close

ეკოლოგია

ბიოლოგიადედამიწაეკოლოგიაკვლევებიმედიცინა

,,ჰაერის დაბინძურება ნაყოფიერებაზე უარყოფითად მოქმედებს – განსაკუთრებით, მამაკაცების”

როგორც ახალი კვლევა გვიჩვენებს, ბავშვების ჩასახვის მაჩვენებელი აღარაა ისეთი, როგორიც უნდა იყოს, ამის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი კი, ჰაერში არსებული გარკვეული ნაწლაკებია, რომლებიც ადამიანის სპერმის განვითარებას აფერხებენ. როგორც კვლევიდან ჩანს, ჰაერის დაბინძურება, უპირველესად, სწორედ მამაკაცებზე ახდენს უარყოფით გავლენას. სტატისტიკის მიხედვით, უშვილობის პრობლემის მქონე 48 მილიონ წყვილს შორის, ამის მიზეზი, უმეტესად, მამაკაცია.

როგორც მკვლევარები ირწმუნებიან, სპერმის ხარისხს აზიანებს, მაგალითად, პესტიციდები, რადგანა ისინი შედგება ისეთი  სუბსტანციებისგან, როგორებიცაა –  მყარი მეტალები და პოლიციკლური არომატული ნახშირწყალბადები. ლაბორატორიული ცდებისას, მათ დააზიანეს ცხოველების სპერმა.

ჩინელ მეცნიერთა ჯგუფმა ამ სახის კვლევა ამჯერად ადამიანებზე გადაწყვიტა. მათი მიზანი იყო გაერკვიათ ატმოსფეროს დამაბინძურებელი PM2.5 ნაწილაკების გავლენა 6 475 ტაივანელი დონორის მიერ გაღებულ სპერმაზე.

იმ ფაქტის გათვალისწინებით,  რომ სპერმის ტიპური ციკლი 40-100 დღეს შორის მერყეობს, მკვლევრები სწავლობდნენ 2 წლის განმავლობაში სამთვიან შუალედებში აღებული სპერმის ნიმუშებს. აღმოჩნდა, რომ მყარი დამაბინძურებელი ნაწილაკების 5 მიკროგრამამდე ზრდა ჰაერის ყოველ კუბურ მეტრზე, დაკავშირებული იყო ნორმალური სპერმის 1%-ით გაუარესებასთან. მკვლევრებმა დაადგინეს, რომ საცხოვრებელთან PM2.5-ის მაღალი დონე სპერმის კონცენტრაციას ნორმასთან შედარებით 10%-ით ამცირებდა.

ისიც უნდა ითქვას, რომ „ცუდი სპერმა“ შეიძლება პირდაპირ არ ასოცირდებოდეს უნაყოფობასთან, შესაბამისად, აღნიშნული კვლევა ყველა შემთხვევაზე ვერ იქნება რეპრეზენტატული.

კვლევა ჟურნალ BMJ-ში გამოქვეყნდა.

წყარო: scienceAlert

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევები

ოკეანეში მჟავიანობის მომატება უარყოფითად მოქმედებს წყალქვეშა სამყაროზე

თანამედროვე საზოგადოების ქმედების შედეგად გამოყოფილი ნახშირორჟანგის ემისიები ოკეანეების წყალს უფრო მჟავეს ხდის, ეს კი წყალქვეშა ცხოვრებას დააზარალებს.

250-ზე მეტი მეცნიერის რვაწლიანმა კვლევამ აჩვენა, რომ ზღვის არსებების ნაშიერები განსაკუთრებით დაზარალდებიან. ეს იმას ნიშნავს, რომ მათი რიცხვი მეოთხედით შემცირდება.

უფრო მეტიც, კვლევამ აჩვენა, რომ მჟავიანობის მომატებით გამოწვეული კლიმატის ცვლილება კიდევ უფრო გაუარესდება დაბინძურების, სანაპირო ზოლის განვითარების, თევზჭერისა და სასოფლო-სამეურნეო სასუქების მიერ.

ოკეანის გამჟავიანება იმის გამო ხდება, რომ  წიაღისეული საწვავისგან გამოყოფილი CO2- ი ოკეანის წყალში იშლება, რაც წარმოქმნის ნახშირწყალბადს და წყლის pH- ის ამცირებს.

ინდუსტრიული რევოლუციის დასაწყისიდან გლობალური ოკეანის წყლის საშუალო pH 8.2-დან 8.1-მდე დაეცა. ეს კი მჟავიანობის 26% -ით გაზრდას ნიშნავს.

კვლევის წამყვანი ავტორი, კიელის უნივერსიტეტის GEOMAR Helmholtz Centre for Ocean Research-ის პროფესორი – უიფ რიბესელი, აცხადებს, რომ მჟავიანობა გავლენას ახდენს ოკეანის ცხოვრების ყველა ჯგუფზე. ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ ადრეული ცხოვრების ეტაპები ზოგადად უფრო მეტად ზარალდება, ვიდრე ზრდასრული ორგანიზმები. საბოლოოდ, ეს პროცესები ზეგავლენას მოახდენს ყველა იმ სერვისზე, რითაც ოკეანე კაცობრიობას უზრუნველყოფს.“

შეფასება BIOACID- ის პროექტზე დაყრდნობით გაკეთდა, რომელსაც გერმანია ხელმძღვანელობს. დასკვნები კლიმატის მოლაპარაკებების ყოველწლიურ შეხვედრაზე იქნება წარმოდგენილი, რომელიც წელს ნოემბერში, ქალაქ ბონში გაიმართება.

