოდ მოშორებით იყო. ასეთი გაჩერებები აღმოჩნდა სულ 4 ცალი (M ნაძალადევის, M მარჯანიშვილის, M ავლაბრის და M 300 არაგველის მიმდებარე ტერიტორიაზე).  მონაცემების შედარების შედეგად, იმ გაჩერებებზე, სადაც ნაგვის ურნა საერთოდ არ იყო ან მოშორებით იყო და იმ გაჩერებებზე, სადაც ნაგვის ურნა იყო, დაყრილი ნაგვის რაოდენობა დიდად არ განსხვავდება ერთნამეთისგან. შესაბამისად, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ნაგვის ურნასა და გაჩერებას შორის მანძილი არ მოქმედებს დანაგვიანების ხარისხზე ( r= – 0.183). (იხ. დანართი #4)

წარმოდგენილი ასაკობრივი კატეგორებიდან, განსხვავებულია სხვადასხვა სახის ნაგვის დაყრის სიხშირე. მათი გაანალიზების შედეგად, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ სიგარეტის ნამწვავებით, ყველაზე ხშირად, ქუჩებს ანაგვიანებენ 21-დან 50 წლამდე ასაკის ადამიანები, რომელთაგან 2.6% მდედრობითი სქესის წარმომადგენელია. სამგზავრო ქვითრების შემთხვევაში, შედარებით მაღალი პროცენტული მაჩვენებელი დაფიქსირდა 4-დან 50 წლამდე ასაკობრივ კატეგორიაში (32.4%), ხოლო დანარჩენი ასაკის ადამიანები თითქმის თანაბარდან ანაგვიანებენ გარემოს. (ის. ცხრილი #4)

ცხრილი #4 კავშირი ასაკობრივ მაჩვენებელსა და ნაგვის ტიპებს შორის

სქესთან შორის კავშირის ანალიზის შედეგად გამოვლინდა, რომ მამრობითი სქესის ადამიანები, ძირითადად, სიგარეტის ნამწვავებს ყრიან ძირს, ხოლო მდედრობითი სქესის კი სამგზავრო ქვითრებს, ქაღალდებს და სხვა ტიპის ნარჩენების დაყრისკენ უფრო მეტად არიან მიდრეკილნი. (იც. ცხრილი #5)

ცხრილი #5 კავშირი სქესსა და ნაგვის ტიპებს შორის

მონაცემების ანალიზის შედეგად, გამოიკვეთა, რომ დანაგვაინების ყველაზე დიდი პროცენტული წილი მოდის M ახმეტელის მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებულ გაჩერებებზე, შემდეგ მოდის M დიდუბე, ხოლო შემდეგ M ვარკეთილის მიმდებარე ტერიტორია. აღნიშნული შედეგი, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს იმით, რომ თბილისის მოსახლეობის დაახოებით 27.42%[5] აღნიშნულ უბნებში ცხოვრობს, ამას ემატება ისიც, რომ აღნიშნული ლოკაციები წარმოადგენს საკვანძო წერტილებს საქართველოს სხვადასხვა კუთხეებიდან ჩამოსული ადამიანებისთვის, რაც საბოლოო ჯამში იწვევს გარემოს დაბინძურების ყველაზე მაღალ მაჩვენებლებს.

ცხრილი #6 დანაგვიანების ზოგადი მაჩვენებელი

სიგარეტის ნამწვების დაყრის სიმრავლით გამოირჩევიან შემდეგი უბნები, M ახმეტელის მიმდებარე ტერიტორია, M დიდუბე და M ავლაბარი. ქაღალდების და სხვა ტიპის ნარჩენების დაყრით, M ახმეტელი, M ნაძალადევი, M სადგურის მოედანი და M ვარკეთილის მიმდებარე ტერიტორიები. (იხ. ცხრილი #7)

