close

ისტორია

არქეოლოგიაისტორია

შავი ზღვის ფსკერზე ჰიტლერის „დაკარგული ფლოტი“ იპოვეს

1.34K views on

თურქმა საზღვაო ინჟინერმა და დაივერმა სელჩუკ კოლაიმ შავი ზღვის ფსკერზე მეორე მსოფლიო ომისდროინდელი სამი გერმანული წყალქვეშა ნავი აღმოაჩინა. ამაზე TRT Haber-მა დოკუმენტური ფილმიც გადაიღო.

გერმანიის სამხედრო საზღვაო ძალების წყალქვეშა ნავები U-23, U-19 და U-20 1944 წელს ჩაძირეს. მათი ადგილმდებარეობა უცნობი იყო და ამიტომ მათ „ჰიტლერის დაკარგული ფლოტი“ დაარქვეს.

დაახლოებით 10 წლის წინ სელჩუკმა აღმოაჩინა რუკა, რომელზეც U-23-ის მეთაურმა ეკიპაჟის გასვლის ადგილი მონიშნა. სწორედ ამის შემდეგ დაიწყო ინჟინერმა ნავების ძებნა. მას თურქეთის საზღვაო ძალებიც შეუერთდა. ერთობლივმა სამუშაოებმა  4 წელს გასტანა. ბოლოს ისინი სტამბულის მახლობლად ზღვაში, 25-დან 300 მეტრის სიღრმეზე აღმოაჩინეს.

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორიაკულტურამსოფლიოსაქართველო

საქართველო არა მხოლოდ ვაზის, არამედ თაფლის სამშობლოც არის.

5.19K views on

ბორჯომში, სოფელ საკირეში, ჩატარებული არქეოლოგიური გათხრების შედეგად, აღმოაჩინეს უძველესი თაფლი. რამდენიმე წლიანი ლაბორატორიული კვლევების შედეგად დადასტურდა რომ თაფლი 5500 წლის წინანდელია. ასევე მეცნიერები გვიდასტურებენ რომ თაფლი არის მოშინაურებული ფუტკრისგან დამზადებილი და არა ველური. აქამდე თაფლის უძველეს კერად ეგვიპტე ითვლეობდა, რადგან 3000 წლის წინანდელი თაფლი, ტუტანხამონის საფლავში აღმოაჩნეს და მისი ანალოგი არ მოიძებნებოდა.

ბორჯომში ჩატარებულმა არქეოლოგიურმა კვლევამ კი დაადასტურა, რომ საქართველო არა მხოლოდ ვაზის, არამედ თაფლის ასამშობლოც არის.

წყარო: გეგა ხვედელიძე

სრულად ნახვა
განათლებაეს საინტერესოაისტორიაკულტურამსოფლიოფილოსოფია

ჯერომ სელინჯერის უცნობი ნაშრომები გამოქვეყნდება

1.75K views on

ჯერომ სელინჯერის შვილი ბრიტანულ “გარდიანთან” ინტერვიუში აცხადებს, რომ მწერილის საკმაოდ ბევრი ნამუშევარი არსებობს, რომელიც საზოგადოებისათვის ცნობილი არ არის.

მწერლის შვილი მეტ სლინჯერი ამბობს, რომ ის და ჯერომ სელინჯერის ქვრივი მომდევნო ათწლეულის განმავლობაში ამ ნამუშევრებს გამოაქვეყნებენ. მისი თქმით, ნაშრომები ჯერ გამოსაქვეყნებლად მზად არ არის.

ჯერომ სლინჯერი ცნობილი ამერიკელი მწერალია, რომელმაც სახელი გაითქვა ნაწარმოებით: თამაში ჭვავის ყანაში. სელინჯერი 2010 წელს გარდაიცვალა. ის დიდი ხნის განმავლობაში მედიასთან არ კონტაქტობდა, თუმცა მწერლის ფანები ფიქრობდნენ, რომ სელინჯერი ამ ხნის განმავლობაში წერას აგრძელებდა.

მისმა შვილმა “გარდიანთან” ინტერვიუში ეს ფაქტი დაადასტურა და თქვა, რომ ეს ნაშრომები გამოქვეყნდება.

