close

ისტორია

ისტორიასაქართველოსოფლის მეურნეობა

საქართველო – ხორბლისა და პურის სამშობლო?

5.27K views on

  მკვლევრების ნაწილის მტკიცებით, საქართველო პურის სამშობლოა. ამის დასტურად კი ქვემო ქართლში, არუხლოს არქეოლოგიურ ძეგლზე, აღმოჩენილი ძველი წელთაღრიცხვით მეექვსე ათასწლეულში კულტივირებული ხორბლის ნაშთები – კილიანები, მახა და ძველკოლხური ასლი, ერთმარცვალა და ორმარცვალა ასლი, სპელტა, შიშველმარცვლიანები: რბილი ხორბალი, ჯუჯა ხორბალი, ქერი, ფეტვი, ღომი, შვრია და კულტურულ მცენარეთა თანმხლები სარეველები და ჭვავი – უნდა მოწმობდეს.

საქართველოს ტერიტორიაზე ჩატარებული გათხრების დროს ხორბალი კოლხეთის ტერიტორიაზე აღმოაჩინეს,შემდეგ კი -შულავერში, ჩვ. წ. აღ-მდე V-IV ათასწლეულის ნიმუშები.

მოკლედ რომ ითქვას, ხორბლის კულტურის პირველ ნიმუშებს საქართველოსთან მივყავართ.

პურეულ მარცვლეულს მიეკუთვნება – ხორბალი, ჭვავი, შვრია, ქერი და სიმინდი. ეს მარცვლეული კულტურები ბუნებაში ველური სახით არ არსებობს. მიიჩნევენ, რომ ისინი წარმოშობილი უნდა იყოს  10-15 სახის სხვადახვა მცენარისაგან, რომელთა უმრავლესობა სადღეისოდ გადაშენებულია.

საქართველოში სხვადასხვა დროს აღწერილია და რეგისტრირებულია ხორბლის 14 ბუნებრივი სახეობა.

როგორც ცნობილია, ხორბლის ისეთი სახეობები, რომლებიც ევოლუციით სწორედ ველურ სახეობებთან დგას ძალიან ახლოს, დღემდე მხოლოდ საქართველოშია შემონახული.

პირველ ისტორიულ ცნობებს ხორბლის შესახებ ვახუშტი ბატონიშვილის, სულხან-საბა-ორბელიანის და სხვადასხვა დროს საქართველოში ნამყოფი უცხოელი მოგზაურების ჩანაწერებიდან ვკითხულობთ. ივ. ჯავახიშვილის ცნობით, ძველად საქართველოში ხორბალს ხვარბალად მოიხსენიებდნენ – ეს იყო ზოგადად, მარცვლეულის აღმნიშვნელი სიტყვა. მეგრულად მას ქობალს, ხოლო ჭანურად კი ქოვალს ეძახდნენ სხვათა შორის, დღეს სიტყვა ,,ქობალი” დღემდეა შენარჩუნებული მეგრულ ენაში და პურს ნიშნავს.

მიუხედავად ამისა, ძნელი დასამტკიცებელია,  რეალურად რამდენად დგას სიმართლესთან ახლოს ის ფაქტი, რომ პური პირველად საქართველოში გაჩნდა, თუმცა, ფაქტია, რომ საქართველო პურეული კულტურების მოშინაურების ერთ-ერთ უძველეს კერაა. აღმოსავლეთ საქართველოს ბარში შეიქმნა პურეული კულტურების მდიდარი ჯიშები და მასთან დაკავშირებულმა შრომის ორგანიზაციამ დახვეწილი ფორმა მიიღო, რაც ზოგადად ხელისშემწყობი გახდა იბერიის სახელმწიფოს აღმავლობისა.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

 

 

 

 

 

 

სრულად ნახვა
ისტორია

,,თქვენი შვილი გონებრივად ჩამორჩენილია” – მასწავლებელი თომას ედისონზე

3.3K views on

ერთხელ, როდესაც პატარა თომას ედისონი სკოლიდან შინ დაბრუნდა, დედას მასწავლებლის წერილი გადასცა. დედამ წერილი ხმამაღლა ცრემლიანი თვალებით წაიკითხა:

,,თქვენი შვილი გენიოსია, აქ ჩვენ არც შესაბამისი პროგრამა და არც შესაბამისი მასწავლებლები არ გვყავს, რომ თქვენს შვილს რაიმე ვასწავლოთ, ამიტომ შეგიძლიათ სახლში ამეცადინოთ”.

დედის სიკვდილიდან მრავალი წლის შემდეგ (როდესაც ედისონი უკვე ცნობილი მეცნიერი იყო) თომასი ოჯახის არქივს ათვალიერებდა როდესაც ამ წერილს წააწყდა, მან წერილი გახსნა და წაიკითხა:,,თქვენი შვილი გონებრივად ჩამორჩენილია. ჩვენ არ შეგვიძლია ვასწავლოთ მას სხვებთან ერთად სკოლაში. ამიტომ გაძლევთ რეკომენდაციას ამეცადინოთ სახლში”- ედისონი რამდენიმე საათის განმალობაში ფიქრობდა, შემდეგ კი დღიურში ჩანაწერი გააკეთა: ,,თომას ალვა ედისონი იყო გონებრივად ჩამორჩენილი ბავშვი. მაგრამ გმირი დედის წყალობით გახდა თავისი საუკუნის უდიდესი გენია.”

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ისტორიაფილოსოფია

,,სამი ბრძენი მაიმუნის” ისტორია

9.42K views on

,,სამი ბრძენი მაიმუნი”, რომელიც იაპონიის ქალაქ ნიკოს, ტოსეგუ ტაძარში, არის გამოსახული, იუნესკოს მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის სიაში არის შესული.