 

წყარო: http://www.bbc.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეკოლოგიამსოფლიო

ამერიკის ყველაზე დაბინძურებული ქალაქები

ამერიკის ძირითადი მოსახლოება დაბინძურებულ ქალაქებში ცხოვრობს, რაც მათ ჯანმრთელობას სერიოზულ ზიანს აყენებს, ძირითადად, ქალაქები სავსეა შენობა-ნაგებობებითა და ავტომობილებით, რაც ძლიერ აბინძურებს ჰაერს.

ჰაერის დაბინძურება უამრავ დაავადებას იწვევს, რაც შემდგომში სავალალო შედეგამდე მიდის ხოლმე, ,,ბიზნეს ინსაიდერმა” წარადგინა ამერიკის 5 ყველაზე დაბინძურებული ქალაქი, ასეთი გამოკვლევების შემდეგ შესაძლებელია იქ მცხოვრებ ხალხს შთაბეჭდილება შეეცვალოს საცხოვრებელ ადგილზე და დატოვონ კონკრეტული ქალაქები.

  1. Visalia, California
  2. Bakersfield, California
  3. Fresno, California
  4. San Francisco, California
  5. Los Angeles, California

წყარო: Businessinsider.com

მასალა მოამზადა: ლაშა ჯინჭარაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიამსოფლიოპოლიტიკა

დამდნარი პოლარული ყინულისგან დამზადებული ლუდი კლიმატის ცვლილებების წინააღმდეგ

 ბრიტანულმა კრაფტ-ლუდსახარშმა დამდნარი პოლარული ყინულის საფარისგან ლუდი დაამზადა.

შემქმნელები აცხადებენ, რომ ლუდი ,,Make Earth Great Again-ი“ (კვლავ გააძლიერე დედამიწა) გახლავთ თეთრი სახლის მიმართ გაკეთებული გზავნილი კლიმატის ცვლილებისადმი ოფიციალური ვაშინგტონის დამოკიდებულების გამო.

ლუდის რეალიზაციიდან მიღებული მოგება საქველმოქმედო ფონდ 10:10-ში გადაირიცხება, რომელიც კლიმატის ცვლილებზე ორიენტირებულ პროექტებს უჭერს მხარს. 

,,BrewDog-ის“ ინფორმაციით, იდეა აშშ-ის მიერ პარიზის კონტრაქტიდან გამიჯვნის შემდეგ გაჩნდა, რომელსაც 200-მდე ქვეყანამ მოაწერა ხელი და რომლის მიზანი  წიაღისეული საწვავის წვის შედეგად გამოყოფილი ნახშირორჟანგისა და სხვა ემისიების შემცირებაა.

კრაფტ-ლუდსახარშის წარმომადგენლები აცხადებენ, რომ ლუდი დამდნარი პოლარული ყინულის საფარისა და და არქტიკული მაყვლის მსგავსი კენკროვანი ხილისგანაა დამზადებული.

ბოთლზე ახატია აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის მსგავსი ანიმაციური რობოტი, რომელიც  პოლარულ დათვს ებრძვის.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევებიმსოფლიოპოლიტიკა

გაეროს გაფრთხილება: ,,დედამიწაზე ტემპერატურის ზრდა ქალაქების დატბორვას გამოიწვევს“

გაერო საერთაშორისო საზოგადოებას აფრთხილებს, რომ, არსებული მონაცემებით, დედამიწაზე 3C გრადუსით ტემპერატურის მომატება ახლო მომავალში საკმაოდ რეალურია, რაც გამოიწვევს ზღვის დონის მატებას. ცნობილი საზღვაო კურორტები და ქალაქები, მათ შორის, მაიამი, შანხაი, რიო კი საფრთხის ქვეშაა, თუკი სახელმწიფოები არ დაიწყებენ ერთობლივ ქმედებას ჰაერის დაბინძურების შესამცირებლად.

,,Guardian-ში“ გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, რომელიც კლიმატის ცვლილების მეცნიერთა ჯგუფის მონაცემებს ემყარება, ჰაერის დაბინძურების მაღალი მაჩვენებელი წყლის დონეს თითქმის 2 მეტრით გაზრდის.

გაეროს განცხადება წინ უსწრებს ქალაქ ბონში დაგეგმილ შეხვედრას შემდეგ კვირაში, სადაც სახელმწიფოები უნდა შეთანხმდნენ მონიტორის მექანიზმებსა და დაფინანსების საკითხებზე იმ მიზნით, რომ შემცირდეს CO2-ის გამოყოფა, დედამიწის ტემპერატურის მოსალოდნელი ზრდა 1.5-დან 2 C-მდე ახლო მომავალში, მოხდეს რაც შეიძლება უმტკივნეულოდ. ეს მიზნები კერ კიდევ 2015 წლის პარიზის შეთანხმების ფარგლებში გამოიკვეთა. თუმცა, რეალური შედეგის მიღება ვერ მოხერხდა სახელმწიფოთა პასიურობის გამო. გაეროს გარემოს დაცვის პროგრამის ფარგლებში ჩატარებული კვლევის მიხედვით, სახელმწიფოებმა საჭირო ქმედებების მხოლოდ მესამედი განახორციელეს. მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაციის განცხადებით, კარბონ დიოქსიდის კონცეტრაცია ატმოსფეროში წელს რეკორდულ მაჩვენებელს აღწევს, რაც გლობალური დათბობის პროცესს კიდევ უფრო აჩქარებს. იმ შემთხვევაში, თუკი დედამიწაზე ტემპერატურა 3C გრადუსით გაიზრდება, უფრო სწრაფად დაიწყებს დნობას ყინულის საფარი, შესაბამისად, გაიზრდება წყლის დონეც, ქარიშხლები კი გახდება უფრო ხშირი – გვაფრთხილებს ორგანიზაცია.