დიაგრამა #7 ნაგვის ტიპების ზოგადი მაჩვენებელი უბნების მიხედვით

შეჯამება

თბილისის ქუჩებში ერთთვიანი საველე სამუშაოების ჩატარების შედეგად, ადამიანთა რამდენიმე კატეგორია გამოვყავით, კერძოდ, პირველიკატეგორიის ადამიანები წარმოადგენენ მწეველებს, რომელთათვისაც დამახასიათებელია სიგარეტის ნამწვის ძირს დაგდება, რომელიც გამოწვეულია სატრანსპორტო საშუალების დაძვრისა და წასვლის მცდელობასთან. ასეთი ტიპის ადამიანები, მათთვის ობიექტური მიზეზების გათვალისწინებით ჩადიან მსგავს ქმედებას (ტრანსპორტზე დაგვიანება) და მის ახსნას ცდილობენ, ‘სხვა რა გზა მქონდა’ მიდგომით.

შემდეგი ტიპის ადამიანებში ერთიანდებიან, ისეთი ტიპის ადამიანები, რომლებიც ყურადღებით აკვირდებიან გარშემომყოფებს, მათ ქცევებს და ამის შესაბამისად აგდებენ ნაგავს ძირს. ეს გულისხმობს იმას, რომ თუ ასეთმა ადამიანებმა სხვისი ყურადღება მომართული მათზე ვერ იგრძნეს, ისინი თავისუფალნი არიან თავიანთ ქცევაში, მათ იციან რომ ნაგავი არ უნდა დაყარონ, მაგრამ მაინც იმეორებენ ამ ქმედებას, თუმცა სხვებისგან დამალულად.

კატეგორია, რომელიც ძირითადად, მდედრობითი სქესისსთვის არის დამახასიათებელი, გულისხმობს ადამიანებს, რომლებიც ყოველგვარი უხერხულობის და დისკომფორტის გარეშე მიირთმევენ სხვადასხვა სახის საკვებ პროდუქტებს, ხოლო მის ნარჩენებს ყრიან ქუჩაში, თუმცა მათთვის ეს არანაირ პრობლემას არ წარმოადგენს, რადგან მაგალითისთვის, მზესუმზირის ნაფცქვენი ან ალუჩის კურკა, ყოვლად უწყინარ ნარჩენად მიაჩნიათ.

ერთ-ერთი კატეგორიაა ადამიანების, რომლების საგრძნობლად განიცდიან ცნობიერების დონის ნაკლებობას, რაც მათ უბიძგებთ მსგავსი დევიაციური ქმედებების ჩადენისკენ, რაშიც ვერ ხედავენ ვერანაირ დარღვევას და ზიანის მიყენების საფრთხეს ვინმეზე ან რაიმეზე. ისინი გაუცნობიერებლად მოქმედებენ ასეთ დროს, რადგან მსგავსი ქმედებები უკვე ჩვევაში აქვთ გადასული და ვერც ამჩნევენ, მიუხედავად იმისა, რომ შესაძლებელია სანაგვე ურნა მათთან სულ ორიოდე ნაბიჯით იყოს მოშორებული.

ერთ-ერთ კატეგორიაში გაერთიანდნენ უცხოელი ტურისტები, რომლებმაც საქართველოში არსებული მდგომარეობის გათვალისწინებით, ჩათვალეს, რომ ადგილობრივ კულტურაში ქუჩის დანაგვიანება არ აღიქმება დევიაციურ ქმედებად, შესაბამისად მოერგვნენ აქაურობას.

საშუალოდ თბილისში

  • 1 საათში 9 ცალი სხვადასხვა ტიპის ნაგავი შეიძლება დავარდეს
  • 1 დღის განმავლობაში 218 ცალი სხვადასხვა ნაგავი შესაძლოა დავარდეს
  • 1 კვირის განავლობაში 1523 ცალი
  • 1 თვის განმავლობაში 45696 ცალი
  • 1 წელიწადში 548352 ცალი

დანაგვიანება ქვეყანას, საზოგადოებასა და თითოეულ მოქალაქეს საკმაოდ ძვირი უჯდებათ. დანაგვიანებული გარემოს დასუფთავება დიდ რესურსს საჭიროებს, რაც მოსახლეობის მიერ გადახდილი გადასახადებით ფინანსდება და, ამ პრობლემის არარსებობის შემთხვევაში, შეიძლებოდა უფრო ეფექტიანად ყოფილიყო გამოყენებული სახელმწიფოს მიერ.

