მედიცინა

ახლახანს ჩატარებულმა სამედიცინო სკანირებამ აჩვენა, რომ ჩვილებს დედის საშვილოსნოში ყოფნის დროს რეპტილიის მსგავსი ხელის კუნთები აქვთ, რომელთა უმეტესობა დაბადებამდე ქრება.

ბიოლოგები აცხადებენ, რომ ეს კუნთები ადამიანებს 250 მილიონი წლის წინ გაუჩნდათ,  რეპტილიების ძუძუმწოვრებად გადაქცევის პერიოდში.

მეცნიერები ვერ ხსნიან, რატომ უჩნდებათ ეს კუნთები ადამიანებს, ან რატომ უქრებათ დაბადებამდე.

ბიოლოგები აცხადებენ, რომ ამ აღმოჩენამ შესაძლოა პასუხი გასცეს კითხვას, რატომ არის ცერა თითი, რომელსაც დამატებითი კუნთი აქვს, სხვა თითებთან შედარებით მოქნილი.

როგორც ცნობილია, ზოგიერთი ბავშვი დამატებითი თითით ან ხელის კუნთებით იბადება. ბიოლოგები აცხადებენ, რომ ადამიანის დაბადებამდე ზოგჯერ ყველა დამატებითი, რეპტილიის მსგავსი კუნთი არ ქრება. მათი ვარაუდით, კუნთების ნაწილის შენარჩუნება შესაძლოა კიდურების დეფორმაციის შემთხვევებთან იყოს დაკავშირებული.

წყარო : BBC

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

კომპანია Bristol-Myers Squibb-მა განაცხადა, რომ მის მიერ შეძენილმა კიბოს ექსპერიმენტულმა თერაპიამ კლინიკური ცდის დროს დადებითი შედეგი აჩვენა.

კომპანია აცხადებს, რომ აპირებს, თერაპიის სისხლის კიბოს მკურნალობაში გამოსაყენებლად წლის ბოლომდე  აშშ-ს შესაბამის სამსახურებს მის დასამტკიცებლად მიმართოს.

მკურნალობა ლიზოცელი( liso-cel) ახალი ტიპის იმუნოთერაპიაა, რომელიც CAR-T უჯრედების თერაპიის სახელითაა ცნობილი. მკურნალობა ითვალისწინებს პაციენტებისგან იმუნური უჯრედების ამოღებას, გენური ინჟინერიის გამოყენებით ისე გადაწყობას რომ კიბო უკეთ აღმოაჩინოს და შეებრძოლოს, შემდეგ კი პაციენტების სხეულში დაბრუნებას.

თერაპია 300-მდე პაციენტში გამოსცადეს. პაციენტთა ¾-ს შედეგი პირველივე მკურნალობისას ჰქონდა, ხოლო მათგან 53 პროცენტს კიბოს ნიშანი საერთოდ აღარ აღენიშნებოდა.

დამტკიცების შემთხვევაში „ლიზო-სელს“ მოუწევს უკვე დამტკიცებული  CAR-T უჯრედების თერაპიის Kymriah-ისთვის კონკურენციის გაწევა.

კლინიკური ცდის შედეგი კომპანია Bristol-Myers Squibb-მა ორლანდოში გამართულ ჰემატოლოგიის ამერიკული საზოგადოების კონფერენციაზე წარადგინა.

წყარო : www.reuters.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ავქსენტიოს კალანგოსი ბერძენი კარდიოლოგია, რომელმაც თავისი ცხოვრება ბავშვებს მიუძღვნა და დევიზად აქცია სიტყვები: “ეცადე იყო ის, ვინც სხვებს შესთავაზებს.” კალანგოსს მთელი მსოფლიოდან 15.000 ბავშვისთვის ოპერაცია უფასოდ აქვს ჩატარებული. მან დააარსა საქველმოქმედო ფონდი “გულები ყველასთვის”.

მსოფლიოში 7 მილიონი ბავშვია, რომელსაც გულის ოპერაცია ესაჭიროება.

ეს საოცარი ადამიანი ნამდვილი ჰუმანიზმის დიდი მაგალითია. მას უამრავი სხვადასხვა ჯილდო აქვს მიღებული, მათ შორის ”თანამედროვე მედიცინის მისიონერის” ტიტული.

თუმცა მისთვის სახელი, ფული და დიდება მნიშვნელოვანი არ არის. ექიმი ავქსენდიო კალანგოსი ცხოვრობს იმისთვის, რომ ბავშვების სიცოცხლე იხსნას, დაუბრუნოს ღიმილი მათ, ვინც გულის სერიოზული პრობლემებით იტანჯება.

უნივერსიტეტი 23 წლის ასაკში, სტამბოლში დაამთავრა. ამბობს, რომ უყვარს დარიჩინის სურნელი და ოფისში ყოველთვის აქვს ბოთლით, რადგან ეს მას კონსტანტინოპოლს ახსენებს.

ექიმის მამა ფიზიკოსი იყო, რომელიც პედიატრიულ კლინიკაში, თურქეთში მოღვაწეობდა. კალანგოსი მამის გზას გაჰყვა და ცხოვრების მიზნად დაისხა ემუშავა, მაგრამ არა ფულისთვის. ის 2004 წელს გარდაიცვალა. ის იყო ადამიანი, რომელსაც თურქები დღესაც იხსენიებენ, როგორც ”ადამიანს, რომელსაც ყველა დაავადების განკურნება შეეძლო.”

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

ელექტროსიგარეტის მოხმარებასთან დაკავშირებული ფილტვის ამოუცნობი დაავადებისგან მსოფლიოში მეექვსე, აშშ-ის კანზასის შტატში კი პირველი ადამიანი გარდაიცვალა.