არსებული მონაცემებით, 275 მილიონ ადამიანზე მეტი ცხოვრობს საფრთხისშემცველ ზონაში. მათი უმეტესობა დასახლებულია  აზიის სანაპირო ზოლის ქალაქებში, რომელთა შორისაა – შანხაი, ტოკიო, ბანგკოკი.

მაიამი, რომელსაც წყლით დაფარვა ელის 2C გრადუსით ტემპერატურის მატების შემთხვევაშიც, ცდილობს გამოსავლის მოძიებას. შეიქმნა ,,Miami Forever-ი”  – პროგრამა ხელისუფლების წარმომადგენლების მიერ, რომელიც გულისხმობს 192 მილიონი აშშ დოლარის გამოყოფას წყლის საფარის ზრდის საწინააღმდეგო თავდაცვითი სისტემის შემუშავებისა და აგებისათვის.

ეგვიპტეში წყლის დონის 0.5 მეტრით მატებაც კი გამოიწვევს 8 მილიონის ადამიანის საცხოვებლის დატბორვას, თუკი წინასწარ არ მიიღება სპეციალური ზომები. თუმცა, როგორც ჩანს, ხელისუფლების წარმომადგენლები ამ პრობლემას არ მიიჩნევენ მნიშვნელოვნად, რადგან კლიმატის ცვლილება საერთოდ არ არის სტრატეგიული პრიორიტეტების სიაში.

მიუხედავად იმისა, რომ ამ სიტუაციას მეცნიერები 2100 წლისთვის ვარაუდობენ, კლიმატის ცვლილების შედეგად გამოწვეული ცვლილებები იმაზე სწრაფად მიმდინარეობს, ვიდრე სახელმწიფოთა წარმომადგენლები თუ საერთაშორისო ორგანიზაციები ვარაუდობდნენ. ამიტომაც, გაერო მოუწოდებს საერთაშორისო საზოგადოებას, რომ უფრო მეტი ძალისხმევა გასწიონ გარემოსა და ჰაერის დაბინძურების შემცირების შემცირებისთვის.

 

 

წყარო: Guardian

მასალა მოამზადა: ცირა შვანგირაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევებიმსოფლიო

გაეროს გაფრთხილება: ,,დედამიწაზე ტემპერატურის ზრდა ქალაქების დატბორვას გამოიწვევს”

გაერო საერთაშორისო საზოგადოებას აფრთხილებს, რომ, არსებული მონაცემებით, დედამიწაზე 3C გრადუსით ტემპერატურის მომატება ახლო მომავალში საკმაოდ რეალურია, რაც გამოიწვევს ზღვის დონის მატებას. ცნობილი საზღვაო კურორტები და ქალაქები, მათ შორის, მაიამი, შანხაი, რიო კი საფრთხის ქვეშაა, თუკი სახელმწიფოები არ დაიწყებენ ერთობლივ ქმედებას ჰაერის დაბინძურების შესამცირებლად.

,,Guardian-ში“ გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, რომელიც კლიმატის ცვლილების მეცნიერთა ჯგუფის მონაცემებს ემყარება, ჰაერის დაბინძურების მაღალი მაჩვენებელი წყლის დონეს თითქმის 2 მეტრით გაზრდის.

გაეროს განცხადება წინ უსწრებს ქალაქ ბონში დაგეგმილ შეხვედრას შემდეგ კვირაში, სადაც სახელმწიფოები უნდა შეთანხმდნენ მონიტორის მექანიზმებსა და დაფინანსების საკითხებზე იმ მიზნით, რომ შემცირდეს CO2-ის გამოყოფა, დედამიწის ტემპერატურის მოსალოდნელი ზრდა 1.5-დან 2 C-მდე ახლო მომავალში, მოხდეს რაც შეიძლება უმტკივნეულოდ. ეს მიზნები კერ კიდევ 2015 წლის პარიზის შეთანხმების ფარგლებში გამოიკვეთა. თუმცა, რეალური შედეგის მიღება ვერ მოხერხდა სახელმწიფოთა პასიურობის გამო. გაეროს გარემოს დაცვის პროგრამის ფარგლებში ჩატარებული კვლევის მიხედვით, სახელმწიფოებმა საჭირო ქმედებების მხოლოდ მესამედი განახორციელეს. მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაციის განცხადებით, კარბონ დიოქსიდის კონცეტრაცია ატმოსფეროში წელს რეკორდულ მაჩვენებელს აღწევს, რაც გლობალური დათბობის პროცესს კიდევ უფრო აჩქარებს. იმ შემთხვევაში, თუკი დედამიწაზე ტემპერატურა 3C გრადუსით გაიზრდება, უფრო სწრაფად დაიწყებს დნობას ყინულის საფარი, შესაბამისად, გაიზრდება წყლის დონეც, ქარიშხლები კი გახდება უფრო ხშირი – გვაფრთხილებს ორგანიზაცია.

