close

კვლევები

კვლევებიმედიცინა

მეცნიერებმა სიმსივნის განადგურების ახალი მეთოდი აღმოაჩინეს

ამერიკელმა მეცნიერებმა სიმსივნური უჯრედების განადგურების ახალი მეთოდი აღმოაჩინეს | მათ სიმსივნის უჯრედებს ინფრაწითელი სხივი მიანათეს, რის შედეგად მოლეკულებმა სინქრონულად ვიბრირება დაიწყეს და მათი მემბრანები განადგურდა.

რაისის უნივერსიტეტის და ტეხასის უნივერსიტეტის კვლევითმა ჯგუფმა განაცხადა, რომ ეს მიდგომა მოლეკულური მანქანის გაუმჯობესებული ვერსიაა, რომელიც ავთვისებიანი სიმსივნის უჯრედების სტრუქტურას ანადგურებს და კიბოს ამარცხებს.

კვლევის დროს მეცნიერებმა ლაბორატორიაში გამოყვანილი სიმსივნური უჯრედების 99%-ის განადგურება შეძლეს. მკვლევარებმა ექსპერიმენტები თაგვებზე ჩაატარეს და მათი 50% სიმსივნისგან განიკურნა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

ბავშვის IQ დამოკიდებულია დედის სისხლის ჯგუფზე

ბავშვის შესაძლებლობების დაახლოებით 70% დედისგან არის გადაცემული და ისინი დიდწილად განისაზღვრება ქალის სისხლის ჯგუფის მიხედვით. ეს კვლევა აშშ-ს სტენფორდის უნივერსიტეტის გენეტიკოსებმა გამოაქვეყნეს. მათმა ნაშრომმა აჩვენა, რომ დედები, რომლებსაც აქვთ პირველი სისხლის ჯგუფი, უფრო მაღალი IQ-ის მქონე შვილებს აჩენენ.

ამრიგად, პირველი სისხლის ჯგუფის ქალების ბავშვებს აქვთ ინტელექტის მაღალი დონე. ეს გამოწვეულია იმით, რომ ასეთი დედებისთვის უფრო რთულია დაორსულება, რაც განაპირობებს უკეთესი ხარისხის ემბრიონების ბუნებრივ შერჩევას. მათი შვილები არა მხოლოდ უფრო ჭკვიანები არიან, არამედ აქვთ უფრო ძლიერი იმუნური სისტემა და ხშირად აჩვენებენ მოტორული კოორდინაციის მაღალ დონეს და აქვთ სხვადასხვა ნიჭი, მათ შორის კრეატიულობა და ინტელექტუალური შესაძლებლობები.

მეოთხე ჯგუფის სისხლის მქონე ქალები ყველაზე ხშირად აჩენენ სპორტსმენებს, ამ ჯგუფის სისხლი ითვლება “ყველაზე ახალგაზრდა” და უიშვიათესად. სისხლის მესამე ჯგუფის მქონე დედების შთამომავლები უფრო შემოქმედებითად არიან განვითარებულნი, მათი შვილები ხშირად ხდებიან მხატვრები და პოეტები.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

დნმ-ის ანალიზმა დაადგინა, რომ ბეთჰოვენს მუსიკალურობისადმი დაბალი გენეტიკური მიდრეკილება ჰქონდა

გერმანელ კომპოზიტორს ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენს მუსიკალურობისადმი დაბალი გენეტიკური მიდრეკილება ჰქონდა – ასეთ დასკვნამდე კანადელი, ნიდერლანდელი, შვედი და ამერიკელი მეცნიერები კომპოზიტორის დნმ-ის შესწავლის შემდეგ მივიდნენ. მათი კვლევის შედეგები ჟურნალში Current Biology გამოქვეყნდა.

დნმ-ის ანალიზის მეშვეობით მეცნიერებმა პოლიგენური მაჩვენებელი (PGI) გამოავლინეს, რომელიც ადამიანის გენების სავარაუდო გამოვლენას აფასებს და დაასკვნეს, რომ თანამედროვე ადამიანებთან შედარებით, ბეთჰოვენის მაჩვენებელი საკმაოდ დაბალი იყო. კერძოდ, კვლევაში მონაწილე ადამიანების 90%-ს მუსიკისადმი მეტი მიდრეკილება ჰქონდა, ვიდრე დიდ კომპოზიტორს.

