მედიცინა

გამონაყარს ბავშვობის დროებითი ტატუს უწოდებენ. წითელი მუწუკები ზოგჯერ მთელს ტანს ედება. მიზეზი კი შესაძლოა შემდეგი ფაქტორები იყოს: ყურის ინფექცია, ვირუსი ან თუნდაც ალერგიული რეაქცია ანტიბიოტიკ პენიცილინის მიმართ. ხშირად ექიმებს კანის ტესტირების ჩატარების გარეშე გამოაქვთ დასკვნა, რომ ბავშვი ალერგიულია პენიცილინის მიმართ.

„ასეთ ბავშვებს მთელი ცხოვრება პენიცილინზე ალერგიულობის მარკა აკრიათ, სინამდვილეში კი ეს ზუსტად არავინ იცის,“ – განახადა ნიუ-იორკის Rochester Regional Health-ის ალერგოლოგმა ალისონ რემსიმ.

მისი ინფორმაციით, ამერიკის მოსახლეობის დაახლოებით 10 პროცენტს სჯერა, რომ პენიცილინზე ალერგია აქვს. თუმცა Annals of Allergy, Asthma & Immunology-ის მოხსენებაში აღნიშნულია, რომ ამ ადამიანების 90 პროცენტს რეალურად პენიცილინის მიმართ ალერგია არ აქვთ.

ტეხასის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ახლახან კვლევა ჩაატარეს, რომლის ფარგლებშიც პენიცილინის მიმართ „ალერგიულ“ 228 პაციენტს კანის ტესტი  ჩაუტარეს. აღმოჩნდა, რომ ამ პაციენტების 98 პროცენტი პენიცილინის მიმართ ალერგიული არ იყო. მეცნიერთა აღნიშნულმა გუნდმა კვლევის შედეგები სან ფრანცისკოში American College of Allergy, Asthma & Immunology-ის ყოველწლიურ შეხვედრაზე წარადგინა. ისინი აცხადებენ, რომ ამ ადამიანებს პენიცილინის მიმართ ალერგია ან არასდროს ჰქონიათ, ან გარკვეული დროის შემდეგ ალერგია გადალახეს.

ალერგიული რეაქციის თავიდან აცილების მიზნით ექიმები პენიცილინის მიმართ ალერგიულ პაციენტებს მეორე თაობის ანტიბიოტიკებით მკურნალობენ. აღნიშნული მედიკამენტები, როგორც წესი, პენიცილინთან შედარებით ძვირია, გარკვეული ბაქტერიების მიმართ ნაკლებად ეფექტურია და მეტი გვერდითი ეფექტებიც აქვთ.

სოციალურ თვალსაზრისით, ზოგადმა ანტიბიოტიკებმა შესაძლოა ანტიბიოტიკების რეზისტენტულობა გამოიწვიოს.

ალისონ რემსი აცხადებს, რომ Rochester Regional Health-ის ორ საავამდყოფოში 276 ექიმი, ექიმის ასისტენტი, მედდა და ფარმაცევტი გამოკითხეს. რესპონდენტთა 85 პროცენტმა განაცხადა, რომ ანტიბიოტიკებზე ალერგიული რეაქციის გამოვლენის მიზნით მათ ალერგოლოგისა და იმუნოლოგისთვის არასდროს მიუმართავთ.  40 პროცენტმა არ იცოდა, რომ პენიცილინზე ალერგია შესაძლოა გარკვეული დროის შემდეგ აღმოიფხვრას.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ აუცილებელია პენიცილინზე ორგანიზმის ალერგიულობის სრულფასოვანი ტესტის ჩატარება. ეს მეორე თაობის ანტიბიოტიკების მოხმარებას მნიშვნელოვნად შეამცირებს.

წყარო: https://www.sciencenews.org

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

Novartis AG მიერ შემუშავებულმა კიბოს ექსპერიმენტულმა თერაპიამ ბავშვებსა და მოზარდების 82 პროცენტში, რომლებიც აგრესიული ფორმის სისხლის კიბოთი იყვნენ დაავადებუილი,  დაავადება აღმოფხვრა.

კომპანიის მიერ გავრცელებული ინფორმაციის თანახმად, ცდის ფარგლებში მკურნალობის კურსი 50-მა, მწვავე ლიმფობლასტური ლევკემიით დაავადებულმა პაციენტმა გაიარა, რომლებსაც მკურნალობის სხვა მეთოდებზე შედეგი არ ქონდა. აღმოჩნდა, რომ 41 მათგანი მედიკამენტ CTL019-ით მკურნალობის დაწყებიდან სამი თვის შემდეგ დაავადებისგან  გათავისუფლდა. რესპონდენტების 60 პროცენტი დაავადების რეციდივისგან 6 თვეში გათავისუფლდა.

