ეკოლოგია

ველური ბუნების პოპულაციები ბოლო 50 წელზე ნაკლები ხნის განმავლობაში ორ მესამედზე მეტით შემცირდა, – ამის შესახებ მსოფლიოს ველური ბუნების ფონდის (WWF) ანგარიშშია აღნიშნული.

კერძოდ, დოკუმენტის თანახმად, 1970 წლიდან დღემდე ძუძუმწოვრების, ფრინველების, ამფიბიების, ქვეწარმავლების და თევზების 20 000-ზე მეტ პოპულაციაში საშუალოდ 68%-იანი კლება დაფიქსირდა.

ორგანიზაციის შეფასებით, ამ “კატასტროფული კლების” შეჩერების ნიშანი არ ჩანს. ანგარიშში აღნიშნულია, რომ ბუნება ამ შედეგამდე ადამიანის ქმედებებმა მიიყვანა.

„ვწვავთ ტყეებს, ვარღვეევთ თევზაობის წესებს, ვანადგურებთ ველურ ბუნებას. ვამსხვრევთ საკუთარ სამყაროს, რომელსაც  სახლს ვეძახით, რისკის ქვეშ ვაგდებთ ჩვენს ჯანმრთელობას, უსაფრთხოებას და გადაჩენას. ახლა სასოწარკვეთილი ბუნება SOS სიგნალს გვიგზავნის და ჩვენი დრო იწურება“,- აცხადებს WWF-ის აღმასრულებელი  ხელმძღვანელი ტანია სტილი.

სპეციალისტები განმარტავენ, რომ თუკი არაფერი შეიცვლება, პოპილაციები კლებას განაგრძობს და ველური ბუნება გადაშენების საფრთხის წინაშე დადგება.

https://www.bbc.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

გლობალური დათბობის გამო ვირუსები, შესაძლოა, უფრო ძნელად მოკვდნენ და ამით ზოგიერთი ინექციური დაავადება უფრო სახიფათო გახდეს, – ამის შესახებ შვეიცარიელი მეცნიერები გვაფრთხილებენ.

მათი კვლევის თანახმად, წყლით გავრცელებადი ვირუსები, რომლებიც უფრო თბილ გარემოსთან არიან ადაპტირებულენი, უფრო ხანგრძლივად არიან ინფექციურები და ისეთი სადეზინფექციო საშუალებების მიმართ, როგორიც ქლორია, უფრო რეზიზსტენტულები არიან.

”ეს გულისხმობს, რომ თბილ რეგიონებში მიკრობული წყლის ხარისხი შეიძლება უარესი იყოს და ვირუსებით გამოწვეული ჯანმრთელობის რისკები უფრო მეტი იქნება”, – განაცხადა ქალაქ ლოზანაში მდებარე შვეიცარიის ფედერალური ტექნოლოგიური ინსტიტუტის გარემოს ქიმიის ასოცირებულმა პროფესორმა თამარ კონმა.

მზის სხივს, მაღალ ტემპერატურასა და სხვა მიკრობებს ზედაპირული წყლების ვირუსების დეაქტივაცია შეუძლიათ, რაც ამცირებს დაავადების გავრცელების უნარს. თუმცა, მეცნიერები ფიქრობენ, რომ ვირუსების რეაქცია კლიმატის ცვლილების საპასუხოდ ვითარდება.

შვეიცარიელმა მეცნიერებმა კვლევის ფარგლებში შეისწავლეს, თუ როგორ შეიძლება ენტეროვირუსები, ვირუსების ოჯახი, რომლებმაც შეიძლება გამოიწვიოს მთელი რიგი ინფექციები, მათ შორის გაციება, პოლიომიელიტი და ვირუსული ინფექციური დაავადება „თურქული“, გარემო პირობების ცვლილებებთან ადაპტირდნენ.

გუნდმა ტბის წყლით სავსე კოლბებში 10С და 30С ტემპერატურაზე, ადამიანის ენტეროვირუსის ოთხი განსხვავებული პოპულაცია შექმნა, მზის სხივების დასხივებით და მის გარეშე. შემდეგ მათ ნიმუშები სითბოსა და სადეზინფექციო საშუალებების ზემოქმედების ქვეშ მოაქციეს. კვლევამ აჩვენა, რომ სითბოსთან ადაპტირებული ვირუსები გახურებით დეაქტივაციის მიმართ უფრო რეზისტენტულები არიან, ვიდრე ცივ წყალში ინკუბირებულები. ცივ წყალში გადატანის შემდეგ სითბოსთან ადაპტირებული ვირუსები უფრო დიდხანს დარჩნენ აქტიურები და უკეთესად გაუძლეს ქლორის ზემოქმედებას.

„დასკვნების თანახმად, ვირუსები თბილ წყლებში უფრო დიდხანს შეინარჩუნებენ ინფექციურ მდგომარეობას და უფრო მდგრადი იქნებიან დეზინფექციის მიმართ”, – განაცხადა პროფესორმა კონმა.

