close

მსოფლიო

ეკოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

კვლევა: რომელია მსოფლიოს ყველაზე დაბინძურებული ქალაქები?

1.5K views on

დასახელდა მსოფლიოს ყველაზე მეტად დაბინძურებული 10 ქალაქი, რომელთაგან 9 ინდოეთშია.

კვლევისას დაბინძურების ხარისხი განისაზღვრა როგორც ჰაერის დაბინძურების დონის, ისე გარემოს, – ხმელეთისა და წყლის დაბინძურებით. ჯამში, შესწავლილ იქნა  100 ქვეყნის 4 ათასი ქალაქი. შერჩეულ ათ ქალაქში ადამინების სიკვდილიანობის უმთავრეს მიზეზად სწორედ დაბინძურებული გარემო სახელდება. კვლევა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციას ეკუთვნის.

მსოფლიოს ყველაზე დაბინძურებული ქალაქების ჩამონათვალი ასეთია:

1. კანპური –  ინდოეთი;

2. ფარიდაბადი –  ინდოეთი;

3. ვარანასი – ინდოეთი;

4. გაია –  ინდოეთი;

5. პატნა –  ინდოეთი;

6. დელი –  ინდოეთი;

7. ლაქნაუ –  ინდოეთი;

8. ბამენდა, კამერუნი;

9. აგრა –  ინდოეთი;

10. მუზაფარპური –  ინდოეთი.

წყარო:  Cnbc

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეკონომიკამსოფლიო

კოლუმბიის ერთ-ერთ სოფელში მოსახლეობა პროდუქტის საფასურს კოკაინით იხდის

1.85K views on

ანდების მთებში, კოლუმბიის ერთ-ერთ სოფელში, რომლის მოსახლეობა დაახლოებით 300 ადამიანია, თვეში 100 კილოგრამამდე კოკაინი იწარმოება. ეს სოფელი, რომელსაც არ აქვს წვდომა ელექტროობაზე, წყალზე და სხვა მნიშვნელოვან რესურსებზე, მაინც ახერხებს კოკაინის ცენტრის სტატუსის შენარჩუნებას, რადგან ტერიტორიაზე კოკას ხის ფოთლების, კოკაინის დამზადებისთვის საჭირო რესურსის, კულტივირება ხდება.

სხვადასხვა შეფასებით, სოფელში წარმოებული კოკაინის ღირებულება თვეში 3 მილიონი დოლარია. თუმცა, სოფლის მოსახლეობისთვის კოკაინი არა მხოლოდ შემოსავლის წყაროა, არამედ ადგილობრივი ვალუტაც.  მოსახლეობა კოკაინის კონკრეტულ რაოდენობას კონკრეტული ნივთის შესასყიდად იყენებს, ბარტერული გაცვლის მეთოდით. მაგალითად, თუკი 4 ქილა ლუდის ღირებულება 27 000 პესოა, მომხმარებელს პესოს მაგიერ შეუძლია გადაიხადოს 10,8 გრ. კოკაინით.

კოლუმბიის ხელისუფლება ძალისმიერი მეთოდით ცდილობს მსგავს დასახლებებში კოკაინის პროდუქციის აღკვეთას, რასაც ხშირად თან სდევს ადამიანთა სიკვდილი საპასუხოდ, კი მოსახლეობის აჯანყებები სახელმწიფოს წინააღმდეგ.

კოლუმბიის იუსტიციისა და სამართლის სამინისტროს განცხადებით,  „სახელმწიფო  უნდა დაეხმაროს ამ სოფლებს, რომ განადგურდეს კოკაინის ხის პლანტაციები და ხალხს ჰქონდეს შესაბამისი ინფრასტრუქტურა ჯანსაღი ცხოვრებისთვის“.

წყარო: mirror.co.uk

მასალა მოამზადა:  ცირა შვანგირაძემ

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

გეითსი მსოფლიოს ახალი დაავადების შესახებ აფრთხილებს, რომელიც ნახევარ წელში 30 მილიონ ადამიანს გაანადგურებს

3.7K views on

მსოფლიოს მოსახლეობის რიცხვის ზრდასთან ერთად ჩნდება ახალ-ახალი პათოგენები. ამავდროულად, ინდივიდუალური ადამიანისა თუ ადამიანთა ჯგუფებისთვის თანდათან უფრო იოლი ხდება დაავადებების, როგორც ბიოლოგიური იარაღის, შექმნა, რომელიც მსოფლიოს ელვის სისწრაფით შეიძლება მოედოს და რომელთან საბრძოლველადაც კაცობრიობა მზად არაა.