CTL019 არის ექსპერიმენტული კლასის მედიკამენტი, რომელსაც პაციენტის გენეტიკურად შეცვლილი T- უჯრედებისგან ლაბორატორიაში ამზადებენ. მოდიფიცირებულ უჯრედებს, ე.წ. ქიმერული ანტიგენის რეცეპტორების T- უჯრედებს,  პაციენტს უნერგავენ.

Novartis AG აპირებს, რომ მომავალი წლის დასაწყისში U.S. Food and Drug Administration-ს CTL019-ის დამტკიცების მოთხოვნით მიმართავს. კომპანიის ინფორმაციით, ციტოკინების გათავისუფლებას სინდრომი (CRS) პაციენტების ნახევარს, ხოლო 15 პროცენტს – სერიოზული ნევროლოგიური პრობლემები აღენიშნა. მკვლევართა თქმით, გვერდითი მოვლენები განკურნეს და CRS-გან არცერთი პაციენტი გარდაცვლილა.

აღსანიშნავია, რომ სწორედ CRS, CAR-T თერაპიის ცნობილი გვერდითი ეფექტი, გახდა რამდენიმე დღის წინ კომპანია Juno Therapeutics Inc-ის საცდელი მედიკამენტის- JCAR015-ის დაბლოკვის მიზეზი.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

გრანოლა, ყავა და ბრინჯი ჩვენი რაციონის მთავარი ნაწილია – თუმცა უფრო ჯანმრთელი ალტერნატივებიც არსებობს.

არსებობს მათი მარტივი ჩამნაცვლებლები, რომლებსაც თქვენი ჯანმრთელობის გარდაქმნა  და სხვადასხვა დაავადებისგან თქვენი დაცვა შუძლია.

ცნობილი დიეტოლოგი კასანდრა ბარნსი რამდენიმე რჩევას გვაძლევს:

საუზმეს დღის ყველაზე მნიშვნელოვანან საკვებად მიიჩნევენ, დილით მიღებულ საკვებს ორგანიზმისთვის გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს.

გრანოლა (შვრიის, ხმელი ხილის და ჩირეულის უგემრიელესი ნარევი) უდავოდ გემრიელი და სასარგებლო საუზმეა, თუმცა კალორიულია, ამიტომ მისი ჩანაცვლება უგლუტეინო შვრიის ფაფით სასარგებლოა ჯანმრთელობისთვის.

დიდი რაოდენობით კოფეინისა და ყავაში შემავალი სხვა ნივთიერებების მიღება ორგანიზმის მიერ სტრესის ჰორმონების გამომუშავებას იწვევს.

ყავის ბუნებრივად ჯანსაღი ალტერნატივა მაჩას ჩაია, რომელიც ენერგიაზე გვერდითი ეფექტების გარეშე მოგიყვანთ. ის ასევე სასარგებლოა ნივთიერებათა ცვლისა და წონის მართვისთვის.

„მაჩა შეიცავს L-theanine–ს, რომელიც ასტიმულირებს ტვინის ალფა ტალღებს, რაც ხელს უწყობს ფოკუსირებას და აქვს დამამშვიდებელი ეფექტი,“ – აცხადებს ბარნსი.

რძიანი შოკოლადის ნედლი კაკაოთი ჩანაცვლება ზედმეტი შაქრის მავნე ზემოქმედებისგან დაგიცავთ.

სამხრეთ ამერიკაში კაკაოს მარცვლები ჯანმრთელობისთვის იმდენად სასარგებლოდ ითვლებოდა, რომ მას ვალუტად იყენებდნენ. ის რეგულარულ შოკოლადზე თითქმის ოთხჯერ მეტ ანტიოქსიდანტებს შეიცავს, რაც ორგანიზმს გულის დაავადებებისა და კიბოს ზოგიერთი სახეობისგან იცავს.

გარდა ამისა, კაკო შეიცავს ცილას, კალციუმს, კაროტინს, თიამინს, რიბოფლავინს, გოგირდს – ყველა მათგანს ორგანიზმის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის სასიცოცხლო მნიშვნელობა აქვს.

წყარო: Dailymail

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ექიმები გვირჩევენ, რომ დავლიოთ ბევრი წყალი, თუმცა ხშირად ავიწყდებათ გაგვაფრთხილონ, რომ გადაჭარბებული რაოდენობის წყლის მიღება ჯანმრთელობისთვის სახიფათოა. მეტიც, შედეგი შესაძლოა ფატალურიც კი აღმოჩნდეს.