არსებული მონაცემებით, 275 მილიონ ადამიანზე მეტი ცხოვრობს საფრთხისშემცველ ზონაში. მათი უმეტესობა დასახლებულია  აზიის სანაპირო ზოლის ქალაქებში, რომელთა შორისაა – შანხაი, ტოკიო, ბანგკოკი.

მაიამი, რომელსაც წყლით დაფარვა ელის 2C გრადუსით ტემპერატურის მატების შემთხვევაშიც, ცდილობს გამოსავლის მოძიებას. შეიქმნა ,,Miami Forever-ი”  – პროგრამა ხელისუფლების წარმომადგენლების მიერ, რომელიც გულისხმობს 192 მილიონი აშშ დოლარის გამოყოფას წყლის საფარის ზრდის საწინააღმდეგო თავდაცვითი სისტემის შემუშავებისა და აგებისათვის.

ეგვიპტეში წყლის დონის 0.5 მეტრით მატებაც კი გამოიწვევს 8 მილიონის ადამიანის საცხოვებლის დატბორვას, თუკი წინასწარ არ მიიღება სპეციალური ზომები. თუმცა, როგორც ჩანს, ხელისუფლების წარმომადგენლები ამ პრობლემას არ მიიჩნევენ მნიშვნელოვნად, რადგან კლიმატის ცვლილება საერთოდ არ არის სტრატეგიული პრიორიტეტების სიაში.

მიუხედავად იმისა, რომ ამ სიტუაციას მეცნიერები 2100 წლისთვის ვარაუდობენ, კლიმატის ცვლილების შედეგად გამოწვეული ცვლილებები იმაზე სწრაფად მიმდინარეობს, ვიდრე სახელმწიფოთა წარმომადგენლები თუ საერთაშორისო ორგანიზაციები ვარაუდობდნენ. ამიტომაც, გაერო მოუწოდებს საერთაშორისო საზოგადოებას, რომ უფრო მეტი ძალისხმევა გასწიონ გარემოსა და ჰაერის დაბინძურების შემცირების შემცირებისთვის.

 

 

წყარო: Guardian

მასალა მოამზადა: ცირა შვანგირაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოაკვლევები

მეცნიერებმა ორანგუტანის ახალი სახეობა აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა ინდონეზიის კუნძულ სუმატრაზე დიდი პრიმატის ახალი სახეობა  დაადგინეს და აღმოაჩინეს, რომ ბატანგ-ტორუს ტყეში მცხოვრები ორანგუტანების მცირე მოსახლეობა მესამე სახეობას განეკუთვნება.

სახეობას ტაპანული ორანგუტანები უწოდეს, სამეცნიერო სახელად კი პონგო ტაპანულიენსები დააფიქსირეს.

მკვლევარებმა ხუთშაბათს განაცხადეს, რომ ამ ორანგუტანებს დანარჩენო ორი სახეობისგან განსხვავებული გენეტიკა, ჩონჩხი და კბილები აქვს და ამით უნიკალურ, მესამე სახეობას მიეკუთვნება. ეს კი დიდი პრიმატების სახეობის რიცხვს მთელი მსოფლიოს მასშტაბით შვიდამდე ზრდის.

მეცნიერები ახლადგამოვლენილი სახეობების მომავალთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოხატავენ.

„ამ სახეობის სულ 800-მდე ინდივიდია დარჩენილი. სამწუხაროდ, მათზე ადამიანი ნადირობს და ამის გამო, გადაშენების საფრთხე დიდია,“- აცხადებენ მეცნიერები.

ორაგუტანი ინდონეზიურ და მალაულურ ენებზე ,,ტყის პიროვნებას” ნიშნავს. მამლის სხეულის სიგრძე 130-150 სმ, მასა — 100 (იშვიათად 250) კგ აღწევს. დედალი ტანად გაცილებით პატარაა. ხელების შლილი 3 მ-მდეა. აქვს გრძელი და განიერი მტევნები. ცერი რუდიმენტულია, ფეხები — შედარებით მოკლე. კუდი და საჯდომი კორძები არ აქვს. სახე ტიტველია. ცხოვრობს ტყეში. ხიდან მიწაზე იშვიათად ჩამოდის. მაკეობა 275 დღე გრძელდება. შობს ერთ ნაშიერს, რომელსაც ძუძუს აწოვებს 3-4 წლამდე, სქესობრივად მწიფდება 10-12 წლისა. ცოცხლობს 30 წლამდე. ღამის გასათევად ორანგუტანი ხეზე მიწის ზედაპირიდან 10-20 მ სიმაღლეზე იკეთებს ბუდეს.

დიდი ხნის განმავლობაში მიიჩნევდნენ, რომ ორანგუტანების მხოლოდ ერთი სახეობა არსებობდა, 1996 წელს დაადგინეს, რომ არსებობდა ორი სახეობა –  ერთი სუმატრაში და მეორე –  ბორნეოში.

ახალი სახეობა  ორანგუტანების ცნობილი ხაზის სამხრეთით ცხოვრობს. ეს მოსახლეობა მეცნიერებისთვის ორი ათეული წლის წინ უცნობი იყო. გარდა სხვა სახეობებთან გენეტიკური განსხვავებულობისა, აღმოჩნდა, რომ განსხავვებული იყო სოფლის მცხოვრებლების მიერ დაჭრილი ტაპანულელი ორანგუტანტის ჩონჩხის ფორმა და კბილებიც.

