close

ისტორია

ისტორიამსოფლიორელიგია და მეცნიერება

ჟანა დარკის კოცონზე დაწვიდან 587 წელი გავიდა – ორლეანელი ქალწულის ისტორია

587 წლის წინ – 1431 წლის 30 მაისს, რუანში კოცონზე დაწვეს 19 წლის ქალწული, რომელსაც ხალხი ღვთისმშობელს ადარებდა.

ჟანა დარკი ასწლიანი ომის დროინდელი ფრანგი სახალხო გმირია, რომელიც საფრანგეთის ჯარს ჩაუდგა სათავეში და ინგლისელი დამპყრობლებისაგან გაათავისუფლა ქალაქი ორლეანი (1429 წელს.)  ორლეანელი ქალწული სათავეში ჩაუდგა 10-ათასიან საფრანგეთის არმიას, რომელმაც ინგლისელებს  მწარე მარცხი აგემა და უკან დახევა აიძულა. დარკის დამსახურებით,  7 თვის მანძილზე ინგლისელებისგან ალყაში მოქცეული ქალაქი ოთხ დღეში გაათავისუფლა. ინგლისელებს ერთადერთი ქალაქი უწევდა წინააღმდეგობას – ორლეანი.

თუმცა, მის შემდგომ წარმატებებს  თვით ფრანგთა მეფემ  -კარლოს მეშვიდემ და სამღვდელოებამ შეუშალა ხელი.

როგორც ცნობილია, დარკი ხილვებზე საუბრობდა, სწორედ ეს გამოიყენეს ინგლისელებმა და  ორლეანელი ქალწულის წარმატებას დემონურ ძალებს მიაწერეს. რაც, პრინციპში, კათოლოკურ ეკლესიასაც აწყობდა, რადგანაც, მათ არ მოსწონდათ ხალხის დამოკიდებულება ჟანასადმი და მისი შედარება ღვთისმშობელთან.  ორლეანთან გამარჯვებიდან ერთი წელიც კი არ იყო გასული -1430 წლის 23 მაისს ერთ-ერთი უბრალო შეტაკებისას ჟანა ტყვედ ჩავარდა. იგი ტყვედ აიყვანეს არა ინგლისელებმა, არამედ ბურგუნდებმა (გერმანელ ტომთა შთამომავლები, რომლებიც ცხოვრობდნენ საფრანგეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთში), რომლებმაც ჟანა დარკი გაყიდეს ინგლისელებზე.

ვერაგული ღალატით, დარკი მტერს ტყვედ ჩაუვარდა, ხოლო მის გამოსყიდვაზე მეფემ და ეპისკოპოსმა უარი თქვეს.

საბოლოოდ, ინკვიზიციამ ქალწულ გმირს – როგორც ჯადოქარს, კოცონზე დაწვა მიუსაჯა.

საინტერესოა, რომ 1450 წელს კარლოს მეშვიდის ბრძანებით პროცესი გადაისინჯა და ქალწული გაამართლეს.

1920 წელს იგი კათოლიკურმა ეკლესიამ ჟანა დარკი გმირად აღიარა.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორიაკულტურამსოფლიოსაქართველო

გაერომ შოთა რუსთაველის 850 წლის იუბილეს აღსანიშავად საფოსტო მარკა გამოსცა

გაეროს საქართველოს პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის 100 წლისთავისადმი მიძღვნილ საზეიმო ღონისძიებაზე გაეროს საფოსტო ადმინისტრაციის მიერ გამოცემული  შოთა რუსთაველის საიუბილეო მარკის პრეზენტაცია გაიმართა. საფოსტო მარკები შოთა რუსთაველის დაბადების 850-ე წლის იუბილეს მიეძღვნა.

გაეროში დამკვიდრებული პრაქტიკით, საზეიმო თარიღები აღინიშნება სპეციალური საფოსტო მარკის გამოცემით, რომლის თემატიკა ეფუძნება ქვეყნების ეროვნულ-კულტურულ მახასიათებლებს.

ეს პირველი შემთხვევაა, როდესაც გაერო გამოსცემს სპეციალურ საფოსტო მარკას საქართველოს თემატიკაზე, რაც საქართველოსა და მისი მრავალსაუკუნოვანი ისტორიის, ასევე რუსთაველის გენიის და მსოფლიო ცივილიზაციის საგანძურში საქართველოს მიერ შეტანილი წვლილის კიდევ ერთი დიდი აღიარებაა.