ლონდონის King’s College Hospital-ის ექსპერტებმა აღნიშნული რეკომენდაცია მას შემდეგ გასცეს, რაც 59 წლის ქალბატონს უმკურნალეს, რომელიც ზედმეტი რაოდენობის წყლის მიღების შედეგად სერიოზულად დაავადდა.

ქალბატონს, რომლის ვინაობა არ საჯაროვდება, ექიმებმა ურჩიეს, რომ 30 წუთში ერთხელ ნახევარი პინტა (ტევადობის საწყაო = 0,57 ლიტრს) წყალი დაელია. მას გადაჭარბებული რაოდენობის წყლის მიღების შედეგად საშარდე გზების ინფექციის სიმპტომები განუვითარდა და ექიმებს მიმართა. დადგინდა, რომ ქალბატონის სისხლში მარილის დონე „სახიფათოდ დაბალი“ იყო. ეს მაშინ შეიძლება მოხდეს, როცა ადამიანი დროის მცირე მონაკვეთში წყლის დიდ რაოდენობას მოიხმარს.

სიმპტომები მოიცავს გულისრევას, თავის ტკივილს. სერიოზულ შემთხვევებში, შესაძლოა ტვინის შეშუპებაც გამოიწვიოს, რაც თავის მხრივ იწვევს კრუნჩხვას, კომასა და სიკვდილს.

აღსანიშავია, რომ სისხლში მარილის ანომალიურად დაბალი დონის მქონე პაციენტებში სიკვდილიანობის მაჩვენებლი დაახლოებით 30 პროცენტია.

წყარო: Dailymail

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

რა არის ,,უმთავრესი გამოწვევა”, რომელიც მილიონობით ადამიანის სიცოცხლეს უქმნის საფრთხეს?

პროფესორი სტივენ ჰოკინგი აცხადებს, რომ მსოფლიოს „უმთავრესი გამოწვევა“, რომელიც მილიონობით ადამიანის სიცოცხლეს უქმნის საფრთხეს, სიმსუქნეა.

ჭარბი წონა არა მხოლოდ კიბოს განვითარების რისკს ზრდის, არამედ პლანეტის #1 მკვლელის – გულის დაავადების შანსსაც. ცნობილია ისიც, რომ სიმსუქნე სიცოცხლის ხანგრძლივობას 10 წლით ამცირებს.

ცნობილმა ფიზიკოსმა აღნიშნული განცხადება შვედური ორგანიზაციის სარეკლამო კლიპისთვის გააკეთა, რომლის მიზანი ახალგაზრდების ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუმჯობესებაა.

„ამ მომენტისთვის კაცობრიობას უმთავრესი გამოწვევა ემუქრება, ხოლო მილიონობით ადამიანის სიცოცხლე საფრთხეშია,“ – აცხადებს ჰოკინგი GEN-PEP-ის ერთ წუთიან კლიპში.

„დღეს ძალიან ბევრი ადამიანი იღუპება ჭარბ წონასა და სიმსუქნესთან დაკავშირებული გართულებებისგან. ძალიან ბევრს ვჭამთ და ცოტას ვმოძრაობთ. საბედნიეროდ, გამოსავალი მარტივია: მეტი ფიზიკური აქტივობა და ცვლილება რაციონში. ეს სარაკეტო მეცნიერება არაა.

სარეკლამო რგოლი სრულდება მესიჯით, რომ ფიზიკური ინერტულობა სიკვდილის გამომწვევი ნომერ მეოთხე მიზეზია მსოფლიოში.

ორგანიზაცია მოზრდილებს რეკომენდაციას აძლევს, დღეში 30 წუთის განმავლობაში ფიზიკურად აქტიური ცხოვრებით იცხოვრონ, ხოლო ბავშვებმა ეს დრო უნდა გააორმაგონ.

წლევანდელი მონაცემების მიხედვით, ყოველი ათი მამაკაციდან ერთი და შვიდი ქალბატონიდან – ერთი მსუქანია. ექსპერტები ამ მხრივ სიტუაციის გაუარესებას პროგნოზირებენ. მეცნიერების განცხადებით, ამ ეპიდემიის თავიდან ასაცილებლად გარკვეული პოლიტიკის გატარებაა საჭირო. მათ შორის, რესტორნები, კაფეები და კვების სხვა ობიექტები უნდა აიძულონ, თავიანთ მენიუებში კალორიების შესახებაც შეიტანონ ინფორმაცია, ხოლო გამაგრილებელი სასმელების მწარმოებლებს ,,შაქრის გადასახადი” უნდა დააკისრონ.