მეცნიერები აზუსტებენ, რომ გენეტიკური ანალიზის მიხედვით, ბეთჰოვენს არ ჰქონდა რითმების სინქრონიზაციის არსებითი ბუნებრივი უნარი, რასაც მნიშვნელოვანი გავლენა აქვს მუსიკალური უნარების განვითარებაზე.

კვლევის ავტორები დარწმუნებულები არიან, რომ მათი ნამუშევარი ასეთი მიდგომის პრობლემებს ააშკარავებს.

„ჩვენი მიზანი იყო ამ მაგალითზე გვეჩვენებინა გენეტიკური პროგნოზების შედგენასთან დაკავშირებული პრობლემები. შეუსაბამობა დნმ-ის ანალიზზე დაყრდნობით გაკეთებულ პროგნოზსა და ბეთჰოვენის მუსიკალურ გენიას შორის მნიშვნელოვანი მომენტია, რომელიც ბევრ რამეს გვასწავლის. ეს გვაჩვენებს, რომ გენეტიკურ ტესტებს არ შეუძლია საბოლოო პასუხი მოგვცენ კითხვაზე რამდენად ნიჭიერი აღმოჩნდება ადამიანი“, – განაცხადა კვლევის ერთ-ერთმა ავტორმა ტარა ჰენეჰოვიჩმა.

მეცნიერები ბეთჰოვენის დნმ-ს პირველად არ იკვლევენ. 2023 წლის მარტში მათ კომპოზიტორის გარდაცვალების სავარაუდო მიზეზის დადგენა სცადეს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

ღორის სისხლი შესაძლოა გაახალგაზრდავების წყაროდ იქცეს

ახა­ლი კვლე­ვით, მეც­ნი­ე­რე­ბი ამ­ტკი­ცე­ბენ, რომ ღო­რის სის­ხლში ნა­პოვ­ნი ნა­ერ­თე­ბის­გან შე­მუ­შა­ვე­ბულ ახალ თე­რა­პი­ულ სა­შუ­ა­ლე­ბას E5 -ს შე­უძ­ლია ორ­გა­ნიზ­მის გა­ა­ხალ­გაზ­რდა­ვე­ბა.

და­ბე­რე­ბის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო E5 გა­მოს­ცა­დეს ასა­კო­ვან ვირ­თხებ­ზე, სწო­რედ ამ ცდე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე მომ­ზა­დე­ბუ­ლი კვლე­ვის ან­გა­რიშ­ში, რო­მე­ლიც ახ­ლა­ხან გა­მოქ­ვეყ­ნდა ჟურ­ნალ­ში GeroScience, ვკი­თხუ­ლობთ რომ E5 შედ­გე­ბა რთუ­ლი ნა­ნო­ნა­წი­ლა­კე­ბი­სა და ახალ­გაზ­რდა პლა­სე­ბის­გან.

და­ბე­რე­ბის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო თე­რა­პი­ის დროს ახალ­გაზ­რდა ღო­რის სის­ხლით მომ­ზა­დე­ბუ­ლი სა­შუ­ა­ლე­ბა ასა­კო­ვა­ნი ვირ­თხის ორ­გა­ნიზ­მში შე­იყ­ვა­ნეს, რა­მაც უჯრე­დე­ბის გა­ა­ხალ­გაზ­რდა­ვე­ბა გა­მო­იწ­ვია. მეც­ნი­ე­რე­ბის აზ­რით, თუ მსგავ­სი ექ­სპე­რი­მენ­ტის ჩა­ტა­რე­ბა ადა­მი­ან­ზე გახ­დე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლი, მა­შინ 80 წლის მო­ხუ­ცი 26 წლის ახალ­გაზ­რდას და­ემ­სგავ­სე­ბა.

კვლე­ვე­ბის შე­დე­გად ისიც დად­გინ­და, რომ ღო­რის სის­ხლს გა­მა­ა­ხალ­გაზ­რდა­ვე­ბე­ლი ეფექ­ტი ჰქონ­და ვირ­თხე­ბის სხვა­დას­ხვა ქსო­ვილ­ზე, ის ასე­ვე ცვლის სის­ხლის, გუ­ლი­სა და ღვიძ­ლის ბი­ო­ლო­გი­ურ ასაკს.

