close

კვლევები

კვლევებიმედიცინა

იუნისეფი – რა იწვევს პნევმონიას?

ბევრი ადამიანი პნევმონიას უფროსი ასაკის ადამიანებთან აკავშირებს, თუმცა ეს გახლავთ ინფექცია, რომელსაც მსოფლიოში უამრავი ბავშვის სიცოცხლე ეწირება. ორგანიზაცია „იუნისეფის“ მონაცემებით, პნევმონიით წელიწადში 5 წლამდე ასაკის 800,000-ზე მეტი ბავშვი იღუპება და აქედან 153,000 ჩვილია, რომლებიც აღნიშნული ინფექციის მიმართ განსაკუთრებით დაუცველები არიან.

„იუნისეფის“ განმარტებით, მოცემული მონაცემები ნიშნავს, რომ პნევმონიით ყოველ 39 წამში ერთი ბავშვი იღუპება.

სტატისტიკა შემაშფოთებელია, თუმცა, „იუნისეფი“ ამტკიცებს, რომ შესაძლებელია გარდაცვალების თითქმის ყველა შემთხვევის  პრევენცია.

 

რა იწვევს პნევმონიას?

პნევმონია ფილტვების მწვავე რესპირატორული ინფექციაა. მას ერთი კონკრეტული მიზეზე არ გააჩნია. პნევმონია ვითარდება ბაქტერიისგან, ვირუსებისგან ან ჰაერში ….

როდესაც ბავშვი ინფიცირდება, მისი ფილტვები სითხით ივსება და სუნთქვა უჭირს. ბავშვები, რომელთა იმუნური სისტემა მოუმწიფებელი ან სუსტია, დაავადების მიმართ უფრო დაუცველები არიან.

 

პნევმონიის სიმპტომები

პნევმონიის ყველაზე ზოგადი სიმპტომებია ხველა, სუნთქვის გართულება და ტემპერატურა.

 

არის თუ არა პნევმონია გადამდები დაავადება?

პნევმონია გადამდები დაავადებაა, რომელიც ჰაერ-წვეთოვანი გზით გადადის. ის ასევე შეიძლება გადავიდეს მშობიარობის დროს სისხლით ან დაბინძურებული ზედაპირით.

როგორ ხდება პნევმონიის დიაგნოზირება ბავშვებში?

ექიმები პნევმონიას  ბავშვების ფილტვების მოსმენით ადგენენ, ზოგჯერ კი, დიაგნოზის დასადგენად გულ-მკერდის რენტგენულ გამოკვლევას ან სისხლის ნიმუშის ლაბორატორიულ გამოკვლევას მიმართავენ.

ისეთ ქვეყნებში, სადაც ჯანდაცვის სისტემა სუსტია (მაგალითად არასაკმარისი ექიმები, გულ-მკერდის რენტგენისა და ლაბორატორიებზე არასაკმარისი წვდომა) მედიკოსები პნევმონიის დიაგნოზს სუნთქვის სიხშირის მიხედვით ადგენენ. მაგალითად, 5 თვის ჩვილი, რომელიც წუთში 50 ჩასუნთვას აკეთებს, ძალიან სწრაფად სუნთქვს და შესაძლებელია, პნევმონიით იყოს დაავადებული. სუნთქვის რაოდენობა ბავშვის ასაკზეა დამოკიდებული.

 

რით მკურნალობენ პნევმონიას?

პნევმონიის განკურნების გზები იაზეა დამოკიდებული, თუ რა ტიპის პნევმონიასთან გვაქვს საქმე. დაავადებას უმეტეს შემთხვევაში ბაქტერია იწვევს და მისი განკურება იაფფასიანი ანტიბიოტიკებით არის შესაძლებელი. ზოგიერთ შემთხვევაში კი პნევმონიის გამომწვევი მიკობაქტერიები არიან (ანუ ისინი, რომლებიც ტუბერკულოზს იწვევენ) და სხვა სახის მკურნალობას საჭიროებენ. ზოგჯერ ტუბერკულოზის დიაგნოზირება ვერ ხერხდება.

