close

ეს საინტერესოა

ბიოლოგიაეს საინტერესოამედიცინა

ტყუპების ფენომენი მედიცინასა და ფსიქოლოგიაში

 

 სიტყვა ,,ტყუპები” აბსოლუტურად ერთნაირის ასოციაციას იწვევს, თუმცა ხშირად ისინი სრულიად არ ჰგვანან ერთმანეთს, ან გვანან როგორც სხვადასხვა დროს დაბადებული დედმამიშვილები.

განარჩევენ ტყუპების ორ ტიპს – არაიდენტურსა და იდენტურს. თუ ერთდროულად მომწიფდა და სხვადასხვა სპერმატოზოიდით განაყოფიერდა ორი ან რამდენიმე კვერცხუჯრედი, იბადებიან სხვადასხვა კვერცხუჯრედიდან განვითარებული ტყუპები. მათ არაიდენტურ ტყუპებს უწოდებენ.

ზოგჯერ ჩვეულებრივად, ერთი კვერცხუჯრედი ერთი სპერმატოზოიდით ნაყოფიერდება, მაგრამ ზიგოტიდან წარმოქმნილი ჩანასახი განვითარების ადრეულ ეტაპზე ორად იყოფა და თითოეული მათგანიდან დამოუკიდებელი ორგანიზმი ვითარდება. იბადება ორი აბსოლუტურად მსგავსი ადამიანი, რომელსაც იდენტურ ტყუპებს უწოდებენ.

იდენტურ ტყუპებს ერთნაირი გემოვნება, ჩვევები მისწრაფებები აქვთ. უპირატესობას ერთსა და იმავე ტანსაცმელს, თმის ვარცხნილობას ანიჭებენ, მოსწონთ ერთ და იგივე წიგნი, სპექტაკლი, იმ შემთხვევაშიც კი თუ მათ დაბადებისთანავე დააშორებენ და ცალ-ცალკე გაიზრდებიან. ხშირად ერთსა და იმავე პროფესიას ირჩევენ, ერთი და იმავე დაავადებით თითქმის ერთდროულად ავადდებიან.

ზოგჯერ ჩანასახის ნაწილები ერთმანეთთს სრულიად არ სცილდება, ამიტომ ტყუპები ერთმანეთთან დაკავშირებული იბადებიან. მათ სიამის ტყუპებს უწოდებენ. მათი დაკავშირების ხარისხი განსხვავებულია. ზოგჯერ სიამის ტყუპები ერთმანეთისგან ზომითა და განვითარებით განსხვავდებიან. ერთი მათგანი სრულიად ნორმალურია, ხოლო მეორე ნაწილობრივ განვითარებული და პირველზე მიკრული. სიამის ტყუპების უმრავლესობა დაბადებისთანავე იღუპება. თუმცა გადარჩენის შემთხვევაში სიცოცხლისუნარიანი. დღეს წარმატებით ხორციელდება მათი დაშორება ქირურგიული გზით.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოამედიცინა

რა სახის ურთიერთობების არსებობს ადამიანსა და მიკრობებს შორის?

ადამიანსა და მიკრობებს შორის შემდეგი სახის ურთიერთობები არსებობს:

ნეიტრალიზმი – როდესაც არცერთი მხარე ერთმანეთის ცხოველმოქმედებაზე არ ახდენს გავლენას.

სიმბიოზი – როდესაც მიკრო და-მაკროორგანიზმს შორის ყალიბდება გარკვეული ურთიერთობები და ისინი რაღაც ხასიათს იძენენ:

თუ ურთიერთობები ,,მშვიდობიანია’’ და ორივე მხარე ერთმანეთისაგან სარგებელს ნახულობს, საუბრობენ მუტუალიზმზე და მუტუალისტურ სიმბიოზზე.

თუ ურთიერთბები მომგებიანია მხოლოდ ერთი ,,პარტნიორისათვის’’ საუბრობენ კომენსალიზმზე.

ხოლო თუ ერთის არსებობა აზარალებს და ვნებს მეორეს, ეს არის პარაზიტიზმი ანუ ანტაგონისტური სიმბიოზი.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოასამართალი

სახელმწიფოს იძულების გამოყენების უფლება აქვს

 

სახელმწიფოს აქვს საყოველთაოდ აღიარებული და განსაკუთრებული უფლება, გამოიყენოს იძულება მოსახლეობის მიმართ.

