close

მედიცინა

მედიცინა

Forbes: სისხლის საერთო ანალიზით სიმსივნის დიაგნოსტირება უკვე შესაძლებელია

სისხლის საერთო ანალიზით სიმსივნის დიაგნოსტირება უკვე შესაძლებელია. ჯონს ჰოპკინსის სიმსივნის მედიკოსების თქმით, ანალიზი 98%-ის სიზუსტით შეძლებს 8 სახეობის სიმსივნის პროგნოზირებას ორგანიზმში. ადრეული დიაგნოსტიკა სიმსივნით გამოწვეულ სიკვდილიანობის შემცირების მნიშვნელოვანი ელემენტია. უნიკალური ტესტი ერთროულად სისხლში 8 სახის სიმსივნის სავარაუდო ნიშნებსა და მათ ყველაზე ადრეულ ნიშნებს ეძებს.

ტესტს შეუძლია გამოავლინოს ფილტვის, ღვიძლის, სარძევე ჯირკვლის, კუჭის და ნაწლავების კიბოს ადრეული ნიშნები. მედიკოსების თქმით, ისინი მუშაობენ ლაბორატორიაში საყლაპავი მილის, საკვერცხეების და პანკრეასის სიმსივნის ადრეული ნიშნების დიაგნოსტიკაზეც.  სიმსივნით დაღუპულ ადამიანთა 60% სწორედ ამ ტიპის სიმსივნით კვდება.

ტესტი შეიცავს ხელოვნური ინტელექტის ალგორითმს, ანალიზი ორგანიზმში არსებული  გენისა და პროტეინის კომბინაციით მიმდინარეობს. მედიკოსების თქმით, ტესტს შეუძლია გამოაჩინოს რვა სხვადასხვა სახეობის პროტეინი სისხლში და სხვადასხვა წარმოშობის სიმსივნური უჯრედის გენი. ტესტს რამდენჯერმე ჩაუტარდა ცდა და გამოიცადა 1005-მდე პაციენტზე, ამ დროისთვის სიზუსტის შედეგი 69%-დან 98%-მდეა გაზრდილი.სისხლის ანალიზმა კვლევის მონაწილეთა 70 პროცენტს ონკოლოგიური დაავადება დაუდასტურა. ტესტი 800 ჯანმრთელ ადამიანსაც ჩაუტარეს და ტესტმა ცდომილება მხოლოდ ერთ შემთხვევაში აჩვენა.

ამ მეთოდით უფრო სწრაფად მოხდება დიაგნოსტირება, ვიდრე ტრადიციული მეთოდებით, რომელიც გულისხმობს საეჭვო ქსოვილისგან მიღებული ქირურგიული მასალის გამოკვლევას, კომპიუტერული ტომოგრაფიას და სხვა პროცედურებს.

მედიცინის სფეროს ერთ-ერთი უმთავრესი მიზნისკენ პირველი ნაბიჯი გადადგმულია. სისხლის ანალიზის სახელწოდებაა CancerSEEK, კვლევის შესახებ ინფორმაცია იანვრის თვეში ჟურნალ Science-ში გამოქვეყნდა. ანალიზის ღირებულება პირველ ეტაპზე 500$ იქნება.

წყარო: www.forbes.com

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინამსოფლიო

მართალია თუ არა, რომ კორონავირუსის ახალი შტამები უფრო საშიშია ვაქცინირებული ადამიანებისთვის?

მიუხედავად იმისა, რომ კოვიდ პანდემია ოფიციალურად დასრულდა 2023 წლის მაისში, დაავადება კვლავ საფრთხეს უქმნის გლობალურ ჯანმრთელობას. ამრიგად, მსოფლიოში ამჟამად გავრცელებულია კორონავირუსის EG.5-ის ახალი ვარიანტი „ერისი“, ხოლო ვარიანტი BA.2.86 „Pirola“ მუტაციების დიდი რაოდენობის გამო მეთვალყურეობის ქვეშ იმყოფება.
მაგრამ სოციალურ ქსელებში ამტკიცებენ, რომ კორონავირუსის ვარიანტი EG.5 საერთოდ არ არსებობს და მედია მხოლოდ პანიკას იწვევს. და ისიც, რომ BA.2.86 უფრო საშიშია იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც უკვე აცრილი არიან.

