close

ასტრონომია - კოსმოსი

ასტრონომია - კოსმოსი

,,ნასას” ასტრონავტთა კორპუსს 12 წევრი შეემატა

,,ნასამ” ოთხშაბათს 12 ასტრონავტი დაასახელა, რომლებიც 2-წლიანი ტრენინგის გავლის შემდეგ ,,აშშ-ის კოსმოსური სააგენტოს” მიერ დაგეგმილ კოსმოსურ მოგზაურობებში მიიღებენ მონაწილეობას.

28-42 წლის ასაკის ხუთი ქალი და შვიდი მამაკაცი კოსმონავტი 18,300  აპლიკანტისგან აარჩიეს.

სტაჟიორებს შორის არიან: მეცნიერი, რომელიც მარსის რობოტ როვერ Curiosity-ზე მუშაობს, SpaceX-ის ინჟინერი, მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიის ინსტიტუტის პროფესორი და სამხედრო ქირურგი.

,,ნასა” მთვარესა და მარსზე მოგზაურობის განსახორციელებლად რაკეტასა და Orionკაფსულაზე მუშაობს. ის ასევე ელონ მასკის ,,SpaceX-სა” და ,,Boeing Co-თან” თანამშრომლობს, რათა საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე გასამგზავრებლად და იქიდან დასაბრუნებლად კომერციული კოსმოსური ტაქსები შექმნას.

,,ნასას” მიერ არჩეული 12 ასტრონავტი დავალების მიღებამდე 2-წლიან ტრენინგს გაივლის.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა

 

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიმსოფლიოპოლიტიკა

რუსეთი კოსმოსური ომისთვის ემზადება?

რუსეთი შესაძლოა კოსმოსური ომისთვის ემზადებოდეს. ქვეყანამ იმ თანამგზავრების რეაქტივაცია განახორციელა, რომელსაც დამკვირვებლები უმოქმედოდ მიიჩნევდნენ.

ობიექტებმა თავდაპირველად ყურადღება უჩვეულო მანევრებისთვის მიიპყრეს, რამაც აღძრა ეჭვი იმის შესახებ, რომ ისინი იარაღები იყვნენ.

ახლა კოსმოსური ხომალდი კვლავ ამოქმედდა, რამაც ექსპერტების შეშფოთება გამოიწვია, გააჩინა რა ეჭვი იმის შესახებ, რომ კრემლი კოსმოსურ შესაძლებლობებს აძლიერებს.

კოსმოსი -2491, -2499 და -2504 კოსმოსში მალულად საკომუნიკაციო თანამგზავრების რუტინული გაშვების საფარქვეშ გაუშვეს.

მარტში, კოსმოსი -2504 მოულოდნელად განაახლა თავისი მანევრები. აპრილში ხომალდი ჩინეთის ამინდის თანამგზავრს 1,183 მეტრით მიუახლოვდა, რაც ასტრონომიული თვალსაზრისით ძალიან ახლოა. უცნაური მოძრაობების განხორციელება დაფიქსირდა კოსმოსი-2499-ის მხრიდანაც.

„ძალიან საინტერესოდ მიმაჩნია ის ფაქტი, რომ თანამგზავრი ორი წლის განმავლობაში უმოქმედო იყო, შემდეგ კი მანევრირება დაიწყო,” – განაცხადა მასაჩუსეტის მეცნიერთა კავშირის კოსმოსუს ექსპერტმა – ლაურა გრეგომ.

კოსმოსი -2491, -2499 და -2504 2013-2015 წლებში გაუშვეს. მათ დასავლეთის შეიარაღებული ძალების ყურადღება მიიპყრო მას შემდეგ, რაც მათ სწრაფი მანევრირება დაიწყეს. ექსპერტებს ეჭვი გაუჩნდათ, რომ ისინი საბრძოლოდ ან ჯაშუშობისთვის ააგეს.

ამ სპეკულაციის გამო რუსეთის კოსმოსური სააგენტოს ხელმძღვანელმა ოლეგ ოსტაპენკომ 2014 წლის 15 დეკემბერს გამართულ პრეს კონფერენციაზე განაცხადა, რომ ხომალდები „მკვლელი თანამგზავრები“ არ იყვნენ.

ამ სამ უჩვეულოდ სწრაფ თანამგზავრს სხვა თანამგზავრებთან მიახლოების შესაძლებლობა აქვს, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათ აქვთ პოტენციური უნარი, უთვალთვალონ, გაიტაცონ, ან გაანადგურონ სხვა თანამგზავრები, ანუ მათ აქვთ უნარი, რომ ანტი-სატელიტური იარაღი გახდნენ.

რუსეთი არ არის ერთადერთი ქვეყანა, რომელიც თანამგზავრების განადგურების ტექნოლოგიებს ცდის.

