close

ეკოლოგია

ეკოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

შვეიცარიაში ცნობილ მყინვარს, პირდაპირი გაგებით, ფუთავენ, რათა მისი დნობა შეანელონ

2.33K views on

უკანასკნელი 8 წლის განმავლობაში, ყოველი ზაფხულის დასაწყისში, შვეიცარიელები ალპების ცნობილი მყინვარის, რონის, შეფუთვას იწყებენ.

თეთრი ნაჭრისგან შეკერილი უზარმაზარი შესაფუთი მასალა გამოიყენება იმისთვის, რომ მზის სხივები მყინვარის ზედაპირიდან აირეკლოს და ამით ტემპერატურის მატებით გამოწვეული ყინულის საფარის დნობა შეამციროს.

რონის მყინვარი შვეიცარიის ალპებში ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული ტურისტული ადგილია, რომელიც უკანასკნელი ათწლეულის მანძილზე მნიშვნელოვნად მცირდება ზომაში. მეცნიერების მტკიცებით, 1856 წლიდან ყინულის საფარი 350 მეტრით შემცირდა, უკანასკნელი 10 წლის მანძილზე კი – 39 მ-ით, რაც თითქმის საგანგაშო მაჩვენებელია.

მყინვარწვერის შეფუთვა უცნაური მეთოდია, თუმცა არა უპრეცედენტო. ისეთ ქვეყნებში, როგორიცაა გერმანია და იტალია ხალხი დიდი ხანია იყენებს ამრეკლავ მასალას მყინვარწვერების ან ყინულის საფარის შესანარჩუნებლად.

ამას გარდა, ევროპელი გეომეცნიერების გაერთიანების ყოველწლიურ შეხვედრაზე, მეცნიეთა ჯგუფმა უტრეხტის უნივერსიტეტიდან წარმოადგინა მოსაზრება ხელოვნური თოვლის შესახებ, რათა შვეიცარიის მყინვარებს უფრო ეფექტიანად დახმარებოდა.

შვეიცარიელი მყინვარწვერების ექსპერტის, დავიდ ვოლკენის განცხადებით, მყინვარების შეფუთვამ შესაძლოა 70 %-ით შეამციროს მათი დნობა.

 

 

წყარო: wired.com

მასალა მოამზადა: ცირა შვანგირაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ეკოლოგიაეს საინტერესოამსოფლიო

320 მილიონ დოლარის ღირებულების ყინულის კედელი ფუკუშიმაზე რადიოაქტიურ წყალს აჩერებს

1.31K views on

შარშან იაპონიის მთავრობამ 320 მილიონ აშშ დოლარად ღირებული მიწისქვეშა ყინულის კედელი ააგო. 398 მეტრი სიღრმისა და 1.6 კილომეტრი სიგრძის სტრუქტურამ მიწისქვეშა წყლის რადიოაქტიური წყლისგან შერევას უნდა შეუშალოს ხელი, რომელიც ატომურ სადგურ ,,ფუკუშიმასგან” ჟონავს.

თუმცა ექსპერტები კედელს აკრიტიკებენ და აცხადებენ, რომ ის ძალიან რთული და პოტენციურად არაეფექტურია.

,,ფუკუშიმაზე” მომხდარი კატასტროფიდან შვიდი წლის შემდეგ, დაზიანებული რეაქტორის რადიოაქტიური მასალებით მიწისქვეშა წყლებისა და ნალექების დაბინძურება კვლავ ხდება.

რეაქტორის მდგომარეობის გამო, პრობლემად რჩება დამდნარი ურანიუმის მდგომარეობის დადგენაც, რომელიც კამერამ მხოლოდ შარშან აღბეჭდა. ატომური სადგურის გაწმენდა ვერ მოახერხეს იქ გაგზავნილი რობოტების საშუალებითაც.

