ალბათ ხშირად გსმენიათ ტერმინი სინათლის წელიწადი და გაინტერესებთ, თუ რა არის და როგორ გამოითვლება.
ეს არის მანძილი, რომელსაც სინათლე ერთი წლის განმავლობაში გადის და, დაახლოებით, 1013 კილომეტრს უდრის.
ოფიციალური განმარტებით, სინათლის წელიწადი უდრის მანძილს, რომელსაც სინათლე გადის ვაკუუმში, გრავიტაციული ველების ზემოქმედების გარეშე, ერთი იულიუსისეულ წელში.
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
ასტრონომთა განცხადებით, 11 სინათლის წლის მანძილიდან, უფრო კონკრეტულად, პატარა, მკრთალი ვარსკვლავიდან, უცნაური სიგნალები მოდის.
უკვე დიდი ხანია, საუბარი გრძელდება ამ სიგნალების შესახებ. როგორც ირკვევა, ისინი ვარსკვლავ როს 128-დან მოდის. ეს ვარსკვლავი წითელი ჯუჯაა. მასზე ბევრი არაფერია ცნობილი, გარდა იმისა, რომ მზეზე დაახლოებით 2800-ჯერ მკრთალია.
ექსპერტების თქმით, სავარაუდოა, რომ ეს სიგნალები არამიწიერ ცივილიზაციას ეკუთვნოდეს. თუმცა, ისიც უნდა ითქვას, რომ გამორიცხვით არაფერს გამორიცხავენ.
ერთ-ერთი ამ საკითხზე მომუშავე მკვლევარი – აბელ მენდესი ფიქრობს, რომ, დიდი ალბათობით, ეს სიგნალი რაღაც ისეთს ეკუთვნის, რაც ადამიანებმა გაუშვეს კოსმოსში.
მენდესმა 12 ივლისს განაცხადა, რომ ეს სიგნალები ყველა სხვა სიგნალისგან გამორჩეულია – ,,არასდროს გვინახავს, თანამგზავრი მსგავს იმპულსებს გამოსცემდეს. ეს სიგნალები რაღაცით ძალიან განსაკუთრებულია”.
შესაძლოა, რადიოსიგნალების მიზეზი ვარსკვლავური აღგზნება ანუ ენერგიის ამოფრქვევა იყოს ვარსკვლავის ზედაპირიდან.
წყარო: Business Insider
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
ასტრონომთა განცხადებით, 11 სინათლის წლის მანძილიდან, უფრო კონკრეტულად, პატარა, მკრთალი ვარსკვლავიდან, უცნაური სიგნალები მოდის.
უკვე დიდი ხანია, საუბარი გრძელდება ამ სიგნალების შესახებ. როგორც ირკვევა, ისინი ვარსკვლავ როს 128-დან მოდის. ეს ვარსკვლავი წითელი ჯუჯაა. მასზე ბევრი არაფერია ცნობილი, გარდა იმისა, რომ მზეზე დაახლოებით 2800-ჯერ მკრთალია.
ექსპერტების თქმით, სავარაუდოა, რომ ეს სიგნალები არამიწიერ ცივილიზაციას ეკუთვნოდეს. თუმცა, ისიც უნდა ითქვას, რომ გამორიცხვით არაფერს გამორიცხავენ.
ერთ-ერთი ამ საკითხზე მომუშავე მკვლევარი – აბელ მენდესი ფიქრობს, რომ, დიდი ალბათობით, ეს სიგნალი რაღაც ისეთს ეკუთვნის, რაც ადამიანებმა გაუშვეს კოსმოსში.
მენდესმა 12 ივლისს განაცხადა, რომ ეს სიგნალები ყველა სხვა სიგნალისგან გამორჩეულია – ,,არასდროს გვინახავს, თანამგზავრი მსგავს იმპულსებს გამოსცემდეს. ეს სიგნალები რაღაცით ძალიან განსაკუთრებულია”.
შესაძლოა, რადიოსიგნალების მიზეზი ვარსკვლავური აღგზნება ანუ ენერგიის ამოფრქვევა იყოს ვარსკვლავის ზედაპირიდან.