შეერთებულმა შტატებმა, შვედეთმა, იაპონიამ და ჩინეთმა  უკვე გამოსცადეს ანალოგიური შესაძლებლობების მქონე  მოწყობილობები. ამ ცდების კი ისინი თანამგზავრის სარემონტო სამუშაოების სახელით ახორციელებენ.

 

 

წყარო: www.dailymail.co.uk

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა  და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა’

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიფიზიკა

მეცნიერები ბუნების მეხუთე ძალის აღმოჩენის მიზნით გალაქტიკის ცენტრს იკვლევენ

კაცობრიობა მიიჩნევს, რომ სამყარო ოთხი ფუნდამენტური ძალის საშუალებით იმართება და ესენია: სიმძიმის, ელექტრომაგნიტური და ძლიერი და სუსტი ბირთვული ძალები.

მაგრამ ეჭვობენ იმასაც, რომ ბუნების მეხუთე ძალაც არსებობს და თუ ეს ასეა, ჩვენ არა მხოლოდ აინშტაინის ზოგადი ფარდობითობის თეორიის ბოლომდე ამოხსნას შევძლებთ, არამედ ხელახლა გავიაზრებთ წარმოდგენას იმის შესახებ, თუ როგორ არსებობს სამყარო.

ფიზიკოსებმა ამ იდუმალი ძალის არსებობის დატესტვა გადაწყვიტეს.

ბუნების ოთხი ძალა  ფიზიკის სტანდარტულ მოდელს აერთიანებს, იმას, რასაც ჩვენ სამყაროში ნაწილაკების ქცევისა და მატერიის ასახსნელად ვიყენებთ.

შედარებით მცირე მასშტაბისაა  ორი ბირთვული ძალაა – ძლიერი ბირთვული ძალა ატომის ბირთვს კრავს, ხოლო სუსტი ბირთვული ძალა საშუალებას აძლევს ზოგიერთ ატომს, რადიოაქტიური გამოსხივება განიცადოს.

სიმძიმის და ელექტრომაგნიტური ძალები უფრო მასშტაბურია. ელექტრომაგნიტური ძალა მოლეკულების მთლიანობას განაპირობებს, ხოლო სიმძიმის ძალა მთელ გალაქტიკასა და პლანეტებს დაშლისგან იცავს.

სიმძიმის ძალა უკანასკნელია ოთხ ფუნდამეტურ ძალას შორის, რომლის წარმოქმნა და კონტროლო ჯერჯერობით ადამიანს არ შეუძლია. კვლევებმა აჩვენა, რომ ჩვენს სამყაროში იმაზე მეტი გრავიტაციის ძალა წარმოიშობა, ვიდრე ხილულ მატერიას შეუძლია წარმოქმნას. ამ ხარვეზის ახსნა მხოლოდ ბნელი მატერიით არაა შესაძლებელი, ვინაიდან თანამედროვე საუკეთესო ტექნოლოგიის საშუალებითაც კი ჯერ-ჯერობით  მის კვალს  ვერ მიაკვლიეს.

იმის გამო, რომ ვერ ვახერხებთ ბნელი მატერიის არსის ახსნას, ზოგიერთ ფიზიკოსს სურს სიმძიმის ძალა ფუნდამენტურ ძალად აღიაროს.

მაგრამ რა მოხდება, თუკი ვაღიარებთ, რომ არსებობს მეხუთე ძალა, რომელიც სიმძიმის ძალას სხვა ძალებთან აკავშირებს.

„აინშტაინის თეორია სიმძიმის ძალას კარგად ხსნის, თუმცა ბევრი მტკიცებულება არსებობს იმისა, რომ თეორიას ხარვეზები აქვს,“ – განაცხადა კალიფორნიის უნივერსიტეტის დირექტორმა ანდრეა გეზმა.

გეზი და მისი გუნდი ბუნების ამ ჰიპოთეტური მეხუთე ძალის აღმოჩენისთვის „ნადირობენ“ და აცხადებენ, რომ სამყაროში უნდა იყოს საუკეთესო ადგილი, სადაც სიმძიმის ძალის გავლენა იმდენად ძლიერია, რომ რაღაც დამატებითი ნიშნების გამოვლენა უფრო ადვილი გახდება.

ჰავაის კეკობსერვატორიის მიერ გადაღებული „მილკი ვეის“ შუაგულის ძალიან მკვეთრი გამოსახულებების ანალიზის საფუძველზე მკვლევარებს შეუძლიათ ჩვენი გალაქტიკის ახლოს მდებარე სუპერმასიური შავი ხვრელის ორბიტაზე მოძრავ ვარსკვლავებს დააკვირდნენ.

ამ მოძრაობაზე დაყრდნობით, მათ შეუძლიათ შეაფასონ სიმძიმის ძალის პირდაპირი ზეგავლენა ვარსკვლავების მოძრაობაზე და იმის დადგენა, არსებობს თუ არა კიდევ რაღაც.