ატომური სადგურის ოპერატორის – Tokyo Electric Power Co. (TEPCO)-ის მიერ გამოქვეყნებული ბოლო მონაცემების თანახმად, ყინულის კედელი დაბინძურებული წყლის რაოდენობას რეაქტორის შენობებში დღის განმავლობაში 95 ტონამდე ამცირებს, მაშინ, როცა სტრუქტურის აგებამდე სადგურის შიგნით 200 ტონა გროვდებოდა.

საერთო ჯამში, ატომურ სადგურზე ყოველდღიურად 500 ტონა წყალი ბინძურდება, აქედან 300 ტონის ამოღება და გაწმენდა ხორციელდება.

ყინულის კედელის აგება საკმაოდ ძვირი დაჯდა. მისი ყოველწლიური ხარჯი კი 9.5 მილიონი აშშ დოლარია.

მიუხედავად იმისა, რომ პროექტი იდეალური არაა, ჯერჯერობით იაპონიის მთავრობას პრობლემის გადაჭრის უკეთესი საშუალება არ გააჩნია.

წყარო: https://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაეკოლოგიაენერგეტიკაეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

იტალიური და ამერიკული კომპანიები ბირთვული სინთეზისგან ელექტროენერგიის მისაღებად ითანამშრომლებენ

1.38K views on

იტალიური ენერგეტიკული კომპანია “Eni” ბირთვული სინთეზისგან ენერგიის მიღების მიზნით ინვესტიციის განხორციელებას გეგმავს.

ამ მიზნით, კომპანია “Eni” მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიურ ინსტიტუტთან (MIT) ერთად სპეციალურ კვლევას ჩაატარებს, ინვესტიციის ჩადებას კი ის ,,MIT-ის” ყოფილი მეცნიერების მიერ დაფუძნებულ კომპანიაში გეგმავს.

ნახშირბადის გამოყენების შემცირების გეგმის ფარგლებში, “Eni” თავდაპირველად  50 მილიონი დოლარის ინვესტიციას განახორციელებს და ,,MIT-ის” ყოფილი მკვლევარების მიერ შექმნილი კომპანიის – Commonwealth Fusion Systems (CFS) მნიშვნელოვან წილს შეისყიდის.

,,“Eni” დაეხმარება CFS- ს, რათა შეიქმნას პირველი კომერციულ ელექტროსადგური, სადაც ელექტროენერგიას ბირთვული სინთეზისგან მიიღებენ. ეს გახლავთ უსაფრთხო, მდგრადი, პრაქტიკულად ამოუწურავი წყარო, რომელიც ენერგიას დამაბინძურებლების ემისიებისა და სათბურის გაზების გარეშე გამოიმუშავებს,” – ნათქვამია კომპანია ,,Eni-ს” მიერ გავრცელებულ განცხადებაში.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ეკოლოგიაეს საინტერესოასაქართველო

თბილისის ბოტანიკური ბაღის რეაბილიტაცია იწყება

1.89K views on

თბილისის ბოტანიკური ბაღის რეაბილიტაცია იწყება – მოეწყობა ველობილიკი, საფეხმავლო ბილიკი, ვიზიტორთა ცენტრი და ახალი პარკინგი. 

,,ძალიან დიდი შესაძლებლობები აქვს ბოტანიკურ ბაღს. ჩვენ ძალიან მნიშვნელოვანი პროექტის განხორციელებას ვიწყებთ. ეს პროექტი, დაწყებული ბოტანიკური ბაღიდან – წავკისის წყლის ხეობას მთლიანად მოიცავს.  პროექტის განხორციელებით ბოტანიკურ ბაღს გაუჩნდება ალტერნატიული შემოსასვლელი, სადაც მოეწყობა საპარკინგე ადგილები და ყველაზე მნიშვნელოვანია, რომ ბაღს კიდევ დამატებით ფუნქციას შევსძენთ. ვიცი, რომ ძალიან ბევრი ველომოყვარული ადამიანია და შესაძლებლობა ექნებათ ქალაქის ცენტრში, ულამაზეს ხეობაში და ულამაზეს ადგილას ველოსიპედით გაიარონ ეს ძალიან გრძელი, დაახლოებით ოთხი კილომეტრზე ცოტა მეტი გზა“, – თქვა კახა კალაძემ.

