close

კვლევები

კვლევები

გამწვანებულ გარემოში ცხოვრება დაბერებას უჯრედულ დონეზე ანელებს

ყველასთვის კარგადაა ცნობილი, რომ ბუნებაში ყოფნა ჩვენს ფიზიკურ და მენტალურ ჯანმრთელობაზე დადებითაც მოქმედებს. ამას ახალი კვლევაც ცხადყოფს, რომლის თანახმადაც, გამწვანებულ გარემოში მცხოვრები ადამიანები ბიოლოგიური ასაკით უფრო ახალგაზრდები არიან.

მეცნიერებმა 7 827 ადამიანი და მათი საცხოვრებელი ადგილი შეისწავლეს. შედეგად დაადგინეს, რომ ბაღების, სკვერების, ხეებისა და სხვაგვარი მცენარეული საფარის სიმრავლე უფრო გრძელ ტელომერებთანაა ასოციაციაში, განურჩევლად რასისა, ეკონომიკური მდგომარეობისა, მწეველობისა და ალკოჰოლთან დამოკიდებულებისა.

ტელომერები ქრომოსომების დამაბოლოებელი უბნებია, რომლებსაც დამცველობითი ფუნქცია აქვს. მათ ხშირად ხანგრძლივ სიცოცხლესთან აკავშირებენ. უჯრედის ყოველი დაყოფისას ისინი მოკლდება მანამ, სანამ გენეტიკური მატერიის დაყოფა უკვე შეუძლებელი გახდება. ეს მათ ბიოლოგიური ასაკის მნიშვნელოვან ინდიკატორად აქცევს.

ტელომერებზე სხვადასხვა ფაქტორი სერიოზულად ზემოქმედებს, მათ შორის სტრესი, რომელსაც ბუნებაში ყოფნით ეფექტიანად ვებრძვით. მცენარეები, ანუ გამწვანებული გარემო, სითბური ტალღებისას ჩვენს გაგრილებას უზრუნველყოფს, ხმაურისა და დაბინძურებული ჰაერისგან გვიცავს, ფიზიკურ აქტიურობასა და სოციალურ ურთიერთობებს უწყობს ხელს და ა.შ. ამის მიუხედავად, ამგვარ არეალებს უფრო და უფრო ვშორდებით, პარალელურად კი ეკოსისტემა ზიანდება, რაც, საბოლოოდ, ისევ ჩვენზე აისახება ცუდად.

სპეციალისტთა თქმით, გამწვანებულ გარემოში ცხოვრებამ შესაძლოა, ადამიანის ბიოლოგიური ასაკი 2.2 -2.6 წლით შეამციროს. გააჩნია იმასაც, თუ რამდენად დაბინძურებულია ჰაერია ამ არეალში, რადგან ეს დადებით გავლენას ხელს უშლის. ასევე, მნიშვნელოვანია, რომ ასეთი სივრცეები მცირე შემოსავლის მქონე ოჯახებისთვის ნაკლებადაა ხელმისაწვდომი.

უნდა ითქვას, რომ მხოლოდ ქალების მონაცემებით მსგავსი დადებითი მიზეზ-შედეგობრიობა არ ფიქსირდება, რასაც ავტორები დამატებით სტრესსა და სხვა რისკფაქტორებს უკავშირებენ. ეს ნათელყოფს, რამხელა როლი აქვს სტრესს ჩვენს ჯანმრთელობაში, რადგან შესაძლოა, ის ტელომერების სიგრძეზე მოქმედებდეს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
სრულად ნახვა
კვლევები

კვლევა: პლასტიკურ შეფუთვაზე უარის თქმამ გარემო შესაძლოა უფრო მეტად დააზიანოს

მაღაზიებში პლასტიკურ შეფუთვასა და პოლიეთილენის პარკებზე უარის თქმამ შესაძლოა, გარემო უფრო დააზიანოს. ამის შესახებ BBC ახალ კვლევაზე დაყრდნობით წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, კვლევა ბრიტანულმა ორგანიზაცია Green Alliance-მა ჩაატარა. სპეციალისტების თქმით, გარემოს დაცვის მიზნით, მაღაზიები და მომხმარებლები პლასტიკს სხვა მასალებით ანაცვლებენ, თუმცა მათი გავლენა გარემოზე ჯერ კიდევ საფუძვლიანად არ არის შესწავლილი.