კვლევა სამეცნიერო ჟურნალ „Current Biology“-ში გამოქვეყნდა.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

 

სრულად ნახვა
ანალიტიკაეკოლოგიამსოფლიოპოლიტიკა

,,ყველას გთხოვთ, გადაგვარჩინოთ დაღუპვისაგან. ჩვენ ვიხოცებით თქვენი უმოქმედობით”

 მიუხედავად იმისა, რომ ქარიშხალ „მარიას“ შეტევიდან რამდენიმე კვირა გავიდა, პუერტო-რიკოში დღემდე ძალიან რთული ვითარებაა. უკანასკნელი მონაცემების მიხედვით, პუერტო რიკოში 1.5 მილიონ ადამიანზე მეტი დარჩენილია სასმელი წყლის გარეშე, მოსახლეობის 97 % -ს არ მიეწოდება ელექტროენერგია, ქალაქების უმეტესობას არ აქვს ბუნებრივი აირი, შეინიშნება საწვავის სიმცირეც. დაზიანებული ინფრასტრუქტურის გამო შეუძლებელია სატელეფონო კავშირის დამყარება და დაზარალებულთა უმეტესობას არ შეუძლია დაუკავშირდეს ნათესავებსა და ახლობლებს.

მიუხედავად იმისა, რომ პუერტო-რიკოს აშშ-დან ფედერალური ხელისუფლების ბევრი წარმომადგენელი ეწვია, მის მოქალაქეებს მაინც უწევთ ადგილობრივი რესურსებით გაუმკლავდნენ ქარიშხლის შედეგებს.

პუერტო-რიკოში აცხადებენ, რომ ქარიშხლისგან მოყენებული ზიანის საპასუხოდ აშშ-ის ფედერალური ხელისუფლების ქმედებები, თავიდანვე არ იყო კონსტრუქტიული და საკმარისი და რომ დღემდე კრიტიკული ვითარებაა. თუმცა, როგორც აშშ-ის პრეზიდენტი – დონალ ტრამპი აღნიშნავს, დახმარების დაგვიანება ან სიმცირე გამოიწვია იმან, რომ „პერტო-რიკო კუნძულია და ოკეანე მხარეებს შორის არის დიდი“ და რომ პუერტო-რიკოს ისედაც აქვს ძალიან დიდი ვალი.

გასულ კვირას, გართულებული მდგომარეობის საპასუხოდ, თეთრმა სახლმა დროებით აამოქმედა 97 წლის მანძლზე არსებული კანონი, რომლის მიხედვითად, აშშ-ის დროშის ქვეშ მცურავ გემებს უფლება ეძლევათ სხვადასხვა საქონლის ტრანსპორტირება მოახდინონ პუერტო-რიკოში და პირიქით.

თუმცა, როგორც ჩანს, ეს საკმარისი არ არის. ერთ-ერთი დაზარალებული ქალაქის, სან ხუანის მერმა, პარასკევს გამართულ პრესკონფერენციაზე განაცხადა: „ახლა მიწევს იმის გაკეთება, რასაც ვერასოდეს ვიფიქრებდი, გთხოვთ, გთხოვთ ყველას, ვისაც ჩემი ესმის, რომ გადაგვარჩინოთ დაღუპვისაგან. ჩვენ ვიხოცებით და ვოხოცებით თქვენი უმოქმედობითა და არაფექტიანობით.“

პუერტო-რიკოში აცხადებენ, რომ არსებული დახმარება არ არის საკმარისი და რომ დონალდ ტრამპმა უნდა სთხოვოს კონგრესს, შეიქმნას დახმარების პროგრამის ახალი პაკეტი, რომლითაც უფრო მეტი ფინანსური სახსრები გამოეყოფა კუნძულს. ასევე, საჭიროა უფრო მეტი სამხედრო რესურსი, რადგან ძალიან ბევრი ადამიანი კვლავ დაკარგულია ან შველას საჭიროებს. „ჩვენ არ შეგვიძლია ყველაფერი მხოლოდ ჩვენი ძალებით გავაკეთოთ“- ნათქვამია განცხადებაში.

 

მასალა მოამზადა: ცირა შვანგირაძემ

წყარო: The Telegraph, New York Times

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
განათლებაეკოლოგიასაქართველო

სტუდენტი სტუდენტური ცხოვრების წასახალისებლად – ,,თსუ – ეკომოლაშქრეთა კლუბი“

  მიუხედავად იმისა, რომ ჯერ მაგისტრატურის პირველი კურსის სტუდენტია, უკვე მოახერხა, წარმატებული პროექტის ავტორი გამხდარიყო და საუნივერსიტეტო ცხოვრება არა მხოლოდ თავისთვის – სხვა სტუდენტებისთვისაც გაეხალისებინა. რატი გელაშვილი სტარტაპ ,,თსუ – ეკომოლაშქრეთა კლუბის“ ერთ-ერთი დამფუძნებელია. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში გამოყენებითი ეკოლოგიის საბაკალავრო მიმართულება წარმატებით დაამთავრა, ამჟამად ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის გარემოსდაცვითი მიმართულების მაგისტრანტია, პარალელურად კი -არასამთავრობო ორგანიზაცია ,,მწვანე მოხალისეში“ მუშაობს. აგრეთვე, ტურისტებისათვის ლაშქრობებსაც ხელმძღვანელობს. მისი პროფესიული ინტერესი საკმაოდ სპეციფიკური და საინტერესოა – მაღალმთის მცენარეულობაზე ადამიანის მავნე ზეგალენის კვლევა. უფრო ვრცლად რატისა და მისი საქმიანობის შესახებ ინტერვიუდან შეიტყობთ.