წყარო: Business Insider
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
„ნასას“ კოსმოსური ხომალდი ,,ჯუნო”, რომელიც 16,000-კილომეტრიან ქარიშხალს უწევს ზედამხედველობას, დღეს იუპიტერის წითელი ლაქისკენ დაიძვრება. ,,იუპიტერის საიდუმლოებით მოცული დიდი წითელი ლაქა, ალბათ, იუპიტერის ყველაზე ცნობილი მახასაითებელია”, – განაცხადა ჯუნოს მთავარმა გამომძიებელმა სანტო ანტონიოში მდებარე სამხრეთ-დასავლეთ კვლევითი ინსტიტუტიდან – სკოტ ბოლტონმა.
,,ეს მონუმენტური საუკუნეების მანძილზე მზის სისტემის ყველაზე დიდი პლანეტას საუკუნეების მანძილზე მძვინვარებს.” ქარიშხალი პლანეტის ზედაპირზე წითელ კვანძს ჰგავს. მისი მონიტორინგი 1830 წლიდან ხორციელედება. მეცნიერების ვარაუდით, ქარიშხალი შესაძლოა 350 წელზე მეტია არსებობს.
,,ჯუნო”, რომელიც ერთი წელია იუპიტერის ორბიტაზე მოძრაობს, „კაცობრიობას გიგანტურ მახასიათებელთან პირველი მიახლოვების შედეგებს წარუდგენს,“ – ნათქვამია „ნასას“ მიერ გავრცელებულ ოფიციალურ განცხადებაში.
ხომალდი სპეციალური ინსტრუმენტებითაა აღჭურვილი, რომლებიც ღრმად შეღწევის და იმის დადგენის შესაძლებლობას იძლევა, თუ რამდენად ღრმაა ეს ქარიშხალი. მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ უფრო მეტს გაიგებენ მძვინვარე ქარიშხლის შესახებ. ჯუნოს რვავე ხელსაწყო, კამერის ჩათვლით, ჩაირთვება, როგორც კი კოსმოსური ხომალდი გიგანტური წითელი ლაქების ღრუბლებს 9,000 კილომეტრით დაშორდება.
აძლევს, თუ რამდენად ღრმაა ამ ქარიშხლის ფესვები, მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ უფრო მეტად გაიგებენ მძვინვარებს. ჯუნოს ყველა რგოლი, მათ შორის მისი კამერა, იქნება, როდესაც კოსმოსური გიგანტური წითელი ლაქების ღრუბლებზე დაახლოებით 5,600 მილის დაშორებით.
ჯუნო კანავერალის კონცხიდან (ფლორიდა) 2011 წლის აგვისტოში გაუშვეს. მისი მისია იუპიტერის წარმოშობის, სტრუქტურის, ატმოსფეროსა და მაგნეტოსფეროს შესწავლაა.
წყარო: https://explorist.futurism.com
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
დიდი ხნის წინ დაკარგული ჩანთა, რომლითაც აშშ-ის ასტრონავტმა – ნილ არმსტრონგმა დედამიწაზე მთვარიდან პირველი ნიმუშები ჩამოიტანა, ნიუ-იორკში მომავალ კვირას აუქციონზე გაიყიდება.
ექსპერტების ვარაუდით, ჩანთა 4 მილიონ დოლარად გაიყიდება.
,,სოტბის” აუქციონზე აპოლო 13 ფრენის გეგმა, ამერიკელი ასტრონავტ გუს გრიმის სკაფანდრი და „ნასას“ მიერ გადაღებული მთვარის ფოტოსურათებიც იქნება წარმოდგენილი.
აუქციონი 20 ივლისს, მთვარეზე პირველი დაჯდომის 48 წლის იუბილეზე გაიმართება. ორგანიზატორები იმედოვნებენ, რომ აუქციონი ბევრ ადამიანს მიიზიდავს.
ჩანთის ბედი, რომელზეც დატანილია წარწერა – „მთვარის ნიმუშის დაბრუნება“ 1969 წლის ივლისიდან ანუ იმ დროიდან, როცა არმსტრონგი და მისი აპოლო 11-ის ეკიპაჟი მთვარიდან დაბრუნდა, გაურკვეველი იყო.
რამდენიმე წლის განმავლობაში ჩანთა ჰიუსტონში, ჯონსონის კოსმოსურ ცენტრში ინახებოდა, შემდეგ კანზასის მუზეუმის მენეჯერის მაქს არის ავტოფარეხში, რომელიც 2014 წელს მის მოპარვაში დაადანაშაულეს.