სელინჯერმა წიგნი ბოლოჯერ 1963 წელს, ხოლო მოთხრობა 1965 წელს გამოაქვეყნა. 1980 წელს ბოლოჯერ მისცა ინტერვიუ. მისი რადიკალიზმი მკითხველებსა და ლიტერატორებს არასდროს უქრობდა ეჭვს იმის შესახებ, რომ სელინჯერი წერდა და თანაც ბევრს. მოსაზრებებს მითქმა–მოთქმები ამყარებდა: 1999 წელს სელინჯერის ნიუ ჰემფშირელმა მეზობელმა ჯერი ბარტმა განაცხადა, რომ წლების წინ ავტორმა მას 15–მდე გამოუქვეყნებელი წიგნის არსებობის შესახებ ამცნო, რომლებსაც საგულდაგულოდ სახლში ინახავდა. მსგავსი განცხადება სელინჯერის ყოფილმა მეგობარმა ქალმა, ჯოის მეინარდმაც გააკეთა. მეინარდი ამბობდა, რომ მწერალი ყოველდღიურდ წერდა და სულ მცირე ორი რომანი მაინც ექნება შეთხზული.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორიაკულტურასაქართველო

ახალციხეში საცხოვრებელი სახლის ქვეშ, სავარაუდოდ, ისტორიული აბანოები აღმოაჩინეს

1.78K views on

ფოტო: facebook

ახალციხეში, რაბათის დასახლებაში მცხოვრებმა შავაძეებმა რემონტის დროს, ერთ–ერთ ოთახში იატაკის აყრის შემდეგ, სახლის ქვეშ ისტორიული აბანოები აღმოაჩინეს, თუმცა ამის შესახებ შესაბამის უწყებებს არ შეატყობინეს. ინფორმაციას “სამხრეთის კარიბჭე” ავრცელებს.

“ერთ ოთახში ძველი იატაკი რომ ავყარეთ, დაბლა ნანგრევები გამოჩნდა. მე რომ გავთხოვდი და ამ სახლში მოვედი, იმის მერე ჩემი მამამთილისგან ვიცი, რომ დაბლა რაღაც ნანგრევებია, მაგრამ რა იყო არავინ ვიცოდით. ეს რაც გამოჩნდა, ალბათ გვირაბებია, როცა ახალციხეს მტერი შემოესეოდა, მაშინ იყენებდნენ და აქ იმალებოდნენ“, – ამბობს ციალა შავაძე.

ნანგრევებს ახლა ძეგლთა დაცვის სააგენტო შეისწავლის.

„ეს, დაახლოებით, მე-18 საუკუნეში აშენებული აბანოა. ამაზე მსჯელობა გუმბათის ხვრელების მიხედვითაც შეგვიძლია, აქედან სავარაუდოდ აბანოს ორთქლი გადიოდა. მსგავსი ტიპის აბანო რაბათში კიდევ გვაქვს, ის უფრო დიდია,“ – განმარტა სამცხე–ჯავახეთის ისტორიული მუზეუმის არქეოლოგიური ფონდის მცველმა ჯუმბერ ჩოხელმა.

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაეს საინტერესოაისტორიაკულტურამსოფლიო