 ინფრასტრუქტურულ სამუშაოებს მთლიანად ფონდი “ქართუ” დააფინანსებს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევებისაქართველო

მესხეთის ქედზე 20-მდე ირემი ბინადრობს – უკანონო ნადირობის სტატისტიკა საგანგაშოდ გაიზარდა

1.37K views on

2017 წელს სამეცნიერო–კვლევითმა ცენტრმა, მესხეთის ქედზე, ადიგენის მუნიციპალიტეტში, ირმისა და არჩვის პოპულაციების სწრაფი შეფასების სამუშაოები ჩაატარა. ინფორმაციას ,,სამხრეთის კარიბჭე” ავრცელებს.

კვლევამ აჩვენა, რომ ბორჯომ-ხარაგაულის დაცულ ტერიტორიებთან შედარებით, მესხეთის ქედზე ირმის სიმჭიდროვე 15-ჯერ უფრო დაბალია. სპეციალისტებმა მესხეთის ქედზე დაახლოებით 20 ირემი იპოვეს.  არჩვი კი იმდენად მცირერიცხოვანია, რომ მხოლოდ ორი ინდივიდის დანახვა იყო შესაძლებელი. 

კვლევა WWF Caucasus Office-ისა და Eco-Corridor Fund for the Caucasus-ს ფინანსური მხარდაჭერით განხორციელდა. საველე სამუშაოებში, კვლევითი ცენტრის საველე ოფიცრებთან ერთად, მოხალისეებიც ჩაერთვნენ.

გარემოს დაცვის სამინისტროს ცნობით, 2017 წელს უკანონო ნადირობის 143 შემთხვევა გამოვლინდა, მაშინ, როცა ამ რიცხვმა 2016 წელს 850 შეადგინა.

გარემოს დაცვის სამინისტროში ამბობენ, რომ სტატისტიკა საგანგაშოა და ბრაკონიერებთან შეურიგებელ ბრძოლას აპირებენ. ხშირად ბრაკონიერები თავს ესხმიან რეინჯერებს, სასამართლო კი მხოლოდ სიტყვიერი გაფრთხილებით შემოიფარგლება. ცალკეულ შემთხვევებში იგეგმება სანქციების გამკაცრებაც.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეკოლოგიავიდეოკვლევებიმსოფლიო

არქტიკაზე ყინული თანდათან ქრება

1.64K views on

არქტიკაზე ყინული თანდათან ქრება – ამ დასკვნის გამოტანის საშუალებას NASA-ს  Youtubeგვერდზე დადებული ვიდეო იძლევა, სადაც ასახულია ყინულის ლღობის პროცესი 1984 წლის სექტემბრიდან 2016 წლის სექტემბრამდე.

რსპეციალისტებმა 2017 წელი მაღალი ტემპერატურის მხრივ ერთ-ერთ ყველაზე რეკორდულ წლად დაასახელეს. ყველაზე ცხელ წლად 2016, 2015, 2010 და 2001 წლებია მიჩნეული.

დედამიწაზე გლობალური დათბობა გრძელდება, რაც ადამიანების მიერ ნახშირორჟანგის ემისიით არის გამოწვეული.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაეკოლოგიატექნოლოგიები

ინოვაციებით სავსე ელექტროველოსიპედები

1.36K views on

უახლესმა მანქანებმა, რომლებიც აღჭურვილები არიან სხვადასხვა უმაღლესი ტექნოლოგიის ატრიბუტით, თითქოს ყველანაირი ტრანსპორტის საშუალება გადაჩრდილეს.

