კვლევები

ეს ჭორები არ არის ახალი, მაგრამ მაინც მუდმივია: COVID-19 ვაქცინები იწვევს უნაყოფობას როგორც მამაკაცებში, ასევე ქალებში. გამართლებულია ეს შეშფოთება? და რამდენად საშიშია ვირუსი თავად რეპროდუქციული ჯანმრთელობისთვის? ამის შესახებ BBC წერს.

“SARS-CoV-2 ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია უნაყოფობას იწვევს!” – ეს და მსგავსი საგანგაშო განცხადებები უკვე რამდენიმე თვეა ვრცელდება სოციალურ მედიაში. თავდაპირველად, ამტკიცებდნენ, რომ ქალებს განსაკუთრებით უნდა ეშინოდეთ თავიანთი რეპროდუქციული შესაძლებლობების, რასაც ბიოლოგიური ახსნაც კი მისცეს: ვაქცინის მოქმედების შედეგად წარმოქმნილ ანტისხეულებს შეუძლიათ არა მხოლოდ კორონავირუსის განადგურება, არამედ იმ ცილისაც, რომელიც მონაწილეობს საშვილოსნოში პლაცენტის წარმოქმნაში.

ყველაფერი ასე გამოიყურება: mRNA ვაქცინები BioNTech/Pfizer და Moderna mRNA-ს სახით შეიცავს “გეგმას” კორონავირუსის ზედაპირული ცილისთვის, ე.წ. სპაიკ ცილისთვის. ვაქცინის მოქმედების დროს, სხეულის ზოგიერთი უჯრედი აწარმოებს ამ ცილას, იწვევს იმუნურ პასუხს, რაც იწვევს ვირუსული ცილის საწინააღმდეგო ანტისხეულების წარმოქმნას.

თეორია კი, რომელიც ვრცელდება და რომელიც სრულიად უსაფუძვლოა არის ის, რომ თითქოს ანტისხეულები მოქმედებენ სხვა ცილის, სინციტინ-1-ის წინააღმდეგაც, რომელიც მონაწილეობს საშვილოსნოში პლაცენტის წარმოქმნაში და აუცილებელია წარმატებული ორსულობისათვის. ვაქცინაციის გამო უშვილობის თეორიის მომხრეების აზრით, ანტისხეულების ამ შეტევის მიზეზი არის ბუშტუკოვანი ცილისა და სინციტინ-1-ის სტრუქტურული მსგავსება. ცნობილია, რომ კორონავირუსის ცილა შედგება 1273 ამინომჟავისგან, ხოლო სინციტინი-1 – 538-სგან. მკვლევარებმა აღმოაჩინეს მხოლოდ ხუთი ამინომჟავის თანმიმდევრობა, რომელშიც ორი ცილა მსგავსია. მაგრამ ის არ არის იდენტური.

თუ ჰიპოთეზა, რომ ვაქცინით გამოწვეულმა იმუნურმა პასუხმა შეიძლება უნაყოფობა გამოიწვიოს, სწორია, მაშინ თავად COVID-19 უკვე გამოიწვევდა ამას, – თქვა უდო მარკერტმა, საუნივერსიტეტო საავადმყოფოს პლაცენტის ლაბორატორიის ხელმძღვანელმა, სპეციალურ განცხადებაში.

“პლაცენტისა და რეპროდუქციული მედიცინის კვლევის თვალსაზრისით, ეს განცხადებები, რომლებიც ახლა ფართოდ გავრცელდა, სრულიად უსაფუძვლოა”, – ხაზს უსვამენ ექიმები და ქალებს აცრას ურჩევენ.

მაგრამ არა მხოლოდ ქალებს აწუხებთ უსაფუძვლო დასკვნები და ცრუ განცხადებები. სოციალურ მედიაში აქტიურად ვრცელდება სიახლეები ვაქცინაციის ნეგატიური გავლენის შესახებ მამაკაცის ნაყოფიერებაზე. ამასთან, შეერთებულ შტატებში ჩატარებული ერთ -ერთი კვლევის შედეგები სხვაგვარად მეტყველებს: მეცნიერებმა შეისწავლეს 45 მამაკაცის სპერმა mRNA ვაქცინით აცრამდე და მის შემდეგ და ვერ აღმოაჩინეს ვაქცინაციის რაიმე უარყოფითი გავლენა მამაკაცის რეპროდუქციულ შესაძლებლობებზე.

“ჩვენ ვერ აღმოვაჩინეთ, რომ ვაქცინაციამ რაიმე გავლენა მოახდინა სპერმის ხარისხზე,” – ამბობს დანიელ ნასაუ, უროლოგი და კვლევის ერთ-ერთი ავტორი. ის დარწმუნებულია, რომ მეტი სუბიექტი არ შეცვლის შედეგს.