აღნიშნული მარკების თემატიკის და დიზაინის შესამუშავებლად ინტენსიური კონსულტაციები მიმდინარეობდა გაეროსთან საქართველოს მუდმივ წარმომადგენელობასა და ეკონომიკის სამინისტროს   შორის. მის შემუშავებაში ასევე აქტიურად მონაწილეობდნენ საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს, საქართველოს კულტურის და სპორტის სამინისტროს და საქართველოს ეროვნული მუზეუმის წარმომადგენლები.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოაისტორიასაქართველო

ზუგდიდის ბოტანიკურ ბაღში მდებარე ქვის კულტურულ ძეგლად აღიარებას ითხოვენ

ზუგდიდში მცხოვრებმა მკვლევარმა ციცო შენგელაიამ ზუგდიდის ბოტანიკურ ბაღში მდებარე ქვის ფილის ისტორიაზე ნაშრომის პრეზენტაცია გამართა.

მკვლევარის ვერსიით, ქვა, რომელიც მე-17 საუკუნიდან ისტორიულ-სამართლებრივი მნიშვნელობის ძეგლს, ე.წ ქვა ტახტს  წარმოადგენდა, იდგა დადიანების სასახლის ეზოში, ცაცხვის ხის ქვეშ და აქ ხორციელდებოდა მართლმსაჯულება.

მისივე თქმით, ისტორიული ქვ კულტურულ ძეგლად უნდა გამოცხადდეს და დადიანების სასახლის ეზოში დაბრუნდეს.

„20 წელია, რაც კვლევას ვაწარმოებ ისტორიულ წყაროებზე დაყრდნობით, საველე მუშაობით. ვფიქრობ, რომ ქვა, რომელიც ახლა ბოტანიკურ ბაღში მდებარეობს, უნდა დაუბრუნდეს თავის ადგილს, ცაცხვის ხეს სასახლის ეზოში“, – განაცხადა ციცო შენგელაიამ.

ისტორიკოსის ვერსიას ქვის მდებარეობის შესახებ პრეზენტაციაზე მოწვეულ სტუმრებს შორის დისკუსია მოჰყვა. ნაწილის აზრით, კვლევას სჭირდება მეტი ისტორიული წყაროს წარმოდგენა, ნაწილი კი ფიქრობს, რომ ქვის ისტორია მეტ ყურადღებას იმსახურებს და მისი პირვანდელ ადგილას დაბრუნება ფართო მსჯელობის საგანი უნდა გახდეს.

მათ შორის არის ზუგდიდის საკრებულოს დეპუტატი სანდრო სორდია. მისი თქმით, ქვის ისტორიის გაცნობით ტურისტებს ექნებათ საშუალება გაიგონ, თუ როგორი ევოლუცია განიცადა ქართულმა მართლმსაჯულებამ.

ბოტანიკური ბაღის დირექტორმა ზვიად ქარჩავამ განაცხადა, რომ ის წინააღმდეგია ბაღის ტერიტორიიდან ქვის გატანის, რადგან მისი აზრით, „სწორედ ბოტანიკური ბაღი უნდა დაიტვირთოს ტურისტებისთვის სანახაობრივად“.

კვლევის პრეზენტაციას, რომელიც ზუგდიდის დემოკრატიული ჩართულობის ოფისში გაიმართა, არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები, ისტორიკოსები, მოქალაქეები და ჟურნალისტები ესწრებოდნენ.

მკვლევარის ვერსიით, ქვა, რომელიც მე-17 საუკუნიდან ისტორიულ-სამართლებრივი მნიშვნელობის ძეგლს, ე.წ „ქვა ტახტს“ წარმოადგენდა, იდგა დადიანების სასახლის ეზოში, ცაცხვის ხის ქვეშ და აქ ხორციელდებოდა მართლმსაჯულება.

მისივე თქმით, უნდა მოხდეს ისტორიული ქვის კულტურულ ძეგლად გამოცხადება და დადიანების სასახლის ეზოში დაბრუნება.