ამის შესახებ კომპანია ,,Microsoft-ის” დამფუძნებელმა – ბილ გეითსმა მასაჩუსეტის სამედიცინო საზოგადოების მიერ ორგანიზებულ ღონისძიებაზე განაცხადა, სადაც ეპიდემიებთან დაკავშირებული საკითხები განიხილეს.

გეითსმა აღნიშნა, რომ შესაძლოა, რომელიმე მცირე არასახელმწიფო სუბიექტმა ლაბორატორიაში ჩუტყვავილის სასიკვდილო ფორმა შექმნას. პლანეტის ერთ-ერთმა ყველაზე წარმატებულმა ადამიანმა ღონისძიებაზე სიმულაცია წარმოადგინა და აჩვენა, რომ ეპიდემიას, რომელმაც 1918 წელს 50 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა, თანამედროვე დროში ექვსი თვის განმავლობაში 30 მილიონი ადამიანის განადგურება შეუძლია, ვინაიდან ,,ჩვენ ურთიერთდაკავშირებულ სამყაროში ვცხოვრობთ”.

,,წარმოიდგინეთ, მსოფლიო ქვეყნების მთავრობების რეაქცია ინფორმაციაზე იმის შესახებ, რომ იქმნება იარაღი, რომელიც 6 თვეში 30 მილიონ ადამიანს გაანადგურებს, ისინი აუცილებლად სასწრაფოდ დაიწყებენ მზადებას საფრთხის თავიდან ასაცილებლად, ბიოლოგიური საფრთხის შემთხვევაში კი გადაუდებელ მოქმედებაზე არავინ ფიქრობს. არადა მსოფლიო პანდემიისთვის ისევე სერიოზულად უნდა მოემზადოს, როგორც ომისთვის,” – განაცხადა გეითსმა.

თუმცა, ცნობილი ბიზნესმენის განმარტებით, თანამედროვე დროში ადამიანს გაცილებით მეტი რესურსი აქვს თავის დასაცავად, ვიდრე წლების წინ, ,,სულ უფრო და უფრო ვუახლოვდებით გრიპის უნივერსალური ვაქცინის შექმნის შესაძლებლობას, გვაქვს ზუსტი და სწრაფი დიაგნოზის საშუალება, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია დაავადებასთან საბრძოლველად, გვაქვს ანტიბიოტიკები, რაც მეორადი ინფექციის, როგორიცაა – მაგალითად, პნევმონია, დამარცხებაში გვეხმარება.”

მაგრამ გეითსი აცხადებს, რომ ბიოლოგიური საფრთხის წინააღმდეგ საჭიროა მეტი ძალისხმევა, მთავრობების მხრიდან უფრო სწრაფად და კოორდინირებულად მოქმედება. ის მიიჩნევს, რომ საჭიროა უკეთესი კომუნიკაცია შეიარაღებულ ძალებსა და მთავრობებს შორის და ასევე – ძალიან მნიშვნელოვანია თანამშრომლობა კერძო სექტორთან, რათა სათანადოდ განვითარდეს სასიკვდილო დაავადების წინააღმდეგ ბრძოლის ტექნოლოგიები.

წყარო: https://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციამსოფლიორობოტექნიკატექნოლოგიები

რობოტი ადგილობრივებს წყლის მიტანაში დაეხმარება

1.38K views on

იქიდან გამომდინარე, რომ განვითარებადი ქვეყნების მოსახლეობის დიდი ნაწილი სოფლად ცხოვრობს და მუდმივად საჭიროებს საცხოვრებელი პირობების გაუმჯობესებას, თანამედროვე ტექნოლოგიების გამოყენებამ მნიშვნელოვანი წვლილი შეიძლება შეიტანოს არსებული ვითარების პროგრესირებაში. 
ინდოეთში რობოტი ჰასკი ადგილობრივებს ძნელად მისადგომ სოფლებში წყლის მიტანაში ეხმარება, ხოლო მისი მართვა დისტანციურად არის შესაძლებელი.
როგორც სპეციალისტები ამბობენ, მას სხვა ფუნქციებიც დაემატება ახლო მომავალში.

 

წყარო: BBC
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ანალიტიკაეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

რა მოხდებოდა მსოფლიოში ვაქცინაციის გარეშე?