წყარო: Dailymail

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ახალი კვლევა ამტკიცებს, რომ ახალი კალკულატორი უშვილო წყვილების შანსებს  ინ-ვიტრო განაყოფიერების პროცედურის დაწყებამდე შეაფასებს.

ექიმები ტრადიციულად თავს არიდებენ წყვილების „შანსები“ შეაფასონ, სანამ ისინი ინ-ვიტრო  განაყოფიერების მინიმუმ ერთ ციკლს არ დაამთავრებენ. მხოლოდ ამის შემდეგ ეძლევათ მედიკოსებს შესაძლებლობა, კვერცხუჯრედის, სპერმისა და ემბრიონების ხარისხი შეაფასონ.

ახალი კალკულატორის საშუალებით ქალბატონები თავიანთი შანსების შესახებ IVF-ის პირველი ციკლის დაწყებამდე ხდებიან ინფორმირებული.

აღნიშნული კვლევის ფარგლებში მკვლევარებმა 113,873 ქალბატონი გამოიკვლიეს, რომლებსაც, საერთო ჯამში,  184,269 IVF ციკლი ქინდათ დასრულებული. ქალბატონების 29 პროცენტმა ბავშვი პირველივე ციკლის შემდეგ გააჩინა, ხოლო 43 პროცენტმა – ექვსი ციკლის დასრულების შემდეგ.

ასაკი წარმატების მკურნალობამდელი ინდიკატორი იყო. ქალბატონებს, რომლებიც პირველი ციკლის გავლამდე 31 წლის იყვნენ, შვილის გაჩენის 66 პროცენტით მეტი შანსი ჰქონდათ იმ ქალბატონებთან შედარებით, რომლებიც 37 წლის იყვნენ.

წარმატების ერთ-ერთი განმსაზღვრელი ფაქტორი იყო წლები, რომლის განმავლობაშიც წყვილები მკურნალობდნენ მანამ, სანამ ინ-ვიტრო  განაყოფიერებას მიმართავდნენ. ქალებს სამ-წლიანი უშვილობის შემეგ დაორსულების 9 პროცენტით მეტი შანსი ჰქონდათ იმ ქალბატონებთან შედარებით, რომლებიც უშვილო 6 წლის განმავლობაში იყვნენ.

წარმატების ერთ-ერთი ფაქტორი ქალის კვერცხუჯრედიც იყო. კვერცხუჯრედების რაოდენობას დიდი მნიშვნელობა აქვს, თუმცა გასათვალისწინებელია კვერცხუჯრედების ხარისხიც.

ამ ფაქტორების შეჯამების შედეგად მეცნიერებმა მკურნალობამდელი კალკულატორი შექმნეს: 30 წლის ქალს, რომლის უნაყოფობის ხანგრძლივობა ორი წელია,  IVF-ის პირველი ციკლის შემდეგ დაორსულების 46 პროცენტიანი, ხოლო სამი ციკლის შემდეგ – 79 პროცენტიანი შანსი აქვს.

ინ-ვიტრო განაყოფიერება არის უშვილობის მკურნალობის დამხმარე მეთოდი, რომლის დროსაც ქალისა და მამაკაცის სასქესო უჯრედების შერწყმა ხდება ორგანიზმის გარეთ, ხოლო ამგვარად მიღებული ემბრიონი ინერგება ქალის საშვილოსნოში.

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ჩეხმა მეცნიერებმა ადამიანის მოქმედი ფილტვის მოდელი შექმნეს, რომელიც ასთმისა და სხვა ქრონიკული დაავადებების სიმულირებისა და მკურნალობისთვის იქნება გამოყენებული.

Brno University of Technology-ის მკვლევართა ჯგუფის განცხადებით, ფილტვის მექანიკურ- კომპიუტერული მოდელი მედიკოსებს მკურნალობის მეთოდების შემუშავებაში დაეხმარება.

ის ასევე შეიძლება გამოიყენონ, როგორც განვითარებადი საინჰალაციო პრეპარატების რეფერენტული მოდელი.

„აღნიშნული მოდელი გვჩვენებს, მოხვდება თუ არა ინჰალირებული პრეპარატი იმ მონაკვეთში, სადაც საჭიროა,“ – განაცხადა მკვლევართა გუნდის ხელმძღვანელმა მიროსლავ ჯიჩამ.

მეცნიერთა გუნდი ფიქრობს, რომ მოდელი დატესტვის ევროპული სტანდარტი გახდება. გუნდმა „ფილტვის“ მოდელირებისთვის სამი პატენტი მიიღო.

წყარო:  Reuters

მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”