ჩანთა 2015 წელს 995 აშშ დოლარად ადვოკატმა ნენსი ლი კარლსონმა შეიძინა და „ნასას“ გადასცა.
წყარო: Reuters
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
უნივერსიტეტის სტუდენტები პეკინში ფოლადის კარის ბუნკერებში ჩაიკეტნენ, რათა გაერკვიათ, რას შეიძლება გრძნობდეს ადამიანი სხვა პლანეტის კოსმოსურ სადგურზე ყოფნისას.
სტუდენტების ინიციატივა იმ პროექტის ნაწილია, რომელიც დამოუკიდებელი ეკოსისტემის შექმნას ითვალისწინებს, რომელიც უზრუნველყოფს ყველაფრის წარმოქმნას, რაც ადამიანის გადასარჩენადაა საჭირო.
პეკინის უნივერსიტეტის აერონავტიკისა და ასტრონავტიკის უნივერსიტეტის ოთხი სტუდენტი კვირას ლონარ პალას 1-ში შევიდა და იქ 200 დღის განმავლობაში დარჩება.
სტუდენტების განცხადებით, ისინი მოხარული არიან, რომ ადამიანი გვინეის-ღორების ფუნქცია შეასრულონ, თუკი ეს მათ თავიანთ ოცნებასთან – გახდნენ ასტრონავები – დააახლოვებს.
პეკინის უნივერსიტეტის აერონავტიკისა და ასტრონავტიკის უნივერსიტეტის პროფესორი ლუ ჰონგი აცხადებს, რომ კარგად გათვალეს ყველაფერი, რაც ადამიანის გადარჩენისთვისაა საჭირო.
„ჩვენ ისე გავთვალეთ, რომ ჟანგბადი (სადგურის მცენარეების მიერ წარმოებული) საკმარისია იმისთვის, რომ დააკმაყოფილოს ადამიანები, ცხოველები და ორგანიზმები, რომლებიც ნარჩენებს ანადგურებენ”, – განაცხადა მან.
„მაგრამ ფიზიკური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილება ექსპერიმენტის მხოლოდ ერთი ნაწილია. ამდენი ხნის განმავლობაში მცირე სივრცეში დატუსაღების ფსიქიკური ზემოქმედების დიაგრამის შექმნა არანაკლებ მნიშვნელოვანია. ისინო შეიძლება დეპრესიულები გახდნენ, როცა ადამიანი ასეთ ხანგრძლივ დროს ასეთ გარემოში ატარებს, მას შესაძლოა გარკვეული ფსიქოლოგიური პრობლემები შეექმნას,” – დასძინა ლუმ.
მეცნიერები დააკვირდებიან, როგორი რეაქცია ექნებათ სტუდენტებს ამ 200 დღის მანძილზე მზის სხივის გარეშე ცხოვრებაზე.
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
ჩინეთის მიერ გაშვებულმა ახალმა მძიმე რაკეტამ – Long March-5 Y2-მა, რომელსაც, ხელისუფლების განცხადებით, ყველაზე მძიმე თანამგზავრი გადაჰქონდა, მარცხი განიცადა.
ამის შესახებ ჩინეთის ოფიციალური საინფორმაციო სააგენტო ,,Xinhua” იუწყება.
იმავე ტიპის რაკეტის მთვარეზე გაგზავნა და იქიდან გამოსაკვლევი ნიმუშების ჩამოტანა ჩინეთს მიმდინარე წელს ჰქონდა დაგეგმილი. თუმცა განცდილი მარცხი, სავარაუდოდ, დაგეგმილ გრაფიკზე ზეგავლენას იქონიებს.
„რაკეტის ფრენისას ანომალია მოხდა. ჩატარდება დამატებითი გამოძიება,“ – ნათქვამია ,,Xinhua-ს” მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.
ჩინეთი ბოლო პერიოდში კოსმოსში მნიშვნელოვნად გააქტიურდა. 2003 წელს ის გახდა მესამე ქვეყანა ყოფილი საბჭოთა კავშირისა და აშშ-ის შემდეგ, რომელმაც საკუთარი რაკეტით ადამიანი კოსმოსში გაუშვა. 2013 წლის ბოლოს, ჩინეთის როვერი Jade Rabbit მთვარე დაეშვა, თუმცა ტექნიკური სირთულეების წინაშე დადგა.
