ამერიკელმა არქეოლოგებმა ქალაქ აბიდოსში რამზეს II-ის სამარხთან ახლოს შენობის ნაწილები აღმოაჩინეს, რომელიც სავარაუდოდ ფარაონის სასახლე იყო. ამის შესახებ Luxor Times-ი წერს.
გათხრების დროს არქეოლოგებმა სხვა შენობაში ქვის გასასვლელი იპოვეს, რომელზეც ისეთივე იეროგლიფები იყო, როგორიც მთავარ ტაძარს აქვს.
გეგას დღემდე 300-ზე მეტი ნამუშევარი აქვს შესრულებული, ბევრი მათგანი გაჩუქებული აქვს. ამბობს, რომ უყვარს სხვების გაღიმება და გახარება.
პატარა მხატვარს უკვე ორი პერსონალური გამოფენა ჰქონდა. გახლავთ კონკურს „სიზმარას“ ჟიურის რჩეული. ასევე „ნესქვიკის“ გამარჯვებული. მისი ერთ-ერთი ნახატი გახდა კომპანია „სნოს“ ფავორიტი, განთავსდა „სნოს“ ეტიკეტზე და მიიწვიეს საპატიო ვიზიტით „სნოს“ საწარმოში. შემდეგ ქართული ღვინის პალატამ შეიძინა გეგას ნამუშევარი „ღვინო და ადამიანი“ და დღეს მათ მუზეუმშია განთავსებული.
აღსანიშნავია ის ფაქტიც, რომ გეგა თვითნასწავლი მხატვარია.
ქართველი პიანისტის, ხატია ბუნიათიშვილის ახალი ალბომი, სახელწოდებით Schubert, საფრანგეთის კლასიკური მუსიკის ჩარტში ლიდერობს. ამის შესახებ ინფორმაციას მუსიკოსი Facebook-ზე თვითონ ავრცელებს.
დღეს გურამ დოჩანაშვილის დაბადების დღეა – კლასიკოს მწერალს 80 წელი შეუსრულდა.
ყველასთვის საყვარელმა მწერალმა 1962 წელს დაამთავრა თსუ-ის ისტორიის მიმართულება.
დოჩანაშვილი არის ლიტერატურული პრემია – ,,საბას” ლაურეატი ნომინაციაში – ,,ლიტერატურის განვითარებაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისთვის.”
მას ყველა იცნობს ნაწარმოებებით: ,,სამოსელი პირველი”, ‘,,კაცი რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა”, ‘,,იგი სიყვარულისთვის იყო გაჩენილი, ანუ გრიშა და მთავარი”, ,,ერთი რამის სიყვარული, დაფარვა რომ სჭირდება, ანუ მესამე ძმა კეჟერაძე”, ,,ვატერ(პო)ლოო ანუ აღდგენითი სამუშაოები” და სხვა.
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
მეცნიერები აცხადებენ, რომ ადამიანები შოკოლადს უფრო ადრეული დროიდან მოიხმარენ, ვიდრე ამას აქამდე ფიქრობდნენ. მათი მტკიცებით, კაკაოს გამოყენება 5,300 წლის წინ უძველეს დასახლებაში დაიწყეს, რომელიც სამხრეთ-აღმოსავლეთ ეკვადორში მდებარეობს.
მეცნიერებმა სანტა-ლა ფლორიდას არქეოლოგიურ მხარეში კერამიკული არტიფაქტები გამოიკვლიეს და კაკაოს, რომლისგანაც შოკოლადი მზადდება, გამოყენების უამრავი მტკიცებულება მოიპოვეს.
კვლევის თანახმად, კაკაოს ადამიანი იმაზე 1,500 წლით ადრე მოიხმარდა, ვიდრე აქამდე ფიქრობდნენ და მისი გამოყენება სამხრეთ ამერიკაში დაიწყეს და არა ცენტრალურში, როგორც აქამდე იყო მიჩნეული. კაკაოს ტროპიკულ მარადმწვანე ხე თეობრომას (Theobroma) ოვალური ნაყოფი ასხია, რომელიც ლობიოს მსგავს კაკაოს თესლს შეიცავს, რომელსაც დღეს ხალავენ და კაკაოდ და შოკოლადად აქცევენ.
მეცნიერებმა კაკაოს მარცვლები კერამიკულ და თიხის ჭურჭელში აღმოაჩინეს. მათი განმარტებით, 5,300 წლის წინ ადამიანები შოკოლადს სასმელის სახით მოიხმარდნენ.