,,ეს მართლაც ამაღელვებელია. ჩვენი გალაქტიკის ცენტრში მდებარე ვარსკვლავების შესწავლაზე მუშაობა ბადებს ახალ მეთოდს დავაკვირდეთ, თუ როგორ მუშაობს გრავიტაციის ძალა,“ – აცხადებს გეზი.

გუნდი განსაკუთრებით დაინტერესებულია მოვლენით, რომელიც, სავარაუდოდ, მომავალ წელს მოხდება, როცა ვარსკვლავი, სახელწოდებით  S0-2, ჩვენი გალაქტიკის შავ ხვრელს ყველაზე მეტად მიუახლოვდება.

მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ იმ შემთხვევაში, თუ არსებობს ზოგადი ფარდობითობის თეორიის პროგნოზირებისგან რაიმე გადახრა, ეს იქნება საუკეთესო დრო მის გამოსავლენად.

,,თუ გრავიტაცია გააქტიურდება სხვა რამეზე, გარდა აინშტაინის ზოგადი ფარდობითობის თეორიისა, ვარსკვლავების ორბიტალურ ბილიკებზე მცირე ვარიაციებს დაინახავთ”, – ამბობს გეზი.

ეს არ არის პირველი შემთხვევა, რომ ფიზიკოსები აქტიურად ნადირობენ ბუნების მეხუთე ძალაზე – გასულ წელს, მეცნიერების ერთ-ერთმა გუნდმა აღმოაჩინა მისი გავლენის ნიშნები ენერგიაზე, რაც აღმოჩნდა, რომ ახალი სუბატომიური ნაწილაკი იყო.

„თუკი მეხუთე ძალის არსებობა დადასტურდა, ეს იქნება რევოლუცია, რომელიც ჩვენს წარმოდგენას სამყაროზე სრულიად შეცვლის. ხოლო თუ ამ მეთოდით მეხუთე ძალის არსებობას ვერ დავადასტურებთ, ის აუცილებლად დაგვეხმარება, უკეთ შევისწავლოთ სიმძიმის ძალა და ბოლოს და ბოლოს პასუხი გავცეთ ფუნდამეტურ კითხვას – როგორ მოქმედებს გრავიტაცია?“ – აცხადებენ მეცნიერები.

 

 

 

წყარო: http://www.sciencealert.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა  და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა’

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

„ნასა“ „მზესთან შეხების“ მისიის შესახებ ოფიციალურ განცხადებას გააკეთებს

„ნასა“ ოთხშაბათს ოფიციალურ განცხადებას გააკეთებს უჩვეულო მისიის შესახებ, რომელიც „მზესთან შეხებას“ ითვალისწინებს.

განსხვავებით სხვა გამოკვლევისგან, ე.წ. მზის გამოკვლევის პლუს მისიას მოუწევს ტემპერატურასა და რადიაციათან გამკლავება, მაგრამ ის მონაცემები, რომლებიც ამ პროცესის ფარგლებში შეგროვდება, ასტრონომებს მზის ქარიშხლების პროგნოზირებასა და დედამიწის უახლოეს ვარსკვლავთან დაკავშირებული საიდუმლოების ამოხსნაში დაეხმარება.

1976 წელს, 370-კილოგრამიანი ინსტრუმენტების ბლოკი, ჰელიოს 2, მზის ზედაპირს დაახლოებით 43 მილიონი კილომეტრით მიუახლოვდა, რათა მზის ქარები და კოსმოსური სხივები შეესწავლა.

იმისთვის, რომ მზის შესახებ კაცობრიობის ცოდნა გააღრმავოს, „ნასა“ აპირებს, მიმდინარე წლის აგვისტოში მზის ზედაპირს 6 მილიონი კილომეტრის რადიუსით მიუახლოვდეს. შესაძლოა ეს მანძილი ძალიან შორად მოგეჩვენოთ, მაგრამ გარწმუნებთ, რომ მზესთან ამ მანძილზე მიახლოება ძალზედ გაბედული ნაბიჯია, რომელიც მეცნიერებს საშუალებას მისცემს, დაწვის გარეშე მაგნიტური სფეროები გამოიკვლიონ და მზის რამდენიმე ნაწილაკი დაიჭირონ.

როგორც ჩანს, კვლევას მოუწევს  1,400 ° -მდე (დაახლოებით 2,550 ° ფარენჰეიტი) ტემპერატურას გაუძლოს.

გამოძიება იძულებული იქნება, ტემპერატურა 1,400 ° -მდე (დაახლოებით 2,550 ° ფარენჰეიტი) იცვლებოდეს, ხოლო კომფორტული ოთახის ტემპერატურის პირობებში.