1.76K views on

   ვაქცინების მთავარი ფუნქცია არის დაავადების პრევენცია ან აღმოფხვრა. მსოფლიო მასშტაბით ამ მიზნის მიღწევა მხოლოდ ვაქცინაციის საშუალებითაა შესაძლებელი.

რომელი დაავადებები გამოჩნდება კვლავ ვაქცინაციის გარეშე?

პოლიომილიტის ვირუსისაგან პარალიზებული ადამიანი მთელ მსოფლიოში, ფაქტობრივად, არ მოიძებნება, თუმცა, თუკი ვაქცინაცია შეწყდება კონკრეტულად ამ ვიურსისთვის, მაშინ ის ათიათასობით ადამიანს შეიძლება გადაედოს. იგივე ითქმის წითელას შემთხვევაშიც, შესაბამისი ვაქცინაციის გარეშე, ეპიდემიის საშიშროებაა, რომელმაც, ერთდროულად, შესაძლოა მოსახლლეობის 80 % ან მეტიც კი დაავადოს. დაავადებულთა უმეტეს ნაწილს ჰოსპიტალიზაცია დასჭირდებოდა, ექნებოდათ მაღალი სიცხე და გამონაყარი, ზოგიერთი სასიკვდილო იქნებოდა ზოგიერთ ინფიცირებულს  კი რაიმე სახის შეზღუდული შესაძლებლობას დაუტოვებდა ვირუსი, მაგალითად სიბრმავეს.

ასეთ გარემოში, საჭირო გახდებოდა ადმაიანებს შორის კონტაქტის შეზღუდვა და აკრძალვაც კი, რადგან ყოველი ადამიანი ვირუსებისა და ინფექციებისადმი მოწყვლადი იქნებოდა.

რატომ არის ვაქცინაციის შესახებ ცნობიერების ამაღლება, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი პატარა და ღარიბი ქვეყნებისთვის?

მაგალითად – აფრიკაში, არსებობს კონკრეტული გეოგრაფიული არეალი, სადაც ბაქტერიული მენინგიტის გამომწვევი ბაქტერიაა გავრცელებული. ყოველ 2 ან 5 წელში ტერიტორიაზე ეპიდემია იწყებოდა, რასაც უამრავი ადამიანის სიცოცხლე ეწირებოდა. მრავალწლიანი ბრძოლის შემდეგ, ერთ-ერთმა ინდურმა ფარმაცევტულმა კომპანიამ იმ ტერიტორიაზე დაიწყო ვაქცინაციის პროცესი.  ფაქტობრივად, აფრიკაში  მენინგიტის ეპიდემიის შეჩერება და აღმოფხვრა მოხდა. ამ შედეგის მიღწევა მოხერხდა ეფექტიანი და ფართომასშტაბიანი საინფორმაციო კამპანიების დახმარებით, რამაც უზრუნველყო მოსახლეობამდე სწორი და სანდო ინფორმაციის მიტანა ვაქცინაციის მნიშვნელობის შესახებ.

რა შედეგი აქვს ვაქცინაციას?

ვაქცინაციის წარმატება დიდწილადაა დამოკიდებული სხვადასხვა მხარის კოორდინირებულ ქმედებაზე: საჭიროა ვაქცინის მწარმოებელი კომპანიის შერჩევა, ეროვნული მთავრობების თანხმობა, რომ შეისყიდონ ვაქცინა, დონორები, რომლებიც ვაქცინების სუბსიდირებას მოახდენენ, რათა ის ყველასათვის ხელმისაწვდომი იყოს. ასევე, ადამიანური რესურსი, რომელიც ვაქცინაციის პროცესს უზრუნველყოფს. საბოლოო ჯამში, მსოფლიო მასშტაბით, ვაქცინების საშუალებით, წელიწადში დაახლოებით 2,5 მილიონი ადამიანის სიკვდილის პრევენცია ხდება.

წყარო: World Economic Forum

მასალა მოამზადა:  ცირა შვანგირაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიდედამიწამსოფლიო

ევროპამ დედამიწაზე დაკვირვების პროგრამის ფარგლებში ორბიტაზე მეშვიდე თანამგზავრი გაუშვა

1.3K views on

ევროპამ  დედამიწაზე დაკვირვების პროგრამის ფარგლებში ორბიტაზე Sentinel Earth-ის მეშვიდე თანამგაზვრი გაუშვა. თანამგზავრი რამდენიმე მილიარდიანი პროგრამის – ,,Copernicus-ის“ ნაწილია, მისი მიზანი ელ ნინიოს ფენომენისა და გლობალური დათბობის შესწავლაა.