“აცრა არ არის ერექციული დისფუნქციის ან უნაყოფობის მიზეზი,” – წერს რანჯიტ რამასამი, მაიამის უნივერსიტეტის უროლოგიის პროფესორი. “სინამდვილეში, SARS-CoV-2, ვირუსი, რომელიც იწვევს COVID-19-ს, წარმოადგენს ორივე დაავადების მიღების რისკს.” უროლოგმა და მისმა გუნდმა შეძლეს ვირუსის გამოვლენა იმ ადამიანების სათესლე ჯირკვლებში, რომლებიც გარდაიცვალნენ COVID-19-ით წინა კვლევის დროს. რამასამიმ თქვა, რომ ვირუსს შეუძლია არა მხოლოდ შეაფერხოს სპერმის გამომუშავება და ნაყოფიერება, არამედ გამოიწვიოს ერექციული დისფუნქცია.

“თუმცა, ეს შედეგები არ არის სრულიად მოულოდნელი,” – განაგრძობს რამასამი. “სხვა ვირუსებმა, როგორიცაა ყბაყურა, ან ზიკას ვირუსი, ასევე შეიძლება გამოიწვიოს სათესლე ჯირკვლების ანთება და შეაფერხოს ნაყოფიერება. რაც უფრო მძიმეა ინფექცია, მით უფრო მაღალია უნაყოფობისა და ერექციული დისფუნქციის რისკი. მე შემიძლია მხოლოდ მკაცრად ვურჩიო ყველა მამაკაცს, რომ გაიკეთოს ვაქცინა”.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

კვლევამ აჩვენა, რომ ასტრაზენეკას კოვიდვაქცინა საუკეთესოა ჰოსპიტალიზაციის და ვირუსის შედეგად სიკვდილიანობის თავიდან ასაცილებლად. ამის შესახებ Dailymail-ი წერს.

მათგან ვინც მიიღო ოქსფორდის ვაქცინის ორი დოზა, მხოლოდ 1.52 პროცენტი, მოხვდა საავადმყოფოში ვირუსით ინფიცირების შემდეგ და მხოლოდ 0.03 პროცენტი, გარდაიცვალა დაავადებისგან.

მათ შორის, ვინც მიიღო Pfizer-ის ვაქცინა, 1.99 პროცენტი საავადმყოფოში გადაიყვანეს და 0.15 პროცენტი გარდაიცვალა ვირუსით დაინფიცირების შემდეგ.

ასტრაზენეკას ვაქცინამ საფუძველი ჩაუყარა ვაქცინების გავრცელებას დიდ ბრიტანეთში და 25 მილიონი ადამიანი უკვე აცრილია. მაგრამ მაისში, 40 წლამდე ასაკის ადამიანებს ურჩიეს ალტერნატიული ინექციის გაკეთება უკიდურესად იშვიათი სისხლის შედედების გამო.

დიდ ბრიტანეთს ახლა აქვს საშუალოდ 30,000-ზე მეტი შემთხვევა დღეში, გასული აგვისტოს ბოლოს დღეში თითქმის 2,000 შემთხვევისგან განსხვავებით. შოტლანდიამ გუშინ გამოაცხადა თითქმის 7,000 შემთხვევა, რაც ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია პანდემიის დაწყების შემდეგ.

ინგლისის საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისა და კემბრიჯის უნივერსიტეტის ცალკეულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ინდოეთის დელტა ვარიანტით ინფიცირებული ადამიანები ორჯერ უფრო ხშირად ხვდებიან საავადმყოფოში, ვიდრე ალფა ვარიანტით ინფიცირებულები.

ბაჰრეინისა და ნიუ იორკის კოლუმბიის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა ჩაატარეს კვლევა დეკემბრიდან ივლისის ჩათვლით, რომელიც გამოქვეყნდა წინასწარ დაბეჭდილი ვერსიის სახით.

მათ თვალყური ადევნეს საავადმყოფოში მიღებას და სიკვდილს ვირუსით დაინფიცირებულ ადამიანებს შორის ბაჰრეინში და დაასახელეს ისინი ვაქცინის ტიპების მიხედვით.

მეცნიერები ყოველთვის გულწრფელები იყვნენ და ამბობდნენ, რომ ვაქცინები ხელს არ უშლის ყველა ინფექციას, მაგრამ ისინი მკვეთრად ამცირებენ ჰოსპიტალიზაციისა და ვირუსით გარდაცვალების რისკს.

კვლევამ ასევე მოიცვა ჩინური ვაქცინა Sinopharm და რუსული Sputnik.

მათგან, ვინც მიიღო სინოფარმის ვაქცინა, 6.94 პროცენტი ჰოსპიტალიზირებულია და 0.46 პროცენტი გარდაიცვალა.

