close

ტექნოლოგიები

გამოგონება - ინოვაციატექნოლოგიები

იაპონიაში შექმნეს სახლი,რომელიც მიწისძვრის დროს ჰაერში იწევა

864 views on

Ყბადაღებული და უკვე გაცვეთილი ფრაზა “იაპონია დანარჩენ მსოფლიოს 100 წლით ასწრებს” კიდევ ერთხელ დასტურდება იმ ტექნოლოგიური სიახლით, რომელიც კომპანია Air Danshin Systems Inc-მა შეიმუშავა.

 

აღსანიშნავაია, რომ ეს ტექნოლოგიური სიახლე კომპანიამ ჯერ კიდევ გასულ ათწლეულში შექმნა, თუმცა თავის დროზე დიდი მხარდაჭერა არ ჰქონდა, ამიტომ კარგა ხანი პროექტი თაროზე იყო შემოდებული, თუმცა ხელახლა ყურადღება მიიქცია 2011 წლის 11 მარტის მიწისძვრის შემდეგ, რომელსაც 20 000 -მდე ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ხოლო ეკონომიკური ზარალმა 309 მილიარდი აშშ დოლარი შეადგინა.

სახლს, რომელიც კომპანია Air Danshin Systems Inc-მა შექმნა სპეციალური სენსორები უყენია, რომელიც მგრძნობიარეა მიწისძვრის შემთხვევაში, სახლი როგორც კი შეირყევა, ავტომატურად ირთვება ფუნდამენტში დამონტაჟებული მძლავრი კომპრესორები, რომლებიც ჰაერის ნაკადს აწვდის აირ ბალიშებს, სახლი რამდენიმე სანტიმეტრით იწევა ჰაერში, როგორც კი სეისმური აქტივობა დასრულდება, სახლი უბრუნდება ფუნდამენს სრული პარამეტრებით.

კიდევ ერთი დადებითი თვისება, რაც ამ სახლებს გააჩნია, ის არის, რომ იგი 1, 5-ჯერ იაფი ღირს სტანდარტული სახლებთან შედარებით და ამასთანავე არ სჭირდება რთული ტექნიკური მომსახურეობა.

დღეისთვის კომპანიამ ქვეყანაში უკვე 100-მდე “მფრინავი სახლი” განათავსა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

საქართველო ინფორმატიკაში ევროპის მეშვიდე ახალგაზრდულ ოლიმპიადას მასპინძლობს

260 views on

ევროპის მეშვიდე ახალგაზრდულ ოლიმპიადას ინფორმატიკაში წელს საქართველო მასპინძლობს. ღონისძიება განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ფინანსური მხარდაჭერით ქუთაისში იმართება.

ოლიმპიადაში მსოფლიოს 24 ქვეყნის 25 გუნდი, ჯამში კი 100-მდე კონკურსანტი მონაწილეობს. საქართველო, როგორც მასპინძელი ქვეყანა, 2 გუნდით იქნება წარმოდგენილი.

გუნდები და მათი ლიდერები ერთი კვირის განმავლობაში ქუთაისის საერთაშორისო უნივერსიტეტში იცხოვრებენ. რამდენიმე დღიან კონკურსში ახალგაზრდები სხვადასხვა სირთულის ამოცანებზე იმუშავებენ.

გამარჯვებულები 13 სექტემბერს ოქროს, ვერცხლისა და ბრინჯაოს მედლებითა და საპატიო დიპლომებით დაჯილდოვდებიან.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინატექნოლოგიები

მეცნიერებმა ინტერნეტით სარგებლობასა და დემენციას შორის მოულოდნელი კავშირი გამოავლინეს

374 views on

მეცნიერებმა ინტერნეტით სარგებლობასა და დემენციას შორის მოულოდნელი კავშირი გამოავლინეს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

ინტერნეტით სარგებლობა ხშირად სხვადასხვა კოგნიტიური პრობლემის მაპროვოცირებლად აღიქმება, რაც მეტწილად ნამდვილად ასეა. იმის გასაგებად, ვრცელდება თუ არა ეს დემენციაზე, მეცნიერებმა კვლევა ჩაატარეს და მოულოდნელი შედეგები მიიღეს.

მათმა ანალიზმა აჩვენა, რომ 50-65 წლის ინდივიდებში ინტერნეტის რეგულარულად ან საშუალო სიხშირით გამოყენება შესაძლოა, კოგნიტიურ ფუნქციებზე პირიქით, დადებითად მოქმედებდეს. ეს საინტერესოა, რადგან მსგავსი კვლევების უმეტესობა უარყოფით გავლენაზეა ფოკუსირებული.