 

წყარო: http://www.sciencealert.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა  და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა’

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

ცივი ლაქა კოსმოსში შესაძლოა მულტივერსის თეორიის პირველი მტკიცებულება იყოს

საუკუნეების მანძილზე ზოგიერთ ადამიანს მიაჩნია, რომ ჩვენი სამყარო ერთ-ერთია მრავალ სამყაროს შორის, რომლებიც ერთმანეთის პარალელურად არსებობენ. ამ თეორიას მულტივერსის თეორიას უწოდებენ და მას ბევრი სკეპტოსი ჰყავს, თუმცა ამას კოსმოლოგებისა და ასტრონომებისთვის ხელი არ შეუშლია, მულტივერსის თეორია  ამოუცნობის ასახსნელად გამოეყენებინათ.

ცივი ლაქა

Royal Astronomical Society-მა ახალი კვლევა ჩაატარა, რომლის მიზანი კოსმოსში „ცივი ლაქის“  გარშემო არსებული კითხვებისთვის პასუხის გაცემაა.

მოკლედ რომ ვთქვათ, ცივი ლაქა, წარმოადგენს კოსმოსის ,,გრილ” ლაქას რადიაციაში, რომელიც სამყაროს ფორმირების შემდეგ არსებობს.

ცივი ლაქა NASA- ს ,,WMAP- ის” სატელიტმა პირველად 2004 წელს აღმოაჩინა. ,,ევროპის კოსმოსური სააგენტოს” პლანკის მისიამ მისი არსებობდა დაახლოებით 10 წლის წინ დაადასტურა. RAS-ის კვლევის თანახმად, ცივი ლაქა სხვა გალაქტიკების ნაკლებობის შედეგია. არსებითად, ცივი ლაქა არის სიცარიელე მულტივერსში.

„ბევრი ვერსია არსებობს, თუმცა ყველაზე საინტერესოა ის, რომ ცივი ლაქა ჩვენი და სხვა სამყაროს შეჯახების შედეგად წარმოიშვა. ეს კი იმას ამტკიცებს, რომ ცივი ლაქა მულტივერსის თეორიის პირველი მტკიცებულებაა,“ – განაცხადა დურჰამის უნივერსიტეტის მეცნიერმა ტომ შენკსმა. ხოლო თუ ეს ასეა, ეს თანამედროვე ფიზიკის დასასრულს ნიშნავს. ფიზიკა, არსებობს იმის დასადასტურებლად, თუ რატომ მოქმედებს და ყალიბდება სამყარო კონკრეტული ფორმით.  ის ავითერებს თეორემებსა და განტოლებებს ჩვენი სამყაროს ფუნდამენტური ნაწილების ასახსნელად. თუმცა მულტივერსის თეორიია ჩვენს ცოდნას ზღუდავს. სხვა სამყაროებს შესაძლოა სრულიად განსვავებული წესებით არსებობდნენ.  უსასრულო სამყაროები ნიშნავს უსასრულო შესაძლებლობებს უნიკალური წესებისთვის. ამიტომ ფიზიკის ახსნა შეუძლებელი იქნებოდა. ამ ფაქტმა გამოიწვია ის, რომ მთელი რიგი ფიზიკოსები, ასტროფიზიკოსები და კოსმოლოგები მტკიცედ უარყოფენ მულტივერსის თეორიას.

სტენფორდის კოსმოლოგი, ანდრეი ლინდი, ეჭვქვეშ აყენებს იმას, რომ მულტივერსი მეცნიერებად არ მიიჩნევა. „ნებისმიერმა, ვისაც მულტივერსის თეორია არ მოსწონს, საპირისპირო ფაქტები და ახსნა უნდა წარმოადგინოს. ეს ბევრს უცდია, თუმცა ჯერჯერობით ვერავინ მოახერხა. აი, რატომაა, რომ მულტივერსის თეორიას ასე სერიოზულად ვუყურებთ,“ – განაცხადა ლინდიმ.

 

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიდედამიწა

მეცნიერებმა დედამიწაზე უცნაური სიგნალები აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა დედამიწაზე იდუმალი სწრაფი რადიოამოფრქვევები აღმოაჩინეს, რაც, მათი ვარაუდით, ახალგაზრდა ვარსკვლავური აკვანის წყაროა, რომელიც დედამიწისგან 2.4 მილიარდი სინათლის წლითაა დაშორებული.

ეს ამოფრქვევები – რომელთაგან თითოეული მხოლოდ რამდენიმე მილიწამის განმავლობაში გრძელდებოდა – მეეტლის თანავარსკვლავედში (ლათ. Auriga ) მდებარე მკვრივი ნეიტრონული ვარსკვლავებისგან მოდის.

თავდაპირველად ექსპერტები ამგვარმა უცნაურმა აფეთქებებმა დააბნია,ზოგიერთი სპეკულაციის თანახმად, ის შესაძლოა იმის ნიშანი ყოფილიყო, რომ უცხოპლანეტელები ჩვენთან დაკავშირებას ცდილობდნენ.

თუმცა, ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ ახალგაზრდა ვარსკვლავები 6,200 სინათლის წლით იყვნენ დაშორებული პატარა გალაქტიკის – FRB 121102-ის ცენტრიდან.