“მკურ­ნა­ლო­ბამ გა­ა­ნა­ხევ­რა სის­ხლის, გუ­ლის და ღვიძ­ლის ქსო­ვი­ლის ეპი­გე­ნე­ტი­კუ­რი ასა­კი… ასე­ვე იყო ნაკ­ლე­ბად გა­მო­ხა­ტუ­ლი, მაგ­რამ სტა­ტის­ტი­კუ­რად მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გა­ა­ხალ­გაზ­რდა­ვე­ბის ეფექ­ტი თა­ვის ტვი­ნის ჰი­პო­თა­ლა­მუს­ზე. და­ვა­ფიქ­სი­რეთ ქცე­ვი­თი და კოგ­ნი­ტი­უ­რი გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბაც”, – აღ­ნიშ­ნუ­ლია კვლე­ვა­ში.

მა­თი­ვე თქმით, პლაზ­მუ­რი ფრაქ­ცი­ე­ბის მკურ­ნა­ლო­ბა თან­მიმ­დევ­რუ­ლად ეფექ­ტი­ა­ნია რო­გორც მამრ, ასე­ვე მდედრ ვირ­თხებ­ში. მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, მეც­ნი­ე­რე­ბი ვა­რა­უ­დო­ბენ, რომ ამ ტი­პის თე­რა­პი­ამ შე­საძ­ლოა ადა­მი­ან­ზე უარ­ყო­ფი­თი გავ­ლე­ნა იქო­ნი­ოს:

”ის, რაც სა­სარ­გებ­ლოა ერთი სა­ხე­ო­ბის­თვის, შე­იძ­ლე­ბა კა­ტას­ტრო­ფუ­ლი აღ­მოჩ­ნდეს მე­ო­რის­თვის“, – მათი მტკი­ცე­ბით, მრა­ვა­ლი გა­მა­ა­ხალ­გაზ­რდა­ვე­ბე­ლი მკურ­ნა­ლო­ბა მღრღნე­ლე­ბი­დან ადა­მი­ან­ზე ეფექ­ტი­ა­ნად არ გა­და­დის.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

კოვიდპანდემიამ სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა შეამცირა

მასშტაბური კვლევის თანახმად, Covid-19-ის პანდემიამ სიცოცხლის საშუალო სავარაუდო ხანგრძლივობა 1.6 წლით შეამცირა. მაჩვენებელმა პირველი ორი წლის განმავლობაში გლობალურად დაიკლო. ცვლილება მეცნიერთათვის მოსალოდნელზე მასშტაბური აღმოჩნდა.

IHME-ს მონაცემებით, სიცოცხლის სავარაუდო ხანგრძლივობა ათწლეულების განმავლობაში მატულობდა. შესაბამისად, პანდემიის პერიოდი ამ მხრივ გარდამტეხი აღმოჩნდა.

ნაშრომი ჟურნალ Lancet-ში გამოქვეყნდა.

„Covid-19-ის პანდემიამ მსოფლიოს ზრდასრულ მოსახლეობაზე იმაზე დიდი გავლენა იქონია, ვიდრე ნებისმიერმა სხვა მოვლენამ ნახევარი საუკუნის განმავლობაში, იქნება ეს კონფლიქტები თუ ბუნებრივი კატასტროფები”, — განაცხადა ოსტინ შუმახერმა, IHME-ს მეცნიერმა და ნაშრომის მთავარმა ავტორმა.

კვლევის ფარგლებში 204 ქვეყანა და ტერიტორია გააანალიზეს. 2020-2021 წლებში სიცოცხლის სავარაუდო ხანგრძლივობა მათ 84%-ში შემცირდა. მკვლევრების თქმით, ეს თვალსაჩინო მაგალითია იმისა, თუ რაოდენ გამანადგურებელი გავლენა შეიძლება იქონიოს ხალხზე ახალმა ვირუსმა.

ამ დროის განმავლობაში 15 წელს ზემოთ ადამიანთა სიკვდილიანობის მაჩვენებელი 22%-ით გაიზარდა კაცების შემთხვევაში, ქალებში კი — 17%-ით.

მეხიკო, პერუ და ბოლივია იმ ადგილებს შორისაა, სადაც სიცოცხლის საშუალო სავარაუდო ხანგრძლივობა ყველაზე მეტად შემცირდა.

საგულისხმოა, რომ IHME-ს გლობალური ავადობის ტვირთის კვლევის მონაცემებით დადებითი ტენდენციაც გამოვლინდა: ხუთ წლამდე ასაკობრივ კატეგორიაში 2021 წელს იმაზე ნახევარი მილიონით ნაკლები ბავშვი დაიხოცა, ვიდრე 2019-ში. გამოდის, ბავშვთა სიკვდილიანობა შემცირებას განაგრძობს.