სპეციალისტებმა მიჩიგანის უნივერსიტეტის მიერ ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში შეგროვებული მონაცემები შეისწავლეს. ეს უკანასკნელი დაახლოებით 20 000 ზრდასრული ამერიკელის შესახებ ინფორმაციას მოიცავს, ავტორები კი შუახნის ასაკის ადამიანებზე კონცენტრირდნენ.

მათ 2002-2018 წლებში ყოველ 2 წელში ერთხელ ინტერნეტის გამოყენებასთან დაკავშირებით გამოკითხვა უტარდებოდათ. პასუხები განსხვავდებოდა. მაგალითად, 65% ამბობდა, რომ ინტერნეტით რეგულარულად სარგებლობდა, ხოლო 21% აღნიშნავდა, რომ ეს დროთა განმავლობაში ცვალებადი იყო. ზოგიერთ მონაწილეს ამ დროში დემენცია ჩამოუყალიბდა, ზოგი კი დაიღუპა.

მეცნიერთა შეფასებით, ინტერნეტით აქტიურად მოსარგებლეებში დემენციით დაავადების 1.54%-იანი რისკი იყო, ხოლო არამოსარგებლეებში – 10.45%. შესწავლილ ინდივიდებში დემენციის ჩამოყალიბების დროის გათვალისწინებით დადგინდა, რომ უკანასკნელ ჯგუფთან შედარებით, მათში, ვინც ინტერნეტს ხშირად იყენებდა, კოგნიტიური აშლილობის გამოვლენის შანსი მხოლოდ ნახევარი იყო.

მნიშვნელოვანია, რომ უარყოფითი გავლენაც გამოიკვეთა: მეცნიერებმა დღეში 2-ზე მეტი საათით ინტერნეტის გამოყენება დემენციის გაზრდილ რისკთან დააკავშირეს.

აქედან გამომდინარე, ავტორები ამბობენ, რომ შესაძლოა, ინტერნეტით სარგებლობა შუახნის ადამიანებში დემენციის რისკს ამცირებდეს, მაგრამ ყოველდღიურად ამის დიდი ხნით კეთება საფრთხეს შეიცავს.

„არაა გამორიცხული, ინტერნეტით რეგულარულად სარგებლობა გაზრდილ კოგნიტიურ სტიმულაციასთან და, შესაბამისად, დემენციის დაბალ რისკთან იყოს ასოცირებული ან შესაძლოა, დემენციის დაბალი რისკის მქონე ადამიანები ინტერნეტის ხშირი გამოყენებისკენ იყვნენ მიდრეკილნი”, — აცხადებენ სპეციალისტები.

ეს ნიშნავს, რომ გამოვლენილია გარკვეული კავშირი და არა მიზეზ-შედეგობრიობა, რაც უფრო სიღრმისეულ კვლევას საჭიროებს. ნაშრომი გამოცემაში Journal of the American Geriatrics Society გამოქვეყნდა.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

“AI კაცობრიობას მოსპობს?” — ხელოვნურ ინტელექტთან დაკავშირებული 3 ყველაზე დიდი შიში

488 views on

“AI ისეთივე საშიშია, როგორიც ბირთვული ომი ან გლობალური პანდემია”, — ვკითხულობთ Center for AI Safety (CAIS)-ს უახლეს გაფრთხილებაში. მოსაზრებას მხარს უჭერენ ინდუსტრიის მოწინავე აქტორები, მათ შორის, სემ ალთმანი, ChatGPT-ს შემქმნელი კომპანია OpenAI-ს ხელმძღვანელი.

ამ თვეში უკვე არაერთი მსგავსი გაფრთხილება გამოქვეყნდა. ზოგიერთი შიშობს, რომ ხელოვნური ინტელექტი მალე კაცობრიობას გადაასწრებს, ზოგიერთი კი მის რეგულირებას ითხოვს.

ამ სტატიაში შეგიძლიათ, გაეცნოთ AI-სთან დაკავშირებულ 3 მთავარ შიშს და დაფიქრდეთ, რამდენად საფუძვლიანია თითოეული მათგანი.

1. AI კაცობრიობას მოსპობს

როცა საქმე ხელოვნური ინტელექტისადმი შიშს ეხება, ადამიანების უმრავლესობას პირველი სწორედ კაცობრიობის გადაშენების საკითხი აწუხებს.