საიდან გაჩნდა ,,ეკომოლაშქრეთა კლუბის“ დაარსების იდეა?

-ჩვენი კლუბის პრეზენტაციისას ეკრანზე ნახავთ სამ წარწერას: „თსუ – გარემოსდაცვა – ლაშქრობა“. განვმარტავ: აქტიური სტუდენტი ვარ და მიუხედავად მაღალი აკადემიური მოსწრებისა, პირველი კურსიდანვე ვახერხებდი და ჩართული ვარ უნივერსიტეტის საქმიანობაში: ვიყავი უნივერსიტეტის თვითმმართველობისა და სტუდენტური ომბუდსმენის წევრი. ამან ძალიან შემაყვარა ჩემი უნივერსიტეტი და მასწავლა როგორ უნდა ვაკეთო საქმე. ასევე, ჩემი პროფესიიდან გამომდინარე, მუდმივად ვმონაწილეობდი შიდა და ინტერნაციონალურ გარემოსდაცვით პროექტებში და მთელი არსებით ვიყავი დაკავშირებული ეკოლოგიასთან. მეორე მხრივ, ჩემი ჰობი კი არის ლაშქრობა.

ამ ყველაფრიდან გამომდინარე, ერთ ზაფხულსაც მომივიდა იდეა, რომ უნივერსიტეტის ბაზაზე მოლაშქრეთა კლუბი დაგვეარსებინა. ამის რესურსი იყო. როგორც ყოველთვის, სტატიკური იდეა არ არსებობს და მუდმივ განახლებაშია. ასეც მოხდა, როცა 1 კვირის შემდეგ უკვე ვორდის და ექსელის ფაილებში მქონდა შეკრული ძირითადი ბაზა და ამ ბაზაზე ჩვენი კლუბის მიმართულება ორ ნაწილად ვითარდებოდა: გარემოსდაცვითი და სპორტული ანუ ლაშქრობის.

-როგორც კლუბის დამფუძნებელი, სუბიექტურადაც და ობიექტურადაც, როგორ შეაფასებ თქვენს საქმიანობასა და ამ საქმიანობის მნიშვნელობას?

-ვფიქრობ, თანამედროვე უნივერსიტეტი არ გულისხმობს მხოლოდ სწავლას, კვლევასა და აკადემიურ მიღწევებს. განსაკუთრებით, სტუდენტი ბაკალავრიატზე იხვეწება, რისთვისაც გარდა აკადემიური საქმიანობისა, მნიშვნელოვანია, კულტურულ და სპორტულ ღონისძიებებში მონაწილეობა, თანატოლებთან კონტაქტი და არაფორმალური აქტივობები. ჩვენი კლუბი კი სწორედ ამ გამოწვევას პასუხობს და გარდა სწავლისა, სტუდენტებს ერთმანეთის გაცნობა–დამეგობრების საშუალებას აძლევს. განსხვავებით სხვა მოლაშქრეთა კლუბებისგან, ჩვენი კლუბი არაკომერციულია, ვთავაზობს მრავალფეროვან ღონისძიებებს სპორტულ აქტივობეასთან ერთად, გაყვარებს შენი სამშობლოს ბუნებას და არაფორმალური ლექციების წყალობთ გაცნობს მისი დაცვის ზომებს.

სტუდენტებს ხშირად აქვთ კითხვა, თუ რა უნდა ქნან, თუ საკუთარი აღჭურვილობა არ აქვთ. ამ შემთხვევაში, ლაშქრობის აუცილებელ ინვენტარს (კარავს, საძილე ტომარას და ქვეშსაგებს) ჩვენ ვაძლევთ, მათი ძირითადი საზრუნავი კი – სალაშქრო ჩანთა და კომფორტული ტანსაცმელია.

დაარსების დღიდან, ჩვენმა კლუბმა მოინახულა ქვათახევის მონასტერი, რკონის სამონასტრო კომპლექსი, ბირთვისის კანიონი, ხადას და თრუსოს ხეობები, ყაზბეგის ეროვნული პარკი და ა.შ.

-როგორ შეუძლიათ მსურველებს თქვენი გუნდის წევრები გახდნენ?

-უპირველეს ყოვლისა,  მთავარია, მსურველი იყოს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის მოქმედი სტუდენტი. პროცედურა კი ასეთია: კლუბი აცხადებს წევრების მიღებას სემესტრის დასაწყისში და ამ დროს, შეხვედრაზე, სტუდენტმა უნდა წარმოადგინოს სტუდენტობის დამადასტურებელი ცნობა და პირადობის მოწმობის ასლი. უშუალოდ ლაშაქრობამდე კი -ჯანმრთელობის ცნობა.

გაწევრიანება სემესტრულად არის ანუ ყოველ სემესტრში თავიდან ვიღებთ წევრებს. შესაბამისად, ყველა სემესტრში ეკომოლაშქრეების სხვადასხვა რაოდენობაა, მაგრამ წინა სემესტრში ამჟამინდელი რეკორდი მოვხსენით და 200 წევრამდე დავარეგისტრირეთ.