მუმიაზე ჩატარებულმა დნმ-ის ანალიზით უძველესი ეგვიპტელები საქართველოდან არიან

22.1K views on

მაქს პლენკის ინსტიტუტისა (Max Planck Institute for the Science of Human History) და ტიუბინგენის უნივერსიტეტის (University of Tuebingen) გერმანელმა მეცნიერებმა ნაწილობრივ აღადგინეს 90 ეგვიპტური მუმიის გენომი, რომელთა ასაკი 1500-დან 3500 წლამდე მერყეობდა. გულდასმით გამოიკვლიეს და იმ დასკვნამდე მივიდნენ, რომ უძველესი ეგვიპტელები არ იყვნენ აფრიკელები. ისინი წარმოშობით სამხრეთ ევროპიდან იყვნენ და ამასთან, იმ ადგილებიდან, სადაც დღეს მდებარეობს თურქეთი, ისრაელი, იორდანია, სირია, ლიბანი და საქართველო.
iGENEA -ს სპეციალისტებმა ბიჭუნა-ფარაონის და თანამედროვე ევროპელების გენომი შეადარეს ერთმანეთს. როგორც აღმოჩნდა ბევრი მათგანი ტუტანჰამონის ნათესავია – საშუალოდ ევროპელ მამაკაცთა ნახევარი. ზოგიერთ ქვეყანაში კი მათი რიცხვი 60 – 70% აღწევს – მაგალითად, ესპანეთსა და საფრანგეთში.
დნმ-ს ადარებდნენ ე.წ. ჰაპლოჯგუფების მიხედვით – დნმ-ის ფრაგმენტების ნაკრები, რომელიც თაობიდან თაობაზე გადადის და ინახება ჰაპლოჯგუფში R1b1a2 სახელით.
გერმანელმა და შვეიცარიელმა მეცნიერებმა კიდევ ერთხელ დაადასტურეს, რომ თანამედროვე ეგვიპტელები, საერთო ჯამში, არ არიან ფარაონების შთამომავლები – სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, მათ საერთო არაფერი გააჩნიათ უძველესს მმართველებთან.
– მიმაჩნია, რომ ეგვიპტელი მმართველებისა და ევროპელების საერთო წინაპარი კავკასიაში ცხოვრობდა, დაახლოებით 9500 წლის წინ – ამბობს შოლცი. – დაახლოებით 7 000 წლის წინ მისი პირდაპირი შთამომავლები ევროპაში დასახლდნენ. ზოგიერთებმა კი ეგვიპტეს მიაღწიეს და ფარაონები გახდნენ. გამოდის რომ თავად ტუტანჰამონი და მისი წინაპრები კავკასიელები იყვნენ.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტინა”

სრულად ნახვა
ისტორიამსოფლიო

ვინ იყო კაცი, რომელმაც ასპირინი და ჰეროინი გამოიგონა

2.51K views on

ტკივილ გამაყუჩებელი საშუალება ასპირინი გერმანელმა ფელიქს ჰოფმანმა მამისთვის შექმნა, რომელსაც ართრიტი აწუხებდა. ამ უწყინარი პრეპარატის შემქმნელმა მოგვიანებით კაცობრიობისთვის ერთ-ერთი ყველაზე სახიფათო ნარკოტიკი – ჰეროინიც გამოიგონა.
ფელიქს ჰოფმანი დაიბადა 1868 წლის 21 იანვარს გერმანიის ქალაქ ლუდვინბურგში. ის სწავლობა მიუნხენის უნივერსიტეტში, სადაც დოქტორის ხარისხი მიიღო.
ჰოფმანის ნიჭი ქიმიასა და ფარმაკოლოგიაში მალე შეამჩნია მისმა პროფესორმა, ადოლფ ფონ ბაიერმა. ბაიერი, რომელმაც 1905 წელს ქიმიის დარგში ნობელის პრემია მიიღო, საღებავების სინთეზზე მუშაობდა. მან ჰოფმანს ფარმაცევტულ და საღებავების გიგანტ „ბაიერში“ მუშაობა შეთავაზა.
ჰოფმანმა 1894 წელს კომპანია „ბაიერში“ დაარსებულ ფარმაცევტულ კვლევის დეპარტამენტში დაიწყო მუშაობა.
ჰოფმანი მკვლევარების იმ კატეგორიას განეკუთვნებოდა, რომელთაც სურდათ ისეთი ახალი ნივთიერებების შექმნა, რომელთა მედიკამენტებად გამოყენება იქნებოდა შესაძლებელი და არა უბრალოდ აქტიური ინგრედიენტების ნატურალურ პროდუქტებად გარდაქმნა.