სამი ბრძენი მაიმუნი ბოროტებისგან თავდაცვის სიმბოლოა ბუდისტურ რელიგიაში:

,,მე თუ ვერ ვხედავ ბოროტებას, არ მესმის ბოროტების შესახებ და არაფერს ვამბობ მასზე, ე. ი. მე დაცული ვარ მისგან.” („მიძარუ“ – „ვერ ვხედავ ბოროტებას“, „კიკაძარუ“ – „არ მესმის ბოროტების“, და „ივაძარუ“ – „არ ვლაპარაკობ ბოროტებაზე“) მი-ძარუ, კიკა-ძარუ და ივა-ძარუ, ყველასათვის ცნობილი მაიმუნები არიან, რომლებიც ბუდისტური იდეის – „ბოროტების არჩადენის“ სიმბოლოა. დაბოლოება „ძარუ“ იაპონურად „მაიმუნს“ ნიშნავს.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქიტექტურა/დიზაინიისტორია

ბორჯღალას წარმოშობა, ეტიმოლოგია და მნიშვნელობა

14.5K views on

ბორჯღალა ერთ-ერთი ყველაზე ძველი და გავრცელებული ორნამენტული სიმბოლოა მთელ მსოფლიოში. ვედური ,,სვასტიკა” კუთხოვანი სიმბოლოა, ქართული კი მრგვალმკლავა და უფრო წრიულია. ამ ნიშანს ქართულად ,,ბორჯღალო” ეწოდება.

ბორჯღალა თავისი წარმოშობით პროტოქართულ ძირებს უკავშირდება. სვასტიკის ყველაზე ძველი ფრაგმენტები ნაპოვნია დღევანდელი საქართველოს ტერიტორიაზე (მტკვარ-არაქსის კულტურა, საველე, კლდე). ეს აღმოჩენები ძვ. წ. IV ათასწლეულით თარიღდება. იმავე პერიოდით თარიღდება შუამდინარეთში (შუმერი) აღმოჩენილი უძველესი ნიმუშიც.
სვასტიკის ნიმუშები მოიპოვება თრიალეთის კულტურაში, რომელიც ძვ. წ. III – II ათასწლეულით თარიღდება და კოლხური კულტურის ნიმუშებზე (ძვ. წ. II ათასწლეულის II ნახევარი — I ათასწლეულის I ნახევარი). კერძოდ, კოხლეთში ნაპოვნი ბრინჯაოს ცულებს პირზე ამოტვიფრული აქვთ სვასტიკის ნიშანი.
ბორჯღალა საქართველოს ტერიტორიაზე ოდითგანვე წმინდა ჩუქურთმად მიიჩნეოდა და ერთ-ერთი ყველაზე საკრალური ლოგოგრამა იყო. ბორჯღალას ორნამენტს ხშირად შევხვდებით ძველი ქართული სახლების აივნებზე, კარიბჭეზე, შრომისა და საბრძოლო იარაღებზე, დედაბოძზე, სამეფო ბეჭდებზე (მცხეთა), შენობებზე, საკულტო ნაგებობებსა და ჭურჭელზე.
ეს სიმბოლო გამოსახულია ქრისტიანულ ტაძრებზეც (სვეტიცხოველი, ბაგრატის ტაძარი, მარტყოფის ეკლესია და ა.შ.)
სვასტიკა არის ქართულ ასომთავრულ ანბანშიც, რომელიც ,,ქანის” ასო-ნიშანია მთელ რიგ ასომთავრულ ძეგლებზე (卐).

სვასტიკა იაფეტიდური მოდგმის უპირველესი სათაყვანო ნიშანი იყო. ამას მოწმობს კუნძულ კრეტასა და ტროაში არქეოლოგიური გათხრების შედეგად აღმოჩენილი ნიმუშები.
შემდეგ, კი, როცა მოხვდა პროტოქართული მოდგმის ინდოევროპულით ჩანაცვლება და აღმოსავლეთში გავრცელდა არიული ტომები, მოხდა ამ სიმბოლოს მითვისება და მიკუთვნება.

,,ბორჯღალი” არის ქართველური წარმოშობის და მისი შესატყვისია მეგრული ,,ბარჩხალი” – (თვალისმომჭრელი) ნათება, ელვარება, კაშკაში. დღევანდელ სალაპარაკო მეგრულში ,,ბჟა ბარჩხალია” – იტყვიან მცხუნვარე, მოკაშკაშე, სხივებდაფენილ მზეზე, საერთოდ მნათობებზე.
ზოგი მკვლევარი ,,ბორჯღალის” განსხვავებულ ინტერპრეტაციას იძლევა: ,,ბორჯ” მეგრულად ..დროს”, ..ჟამს” აღნიშნავს, ხოლო ,,ღალ” (ა) მეგრულად წაღებას, სვლას ნიშნავს. ამ ინტერპრეტაციით, მთლიანობაში, “ბორჯღალ” დროის სვლას, ჟამის წამღებს, მარადისობას ნიშნავს. დრო ტრიალებს ისე როგორც დედამიწა მზის გარშემო და ამ წრებრუნვით დრო გადის ულევად. მარადიულობის განსახიერებაა.
აქვე აღსანიშნავია, რომ ,,ღალ” (ი) მეგრულად მდინარესაც აღნიშნავს, ანუ გამდინარეა, რომელიც მუდმივ მოძრაობაშია…

ზოგი მკვლევარის მიხედვით ბორჯღი ძველი ქართული სიტყვაა და ნიშნავს ,,ფესვს, საძირკველს”, აქედან არის ნაწარმოები მისი გვიანდელი ფორმა ,,ბურჯი”. სიტყვა ,,ღალ” ნიშნავს „წმინდა (ჯანსაღ) ნაყოფს”, „მოსავალს“, „გამოსავალს“, „ბარაქას“. მაშასადამე ბორჯღალო სიტყვა-კომპოზიტია და ნიშნავს — ბურჯის (ბორჯი), იგივე ფესვის — გამოსავალს, „წმინდა ნაყოფს“, ბარაქას. იკითხება, როგორც ბურჯიდან (ბორჯი), იგივე წმინდა ფესვიდან აღმოცენებული „წმინდა“ (ჯანსაღი) ნაყოფი.
ამასთანავე „ბორჯღლი“ ეწოდება ირმის რქასა და ხის ისეთ მსხვილ ტოტს, რომელიც მდიდარია შედარებით წვრილი ტოტებით. ირმის რქა ოდითგანვე მიიჩნეოდა სიცოცხლის ხის სიმბოლოდ, ხოლო მისი ცვლა ქართულ მითოლოგიაში უკვდავების მინიშნება იყო.