Sputnik-ის მიმღებთა შორის, 2.24% ჰოსპიტალიზირებულია, მაგრამ მხოლოდ 0.09% გარდაიცვალა ვირუსით.

შედეგებმა აჩვენა, რომ ისინი, ვინც არ მიიღო ვაქცინა, უფრო დიდი სიხშირით ხვდებოდნენ საავადმყოფოებში და სიკვდილიანობის მხრივაც მათში უფრო დიდი მაჩვენებლია.

არავაქცინირებულთა შორის, ვირუსით ინფიცირებულთა 13,22% ჰოსპიტალიზირებულია, 1,32% კი გარდაიცვალა.

ბაჰრეინელმა მკვლევარებმა თავიანთ კვლევაში განაცხადეს: “ოთხივე ვაქცინა ამცირებს კორონავირუსული ინფექციების შედეგად ჰოსპიტალიზაციისა და სიკვდილის რისკს არავაქცინირებულ ადამიანებთან შედარებით.”

დოქტორ სიმონ კლარკმა, რედინგის უნივერსიტეტის მიკრობიოლოგმა The Sun-თან განაცხადა: “ეს კვლევა აჩვენებს, რომ გაერთიანებული სამეფოს ხალხს შეუძლია დარწმუნებული იყოს, რომ იღებს საუკეთესო ვაქცინებს.

“AstraZeneca და Pfizer უზრუნველყოფენ კარგ დაცვას.”

ჩინური სინოფარმის ვაქცინა იყო მთავარი ინექცია ბაჰრეინში, სადაც თითქმის 1.5 მილიონი ადამიანი ცხოვრობს.

იქ 569 ათასზე მეტი ადამიანია აცრილი.

შედარებისთვის, 245,000 მაცხოვრებელმა მიიღო Pfizer-ის ვაქცინა, 169,000-მა მიიღო AstraZeneca-ს ვაქცინა და 73,000-მა მიიღო Sputnik-ის ვაქცინა.

კლინიკური კვლევების შედეგებმა აჩვენა, რომ პფაიზერის ვაქცინა ყველაზე ეფექტურია ჰოსპიტალიზაციისა და კოვიდისგან გარდაცვალების თავიდან ასაცილებლად.

კვლევაში ჩართული AstraZeneca-ს 3000 მიმღებიდან, რომლებიც დაინფიცირდნენ Covid-19-ით, მხოლოდ 45 მოხვდა საავადმყოფოში (1.52 პროცენტი) და მხოლოდ ერთი გარდაიცვალა ვირუსისგან (0.03 პროცენტი).

Pfizer-ის 2000 მიმღებიდან, რომლებიც დაინფიცირდნენ ვირუსით, 40 ჰოსპიტალიზირებულია (1.99 პროცენტი) და სამი გარდაიცვალა ვირუსისგან (0.15 პროცენტი).

Sputnik-ის 3000 მიმღებიდან, რომლებიც დაინფიცირდნენ, 77 ჰოსპიტალიზირებულია (2.24 პროცენტი) და სამი გარდაიცვალა (0.09 პროცენტი).

სინოფარმის ვაქცინის 24,000 მიმღებიდან, რომლებიც დაინფიცირდნენ ვირუსით, 1,683 ჰოსპიტალიზირებულია (6,94 პროცენტი) და 112 გარდაიცვალა (0,46 პროცენტი).

და არავაქცინირებულთა შორის – თითქმის 65,000 – აქედან თითქმის 9,000 ჰოსპიტალიზირებულია (13,22 პროცენტი) და 857 გარდაიცვალა (1,32 პროცენტი).

1.5 მილიონზე მეტმა ადამიანმა მიიღო აშშ-ს წარმოებული მოდერნას ვაქცინა დიდ ბრიტანეთში, მაგრამ ეს კვლევაში არ შედიოდა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ამერიკელმა მეცნიერებმა გაარკვიეს, რომ ღრმა ძილის ნაკლებობა ადამიანებს სტრესის მიმართ დაუცველებს ხდის და მათში შფოთვის მაჩვენებლს 30%-ით ზრდის. კვლევის შედეგების შესახებ Science Daily წერს. 

ექსპერიმენტის ფარგლებში, კალიფორნიაში მეცნიერებმა ფუნქციონალური მაგნიტურ-რეზონანსული გამოსახულების გამოყენებით 18 ახალგაზრდის ტვინის ფუნქციონირება შეისწავლეს – მათ უძილო ღამის ან გამოძიების შემდეგ ემოციურ ვიდეოებს აყურებინებდნენ. მათში შფოთვის დონეებს კითხვარის გამოყენებით, ხოლო ძილის ხარისხს პოლისომნოგრაფიის გამოყენებით მიღებული შედეგებით ზომავდნენ.