მიუხედავად ვაქცინაციისა და ბუნებრივი ინფექციის გზით მოსახლეობის იმუნიტეტის განვითარებისა, ასევე სწრაფი დიაგნოსტიკისა და ეფექტური მკურნალობისა, კორონავირუსი აგრძელებს მიმოქცევას მსოფლიოს ყველა ქვეყანაში, ის აგრძელებს ადამიანების მკვლელობას და მუდმივად იცვლება, – განაცხადა ჯანდაცვის მსოფლიო ხელმძღვანელმა, ადჰანომ გებრეიესუსმა. მიუხედავად იმისა, რომ Covid-ის მძიმე ან ფატალური ფორმების განვითარების რისკი, მისი თქმით, დღეს გაცილებით დაბალია, ვიდრე ერთი წლის წინ.

კორონავირუსის ვარიანტი EG.5 პირველად 2023 წლის თებერვალში აღმოაჩინეს და 1 სექტემბრის მდგომარეობით ის უკვე 57 ქვეყანაში იყო აღმოჩენილი. საერთო ჯამში, ჯანმო-მ ახლა შეიყვანა კორონავირუსის შვიდი ვარიანტი, რომელიც იწვევს COVID-19-ს, სიაში – „მონიტორინგის ქვეშ მყოფი ვარიანტები“ და სამი – „საინტერესო ვარიანტების“ სიაში. თავდაპირველად EG.5 მოხვდა პირველ სიაში, მაგრამ მისი სწრაფი გავრცელების გამო მეორეში გადავიდა. ორგანიზაცია აღნიშნავს, რომ გლობალურად შეინიშნება EG.5-ის პროპორციის სტაბილური ზრდა ვირუსის სხვა ვარიანტებთან შედარებით. უცხოური მედიის ცნობით, ეს შეიძლება აიხსნას მუტაციით, რომელიც საშუალებას აძლევს EG.5-ს თავი აარიდოს ანტისხეულებს, რომლებიც წარმოიქმნება ვირუსისა და ვაქცინის ადრინდელი ვარიანტების საპასუხოდ.

თუმცა, EG.5-ის მიერ გლობალური პოპულაციისთვის გამოწვეული რისკი დაბალია, ისევე როგორც სხვა ამჟამად მოცირკულირე VOI ვარიანტების მსგავსად. თუმცა, მისი გავრცელებისა და იმუნიტეტის დაძლევის უნარის გამო, EG.5 შეიძლება გამოიწვიოს შემთხვევების ზრდა და გახდეს დომინანტი ზოგიერთ ქვეყანაში ან თუნდაც მთელ მსოფლიოში, აღნიშნავს ჯანმო.

EG.5 ჯერ კიდევ არ არის ფართოდ გავრცელებული ჩვენს ქვეყანაში, მაგრამ მასთან დაკავშირებული COVID-19-ით ეპიდემიოლოგიური მდგომარეობის გართულების რისკები კვლავ არსებობს. დაავადების სიმპტომები იგივეა, რაც კორონავირუსის წინა ვარიანტებისთვის: ხველა, სურდო, ცხელება, ყელის ტკივილი და გულმკერდის შებოჭილობა.

ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ადრე ვაქცინირებული ადამიანები, სავარაუდოდ, უფრო მგრძნობიარენი არიან კორონავირუსის ახალი ვარიანტის მიმართ BA.2.86 „Pirola“ სავარაუდოდ ფართოდ გავრცელდა აშშ-ს ჯანდაცვის დეპარტამენტის დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის (CDC) განცხადების გამოქვეყნების შემდეგ. მოხსენებაში რეალურად იგულისხმება ის, რომ BA.2.86 ითვლება, რომ უფრო შეუძლია, ვიდრე სხვა კორონავირუსული ვარიანტები გამოიწვიოს COVID-19 მათში, ვისაც ადრე ჰქონდა ეს დაავადება ან იყო ვაქცინირებული. ეს გამოწვეულია მუტაციების დიდი რაოდენობით. ისინი საშუალებას აძლევს BA.2.86-ს თავი აარიდოს ანტისხეულებს, რომლებიც ორგანიზმმა წარმოქმნა ვირუსის ან ვაქცინის ადრინდელი ვარიანტების საპასუხოდ. თუმცა, ამერიკულმა დეპარტამენტმა აღნიშნა, რომ BA.2.86-ის ნიმუშები ჯერ კიდევ შეუსწავლელია, ამიტომ ნაადრევია საუბარი მის გავლენაზე იმუნიტეტზე.