პრეზიდენტმა სი ძინპინიმ კოსმოსური პროგრამის განვითარება ქვეყნის პრიორიტეტად გამოაცხადა. ჩინეთი ირწმუნება, რომ მისი კოსმოსური პროგრამა მშვიდობიანია, თუმცა აშშ-ის თავდაცვის დეპარტამენტი აცხადებს, რომ ჩინეთის კოსმოსში გააქტიურება მიზნად ისახავს მოწინააღმდეგეებს კრიზისის დროს ხელი შეუშალოს კოსმოსის აქტივების გამოყენებაში.
აღსანიშნავია, რომ ჩინეთის კოსმოსური პროგრამის ბიუჯეტი აშშ-სი ბიუჯეტზე ათჯერ ნაკლებია. ჩინეთის სახელმწიფო მედია საშუალებების ინფორმაციით, ქვეყანა კოსმოსურ პროგრამაზე ყოველწლიურად 2 მილიარდ აშშ დოლარს ხარჯავს.
ჩინეთი 2020 წლისთვის მარსზე ზონდის გაგზავნას გეგმავს. ქვეყნის მთვარის კვლევის პროგრამის ფარგლებში კი – 2036 წლისთვის მთვარეზე ასტრონავტს გააგზავნის.
წყარო: http://www.reuters.com
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დართა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
გრძელვადიანი ელექტროენერგიის შემცირებას, ელექტრონული მოწყობილობების განადგურებას და კიბოს რისკის გაზრდას დედამიწაზე მზის ამოფრქვევა იწვევს. ახალი კვლევის თანახმად, ეს კორონალური მასის ამოფრქვევები დედამიწას ეჯახება და მისი პროგნოზირება იმაზე ბევრად უფრო ძნელია, ვიდრე ადრე ფიქრობდნენ.
მზის პლაზმის უზარმაზარი ,,დაცემინება” ერთ-სამ დღეში ჩვენს პლანეტამდე აღწევს და სიცოცხლეშე შესაძლოა დამანგრეველი ეფექტიც მოახდინოს.
University of Reading-ის მკვლევარები აცხადებენ, რომ კორონალური მასის ამოფრქვევები ღრუბლის მსგავსი სტრუქტურებია, რომლებზეც დედამიწის გადამკვეთი მზის ქარები ახდენენ გავლენას. მათი მოძრაობის პროგნოზირება უფრო რთულია, ვიდრე იმ შემთხვევაში, ისინი რომ ბუშტისებური სტრუქტურები იყვნენ, როგორც ამას აქამდე ვარაუდობდნენ.
პირდაპირ დარტყმას შესაძლოა კატასტროფული შედეგები ჰქონდეს. კორონალურ მასის ამოფრქვევებს პოტენციურად შეუძლიათ, თვითმფრინავის მგზავრებს კიბოს გამომწვევი რადიაცია დაასხივონ. თუმცა იმის დადგენა, რომელი მათგანი იქნება ძლიერი და რამდენად ცუდ გავლენას მოახდენს დედამიწაზე, რთულია.
მეცნიერები მუდმივად აკონტროლებენ მზეს, რათა მზის ქარსა და კოსმოსურ ამინდს მიადევნონ თვალი.
მკვლევარებს მიაჩნიათ, რომ მზის ქარის შესახებ ინფორმაცია კორონალური მასის ამოფრქვევების დაკვირვებებში უნდა იყოს ჩართული, რათა ვიცოდეთ იმ საფრთხეების შესახებ, რასაც ისინი დედამიწას უქმნიან.
წყარო: http://www.dailymail.co.uk
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
ბულგარეთმა კოსმოსში პირველი გეოსტაციონარული საკომუნიკაციო თანამგზავრი გაუშვა, ამის შესახებ ოპერატორმა ,,Bulsatcom- მა” შაბათს განაცხადა.