ამასთანავე, პანდემიამ სიცოცხლის სავარაუდო ხანგრძლივობა შეამცირა, თუმცა, მკვლევრების თქმით, ხალხი მაინც იმაზე ბევრად დიდხანს ცოცხლობს, ვიდრე უწინ. ცნობილია, რომ 1950-2021 წლების შუალედში დაბადებისას სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა 23 წლით გაიზარდა. ეს მაჩვენებელი, კერძოდ, 49 წლიდან 72 წლამდე ავიდა.

ცნობისთვის, მკვლევართა შეფასებით, კოვიდის შედეგად 2020-2021 წლებში იმაზე 15.9 მილიონით მეტი ადამიანი დაიხოცა, ვიდრე ეს პანდემიის გარეშე მოხდებოდა. სიკვდილის შემთხვევები ან თავად ვირუსმა გამოიწვია, ანდაც პანდემიასთან დაკავშირებულმა პრობლემებმა.

კვლევამ აჩვენა ისიც, რომ დაბერებული, მდიდარი ერების მოსახლეობამ შემცირება დაიწყო, ნაკლებად შეძლებულ სახელმწიფოებში კი ეს რიცხვი ზრდას განაგრძობს.

„ეს დინამიკა უპრეცედენტო სოციალურ, ეკონომიკურ და პოლიტიკურ გამოწვევებს მოიტანს, თუნდაც მუშახელის შემცირებას ისეთ ადგილებში, სადაც ახალგაზრდა პოპულაცია მცირდება; ასევე რესურსების ნაკლებობას ისეთ ადგილებში, სადაც პოპულაციის ზომა სწრაფად განაგრძობს ზრდას”, — განაცხადა ოსტინ შუმახერმა – „მსოფლიოს ერებს ერთმანეთთან თანამშრომლობა დასჭირდებათ ნებაყოფლობითი ემიგრაციის კუთხით”.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

ორსულების დიეტა ნაყოფის სახის მახასიათებლებზე მოქმედებს – კვლევა

გაქვთ დიდი ცხვირი, რომელიც არ მოგწონთ? იქნებ წვეტიანი ნიკაპი გაქვთ, რომელიც თქვენთვის გამაღიზიანებელია?

ახალი კვლევის მიხედვით, ამაზე გავლენა ორსულობისას დედათქვენის დიეტას შეიძლება ჰქონოდა.

Nature Communications-ში გამოქვეყნებული ახალი კვლევის თანახმად, ორსულობისას ქალის დიეტას ნაყოფის სახის მახასიათებლებზე დიდი გავლენა აქვს.

მეცნიერების საერთაშორისო ჯგუფმა ადამიანის სახის ფორმირებაზე პასუხისმგებელი გენები შეისწავლა. საუბარია ცილების კომპლექს mTORC1-ზე, რომელსაც სახის მახასიათებლებზე დიდი გავლენა აქვს.

იმისთვის, რომ mTORC1-ის როლი ზუსტად გამოევლინათ, მკვლევრებმა გენმოდიფიცირებული თაგვები და ზებრა თევზები შეისწავლეს. ისინი განაყოფიერებულ მდედრ თაგვებსა და თევზებს დააკვირდნენ და ამ დროს mTORC1-ს ეფექტსაც სწავლობდნენ.

მკვლევრებმა დაადასტურეს, რომ ცილის დიდი რაოდენობით მიღება mTORC1-ზე გავლენას ახდენდა, რაც სახის ნაკვთების უფრო მკვეთრ მახასიათებლებზე აისახა. იმ შემთხვევაში თუ ცილის ნაკლები დოზით მიღებდა ხდებოდა, ასეთ დროს ნაკვთების სიმკვეთრეც მცირდებოდა. მკვლევრებმა დაასკვნეს, რომ ცილის მიღება დაკავშირებულია სახის ნაკვთების მკაფიო და მნიშვნელოვან ცვლილებებთან.