მოგვიანებით, CDC-მ განმარტა, რომ ანტისხეულები, რომლებიც წარმოიქმნება ვაქცინაციის ან ავადმყოფობის დროს, სხეულის იმუნური სისტემის მხოლოდ ნაწილია და მის სხვა ნაწილებს ვირუსის ევოლუცია ნაკლებად აზარალებს. ასე რომ, სავარაუდოა, რომ მათი აქტივობა BA.2.86-ის მიმართ არ შემცირდება. საერთო ჯამში, ანტისხეულების არსებობა SARS-CoV-2-ის სხვა ვარიანტების მიმართ ვაქცინაციის, წინა ინფექციის ან ორივეს შემდეგ, სავარაუდოდ იცავს მძიმე დაავადებისგან, რომელიც შეიძლება გამოიწვიოს ახალმა ვარიანტმა.

კორონავირუსის ვარიანტი EG.5 არსებობს და ვრცელდება მთელ მსოფლიოში. ისევე როგორც BA.2.86, რომლის ზემოქმედება კორონავირუსის წინააღმდეგ არსებულ იმუნიტეტზე ჯერ კიდევ შესასწავლია.

ჯანმო კვლავ თვლის COVID-19-ს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის გლობალურ საფრთხედ და მოუწოდებს ქვეყნებს, გააძლიერონ მეთვალყურეობა და ინფორმაციის გაზიარება ახალი კორონავირუსის შტამების გავრცელებით გამოწვეული რისკის შესაფასებლად.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

„დაინფიცირებულთა დიდი ნაწილი იღუპება“ – ყველაფერი Nipah ვირუსის შესახებ, რომელიც ახლა ვრცელდება

სამხრეთ ინდოეთში მომაკვდინებელინიპას ვირუსის შეჩერებას ცდილობენ.მედიკოსების ინფორმაციით, ვირუსი მარტივად გადამდები არ არის, თუმცა დაინფიცირებულთა დიდი ნაწილი იღუპება.

გასულ კვირას 700-ზე მეტ ადამიანს, მათ შორის მედიცინის მუშაკს ჩაუტარდა ტესტირება. დაიხურა რამდენიმე სკოლა, ოფისი და საზოგადოებრივი ტრანსპორტის ქსელიც.

Nipah-ის ეპიდემია მეოთხეა, რომელიც კერალაში ხუთ წელიწადში დაფიქსირდა – ყველაზე ბოლო აფეთქება 2021 წელს იყო.

მიუხედავად იმისა, რომ ასეთი აფეთქებები ჩვეულებრივ გავლენას ახდენს შედარებით მცირე გეოგრაფიულ არეალზე, ზოგიერთი მეცნიერი შიშობს, რომ ადამიანებში გავრცელების გაზრდამ, შეიძლება, დიდ მასშტაბებსაც მიაღწიოს.

რა ვიცით ვირუსის შესახებ

Nipah ვირუსი პირველად 1998 წელს მალაიზიასა და სინგაპურში ღორის ფერმერებს შორის ავადმყოფობის დროს გამოვლინდა. ვირუსის აფეთქების დროს დაინფიცირდა 300 ადამიანი, ხოლო დაიღუპა 100.

Nipah ვირუსს აქვს სიკვდილიანობა 40%-დან 75% -მდე, დამოკიდებულია შტამზე, ამბობს რაჯიბ უსრაფულ ისლამი, ვეტერინარი ექიმი.

„თითოეული ეპიდემია არის შემაშფოთებელი, ყოველი ეპიდემია აძლევს პათოგენს საკუთარი თავის შეცვლის შესაძლებლობას“,- ამბობს ექიმი.

ვირუსს ძირითადად ხილის ღამურები ატარებენ, მაგრამ ადამიანებთან ერთად შეიძლება დაინფიცირდეს შინაური ცხოველი, როგორიცაა ღორი. ის ვრცელდება ინფიცირებული ცხოველების ან ადამიანების სხეულის სითხეებთან კონტაქტით. ამ ეტაპზე არ არსებობს დამტკიცებული ვაქცინები ან მკურნალობა, მაგრამ მკვლევრები იკვლევენ კანდიდატებს.