პნევმონიის მძიმე ფორმით დაავადებულ ბავშვებს ხშირად ესაჭიროებათ ჟანგბადი, რადგან  ფილტვების ანთება ხელს უშლის საკმარისი ჟანგბადის შესვლას სისხლში.  აღსანიშნავია, რომ  ბევრ ქვეყანაში, სადაც ჯანდაცვის სისტემა სუსტია, ჟანგბადი მხოლოდ უმაღლესი დონის სამედიცინო დაწესებულებებსა და საავადმყოფოებშია ხელმისაწვდომი.

 

შესაძლებელია თუ არა პნევმონიის პრევენცია?

პნევმონიის პრევენცია შესაძლებელია დამცავი ზომების მიღებით, მაგალითად ადეკვატური კვებითა და ისეთი რისკ ფაქტორებით შემცირებით, როგორიცაა ჰაერის დაბინძურების შემცირება და ჰიგიენის ნორმების დაცვა.

„იუნისეფის“ ინფორმაციით, სხვადასხვა კვლევამ აჩვენა, რომ საპნის გამოყენებით ხელის ხშირი დაბანა პნევმონიის რისკს 50 პროცენტით ამცირებს.

წყარო : unicef

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაკვლევებისაქართველო

ქართველი სტუდენტი, მიკროორგანიზმების საშუალებით, გარემოს დამბინძურებლების დაშლაზე იმუშავებს

 ეკოლოგიური პრობლემები არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ მთელ მსოფლიოში აქტუალური თემაა, ბევრი ჩვენგანი ფიქრობს შექმნილი მდგომარეობიდან შესაძლო გამოსავალზე, მაგრამ ცოტას თუ გვაქვს საკმარისი ცოდნა და შესაძლელობა, რომ სურვილი საქმედ ვაქციოთ, თუმცა იმავეს ვერ ვიტყვით ანანო მჭედლიშვილზე, 19 წლის ქართველ სტუდენტზე, რომელსაც უკვე საკმაო ცოდნა აქვს აღნიშნულ სფეროში და მტკიცედ გათვლილი გეგმებითაც გვაოცებს, გავეცნოთ ახალგაზრდა ენთუზიასტს.

 

ანანო მჭედლიშვილი საზოგადოებამ პირველად ბოტანიკურ ბაღში მოხალისეუბრივი საქმიანობის დროს გაიცნო, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუსტ და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა ფაკულტეტის მე-3 კურსის სტუდენტი ეკოლოგიის მიმართულებით სწავლობს, კურსის ფარგლებში, ბოტანიკით განსაკუთრებით დაინტერესდა და ბოტანიკურ ბაღში მუშაობის გადაწყვეტილებაც აქედან გამომდინარე მიიღო, „ამ პერიოდში პრაქტიკულად განვიმტკიცე ის ცოდნა, რაც თეორიულად მივიღე უნივერსიტეტში. უფრო დაწვრილებით გავეცანი ტროპიკულ მცენარეებსა და მათი მოვლისა თუ გამრავლების წესებს, მცენარეების მოვლის პარალელურად, მათზე აწარმოებ დაკვირვებას და ეს ძალიან საინტერესოა. ბოტანიკურ ბაღში მუშაობამ უფრო დამაახლოვა ჩემს სამომავლო პროფესიასთან“– აღნიშნავს ანანო.

ყველაზე მეტად ანანოს საქართველოში შექმნილი ეკოლოგიური მდგომარეობა აწუხებს – „საქართველოში გარემოს დაცვა ჯერჯერობით ისევ მეორეხარისხოვანია და ბუნებრივი რესურსების მტაცებლური გამოყენების ხარჯზე ყველაზე მეტად ბუნება ზარალდება. ამჟამად იგეგმება „ბნელი ხევის“ საბადოზე ოქროს მოპოვებითი სამუშაოების ჩატარება. ძალიან დიდ ტერიტორიაზე იჩეხება ტყე და საფრთხე ემუქრება ფიტარეთის მონასტერს, რომელიც უნიკალურია საქართველოში თავისი ფრესკებით, არქიტექტურითა და ჩუქურთმებით. ეკოლოგიური მდგომარეობის გაუმჯობესება მოითხოვს მთელი საზოგადოების ერთიან ეკოლოგიურ აზროვნებას და ყველანაირად უნდა ვეცადოთ ამ კუთხით ვიმუშავოთ“.