ისტორიკოსის ვერსიას ქვის მდებარეობის შესახებ პრეზენტაციაზე მოწვეულ სტუმრებს შორის დისკუსია მოჰყვა.

ბოტანიკური ბაღის დირექტორმა ზვიად ქარჩავამ განაცხადა, რომ ის წინააღმდეგია ბაღის ტერიტორიიდან ქვის გატანის, რადგან მისი აზრით, „სწორედ ბოტანიკური ბაღი უნდა დაიტვირთოს ტურისტებისთვის სანახაობრივად“.

კვლევის პრეზენტაციას, რომელიც ზუგდიდის დემოკრატიული ჩართულობის ოფისში გაიმართა, არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები, ისტორიკოსები, მოქალაქეები და ჟურნალისტები ესწრებოდნენ.

წყარო:  LIVEPRESS

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ისტორიაკულტურასაქართველო

დავით გარეჯი „ევროპა ნოსტრას“ საფრთხეში მყოფი ძეგლების ფინალურ ნუსხაში მოხვდა

დავით გარეჯიევროპა ნოსტრასსაფრთხეში მყოფი ძეგლების ფინალურ ნუსხაში მოხვდა. აღნიშნულთან მიმართებით, ხელოვნების საერთაშორისო ცენტრში დღეს ბრიფინგი გაიმართა, რომელიც დავით გარეჯის კომპლექისევროპა ნოსტრას“ „განსაკუთრებული საფრთხის ქვეშ მყოფი 7 ძეგლის პროგრამისსაბოლოო 7 ფინალისტ შორის მოხვედრას ეძღვნებოდა.

აღნიშნული ფაქტის მნიშვნელობის შესახებ ბრიფინგზე ხელოვნების საერთაშორისო ცენტრის ხელმძღვანელმა და ამ ძეგლის ნომინატორმა მაკა დვალიშვილმა, კულტურისა და სპორტის მინისტრის მოადგილემ ლევან ხარატიშვილმა, მეუფე დავითმა, კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს გენერალურმა დირექტორმა ნიკოლოზ ანთიძემ ისაუბრეს.

მაკა დვალიშვილის განცხადებით, დავით გარეჯისევროპა ნოსტრას“ 7 ძეგლთა ნუსხაში მოხვედრა ნიშნავს მისი, როგორც ევროპულ, ასევე მსოფლიო დონეზე აღიარებას, როგორც ისტორიული, კულტურული, ასევე სახელოვნებო კუთხით. მისივე თქმით, ეს პირველ რიგში ნიშნავს, რომ ამ ტერიტორიის დაცვა და ზედამხედველობა ევროპულმა კულტურულმა მემკვიდრეობამ უნდა განახორციელოს.

„ამ მიზნით დაგეგმილია რამდენიმე ეტაპის სამუშაოების განხორციელება. პირველ ეტაპზე, საქართველოში მსოფლიო დონის კულტურული მემკვიდრეობის ექსპერტთა მისია ჩამოვა. ისინი შეისწავლიან ადგილზე მდგომარეობას და მისი განვითარების გეგმას შეიმუშავებენ. შემდეგ, ამაზე დაყრდნობით მოხდება დამატებით სახსრების მოძიება“, – განაცხადა მაკა დვალიშვილმა.

თავის მხრივ, კულტურისა და სპორტის მინისტრის მოადგილემ – ლევან ხარატიშვილმა აღნიშნა, რომ ეს პროექტი არა მარტო დავით გარეჯის სამონასტრო კომპლექსის, არამედ მისი ლანდშაფტის დაცვასაც ითვალისწინებს.

„ჩვენ აპრილის თვეში ველოდებით „ევროპა ნოსტრას“ ექსპერტების ჩამოსვლას საქართველოში, რათა ძეგლის არსებული მდგომარეობა შეფასდეს. ექსპერტების მხრიდან განისაზღვრება სამოქმედო გეგმა და რეკომენდაციები. ამის შემდეგ კი ,,ევროპა ნოსტრას” მხრიდან მოხდება თანხების მოძიება, როგორც ადგილობრივი ფონდებისა და კერძო პირების მეშვეობით, ასევე საერთაშორისო

დონეზე. კერძოდ, ამ პროცესში ჩართული იქნება ევროპის საინვესტიციო ბანკი და ევროპის განვითარების ბანკი“, – განაცხადა ხარატიშვილმა.