მაგალითად, შუშის ბოთლები პლასტიკზე მძიმეა, ამიტომ მათი ტრანსპორტირება ჰაერს მეტად აბინძურებს. ქაღალდის პარკების ხელახლა გამოყენება კი პოლიეთილენის პარკებზე რთულია.

მსოფლიოში პლასტიკზე უარის თქმის ტენდენცია მას შემდეგ გაჩნდა, რაც მეცნიერებმა ოკეანეების პლასტიკით დაბინძურების შესახებ დაიწყეს საუბარი. გაეროს მონაცემებით, ოკეანეში უკვე 100 მილიონი ტონა პლასტიკური ნარჩენია გადაყრილი, რაც ზღვის ფლორასა და ფაუნას უზარმაზარ ზიანს აყენებს. მაგალითად, ერთ-ერთი ბოლო კვლევის თანახმად, ზღვის ფრინველთა 95% პლასტიკის გამო კვდება.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

ალცჰაიმერის წამალ Leqembi-ის კვლევა დამაიმედებელ შედეგებს აჩვენებს

ფარმაცევტულმა კომპანია Eisai-იმ განაცხადა, რომ კლინიკურ კვლევაში ალცჰაიმერის წამლის Leqembi-ის საინიექციო ვერსიამ დამაიმედებელი საწყისი შედეგები აჩვენა, რაც ანტისხეულების მკურნალობისთვის ახალ და უფრო მოსახერხებელ ვარიანტებს პოტენციურად გზას გაუხსნის, – ამის შესახებ ინფორმაციას CNBC ავრცელებს.

Eisai-სა და მისი პარტნიორი Biogen-ის დამზადებული წამალი პირველია, რომლის შემთხვევაშიც დადასტურებულია, რომ დაავადების ადრეულ სტადიაზე მყოფ ადამიანებში ალცჰაიმერის პროგრესირებას ანელებს. აშშ-ს მარეგულირებლებმა ივლისში დაამტკიცეს Leqembi-ის ვერსია, რომელიც ცნობილია, როგორც ინტრავენური ინფუზია, თუმცა, Eisai იმედოვნებს, რომ წამლის კანქვეშა ვერსიისთვის თანხმობასაც მოიპოვებს.

კომპანიის განცხადებაში ნათქვამია, რომ აშშ-ში წამლის კანქვეშა ვერსია მარტის ბოლოს დამტკიცდება.

ინფორმაციისთვის: ალცჰაიმერის ასოციაციის თანახმად, 65 წლის და უფროსი ასაკის დაახლოებით 6-7 მილიონი ამერიკელი ალცჰაიმერით ცხოვრობს. პროგნოზირებულია, რომ ეს ჯგუფი 2050 წლისთვის თითქმის 13 მილიონამდე გაიზრდება. ყოველი მესამე ხანდაზმული ადამიანი ალცჰაიმერის ან დემენციის სხვა ფორმით იღუპება, რომელიც კლავს უფრო მეტ ადამიანს, ვიდრე ძუძუს კიბო და პროსტატის კიბო ერთად. მრავალი პრეპარატი, რომელიც შექმნილია დაავადების სამიზნეზე, ცდებში წარუმატებელი აღმოჩნდა. ასოციაციის ცნობით, ამ კვლევის სრული ღირებულება და ხანგრძლივობა კიდევ უფრო აფერხებს წამლის განვითარებას.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

FDA-მ წონის კლების ახალი წამალი დაამტკიცა

ამერიკის სურსათისა და წამლების ადმინისტრაციამ (FDA) ოთხშაბათს დაამტკიცა წონის კლების წამალი Zepboun. წამლის შემადგენელი აქტიური ნივთიერება ტირზეპატიდია.