მომავალი საქმიანობა ანანოს რამდენიმე კუთხით შეუძლია წარმართოს, ერთ-ერთი კი წყალმცენარეების შემსწავლელი მეცნიერება – ალგეოლოგიაა, რომლის სპეციალისტების საქართველოში დღესდღეობით არ გვყავს, „წყალმცენარეებს საკმაოდ ფართო გამოყენება აქვთ. გარდა იმისა, რომ მათი ნაწილი გამოიყენება საკვებად, სასუქად, იოდის მისაღებად, საფეიქრო მრეწველობაში და ა.შ., ისინი წყლის აუზებში ორგანული ნივთიერების მთავარ წარმომქმნელებს წარმოადგენენ. მაგალითად, ერთუჯრედიანი წყალმცენარე – ქლორელა თითქმის სრულად ითვისებს ადამიანისა და ცხოველის მიერ გამოყოფილ ნივთიერებებს. აქედან მიკროწყალმცენარეთა გამოყენება ბიორემედაციაში (ბიორემედიაცია გულისხმობს მიკროორგანიზმების საშუალებით გარემოს დამაბინძურებლების დაშლას) იწვევს მრავალი ორგანული დამბინძურებლის ბიოდეგრადაციას (დაშლას), წყალმცენარე „Portieria Hornemannii-ის“ კი ისეთი ტოქსიკური ნივთიერების დაშლაც კი შეუძლია, როგორიც ტროტილია. წყალმცენარეები ჯერ არ არის შესწავლილი ფუნდამენტურად და ესეც ამძაფრებს ჩემს ინტერესს“ – აღნიშნავს ის.

ანანო ასევე ამბობს, რომ, დღესდღეობით, ატომური ელექტროსადგურების მშენებლობების ფონზე, განსაკუთრებით იზრდება რადიაციული ეკოლოგიის საჭიროება, ამისთვის აუცილებელია ბირთვული ფიზიკის ცოდნა საკმაოდ მაღალ დონეზე და ჯერჯერობით უჭირს საბოლოო გადაწყვეტილების მიღება, იქამდე კი, ჯანდაცვის, უსაფრთხოებისა და გარემოზე ზემოქმედების საკონსულტაციო კომპანია „შპს გერგილში“ მუშაობს და დირექტორის აღმასრულებელი თანაშემწეა. როგორც ვხედავთ, ანანო ცდილობს სტუდენტობის წლები რაც შეიძლება აქტიურად, პროდუქტიულად გამოიყენოს და მომავალში უფრო ეფექტურად შეძლოს საკუთარ სფეროში არსებული გამოწვევების მიღება და გამკლავება.

მასალა მოამზადა: თამარ დევდარიანმა
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

ამერიკელი მეცნიერები აცხადებენ, რომ კორონავირუსის ვაქცინა შექმნეს

ტექსასის შტატის ქალაქ ჰიუსტონში მდებარე გენეტიკური ინჟინერიის კომპანია „გრეფექსის“ მეცნიერები აცხადებენ, რომ მათ კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინა შექმნეს, რომელიც ცხოველებზე დასატესტად მზადაა.

თუმცა, ვაქცინის შექმნა, მისი გავრცელების მხოლოდ პირველი ნაბიჯია. ექსპერტების ნაწილის შეფასებით, ვაქცინის დატესტვასა და წარმოებას დაახლოებით 18 თვიდან 2 წლამდე პერიოდი სჭირდება.