თანამგზავრი Sentinel-3B-ი იმ თანამგზავრების სისტემის ნაწილია, რომელიც დედამიწის მონიტორინგს ახორციელებს. თანამგზავრი კოსმოსში რაკეტა Rockot-ით გადაიტანეს, რომელიც პლესეცკის კოსმოდრომიდან ოთხშაბათს გაუშვეს.

Sentinel-3B თავის ტყუპისცალს – Sentinel-3A-ს შეუერთდება, რომელიც ორბიტაზე 2016 წლიდანაა განთავსებული და ზღვის ზედაპირის ტემპერატურაზე მონაცემებს აგროვებს, რომელიც სინოპტიკოსებს ამინდის პროგნოზირებასა და ტემპერატურის ზრდის შედეგების განსაზღვრაში ეხმარება.  

ორივე თანამგზავრი დედამიწის ზემოთ 815 კილომეტრ სიმაღლეზე, პლანეტის მოპირდაპირე მხარეს იმოძრავებს.

პროექტ Copernicus-ს ევროპის კოსმოსური სააგენტო (ESA) ახორციელებს. მას დედამიწის დაკვირვების ყველაზე ამბიციურ პროგრამად აფასებენ. ევროკავშირმა და ევროპის კოსმოსურმა სააგენტომ პროექტი 9,8 მილიარდი აშშ დოლარით დააფინანსეს.  პროექტის დაწყება მას შემდეგ გახდა აუცილებელი, რაც ევროპამ 2012 წელს დედამიწის სადამკვირვებლო თანამგზავრთან  – Envisat-თან კონტაქტი დაკარგა.

წყარო: https://www.reuters.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოტრინა“

სრულად ნახვა
კულტურამსოფლიოსაქართველო

ლონდონი ქართული ფილმების საერთაშორისო ფესტივალს უმასპინძლებს

1.19K views on
პირველი ქართული დემოკრატიული რესპუბლიკის 100 წლის იუბილესადმი მიძღვნილი ღონისძიებების ფარგლებში, ლონდონი 1-8 მაისს ქართული ფილმების მეხუთე საერთაშორისო ფესტივალს უმასპინძლებს, სადაც კინოპროგრამის გარდა კინოპოსტერების გამოფენა, საინტერესო დისკუსიები, ქართული კულინარია და მუსიკალური ნაწილიც იქნება წარმოდგენილი.
ფესტივალს –  „კინოში ასახული ცხოვრება” ბრიტანულ-ქართული საზოგადოება და პრესტიჟული Regent Street Cinema ეროვნული კინოცენტრის მხარდაჭერით მართავენ.

ახლაგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიზნესიეკოლოგიაეს საინტერესოამსოფლიო

ფეხსაცმელი, რომელიც გადამუშავებული საღეჭი რეზინისგან დამზადდა

1.28K views on

საღეჭი რეზინა საზოგადოების უმრავლესობის განუყოფელი ნაწილია, მაგრამ ყველას არ უყვარს სისუფთავე და ძალიან ბევრი პირდაპირ ქუჩაში ყრის მათ. კომპანია ,,Gumdrop”–მა გადაწყვიტა საკმაოდ უჩვეულო რამ გაეკეთებინა, შეგროვებული საღეჭი რეზინების გადამუშავების შედეგად შექმნეს ფეხსაცმელი.
როგორც ცნობილია საღეჭი რეზინა მზადდება სინთეტიკური რეზინისგან, შესაბამისად – მათ გადაწყვიტეს, რომ ფეხსაცმლის წარმოებისთვის ვარგისი აღმოჩნდებოდა, ისინი იყენებენ 1 კილოგრამ საღეჭ რეზინას ყოველი 4 წყვილის წარმოებისთვის.
ახალი პროექტი საკმაოდ სასარგებლოა ამსტერდამში არსებული კომპანიისა და მოსახლეობისთისაც, რადგანაც ფულიც იზოგება და ქალაქიც სუფთა რჩება.

წყარო: Theverge.com
მასალა მოამზადა: ლაშა ჯინჭარაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაეს საინტერესოამედიცინამსოფლიო

საფრანგეთში მსოფლიოში პირველი წარმატებული სახის გადანერგვის ოპერაცია ჩატარდა

1.55K views on

ფრანგ ჯერომი ჰემონს ახალი სახე გადაუნერგეს. ეს მისთვის გადანერგვის მეორე ოპერაცია იყო.  ტრანსპლანტირების პირველი მცდელობა რამდენიმე წლის წინ უშედეგოდ დასრულდა. მეორე ოპერაცია კი წარმატებული აღმოჩნდა და მედიკოსებმა ის სახის გადანერგვის პირველ წარმატებულ ოპერაციად აღიარეს.