შტამი, რომელიც ცირკულირებს ინდოეთსა და ბანგლადეშში, განსხვავდება მალაიზიაში გაჩენილისგან, ამბობს სტივენ ლუბი, კალიფორნიის სტენფორდის უნივერსიტეტის ეპიდემიოლოგი. გამომდინარე იქიდან, რომ მალაიზიის შტამი ცხოველებიდან ადამიანებზე გავრცელდა, ადამიანებს შორის გადაცემა მცირე იყო. მაგრამ ახლა მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ ინდოეთში გავრცელებული ვერსია, შესაძლოა ადამიანიდან ადამიანსაც გადაეცეს.

მიუხედავად მისი მოკვლის პოტენციალისა, ვირუსი არ ვრცელდება ადამიანებს შორის ისე მარტივად, როგორც სხვა ცხოველების მიერ გადაცემული ინფექციები, რაც ამცირებს მის გავრცელებას ქვეყნის საზღვრებს გარეთ, ამბობს დანიელ ანდერსონი, ავსტრალიის სამეფო მელბურნის საავადმყოფოს ვირუსოლოგი.

ვირუსის მაღალი სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ასევე აძლევს მას ნაკლებ შესაძლებლობას სწრაფად გავრცელდეს პოპულაციაში, ამბობს კრისტოფერ ბროდერი, რომელიც სპეციალიზირებულია წარმოშობილ ინფექციურ დაავადებებში.

„ვირუსის საუკეთესო ინტერესებში არ შედის ყველას მოკვლა, რომელსაც ის აინფიცირებს“,- ამბობს მეცნიერი.

ის დასძენს, რომ კერალაში მოცირკულირე შტამი დიდად არ შეცვლილა მას შემდეგ, რაც ის პირველად გაჩნდა ორ ათწლეულზე მეტი ხნის წინ ბანგლადეშში, თუმცა მომავალი ეპიდემიები შეიძლება უფრო დიდი. ასევე, სავარაუდოდ, უკვე ვრცელდება ვარიანტები, რომლებიც ჯერ არ არის აღმოჩენილი, ამბობს ბროდერი.

რა სიმპტომები აქვს Nipah ვირუსს

ინფიცირებულ ადამიანებს თავდაპირველად უვითარდებათ სიმპტომები: ცხელება, სუნთქვის გაძნელება, თავის ტკივილი და ღებინება.

ასევე,  მძიმე შემთხვევებში, შესაძლოა, ადამიანს დაემართოს ენცეფალიტი და კრუნჩხვები, რაც შემდგომში გამოიწვევს კომას, ამბობს ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია (WHO).

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
მედიცინამსოფლიო

კარგი ამბავი! აგრესიული კიბოს უჯრედები მეცნიერებმა ჯანმრთელ უჯრედებად გარდაქმნეს

ბავშვის კიბოს განსაკუთრებით აგრესიული ფორმას, რომელიც კუნთოვან ქსოვილში წარმოიქმნება, მალე შეიძლება სამკურნალო საშუალება გამოუჩნდეს.

მეცნიერებმა წარმატებით განახორციელეს რაბდომიოსარკომის უჯრედების ნორმალურ, ჯანსაღ კუნთოვან უჯრედებად გარდაქმნა. ეს მიღწევა შეიძლება ამ სასტიკი დაავადების სამკურნალო ახალი საშუალებების შექმნაში დაგვეხმაროს, რამაც თავის მხრივ, შეიძლება გარღვევა გამოიწვიოს ადამიანის სხვა ტიპის კიბოების მკურნალობაში.

„უჯრედები ფაქტობრივად კუნთებად გადაიქცა. სიმსივნემ კიბოს ყველა მახასიათებელი დაკარგა“, — ამბობს ქოლდ-სპრინგ-ჰარბორის ლაბორატორიის მოლეკულური ბიოლოგი კრისტოფერ ვაკოჩი.

კიბო მონოლითური რამ არ არის. წარმოიქმნება მაშინ, როდესაც სხეულის რომელიმე ნაწილში უჯრედები მუტაციას განიცდის. რაბდომიოსარკომა არის კიბოს ტიპი, რომელიც ყველაზე ხშირად ბავშვებსა და მოზარდებში გვხვდება. როგორც წესი, იწყება ჩონჩხის კუნთში, როდესაც მისი უჯრედები მუტაციას განიცდის, იწყებენ გამრავლებას და მთელ სხეულს ედებიან.