ნიდერლანდების რადიო ასტრონომიის ინსტიტუტის მკვლევარებმა პატარა, აქამდე უცნობი გალაქტიკის დეტალურად შესასწავლად ჰაბლის კოსმოსური ტელესკოპი გამოიყენეს. ისინი აცხადებენ, რომ ტელესკოპმა ვარსკვლავის ფორმაცფიის საკმაოდ მკვეთრი ნიშანი დააფიქსირეს, რომლის შიგნითაც სწრაფი რადიო აფეთქება (FRB) მდებარეობს.

მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ ვარსკვლავების „ბაღნარი“ გალაქტიკის ზღვარზე მდებარეობს, რომელსაც დაახლოებით 20,000 სინათლის წლის დიამეტრი აქვს. ისინი ფიქრობენ, რომ FRB- ები გამოწვეულია ახალგაზრდა ნეიტრონის ვარსკვლავის მკვრივი ბირთვიდან, როდესაც დედა ვარსკვლავი ფეთქდება.

ტალღები პირველად შარშან დეკემბერში  მაკრელის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა დასავლეთ ვირჯინიაში მწვანე ბანკის ტელესკოპით და ასევე პუერტო რიკოში მდებარე არიციბოს ობსერვატორიაში აღმოაჩინეს.

„ამ წყაროდან ექვსი დამატებითი რადიო აფეთქება აღმოვაჩინეთ. მათ შორის ხუთი-მწვანე ბანკის ტელესკოპით, ხოლო ერთი- არიციბოს ობსერვატორიაში. მანამდე კი იგივე წყაროდან 11 მსგავსი აფეთქება გამოვლინდა,“ – აცხადებენ მეცნიერები.

ეს არის ერთადერთი ცნობილი FRB-ების ერთადერთი რეციდივი, რომელიც დროებით და შემთხვევით გამოჩნდა.

„ FRB 121102 არის უნიკალური ობიექტი FRB- ის ცნობილ ნიმუშში, ან ყველა FRB- ს შეუძლია განმეორდეს -ეს დახასიათება ძალზედ მნიშვნელოვანია სწრაფი ექსტრაგულატორული ტრანზიტორების გასაგებად,“ – აცხადებენ მეცნიერები.

წინათ, როდესაც ტალღები აღმოაჩინეს, ასტრონომებმა სთხოვეს ორგანიზაია სეტის (კოსმოსური ინტელექტის მაძიებელს), დაედგინათ, იყო თუ არა ეს უცხოპლანეტელების სიგნალი. თუმცა, ჯერჯერობით უცნობია, გააკეთებენ თუ არა მეცნიერები ამჯერადაც იგივეს.

რამდენიმე თვის წინ ცნობილმა ბრიტანელმა მეცნიერმა – სტივენ ჰოკინგმა – განაცხადა, რომ თუკი სამყაროში უცხოპლანეტელები არსებობენ, მათთან კავშირის დამყარების მცდელობით კაცობრიობა ძალზეც სახიფათო თამაშს თამაშობს.

 

წყარო: Dailymail

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

ნასას კოსმოსურმა ხომალდმა იუპიტერზე ციკლონები და ამიაკის მდინარეები აღმოაჩინა

,,იუპიტერის ატმოსფეროს კოლოსალური ციკლონებისა და ამიაკის მდინარეების ნიშანი აქვს” – ამის შესახებ მეცნიერებმა ხუთშაბათს განაცხადეს.

ციკლონი ნასას კოსმოსურმა ხომალდმა – ,,ჯუნომ” – მაშინ აღმოაჩინა, როცა ის პლანეტასთან დაგეგმილ 12 მიახლოებისგან ერთ-ერთს ახორციელებდა. მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ იუპიტერმა დედამიწისა და მზის სისტემის სხვა პლანეტების განვითარებისთვის ნიადაგი მოამზადა.

,,ჯუნომ” აღმოაჩინა, რომ 1, 400 კმ დიამეტრის ციკლონი იუპიტერის ჩრდილოეთ და სამხრეთი პოლუსებს ზემოთ ტრიალებდა.

კოსმოსურმა ხომალდმა ასევე აღმოაჩინა ამიაკის ქამარი, რომელიც ატმოსფეროს ზედა ფენებიდან იწყება და ასობით მილზე, ჯუნოს ინტერიერში ვრცელდება, იმდენად დაბლა, რამდენადაც ჯუნოს მოწყობილობას შეუძლია დანახვა. ჯუნომ ატმოსფეროში გაზის სავარაუდო ჰომოგენური ნაზავის გარდა სხვა მახასიათებლებიც აღმოაჩინა.

,,იუპიტერი თითქმის ყოველ მხრივ გვაოცებს. ვხედავთ ნიშნებს, რომ ის საკმაოდ ეგზოტიკურია,”- აცხადებს მეცნიერი სკოტ ბოლტონი.