ეს კიდევ ერთხელ ადასტურებს ვარაუდს, რის მიხედვითაც დედის დიეტა ნაყოფზე მნიშვნელოვნად მოქმედებს. ასევე ცნობილია, რომ ორსულობის დროს ალკოჰოლის მიღება ნაყოფის შემდგომში ალკოჰოლზე დამოკიდებულების შანსებს ზრდის.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

კიბოს ნიშნები ბევრად ადრე შეიძლება შეინიშნოს, ვიდრე სიმპტომები გამოვლინდება

კემ­ბრი­ჯის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში ახ­ლა­ხან გახ­სნი­ლი კი­ბოს ინ­სტი­ტუ­ტის მეც­ნი­ე­რებ­მა და­ად­გი­ნეს, რომ უჯრე­დებ­ში ცვლი­ლე­ბე­ბის შემ­ჩნე­ვა იმა­ზე ბევ­რად ად­რეა შე­საძ­ლე­ბე­ლი, ვიდ­რე ისი­ნი სიმ­სივ­ნედ ჩა­მო­ყა­ლიბ­დე­ბი­ან. მეც­ნი­ერ­თა თქმით, ეს კვლე­ვა კი­ბოს მკურ­ნა­ლო­ბის რა­დი­კა­ლუ­რად სხვაგ­ვა­რი გზე­ბის შე­მუ­შა­ვე­ბას შე­უ­წყობს ხელს.

  • “ად­რე­უ­ლი კი­ბოს” ინ­სტი­ტუ­ტი სიმ­სივ­ნე­ე­ბის დაძ­ლე­ვის გზე­ბის ძი­ე­ბა­ზეა ორი­ენ­ტი­რე­ბუ­ლი, ჯერ კი­დევ მა­ნამ, სა­ნამ ისი­ნი სიმპტო­მებს წარ­მოქ­მნი­ან.

ეს კვლე­ვა ბო­ლოდ­რო­ინ­დელ აღ­მო­ჩე­ნებს და­ეყ­რდნო­ბა, რომ­ლე­ბიც აჩ­ვე­ნე­ბენ, რომ ბევრ ადა­მი­ანს წი­ნა­სიმ­სივ­ნუ­რი მაჩ­ვე­ნებ­ლე­ბი წლე­ბით ადრე უვი­თარ­დე­ბა. “კი­ბოს გან­ვი­თა­რე­ბის შე­ყოვ­ნე­ბა, შე­საძ­ლოა, წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში გაგ­რძელ­დეს, ხან ათი, ან ოცი წე­ლიც კი გრძელ­დე­ბა მა­ნამ, სა­ნამ ეს და­ა­ვა­დე­ბა პა­ცი­ენ­ტებ­ში თავს იჩენს”,- აცხა­დებს ინ­სტი­ტუ­ტის დი­რექ­ტო­რი და პრო­ფე­სო­რი რე­ბე­კა ფი­ცჯე­რალ­დი.

“ექი­მე­ბი ბო­ლოს იგე­ბენ, რომ სიმ­სივ­ნეს­თან აქვთ საქ­მე, როცა კიბო უკვე პა­ცი­ენ­ტის სხე­ულ­შია გავ­რცე­ლე­ბუ­ლი. სხვა­ნა­ი­რი მიდ­გო­მაა სა­ჭი­რო, ისე­თი, რო­მე­ლიც ტეს­ტებ­ზე დაყ­რდნო­ბით და­ად­გენს, რო­მე­ლი ადა­მი­ა­ნია კი­ბოს რის­კის ქვეშ. ასე­თი ტეს­ტე­ბის ჩა­ტა­რე­ბა ბევრ ადა­მი­ანს უნდა შე­ეძ­ლოს.”

  • ასე­თი ტეს­ტე­ბის ერთ-ერთი მა­გა­ლი­თია ცი­ტოს­პონ­ჯი (ცი­ტოღ­რუ­ბე­ლი). ეს ძაფ­ზე მი­მაგ­რე­ბუ­ლი ღრუ­ბე­ლია, რო­მე­ლიც ფი­ცჯე­რალდმა თა­ვის გუნდთან ერ­თად შე­ი­მუ­შა­ვა. მას პა­ცი­ენ­ტი მე­დი­კა­მენ­ტი­ვით ყლა­პავს, შემ­დეგ ის კუჭ­ში ფარ­თოვდბა და გზად საყ­ლა­პა­ვის უჯრე­დებს აგ­რო­ვებს. ის უჯრე­დე­ბი, რომ­ლე­ბიც პრო­ტე­ინს, სა­ხე­ლად TFF3-ს შე­ი­ცავს, ად­რე­ულ გაფრ­თხი­ლე­ბას გვაძ­ლე­ვენ, რომ პა­ცი­ენტს საყ­ლა­პა­ვის კი­ბოს რის­კი ემუქ­რე­ბა და მეთ­ვალ­ყუ­რე­ო­ბას სა­ჭი­რო­ებს, რად­გან TFF3 მხო­ლოდ წი­ნა­სიმ­სივ­ნურ უჯრე­დებ­ში გვხვდე­ბა. რაც მთა­ვა­რია, ამ ტეს­ტის ჩა­ტა­რე­ბა მარ­ტი­ვად და ფარ­თო მას­შტა­ბი­თაა შე­საძ­ლე­ბე­ლი.