რაბდომიოსარკომა აგრესიულია და ხშირად, მომაკვდინებელიც; შუალედური რისკის ჯგუფში გადარჩენის მაჩვენებლები 50-დან 70 პროცენტამდე მერყეობს.

მკურნალობის ერთ-ერთი ვარიანტს, რომელიც იმედისმომცემი აღმოჩნდა, დიფერენციაციის თერაპია ეწოდება. ის მაშინ გამოჩნდა, როდესაც მეცნიერებმა შენიშნეს, რომ ლეიკემიის უჯრედები სრულად მომწიფებული არ არის, ისეთი არადიფერენცირებული ღეროვანი უჯრედების მსგავსად, რომლებიც ჯერ სრულად არ არიან ჩამოყალიბებული რომელიმე კონკრეტული ტიპის უჯრედებად. დიფერენციაციის თერაპია ამ უჯრედებს განვითარების გაგრძელებას და კონკრეტული ტიპის მომწიფებულ უჯრედებად დიფერენცირებას აიძულებს.

წინა კვლევაში, ვაკოჩმა და მისმა ჯგუფმა ეფექტიანად უკუაქციეს კიბოს უჯრედების მუტაცია, რომელიც იუინგის სარკომაში გაჩნდა — ბავშვის კიდევ ერთ კიბოში, რომელიც ძირითადად ძვლებში ჩნდება.

მკვლევრებს სურდათ, გაეგოთ, შესაძლებელი იყო თუ არა იგივე წარმატების გამეორება რაბდომიოსარკომის შემთხვევაშიც, რადგან მიიჩნეოდა, რომ დიფერენციაციის თერაპია ამ დაავადებისგან ათწლეულობით იყო დაშორებული. წყარო

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
მედიცინა

საშვილოსნოს ყელის კიბოს 7 „შენიღბული“ სიმპტომი, რომლებსაც ქალების უმეტესობა უგულებელყოფს

საშვილოსნოს ყელის კიბო არის დაავადების მეოთხე ყველაზე გავრცელებული ტიპი ქალებში დიდ ბრიტანეთში. ამის მიუხედავად, შემაშფოთებელია, რომ ბევრს არ აქვს წარმოდგენა რა არის ყველაზე გავრცელებული სიმპტომები, რაც იმას ნიშნავს, რომ ის ხშირად ადამიანები დაავადების მკურნალობას გვიან ეტაპზე იწყებენ.

ყოველწლიურად თითქმის 10 000 ადამიანს უსვამენ მსგავს დიაგნოზს, დაახლოებით 2 500 კი იღუპება. თუმცა, იმ ადამიანების 90%, ვინც ადრეულ ეტაპზე აღმოაჩენს დაავადებას, მკურნალობის შემდეგ ცხოვრებას აგრძელებს.

დაავადების აღმოსაჩენად, აუცილებელია ვიცოდეთ, რა სიმპტომებს უნდა მივაქციოთ ყურადღება და გადავამოწმოთ. ესენია:

  • სისხლდენა სექსის შემდეგ
  • “სისხლიანი” ვაგინალური გამონადენი (რომელიც შეიძლება იყოს ვარდისფერი, წითელი ან ყავისფერი)
  • სისხლი შარდში (ჰემატურია)
  • სისხლდენა პერიოდებს შორის (მენოპაუზის დაწყებამდე)
  • პერიოდები, რომლებიც ჩვეულებრივზე მძიმეა (მენოპაუზის დაწყებამდე)
  • ნებისმიერი ვაგინალური სისხლდენა მენოპაუზის შემდეგ (ლაქების ჩათვლით)
  • მუცლის ტკივილი

როგორც კი საშვილოსნოს კიბო უფრო მოწინავე სტადიას მიაღწევს, მან ასევე შეიძლება გამოიწვიოს:

  • ტკივილი ზურგის, ფეხების ან მენჯის არეში
  • მადის დაკარგვა
  • დაღლილობა
  • გულისრევა

ეს სიმპტომები შეიძლება იყოს ჯანმრთელობის ბევრად უფრო მსუბუქი პრობლემის ნიშანი, როგორიცაა ესტროგენის დაბალი დონე ან რეაქცია ჰორმონის შემცვლელ თერაპიაზე. მაგრამ მათმა არსებობამ ასევე შეიძლება მიუთითონ რამდენიმე პოტენციურად სერიოზულ მდგომარეობაზეც, როგორიცაა ენდომეტრიოზი, ფიბროიდები ან პოლიპები.