 

წყარო: http://www.culture.gov.ge

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაისტორიაკვლევებიმსოფლიო

ეგვიპტეში 2,000 წლის სასაფლაო აღმოაჩინეს

ეგვიპტელმა არქეოლოგებმა აქამდე უცნობი ნეკროპოლისი აღმოაჩინეს, რომელიც ასწლეულების განმავლობაში ხელუხლებელი იყო.

2 000-ზე მეტი წლის სასაფლაო ფარაონული გვიანი პერიოდით თარიღდება და, სულ მცირე, 8 სამარხს შეიცავს, თითოეულ მათგანში კი რამდენიმე  სარკოფაგია.

კაიროს სამხრეთით ახლად აღმოჩენილი მიწისქვეშა საფლავის კომპლექსი ხმუნის ნეკროპოლისიდან  ექვს კილომეტრში მდებარეობს.

გათხრები გასული წლის ბოლოს დაიწყო. მკვლევართა ჯგუფი ეძებდა  უძველესი ეგვიპტის მე-15 ადმინისტრაციულ განყოფილებას.

განსაკუთრებული აღნიშვნის ღირსია თოტის ქურუმის ერთ-ერთი საფლავი – იბისისთავიანი სიბრძნის, არბიტრაჟის, დამწერლობის, მეცნიერების, ჯადოსნობისა და გარდაცვლილთა განაჩენის ღმერთი.

საფლავში აღმოჩენილ იეროგლიფებზე ქურუმი მოხსენიებულია, როგორც – Djehuty-Irdy-Es, ასევე, როგორც ,,დიდი ხუთიდან ერთ-ერთი”.

საფლავში ასევე აღმოჩნდა თაბაშირისგან დამზადებული რამდენიმე ქილა. ოთხ მათგანს ღმერთი ჰურუსის ოთხი შვილის თავი აქვს. მათში მუმიფიცირებული ქურუმის ორგანოები დღემდე კარგადაა შემონახული.

საფლავში ასევე აღმოჩენილია 1000-მდე მოსამსახურის თიხისგან გაკეთებული ფიგურა, რომლებიც ეგვიპტელ დიდგვაროვნებთან იმ მიზნით მოათავსეს, რომ იმ ქვეყნად  მომსახურებოდნენ.

მუმია შემკობილია ბრინჯაოს საყელოთი, რომელიც ასახავს ქალღმერთ Nut-ს, რომელიც იმ ქვეყნად ფრთებით ,,იცავდა” გარდაცვლილებს. მუმიაზე ასევე აღმოაჩინეს ლურჯ და-წითელმძივებიანი ძვირფასი ქვა, ბრინჯაოს მოოქროვილი ფილები, სპილოს ძვლითა და კრისტალით მორთული ორი თვალი და ნახევრად ძვირფასი ქვების ოთხი ამულეტი.

სასაფლაოში 13 საფლავი იყო. ვარაუდობენ, რომ ერთ-ერთი საფლავი დიდგვაროვან ოჯახს ეკუთვნის; საერთო ჯამში, კომპლექსში 8 საფლავი და 40 სარკოფაგი აღმოაჩინეს.

 

წყარო: ttps://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ისტორიაკულტურამსოფლიოსაქართველო

უშგულელი მხატვარი – ფრიდონ ნიჟარაძე  ,,The Independent-ის“ ყურადღების  ცენტრში მოექცა

საქართველომ უკვე ბევრი ტურისტის ყურადღება მიიპყრო და  თბილისი ქალაქური გართობის ახალი ცხელი წერტილი გახდა, მაგრამ ადგილი, რომელსაც ტურისტები მანძილის გამო ხშირად ვერ სტუმრობენ – უშგულია. უშგული რეგიონის ერთ-ერთი ყველაზე მოშორებით მდებარე და ევროპის ყველაზე მაღალი დასახლებაა და ის ამჯერად ბრიტანული გავლენიანი გამოცემის – „The Independent-ის“ ყურადღების ცენტრში მოექცა.