“ამ­ჟა­მად, ჩვენ კი­ბოს ბევრ სა­ხე­ო­ბას ზედ­მე­ტად გვი­ან ვავ­ლენთ და სხვა­დას­ხვა მე­დი­კა­მენ­ტე­ბის გა­მო­მუ­შა­ვე­ბა გვი­წევს, რაც თან­და­თან გაძ­ვირ­და. სი­ცო­ცხლის გა­ხან­გრძლი­ვე­ბა ხში­რად რამ­დე­ნი­მე კვი­რით­ღაა შე­საძ­ლე­ბე­ლი და ისიც ათი­ა­თა­სო­ბით დო­ლა­რის ხარ­ჯზე. დროა, რომ სხვა მიდ­გო­მა ავირ­ჩი­ოთ”,- ამ­ბობს ფი­ცჯე­რალ­დი.

ად­რე­უ­ლი კი­ბოს ინ­სტი­ტუტს ქალ­მა პა­ცი­ენ­ტებ­მა 200 000-მდე სის­ხლის ნი­მუ­ში მი­ა­წო­დეს. სწო­რედ ამ ნი­მუ­შე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე შეძ­ლეს მკვლე­ვა­რებ­მა იმ ცვლი­ლე­ბე­ბის დად­გე­ნა, რაც წი­ნა­სიმ­სივ­ნუ­რი უჯრე­დე­ბის მქო­ნე პა­ცი­ენ­ტებ­ში ხდე­ბა.

“აღ­მო­ვა­ჩი­ნეთ, რომ ლე­ი­კე­მი­ის სიმპტო­მე­ბის გა­მოვ­ლე­ნამ­დე, ადა­მი­ა­ნის სის­ხლში აშ­კა­რა გე­ნე­ტი­კუ­რი ცვლი­ლე­ბე­ბი ათ წელ­ზე მეტი ხნით ადრე შე­ი­ნიშ­ნე­ბა. ეს შანსს გვაძ­ლევს, რომ მკურ­ნა­ლო­ბა ად­რე­უ­ლად ჩა­ვა­ტა­როთ და კი­ბოს გან­ვი­თა­რე­ბის შან­სე­ბი შე­ვამ­ცი­როთ”,- აცხა­დებს ფი­ცჯე­რალ­დი.

წყა­რო: theguardian

მო­ამ­ზა­და: ანა სი­ბოშ­ვილ­მა

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

მეცნიერებმა სიმსივნის უჯრედების თვითგანადგურების პოტენციურ გზას მიაგნეს – იქცევა თუ არა ეს აღმოჩენა კიბოს დამარცხების საშუალებად?

მკვლე­ვა­რე­ბი აცხა­დე­ბენ, რომ მათ კი­ბოს უჯრე­დე­ბის თვით­გა­ნად­გუ­რე­ბის გზას მი­აგ­ნეს. კა­ლი­ფორ­ნი­ა­ში მდე­ბა­რე კი­ბოს ცენ­ტრის მეც­ნი­ე­რებ­მა CD95-ის რე­ცეპ­ტორ­ში ცილა იპო­ვეს, რო­მელ­საც კი­ბოს უჯრე­დე­ბის მოკ­ვლა შე­უძ­ლია. CD95 დიდი ხა­ნია გა­ნი­ხი­ლე­ბა, რო­გორც “სიკ­ვდი­ლის რე­ცეპ­ტო­რი”, რად­გან მათ ისე­თი სიგ­ნა­ლის გაგ­ზავ­ნა შე­უძ­ლი­ათ, რო­მე­ლიც კი­ბოს უჯრე­დე­ბის “თვით­გა­ნად­გუ­რე­ბას” იწ­ვევს.