ბორჯღალი თავად არის მარადისობის სიმბოლო, ეს არის სიცოცხლის მარადიული წრებრუნვის ნიშანი. იგი მზის კულტთანაა დაკავშირებული. ბორჯღალი ღვთაებრივი ბორბალია, რომლის ენერგია კონცნეტრირებულია ერთ წერტილში, ცენტრში, ხოლო მისი წრიულად მოძრავი სხივები სიმბოლურად განასახიერებენ მზის მუდმივ მოძრაობას ცაზე, „მოძრაობის მარადისობას“, ბრუნვადობას, ჟამთაღრიცხვას, უკვდავებას.
მზე წარმოადგენს “ღიაობას”, ანუ ემანაციის პროცესს… იგი ასხივებს სიცოცხლეს, ქმნის ამინდის, ჰარმონიაში მოყავს წელიწადის ოთხივე დრო და პლანეტების მოძრაობა, ის არის ჩვენი გალაკტიკის წონასწორობის ცენტრი!

ქართულ სტანდარტულ ბორჯღალი 7 ქიმიანია (თუმცა მოგვიანებით შემოსული 8, 9, 10 და 12 ქიმიანი ვარიაციებიც გვხვდება). არსებობს ბოლომდე დაუდასტურებელი, ლეგენდის მსგავსი ვერსია, რომ ეს არ მომხდარა შემთხვევით: ქართველთა კოსმოგონიით სამყაროში არსებობდა ამოსავალი წერტილი: “არა თვით ნათელი, არამედ სავანე სინათლისა”. ღმერთის სამყოფელის ამ მისტიურ სავანეს სიმბოლურად გამოხატავდა 7 მნათობი:
მთოვარე (იგივე ყამარ) — მთვარე
ჯუმა (იგივე ერმი და ოტარდი) — მერკური
მთიები (იგივე ცისკრის ვარსკვლავი) — ვენერა, აფროდიტე, იშტარი
მარიხი (იგივე არიან, თახა) — მარსი
დია (იგივე მუშთარი) — იუპიტერი
ზუალი — სატურნი
ჰელიო(იგივე არდი) —მზე

7-ქიმიანი ბორჯღალა სიმბოლურად განასახიერებდა კოსმოსს და წარმართული ქართული პანთეონში არსებული შვიდი წმინდა მნათობის ხატოვანი ნიმუში იყო. კონცენტრაციის ცენტრი, ანუ „ბურჯი“, საიდანაც თითოეული „ღალა“ (მნათობი) გამოედინება, ღმერთის სავანეს სიმბოლოდ მიიჩნეოდა, ვინც იმთავითვე ყოველივე ხილულისა და უხილავის შემოქმედად მიიჩნეოდა. ეს 7 მნათობი კრავდა ზეციურ კაბადონს და სწორედ ამიტომ დაყო გაერთიანებული საქართველო ფარნავაზ მეფემ 7 სამთავროდ, მაშინ თითოეული კუთხის მფარველი ერთი გარკვეული მნათობი იყო.
აქედან წამოვიდა ქართულ ენაში სიტყვები ,,მ-შვიდი”, ანუ ,,მე-შვიდი”, ,,მ-შვიდ-ობა” და ისტორიამაც ცხადყო, რომ, როცა ეს ერთობა ურყევი იყო, ღირსეული მშვიდობა სუფევდა საქართველოში, ცა და მიწა ერთად იყო და ქართველობისთვის ყველა ქართული სამთავროს ერთად ყოფნა მ-შვიდ-ობის უზრუნველყოფად აღიქმებოდა.
გაერთიანებული საქართველოს და ქართველის ერის ოფიციალური და არაოფიციალური სიმბოლო ყოველთვის ბორჯღალო იყო.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორიარელიგია და მეცნიერება

საიდან მოდის და რას უკავშირდება სააღდგომო ტრადიციები?

3.5K views on

აღდგომის ბრწყინვალე დღესასწაული ახლოვდება, საზოგადოებაში მასთან დაკავშირებული ბევრი ტრადიცია არსებობს, თუმცა, ცოტამ თუ იცის, საიდან იღებს ისინი სათავეს და რას უკავშირდება. ,,დოქტრინა” გთავაზობთ რამდენიმე ტრადიციას და მათი ახსნის ისტორიას.

კითხვა 1-ლი: რატომ არის აღდგომის დღესასწაული მოძრავი?

ალბათ ხშირად გიფიქრიათ, რატომ აღინიშნება აღდგომა ყოველ წელს სხვადასხვა დროს – ამაზე თეოლოგებსა და საეკლესიო მამებს შემდეგი ახსნა აქვთ –  საქმე ისაა, რომ ეს დღესასწაული აღინიშნება არა კონკრეტული თარიღით, არამედ კონკრეტული დროით, რომელიც გამოითვლება წელიწადის დროით (გაზაფხულის ბუნიობა) და მთვარის ფაზის მიხედვით.
მსოფლიო საეკლესიო კრებამ მიიღო დადგენილება, რომ  ებრაულ ფესეხს არ დამთხვეოდა ქრისტიანული პასექი, რადგანაც  გნოსტიკური ,,ებიონიტების” სექტას  სურდა, ქრისტიანობა განეხილა, როგორც ებრაული სარწმუნოების განშტოება და ამბობდა, რომ ებრაული ფესეხი და ქრისტიანული პასკა ერთ დღეს უნდა აღნიშნულიყო.  ებრაული ფესეხი მთვარის კალენდრით აღინიშნება და რადგან მთვარე სხვადასხვა წელს სხვადასხვა დროს ივსება, აღდგომის აღნიშვნის თარიღიც მოძრაობს. აღდგომა აღინიშნება გაზაფხულის ბუნიაობის (დღისა და ღამის თანასწორობა) შემდეგ, სავსე მთვარის მომდევნო კვირა დღეს, ასე იგი არ უსწრებს და არც ემთხვევა იუდეველთა პასექს.

კითხვა მე-2:  რატომ ღებავენ კვერცხს წითლად?

ამის შესახებ ეკლესიური გადმოცემა არსებობს, რომლის მიხედვითაც,  წმიდა მარიამ მაგდალინელმა იმპერატორ ტიბერიუსს კვერცხი მიართვა და აღდგომა ახარა. წარმართმა ტიბერიუსმა მიუგო: მაგ კვერცხის გაწითლებას უფრო დავიჯერებ, ვიდრე მიცვალებულის აღდგომასო. ამის თქმაზე კვერცხი გაწითლდა. ნიშნად ასეთი დიდი სასწაულისა, ქრისტიანებში ტრადიციად იქცა სააღდგომოდ კვერცხის წითლად შეღებვა.