სტატია რომელიც უშგულს მიეძღვნა, ბრიტანელ ჟუნალისტს – ნიკ რედმეინს ეკუთვნის, იგი საკუთარი მოგზაურობის შთაბეჭდილებას ბრიტანელ და არა მარტო ბრიტანელ მკითხველს უზიარებს. ,,სვანეთის კულტურა განსხვავებული და დამატყვევებელია – ქართული ენის უძველესი  დიალექტითა და მართლმადიდებლურ ქრისტიანობამდელი რწმენა-წარმოდეგენებით. ყოველწლიურად, ექვსთვიანი ზამთრის პირობებში, ეს ტერიტორია, ფაქტობივად, იზოლირდება დანარჩენი სამყაროსგან, ამიტომ 2000-იან წლებამდე აქ სრულყოფილად ვერ მოქმედებდა სახელმწიფოებივი კანონები და, შესაბამისად, სისხლიანი დაპირისპირებები თუ ყაჩაღობა იყო ფართოდ გავრცელებული. თუმცა, პოსტსაბჭოური ქაოსიდან თავის დაღწევის შემდეგ მთელ ქვეყანაში და სვანეთშიც გარემო უფრო უსაფრთხო გახდა.” – აღნიშნავს ის სტატიაში.

ჟურნალისტი განსაკუთრებით შთაბეჭდილების ქვეშ მოუქცევია უშგულის ყველაზე დიდ სოფელს  – ჟიბიანს (სვან. ზემო სოფელი), რომლის უძველესი თავდაცვითი კოშკები გადმოჰყურებენ დაკლაკნილ ბილიკებსა და საძოვებზე გაფენილ საქონელს.

ჟიბიანის მცხოვრებთა შორის არის სიურეალისტი მხატვარი ფრიდონ ნიჟარაძეც, რომელიც ჩაკეტილ ცხოვრებას ეწევა და იშვიათად  თუ გასცემს ინტერვიუებს, ჟურნალისტთან საუბარში მან აღნიშნა, რომ 1970-იან წლებში თბილისში სწავლობდა, მაგრამ ეს მისთვის არაფრისმომცემი იყო, რადგან აკძალული იყო იმის დახატვა, რაც მას სურდა, „საბჭოეთის წინააღმდეგ გამოვედი, როდესაც ქართული ენა აკრძალეს, მათ კი ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში მომათავსეს და ნარკოტიკებით მაბრუებდნენ, მას შემდეგ ჯანმრთელობის პრობლემები მაქვს” – აღნიშნა მხატვარმა ნიკთან საუბარში.

უშგულს რაც შეეხება, ფრიდონი დღეს მიმდინარე მოვლენებს მკვდრეთით აღდომასთან აიგივებს და ჟურნალისტს თავის კიდევ ერთ ფსიქედელიურ ნახატს აცნობს ,,ეს განსაკუთრებულია, 1999 წელს დავხატე და თუ კი გაიყიდება, ამ ფულს უშგულის მცხოვრებთ გადავცემ – იმ ადამიანებს, რომლებიც აქაურ ზამთარსაც უძლებენ” -ამბობს ის.

 

მასალა მოამზადა: თამარ დევდარიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

 