ჯო­გენ­დერ ტუ­შირ სინ­გჰი, მიკ­რო­ბი­ო­ლო­გი­ის და იმუნ­ლო­გი­ის დე­პარ­ტა­მენ­ტის ასო­ცი­რე­ბუ­ლი პრო­ფე­სო­რი და კვლე­ვის უფ­რო­სი ავ­ტო­რი ახა­ლი აღ­მო­ჩე­ნით კმა­ყო­ფი­ლია და იმე­დოვ­ნებს, რომ ეს სიმ­სივ­ნის მკურ­ნა­ლო­ბა­ში გა­დამ­წყვეტ ნა­ბი­ჯად იქ­ცე­ვა.

“ახ­ლად აღ­მო­ჩე­ნილ თე­რა­პი­ას, სიმ­სივ­ნუ­რი უჯრე­დე­ბის მოკ­ვლას­თან ერ­თად, იმუ­ნო­თე­რა­პი­ის ეფექ­ტი­ა­ნო­ბის გაზ­რდაც შე­ეძ­ლე­ბა. ეს სიმ­სივ­ნის წი­ნა­აღ­მდეგ მი­მარ­თუ­ლი ორ­მა­გი დარ­ტყმა იქ­ნე­ბა”, – ნათ­ქვა­მია მკვლე­ვარ­თა გან­ცხა­დე­ბა­ში.

ექ­სპერ­ტე­ბი იმე­დოვ­ნე­ბენ, რომ კი­ბოს სა­მო­მავ­ლო მე­დი­კა­მენ­ტებს შე­ეძ­ლე­ბათ გა­აძ­ლი­ე­რონ CD95-ის რე­ცეპ­ტო­რე­ბის აქ­ტი­ვო­ბა, რათა სიმ­სივ­ნე­ე­ბის წი­ნა­აღ­მდეგ საბ­რძოლ­ვე­ლი ახა­ლი ია­რა­ღი შე­იქ­მნას, რომ­ლებ­საც ის­ტო­რი­უ­ლად ქი­რურ­გი­ით, ქი­მი­ო­თე­რა­პი­ით და რა­დი­ა­ცი­ით მკურ­ნა­ლობ­დნენ. კვლე­ვის ხელ­მძღვა­ნელ­მა, ტუ­შირ სინ­გჰ­მა აღ­ნიშ­ნა, რომ კი­ბოს მკვლე­ვა­რებს ახლა შე­უძ­ლი­ათ კლი­ნი­კუ­რი კვლე­ვე­ბი­დან ადა­მი­ა­ნის სიმ­სივ­ნის ნი­მუ­შე­ბი შე­აგ­რო­ვონ, რათა ამ აღ­მო­ჩე­ნე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით ახა­ლი ანა­ლი­ზი ჩა­ა­ტა­რონ.

წყა­რო: nypost

მო­ამ­ზა­და: ანა სი­ბოშ­ვილ­მა

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

თვალის გუგებზე დაკვირვებით, გულის უკმარისობით გარდაუვალი სიკვდილის დადგენა შეიძლება

ბევრ ადამიანს აინტერესებს, როგორ უნდა დადგინდეს გარდაუვალი სიკვდილი თვალებზე დაკვირვებით. ექიმებმა  დაადგინეს, რომ თუ გუგები პატარავდება, გულის უკმარისობით სიკვდილის ალბათობა იზრდება.

კიტასატოს საუნივერსიტეტო საავადმყოფოს მკვლევრები დარწმუნებულნი არიან, რომ ადამიანების თვალებს შეუძლიათ იწინასწარმეტყველონ მათი მოახლოებული სიკვდილი, გულის უკმარისობის გამო. კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა კარდიოლოგიისადმი მიძღვნილ ერთ-ერთ ცნობილ ევროპულ პუბლიკაციაში.

მეცნიერებმა შეისწავლეს 870 პაციენტის გუგის ზომა და შემდეგ ორი წლის განმავლობაში აკვირდებოდნენ მათ.  კვლევის შედეგად მათ დაადგინეს, რომ გულის უკმარისობით დაავადებული ადამიანები, რომელთაც პატარა გუგები ჰქონდათ, 2-ჯერ უფრო ხშირად იღუპებოდნენ, ვიდრე ისინი, ვისაც დიდი გუგები აქვთ.

გარდა ამისა, პაციენტები პატარა გუგებით, დაბრუნდნენ კლინიკაში შემთხვევათა 50%-ში. მსხვილი გუგებით კი 28%.