 ,,გადანერგვის პროცედურა 15 იანვრის შუადღისას დაიწყო და  მეორე დილით დასრულდა,” – ამის შესახებ პარიზში მდებარე ჰოსპიტალი “Georges Pompidou” იტყობინება, სადაც პროცედურა განხორციელდა.

თავდაპირველად, ჰემონს ორგანიზმში სისხლის მთლიანად შეცვლა დასჭირდა. ამ ერთთვიანმა პროცედურამ ექიმებს ანტისხეულების მოშორების შესაძლებლობა მისცა, რომლებსაც შესაძლოა ახალი სახისთვის ,,უარი ეთქვათ” და არ მიეღოთ.

ეს არის პირველი სამედიცინო შემთხვევა, როდესაც პაციენტმა მეორე სახე მიიღო, რაც პასუხობს მნიშვნელოვან შეკითხვას იმის შესახებ, თუ რამდენად შესაძლებელია სახის ტრანსპლანტირება.

ორგანოების გადანერგვის ბევრი მცდელობა უშედეგოდ მთავრდება, რადგან სხვადასხვა მიზეზის გამო ორგანიზმი ახალ ორგანოს ვერ ეგუება. ახლა ვიცით, რომ, როცა საქმე ეხება სახის გადანერგვას, პაციენტს შეუძლია ახალი სახის მიღება.

2010 წელს, როდესაც ჰემონი 30 წლის იყო, მას ექიმმა ლაურენტ ლანტერმა ჰოსპიტალ – Georges Pompidou-ში ახალი სახე გადაუნერგა.

ჰემონს აქვს გენეტიკური დაავადება, რომელმაც სიმსივნით სახის დეფორმირება გამოიწვია. მან პირველი ტრანსპლანტი მიიღო ორგანოების 63 წლის დონორისგან.

ნებისმიერი ტრანსპლანტის დროს ყოველთვის არსებობს რისკი, რომ იმუნური სისტემა რეაგირებას მოახდენს უცხო სხეულის მიმართ, მაგრამ ჰემონის შემთხვევაში იმუნოსუპრესიული მედიკამენტების დახმარებით ამის თავიდან აცილება მოხერხდა და ორგანიზმმა ახალი სახე მიიღო.

სახის გადანერგვის პირველი ოპერაცია საფრანგეთში 2005 წელს ჩატარდა, თუმცა მაშინ ოპერაცია წარმატებული არ აღმოჩნდა.

 

წყარო: https://www.sciencealert.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კულტურამსოფლიოსაქართველო

ქართული ფილმი – „საშიში დედა“ პეკინის კინოფესტივალზე საუკეთესოდ დაასახელეს

1.3K views on

ანა ურუშაძის ფილმი – „საშიში დედა“ პეკინის კინოფესტივალზე საუკეთესოდ დაასახელეს. რეჟისორს ჯილდო რეჟისორს ჩინელმა კინორეჟისორმა და სცენარისტმა, ვონგ კარვაიმ გადასცა. 

ფესტივალი 15-22 აპრილს გაიმართა და მთავარი ჯილდოს – ,,Tiantan Award-ის” მოსაპოვებლად, მთავარ კონკურსში 2 ქართული ფილმი – ანა ურუშაძის ,,საშიში დედა” და მარიამ ხაჭვანის ,,დედე” მონაწილეობდა.

ანა ურუშაძის დრამაში მთავარ როლს ნატა მურვანიძე ასრულებს. ფილმი აკრძალვებსა და სტერეოტიპებზე, მორალურ ნორმებსა და სოციალურ პასუხისმგებლობაზე მოგვითხრობს. საშიში დედა 50 წლის ქალის – მანანას ცხოვრებას ასახავს. დედა და დიასახლისი დილემის წინაშე დგას, მას უწევს არჩევანი გააკეთოს ოჯახურ ცხოვრებასა და დიდი ხნის ვნებიან გატაცებას შორის. მანანა ცხოვრების აზრს წერაში პოულობს.

წყარო:  ეროვნული კინოცენტრი

ახლაგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 … 52 53 54 55 56 … 91
Page 54 of 91