მენოპაუზის შემდეგ უჩვეულო ვაგინალური სისხლდენის ყოველი 10 შემთხვევიდან მხოლოდ ერთია გამოწვეული საშვილოსნოს კიბოთი.

პროფესორმა ემა კროსბიმ, Peaches Womb Cancer Trust-ის პრეზიდენტმა თქვა: „მიუხედავად იმისა, რომ საშვილოსნოს კიბო ყველაზე გავრცელებული გინეკოლოგიური კიბოა დიდ ბრიტანეთში, ჩვენი გამოკითხვა ცხადყოფს, რომ ბრიტანეთში ყოველი მეოთხე ქალს არასოდეს სმენია ან არ არის დარწმუნებული, აქვს თუ არა. რაიმე სიმპტომი. ადამიანების ძალიან დიდი რაოდენობა არ იცნობს ყველაზე გავრცელებულ „წითელ დროშის“ სიმპტომებს“.

ასევე, ათენა ლამნისოსმა, The Eve Appeal-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა, დასძინა: „ჩვენ გვინდა, რომ ყველამ თავი განათლებულად და გაძლიერებულად იგრძნოს, როცა საქმე მათ ჯანმრთელობას ეხება და ეს ნიშნავს, რომ მეტი იცოდნენ ყველაზე გავრცელებული გინეკოლოგიური კიბოს, საშვილოსნოს კიბოს შესახებ.თუ რაიმე არანორმალური სისხლდენა გაქვთ, არ შეგეშინდეთ ექიმთან ვიზიტი და პასუხის მიღება საშვილოსნოს კიბოს გამოსარიცხად“.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

იპონური კომპანია კბილების ამომყვან მედიკამენტზე მუშაობს

იაპონური ფარმაცევტული სტარტაპი მედიკამენტზე მუშაობს, რომელსაც კბილების ამოყვანა შეუძლია.

კიოტოს უნივერსიტეტის ბაზაზე შექმნილმა Toregem Biopharma-მ ცდები თაგვებზე წარმატებით ჩაატარა, 2024 წლიდან კი პრეპარატის ადამიანებზე გამოცდას იწყებს.

უცხოური გამოცემის ინფორმაციით, კომპანია 2025 წლიდან კლინიკური ცდის ჩატარებას ანოდონტიის დიაგნოზის მქონე 2-დან 6-წლამდე ბავშვებში გეგმავს. სამომავლოდ მედიკამენტის გამოყენება იმ ზრდასრულებსაც შეეძლებათ, რომლებმაც კბილები კარიესის გამო დაკარგეს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

ისტორიაში პირველად: ექიმებმა 19 წლის მოზარდს ალცჰაიმერის დიაგნოზი დაუსვეს

ჩინეთში მეხსიერების კლინიკის ნევროლოგებმა 19 წლის მოზარდს ალცჰაიმერის დიაგნოზი დაუსვეს. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ იგი ყველაზე ახალგაზრდა ადამიანია, ვისთვისაც კი ამ დაავადების დიაგნოზი დაუსვამთ. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

მამრობითი სქესის მოზარდს მეხსიერების დაქვეითება, დაახლოებით, 17 წლის ასაკში დაეწყო და მდგომარეობა წლების განმავლობაში გაუარესდა.

პაციენტის ტვინის ვიზუალიზაციით გამოვლენილი ჰიპოკამპუსის (რომელიც მეხსიერების კონსოლიდაციაში მონაწილეობს) შეკუმშვა და მისი ცერებროსპინალური სითხე მიუთითებს დემენციის ამ ყველაზე გავრცელებული ფორმის საერთო მარკერებზე.

ალცჰაიმერს ხშირად ხანდაზმულების დაავადებად მიიჩნევენ, მაგრამ ადრეული შემთხვევები, რომლებიც მოიცავს 65 წლამდე ასაკის პაციენტებს, დიაგნოზების, თითქმის, 10%-ს შეადგენს.