,,წინასწარი შედეგების შედეგად შესაძლოა ვივარაუდოთ, რომ იუპიტერს  აქვს ქარები ყველა დონეზე, რაც მოძრაობას ქმნის,” დასძინა მან.

ხუთშაბათს გამოქვეყნებული დასკვნები ეფუძნება მონაცემებს, რომელიც 27 აგვისტოს შეგროვდა, როცა ჯუნომ იუპიტერის სამხრეთ პოლუსს დაახლოებით 4,200 კმ-ის რადიუსში შემოუარა.

ჯუნოს შემდეგი გაფრენა 11 ივლისაა დაგეგმილი, როდესაც ხომალდი პლანტის დიდ წითელ ლაქას შემოუვლის. ეს გახლავთ სამხრეთ ეკვატორის მასიური ქარიშხალი, რომელიც საუკუნეების მანძილზე არსებობს.

მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ გაიგებენ, თუ როგორ იკავებს ქარიშხალი თავს და არის თუ არა ეს ნივთიერება ღრუბლების საფუძველი.

ჯუნო იუპიტერის ირგვლივ ორბიტაზე მოძრაობას თვეების მანძილზე გააგრძელებს. ის პლანეტას ყოველ 53 დღეში ერთხელ მიუახლოვდება, რათა მისი ინტერიერის რუკა შექმნას. ამ გზით კი მეცნიერები უფრო მეტს გაიგებენ იმის შესახებ, თუ როგორ და სად ჩამოყალიბდა იუპიტერი.

მზის მსგავსად, გაზის გიგანტი ძირითადად ჰიდროგენი და ჰელიუმია, მაგრამ ის ასევე ნახშირბადს, აზოტს, ჟანგბადსა და სხვა ელემენტებს შეიცავს. მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ იუპიტერის ევოლუციის შესახებ უფრო მეტის შესწავლა იმის გაანალიზებაში დაეხმარებათ, თუ როგორ მოხდა დედამიწასა, და შესაძლოა სხვა პლანეტებზეც, სიცოცხლისთვის საჭირო ინგრედიენტების თავმოყრა.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსი

ჩილეში მსოფლიოში ყველაზე დიდი ტელესკოპის მშენებლობა დაიწყო

ჩილეში პარასკევს ევროპის ექსტრემალურად დიდი ტეელსკოპის (E-ELT), მშენებლობა დაიწყო, რომელიც ხუთჯერ უფრო დიდია, ვიდრე დღეს მოქმედი დაკვირვების მოწყობილობები.

ELT- ს ზომას გააჩნია  იმის პოტენციალი, რომ სამყაროს შესახებ კაცობრიობის ცოდნა შეცვალოს. ტელესკოპის სარკის ზომა დაახლოებით 39 მეტრი იქნება. ტელესკოპი, რომელიც  ატაკამას უდაბნოს შუაგულში 3000 მეტრის სიმაღლის მთაზე მდებარეობს, 2024 წელს ამოქმედდება.

ტელესკოპს აქამდე მოქმედ მოწყობილობებთან შედარებით ის უპირატესობა ექნება, რომ მისი საშუალებით უფრო მცირე პლანეტების აღმოჩენა, ხოლო უფრო დიდი პლანეტების გამოსახულებების შექმნა იქნება შესაძლებელი. ტელესკოპი მეცნიერებს საშუალებას მისცემს, ამ პლანეტების ატმოსფერო უკეთ შეისწავლონ, რაც ძალზედ მნიშვნელოვანია იმის დასადგენად, შესაძლებელია, თუ არა მათზე სიცოცხლის არსებობა.

„ის, რასაც ჩვენ აქ ვხედავთ, მეტია, ვიდრე ტელესკოპი, ეს არის მეცნიერების შესაძლებლობების ერთ-ერთ ყველაზე დიდი მაგალითი”, – განაცხადა ჩილეს პრეზიდენტმა, მიშელ ბაჩელეტმა, სამშენებლო სამუშაოების დაწყებასთან დაკავშირებული სიტყვით გამოსვლის დროს.

ატაკამას მშრალი ატმოსფერო დაკვირვებების განსახორციელებელ საუკეთესო პირობებს ქმნის. რეგიონში 2020 წლისთვის მსოფლიო ასტრონომიული ინფრასტრუქტურის დაახლოებით 70 პროცენტი იქნება თავმოყრილი.

ELT-ს ორგანიზაცია ევროპის სამხრეთ ობსერვატორია აფინანსებს, რომელიც ევროპულ და სამხრეთ ნახევარსფეროს ქვეყნებს მოიცავს. ექსპერტთა შეფასებით,  ევროპის ექსტრემალურად დიდი ტეელსკოპის მშენებლობა დაახლოებით 1 მილიარდი ევრო დაჯდება.