ძირითადი პროექტები, რომელზე დაინტერესებაც მაღალია, ლაშქრობებია. გარდა ამისა, ვატარებთ საჯარო ლექციებს, ფილმის ჩვენებებს, კონკურსებს, სახალისო თამაშებსა და ტრენინგებს. ასევე, გვქონდა დასუფთავების და გამწვანების აქციებიც.

-რა სახსრებით არსებობს კლუბი?

-ჯერჯერობით, პროექტის მთავარი პარტნიორი და დამფინანსებელი უნივერსიტეტია. მიუხედავად რთული ბიუროკრატიული მექანიზმისა, ადმინისტრაცია გვერდით გვიდგას და მაქსიმალურად გვეხმარება. ასევე, ვთანამშრომლობთ მოლაშქრეთა კლუბ „მწვანე ზებრასთან“, ჩირისა და ნატურალური პროდუქტების მაღაზია – „ჩირჩხელასთან“, მცენარეულობისა და ეკოპროდუქტების მაღაზია – „სადახლოსთან“, არასამთავრობო ორგანიზაცია „მწვანე მოხალისეებთან“, რადიო ჯაკო FM–თან და ა.შ.

-როგორ ახერხებ ერთმანეთს შეუთავსო სხვადასხვა საქმე – თან ისეთი საქმეები, რომლებიც  საკმაოდ დიდ პასუხისმგებლობას მოითხოვს?

-საკმაოდ მარტივია, თუ დროს შესაბამისად გადაანაწილებ და საქმეს პრიორიტეტების მიხედვით დაალაგებ. რაც შეეხება პასუხისმგებლობას, ეს ყველაზე მნიშვნელოვანია სტუდენტებთან და უნივერსიტეტის ადმინისტრაციასთან უერთიერთობაში. მეტიც, ვფიქრობ, ბიზნესშიც პასუხისმგებლობის გრძნობა უმთავრესია, რადგან პერსპექტივაზე გათვლილი გეგმები სწორედ შენს კეთილსინდისიერებაზეა დამოკიდებული.

-რა იდეები და სამომავლო გეგმები გაქვს?

-შემოდგომიდან უკვე დავიწყეთ ეკომოლაშქრეთა ცენტრალური კლუბის შექმნა, რომელიც გააერთიანებს უნივერსიტეტების და სკოლების ეკომოლაშქრეთა კლუბებს და ეს იქნება წმინდა არაკომერციული პროექტი. ამასთან, ცენტრალური ეკომოლაშქრეთა კლუბი განვითარდება უცხოელი ტურისტების, ინდივიდუალური და კორპორატიული დამკვეთების მიმართულებითაც. ლაშქრობასთან, გარემოსდაცვითი ინფორმაციის და აქტივობების მიწოდებასთან ერთად, ვზრუნავთ დავნერგოთ ჯანსაღი საკვები, კლიენტის სურვილზე მორგებული სერვისი, მარტივი და მობილური დაკვეთა და სხვა პროდუქტები, რომელიც ჯერჯერობით საიდუმლოდ რჩება.

-რას ურჩევ ახალგაზრდებს, რომლებსაც აქვთ მოტივაცია და არ იციან, როგორ დაიწყონ საკუთარი მიზნების განხორციელება?

-ვფიქრობ, ნებისმიერი საქმის დაწყებისას, უპირველეს ყოვლისა, მთავარია იდეა, შემდეგ კი – მოტივაცია. ამ დროს მოტივირებული არ უნდა იყო მოლოდ შემოსავლით, რადგან ვერ განვითარდები. უნდა გადადგა ისეთი ნაბიჯები, რომელიც პერსპექტივაზე გაითვლება და მხოლოდ ამის შემდეგ მოიტანს შემოსავალს. თავიდან რთულია, საჭირო კონტაქტები, საჭირო ადამიანები და ერთგული გუნდი გჭირდება. ამისთვის კი – ჯერ ბაზა უნდა ააშენო და ამის შემდეგ დაიწყო იდეის დაშენება. ამიტომ გირჩევთ, მიზნის დასახვისას გაითვალისწინეთ თქვენი შესაძლებლობები და შეიძინეთ საჭირო კონტაქტები, რომელიც თქვენი წარმატების 50% იქნება.

 

მასალა მოამზადა:  ნატალია ჯალაღონიამ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაეკოლოგიასაქართველო

„ააწყვე და გააცოცხლე“ – ინოვაციური ფანქარი, რომელიც შეგიძლიათ „დათესოთ“

 სტარტაპი „ააწყვე და გააცოცხლე“ ქართველი ახალგაზრდების ინოვაციური გამოგონებაა, რომლის ავტორები თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ეკონომიკისა და ბიზნესის ფაკულტეტის მაგისტრანტები – თამარ წითელაშვილი და ანანო ხიზანიშვილი არიან. მათ ხის ფანქარს დაუმაგრეს კაფსულა, რომელშიც მოთავსებულია ყვავილის თესლი. სტარტაპის განსაკუთრებულობა კი სწორედ იმაშია, რომ ფანქრის გამოყენების შემდეგ ადამიანს შეუძლია ფანქარი „დათესოს“ კაფსულის მხრიდან და ქოთანში გაახაროს ყვავილი.