კითხვა მე-3: რა დატვირთვა აქვს პასქას?

პასქის სახელწოდება, სავარაუდოდ,  სიტყვა ,,პასექიდან” მოდის. პასექი კი არის ერთ-ერთი სამი პილიგრიმული დღესასწაულიდან. იგი ეძღვნება უფლის მიერ ებრაელთა გამოხსნას ეგვიპტელთა მონობიდან, პირველშობილ ყრმების გადარჩენას (რასაც წინ უძღვოდა ღვთის რისხვა ეგვიპტელთა მიმართ) და ანტიკური ევიპტიდან ებრაელთა გამოსვლას.

სავარაუდოდ, პასქა ართოსის სახეცვლილება უნდა იყოს, რომელიც ქართულ ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ წყაროებში ნახსენებია როგორც ქადა. წმინდა წერილის მიხედვით, დიდ ხუთშაბათს, ტრაპეზზე, იესომ თავის მოციქულებს დაალევინა ღვინო და მისცა პური ანუ თავისი სისხლი და ხორცი მისი. მას შემდეგ რაც ქრისტე ჯვარზე გააკრეს, მისი მოციქულები, იმ დღის გასახსენებლად პურს აცხობდნენ, რომელზეც ჯვარს გამოსახავდნენ და დებდნენ სუფრაზე, იმის მოსაგონად, რომ იესომ დაუბარა მათ ამ ზიარების საიდუმლოს შესახებ.
პასქის ფორმა გოლგოთის მთის სიმბოლოა. აფუებული ცომი იმიტომაა, რომ ქრისტემ, ზიარების საიდუმლოს დაწესებისას, სწორედ აფუებული პური ჭამა.

კითხვა მე-4: რა დატვრთვა აქვს ჯეჯილს?

 ბზობის კვირას მორწმუნეების ძველი ქრისტიანული ჩვეულების მიხედვით, ხორბალს თესენ. ამისთვის, ლანგარზე დებენ წყალში დასველებულ ბამბას და მასზე მუჭით მცირეოდენ ხორბალს მიმოფანტავენ. ხორბალი ღვივდება და იზრდება ჯეჯილი.

ძველი ქრისტიანული წესის თანახმად, მორწმუნეები აღდგომის დღესასწაულს ერთმანეთს პასქითა და ჯეჯილში ჩადებული წითელი კვერცხებით ულოცავენ.

მწვანე ჯეჯილი ახალი სიცოცხლის, ცხოვრების სიმბოლოა, ისევე, როგორც, იესო ქრისტეს აღდგომა.

 

მოამზადა: ნატალია ჯალაღონიამ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორიასაქართველო

მუშტაიდის ბაღის დაარსების ისტორია

4.48K views on

ალბათ ხშირად გაგჩენიათ კითხვა, რატომ ჰქვია თბილისის ერთ-ერთ უძველეს პარკს მუშტაიდი და რა ისტორია უკავშირდება მას.

როგორც ირკვევა, პარკი ადრე ძალიან მოვლილი იყო და ქალაქის კულტურტრეგერულ ფუნქციასაც ასრულებდა – აქ იყო სამეჯლისო ცეკვების შემსწავლელი დარბაზი, კაფე, სანაყინე და ა.შ.
ისტორია კი ასე იწყება –  მე-19 საუკუნის 30-იან წლებში ირანიდან საქართველოში ჩამოსულმა მირ ფეთეხ-აღა სეიდ თავრიზიმ ამ ტერიტორიაზე ბაღის აშენება გადაწყვიტა. იგი ირანის აზერბაიჯანში  (თავრიზი) შიიტების რელიგიური ლიდერი – მუჯთაჰიდი იყო. სწორედ მისი სასულიერო წოდებისაგან ჩამოყალიბდა ბაღის სახელიც – მუშტაიდი.
ფეთეხ-აღა სეიდ თავრიზი დიდგვაროვანი ოჯახიდან იყო, განათლებული, კეთილი, გულუხვი და მიმტევებელი. ამიტომ ყველამ ადვილად შეიყვარა და სახელიც მალე გაუვარდა. იგი რუსეთის მთავრობამ გადაიბირა და თავის სამსახურში ჩააყენა, რის გამოც ირანის შაჰმა სამშობლოდან გამოაძევა.

მუშტაიდი თბილისში საყვარელი მეუღლის რჩევით დასახლდა, რომელიც სტამბულის ტყვეთა ბაზარზე იყიდა. ის ულამაზესი ქართველი ქალი, სახელად ნინო გახლდათ.

ხელისუფლებამ მუშტაიდს მტკვრის მარცხენა სანაპიროზე მიწის ნაკვეთი გამოუყო. ნინოს თბილისში მშობლები ცოცხლები აღარ დახვედრიან, დარდისაგან ავად გამხდარა და ძალიან მალე, ექვს თვეში გარდაცვლილა. საყვარელი მეუღლე მუშტაიდმა სახლის წინ დაკრძალა და საფლავზე უამრავი წითელი ვარდი დარგო. საღამოობით ის დიდხანს იჯდა მის საფლავთან და გლოვობდა.

საფლავის ირგვლივ რგავდა უამრავ ვარდს, ყვავილს, ბუჩქსა და ხე-მცენარეს. სწორედ ასე დაიწყო ამ შესანიშნავი ბაღის გაშენება. მოსარწყავად მუშტაიდმა მტკვრიდან 12-კილომეტრიანი არხი გამოიყვანა.

1845 წელს იგი შაჰმა შეიწყალა და თავრიზში დაბრუნდა. ბაღი კი ერთ ვაჭარს მიჰყიდა. დროთა განმავლობაში ბაღი სასეირნო და გასართობ ადგილად იქცა. აქ მრავალი გასართობი და თავშესაქცევი იყო: რესტორანი, ბუფეტი, პავილიონი, საზაფხულო თეატრი. პირველი საჰაერო ბურთი ამიერკავკასიაში სწორედ აქედან აუშვეს.

მუშტაიდის ბაღში ათეულ ათასობით ჯიშის უნიკალური მცენარეა გაშენებული (გლედიჩია, თელა, იფანი, საპნის ხე, ქაღალდის ხე, თუთა, ელდარის ფიჭვი, კედარი, გუნდის ხე, მრავალი ბუჩქი და ყვავილი).