რას გულისხმობს ცნება იძულება? აიძულო – ნიშნავს, ადამიანები მიმართო ერთობლივი მოქმედებისკენ თვისუფალი არჩევანის შეზღუდვის გზით. ერთობლივი მოქმედების სტიმულირების ალტერნატიული საშუალება დარწმუნებაა. დაარწმუნო – ნიშნავს, ადამიანები მიმართო ერთობლივი მოქმედებისაკენ მათი არჩევანის გაფართოების გზით.

იძულებას ცუდი რეპუტაცია აქვს, იმიტომ რომ ზოგიერთის აზრით, ადამიანს საშუალება უნდა ჰქონდეს, აკეთოს ის, რაც სურს. გარდა ამისა, იძულება ძალაუფლების ფლობას გულისხმობს, ჩვენ კი მის მიმართ არაერთგვაროვანი დამოკიდებულება გვაქვს. მეორე მხრივ, მოძრაობის წესები – რომ მარჯვენა ზოლზე უნდა ვიმოძრაოთ და წითელ შუქზე უნდა გავაჩეროთ – ერთდოულად, როგორც გვაიძულებენ, ასევე აფართოებენ ჩვენს თავისუფლებას. თავისუფლება გვეზრდება, იმიტომ რომ იძულება სხვებზეც ვრცელდება. დანიშნულების ადგილს სწრაფად და უსაფრთხოდ იმიტომ ვაღწევთ, რომ „იძულებულები“ ვართ, მოძრაობის წესები დავიცვათ. ვაღწევთ უფრო მეტ თავისუფლებას – არჩევნის უფრო ფართო შესაძლებლობებს – თუ ვეგუებით ჩვენი თვისუფლების შეზღუდვებს.

 

წყარო:  Harvard business review

მასალა მოამზადა:  ლაშა ჯინჭარაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოაკულტურამსოფლიო

ორიგამი ანუ ქაღალდის ხელოვნება

ორიგამი  ეს არის ქაღალდის ხელოვნება რომლიც დაიბადა იაპონიაში. მისი ისტორია ჰეიანის ეპოქიდან (794 – 1185 წ.წ) იწყება, როცა ქაღალდი ფუფუნების საგანია, რადგან  ხელით მზადდება, ამიტომ ის გამოიყენება განსაკურთებულ ვითარებაში, უფრო მეტად რელიგიურ  დღეებში. ქაღალდისგან გაკეთებულ ფიგურებს იაპონელები რიტუალურად   აკავშირებდნენ ღმერთებთან.

კამაკურის პერიოდიდან (1185 – 1333 წ.წ.) ქაღალდის ნაკეთობები ადგილს იკავებს უკვე საიმპერატორო კარზე და არისტოკრატულ საზოგადოებაშიც. მისი  გაკეთება სავალდებულო ჟესტად მიიჩნეოდა, და ის ვინც კარგად დაეუფლებოდა ამ ხელოვნებას  უაღრესად განათლებულ და დახვეწილ მანერების მქონე პიროვნებად იყო აღქმული.

დროთა განმავლობაში, ორიგამი რელიგიური დატვირთვიდან გამოდის და პოპულარული ხელოვნების დარგი ხდება.

 

 

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოასაქართველო

საქართველოს მხოლოდ რუხი წეროები ,,სწყალობს“

  წეროების გვარიდან საქართველოში გვხვდება მხოლოდ ერთი სახეობა – რუხი წერო და ისიც მიმოფრენის დროს.

რუხი წერო წონით 4-7 კგ-ია. იგი ველზე, ბუჩქნარში ან ჭაობიან ადგილებში ბუდობს. ბუდეს მშრალ ადგილზე ლერწმის ფოთლებისა და ღეროებისგან წნავს, რომელსაც შიგნიდან მშრალ, რბილ ბალახს ამოაფენს ხოლმე. დებს 2-3 კვერცხს. კრუხად დედალ მამალი მორიგეობით სხდებიან. გამოჩეკვას 29-31  დღე სჭირდება, მართვებს რამდენიმე დღე კვებავენ, შემდეგ კი თან დაჰყავთ და ერთად ნადირობენ.

წერო უმთავრესად მარცვლოვანი და სხვა მცენარეების თესლებით, ბალახეულით იკვებება. ეტანება ახალ აღმოცენებულ და ნორჩ ნაწილებს, ფესვებს, ნაირგვარ კენკრას. ჭანს მწერებს, მოლუსკებს.

