close
დედამიწაეკოლოგია

რამდენად რეალურია მზის ხელოვნურად შესუსტება და გლობალური დათბობის შემცირება?

,,გლობალური დათბობის შესამცირებლად დედამიწის ზემოთ მზის მცხუნვარების შემასუსტებელი ქიმიური ნივთიერებების გაფრქვევა უამრავ დაბრკოლებასთანაა დაკავშირებული, რაც მისი განხორციელების შესაძლებლობას ეჭვქვეშ აყენებს”, – ნათქვამია გაეროს ანგარიშში. 

2015 წელს პარიზში კლიმატის ცვლილებებთან დაკავშირებით გამართული შეხვედრის შემდეგ ზოგიერთი მეცნიერი გამოვიდა ინიციატივით, თვითმფრინავებიდან ატმოსფეროში გაეშვათ ისეთი ქიმიური ნივთიერებები, რომელიც მზის მცხუნვარებას შეასუსტებდა, რის შედეგადაც გლობალური დათბობა შემცირდებოდა. მათი განმარტებით, ეს პარიზის ხელშეკრულების ფარგლებში განსახორციელებელი შედარებით იაფი საშუალებაა და დაახლოებით 1-10 მილიარდი აშშ დოლარი დაჯდება.

,,მაგრამ ასეთი გეოინჟნერია შეიძლება ეკონომიკურად, სოციალურად და ინსტიტუციონალურად არახელსაყრელი იყოს”, ნათქვამია გაეროს მოხსენაბაში.

მოხსენების ავტორები აცხადებენ, რომ ტექნოლოგიამ, რომელიც რომელიმე ქვეყნის ან კომპანიის მიერ განხორციელდება, მოშლის გლობალური ამინდის ნიმუშებს. მოხსენებაში ნათქვამია, რომ ტექნოლოგიამ შესაძლოა გამოიწვევიოს ,,დამოკიდებულების პრობლემა” და თუკი ერთხელ დაიწყებ, რთული იქნება შეწყვეტა, რადგან რამდენიმე წლის შემდეგ შეჩერებმამ შესაძლოა ტემპერატურებს შორის ნახტომი გამოიწვიოს, ვინაიდან

 ,,დამოკიდებულების პრობლემა” ერთხელ დაიწყო, ძნელია შეჩერება “, – ნათქვამია პროექტში. შეჩერდა რამდენიმე წლის შემდეგ ტემპერატურაზე გადასვლა, რადგან სათბურის აირები გააგრძელებენ ატმოსფეროში მომატებას.

დევიდ კეიტი, ჰარვარდის უნივერსიტეტის მზის გეოინჟინერიზაციის კვლევითი პროგრამის ფაკულტეტის დირექტორი, რომელიც მზის შესუსტებების მცირე ექსპერიმენტზე მუშაობს, აცხადებს, რომ ტექნოლოგიას ,,ტაბუ” დაადეს.

მისი განმარტებით, ტექნოლოგიის რისკებისა და სარგებლის შესამოწმებლად სერიოზული კვლევებია საჭირო, მხოლოდ ამის შემდეგაა შესაძლებელი კომპეტენტური შეფასების დაწერა.

თუმცა ბევრი მეცნიერი საკითხის მიმართ სკეპტიკურადაა განწყობილი. ,,ტექნოლოგიის უსაფრთხოდ გამოყენებისთვის რამდენიმე ათასწლეულია საჭირო,” – აცხადებს ოქსფორდის უნივერსიტეტის გეოსისტემის მეცნიერებათა პროფესორი მიილ ალენი. მისი განმარტებით, საზოგადოების შეცდომაში შეყვანაა იმის მტკიცება, რომ გლობალური დათბობის მცირე დროში შემცირება შესაძლებელია.

აღნიშნული მოხსენების კანონპროექტის გამოქვეყნება, რომელშიც გლობალური დათბობის 1.5 გრადუს ცელსიუსამდე შემცირების გზებია განხილული, ოქტომბრისთვისაა დაგეგმილი.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

გაზიარება:
fb-share-icon0
Tags : slid