„გრეფექსის“ მეცნიერები აცხადებენ, რომ უსაფთხოების ზომებიდან გამომდინარე, მათ ვაქცინის შესაქმნელად კორონავირუსის არცერთი ფორმა – არც ცოცხალი და არც პასიური – გამოუყენებიათ.

როგორც ცნობილია, ვაქცინების უმეტესობა ვირუსის ცოცხალ, შესუსტებულ ან პასიურ ფორმას შეიცავს. თუმცა, კორონავირუსი იმდენად ცუდადაა შესწავლილი, ისე სწრაფად ვრცელდება და კლავს ადამიანებს, რომ „გრეფექსის“ მეცნიერებმა, ახალი კორონავირუსის ვაქცინის შექმნისას, ვერ გარისკეს და ადენოვირუსი ვერ გამოიყენეს.

ადენოვირუსები ვირუსული რესპირატორული ინფექციების დაავადებების ძირითად გამომწვევ მიზეზად ითვლება. ისინი ფართოდ გამოიყენება ვაქცინების შესაქმნელად.

ვაქცინა „გრეფექსის“ მეცნიერებმა „ჯანდაცვის ეროვნული ინსტიტუტების“ მიერ გამოყოფილი 18.9 მილიონი აშშ დოლარის ოდენობის გრანტის ფარგლებში შექმნეს. ვაქცინა უკვე მზადაა და მისი ცხოველებზე დატესტვა შესაძლებელია. შემდეგ დაიწყება პირველი ფაზა  : კლინიკური ცდები ადამიანებზე და შემდგომ მეორე ფაზა – ვაქცინის გამოცდა ადამიანებზე, რის შემდეგაც მას „საკვებისა და მედიკამენტის ადმინისტრაცია“ დაამტკიცებს.

ზოგიერთი ვაქცინის შექმნას, შესაძლოა, ათი წელი დასჭირდეს. მეცნიერები ირწმუნებიან, რომ მათი ვაქცინის უპირატესობა ისაა, რომ ის სწრაფად ხელმისაწვდომია. თუმცა, ყველაზე მცირე დრო, რაც ნებისმიერი ვაქცინის წარმოებას ჭირდება 1 წელია.

წყარო : dailymail.co.uk

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინასაქართველო

საქართველოში აივ ინფიცირების 102 ახალი შემთხვევა დაფიქსირდა

5 თებერვლის მონაცემებით, საქართველოში აივ ინფიცირების 102 ახალი შემთხვევა დაფიქსირდა.

ინფექციური პათოლოგიის, შიდსის და კლინიკური იმუნოლოგიის ცენტრის ინფორმაციით, 2020 წლის 5 თებერვლის მონაცემებით დაფიქსირებულია – 102 ახალი შემთხვევა. შარშან შესაბამის პერიოდში გამოვლინდა 87 ახალი შემთხვევა. ინფორმაციას შიდსის ცენტრი ავრცელებს.

როგორც გავრცელებულ განცხადებაშია ნათქვამი, სულ ინფექციური პათოლოგიის, შიდსის და კლინიკური იმუნოლოგიის ცენტრში რეგისტრირებულია 8204 აივ ინფიცირებული პირი. მათ შორის  6125  მამაკაცია და 2079 ქალი. პაციენტთა უმრავლესობა 29-დან 39 წლამდეა. შიდსი  4271 პაციენტს განუვითარდა, 1660 გარდაიცვალა.

31 იანვრის მონაცემებით არვ მკურნალობას იტარებს 5102 პაციენტი, მათ შორის 45 ბავშვია.