წერო ფრთხილი და გონიერი ფრინველია. მეტწილად გუნდებად ცხოვრობენ. ერთად იკვებებიან და ერთად ისვენებენ. სძიანვთ ფეხზე მდგომთ, თავი ფრთის ქვეშ აქვთ ამოდებული. ამ დროს, გუნდს ერთ-ერთი წერო დარაჯობს და საფრთხის შემთხვევაში ყივის.

შემოდგომით წეროები ერთად იკრიბებიან, დიდ გუნდს ქმნიან და გადასაფრენად ემზადებიან. ჰაერში სამკუთხედად ლაგდებიან, გუნდს სათავეში ძველი, მოგზაურობაში გამოცდილი წერო უდგას.

წეროს ხორცი იჭმევა, თუმცა მასზე იშვიათად ნადირობენ.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოამედიცინა

ალოე – სასარგებლო და მარტივად მოსავლელი მცენარე

  ალოე გვალვაგამძლე, მრავალწლიანი, ტროპიკული მცენარეა. იზრდება აფრიკასა და ინდოეთის ნახევარუდაბნოებში. ჩვენში გავრცელებულია პლანტაციისა და ოთახის დეკორატიული მცენარის სახით.

შეიცავს: ანტრაგლიკოზიდების ნარევს, ფისოვან ნივთიერებას, ვიტამინებს და ფიტონციდებს. ფიტონციდების შემცველობის გამო, ალოე სამკურნალო საშუალებაა და მართლაც შეუდარებელი გახლავთ გრიპის საწინააღმდეგოდ. იგი დიდ მოვლას არ ითხოვს და არც ზოგიერთი ოთახის ყვავილივით პრეტენზიულია. საკმაოდ ლამაზია შესახედავადაც. ასე რომ თუ ოთახის მცენარეების მოყვარული ხართ, შეგიძლიათ ერთი-ორი ქოთანი ალოესაც ,,დაუთმოთ’’.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

 

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოა

ძაღლი უძველესი შინაური ცხოველია

ისტორიული წყაროებიდან ირკვევა, რომ ძაღლი ჯერ კიდევ ქვის ხანის ადამიანებთან მეგობრობდა.  ეს უჭკვიანესი ცხოველი ადამიანმა თანდათანობით მოიშინაურა, რადგანაც შენიშნა, რომ იგი არა მარტო საკვების ნარჩენებს ეძებდა მისი საცხოვრებლის სიახლოვეს, არამედ ცხოველთა მიგნება-მონადირებაშიც მონაწილეობდა. როცა ადამიანი დარწმუნდა, რომ ძაღლს ძლიერი ყნოსვაც ჰქონდა, სმენაც და საკმაოდ ალღოიანად შეეძლო ნადირის დევნა, დიდხანს აღარ უფიქრია, რომ თავის ,,მეგობრად’’ გაეხადა.

ამჟამად მსოფლიოში 400-მდე ჯიშის სუფთა სისხლის ძაღლია. მათი სიცოცხლის ხანგრძლივობა 14-დან 20-წლამდეა.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოა

რა უნდა იცოდეს მოყვარულმა მეთევზემ?

   ქარი და სიცივე ხელს უწყობს თებზის ანკესზე წამოგებას.

 მღვრიე წყალი ხელს უშლის წამოგებას, გამჭირვალე – პირიქით. ვიწრო მდინარის გაფართოებულ ადგილებში ჯობია თევზაობა, ფართო მდინარისა კი -ვიწრო ადგილებში.

მდინარეში თევზაობისას ისარგებლეთ ანკესის წყალს გაყოლების ხერხით. ამ დროს სატყუარა წყალს იმდენად მიაქვს, რომ მეთევზეს შეუძლია ლარის გამოქაჩვა. ტივტივა ისე უნდა დააყენოთ, რომ სატყუარა ოდნავ ეხებოდეს ფსკერს. ნემსკავზე ჭიაყელა წამოაგეთ კუდით.

თევზის მოზიდვის მიზნით, დაჭრილი ჭიაყელა აურიეთ თიხაში და 1-2 ბურთულა გადააგდეთ წყალში, წყალი მათ დაშლის და საკვები თევზს შეუმჩნეველი არ დარჩება.

ქაშაყი ეტანება წვრილად დაჭრილ ხახვთან არეულ ცომის სატყუარას.