1935 წელს მუშტაიდის ბაღში გაიხსნა მსოფლიოში პირველი საბავშვო რკინიგზა. ამჟამად ბაღი განახლების სტადიაშია, მალე აქ ახალი ატრაქციონები გაიხსნება. მიუხედავად იმისა, რომ ბაღმა რამდენჯერმე გამოიცვალა სახელი, სამუდამოდ შერჩა დამაარსებლის, მუშტაიდის სახელი.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორია

17 წლის წინ დაკარგული მეშახტის ისტორია, რომელიც მიწის ქვეშ ცოცხალი იპოვეს

10.3K views on

 

რამდენიმე წლის წინ მსოფლიო ერთმა გასაოცარმა ისტორიამ მოიცვა – იმ დრომდე 17 წლით ადრე, დასავლეთ ჩინეთში 7.8 მაგნიტუდის სიმძლავრის მიწისძვრის შედეგად მაღარო, სადაც 118 მაღაროს მუშა იმყოფებოდა, ჩამოინგრა. მას შემდეგ მაღაროს ეს ნაწილი დახურული იყო.

მიუხედავად ამისა, მუშების ნაწილმა მიტოვებულ ადგილას სამუშაო განაახლეს, სწორედ მაშინ, შემთხვევით აღმოაჩინეს მეშახტე, რომელიც სასიკვდილო ხაფანგში 17 წელი იყო.

59 წლის გადარჩენილი მეშახტე-  ჩუნგ ვაი – ძალიან ცუდ მდგომარეობაში იყო და უახლოეს საავადმყოფოში გადაიყვანეს, სადაც ექიმებმა მისი ფიზიკური და ფსიქიკური მდგომარეობა შეაფასეს.

ეს ნამდვილი სასწაული იყო – 118 მუშიდან ერთადერთი – ჩუნგ ვაი – გადარჩა. მიზეზი კი არის გამწოვი, რომელიც მას სუფთა ჰაერს აწვდიდა. გარდა ამისა, სავარაუდო ჩამონგრევის შემთხვევაში, მაღაროში პროდუქტების დიდი მარაგი იყო. მიუხედავად ამისა, მას ვირთხების და ტარაკნების ჭამა მოუწია.

ეს არის უნიკალური შემთხვევა, როდესაც ადამიანმა ასეთ ექსტრემალურ პირობებში ამდენი ხნით გადარჩენა შეძლო.

 

მასალა მოამზადა: ლაშა ჯინჭარაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორიასაქართველო

პირველი ქართული გაზეთის გამოსვლის დღეს ქართული ჟურნალისტიკის იუბილე აღინიშნება

2.87K views on

21 მარტს, ქართული ჟურნალისტიკის დღე აღინიშნება. ეს თარიღი პირველი ქართული გაზეთის დაარსებას უკავშირდება, რომელსაც თავდაპირველად „საქართველოს გაზეთი“ შემდეგ კი „ქართული გაზეთი“ ეწოდებოდა. გაზეთის პირველი ნომერი 1819 წლის 8 მარტს გამოიცა, ახალი სტილით კი 21 მარტს. სწორედ ამიტომ, აღინიშნება ყოველწლიურად ქართული ჟურნალისტიკის დღე 21 მარტს.

21 მარტს ქართული ჟურნალისტიკის დღე 1993 წელს საქართველოს ჟურნალისტთა ფედერაციამ და თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტმა ერთობლივად დააწესეს.