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაისტორიაკვლევები

ჰობიტები თანამედროვე ადამიანთან შეჯახების შედეგად განადგურდნენ

მეცნიერები ირწმუნებიან, რომ ადამიანის გადაშენებული სახეობა – ,,ჰობიტი” მშობლიური ფლორენსიენსის კუნძულიდან იმაზე ადრე გაქრა, ვიდრე ამას აქამდე ფიქრობდნენ და, სავარაუდოდ, ამ საქმეში თანამედროვე ადამიანის წინაპრის ხელი ურევია. 
მკვლევარებმა ოთხშაბათს განაცხადეს, რომ მათ ხელახლა გამოთვალეს ჰომო ფლორენსიენსის (Homo Floresiensis) სახეობის ძვლები, რომელიც ინდონეზიის ფლორენსის კუნძულზე აღმოაჩინეს, და დაადგინეს, რომ იგი დაახლოებით 50,000 წლის წინ გადაშენდა და არა 12,000 წლის წინ, როგორც ამას მანამდე ვარაუდობდნენ.
2003 წელს ჰობიტების აღმოაჩინა სამეცნიერო სენსაციად იქცა. გამოთვალეს ჰომო ფლორენსიენსი დაახლოებით 106 სმ სიმაღლის იღო. გააჩნდა პატარა, შიმპანზის ზომის ტვინი, გამოიყენებდა ქვის იარაღებს.
მეცნიერების განცხადებით, მათ ჯერჯერობით არ გააჩნიათ იმის პირდაპირი მტკიცებულება, რომ ჰობიტები ჰომო საპიენსებს გადაეყარნენ, თუმცა ამ დროისთვის თანამედროვე ადამიანის წინაპარი დაახლოებით იმ პერიოდისთვის რეგიონის სხვა კუნძულებზე უკვე იმყოფებოდა და ავსტრალიას დაახლოებით 50, 000 წლის წინ მიაღწია.
ავსტრალიის უნივერსიტეტის გეოქრონოლოგისტ ბერტ რობერტსის განცხადებით, შესაძლოა ჰომო საპიენსმა ჰობიტების გადაშენებაში გარკვეული როლი ითამაშა და ეს საკითხი შემდგომი კვლევების საგნად უნდა იქცეს.
2007 -2014 წლებში ჩატარებული გათხრების შედეგად მეცნიერებმა ჰომო ფლორენსიენსების ძვლებისა და ნაშთების ნალექი  ხელახლა შეაფასეს.
აღმოჩნდა, რომ ჰობიტების ჩონჩხის ნაშთები 60,000 -100,000 წლის იყო, მათი ქვის იარაღები კი – 50,000- 190,000 წლის.
გონიერი ადამიანი ანუ ჰომო საპიენსი (თამანედროვე ადამიანის წინაპარი) აფრიკაში პირველად დაახლოებით 200,000 წლის წინ გამოჩნდა და ამის შემდეგ გავრცელდა დანარჩენ მსოფლიოში.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქიტექტურა/დიზაინიისტორიაკულტურასაქართველო

Europa Nostra-ს განადგურების პირას მყოფი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლთა სიაში საქართველოს 2 ისტორიული ძეგლი მოხვდა

Europa Nostra-მ, ევროპის წამყვანმა ძეგლთა დაცვის ორგანიზაციამ, 2018 წლის ევროპაში არსებული, განაგურების პირას მყოფი 12 ისტორიული ძეგლი დაასახელა, რომელთა შორის, 2 საქართველოშია. ამ წინასწარი სიიდან 7 ისტორიულ ძეგლის ამოირჩევენ და ჩართავენ ევროპის კულტურული მემკვიდრეობის აღდგენისა და შენახვის პროგრამაში.

საქართველოსთან ერთად, აღნიშნულ სიაში მოხვდა ალბანეთი, ავსტრია, ბელგია, ბულგარეთი, იტალია, რუმინეთი, ესპანეთი, თურქეთი და გაერთიანებული სამეფო.

რაც შეეხება საქართველოს, ორგანიზაციის ექსპერტები შეფასებით, პროგრამაში ჩასართველად ნომინირებულია ჭიათურა და დავით გარეჯის სამონატრო კომპლექსი.

ჭიათურა: საბაგირო გზები

ჭიათურაში საბაგირო გზები 1913 წლიდან ფუნქციონირებას. საბაგირო ქსელი 18 ადამიანზე იყო გათვლილი და გარდა მგზავრების გადაყვანისა, ჰქონდა ტვირთის ტრანსპორტირების ფუნქციაც, რომელიც, Europa Nostra-ს შეფასებით, უნიკალურია არქიტექტურული სტილისა და ინჟინერული სიახლეების თვალსაზრისით. ამიტომაც, ჭიათურასა და მის საბაგირო ქსელს  ინდუსტრიული და ისტორიული ძეგლის სტატუსი მიენიჭა და სავარაუდოა, რომ, ნომინაციის შემდეგ, ევროპის კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის პროგრამაშიც შევა.