კობრის დასაჭერად საუკეთესოა კაპტონი.

წყალში თქაფუნი და წრეები გვამცნობს თევზის თავმოყრის ადგილს.

გახსოვდეთ!- თევზი გაურბის თამბაქოს სუნს, რომელიც სატყუარას გაკეთებისას თითებით გადაეცემა ანკესს.

კალმახს ზუთხის ქვირითი ,,მოსწონს’’. ნემსკავზე აგებენ 2-3 ცალ მარცვალს და აგდებენ წყალში. ელვასავით სწრაფი კალმახი ,,ასწრებს’’ ჩქარ მდინარეში ჩაგდებულ სატყუარას.

 

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოა

რა უნდა იცოდეს მოყვარულმა მეთევზემ?

   ქარი და სიცივე ხელს უწყობს თებზის ანკესზე წამოგებას.

 მღვრიე წყალი ხელს უშლის წამოგებას, გამჭირვალე – პირიქით. ვიწრო მდინარის გაფართოებულ ადგილებში ჯობია თევზაობა, ფართო მდინარისა კი -ვიწრო ადგილებში.

მდინარეში თევზაობისას ისარგებლეთ ანკესის წყალს გაყოლების ხერხით. ამ დროს სატყუარა წყალს იმდენად მიაქვს, რომ მეთევზეს შეუძლია ლარის გამოქაჩვა. ტივტივა ისე უნდა დააყენოთ, რომ სატყუარა ოდნავ ეხებოდეს ფსკერს. ნემსკავზე ჭიაყელა წამოაგეთ კუდით.

თევზის მოზიდვის მიზნით, დაჭრილი ჭიაყელა აურიეთ თიხაში და 1-2 ბურთულა გადააგდეთ წყალში, წყალი მათ დაშლის და საკვები თევზს შეუმჩნეველი არ დარჩება.

ქაშაყი ეტანება წვრილად დაჭრილ ხახვთან არეულ ცომის სატყუარას.

კობრის დასაჭერად საუკეთესოა კაპტონი.

წყალში თქაფუნი და წრეები გვამცნობს თევზის თავმოყრის ადგილს.

გახსოვდეთ!- თევზი გაურბის თამბაქოს სუნს, რომელიც სატყუარას გაკეთებისას თითებით გადაეცემა ანკესს.

კალმახს ზუთხის ქვირითი ,,მოსწონს’’. ნემსკავზე აგებენ 2-3 ცალ მარცვალს და აგდებენ წყალში. ელვასავით სწრაფი კალმახი ,,ასწრებს’’ ჩქარ მდინარეში ჩაგდებულ სატყუარას.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
განათლებაეს საინტერესოამსოფლიო

ქალი, რომელმაც დოქტორის ხარისხი 90 წლის ასაკში დაიცვა

90 წლის ასაკში კოლიტ ბაურლერმა ფრანკოს (Université de Franche-Comté) უნივერსიტეტის გეოგრაფიის  დოქტორანტურის  ხარისხი დაიცვა.

დისტერტაცია ემიგრაციას ეხება –   მან თავდაპირველად  30 წლის წინ საფრანგეთში მყოფი ემიგრანტების მდგომარეობა შეისწავლა, ძირითადად, ალჟირელების, იტალიელებისა და პორტუგალიელების და პარალელები დღევანდელ ევროპულ მიგრანტულ კრიზისზე გაავლო.

ამდენწლიანი მუშაობის შემდეგ კი –  უმაღლესი საგანმანათლებლო ხარისხი დაიმსახურა. დისერტაცია 400-გვერდიანია და 90 წლის ქალბატონმა ის საკუთარი ხელით დაწერა.  როგორც უნივერსიტეტის ვიცეპრეზიდენტი იხსენებს, ქალბატონი კოლიტი ორი საათის განმავლობაში უხსნიდა აკადემიურ საბჭოს თავისი მუშაობისა და კვლევის მნიშვნელობას. გასაუბრების დამთავრების შემდეგ 90 წლის ქალბატონი ძალიან კმაყოფილი გამოვიდა და აღნიშნა, რომ თავს ძალიან ენერგიულად გრძნობდა.

ახლა ქალბატონი კოლიტი დამსახურებულ დასვენებას გეგმავს.

 

მასალა მოამზადა:  ნატალია ჯალაღონიამ

წყარო: www. nytimes.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 91 92 93 94 95
Page 93 of 95