კვლევის წამყვანი ავტორის, დოქტორი კოჰეი ნოზაკის თქმით, კვლევამ აჩვენა, რომ გუგების ანალიზი არის ახალი მეთოდი, რომელიც დაგეხმარებათ სიკვდილის ან შემდგომი ჰოსპიტალიზაციის მაღალი რისკის მქონე პაციენტების იდენტიფიცირებაში. ეს ხელს უწყობს დროულ ჩარევას და გავლენას ახდენს პერსპექტივაზე.

გარდა ამისა, იაპონელმა მეცნიერებმა ასევე აღნიშნეს, რომ გუგებზე დაკვირვება სხვა დაავადებების დიაგნოსტირებისთვისაც გამოიყენება. მაგალითად, ალცჰაიმერის დაავადება.
ქრონიკული ფორმა ვითარდება ხანგრძლივი დროის განმავლობაში. იგი ხასიათდება შემდეგი სიმპტომებით:

ქოშინი;
შეშუპება;
დაღლილობა და ა.შ.
გულის უკმარისობის გამო საავადმყოფოში მოთავსებული ადამიანების 45%-მდე იღუპება ჰოსპიტალიზაციის შემდეგ ერთი წლის განმავლობაში. უმეტეს შემთხვევაში, ადამიანები იღუპებიან ჰოსპიტალიზაციის შემდეგ 5 წლის განმავლობაში.

ამიტომ, ნოზაკის აზრით, ძალზე მნიშვნელოვანია ისეთი მეთოდების მოძიება, რომლითაც შესაძლებელი იქნება პაციენტების იდენტიფიცირება, რომლებიც დიდი ალბათობით დაიღუპებიან ან დაბრუნდებიან კლინიკაში. თქვენ შეგიძლიათ შეამციროთ გულის უკმარისობის რისკი არა მხოლოდ ფიზიკური აქტივობით, არამედ მარილის მიღების შეზღუდვით დღეში არაუმეტეს 5 გრამით.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

მეცნიერებს „ხელოვნური” სიცოცხლის შექმნა სურთ – კვლევა

ერთ-ერთი თეორიის მიხედვით, სიცოცხლე გაჩნდა მაშინ, როდესაც რნმ-მა საკუთარი თავის რეპლიკაცია დაიწყო. და, აი, ახლა მკვლევრების თქმით, მათ ამ პროცესის ნაწილი გაიმეორეს.

Washington Post-თან ინტერვიუში მეცნიერები ამბობენ, რომ შექმნეს რნმ-ის მოლეკულა, რომელიც სხვა ტიპის რნმ-ის ასლებს ქმნის. ეს ლაბორატორიულ პირობებში ადრეულ დედამიწაზე სიცოცხლის გაჩენის სიმულირებაა.

მკვლევრებს მიაჩნიათ, რომ დნმ-ისა და ცილების გაჩენამდე არსებობდა რნმ. სწორედ ამ მიდგომას მიმართეს მკვლევრებმა და ე.წ. „პირველად სუპში” რნმ საწყის ინგრედიენტად გამოიყენეს.

მკვლევრებმა ლაბორატორიაში დამზადებული რნმ-ის მოლეკულა შექმნეს, რომელიც ზუსტად აკოპირებდა სხვებს და შედეგად წარმოიქმნა ფერმენტი. ახლა, როდესაც ეს მოხდა, შესაძლებელია სიცოცხლის ადრეული ეტაპის შესწავლა.

„ლაბორატორიაში შექმნილ მოლეკულას თვითგამრავლება ჯერ არ შეუძლია, მაგრამ ის ამისკენ წინ გადადგმული ნაბიჯია. თუ რნმ საკუთარი თავის გამრავლებას შეძლებს, მაშინ ის ცოცხალია. ეს არის გზა, რომელიც ლაბორატორიაში სიცოცხლის გაჩენამდე მიგვიყვანს”, – თქვა კვლევის ავტორმა, ჯარელ ჯოისმა.

კვლევაში აღნიშნულია, რომ „დარვინისეული ევოლუციის” დასაწყებად რნმ-მა ორიგინალის იდენტური ასლები უნდა შექმნას. თუ რამე არასწორად წარიმართა, ყველაფერი სწრაფად უარესდება და ყოველი მომდევნო ასლი უფრო ბუნდოვანი ხდება.

„თუ შეცდომის მაჩვენებელი მაღალია, თქვენ ვერ შეინარჩუნებთ გენეტიკურ ინფორმაციას”, — განმარტა ჯოისმა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 2 3 4 99
Page 2 of 99