ეს ნიშნავს, რომ გლობალურმა დათბობამ ადამიანები ცურვის, ან დაბინძურებული წყლით მორწყული საკვების მიღებისას, შესაძლოა, დაინფიცირების უფრო მაღალი რისკის ქვეშ დააყენოს.

წყარო :independent.co.uk

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

გერმანიაში, ბერლინის გარეუბანში, 16 ჰექტრის გართობზე ახალ ქალაქს ააშენებენ, რომლის სახელწოდება Buckower Felder-ი იქნება. ამის შესახებ Welt-ი წერს.

მისი მთავარი განსაკუთრებულობა ის გახდება. რომ ქალაქში ავტომობილები არ იქნება. ამ ტერიტორიაზე 40 მრავალბინიანი კორპუსი აშენდება, უახლოეს ტერიტორიაზე კი ხეები დაირგვება. მოსახლეობა გადაადგილებისთვის ველობილიკებს გამოიყენებს.

Buckower Felder-ის მშენებლობა 2021 წელს დაიწება და 3 წელს გაგრძელდება.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

ინდოეთში, მაჰარაშტრას რეგიონის დასავლეთ ნაწილში მდებარე მეტეორიტულ კრატერში წარმოშბილმა ტბამ ერთ ღამეში ფერი იცვალა და ვარდისფერი გახდა – ამის შესახებ ინფორმაციას CNN ავრცელებს.

Lonar-ის ტბის გავარდისფრებას ექსპერტები მარილიანობის ცვლილებასთან და წყალში წყალმცენარეების არსებობასთან აკავშირებენ.

ადგილობრივი გეოლოგის გაჯანან ხარატის თქმით, Maharashtra Tourism’s Twitter-ზე ატვირთულ ვიდეოში ამბობს, რომ მსგავსი მოვლენა ადრეც დაფიქსიდა, თუმცა ის ასეთი თვალსაჩინო არ ყოფილა.

„წელს ტბა განსაკუთრებულად წითელია, რადგან წყალში მარილიანობა მკვეთრადაა გაზრდილი. ტბაში წყლის რაოდენობამ დაიკლო და ტბა უფრო მტკნარი გახდა, რამაც მარილიანობის ზრდა და გარკვეული შიდა ცვლილებები გამოიწვია“, – აღნიშნა მან.

ხარატის თქმით, მეცნიერები ასევე იძიებენ იმ ფაქტს, გახდა თუ არა წითელი წყალმცენარეების არსებობა ფერის შეცვლის მიზეზი.

ლონარის ტბა 50 ათასი წლის წინ, მეტეორიტის ჩამოვარდნის შემდეგ ჩამოყალიბდა. იგი მუმბაისგან 500 კილომეტრითაა დაშორებული და ტურისტებისთვის პოპულარულ ადგილს წარმოადგენს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

კორონავირუსის გამო დაწესებული იზოლაციისა და შეზღუდვების გამო მსოფლიოში ნახშირორჟანგის გამოყოფის დონე მიმდინარე წლის აპრილში გასულ წელთან შედარებით 17 პროცენტით შემცირდა, – ამის შესახებ ახალ კვლევაშია აღნიშნული, რომლის შედეგები ჟურნალ Nature Climate Change-ში გამოქვეყნდა.

კვლევამ აჩვენა, რომ მიმდინარე წლის 7 აპრილს CO2-ის გამოყოფის დონე ისეთ მაჩვენებლამდე დაეცა, როგორიც 2006 წლის შემდეგ არ დაფიქსიებულა. კვლევის ავტორები ვარაუდობენ, რომ ნახშირორჟანგის გამოყოფის წლიური მაჩვენებელი 2020 წელს 7 პროცენტით შემცირდება.

კვლევა 69 ქვეყანაში, აშშ-ის 50 შტატში, ჩინეთის 30 პროვინციაში ჩატარდა.

კვლევის შედეგებმა აჩვენა, რომ 2020 წლის აპრილში ყოველდღიურად 83 მილიონი ტონა  ნახშირორჟანგის გამოყოფა ხდებოდა, 2019 წელს კი ეს მაჩვენებელი 100 მილიონ ტონას უტოლდებოდა. აღსანიშნავია, რომ ცალკეულ ქვეყნებში კარბონის დიოქსიდის ემისიის მაჩვენებელი 26 პროცენტითაც კი შემცირდა.

ცნობისათვის, გაეროს 2019 წლის ანგარიშის თანახმად, იმ შემთხვევაში თუ ნახშირორჟანგის გამოყოფა წელიწადში 2.7 პროცენტით შემცირდება, გლობალური დათბობა 2 გრადუს ცელსიუსზე მეტს არ მოიმატებს, ხოლო იმ შემთხვევაშიმ თუკი ემისია 7.6 პროცენტით შემცირდება -ტემპერატურის მატების მაჩვენებელი 1.5 გრადუს ცელსიუსზე ნაკლები იქნება.

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

წყარო : independent.co.uk

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“