წამალს, სახელად Mounjaro, რომელიც დიაბეტი 2 ტიპის სამკურნალოდ იყო დამტკიცებული, 2022 წლის მაისიდან დაერქმევა Zepbound წონის დაკლებისთვის.

ეს არის მედიკამენტების ახალი კლასის ნაწილი, რომელიც მოიცავს სემაგლუტიდს, ცნობილია როგორც Ozempic დიაბეტისთვის და Wegovy წონის დაკლებისთვის, რომელთა პოპულარობა ბოლო წლებში გაიზარდა.

Zepbound-ის კლინიკურმა კვლევებმა აჩვენა, რომ იძლევა საშუალო წონის 20%-ზე მეტ დაკლებას უფრო მაღალი დოზებით 72 კვირის განმავლობაში, უფრო ძლიერი შედეგები, ვიდრე სხვა დამტკიცებული მედიკამენტებით. მოზრდილებს, რომლებსაც აქვთ სიმსუქნე ან აქვთ ჭარბი წონა წონასთან დაკავშირებული მინიმუმ ერთი მდგომარეობით, შეუძლიათ გამოიყენონ პრეპარატი, წონის ქრონიკული მართვისთვის.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

80 წლის ადამიანები, შესაძლოა, 26 წლის ახალგაზრდებად იქცნენ – მეცნიერებმა ახალი ნივთიერება E5 აღმოაჩინეს

კვლევის შედეგებით, ახალგაზრდა ღორის სისხლში აღმოჩენილმა კომპონენტმა E5-მა ზრდასრულ ვირთხებში გაახალგაზრდავების უპრეცედენტო ეფექტი აჩვენა. კალიფორნიის უნივერსიტეტის (UCLA) მკვლევრების თქმით, E5 რთული ნანონაწილაკებისგან შემდგარი ნივთიერებაა, რომელმაც საცდელ ვირთხებში სიბერით გამოწვეული შედეგები საშუალოდ 70%-ით შეამცირა.

მეცნიერთა მტკიცებით, თუ კვლევის შედეგებს ადამიანებზე განვავრცობთ, შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ 80 წლის ადამიანში, ასაკის შედეგად გამოწვეული შედეგები მკვეთრად, 26 წლამდე შემცირდება.

„თავდაპირველად რთულად დავიჯერე E5-ის გასაოცარი ეპიგენეტიკური გაახალგაზრდავების ეფექტი. მნიშვნელოვანია, რომ ჩვენს კვლევას ამყარებს პარალელური კვლევები, რომლებიც სხვა ლაბორატორიებში ჩატარდა. პრეპარატმა გაანახევრა სისხლის, გულისა და ღვიძლის ეპიგენეტიკური ასაკი. მისი მოქმედება ეფექტიანი იყო ჰიპოთალამუსზეც” – თქვა კვლევის თანაავტორმა სტივ ჰორვატმა.

მიუხედავად იმისა, რომ პრეპარატი ჯერ ადამიანებზე არ გამოცდილა, მეცნიერები აქვთ მოლოდინი, რომ მისი ეფექტი ადამიანზეც მნიშვნელოვანი იქნება.

მომავალში არსებობს ვარაუდი, რომ ცალკეული დაავადებების მკურნალობის ნაცვლად, გაახალგაზრდავების საშუალებების სისტემატური გამოყენებით შემცირდება დაავადებათა რისკები.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

როგორ დაგეხმარებათ სუნამო ალცჰაიმერის დაავადების ამოცნობაში

სამწუხაროდ, მედიცინას ჯერ არ ძალუძს დემენციის მკურნალობა, მაგრამ რაც უფრო ადრე დაისმება დიაგნოზი და დაიწყება თერაპია, მით უფრო მეტხანს შეძლებს პაციენტი ნორმალურ ცხოვრებას და მით უფრო გვიან გამოჩნდება ყველაზე მძიმე სიმპტომები.რა უცნაურადაც უნდა ჟღერდეს, ჩვეულებრივი სუნამოს ბოთლი დაგეხმარებათ დაავადების ადრეულ დიაგნოზში.