ასპირინის გამოგონება
როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ჰოფმანის მამას ართრიტი აწუხებდა, ტკივილგამაყუჩებლების მიღებით გამოწვეული გვერდითი ეფექტებით კი მისი მდგომარეობა კიდევ უფრო მძიმდებოდა.
ჰოფმანი კვლევამ სალიცილის მჟავამდე მიიყვანა, რომელიც დიდი რაოდენობითაა ტირიფის ხის ქერქში. 1830 წლამდე მეცნიერები სალიცილის მჟავას სუფთა ფორმით ღებულობდნენ. 1859 წელს ქიმიკოსებმა სალიცილის მჟავა სინთეზურად მიიღეს, თუმცა მისი მიღება კუჭის ტკივილს იწვევდა, რამაც მედიკამენტის ყოველდღიურად მიღება გაართულა.
მაგრამ ფელიქს ჰოფმანმა იპოვა გზა, რომ ეს აღნიშნული ნარევი უსაფრთხო ყოფილიყო. ძმრის აქტიური ქიმიური ნივთიერების- სალიცილის მჟავის გამოყენებით ჰოფმანმა შეძლო მისი ქიმიურად სუფთა, სტაბილური ფორმის შექმნა. ეს 1897 წლის 10 აგვისტოს მოხდა.

თავდაპირველად სამეცნიერო საზოგადოება ჰოფმანის აღმოჩენას ეჭვით შეხვდა, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ქიმიკოსმა თავისი დასკვნები დაამტკიცა, ადამიანებმა ცდები დაიწყო. ბაიერის ფარმაცევტული ლაბორატორიის ხელმძღვანელმა ჰაინრიხ დრეზერმა ამ ახალ ნივთიერებას საკუთარი თავზე გამოსცადა. ახალმა სალიცილის მჟავამ გვერდითი ეფექტების გარეშე შეამცირა ტკივილი და ტემპერატურა.
სახელწოდება ასპირინი სიტყვა acetyl-ის პირველი ასოსგან და გრაკალასგან (Spiraea) მოდის. ეს გახლავთ მცენარე, რომელიც სალიცილის მჟავას ალტერნატიულ წყაროს შეიცავს.
ამბობენ, რომ ჰოფმანსა და დრეზერს ასპირინის გამოგონებაში არტურ აიხენგრუნი დაეხმარა, თუმცა იმის გამო, რომ ის ებრაელი იყო, აიხენგრუნის სახელი ამ წარმატებას არ დაუკავშირეს.
აღსანიშნავია, რომ „ბაიერი“ გახლავთ ერთ-ერთი მსხვილი ბრენდი, რომელიც ფაშისტურ გერმანიას უჭერდა მხარს.

ჰეროინის გამოგონება
დრეზერი სწავლობდა კოდეინის ტკივილგამაყუჩებელ თვისებებს. კოდეინი გახლავთ ნაერთი, რომელიც მიიღება ოპიუმიდან და ის მორფინის სუსტი ფორმა გახლავთ.
დრეზერს სურდა გაეგო, როგორ მოქმედებდა კოდეინი სუნთქვაზე და სთხოვა ჰოფმანს , იგივე პროცედურა, რაც სალიცილის მჟავაზე ჩაატარა, მორფინზეც ჩაეტარებინა. ის იმედოვნებდა, რომ შედეგად კოდეინს მიიღებდნენ. თუმცა კოდეინის ნაცვლად ჰოფმანმა აცეტილირებული მორფინისგან ჰეროინი მიიღო.
მეცნიერები ჰეროინის საფრთხეს ვერ აცნობიერებდნენ და მას „ბაიერი“ ყიდდა, როგორ ხველის საწინააღმდეგო და ტკივილგამაყიჩებელ საშუალებას. ჰეროინს გამოიყენებდნენ მშობიარობის და ომში მიყენებული ჭრილობებისგან გამოწვეული ტკივილის შესამცირებლად, პაციენტების ანესთეზიისთვის და გარკვეული ფსიქიკური აშლილობების წინააღმდეგ.
ფელიქს ჰოფმანი 1946 წელს სიმდიდრეში, თუმცა მარტოობაში შვეიცარიაში გარდაიცვალა.
მის გამოგონებას დღესაც აქტიურად იყენებენ. ასპირინი ფართოდ გავრცელებული ტკივილგამაყუჩებელი და სიცხის დამწევი საშუალებაა, მას გულის ქირურგიული ოპერაციების შემდეგ პაციენტების გამოჯანრთელებისთვისაც იყენებენ. ასპირინი სისხლში კოლტების წარმოქმნასაც უწყობს ხელს და ამ გზით უამნრავი ადამიანის სიცოცხლეს იხსნის.
მეცნიერები მიჩნევენ, რომ დღემდე ასპირინმა მილიონობით სიცოცხლე გადაარჩინა. ყოველწლიურად მსოფლიოში ასპირინის დაახლოებით 15 მილიონ ტაბლეტს მოიხმარენ.
მეორე მხრივ, ჰოფმანის კიდევ ერთი გამოგონება – ჰეროინი „ეპიდემიად” იქცა. სტატისტკის თანახმად, მხოლოდ შეერთებულ შტატებში 2017 წელს ჰეროინის გადაჭარბებული დოზის შედეგად 15,900 ადამიანი დაიღუპა.
ძნელი სათქმელია, აბალანსებს თუ არა ჰეროინით გამოწვეული სიკვდილის შემთხვევებს ასპირინით გადარჩენილი სიცოცხლეები.
წყარო : allthatsinteresting.com/felix-hoffmann