,,საქართველოს გაზეთის” აღმოცენების თაობაზე იმთავითვე აზრთა სხვადასხვაობა იყო. პროფ. ხანანაშვილი მიიჩნევდა, რომ იგი 1821 წელს გამოვიდა, ზ. ჭიჭინაძე კი გაზეთის გამოცემის თარიღად 1817 წელს თვლის. გრ. ყიფშიძეც 1901 წელს წერდა, რომ მას ხელთ ჰქონდა 1818 წლით დათარიღებული გაზეთი, რომელიც საეკლესიო მუზეუმში ინახებაო.
ამ მოსაზრებათა მცდარობა შემდგომში აღმოჩენილმა 1819 წლის დოკუმენტმა დაადასტურა. მაშინდელი თბილისის გუბერნატორი პ ხოვენი, რომელიც გაზეთის გამოცემის საქმესთან ახლოს იყო, თბილისის პოლიციის უფროსს სწერდა, რომ საქართველოს გაზეთი მალე გამოვა და, ეცადე, მოსახლეობას ხელი მოაწერინოო.
გაზეთის პირველი ნომრის მოძიებაში დიდი წვლილი მიუძღვის ,,ივერიას,” რომელმაც მკითხველებს მიმართა, მოეძებნათ პირველი გაზეთის ნომრები. ამ მოწოდებამ გამოიღო კიდეც შედეგი: ,,ივერიის” 1887 წლის 156-ე ნომერში დაიბეჭდა ინფორმაცია, რომ ,,სოფიო გრიგოლის ასულმა დოდაშვილმა შესწირა წერა-კითხვის საზოგადოებას პირველი ნომერი უწინდელი გაზეთისა, რომელსაც ეწოდებოდა სახელად ,,საქართველოს გაზეთი,” დაბეჭდილი თბილისში 1819 წლის მარტის ცხრასა (უნდა იყოს რვა).”
მანამდე ,,ივერიამ” და ,,დროებამ” სხვადასხვა წლისს ცალკეული ნომრების აღმოჩენის თაობაზე არაერთხელ ახარეს მკითხველებს.
1925 წელს დ. კარიჭაშვილმა გამოაქვეყნა ,,საქართველოს გაზეთის” ,,გამოცხადების” სრული ტექსტი. ეს განცხადება 1819 წლის დასაწყისში გაუვრცელებიათ.
იგი საზოგადოებას აუწყებდა- ,,რომელ გამოიცემოდნენ თბილისსა შინა ბუნებითსა ქართულსა ენასა ზედა დაბეჭდილნი ფურცელნი, რომელსაც ეწოდება ,,საქართველოს გაზეთი.”
აქვე მოტანილია მისი პროგრამა, რომ იგი გამოდიოდა ,,სარგებლობისა და კმაყოფილებისათვის მცხოვრებთა ამა ქვეყნისათა” და მოსახლეობისათვის უნდა გაეცნო:
1. ხელისუფლების განწესებანი და განკარგულებანი;
2. ,,მესაზღვრე ქვეყნების” ყურადღების ღირსი ამბავნი;
3. ახალი მიღწევები ცხოვრების სხვადასხვა დარგში;
4. გამოკრებანი ჟურნალ-გაზეთთაგან;
5. ახალი ცნობები ლიტერატურის სამყაროდან.
გაზეთს, ამავე დროს, ადგილობრივი მოსახლეობა ევროპის მცხოვრებთათვის უნდა დაეახლოვებინა.
უნდა ითქვას, რომ ,,საქართველოს გაზეთის” პროგრამა 50-იანი წლების ჟურნალ ,,ცისკრისას” არ ჩამოუვარდებოდა.
მეფის მოხელეებს გარკვეული მიზნები ამოძრავებდათ – გაზეთის მეშვეობით მათ თავიანთი მიზნების დაცვა უნდოდათ და ამიტომაც მის გამოცემას ხელს უწყობდნენ.
როგორც აღვნიშნეთ, გაზეთის პირველი ნომერი დოდაშვილის ქალმა გადასცა წერა-კითხვის გამავრცელებელ საზოგადოებას. იგი 1819 წლის 8 მარტით არის დათარიღებული. ამრიგად, ამ დღიდან იწყება ქართული ჟურნალისტიკის ისტორია და ამ დღეს ქართველი ჟურნალისტები პროფესიულ დღესასწაულს ზეიმობენ(ახალი სტილით 21 მარტი).
განცხადების თანახმად, გაზეთი პირველ მარტს უნდა გამოსულიყო, მაგრამ ხელისმომწერთა სიმცირის გამო არ მოხერხდა. ამის შესახებ მესამე ნომერში თავადვე გვამცნობს. საჭირო ყოფილა 500 ხელისმომწერი და მათ შეგროვებაში არქიეპისკოპოსი ნერსე დახმარებია.
,,გამოცხადება” თვალნათლივ გვიჩვენებს, რომ ქართული გაზეთის გამოცემის სურვილი გამოუთქვამს ქართველთა ერთ ჯგუფს, ხოლო მთავრობა ვერ ჰპოვებს ,,ნაკლულულევანობასა მათ შორის, რომელთაც სწადთ მიღება ამისა.” – ე. ი. მთავრობას უარის თქმის საბაბი არ აქვსო.
როგორც ჩანს, თაოსნები ხელისუფლების წარმომადგენლებს არწმუნებდნენ, რომ ქართულ ენაზე გაზეთის გამოცემა მთავრობის ღონისძიებათა შესრულებას გააადვილებდა, მით უმეტეს, რომ რუსული ენის უცოდინარობის გამო უმაღლესი ხელისუფლების ბრძანებების და განკარგულებების შინაარსი დაბალი ფენებისთვის კი არა, თავადაზნაურობისთვისაც გაუგებარი იყო. ნებართვაც, უთუოდ, ამ მოტივით აიღეს. ეს საქმე მთავრობას რომ წამოეწყო, დააფინანსებდა კიდეც და გაზეთ მარტო ხელისმომწერებზე დამოკიდებული არ იქნებოდა.
,,საქართველოს გაზეთი” მაინც ოფიციალური გამოცემა იყო და მას კორპუსის შტაბი ზედამხედველობდა.
ეტყობა, გავლენიანმა ქართველებმა მთავარმმართებელი ერმოლოვი გაზეთის საჭიროებაში ისე დაარწმუნეს, მან ნებართვა თვით იმპერატორს სთხოვა. მისივე დავალებით, გაზეთის გავრცელებას მაღალი თანამდებობის მოხელეებმა მოჰკიდეს ხელი. საამისოდ თბილისის გუბერნატორმა – ხოვენმა-  ხელქვეითებს საგანგებო წერილებიც დაუგზავნა.
ხელისმომწერთა შორის იყვნენ თავადაზნაურები, ვაჭრები, ოფიცრები, სამღვდელოება. თავიდან 2 მანეთი ღირდა – ალბათ იმიტომ, რომ მარტიდან იწყო გამოსვლა, მომდევნო წლიდან კი სამი მანეთი დაწესდა, აბაზიც საფოსტო ხარჯებისთვის ემატებოდა. ეს თანხა ცოტა არ იყო, ამიტომაც გამოწერა უჭირდათ და გაზეთიც ხელისმომწერთა სიმცირეს განიცდიდა.
,,საქართველოს გაზეთი” კვირაში ერთხელ, პარასკევობით, გამოდიოდა. თბილისიდან ფოსტა სწორედ ამ დღეს გადიოდა და ეს ხელისმომწერებამდე მთის დროულად მიტანას უზრუნველყოფდა.
1820 წლიდან გაზეთმა სახელი შეიცვალა და ,,ქართული გაზეთის” სახელწოდებით დაიწყო გამოსვლა.