არქეოლოგიურმა მტკიცებულებამ აჩვენა, რომ კაკაო ცენტრალურ ამერიკასა და მექსიკაში დაახლოებით 4,000 წლის წინ გავრცელდა. სანამ ხუთი საუკუნის წინ ამერიკაში ევროპელი დამპყრობლები შევიდოდნენ შოკოლადს, სხვადასხვა სანელებელსა და ინგრენდიენტთან ერთად სასმელად ისეთი უდიდესი ცივილიზაციის ხალხი მოიხმარდა, როგორიცაა აცტეკები და მაია.
წყარო: Reuters
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”
რომში, წმინდა პეტრეს ბაზილიკაში მდებარეობს კაცობრიობის უდიდესი მხატვრისა და მოქანდაკის მიქელანჯელო ბუონაროტის საოცარი ქმნილება „pieta“. მისი შექმნისას მიქელანჯელო 24 წლის გახლდათ. საკუთარი ხელოვნების სრულყოფილებაში დარწმუნებულმა კონტრაქტში ჩაწერა, რომ „პიეტა იქნება ულამაზესი მარმარილოს ქანდაკება და ვერცერთი ცოცხალი ხელოვანი მასზე უკეთესს ვერ შექმნის“.
მე-14 საუკუნეში ქრისტიანობაში ღვთისმშობლის მწუხარების თაყვანისცემა დაიწყო, რაც ხელოვნებაშიც აისახა. იესო ქრისტეს დატირების სცენებს პიეტას უწოდებდნენ.
მიქელანჯელომ თავისი შედევრი 1496-1498 წლებში, ტოსკანური მარმარილოსგან გამოკვეთა. ის ფრანგი კარდინალის ჟან ბილერის საფლავის კაპელისთვის იყო განკუთვნილი.
ჟან ბილერი რომში საფრანგეთის წარმომადგენლად მოღვაწეობდა. 1498 წელს მან მიქელანჯელოს საკუთარი საფლავისთვის ქანდაკება შეუკვეთა, თუმცა მის დასრულებას ვერ მოესწრო.
კონტრაქტით გათვალისწინებული ერთი წლის ნაცვლად, მიქელანჯელო „პიეტაზე“ ორი წელი მუშაობდა.
ამ პერიოდში, კარდინალი გარდაიცვალა, თუმცა სიცოცხლის უკანასკნელ დღეებში ის მიქელანჯელოს სახელოსნოში ქანდაკების სანახავად მივიდა. ამ დროისთვის, მხოლოდ ღვთისმშობლისა და ქრისტეს სახეები იყო დასრულებული, მაგრამ უკვე ჩანდა, რომ მოქანდაკემ პირობა შეასრულა და სილამაზითა და ემოციურობით მიქელანჯელოს შედევრზე უკეთესის შექმნას ვერავინ შეძლებდა.
მე-18 საუკუნეში ქანდაკება კარდინალის საფლავიდან ვატიკანში, წმინდა პეტრეს ტაძრის ერთ-ერთ კაპელაში გადაიტანეს.
ავტორის ჩანაფიქრით, მარიამს ჯვარცმიდან ჩამოხსნილი იესოს სხეული მუხლებზე ჰყავს დასვენებული. მძიმე მოსასხამის ნაკეცები მთლიანად ფარავს მარიამის სხეულს და მნახველს ისეთი განცდა რჩება, თითქოს ტოსკანური მარმარილო თავად შეიცავს სიკვდილსა და მწუხარებას.
მნახველის წინაშე ცხადად წარმოდგება სურათი – როგორ აჰყავს მარიამს შვილი, როგორი დედობრივი მზრუნველობით იჭერს, როგორ ეფერება მისი მზერა ქრისტეს სახეს…
ქრისტე ექსპრესიულად არის მოცემული: გამხდარი, უკან გადაგდებული თავით და უღონოდ ჩამოვარდნილი ხელით.
ყველა, ვისაც ქანდაკება უნახავს, გრძნობს, რომ გარდაცვლილი შვილის სხეული დედას აუტანელი სიმძიმით აწევს, მაგრამ უფრო მძიმეა დარდი, რომელიც დედის გულს დაუფლებია. მარიამის დახრილი თავი და მწუხარე სახის მშვენიერი ნაკვთები თავსაბურავის ნაკეცებშია მოქცეული. მრავლისმეტყველია მარცხენა ხელის ჟესტი, რომელიც თითქოს კითხვას გამოხატავს და გამოუსწორებელი დანაკარგის დაჯერება არ უნდა.
მარიამს ახალგაზრდა ქალიშვილის სახე აქვს, თუმცა იესოს გარდაცვალების დროისთვის ის 50 წლის იყო. დიახ, თეოლოგიური კანონები დაირღვა, თუმცა ხელოვნებათმცოდნეები ამტკიცებენ, რომ რენესანსის პერიოდში სწორედ ასე იყო მიღებული ქალწული მარიამის სულიერი სიწმინდის ასახვა.