 

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორიაკულტურა

ეგვიპტეში უმაღლესი ქურუმის 4 400 წლის სამარხი იპოვეს

1.67K views on

ეგვიპტის ხელისუფლებამ განაცხადა, რომ გიზაში, პირამიდების კომპლექსში,„განსაკუთრებულად კარგად შენახული“ სამარხი იპოვეს, რომ ძვ.წ. მესამე ათასწლეულში მოღვაწე უმაღლეს ქურუმს ეკუთვნოდა.

კედლებზე არსებული წარწერებით ირკვევა, რომ ის ფარან ნეფერიკარის დროს მსახურობდა (დაახ. ძვ.წ. 2415-2405).

 

სრულად ნახვა
ისტორიაკულტურამსოფლიო

აინშტაინის „წერილი ღმერთზე“ აუქციონზე 2,9 მილიონ დოლარად გაიყიდა

1.75K views on

ალბერტ აინშტაინის საიდუმლო წერილი ღმერთზე “ქრისტის“ აუქციონზე 2,9 მილიონ აშშ დოლარად გაიყიდა.

აუქციონის ორგანიზატორების განცხადებით, ეს გახლავთ პირადი წერილი, სადაც ნობელის პრემიის გამარჯვებული ფიზიკოსი საკუთარ რელიგიურ და ფილოსოფიურ შეხედულებებზე საუბრობს.

წერილი აინშტაინმა სიკვდილამდე ერთი წლით ადრე 1954 წელს ფილოსოფოს ერიკ გუთკაინდსმიწერა, რომელიც გახლავთ ავტორი რელიგიურ თემაზე დაწერილი წიგნისა „აირჩიე ცხოვრება“, სადაც საუბარია იუდაიზმსა და მეცნიერებაზე.

აინშტაინი არ ეთანხმება გუთკაინდს ადამიანის ცხოვრებაში ღმერთის როლის შესახებ. ცნობილი ფიზიკოსი აცხადებდა, რომ „წიგნი მისთვის მიუღებელ ენაზე იყო დაწერილი.“

„სიტყვა ღმერთი ჩემთვის ნიშნავს ადამიანის სისუსტეების გამოხატულებასა და შედეგს. ბიბლია არის კეთილშობილური, მაგრამ პრიმიტიული ლეგენდების ნაკრები”, წერს აინშტაინი წერილში.