აღსანიშნავია, რომ კოსმოსური ტელესკოპის – ,,ჰაბლის” მთავარი სარკის ზომა მხოლოდ 2,4 მეტრია, ხოლო დღეისათვის ყველაზე დიდი კანარის დიდი ტეელსკოპის სარკის ზომა – 10,4 მეტრი. E-ELT ცამეტჯერ მეტი სინათლის შეგროვებას შეძლებს, ვიდრე ნებისმიერი სხვა ოპტიკური ტელესკოპი. ამასთან, ატმოსფერული ხარვეზები კორექტირება მას რეალურ დროში შეეძლება. მიღებული გამოსახულებები, ჰაბლისეულზე 16-ჯერ მკაფიო იქნება. მეცნიერები ახალი ტელესკოპის საშულბით, უკვე აღმოჩენილი ეგზოპლანეტების, ახალგაზრდა სამყაროსა და სხვა გალაქტიკების უკეთ დანახვას გეგმავენ. ასეთი შესაძლებლობა მათ უკვე 2024 წლისთვის ექნებათ.

 

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიფსიქოლოგია

ახალი მთვარის ფენომენი – როგორ ვებრძოლოთ ამ პერიოდში არსებულ დაძაბულობას?

25 მაისს, დაახლოებით ღამის 23:45 წუთზე დაიწყო ახალი მთვარე, ყველასთვის ცნობილია, რომ მთვარის ფაზების ცვლილება აისახება ადამიანის ფსიქიკურ მდგომარეობასა თუ ფიზიკურ მდგრადობაზე. მოვლენის შესახებ და ამ პერიოდში არსებული დაძაბულობის გადაჭრის გზებზე ახალგაზრდა  ფსიქოლოგსა და ასტროლოგს – გიორგი ლობჯანიძეს გავესაუბრეთ.

მთვარე ჩვენი პლანეტისთვის ყველაზე ახლოს მდებარე მანათობელია და მისი როლი მატერიალურ სამყაროში, შესაბამისად, ძალიან დიდია, ამიტომ კაცობრიობა ყოველთვის დიდ მნიშვნელობას ანიჭებდა და ითვალისწინებდა მას.  ახალი მთვარეობის დროს მანათობელი ერთი ახალი მთვარიდან მეორე ახალ მთვარემდე მიაღწევს, ამ პროცესში კი, 29-30 დღის განმავლობაში გაივლის 12 ზოდიაქოს ნიშანს, თითო ნიშანში კი 2,5 დღის განმავლობაში იმყოფება ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია პროცესის ცოდნა, რადგან თავიდან ავიცილოთ გარკვეული გართულებები, რაც განსაკუთრებით სამედიცინო სფეროს უკავშირდება. მაგალითად, როდესაც მთვარე გადის ლომის ზოდიაქოს, სასურველია, რომ ამ ნიშნის ქვეშ დაბადებულები მოერიდონ გულთან, ხერხემალთან, სისხლძარღვებთან დაკავშირებულ პრობლემებსა და მათზე მკურნალობას, ვინაიდან ამ პერიოდში მეტადაა დატვირთული ეს მხარე, რაც უკუშედეგის მომტანი გახდება.

ციური სხეულების ადამიანთან, მის ბედსა თუ განწყობასთან დაკავშირებას საკმაოდ დიდი ისტორია აქვს და მისი საფუძვლები, საბაზისო ცოდნა კარგად არის ბერძნულ და რომაულ მითოლოგიებშიც აღწერილი, გიორგის თქმით ასტროლოგიური ცოდნა არც რელიგიისთვისაა უცხო რისი მაგალითიცაა იესოს დაბადება, როცა სამი მოგვის წინასწარმეტყველებამ ფაქტობრივად გადაარჩინა ის ნაადრევი სიკვდილისგან.

საინტერესო ფაქტია, რომ მაგალითად ძველი ქართველები, ,,ნამგალა” მთვარეს ანახვებდნენ მონეტებს, ფულს და სწამდათ, რომ ეს ბარაქიანი მოსავლის მომტანი იქნებოდა, დღესაც ბევრს სწამს, რომ ამგავრი ქცევით შესაძლებელია ფინანსური კეთილდღეობის მოპოვება.

მიუხედავად ახალი მთვარის  მოვლენის ხანმოკლეობისა, მისი ზეგავლენა ადამიანებზე და გარემოზე საოცრად დიდია, ტრადიციულად ახალი მთვარის პერიოდი მოითხოვს დიდ ყურადღებას, კოსმოსი ყველა ჩვენგანას ამოწმებს ასეთ დღეებში, ამიტომ გვმართებს მეტი თავდაჭერა. კარგი იქნება თუ ამას ასევე წყნარად შევხვდებით, ზედმეტი აგრესიის გამოვლენისა და ჩხუბის გარეშე, გახსოვდეთ, მოთმინებით ბევრს შეძლებთ-აღნიშნავს გიორგი.