30 წლამდე ასაკის, თითქმის, ყველა პაციენტში გამოვლენილი ალცჰაიმერის დაავადება შეიძლება აიხსნას გენის პათოლოგიური მუტაციებით, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათ დაავადება მემკვიდრეობით მიიღეს. რაც უფრო ახალგაზრდაა ადამიანი დიაგნოზის დასმისას, მით უფრო სავარაუდოა, რომ დაავადება მემკვიდრეობით მიღებული დაზიანებული გენების შედეგია.

თუმცა პეკინის Capital Medical University-ს მკვლევრებმა მოზარდის გენომის შესწავლისას ვერ აღმოაჩინეს რაიმე საეჭვო გენი ან მუტაციები, რომლებიც პასუხისმგებელია მეხსიერების დაკარგვის ადრეულ დაწყებაზე.

ამ დიაგნოზამდე ალცჰაიმერის მქონე ყველაზე ახალგაზრდა პაციენტი 21 წლის იყო. ის და მისი ოჯახი ატარებდნენ PSEN1 გენის მუტაციას, რომელიც იწვევს ტვინში ანომალიური ცილების დაგროვებას, ქმნის რა ტოქსიკური დაფების გროვას, რაც ალცჰაიმერის დაავადების საერთო მახასიათებელია.

ჩინეთში დაფიქსირებული შემთხვევა, ზემოხსენებულისაგან განსხვავებით, გაურკვევლობას ბადებს. 19 წლის მოზარდის ოჯახის არცერთ წევრს არ ჰქონია ალცჰაიმერის ან დემენციის ისტორია, თუმცა მოზარდს არ აღენიშნებოდა სხვა დაავადებები, ინფექციები ან თავის ტრავმა, რითაც მისი უეცარი კოგნიტიური დაქვეითება აიხსნებოდა.

მეხსიერების კლინიკაში გაგზავნამდე ორი წლით ადრე, პაციენტს აღენიშნებოდა ყურადღებისა და მოკლევადიანი მეხსიერების დაქვეითება და კითხვის გაძნელება. ხშირად ვერ იხსენებდა წინა დღის მოვლენებს და ყოველთვის არასწორ ადგილას ათავსებდა პირად ნივთებს.

საბოლოოდ, კოგნიტიური დაქვეითება იმდენად გაუარესდა, რომ ახალგაზრდამ საშუალო სკოლა ვერ დაამთავრა. პაციენტის მეხსიერების ქულა 82%-ით დაბალი იყო, ვიდრე მისი ასაკის თანატოლებისა.

„პაციენტს აღენიშნება ალცჰაიმერის ძალიან ადრეული შემთხვევა, მკაფიო პათოგენური მუტაციების გარეშე, რაც იმას ნიშნავს, რომ მისი პათოგენეზი ჯერ კიდევ შესასწავლია”, – წერენ ნევროლოგი ძიენფინგ ძია და მისი კოლეგები თავიანთ კვლევაში.

ეს შემთხვევა გვიჩვენებს, რომ ალცჰაიმერი არ მიჰყვება ერთ, კონკრეტულ გზას და ბევრად უფრო კომპლექსურია, ვიდრე აქამდე გვეგონა.

South China Morning Post-ისთვის მიცემულ განცხადებაში ნევროლოგები, რომლებიც აღწერდნენ პაციენტის შემთხვევას, ამტკიცებდნენ, რომ მომავალი კვლევები უნდა ფოკუსირდეს დაავადების გამოვლენის ადრეულ შემთხვევებზე, რათა უკეთ ჩავწვდეთ მის გამომწვევ მიზეზებს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
მედიცინამსოფლიო

ავსტრალიელმა კაცმა, რომელიც 60 წლის განმავლობაში კვირაში ერთხელ სისხლს აბარებდა, 2,4 მილიონი ბავშვის სიცოცხლე იხსნა

კაცმა, რომელიც 60 წლის განმავლობაში კვირაში ერთხელ სისხლს აბარებდა, 2,4 მილიონი ბავშვის სიცოცხლე იხსნა.ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს.

ავსტრალიის წითელი ჯვრის სისხლის სამსახურის ცნობით, ჯეიმს ჰარისონის ქველმოქმედებამ, 2.4 მილიონზე მეტი ბავშვის სიცოცხლე გადაარჩინა.

ჰარისონის სისხლს აქვს, დაავადების წინააღმდეგ მებრძოლი ანტისხეულები, რომელიც ანტი-D ინიექციის შესაქმნელად გამოიყენება.