ცნობილი ფიზიკოსი წერილში საკუთარ რელიგიაზეც  საუბრობს : „იუდაიზმი, ისევე როგორც ნებისმიერი სხვა რელიგია, ცრუმორწმუნეობების ხორცშესხმაა. მისი მიმდევრები კი ხალხთა სხვა დაჯგუფებებზე არაფრით უკეთესი არ არიან.“

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორიასაქართველო

მარტვილში აღმოჩენილი ოქროს და ვერცხლის მონეტები სავარაუდოდ მე-7 და მე-10 საუკუნეებისაა

4.18K views on

მარტვილის სოფელ ბანძაში, მოქალაქეები გარდაცვლილის დასაკრძალად საფლავს თხრიდნენ, რა დროსაც ოქროს და ვერცხლის მონეტები იპოვეს, რომელიც თიხის ქოთანში იყო მოთავსებული.
მონეტები სხვადასხვა საუკუნით თარიღდება და ის სავარაუდოდ, ადგილობრივი ტაძრის საგანძური იყო – ამის შესახებ მარტვილის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმის დირექტორმა გივი ელიავამ განაცხადა.
გივი ელიავას განმარტებით, საფლავის გათხრისას ნაპოვნი მონეტები სავარაუდოდ, მეშვიდე და მეათე საუკუნეებისაა. მუზეუმის დირექტორი ფიქრობს, რომ ეს არის ტაძრის საგანძური, რომელიც მღვდელმა ანტონ კეკელიამ გადამალა, როცა საბჭოთა პერიოდში ბანძის ტაძარს დანგრევის საფრთხე დაემუქრა. გივი ელიავა ამბობს, რომ არსებული ცნობების თანახმად, საგანძურს ანტონ კეკელია ქველმოქმედებისთვის იყენებდა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ისტორიაკულტურამსოფლიო

ეგვიპტეში ათეულობით მუმიფიცირებული კატა აღმოაჩინეს

1.57K views on

ეგვიპტეში, კაიროს აღმოსავლეთით ათეულობით მუმიფიცირებული კატა აღმოაჩინეს. შვიდი აკლდამა არქეოლოგებმა კაიროს სამხრეთით აღმოაჩინეს.

აღსანიშნავია, რომ საქარას ნეკროპილისის არქეოლოგიური მხარის დამუშავებისას გუნდმა კიდევ ერთი აკლდამა აღმოჩინეს, რომლის კარი დალუქული იყო. მეცნიერების აზრით, დალუქული კარი იმას ნიშნავს, რომ აკლდამა ხელუხლებელია. ეგვიპტის ანტიკვარიატების უმაღლესი საბჭო კარის გაღებას უახლოეს მომავალში აპირებს.

სავარაუდოდ, აკლდამა ძველი სამეფოს მეხუთე დინასტიის დროინდელია, რომელიც ეგვიპტეს ძვ.წ.აღ-მდე 2,500-2,350 წლებში მართავდა.

საქარა ძველი ეგვიპტის დედაქალაქის, მემფის, ნეკროპოლისის როლს დაახლოებით ორი ათასწლეულის განმავლობაში ასრულებდა.

ამ ადგილებში კატის გამოსახულებები ხშირია, რაც კატის თავიანი ღვთაების – ბასტეტის მიმართ პატივისცემის გამოხატულებაა.

მუმიფიცირება საკმაოდ ძვირადღირებული გახლდათ. მუმიფიცირებას ძირითადად უკეთებდნენ ფარაონებსა და წარჩინებულ, მდიდარ პირებს. როგორც ცნობილია, ძველი ეგვიპტელები ძალიან დიდ ყურადღებას აქცევდნენ სიკვდილის შემდეგ სიცოცხლეს. მათი წარმოდგენით, სწორედ მუმია გახლდათ მათი ამქვეყნიური ცხოვრებიდან ის ერთადერთი ნაშთი, რომელიც იმქვეყნიურ ცხოვრებას გააგრძელებდა.როგორც ჩანს, ამავე მიზეზით ხდებოდა ცხოველების, მათ შორის კატების მუმიფიცირებაც.

აღსანიშნავია, რომ ეგვიპტე ისტორიული აღმოჩენების გაკეთებას ბოლო წლებში განსაკუთრებულ ყურადღებას ანიჭებს და ამ გზით 2011 წლის ამბოხის შედეგად შეფერხებული ტურიზმის გამოცოცხლებას აპირებს.

წყარო : https://www.independent.co.uk

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

სრულად ნახვა
1 … 24 25 26 27 28 … 34
Page 26 of 34