დავით გარეჯის სამონასტრო კომპლექსი

მე-6 საუკუნეში აგებული დავით გარეჯის სამონასტრო კომპლექსი 22 მონასტრისა და 5000-მდე სამლოცველო/გამოქვაბულისგან შედგება. ქვის არქიტექტურის, შუა საუკუნეების ფრესკებისა და არქეოლოგიური მიგნებების გათვალისწინებით, ორგანიზაცია მას „ქართული კულტურის შედევრს“ უწოდებს, რომელსაც ეროვნული მნიშვნელობა აქვს. თუმცა, სამონასტრო კომპლექსი მნიშვნელოვანი საფრთხის ქვეშაა. პირველ რიგში, პრობლემას წარმოადგენს ქვების შლა, რაც სტრუქტურულ ზიანს აყენებს არქიტექტურულ ძეგლს. ის ფაქტი, რომ დავით გარეჯის სამონასტრო კომოპლექსი კვლავ ფუნციონირებს, კიდევ უფრო მნიშვნელოვანს ხდის მისი დაცვისა და აღდგენის ფაქტს.

საბოლოო პასუხები მარტის თვეში გახდება ცნობილი.

 

წყარო: europanostra.org

მასალა მოამზადა:  ცირა შვანგირაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორიაკვლევებიკულტურა

არქეოლოგებმა არტემისის დაკარგული ტაძარი აღმოაჩინეს

არქეოლოგებმა ანტიკური ბერძნული ტაძარი აღმოაჩინეს. აღმოჩენამ წერტილი დაუსვა საიდუმლოს, რომელიც 100 წელზე მეტია ექსპერტების ყურადღებას იპყრობს.

ნადირობისა და მთვარის ქალღმერთის, არტემისის პატივსაცემად აგებული ტაძრის ნანგრევები ერეთრიადან დაახლოებით 10 კმ-ში აღმოაჩინეს. შენობა დაახლოებით ძვ. წელთაღრიცხვით მე-6-3 საუკუნით თარიღდება.

გარღვევა საბერძნეთში მდებარე შვეიცარიის არქეოლოგიური სკოლის (SASG) გუნდმა სპორტისა და კულტურის სამინისტროსთან თანამშრომლობით მოახდინა.

არქეოლოგები არტემისის ტაძარს ერეთრიას მახლობლად მე -19 საუკუნიდან უშედეგოდ ეძებდნენ. ისინი გეოგრაფ სტრაბონის ჩანაწერებს ეფუძნებოდნენ, რომელიც ერეთრიას დიდი ხნის დაკარგული ტაძრის ლოკაციად აღწერსმა, დენის კნოფლერმა განაცხადა, რომ სტრაბონმა არასწორად გამოთვალა ტაძრის სავარაუდო მდებარეობა და ის ერეთრიადან დაახლოებით 11 კმ-ში მდებარეობდა.

თუმცა აქამდე ვერავინ მოხერხა იმის მტკიცებულების პოვნა, რომ აღნიშნული ტერიტორია სწორედ ისაა, რასაც ამდენი წელია მეცნიერები ეძებენ.

 

 

წყარო: http://www.dailymail.co.uk

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაისტორიაკვლევებიკულტურა

სამკაულის შექმნისა და განვითარების ისტორია

 სამკაულის ისტორიის საწყისები წარსულ ათასწლეულთა წიაღში იკარგება. სპილენძ-ბრინჯაოს ხანიდან მოყოლებული (ძვ. წ. IVII ათასწლეული), როცა ადამიანი ლითონს დაეუფლა, ლითონმა, განსაკუთრებით ოქრომ და ვერცხლმა, სამკაულის წარმოებაში უპირველესი ადგილი დაიმკვიდრა.

ამის ძირითადი მიზეზი იყო ამ კეთილშობილი ლითონების, ოქროსა და ვერცხლის, მიმზიდველი ფერი და ბზინვარება, მათი ქიმიური მდგრადობა. გარდა ამისა, ორივე ეს ლითონი, განსაკუთრებით კი ოქრო, არაჩვეულებრივად პლასტიკურია, რის გამოც, შეუცვლელი მასალაა სამკაულის წარმოებაში.