რეგისტრირებულ შემთხვევათა განაწილება გადაცემის გზების მიხედვით ასეთია: 37.8 %   (3102) – ნარკოტიკების ინექციური მომხმარებელია; 48.5 %  (3977) – დაინფიცირდა ჰეტეროსექსუალური კონტაქტის შედეგად; 11.3 %  (923) – მამაკაცები რომელთაც სექსი აქვთ მამაკაცთან; 1.3 %   (110) – დაინფიცირდა ვერტიკალური გადაცემის გზით; 0.5 %   (39) – სისხლის რეციპიენტია; 0.6 %   (53) – გადაცემის გზა დაუდგენელია;

აივ ინფიცირების ყველაზე მეტი შემთხვევა რეგისტრირებულია თბილისში (3031 შემთხვევა, მათგან 87 უცხოეთის  მოქალაქეა 2 დაუდგენელი); სამეგრელოში 1136; შემდეგ იმერეთში 986; აჭარაში 935; აფხაზეთში (525); კახეთში (404) ქვემო ქართლში (469); შიდა ქართლში (303); გურიაში (174); სამცხე-ჯავახეთში (109) და ა.შ.

სულ საქართველოში გამოვლენილია 116 აივ ინფიცირებული ბავშვი. მათ  შორის 70 – ვაჟი, 46 – გოგონა.  27   გარდაიცვალა.   3   გავიდა ქვეყნიდან;

აივ-ტესტირება და მკურნალობა საქართველოს მოქალქეებისთვის უფასოა. შიდსის ცენტრის ცხელი ხაზის ნომერია: 239-80-18.

წყარო  : www.primetime.ge

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევები

როგორია კორონავირუსის სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ასაკის, სქესისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის მიხედვით

ექსპერტების ვარაუდით, კორონავირუსის ყოველი 5 000 შემთხვევიდან ფატალურ შედეგს 5-დან 40 შემთხვევა გამოიწვევს, საუკეთესო შემთხვევაში, 1000 შემთხვევიდან დაახლოებით 9 – ანუ 1 პროცენტი.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ გუშინ განაცხადა, რომ ახალი კორონავირუსით გამოწვეული ფატალური შემთხვევების მაჩვენებელი 2-5 პროცენტია.

თუმცა, ყველა თანხმდება იმაზე, რომ სიკვდილიანობის მაჩვენებელი დამოკიდებულია სხვადასხვა ფაქტორზე : ასაკზე, სქესზე, ჯანმრთელობის ზოგად მდგომარეობასა და ამა თუ იმ ქვეყნის ჯანდაცვის სისტემაზე.

 

ბოლო მონაცემებით, მსოფლიოში კორონავირუსით დაღუპულთა რაოდენობა 3 057, დაინფიცირებულთა კი – 89 077 -ია.
რაც შეეხება გამოჯანმრთელებულთა სტატისტიკას, სულ განკურნებულია ვირუსით დაინფიცირებული 45 146 ადამიანი.
შედარებითსთვის : სეზონური გრიპისგან მსოფლიოში ყოველწლიურად 400 000-მდე ადამიანის იღუპება, თუმცა ფატალური შემთხვევების მაჩვენებელი ახალ კორონავირუსთან შედარებით გაცილებით დაბალი -0.1%-ია.

წყარო :BBC

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ეკოლოგიაკვლევები

NASA-კორონავირუსის გამო, ჩინეთის კარბოემისიები 100 მილიონი ტონით შემცირდა

კორონავირუსის ეპიდემიამ ჩინეთში ჰაერის დაბინძურების დონის შემცირებას შეუწყო ხელი. ამის შესახებ BBC NASA-ზე დაყრდნობით წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, სააგენტომ თანამგზავრიდან გადაღებული ფოტოები გამოაქვეყნა, რომლებზეც ჩანს, რომ იანვრიდან ჰაერში აზოტის დიოქსიდის დონე შემცირებულია. აზოტის დიოქსიდს ტრანსპორტი, ელექტროსადგურები და სამრეწველო ობიექტები გამოყოფენ. NASA-ს მეცნიერების თქმით, თავიდან ჰაერი ქალაქ უხანთან გასუფთავდა, რომელიც ვირუსის გავრცელების კერაა. თებერვლის ბოლოსკენ კი ეს ტენდენცია მთელ ქვეყანაზე გავრცელდა.