„სიმართლე გითხრათ, ჩვენი სტარტაპის იდეა უნივერსიტეტის ბუფეტში დაიბადა. ვფიქრობ, რომ იგი ინოვაციურია საქართველოს ბაზარზე და ნამდვილად არის საზოგადოებისთვის სარგებლის მომტანი, როგორც ბუნების დაცვის კუთხით, ისე საგანმანათლებლო მიმართულებით. ჩვენი პროდუქტია უბრალო ხის ფანქარი, რომლის თავზეც დავამაგრეთ წყალში ხსნადი კაფსულა, კაფსულაში კი მოვათავსეთ მარტივად გასახარებელი მცენარის თესლი. ფანქრის გამოყენების შემდეგ მოზარდებს შეუძლიათ პირდაპირი მნიშვნელობით ფანქრის „დათესვა“, ამისათვის კი საჭიროა ფანქარი მოვათავსოთ მიწაში კაფსულის მხრიდან, დაველოდოთ მცენარის აღმოცენებას და მოვუაროთ, ისე, როგორც ნებისმიერ სხვა მცენარეს მოვუვლიდით. ჩვენი იდეის საშუალებით გვინდა, რომ ციფრული ტექნოლოგიების თაობას, რომელიც თავისი თავისუფალი დროის უმეტეს ნაწილს კომპიუტერთან ატარებს, ვასწავლოთ მცენარეებთან ურთიერთობა, რადგანაც, ვფიქრობთ, რომ თუ კი ადამიანს ბავშვობიდანვე ვასწავლით ბუნების სიყვარულსა და მოვლას, ისინი უფრო მეტი პასუხისმგებლობითა და თვითშეგნებით მოეპყრობიან თავიანთ საცხოვრებელ გარემოს“ – აღნიშნავს თამარ წითელაშვილი.

გუნდმა რესურსების სრულად ასათვისებლად ორიგინალურ ხერხს მიმართა. ფანქრის გამოყენების შემდეგ დარჩენილი ნაგვის (იგულისხმება შეფუთვა) შესამცირებლად მათ შეფუთვაზე, რომელშიც ფანქრებია მოთავსებული, დაიტანეს იმ მცენარის ფაზლი (ყუთის წინა მხარეს) და აღწერილობა (ყუთის უკანა მხარეს), რომელიც კაფსულაშია მოთავსებული. შესაბამისად, ბავშვებსა და სხვა დაინტერესებულ პირებს შეუძლიათ, რომ ააწყონ და აკინძონ წიგნი თავიანთი დათესილი მცენარეების შესახებ.

„თაკო საკმაოდ აქტიური სტუდენტია და მისი დახმარებით გავიგე Social Impact Award-ის შესახებ, რომელიც ერთ-ერთი ყველაზე მასშტაბური სტუდენტური პროექტია. იგი 18 ქვეყანაში საკმაოდ წარმატებით ხორციელდება, თუმცა საქართველო ამ ფერხულში მხოლოდ წელს ჩაერთო Impact Hub Tbilisi-სა და ევროპის ფონდის ერთობლივი ძალისხმევით. პროექტის ფარგლებში მონაწილეებს უნდა წარგვედგინა სოციალური საწარმოს იდეები, რომლებიც საქართველოს ბაზრისთვის ინოვაციური და, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია, საზოგადოებისთვის სარგებლის მომტანი იქნებოდა, თუმცა კრიტერიუმებში აუცილებლად მოიაზრება, თუ რამდენად რეალისტურია იდეა განსახორციელებლად, სწორედ ამიტომ გადავწყვიტეთ, რომ ჩვენი იდეა ყოფილიყო უბრალო, მარტივი და, ამასთანავე, როგორც მოკლევადიან, ისე გრძელვადიან პერიოდში, დიდი სარგებლის მომტანი” – აღნიშნავს ანანო ხიზანიშვილი.

„პროექტის მიზანია, ახალგაზრდებს მისცეს შესაძლებლობა, რომ ერთგვარად „დატესტონ“ თავიანთი სოციალური მეწარმეობის იდეები. ალბათ დამეთანხმებით, რომ ნებისმიერი იდეა, რომელიც რაიმე სიახლისა და კეთილდღეობის მომტანია საზოგადოებისთვის, საქართველოს ნამდვილად სჭირდება. SIA-ს პროექტის ფარგლებში ჩვენ დავესწარით 4-დღიან ვორქშოფებს, რომლებიც დაგვეხმარა ჩვენი იდეის უკეთ ჩამოყალიბებასა და სწორი გზით წარმართვაში, ასევე შევხვდით სხვადასხვა პროფესიის ადამიანებს, გავუზიარეთ მათ ჩვენი იდეის არსი და მივიღეთ რჩევები“ – აღნიშნავს თამარ წითელაშვილი.

ორი წევრისგან შემდგარ გუნდს სამომავლოდ ბევრი გეგმა აქვს. როგორც „დოქტრინასთან“ საუბრისას აღნიშნეს, ისინი ცდილობენ, რომ რეალურად განახორციელონ პროექტი და დანერგონ თავიანთი პროდუქტი ქართულ ბაზარზე.

სტარტაპის მხარდასაჭერად  შეგიძლიათ გადახვიდეთ შემდეგ ბმულზე – http://socialimpactaward.ge/

 

მასალა მოამზადა:  ნინი მშვენიერიძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

 

სრულად ნახვა
1 24 25 26 27 28 29
Page 26 of 29