ოქრომჭედლობა, როგორც ხელოსნობის დარგი, წარმოშობიდანვე მნიშვნელოვანწილად სწორედ სამკაულთა წარმოებას ემსახურებოდა. ამდენად, ოქრომჭედლობის განვითარების ისტორია ძირითადად ემთხვევა სამკაულის ისტორიას. თუმცა ვერავინ იტყვის, როდის შეიმკო პირველად თავი ადამიანმა. პირველი სამკაული იყო ის, რასაც ბუნება პირველყოფილ ადამიანს მზამზარეულად სთავაზობდა; ყვავილებითა და მცენარეული რტოებით შემკობის წესი კაცობრიობას დღემდე გამოჰყვა. ბრინჯაოს ხანაში საბოლოოდ ჩამოყალიბდა სამკაულთა ძირითადი სახეობები – ბეჭედი, სამაჯური, გულსაკიდი, ყელსაბამი, საყურე და დიადემა (შუბლის შესამკობელი) და შეიქმნა კომპლექტი ანუ სამკაულის ნაკრები, რომელსაც დღემდე არ განუცდია არსებითი ცვლილება.

საუკუნეთა განმავლობაში იცვლებოდა სამკაულის მასალა, ფორმა და სტილი, მაგრამ უცვლელი რჩებოდა სამკაულის ძირითადი კომპლექტი. სამკაულს ოდითგან მხატვრულ-ესთეტიკური დანიშნულება ჰქონდა. მისი მიზანი ადამიანის შემკობა იყო. ამდენად, ქალის სილამაზის იდეალისა და ჭირვეული მოდის ცვალებადობის კვალდაკვალ სამკაულის ფორმა და ხასიათი საკმაოდ სწრაფად და ხშირად იცვლებოდა. სამკაულს იმთავითვე ჰქონდა ასევე ავგაროზის დანიშნულებაც. ფიქრობდნენ, რომ თუ ადამიანი სამკაულად ატარებდა ღვთაების ან მისი რაიმე ატრიბუტის სიმბოლურ გამოსახულებას, იგი ეზიარებოდა ამ ღვთაებას და მისი მფარველობის ქვეშ დაცული იქნებოდა ყოველივე ავისაგან. განსაკუთრებული ზებუნებრივი ზემოქმედების ძალა მიეწერებოდა სამკაულად გამოყენებულ ცხოველთა კბილებს, ზოგიერთ მინერალს და სხვ.

 შუა საუკუნეების ქრისტიანულ ქვეყნებში, სადაც ოქრომჭედლობა განსაკუთრებით განვითარდა, სამკაულთა შორის საპატიო ადგილი დაიკავა ჯვარმა, როგორც ქრისტეს სიმბოლომ. მაგრამ არც ათასწლეულების სიღრმიდან მომდინარე ძველ რწმენა- წარმოდგენებს დაუკარგავს მნიშვნელობა ამ ეპოქაში. პირიქით, სწორედ შუა საუკუნეებში, როდესაც გაიზარდა ინტერესი ალქიმიისა და ასტროლოგიის მიმართ, განსაკუთრებული მნიშვნელობა მიენიჭა ფერადი ქვების, მინერალების სიმბოლიკას, რასაც ზოდიაქოს ნიშნებიც დაუკავშირეს. ეს წარმოდგენები დღესაც ცოცხლობს. სამკაულს ძველ დროში ეთნიკური თუ სოციალური მდგომარეობის განმასხვავებელი ნიშნის, ანუ ინსიგნიის ფუნქციაც ჰქონდა. სამკაული, როგორც ინსიგნია, გაცილებით დიდი დატვირთვის მქონე და უფრო კონსერვატულიც იყო. ბეჭედი, სამაჯური, ყელსაბამი და საყურე გარკვეულ პერიოდში წარჩინებული მამაკაცის მორთულობის აუცილებელი ელემენტი გახდა. საქართველოს მიწის წიაღი მდიდარია მადნეული რესურსებით. საქართველოს ტერიტორიაზე ადრებრინჯაოს ხანის (ძვ. წ. III ათასწლეულის მეორე ნახევარი) ყორღანებში აღმოჩენილი მასალა გვიჩვენებს, რომ აქაური ოქრომჭედლები ფლობდნენ ლითონის მხატვრული დამუშავების უმთავრეს ხერხებს; გარდა ამისა, უძველესი სამკაულის შესწავლის საფუძველზე შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ ოქროს სამკაულს ზედა ფენის წარმომადგენლები – როგორც კაცები, ისე ქალები – ატარებდნენ, მასობრივად კი – სპილენძისა და ბრინჯაოს სამკაული იყო გავრცელებული.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
1 26 27 28 29 30 33
Page 28 of 33