დარღვეულია ქანდაკების პროპორციებიც, რასაც იდეური და წმინდა ტექნიკური დატვირთვა აქვს: მარიამი უფლის დედაა, ამასთანავე, შვილის სხეულის დაჭერა უნდა შეძლოს, ამიტომ მისი ფიგურა მოზრდილი ზომის უნდა ყოფილიყო.
„პიეტა“ ერთადერთი ნამუშევარია, რომელსაც მიქელანჯელომ ხელი მოაწერა.
იტალიელი მწერლისა და ხელოვანის ჯორჯო ვაზარის ცნობით, მას შემდეგ, რაც ერთ-ერთმა დამთვალიერებელმა „პიეტას“ ავტორად სხვა მოქანდაკე მიიჩნია და ამ თემაზე კამათი გაჩაღდა, მიქელანჯელო იძულებული გახდა, ქანდაკებაზე საკუთარი ხელმოწერა ამოეკვეთა.
მოგვიანებით, ხელოვანმა ეს გადაწყვეტილება ინანა და დაიფიცა, რომ საკუთარ ნამუშევარს ხელს აღარასოდეს მოაწერდა.
სამწუხაროდ, მსოფლიო შედევრი არაერთხელ დაზიანდა. ერთ-ერთი გადატანის დროს ღვთისმშობელს მარცხენა ხელი დაუზიანდა, მაგრამ ყველაზე დიდი ზიანი ქანდაკებას 1972 წლის 21 მაისს უნგრელმა გეოლოგმა ლასლო ტოთიმ მიაყენა. „მე მკვდრეთით აღმდგარი ქრისტე ვარ“ – ყვიროდა ტოთი და შედევრს უროს ურტყამდა. სანამ დაცვა შეიპყრობდა, გეოლოგმა „პიეტას“ 50-მდე ნაწილი, მათ შორის, ცხვირისა და მოსასხამის ნაკეცი და ხელი მოსტეხა. ნატეხების ნაწილი დაიკარგა, ნაწილი ტურისტებმა და ტაძრის მცველებმა მაშინვე დააბრუნეს. მომხდარის შემდეგ, ხელოვნებათმცოდნეებისა და რესტავრატორების კონსილიუმი შეიკრიბა და გადაწყდა, რომ დაზიანებული ნაწილი მაქსიმალური სიზუსტით აღედგინათ.
საბოლოოდ, ქანდაკებამ პირვანდელი სახე დაიბრუნა, თუმცა ამისთვის, ქანდაკების უკანა, ნაკლებად მნიშვნელოვანი ადგილებიდან დაკარგული ფრაგმენტების ამოჭრა გახდა აუცილებელი.
რესტავრაციის შემდეგ მიქელანჯელოს შედევრს ტყვიაგაუმტარი მინის ჯებირი შემოავლეს.
ამერიკულმა საიტმა The Top Tens გამოკითხვა ჩაატარა, რომლის მიხედვითაც „საუკეთესო უძველესი ცივილიზაციების“ ათეული უნდა დასახელებულიყო. შეფასებების მიხედვით საქართველომ რეიტინგში მესამე ადგილი დაიკავა.
პირველი ორი ადგილი საბერძნეთსა და ეგვიპტეს ერგოთ. შემდეგი პოზიციები კი რომმა, ჩინეთმა, ინდოეთმა, სპარსეთმა, აცტეკებისა და სპარტის იმპერიებმა დაიკავეს. ბოლო ადგილებზე კი კელტები, შუასაუკუნოვანი ინგლისი და ეთიოპია აღმოჩნდნენ.
რეიტინგის კრიტერიუმები უძველეს ცივილიზაციებს შეესაბამება და მომხმარებლებს აქვთ საშუალება კომენტარის სახით დააფიქსირონ ქვეყნის შესახებ საკუთარი მოსაზრება და დაასაბუთონ, თუ რატომ თვლიან ისინი კონკრეტულ ქვეყანას უძველეს ცივილიზაციად.
მომხმარებლების მიერ დატოვებულ კომენტარებში საქართველო მოხსენიებულია ყურძნის სამშობლოდ და აღნიშნულია ქვეყნის კოლორიტი, სტუმართმოყვარეობა და ცეკვები.
მსახიობმა გიორგი ბოჭორიშვილმა ქალთა კინოს ასუანის საერთაშორისო ფესტივალზე ეგვიპტელი მსახიობის, ნადი ლუტფის სახელობის ჯილდო მიიღო. ინფორმაცია Facebook-ზე ფესტივალის გვერდზე გავრცელდა. ამის შესახებ artnews-ი წერს.