 

ბიბლიოგრაფია: 

[1]    https://bit.ly/2LdKjlf

[2] What is Littering? Conserve Energy Future, Rachel Oliver.

[3] საქართველოს კანონი გარემოს დაცვის შესახებ – https://bit.ly/2ut27Th ;

[4] https://bit.ly/2KXnNkm ;

[5] სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (საქსტატი); მოსახლეობის 2014 წლის საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები; 2016.

 

დავითიანნის ფსიქოლოგიის ცენტრი●Psychology center of Davitianni

დაკვირვება: თბილისის მოსახლეობაში არსებული სოციალური პასუხისგმგებლობა

ავტორები: ღერღაია სალომე, მელაძე ბახვა, ჯარიაშვილი ბექა, ქაშიაშვილი ნოდარ, შაყულაშვილი ანანო

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა’

 

სრულად ნახვა
ეკონომიკაკვლევებისაქართველოსოციოლოგია

მაისში საქართველოს ეკონომიკა 7,5%-ით გაიზარდა

 საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის ინფორმაციით, მაისში საქართველოს ეკონომიკა 7,5%-ით გაიზარდა.

„წინასწარი შეფასებით, წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, 2018 წლის მაისში რეალური მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდის ტემპმა 7,5 პროცენტი შეადგინა, ხოლო 2018 წლის პირველი ხუთი თვის საშუალო რეალური ზრდა 6,1 პროცენტი დაფიქსირდა.

წინასწარი შეფასებით, 2018 წლის მაისში, წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით მნიშვნელოვანი ზრდა შეინიშნებოდა ტრანსპორტის, დამამუშავებელი მრეწველობის, ვაჭრობის, საფინანსო საქმიანობის, სასტუმროებისა და რესტორნების დარგებში“, – აღნიშნულია საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის განცხადებაში.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეკონომიკაკვლევებიპოლიტიკასაქართველოსოციოლოგია

სიმბოლურად ბავშვთა დღისთვის: საარსებო შემწეობას 150 186 არასრულწლოვანი იღებს

საქართველოს სახალხო დამცველმა – ნინო ლომჯარიამ  ბავშვთა უფლებრივი მდგომარეობის შესახებ ანგარიშის პრეზენტაცია გამართა.

როგორც კვლევიდან ირკვევა,  ბავშვთა სიღარიბე და ცხოვრების არასათანადო დონე ქვეყანაში კვლავ ერთ-ერთი უმთავრესი პრობლემაა.

,,საარსებო შემწეობის მიმღებ არასრულწლოვანთა რაოდენობა საგანგაშოა და 150 186- შეადგენს, თუმცა ეს არ ასახავს სრულ სურათს და გაცილებით მეტია იმ ბავშვების რაოდენობა, რომლებიც ოფიციალური სტატისტიკის მიღმა რჩებიან, როგორიცაა ქუჩაში მცხოვრები და მომუშავე ბავშვები, ასევე არიან ბავშვები, რომლებიც, სიღარიბის მიუხედავად, ვერ ხვდებიან სახელმწიფო შემწეობის პროგრამაში.

საგანგაშოა ისიც, რომ 2017 წელს, სახელმწიფო ზრუნვაში ჩართული ბავშვების 11% ბიოლოგიური ოჯახიდან სწორედ სიღარიბის და ცხოვრების არასათანადო სოციალურ-ეკონომიკური პირობების გამო გაიყვანეს”, -წერია ანგარიშში.