გაირკვა, რომ ძილის ნაკლებობა ამცირებდა ტვინში იმ ნაწილის აქტივობას.,რომელიც ადამიანს შფოთვის კონტროლში ეხმარება. სრულფასოვანი ძილის შემდეგ შფოთვის დონე საგრძნობლად მცირდებოდა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ბრიტანელმა მეცნიერებმა ხანმოკლე და ხანგრძლივ ძილსა და ფილტვის ფიბროზთან კავშირი გამოავლინეს. ამასთან, სპეციალისტებმა ადამიანის ჯანმრთელობისთვის ძილის ოპტიმალური დრო დაასახელეს. ამის შესახებ Medicalxpress-ი წერს.

მენიერების თქმით, ადამიანისთვის ძილის სასურველი დრო 7 საათია. ნორმიდან გადახრამ კი, მათი აზრით, შესაძლოა ჯანმრთელობას სერიოზული ზიანი მიაყენოს, კერძოდ კი ფილტვებს.

სპეციალისტები მიიჩნევენ, რომ ბიორიტმის დარღვევა ფილტვის ფიბროზის განვითარების რისკს ზრდის. ამ დაავადებისგან ყოველწიურად 5000 ბრიტანელი იღუპება.

მეცნიერებმა სხვადასხვა კვლევა თაგვებზე ჩაატარეს და დაადგინეს, რომ ძილის ხანგრძლივობა პირდაპირ გავლენას ახდენს ფილტვებზე. ამასთან, საშიშია როგორც ხანმოკლე, ასევე ხანგრძლივი ძილიც.

სპეციალისტები ასევე ამბობენ, რომ ბილოგიური საათი გავლენას ახდენს ჰორმონებსა და ორგანიზმში ნივთიერებათა ცვლაზე.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ამერიკელმა ექიმმა-დიეტოლოგმა ჰოლი კლამერმა დაასახელა სასმელი, რომელიც ხელს უწყობს ღამის ძილის გაუმჯობესებას. ამის შესახებ Eat This, Not That!-ი წერს.

სპეციალისტის თქმით, ძილის ხარისხი გაუმჯობესდება, თუ ალუბლის წვენს რეგულარულად მიირთმევთ. „ძილის წინ ამ წვენის დალევა სწრაფად ჩაძინებაში დაგვეხმარება. საქმე იმაშია, რომ ალუბალი შეიცავს მელატონინს. ეს არის ჰორმონი, რომელიც ძილის ციკლის მოწესრიგებაში გვეხმარება“, – ამბობს კლამერი.

მისივე თქმით, ჩატარდა კვლევა, რომლის ფარგლებშიც, 1 კვირის განმავლობაში მონაწილეების ნაწილი ალუბლის წვენს მიირთმევდა, ნაწილი კი – პლაცებოს. 7 დღის შემდეგ პირველი ჯგუფის მონაწილეებს ძილის ხარისხი შესამჩნევად გაუუმჯობესდა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

ძილის უკმარისობა ქალებში სექსუალური პრობლემების წარმოქმნის რისკს თითქმის ორჯერ ზრდის. კვლევის თანახმად, რომელიც ჟურნალ Menopause: The Journal of the North American Menopause Society-ში გამოქვეყნდა, ცუდ ძილს შეუძლია ლტოლვა და სიამოვნების დონე შეამციროს. ამის შესახებ CNN-ი იუწყება.

კვლევაში 3400-ზე მეტი ქალი მონაწილეობდა, რომელთა საშუალო ასაკი 53 წელი იყო. მეცნიერებმა მათ ძილის ხარისხზე დაუსვეს კითხვები და სთხოვეს შეეფასებინათ, რამდენად კმაყოფილები არიან სქესობრივი ცხოვრებით.

როგორც აღმოჩნდა, რესპონდენტები, რომლებსაც ყოველ ღამე 5 საათზე ნაკლები ხანი ეძინათ, პარტნიორთან სიახლოვით ნაკლებ სიამოვნებას იღებდნენ.

„თუ დაღლილ ქალს შესთავაზებთ არჩევანი ძილსა და სექსს შორის გააკეთოს, ის ძილს აირჩევს“, – ამბობს მაიოს კლინიკის ქალთა ჯანმრთელობის ცენტრის ხელმძღვანელი, სტეფანი ფობიონი.

მისივე თქმით, ცუდი ძილი ასევე შესაძლოა გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების მიზეზი გახდეს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

მეცნიერების შეფასებით, მომდევნო 10 წლის განმავლობაში ქვეყნებში, სადაც უპირატესობა მამრობითი სქესის შთამომავლობას ენიჭება, სელექციური აბორტების გამო 4,7 მილიონით ნაკლები გოგო დაიბადება. ამის შესახებ France 24-ი წერს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”