American Geriatrics Society-ს ჟურნალმა გა­მოაქვეყნა კვლევის შედეგები, რომელიც ადასტურებს, რომ დემენციის ადრეულ სტადიაზე პაციენტები კარგავენ გარკვეული არომატების ამოცნობის უნარს.

ექსპერიმენტის მონაწილეებს (57-დან 85 წლამდე ასაკის 3000 მოხალისეს) სთხოვეს ეყნოსათ და ამოეცნოთ სხვადასხვა სურნელის სპეციალური მარკერების სუნი. შედეგად, სუბიექტების 78% სწორად ცნობდა ხუთიდან ოთხ სურნელს. თუმცა დაახლოებით 14%-მა ამოიცნო ხუთიდან მხოლოდ სამი, 5%-მა მხოლოდ ორი სუნის დასახელება შეძლო, 2%-მა კი დაასახელა ერთი.

ხუთი წლის შემდეგ მკვლევარმა ჯგუფმა შეამოწმა მონაწილეთა ჯანმრთელობის მდგომარეობა.

თითქმის ყველა სუბიექტს, რომლებმაც ვერ ამოიცნეს ერთი სუნიც კი, დაუსვეს დემენციის დიაგნოზი, ხოლო მათგან თითქმის 80%, ვისაც შეეძლო მხოლოდ ერთი ან ორი სუნის ამოცნობა, ასევე განიცდიდა დემენციას..  წაიკითხეთ ვრცლად..

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

მოწევაზე უარის თქმის შემთხვევაში მწეველის ფილტვებს აღდგენა შეუძლია

მწეველის ფილტვების უჯრედებს სიგარეტზე უარის თქმის შემდეგ აღდგენა შეუძლია. ამის შესახებ BBC ბრიტანელი მეცნიერების კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, ფილტვის კიბოს გამომწვევი მუტაციები აქამდე პერმანენტულად ითვლებოდა მათ შორისაც კი, ვინც მოწევას თავს ანებებს. თუმცა ახალმა კვლევამ დაადგინა, რომ მცირე რაოდენობის ფილტვების ჯანსაღ უჯრედებს ორგანოს აღდგენა შეუძლია. ეს ეფექტი იმ პაციენტებშიც დაფიქსირდა, ვინც მავნე ჩვევაზე უარის თქმამდე 40 წლის განმავლობაში დღეში 1 კოლოფ სიგარეტს ეწეოდნენ.

ჯერჯერობით უცნობია, როგორ ახერხებს ფილტვების უჯრედების მცირე ნაწილი თამბაქოს მიერ მიყენებული ზიანისგან თავის არიდებას. სპეციალისტების თქმით, ეს უჯრედები თითქოს „ბირთვულ ბუნკერში“ იმყოფება.მაგრამ როცა ადამიანი მოწევას თავს ანებებენ სწორედ ისინი იწყებენ გამრავლებას და დაზიანებული უჯრედების ჩანაცვლებას.

შედეგად, ყოფილი მწეველების ფილტვების 40% ისე გამოიყურება, როგორც არამწეველების ფილტვები. მეცნიერების თქმით, ასეთი აღმოჩენა მათთვის დიდი სიურპრიზი იყო.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

დასახელდა პროდუქტი, რომელიც ნაადრევი სიკვდილის რისკს ზრდის

შვედი მეცნიერების დასკვნით, ცხიმიანი თევზის გადაჭარბებულად მიღება ნაადრევი სიკვდილის რისკს 50%-ით ზრდის. ამის შესახებ კვლევაზე დაყრდნობით MedicalXpress-ი წერს.

სპეციალისტები დიდი ხნის განმავლობაში აკვირდებოდნენ 70 წლის ადამიანების კვებას, ექსპერიმენტში კი 1000-ზე მეტი ადამიანი მონაწილეობდა.

10-წლიანმა დაკვირვებამ აჩვენა, რომ მოხალისეები, რომლებსაც პოლიქლორირებული ბიფენილების მაღალი დონე ჰქონდათ, სხვა რისკის ჯგუფების წარმომადგენლებისგან განსხვავებით, 50%-ით ხშირად იღუპებოდნენ.