სააგენტოში აღნიშნავენ, რომ ჩინეთში ვირუსის გამო მილიონობით ადამიანი კარანტინშია მოთავსებული, რის გამოც შემცირებულია ტრანსპორტით სარგებლობა და სამრეწველო პროცესები. სპეციალისტების თქმით, ეს ყველაზე მსხვილი ასეთი აქციაა კაცობრიობის ისტორიაში.

კორონავირუსი უკვე 64 ქვეყანაშია გავრცელებული, სადაც გარდაცვლილთა რაოდენობამ 109 შეადგინა. 86 993 ინფიცირებულიდან გამოჯანმრთელებული კი 42 334-ია.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

გამოქვეყნდა კორონავირუსის პირველი მსხვერპლის აუტოპსია

ჩინეთში ახალი ტიპის კორონავირუსით, COVID-2019-ით პირველი დაღუპულის პათოლოგოანატომიურმა ექსპერტიზამ აჩვენა, რომ ვირუსი უმთავრესად ფილტვებს აზიანებს, ნათქვამია ჩინელი ექსპერტების კვლევაში, რომელიც Journal of Forensic Medicine-ში გამოქვეყნდა.ამასთან, სპეციალისტების თქმით, იმის მტკიცებულებები, რომ ვირუსი ასევე ეხება ადამიანის სხვა ორგანოებს, ჯერჯერობით არასაკმარისია.

კორონავირუსი
© PHOTO: AFP 2019 / LUCA SOLA

COVID 2019-ით პირველი დაღუპული 85 წლის მამაკაცი იყო, რომელიც საავადმყოფოში ტვინის მრავალჯერადი ინფარქტით გადაიყვანეს. ჰოსპიტალიზაციის დროს ავადმყოფს არ აღენიშნებოდა მაღალი ტემპერატურა, ხველება ან სხვა სიმპტომები. საავადმყოფოში მოთავსებიდან მეათე დღეს პაციენტს ყელში დისკომფორტის შეგრძნება გაუჩნდა ქავილის სახით და სიცხემ აუწია. კომპიუტერულმა ტომოგრაფიამ ორივე ფილტვზე ინფექციის კერები გამოავლინა.

მე-13 დღეს პაციენტს COVID-2019-ის დიაგნოზი დაუდგინდა.

პაციენტი საავადმყოფოში მოთავსებიდან 28-ე დღეს გარდაიცვალა. მიზეზი — „ახალი  ტიპის კორონავირუსით გამოწვეული პნევმონია, სუნთქვის უკმარისობა“.

„გარდაცვლილის მანამდე აღებული ქსოვილის სინჯების ანალიზმა აჩვენა, რომ COVID-2019-ის პათოლოგიური პროცესი ძალიან ჰგავს ატიპიურ პნევმონიას (SARS-ი — მძიმე მწვავე რესპირატორული სინდრომი) და MERS-ს (ახლოაღმოსავლური რესპირატორული სინდრომი), თუმცა ანატომიური გაკვეთით დადგინდა, რომ ფიბროზი და ფილტვების ქსოვილის შესქელება COVID 2019-ის დროს ისეთი სერიოზული არ არის, როგორც SARS-ის შემთხვევაში, თუმცა ამასთან ექსუდაციური რეაქცია უფრო შესამჩნევი იყო, ვიდრე SARS-ის დროს“, — ნათქვამია მოხსენებაში.

აზიანებს თუ არა ვირუსი ადამიანის სხვა ორგანოებს, როგორებიცაა თირკმელები და ნაღვლის ბუშტი, ექსპერტები ჯერჯერობით ვერ ამბობენ, ვინაიდან გარდაცვლილი მოხუცი იყო და მას არაერთი სხვა დაავადება ჰქონდა. გამომდინარე აქედან, მედიკოსებს მიაჩნიათ, რომ საჭიროა შემდგომი კვლევა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