ემოციური არამდგრადობა, ჯერ კიდევ წინა დღით იწყება და ახალი მთვარის მომდევნო დღეებშიც გრძელდება.  ესაა ე.წ. გამოცდების პერიოდი,  ადამიანი იღებს კოსმიურ გამოცდას და განიცდის სერიოზულ, როგორც ემოციურ, ისევე შიდა-ბიოლოგიურ დისკომფორტს.  ამ  დროს ადამიანები უფრო გაღიზიანებულნი და ადვილად ფეთქებდანი არიან, განსაკუთრებით კი, ცეცხლის სტიქიის წარმომადგენლები – ვერძი, ლომი და მშვილდოსანი.

თუმცა, კრიზისული მდგომარეობის შემსუბუქება შესაძლებელია და ძალიან კარგია, თუ ადამიანი ამ პერიოდში დაისვენებს ბუნებაში, კარგია ლოცვაც, მედიტაცია, იოგა, დადებითი ენერგიით დამუხტვა. ხშირია შემთხვევები, როცა ადამიანის ჯანმრთელობა ახალმთვარეობისას საგრძნობლად უარესდება ამიტომაც მიზანშეწონილია სათანადო მედიკამენტების მიღებაც. ამასთანავე, თუკი ახალი მთვარის პერიოდში აქტიური დასვენება ნაყოფიერია, როგორც შინაგანი სიმშვიდის, ისევე სამომავლო პროდუქტიულბისთვის, ამ პერიოდში არ არის რეკომენდირებული ახალი და მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილებების მიღება.

აღსანიშნავია, რომ ახალმთვარეობისას შედარებით უფრო დაძაბულები მამაკაცები და მამაკაცური ბუნების ადამიანები უფრო არიან, ვიდრე მდედრობითი სქესის წარმომადგენლები, ამიტომ მათთან საუბრის დროსაც კი სიფრთხილეა საჭირო, რათა არ მოხდეს გაუგებრობა.  ,,საჭიროა, რომ ამ დღეს შეხვდეთ პოზიტიურად, მშვიდ გარემოში,  ახალ მთვარეს ახალი ენერგიით უნდა მიეგებოთ, დანარჩენი კი თუ სად ხდება მოქმედება კონკრეტულ ვითარებაში, ვგულისხმობ ცალკეულ ინდივიდებს, ეს უკვე პირადი რუქების თემაა – აღნიშნავს გიორგი ლოჯბანიძე.

 

მასალა მოამზადა:  თამარ დევდარიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიმანქანათმშენებლობა

როგორია ნასას ბეტმობილი? – უცნაური როვერი, რომელიც მარსზე გაემგზავრება 

ნასას მარს როვერი, რომელზეც 2016 წლიდან მუშაობენ, ბეტმობილს ჰგავს.

კუთხური კონცეფცია ექვს ბორბალიანია და მთლიანად ნახშირბადის ბოჭკოსა და ალუმინისგანაა დამზადებული. ის მზის ენერგიაზე მუშაობს.

„ბეტმობილი“ გათვლილია ოთხ ასტრონავტზე.  მას საკუთარი მოძრავი ლაბორატორია აქვს.

როვერის ექვსი ბორბალი 1,3 მ სიმაღლისა და 75 სმ სიგანისაა. მას საჰაერო სადინრები აქვს, რომელიც მარსის უხეშ წითელ ქვიშას მოძრაობისა საშუალებას მისცემს. ის ოფიციალურად არ აუწონავთ, თუმცა დეველოპერების შეფასებით, როვერის წონა 2,250კგ-ია.

ნასას პროექტის შესახებ ოფიციალური განცხადება არ გაუკეთებია, თუმცა უცნაური ავტომობილი, რომელიც ფლორიდაში,  ნასას კენედის ცენტრში იმყოფება,  სოციალურ მედიაში უკვე გამოჩნდა.

როგორც ახალი როვერის დიზაინერმა მარკ პარკერმა Business Insider-ს განუცხადა, ექვს-ბორბლიანი მანქანა მთლიანად ელექტროა, რომელიც მარსის ქვიანი დაბრკოლებების გადასალახადაა განკუთვნილი. მისი ინფორმაციით, როვერი 95-110კმ/სთ სიჩქარის განვითარება შეუძლია.

პარკერმა და მისმა ძმამ როვერზე მუშაობა ნოემბერში დაიწყეს და მანქანის აგებას ხუთი თვე მოანდომეს. „მე და ჩემი გუნდი დღეში 10-12-14 საათს, კვირაში 80-100 საათს ვმუშაობდით. რომ მახსენდება, რამდენ საათიანი შრომაა ჩადებული ამ მანქანაში, ტირილი მინდება,“ – განაცხადა პარკერმა.

როვერის შესახებ ოფიციალური განცხადება უახლოეს დღეებში გაკეთდება.

 

წყარო: Dailymail

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი  – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
1 53 54 55 56 57 60
Page 55 of 60