პოლიქლორირებულ ბიფენილებს ძირითადად თევზის ქონი შეიცავს, ასევე ხორცი და რძის პროდუქტები. მეცნიერების თქმით, ამ პროდუქტების დიდი რაოდენობით მიღება არასასურველია.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

კვლევის თანახმად, მაკარონის ჭამა ადამიანს უფრო ბედნიერს ხდის

კვლევის თანახმად, მაკარონის ჭამა ადამიანს უფრო ბედნიერს ხდის. ექსპერიმენტი იტალიაში, ენების და კომუნიკაციის თავისუფალ უნივერსიტეტში ჩაატარეს. მეცნიერები ამბობენ, რომ სპაგეტისა და, ზოგადად, მაკარონის მოხმარება ჩვენში დადებით ემოციებს იწვევს, რაც ბედნიერებისა და კეთილდღეობის საერთო დონის ამაღლებას უწყობს ხელს.

კვლევის ფარგლებში მათ 40 ადამიანის ნეიროიმპულსები შეამოწმეს. ჯგუფი ზუსტად ორად გაიყო – 20 ქალი და 20 კაცი. მათი ასაკი 25-დან 55 წლამდე მერყეობდა. როგორც დადგინდა, ტვინი მაკარონით დამზადებული კერძის დაგემოვნებაზე ისევე დადებითად რეაგირებს, როგორც ადამიანის საყვარელი საქმიანობის შესრულებისას ან მუსიკის მოსმენის დროს.

ზოგიერთი სუბიექტის შემთხვევაში პასტის ჭამით გამოწვეული ემოციურ-კოგნიტური მდგომარეობა იმაზე უფრო პოზიტიური აღმოჩნდა, ვიდრე რომელიმე სპორტული სახეობით განცდილი დადებითი ემოცია. სპაგეტის მოხმარების ეფექტი მაშინ კიდევ უფრო მაღალია, თუ ადამიანი მას მეგობრებთან ან ოჯახის წევრებთან ერთად მიირთმევს.

„კვლევის დახმარებით მეცნიერება ემოციების სამსახურში ჩადგა და მან დაადასტურა, რომ სპაგეტი სხვა არაფერია, თუ არა ბედნიერება”, – ამბობს ფსიქოლოგიისა და ნეირომარკეტინგის პროფესორი, ვინჩესო რუსო.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

აღმოჩენილია პანკრეასის კიბოს მკურნალობის ახალი მეთოდი – ტესტირება ადამიანებზე უკვე დაწყებულია

მეცნიერებმა პანკრეასის კიბოს მკურნალობის ახალ მეთოდს მიაკვლიეს. შესაბამის კვლევას ვაშინგტონის უნივერსიტეტის სამედიცინო სკოლა აქვეყნებს.

გამოცემის თანახმად, საუბარია მედიკამენტზე, რომელიც ქიმიოთერაპიული პრეპარატების მიმართ კიბოს უჯრედების მგრძნობელობას ზრდის.

პრეპარატის სახელია ATI-450 და იგი თაგვებზე უკვე წარმატებით გამოცადეს.  ქიმიოთერაპიასთან ერთად ATI-450-ის გამოყენებამ თაგვებში სიმსივნეების ზომა დაახლოებით ნახევრით შეამცირა და სიცოცხლის ხანგრძლივობა 50%-ით გაზარდა.

ამ დროისათვის, პრეპარატის ადამიანებზე ტესტირება მიმდინარეობს.

პანკრეასის კიბო მსოფლიოში ყველაზე გავრცელებულ ონკოლოგიურ დაავადებათა სიაში მეექვსე ადგილს იკავებს. ყოველწლიურად 180 000 ადამიანს უსვამენ ამ დიაგნოზს. დაავადებისა და სიკვდილიანობის მაჩვენებლები თითქმის ტოლია, რადგანაც პანკრეასის კიბოს აღმოჩენა ხდება საკმაოდ გვიან.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 4 5 6 7 8 98
Page 6 of 98