განვითარებულ ქვეყნებში ადამიანები იშვიათად გადაადგილდებიან ავტომობილებით, ისინი ძირითადად იყენებენ ველოსიპედს, რაც საკმაოდ მოსახერხებელია გადატვირთული საცობებისთვის თავის ასარიდებლად. ეს ფაქტი შეუმჩნეველი არ დარჩენილა ინოვატორებისთვის, ამიტომ – მათ გადაწყვიტეს ძველმოდური უფუნქციო ველოსიპედების მაგივრად – ახალი, ინოვაციური და მრავალი დანიშნულების მატარებელი პროდუქტი შეექმნათ. მათ სხვადასხვა სახეობის პროდუქცია გამოიტანეს სავაჭრო ბაზარზე, ,,ბიზნეს ინსაიდერმა” კი – შემოგვთავაზა რამდენიმე მათგანი:

  1. დასადგომი ელექტროველოსიპედი, რომელსაც დიდი სათავსო აქვს და თქვენი ადგილზე გადადგმული ნაბიჯებით აკონტროლებთ სიჩქარეს.
  2. დასაკეცი ველოსიპედი, რომელიც საკმაოდ კომპაქტური და მოსახერხებელია.
  3. ველოსიპედი, რომელიც თითის ანაბეჭდზე იხსნება ანუ კონკრეტული პიროვნების ანაბეჭდის გარეშე ვერავინ გამოიყენებს მას.

 

წყარო: Businessinsider.com

მასალა მოამზადა:  ლაშა ჯინჭარაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
გეოგრაფიადედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

ანტარქტიდაზე  გადაშენების პირას მყოფი პინგვინების მილიონნახევრიან ჯგუფს მიაგნეს

2.11K views on

პინგვინი  „ადელი“ ანტარქტიდის სანაპიროზე ბინადრობს. ,,ადელი“  ყველაზე ერთგული არსებაა დედამიწაზე, მას მთელი ცხოვრების მანძილზე ერთადერთი პარტნიორი ჰყავს. 

პინგვინი ოქტომბრიდან თებერვლამდე მრავლდება და როგორც წესი,  ბუდეში 2 კვერცხს დებს. პატარა ბარტყების გამოსაკვებად, მშობლებს  50-120 კილომეტრის გავლა უწევთ, იმისთვის, რომ  საჭმელი მოიპოვონ. ამიტომ, მათ დაბრუნებამდე ბარტყები შიმშილით იხოცებიან. 2015 წელს ვერცერთი ბარტყი გადარჩა. 

ბუნების დამცველები წლების განმავლობაში შფოთავდნენ, რომ პინგვინი ადელი გადაშენების პირას იყო. სინამდვლეში კი  – მილიონნახევარი პინგვინი „ადელი“ ადამიანებს ანტარქტიდის ჩრდილოეთით მდებარე რთულად მისადგომ კუნძულზე ემალებოდა. ისინი მაინც იპოვეს. მათ კვალს თანამგზავრიდან მიაგნეს. ამ კუნძულებზე მოხვედრა არ არის ადვილი, ამიტომ –  ადამიანები იქ არ ჩნდებიან. მეცნიერები ფიქრობენ, რომ სწორედ ამან შეუწყო ხელი პინგვინების ამ რაოდენობით არსებობას.

მასალა მოამზადა:  ციცი კიკვაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოასოფლის მეურნეობა

პესტიციდები ფუტკრებს გადაშენების საფრთხის წინაშე აყენებს

1.51K views on

მცენარეთა დაცვის საშუალებები, კერძოდ, ნეონიკოტინოიდი, ფუტკრის ორგანიზმზე უარყოფით გავლენას ახდენს,- ამის შესახებ ევროპის სურსათის უვნებლობის სამსახური აცხადებს.

ნეონიკოტინოიდის გამოყენება ევროკავშირში 2013 წლიდან შეიზღუდა მას შემდეგ, რაც მისგან გამოწვეული რისკების შეფასება მოხდა.

ნეონიკოტინოიდი არის მსოფლიოში ყველაზე ფართო გამოყენების მქონე ინსექტიციდი.

ახალი შეფასება 1,500-ზე მეტ კვლევას მოიცავს სამ ნეონიკოტინოიდზე – clothianidin-ზე, imidacloprid-სა და thiamethoxam-ზე.