საგულისხმოა ისიც, რომ სათაურის ქვეშ გაჩნდა გერბი –  წმ. გიორგი კლავს გველეშაპს. ამასთან, დაიხვეწა და გამოცოცხლდა გაზეთის ენა.
არის მოსაზრება, თითქოს ქართული გაზეთი მთლიანად ანალოგიურია ამავე სახელწოდების რუსული გამოცემისა (თარგმანს წარმოადგენსო). ეს რომ სწორი არ არის, ამას ხოვენის წერილიც ადასტურებს. იგი მაზრების წინამძღოლებს ავალებს – შეგიძლიათ გაზეთს ადგილობრივი ინფორმაცია ქართულ ენაზე გამოუგზავნოთო.
გაზეთიდან არ ჩანს, თუ ვინ იყო მისი რედაქტორი. პ. გუგუშვილის ვარაუდით, მას სათავეში თაოსანთა ჯგუფი ედგა. ძნელია პუბლიკაციების ავტორთა დადგენაც – წერილები ხელმოუწერელი ქვეყნდებოდა. ვარაუდობენ, რომ მასალები ჯერ რუსულად ითარგმნებოდა, რათა ცენზორს გაეცნო, შემდეგ კი გადმოქართულდებოდა, რაც გაზეთის გამოცემას აძნელებდაო. თუმცა ალ. კალანდაძე მიიჩნევს, და მართებულადაც, რომ ეს მთლად ასე არ უნდა ყოფილიყო, რადგანაც ბევრი წერილი მაღალი კულტურული ენით არის დაწერილი. ცხადია, ქართულად იწერებოდა, მოხელეებს კი შინაარსს უთუოდ რუსულად აცნობდნენ. ანდა, რუსულად თარგმნილი ტექსტის ხელახლა გადმოქართულება რატომ უნდა დასჭირვებოდათ, დედანი ხელთ არ ექნებოდათ?
გაზეთში მასალები ასე იყო განლაგებული:
* ჯერ იბეჭდება სანკტ-პეტერბურგში მომხდარი ამბები და უმაღლესი ბრძანებები (უმაღლეს პირთა დანიშვნა, დაწინაურება, ოფიცერთა გადაყვანა-გადმოყვანა, დაჯილდოება, პენსიების დანიშვნა).
* გამოცხადებანი ,,ისპოლიტელნაია ექსპედიციის,” “საქარღველოს კეთილშობილ დეპუტატთა შეკრებულობის” და სხვა.
* ,,უცხო ქვეყნების ამბავი.”
* ,,შერეული ამბავი,” – სხვადასხვა ხასიათის მასალები (ძირითადად რუსული და უცხოური გაზეთებიდან გადმობეჭდილი).
ცნობისათვის: 1819 წელს თბილისში გაიხსნა კლუბი, რომელსაც ბიბლიოთეკაც ჰქონდა. ეს კლუბი ფრანგულ და ინგლისურ გაზეთებს იწერდა, რაც ,,ქართული გაზეთისთვის” გარკვეულ წყაროს წარმოადგენდა.
ისიც უნდა ითქვას, რომ მარტო ოფიციალური რუსული და უცხოური პრესა ,,ქართული გაზეთის” ერთადერთ წყარო არ იყო, იგი ადგილობრივ ცხოვრებასაც ასახავდა და თანამშრომელთა მიზიდვასაც ცდილობდა. 1819 წლის მესამე ნომერში სთხოვს კიდეც ,,მოყვარეთ სიტყვიერის სწავლისათა, რათა მოსცენ მათ ქართულ ენასა ზედა სხვადასხვა ცნობანი, მოთხრობანი, ყურადღებისა ღირსთა საგანთათვის.”
“ქართული გაზეთის” გამოცემის პერიოდში საქართველოში ერთადერთი სტამბა იყო და, ბუნებრივია, ეს გაზეთიც იქ იბეჭდებოდა. იგი ცალკე კორპუსის შტაბს ეკუთვნოდა და 1816 წელს იყო დაარსებული. გაზეთი აღნიშნავს, რომ ,,სამხედრო საველე სტამბაში” იბეჭდება. ამ სტამბასთან ლითოგრაფია მოგვიანებით ჩამოყალიბდა, ამიტომაც, ივ. მჭედლიშვილის მტკიცებით,  სათაური და ემბლემა ხეზე არის ამოჭრილი.
გაზეთი პატარა ფორმატისაა. იბეჭდება ოთხ გვერდზე, თითოეულზე ორ-ორ სვეტად, მცირე ინტერვალით. სათაურები და ტექსტი აწყობილია ერთნაირი შრიფტით და უფრო ხელნაწერს ჰგავს. წინადადებები ასომთავრულით იწყება, იოლი საკითხავია და, საერთოდ, გაზეთი სასიამოვნო შთაბეჭდილებას ტოვებს.
სახელწოდების შეცვლასთან ერთად ფორმატიც გადიდდა – ,,ერთი საწერი ქაღალდის ოდენა გახდა.” იბეჭდება სქელ, ცისფერ ქაღალდზე.
1819 წლის ნომრებმა ჩვენამდე მთლიანად მოაღწია, მომდევნო ორი წლისა კი საკმაოდ ნაკლულია.
გაზეთის პუბლიკაციებიდან ნათლად ჩანს, რომ საქართველოს ეკონომიკა რუსეთისაშია ჩართული. ,,ქართული გაზეთი” მსჯელობს ბაქოს ნავთზე, შაბის მადანზე, საქართველოს სამღებროებსა და სხვა საკითხებზე. ზოგჯერ სოფლის მეურნეობაზეც იწერება. მაგალითად, ერთგან გაზეთი მკითხველებს ურჩევს, რა თესლი რასთან დათესონ, რომ უხვი მოსავალი მიიღონ. საერთოდ, ეკონომიკის საკითხებზე გაზეთი ძალზე ცოტას მსჯელობს. წამყვანია ინფორმაციული ხასიათის მასალები.
გაზეთში ფართოდ აისახა წინააღმდეგობა, რაც ბატონყმურ წყობილებას თან ახლდა. ქვეყნდება განცხადებები ყმების გაქცევაზე, ყმების ყიდვა-გაყიდვაზე და ა. შ. მასში აისახა 1820 წლის იმერეთ-გურიის აჯანყებაც. გმობს ,,მეშფოთვარეთ.”
გაზეთი საერთაშორისო საკითხებზეც საუბრობს. დაბეჭდილია ცნობები ამერიკის, ინგლისის, საფრანგეთის, გერმანიის, თურქეთის და სხვა ქვეყნების შესახებ. ფართო ადგილი ეთმობა ოსმალთა წინააღმდეგ ბერძენთა აჯანყებას (1821 წ.). გაზეთი პატრიოტებს უჭერს მხარს და ეს ბუნებრივიცაა, ისინი ხომ ქართველთა საუკუნოებრივ მტრებს ებრძოდნენ.
“ქართულმა გაზეთმა” სამ წელიწადს იარსება. მისი გამოცემა 1822 წლისთვისაც დაიგეგმა, მაგრამ ხელისმომწერნი ვეღარ შეაგროვა და არსებობა შეწყვიტა. ალბათ, სამხედრო ხელისუფლებაზე დამოკიდებულმა გამოცემამ მკითხველები ვერ დააინტერესა. ფოსტაც საქმეს გულგრილად ეკიდებოდა, ნომრები იკარგებოდა, ჭირდა მასალების მოპოვება (ამას ცარიელი გვერდებიც მოწმობს). ამ და სხვა მიზეზებმა განაპირობა პირველი ქართული გაზეთის დახურვა.
ცნობისთვის, ,,ქართული გაზეთით” არა მარტო ქართული პრესის ისტორია იწყება, მან რუსეთის იმპერიის ხალხთა ეროვნულ ჟურნალისტიკასაც დაუდო სათავე (პირველი გაზეთია, რუსეთის იმპერიაში არარუსულ ენაზე რომ გამოვიდა).
წყარო:

1. ალ. კალანდაძე, ქართული ჟურნალისტიკის ისტორია, ტ-1, თბ., 1977.

2. მ. გოცაძე, ქართული ჟურნალისტიკის ისტორია, ტ-1, თბ., 1954.
3. პ. გუგუშვილი, ქართული ჟურნალისტიკის ისტორია, თბ., 1941.
4. ზ. ჭიჭინაძე, ისტორია ქართული გაზეთებისა და ჟურნალებისა, თბ., 1902..
5. ნ. ტაბიძე, პირველი ქართული გაზეთი, თბ., 1969.
6. ივ. მჭედლიშვილი, ქართული ჟურნალ_გაზეთების სახოვანება X1X საუკუნეში, თბ., 1995.
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორია

კაიროში, სავარაუდოდ, რამზეს II-ის ქანდაკება აღმოაჩინეს

2.27K views on

ეგვიპტის დედაქალაქ კაიროს ერთ-ერთ მიყრუებულ უბანში მეცნიერებმა მნიშვნელოვან აღმოჩენას მიაგნეს – როგორც ირკვევა, დაახლოებით ოთხი ტონის სიმძიმისა და რვა მეტრი სიგრძის ქანდაკება, სავარაუდოდ, ძველეგვიპტელი  ფარაონის – რამზეს მეორისაა.

ეგვიპტურ-გერმანული არქეოლოგიური ჯგუფის ხელმძღვანელის – აიმან აშმავის – თქმით, იმ ადგილზე, სადაც ქანდაკება აღმოაჩინეს, ოდესღაც ტაძარი ყოფილა.

ფოტოებიდანაც ჩანს, რომ ქანდაკება დაზიანებულია – არქეოლოგებს მის ამოსაღებად მძიმე ტექნიკის გამოყენება მოუხდათ. მისი თავიდან მხოლოდ სახის რამდენიმე ფრაგმენტი, მათ შორის სახის ქვედა მხარე, ყური და მარჯვენა თვალის ნაწილია გადარჩენილი, აგრეთვე,  გვირგვინი. მეცნიერების განცხადებით, ქანდაკების ნაწილები კვლავ მიწაში რჩება.

შესაძლოა, ქანდაკება 3 000 წელზე მეტი ხნის იყოს.

წყარო: nationalgeographic.com

მასალა მოამზადა: ნატალია ჯალაღონიამ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორია

23 თებერვალი – ქალთა დღის ნაცვლად დაარსებული „კაცთა დღე“

2.22K views on

 საბჭოთა მოქალაქეებისათვის საყოველთაოდ ცნობილი იყო , რომ 8 მარტის თარიღი ყოველწლიურად სადღესასწაულოდ დაადგინა 1910 წელს კოპენჰაგენში გამართულმა სოციალისტ ქალთა II საერთაშორისო კონფერენციამ, კლარა ცეტკინის წინადადებით. მაგრამ, არავინ იცოდა, თუ რა მიზეზით დაკანონდა დღესასწაული სწორედ 8 მარტისათვის.

საქმე ისაა, რომ ,იმ წელს, 8 მარტს ემთხვეოდა ებრაელთა მთვარის კალენდრის მიხედვით მოძრავი ყველაზე მხიარული დღესასწაული   –  „პურიმი“ („წილისყრის დღე’“), რომელიც თანამემამულეების მხსნელ ბიბლიურ ებრაელ ქალს – ესთერს უკავშირდება. ამიტომ, გასაკვირი არ არის, რომ, როდესაც კოპენჰაგენში ფემინისტმა ქალებმა გადაწყვიტეს, ქალთა უფლებებისათვის მებრძოლი პოლიტიკური ორგანიზაციის დაარსების თარიღი დაეკონკრეტებინათ და გამოეცხადებინათ პლანეტის ყველა ქალის სოლიდარობის დღედ, ამ თარიღად არჩეული ყოფილიყო ქალის გმირული საქციელის განმადიდებელი, ებრაელთა დღესასწაული-  პურიმი.

საინტერესოა, რომ ქალების დღესთან არის დაკავშირებული ეგრეთ წოდებული კაცების დღე – 23 თებერვალი რუსეთში. საქმე ის გახლავთ, რომ ახალი სტილით 8 მარტი არის ძველი სტილით 23 თებერვალი. იმ წლებში, როდესაც ევროპელი ინტერნაციონალისტები 8 მარტის პირველ დღესასწაულებს აღნიშნავდნენ, რუსეთში, როგორც საეკლესიო, ისე საერო კალენდრით იდგა 23 თებერვალი. ამდენად, ევროპელი სოციალისტების რუსი თანამოაზრენი ქალთა ახლად დაწესებულ საზეიმო თარიღს, თავიანთი კალენდრის 23 თებერვალს აღნიშნავდნენ. ხოლო მას შემდეგ, რაც, 1917 წელს, ლენინის ბრძანებით, საერო კალენდარი შეიცვალა, დარჩა პირვანდელი რეფლექსი, რომ 23 თებერვალს „რაღაც რევოლუციური მოვლენა ხდება“. ხალხის განწყობილების სასურველი გეზით წარმართვისათვის საჭირო იყო ამ თარიღზე რაიმე რევოლუციური ღონისძიების მიბმა. შეიქმნა მითი „წითელ არმიაზე“ – მის პირველ ბრძოლასა და გამარჯვებაზე, რასაც 1918 წლის თებერვალში წითელ ჯარში მოხალისეთა მასობრივი შესვლაც დაუკავშირეს. მაგრამ, რადგან ასეთი ჯარი მაშინ პრაქტიკულად არ არსებობდა, ამიტომ 23 თებერვალი მხოლოდ 1922 წელს დაწესდა წითელი არმიის დღედ.

ასე რომ, რეალურად, ამ დღესასწაულს აღნიშნავენ დღემდე პოსტსაბჭოურ რუსეთშიც, რომელიც, სამხედრო მოსამსახურეებთან ერთად, „კაცების“ დღედაც არის სახელდებული. ფაქტი ერთია – ორივე აღნიშვნას ერთი და იგივე თარიღი უდევს საფუძვლად – კლარა ცეტკინის მიერ ეროვნული და რელიგიური ტრადიციებით ნაკარნახევი დღესასწაულის დაარსება.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

 

 

სრულად ნახვა
1 … 29 30 31 32 33
Page 31 of 33