ჩინეთი კორონავირუსის შესახებ პირველ დეტალურ კვლევას აქვეყნებს

ჩინეთის დაავადების კონტროლისა და პრევენციის ცენტრმა კორონავირუსის შესახებ პირველი დეტალური კვლევა გამოაქვეყნა.
კვლევის თანახმად :
Covid-19-ი პაციენტთა 80.9 პროცენტში დაავადება მსუბუქად, 13.8 პროცენტში -მძიმედ, 4.7 პროცენტში კი – კრიტიკულად მიმდინარეობს;
სიკვდილიანობის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი 80 წლისა და უფროსი ასაკის ადამიანებში ფიქსირდება და 14.8%-ს შეადგენს;
9 წლამდე ასაკის ბავშვებში ფატალური შემთხვევა არ დაფიქსირებულა;
39 წლამდე ასაკის ადამიანებში კი სიკვდილიანობის მაჩვენებელი 0.2%, 40-დან 50 წლამდე 0.4%, 50-დან 60 წლამდე -1.3%, 60-დან 70-მდე – 3.6%, 70-დან 80-მდე კი 8%-ია;
ფატალური შემთხვევების წილი მამაკაცებში 2.8%, ქალებში კი – 1.7%-ია.

ბოლო მონაცემებით, ჩინეთში კორონავირუსით დაღუპულთა საერთო რაოდენობა 1 868-მდე გაიზარდა, დაინფიცირებულთა რაოდენობამ 72,436-ს მიაღწია. რაც შეეხება გამოჯანმრთელებული პაციენტების რაოდენობას, დღემდე Covid-19-ით დაავადებული 12 000 პაციენტია გამოჯანმრთელებული.

წყარო : BBC

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“ 

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაკვლევებისაქართველოსოფლის მეურნეობა

BBC: ,,საქართველოში აღმოჩენილი თიხის ჭურჭელი მეღვინეობის უძველეს კულტურას ადასტურებს”

 საქართველო ყოველთვის მიიჩნეოდა მეღვინეობის კულტურის საწყისად, თუმცა, როგორც ჩანს, უკანასკნელმა კვლევებმა ეს მოსაზრება კიდევ უფრო გააღრმავა და  თემა კვლავ მრავალი მნიშვნელოვანი გამოცემის ყურადღების ცენტრში მოექცა, მათ შორის, საქართველოში ბოლო დროს აღმოჩენილი თიხის ჭურჭლის შესახებ წერს ერთ-ერთი ყველაზე პრესტიჟული ბრიტანული მაუწყებელიBBC.

მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ  საქართველოში აღმოჩენილი, 8000 წლის წინანდელი თიხის ჭურჭელი ღვინის დამზადების უძველესი ტრადიციის მაჩვენებელია. აღნიშნული ჭურჭელი ქვეყნის დედაქალაქის სამხრეთ ნაწილში, ორ უბანშია აღმოჩენილი და  ზოგიერთ მათგანზე გამოსახულია ყურძნის მტევნები და მოცეკვავე ადამიანები. ამ აღმოჩენამდე მეღვინეობის უძველესი ტრადიციის მტკიცებულებად  მეცნიერები, როგორც წესი, ირანის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში ნაპოვნ თიხის ჭურჭელს მიიჩნევდნენ.

უკანასკნელი კვლევა ახლახან გამოქვეყნდა მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის (PNAS) მიერ, ,,ჩვენ გვჯერა, რომ ეს არის გარეული ჯიშის ყურძნით ღვინის წარმოების უძველესი მაგალითი, ღვინოს ცენტრალური ადგილი ეჭირა დასავლეთის ქვეყნების განვითარებაში, მას იყენებდნენ მედიცინაში, ყოველდღიურ სასმელად, გონებრივი მდგომაროების შესაცვლელად და მიიჩნევდნენ მაღალკვალიფიციურ საქონლად. ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნებში ღვინო რელიგიური კულტების, ფარმაკოპეის, სამზარეულოს, ქვეყნის ეკონომიკისა და ზოგადად საზოგადოების ყურადღების ცენტრში მოექცა” – განაცხადა ტორონტოს უნივერსიტეტის უფროსმა მკვლევარმა, სტეფან ბატიუკმა.