ევროკავშირმა ხუთი წლის წინ ამ სამი ქიმიკატის იმ ყვავილებზე გამოყენება აკრძალა, რომელსაც ფუტკარი ყველაზე მეტად ეტანება.

ევროკავშირის გარემოს დაცვის მდივანმა მაიკლ გოვმა განაცხადა, რომ აკრძალვა არაყვავილოვან მარცვლეულსაც შეეხება, როგორიცაა – ხორბალი და შაქრის ჭარხალი.

ფუტკარი და სხვა მწერები სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია გლობალური სასურსათო წარმოებისთვის, რადგან ისინი მარცვლეულის უმეტესობას ამტვერიანებენ. ბოლო წლებში დამამტვერიანებლების რაოდენობის შემცირებას მეცნიერები პესტიციდების გამოყენებას უკავშირებენ.

 

წყარო: http://www.bbc.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეკოლოგიაკვლევებიმსოფლიოპოლიტიკა

საფრანგეთში ერთჯერადი პლასტმასის ნივთების გამოყენება აიკრძალა

1.5K views on

საფრანგეთის ხელისუფლებამ ახალი კანონი მიიღო, რომლის მიხედვითაც, პლასტმასისგან დამზადებული ყველა სახის ყოველდღიური მოხმარების ნივთები, მათ შორის, ჭურჭელი – მთელი ქვეყნის მასშტაბით აიკრძალება.

კანონი ძალაში 2020 წლიდან შევა. ინიციატივა საფრანგეთის ხელისუფლების  პროგრამის – „ენერგოტრანზიციია მწვანე ზრდისთვის“ ნაწილია, რომელიც მიზნად ისახავს, რომ საფრანგეთის უფრო ეფექტიანად და აქტიურად ჩაერთოს კლიმატის ცვლილების წინააღმდეგ ბრძოლის აქტივობებში.

სამოქალაქო სექტორის დიდი ნაწილი მხარს უჭერს ხელისუფლების ინიციატივას, თუმცა მეორე ნაწილის განცხადებით, აღნიშნული კანონპროექტი არღვევს ევროკავშირის კანონს საქონლის თავისუფალი გადაადგილების შესახებ.

ორგანიზაცია „Pack2Go Europe-ის“ განცხადებით, რომელიც ევროპის შემფუთველ ორგანიზაციებს აერთიანებს, ისინი ყველა ღონეს იხმარენ, რომ შეაჩერონ კანონის ამოქმედება –  არა მხოლოდ საფრანგეთში, არამედ ევროპის კონტინენტზეც.

„ჩვენ ევროპულ საბჭოს ვთხოვთ, რომ მიიღონ შესაბამისი სამართლებრივი ზომები საფრანგეთის წინააღმდეგ, რომელიც არღვევს ევროკავშირის კანონმდებლობას, თუკი ისინი ამას არ გააკეთებენ, ჩვენ არ დავნებდებით.“- განაცხადა „Pack2go Europe-ის“ გენერალურმა მდივანმა. მისივე განცხადებით, მეცნიერულად არ არის დამტკიცებული, იქნება თუ არა აღნიშნული კანონპროექტი საკმარისად ეფექტიანი გარემოს დაცვისა და კლიმატის ცვლილების შემცირების მხრივ. პრობლემა შესაძლოა წარმოიშვას თავად მოქალაქეებში, რომლებმაც შესაძლოა ვერ გააცნობიერონ რას ნიშნავს ბიოლოგიური ნარჩენებისგან მიღებული პროდუქტი და დატოვონ ყოველდღიური მოხმარების, თუ სხვა ნივთები ბუნებაში, რადგან შეცდომით ეგონებათ, რომ ამით ბუნებას ზიანი არ მიადგება.

 

წყარო: The world economic forum

მასალა მოამზადა: ცირა შვანგრაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

 

სრულად ნახვა
1 … 22 23 24 25 26 … 29
Page 24 of 29