აღსანიშნავია, რომ ექვსი გარდაცვლილი პაციენტიდან ოთხი საშუალო ან საშუალოზე მეტი ასაკისაა.

ამერიკის 33 შტატში ფილტვის ამოუცნობი დაავადების 450-ზე მეტი შემთხვევაა დაფიქსირებული, რომლებსაც ჯანდაცვის სფეროს ფედერალური სამსახურები სწავლობენ.

გამოძიებას ჯერ-ჯერობით არ დაუდგენია ერთი რომელიმე ელექტროსიგარეტის სახეობა, რომელიც ყველა შემთხვევასთანაა დაკავშირებული, თუმცა დადგინდა, რომ ყველა გარდაცვლილი სითხიანი ელექტროსიგარეტის მომხმარებელი იყო. ეს სითხე კი, როგორც ცნობილია, კანაბინოიდურ ნივთიერება THC-ს ) (ტეტრაჰიდროკანაბინოლი) შეიცავს, რომელიც მარიხუანას აქტიური ინგრედიენტი გახლავთ. 

მკვლევარები, რომლებიც ცდილობენ დაადგინონ, რომელიც დამბინძურებლები იწვევენ ფილტვის ამ უცნაურ, ფატალურ დაავადებას, ვარაუდობენ, რომ ძირითადი „დამნაშავე“ შავ ბაზარზე არსებული „გამასქელებელი აგენტებია“, რომლებიდ დიდი რაოდენობით ვიტამინ E-ს შეიცავენ.

დაავადებათა კონტროლის ცენტრი მომხმარებლებს მოუწოდებს, ვიდრე მეტი ინფორმაცია არ იქნება ცნობილი, ელექტრო სიგარეტისთვის საჭირო სითხეების ქუჩებში შეძენისგან თავი შეიკავონ.

კვლევის თანახმად, აშშ-ში 2011-2015 წლებში სკოლის მოსწავლეებში ვეიპინგი 900%-ით გაიზარდა. პრეზიდენტმა ტრამპმა რამდენიმე დღის წინ „საკვებისა და მედიკამენტების ადმინისტრაციას“ მოუწოდა, არასრულწლოვნებში ელექტროსიგარეტის მოხმარებასთან ბრძოლის მიზნით ის ათასობით არომატიზატორი აკრძალოს, რომელიც ელექტროსიგარეტებში გამოიყენება და მოამზადოს გაიდლაინი, რომელიც ბაზრიდან თამბაქოს გარდა ელექტროსიგარეტის ყველა არომატიზატორის ამოღებას გაითვალისწინებს.

წყარო : sciencealert.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

მეცნიერების და ექიმების ჯგუფმა საფრანგეთიდან, კისრის ქვემოთ სრულად პარალიზებულ ადამიანს,  გონებით ეგზოჩონჩხის მოძრაობების მართვა ასწავლეს. მას ტვინში გადაუნერგეს სენსორები, რომლებიც კოსტიუმს მამოძრავებელ ბრძანებებს გადასცემდნენ. შედეგად, 28 წლის ფრანგმა, სახელად ტიბომ, 100 მეტრზე მეტის გავლა და ხელებით მარტივი მოძრაობების შესრულება შეძლო. თავიანთი სამუშაო ავტორებმა სამედიცინო ჟურნალ The Lancet-ში აღწერეს.

ფრანგულმა ბიოტექნოლოგიურმა ცენტრმა Clinatec-მა გრენობლის საუნივერსიტეტო საავადმოყოსთან ერთად ექსპერიმეტნში ორი პარალიზებული პაციენტი ჩართო. ერთ-ერთი ტექნიკური პრობლემების გამო პროგრამიდან ამოვარდა. მეორეს ტვინის სენსომოტორულ არეალში ორი სენსორი გადაუნერგეს. კისრის არეში ხერხემლის ტრავმის გამო, რომელიც პაციენტმა აივნიდან გადავარდნის შემდეგ მიიღო, მას ხელ-ფეხი სრულად პარალიზებული ჰქონდა.

ტვინიდან წამოსული მამოძრავებელი სიგნალები მუშავდებოდა რეალური დროის რეჟიმში ადაპტური ალგორითმის დახმარებით, რომელიც სასურველი მოძრაობის მიმართულების დეკოდირებას ცდილობდა. ტვინის სგნალების ინტერპრეტაციაში მაქსიმალური სიზუსტის მისაღწევად, პაციენტი ორი წლის განმავლობაში სისტემის გონებრივ მართვაში ვარჯიშობდა. სწავლებას კომპიუტერული თამაშის ფორმა ჰქონდა – პაციენტის ამოცანა იყო ეკრანზე გამოსახული ადამიანი ეიძულებინა ხელები და ფეხების აემოძრავებინა, – იუწყება CNN-ი.

2019 წლის ივნისში ტიბომ კავშირი დაამყარა პროგრამასთან, რომელიც ეგზოჩონჩხის სიარულს და ხელების მოძრაობას მართავდა. პაციენტი წარმატებას შემთხვევათა 60-70%-ში აღწევდა. მთლიანობაში მან ჯერჯერობით, ლაბორატორიის ტერიტორიაზე, დაახლოებით 145 მეტრის გავლა შეძლო.

ტიბომ აღიარა, რომ „ხვალ სახლში თავის ეგზოჩონჩხით წასვლას ვერ შელებს”, მაგრამ პირველი ნაბიჯების შემდეგ, თავი იგრძნო, როგორ „პირველმა ადამიანმა მთვარეზე”, – წერს BBC.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”