თიხის ჭურჭელი აღმოჩენილია ორ ნეოლითურ სოფელში, რომელთაც ეწოდება –  გადაჭრილი გორა და შულავერის მთა, აღნიშნული ტერიტორიები თბილისიდან 50 კმ-ის მოშორებით მდებარეობს. ღვინის სითხის ქიმიური ნიშნები  8 ქილაში აღინიშნება, უძველესი მათგანი  ქრ. შ-მდე 5980 წლით თარიღდება. გამოცემა ასევე აღნიშნავს, რომ  საქართველოს  ეროვნული მუზეუმის ხელმძღვანელი – დავით ლორთქიფანიძე აქტიურად მონაწილეობდა კვლევის წარმოებაში.

ბატიუკი მიიჩნევს, რომ იმ პერიოდშიც ღვინის დამზადების სწორედ ისეთი ტრადიცია არსებობდა, როგორიც დღეს, უპირველეს ყოვლისა, წურავდნენ ყურძენს და ხილს,  ამასთან ერთობლივად აფერმენტირებდნენ მცენარის ღეროსა  და თესლსაც. ხოლო რაც შეეხება ირანის აღმოჩენებს, ზაგროსის მთებში აღმოჩენილი ჭურჭელი უკანასკნელ კვლევამდე  ღვინის წარმოების უძველესიი მტკიცებულებად მიიჩნეოდა   და ისინი ქრ. შ-მდე 5400 – 5000 წწ-ებით თარიღდება.

2011 წელს ღვინის დაწურვის და ფერმენტაციისთვის საჭირო, 6000 წლის წინანდელი, ჭურჭელი აღმოაჩინეს სომხეთის ქვაბულშიც. ზოგადად ღვინის წარმოებას რაც შეეხება, გამოცემამ დასასრულს აღნიშნა, რომ ყურძნის გარდა, მსოფლიოში ამ სითხის უძველესი წარმოება ხდებოდა ჩინეთშიც,  უკვე დაახლოებით ქრ.შ-მდე 7000 წელს და ამისთვის აქ ბრინჯს, თაფლსა და ხილს იყენებდნენ.

 

წყარო:  BBC

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

სოფელი, სადაც ბავშვებზე მეტი მგლები ცხოვრობენ

“სოფელი, სადაც ბავშვებზე მეტი მგლები ცხოვრობენ,“ – ამ სათაურით გამოაქვეყნა სტატია „ბიბისიმ“, სადაც ესპანეთის ერთ-ერთი მთიან სოფელში, და ზოგადად ევროკავშირის ქვეყნებში, არსებულ დემოგრაფიულ პრობლემაზეა საუბარი.

ესპანეთის მთიან სოფელ იერნეს ი თამეზაში მუდმივად მხოლოდ 46 ადამიანი ცხოვრობს. რეგისტრირებული 135 ადამიანიდან, რომელთა შორის ისეთებიც არიან, ვინც სოფელს იშვიათად სტუმრობს, ორი მესამედი 50 წელს გადაცილებულია, 20 წელზე ნაკლები ასაკის კი რეგისტრირებული მოსახლეობის მხოლოდ 5 პროცენტია.

სტატისტიკის თანახმად, შობადობის დონე ევროკავშირის ქვეყნებში მნიშვნელოვნად შემცირდა. ესპანეთი შობადობის სიმცირის მიხედვით ევროკავშირში მეორე ადგილზე დგას. ესპანეთში კი შობადობის ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი სოფელ იერნეს ი თამეზაშია. ადამიანების უმრავლესობა კი, ვინც ამ სოფელში იბადება, იქ დარჩენაზე უარს ამბობს და ცხოვრების უკეთეს შესაძლებლობებს ქალაქებში ეძებს.

წყარო : bbc

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 67 68 69 70 71 100
Page 69 of 100