თანამგზავრი BulgariaSat-1, რომელიც ევროპასა და ჩრდილოეთ აფრიკაში სატელევიზიო და საკომუნიკაციო მომსახურებას უზრუნველყოფს, კომპანია SpaceX-მა ფლორიდაში მდებარე ნასას კენედის კოსმოსური ცენტრიდან პარასკევს გაუშვა.
თანამგზავრის გამოყენება შესაძლებელია ფორსმაჟორულ სიტუაციებში – ბუნებრივი კატასტროფების დროს, როგორიცაა: მიწისძვრა, ქარიშხალი და წყალდიდობა, როდესაც მიწისზედა ქსელები არ ფუნქციონირებს.
,,როდესაც 10 წელზე მეტი ხნის წინ ეს კოსმოსური პროექტი დავიწყეთ, ვიცოდით, რომ ის, რაც მისი წარმატებით დასრულებისთვის იყო საჭირო – მოთმინება, ვალდებულება და ძლიერი გუნდი იყო. BulgariaSat-1-ის ამოქმედებით ერთერთი წამყვანი კოსმოსური ქვეყანა გავხდით ევროპაში და გზა გავუხსენით ბულგარეთის მაღალტექნიკური სექტორისა და ნიჭიერი სპეციალისტების განვითარებას,” – განაცხადა Bulgaria Sat and Bulsatcom-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა – მაიკლ ზაიკოვმა.
თანამგზავრი დედამიწის ზემოთ 36 000 კმ-ზე ორბიტაზეა განთავსებული და მისი მოქმედების ვადა 20 წელია. მომავალი ერთი თვის მანძილზე მიწისქვეშა საკონტროლო ოთახი აუცილებელ ტესტებსა და პარამეტრებს განახორციელებს, რათა თანამგზავრი მაუწყებლობისთვის მოამზადონ.
Bulsatcom-მა $235 მილიონიანი პროექტის დაფინანსება შეერთებული შტატების ექსპორტ-იმპორტ ბანკისა და ევროპული ბანკების კონსორციუმისგან მიიღო.
წყარო: Reuters
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
ბულგარეთმა კოსმოსში პირველი გეოსტაციონარული საკომუნიკაციო თანამგზავრი გაუშვა, ამის შესახებ ოპერატორმა ,,Bulsatcom- მა” შაბათს განაცხადა.
თანამგზავრი BulgariaSat-1, რომელიც ევროპასა და ჩრდილოეთ აფრიკაში სატელევიზიო და საკომუნიკაციო მომსახურებას უზრუნველყოფს, კომპანია SpaceX-მა ფლორიდაში მდებარე ნასას კენედის კოსმოსური ცენტრიდან პარასკევს გაუშვა.
თანამგზავრის გამოყენება შესაძლებელია ფორსმაჟორულ სიტუაციებში – ბუნებრივი კატასტროფების დროს, როგორიცაა: მიწისძვრა, ქარიშხალი და წყალდიდობა, როდესაც მიწისზედა ქსელები არ ფუნქციონირებს.
,,როდესაც 10 წელზე მეტი ხნის წინ ეს კოსმოსური პროექტი დავიწყეთ, ვიცოდით, რომ ის, რაც მისი წარმატებით დასრულებისთვის იყო საჭირო – მოთმინება, ვალდებულება და ძლიერი გუნდი იყო. BulgariaSat-1-ის ამოქმედებით ერთერთი წამყვანი კოსმოსური ქვეყანა გავხდით ევროპაში და გზა გავუხსენით ბულგარეთის მაღალტექნიკური სექტორისა და ნიჭიერი სპეციალისტების განვითარებას,” – განაცხადა Bulgaria Sat and Bulsatcom-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა – მაიკლ ზაიკოვმა.
თანამგზავრი დედამიწის ზემოთ 36 000 კმ-ზე ორბიტაზეა განთავსებული და მისი მოქმედების ვადა 20 წელია. მომავალი ერთი თვის მანძილზე მიწისქვეშა საკონტროლო ოთახი აუცილებელ ტესტებსა და პარამეტრებს განახორციელებს, რათა თანამგზავრი მაუწყებლობისთვის მოამზადონ.
Bulsatcom-მა $235 მილიონიანი პროექტის დაფინანსება შეერთებული შტატების ექსპორტ-იმპორტ ბანკისა და ევროპული ბანკების კონსორციუმისგან მიიღო.
წყარო: Reuters
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