ჯეიმს ჰარისონმა სისხლის გაღება მას შემდეგ გადაწყვიტა, რაც გულმკერდის ოპერაციის დროს, მას თავადვე დასჭირდა სისხლის დონორი.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
მედიცინამსოფლიო

რა ვიცით „მომაკვდინებელი ვირუსის“ შესახებ, რომელიც სამხრეთ ინდოეთში გავრცელდა

სამხრეთ ინდოეთში მომაკვდინებელი ნიპას ვირუსის შეჩერებას ცდილობენ. ამის შესახებ უცხოური მედია წერს. 

2 ადამიანის დაღუპვის შემდეგ კერალას შტატში ინტენსიურად მიმდინარეობს მოსახლეობის ტესტირებები. ბოლო რამდენიმე დღის განმავლობაში მხოლოდ 2 დაინფიცირებული გამოვლინდა.

შტატში დახურულია სკოლები, სახელმწიფო შენობები და რელიგიური დაწესებულებები. არ დადის საზოგადოებრივი ტრანსპორტი.

მედიკოსების ინფორმაციით, ვირუსი მარტივად გადამდები არ არის, თუმცა დაინფიცირებულთა დიდი ნაწილი იღუპება. 2018 წლიდან ეს ინდოეთში ვირუს ნიპას უკვე მე-4 აფეთქებაა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიამედიცინა

მეცნიერებმა ღეროვანი უჯრედებისგან ადამიანის ემბრიონის სრულყოფილი მოდელი შექმნეს

ისრაელში მეცნიერებმა მინიატიურული ცოცხალი ორგანიზმი შექმნეს, რომელიც არაფრით განსხვავდება ადამიანის ემბრიონისგან განვითარების ადრეულ ეტაპებზე. ამის შესახებ BBC იტყობინება.

გამოცემის ინფორმაციით, ამისთვის ვეიცმანის ინსტიტუტის მეცნიერებს არ გამოუყენებიათ არც კვერცხუჯრედი და არც სპერმატოზოიდო – ემბრიონის მოდელი ღეროვანი უჯრედებისგან გაზარდეს. კერძოდ, გამოიყენეს 120 ასეთი უჯრედი, საჭირო პროპორციაში შეაზავეს და შემდეგ დაკვირვება დაიწყეს.

სპეციალისტების თქმით, მათ მიერ შექმნილი მოდელი გამოიყურება ისე, როგორც ჯანმრთელი ადამიანის ემბრიონი ჩასახვიდან 2 კვირის შემდეგ. ზრდის პროცესში მან ის ჰორმონებიც კი გამოიმუშავა, რომლებსაც მეცნიერები ორსულობის ტესტის ჩატარებისას იყენებენ. ორსულობაზე ჩატარებულმა ტესტმა დადებით პასუხი აჩვენა.

მეცნიერები ემბრიონების მოდელებს ახალი სიცოცხლის ჩასახვის ადრეული პერიოდის ეთიკურად შესწავლის მიზნით ქმნიან. სპერმატოზოიდის მიერ კვერცხუჯრედის განაყოფიერებიდან პირველი კვირების განმავლობაში განვითარებულ მოვლენებს კოლოსალური მნიშვნელობა აქვს მომავალი ადამიანისთვის. მაგრამ ამ გადამწყვეტ დროს ხდება მუცლის მოშლის ფაქტების უმეტესობა და საფუძველი ეყრება მომავალი ორგანიზმის თანდაყოლილი დეფექტების ჩამოყალიბებას. ეს მოვლენები ცუდად არის შესწავლილი, ამიტომ მეცნიერები ხელოვნურ მოდელებს ქმნიან.

სპეციალისტების განმარტებით, ვეიცმანის უნივერსიტეტის მეცნიერების მიერ მიღებული შედეგი ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან ექსპერიმენტის შედეგად პირველად გახდა შესაძლებელი ადამიანის ემბრიონის სრული სტრუქტურის აწყობა ღეროვანი უჯრედებისგან ლაბორატორიაში, რის შედეგადაც მეცნიერებს გაუჩნდათ შესაძლებლობა შეისწავლონ ადამიანის სხეული ფორმირების პროცესები.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 2 3 4 5 6 85
Page 4 of 85