ფესტივალზე, რომელიც თებერვალში ჩატარდა, თინათინ ყაჯრიშვილის ფილმის „ჰორიზონტი“ ჩვენებაც გაიმართა.
გარდა ამისა, აღსანიშნავია ისიც, რომ ფესტივალზე საუკეთესო ფილმის წოდება მარიამ გულბანის ფილმს “სანამ მამა დაბრუნდება” მიენიჭა.
იაპონიაში ყოველწლიური კონკურსი – „საკურა“ (The 6rd “Sakura” JapanWomen’sWineAwards 2019) გაიმართა, რომელიც, წელს, მეექვსედ ჩატარდა. მასში 33 ქვეყნის 4 000 მეტი დასახელების ღვინო იყო წარმოდგენილი. ჟიურის წევრები კი, იაპონიაში ღვინის სფეროში მოღვაწე ქალბატონები – სომელიეები, ღვინის მწერლები და ჟურნალისტები იყვნენ.
კონკურსში ერთ-ერთმა ცნობილმა ქართულმა კომპანიამ „მეღვინეობა ვაზიანი“ გაიმარჯვა. ბრენდის ღვინო „ქისი 2017″ უმაღლესი ჯილდოს, “ბრილიანტის” მფლობელი გახდა.
აღსანიშნავია ისიც, რომ თებერვალში, საერთაშორისო კონკურსზე „საკურა“ სხვადასხვა დასახელების ქართულმა ღვინოებმა 24 ჯილდო – 2 ორმაგი ოქრო, 15 ოქრო და 7 ვერცხლის მედალი – მოიპოვა.
როგორც ღვინის ოფიციალურ სააგენტოში ამბობენ, მსგავს პრესტიჟულ კონკურსებში გამარჯვება ხელს შეუწყობს როგორც კონკრეტული კომპანიის, ასევე ზოგადად ქართული ღვინის ცნობადობის გაზრდას, პოპულარიზაციასა და დამკვიდრებას იაპონიის ღვინის ბაზარზე.
იაპონია ქართული ღვინის სტრატეგიულ ბაზარს წარმოადგენს, სადაც ღვინის ეროვნული სააგენტო მარკეტინგულ ღონისძიებებს 2014 წლიდან ახორციელებს. გასულ წელს იაპონიაში 212 ათასამდე ბოთლი ღვინო იყო ექსპორტირებული, რაც 37%-ით აღემატება 2017 წლის მონაცემს.
აღსანიშნავია, რომ იაპონიაში ქართული ღვინის პოპულარიზაციისა და ცნობადობის გაზრდის მიზნით, 2019 წლის 10 მარტიდან 7 მაისამდე მასშტაბური პროექტი „საქართველო – ღვინის სამშობლო“ გაიმართება.
მასალა მოამზადა: თამარ დევდარიანმა
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”
თამარ ბაგრატიონი მეფედ 1184 წელს ეკურთხა. კურთხევის შემდგომ, ტახტზე ასვლისას მის მიერ წარმოთქმული სიტყვის ტექსტი შემოგვინახა ისტორიამ, რაც თავისთავად ძალიან საინტერესოა:
“შიშველი მოველ და შიშველადვე მეგულების განსვლად ამიერ სოფლით. ყოველივე ქვეყნიური აქვე დარჩება. არ არის აქ ჩემი საკუთრო და სამეფო ჩემი – კუთვნილებაა თქვენივე. მე ამამაღლა განგებამ მისთვის, რომ თქვენდა საკეთილდღეოდ აღვამაღლო სამეფო და განა შევძლებ მე ამას, უძლური დედაკაცი, თუ არა თქვენის დახმარებითა და თანამშრომლობით? პირველად თქვენ მოგმართავთ მამაჩემის გაწვრთნილნო, მხედართმთავარნო მეომარნო – მომეცით შეძლება, რომ პირველ ყოვლისა გავიმაგრო სამეფო საზღვრები გარეშე მტრების მოსაგერიებლად. მერმე მივჰყოფთ ხელს შინაგან განწესრიგებას და თქვენ უნდა მიწინამძღვროთ წმინდა მამებო, რადგანაც თქვენ, როგორც სასულიერო წოდებას, გაწევსთ ორგვარი მოვალეობა: ხორციელი და სულიერი, რისთვისაც მოგელისთ ორკეცი მადლობა – აქ მეფის და იქ – ზეციური კურთხევა. ხოლო თქვენ დიდებულნო და ერისთავნო, შემიწყვეთ ხელი, რომ მივსცეთ გზა და განი სწავლას, შრომას და ნიჭს, რომელთაც ქვაკუთხედად უნდა დაედვას საერო სიყვარული.”
წყარო : http://intermedia.ge