ანგარიშის თანახმად, მთავარ პრობლემად რჩება ბავშვების დაცვა ძალადობისგან.  აქვე – საუბარია იმაზე, რომ სახელმწიფოს დღემდე არ აქვს სექსუალური ძალადობის მსხვერპლი ბავშვების რეაბილიტაცისას და დახმარების ეფექტიანი სისტემა.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ეკოლოგიაეს საინტერესოასაქართველოსოციოლოგია

საქართველოში ყველაზე აქტუალურ პრობლემად ეკოლოგია სახელდება

2018 წლის ეკოლოგიური ეფექტიანობის ინდექსის (EPI – Environmental Performance Index) მიხედვით, კვლევის მონაწილე 180 ქვეყანას შორის საქართველო 94-ე ადგილს იკავებს. რეიტინგში პირველ ადგილზეა შვეიცარია, ხოლო ბოლოზე ბურუნდი. EPI-ის მიხედვით ქვეყნების რანჟირება ათ კატეგორიად ხდება, რომლებიც თავის მხრივ ერთიანდებიან ეკოსისტემის სიცოცხლისუნარიანობისა და გარემოს სიჯანსაღის ჯგუფებში. ამის შესახებ ACT Global-ი წერს.

2017 წლის კვლევის შედეგების მიხედვით, საქართველოს მოსახლეობის 44% მიიჩნევს, რომ მათ დასახლებაში ჰაერი დაბინძურებულია; 37% მიიჩნევს, რომ ნიადაგია დაბინძურებული, ხოლო გამოკითხულთა 33%-ს ბუნებრივი წყლის რეზერვუარები ჰგონია დაბინძურებული.

პრობლემას სხვანაირად უყურებენ სოფლად მცხოვრები ადამიანები. თბილისში რესპონდენტთა 89%, სხვა ქალაქებში კი – 48% აცხადებს, რომ მათ დასახლებაში ჰაერი დაბინძურებულია, სოფელში რესპონდენტთა მხოლოდ 12% ამბობს იმავეს.

საინტერესოა, რომ გარემოს დაბინძურებას ქალები უფრო მეტად აქცევენ ყურადღებას, ვიდრე მამაკაცები – როგორც ჰაერის, ასევე ნიადაგისა და ბუნებრივი წყლის რეზერვუარების შეფასებისას.

კვლევა 2017 წლის მარტში ,ეისითიმ” გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP), სამხრეთ კავკასიაში შვეიცარიის განვითარებისა და თანამშრომლობის (SCO) ოფისისა და ავსტრიის განვითარების სააგენტოს (ADC) დაკვეთით ჩაატარა. მოსახლეობის საზოგადოებრივი მომსახურებით კმაყოფილების დონის დასადგენად, საქართველოს მასშტაბით, 3400 ზრდასრული რესპონდენტი გამოიკითხა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოაკვლევებისაქართველოსოციოლოგია

2050 წლისთვის საქართველოს მოსახლეობა 3 394 000 იქნება

გაეროს ეკონომიკური და სოციალური საკითხების დეპარტამენტის პროგნოზით (2018 Revision of World Urbanization Prospects), 2050 წელს საქართველოს მოსახლეობა 3 394 000  ადამიანამდე შემცირდება. 2016 წლის მონაცემებით, საქართველოში 3 719 000 ადამიანი ცხოვრობს. 

გაეროს პროგნოზით, 2050 წლისთვის საქართველოს მოსახლეობის 2 483 000 ადამიანი ქალაქში იცხოვრებს, ხოლო 911 000 კი – სოფლად.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებისაქართველოსოციოლოგია

2018 წლის პირველ 3 თვეში საქართველოში ხანძარს 25 ადამიანი ემსხვერპლა

2018 წლის პირველ კვარტალში საქართველოში 2340 ხანძარი იყო. პირველი სამი თვის განმავლობაში ხანძრის შედეგად დაიღუპა 25 და დაშავდა 67 ადამიანი.

საქსტატის მონაცემებით, ხანძრის შედეგად განადგურდა 121 შენობა. რაც შეეხება 2017 წლის მონაცემებს, ერთ წლის განმვალობაში საქართველოში 15 222 შემთხვევა მოხდა. დაღუპულია 79 და დაშავებულია 244 ადამიანი. განადგურებულია 543 შენობა-ნაგებობა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთ დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 2 3
Page 1 of 3