ChatGPT-ს გამოშვებასთან ერთად, ინტერნეტ-მომხმარებლები უფრო და უფრო რწმუნდებიან, რომ ხელოვნური ინტელექტი ადამიანს ემსგავსება. მიუხედავად იმისა, რომ ამჟამინდელი AI სისტემები ცნობიერი არაა, ისინი იმგვარადაა დაპროგრამებული, რომ სხვა პიროვნებასთან ურთიერთობის განცდა დაგვიტოვოს.

თუმცა, როცა ხელოვნური ინტელექტის ცნობიერების საკითხზე ვსაუბრობთ, ზოგიერთი იმასაც ამტკიცებს, რომ თანამედროვე AI სისტემებმა ცნობიერების გარკვეულ დონეს უკვე მიაღწია.

ექსპერტები ხაზს უსვამენ კიდევ უფრო ახლო და საჭირბოროტო საკითხსაც, კერძოდ, AI-ს სამხედრო სფეროში გამოყენებას, რომელიც უკვე დაწყებულია და სწრაფი ტემპით მიმდინარეობს.

დევიდ კრუგერის, AI-ს ექსპერტისა და კემბრიჯის უნივერსიტეტის ასისტენტ-პროფესორის აზრით, ავტონომიური იარაღებით გაწეულმა სამხედრო კონკურენციამ, შესაძლოა, მილიონობით ადამიანი შეიწიროს. მეტიც, თუკი AI მწყობრიდან გამოვა და ომის მეთაურები მასზე კონტროლს დაკარგავენ, შედეგი შეიძლება მთელი კაცობრიობის განადგურება აღმოჩნდეს.

2. AI მასობრივ უმუშევრობას გამოიწვევს

მეორე ყველაზე პოპულარული შიში უმუშევრობას უკავშირდება.

ChatGPT-ს, Midjourney-სა და სხვა AI სისტემების ბაზარზე შემოსვლით, უკვე ბევრ ადამიანს გაუჩნდა შიში, რომ ხელოვნური ინტელექტი ერთ დღესაც მათ სამუშაო ადგილს დაიკავებს.

აბჰიშეკ გუპტას, Montreal AI Ethics Institute-ის დამფუძნებლი თქმით, ხელოვნური ინტელექტის მიზეზით სამუშაოს დაკარგვის პერსპექტივა ყველაზე “რეალისტური, დაუყოვნებელი და, შესაძლოა, მწვავე” ეგზისტენციალური საფრთხეა.

სხვადასხვა კომპანიის აღმასრულებელმა დირექტორებმა უკვე დაიწყეს ხელოვნური ინტელექტის “დასაქმების” განხილვა. მაგალითად, IBM-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა, არვინდ კრიშნამ, ცოტა ხნის წინ განაცხადა, რომ კომპანია შეამცირებს იმ კადრების დაქირავებას, რომლებიც შეიძლება ჩანაცვლდეს AI-თ.

“ოთხი-ხუთი წლის წინ არავინ გააკეთებდა ამგვარ განცხადებას და, ასეც რომ ყოფილიყო, სერიოზულად ამას არავინ მიიღებდა”, — თქვა გუპტამ IBM-ს აღმასრულებელი დირექტორის განცხადებაზე.

3. მიკერძოებული AI

ექსპერტებმა Insider-ს განუცხადეს, რომ თუკი ხელოვნური ინტელექტის სისტემები ფართო საზოგადოებრივი პრობლემების გადასაჭრელად გამოიყენება, შეიძლება ადგილი ჰქონდეს სისტემურ მიკერძოებას.

გენერაციულ AI სისტემებში, მათ შორის, ChatGPT-ს წინა ვერსიაში, გამოვლინდა მიკერძოების მაგალითები. თუმცა კომპანია OpenAI-მ უკვე მიიღო ზომები ამ პრობლემის აღმოსაფხვრელად.

Insider-ის მიერ ჩატარებული ტესტებით დასტურდება, რომ გენერაციულ AI მოდელებს შეუძლია საზიანო სტერეოტიპების გავრცელება.

აქედან გამომდინარე, ექსპერტების აზრით, AI-ს საზოგადოებრივ საქმიანობაში გადაწყვეტილების მიმღებად ჩართვა უარყოფით შედეგებს გამოიწვევს.

AI სისტემების განვითარებასთან ერთად, ხელოვნური ინტელექტის გარშემო არსებული მითქმა-მოთქმა უფრო და უფრო ხმამაღალი ხდება. ბაზარზე ChatGPT-ს მსგავსი “ჭკვიანი” ჩეთბოტის გამოჩენამ უკვე ბევრს გაუჩინა ზემოხსენებული შიშები, რაც, გარკვეულწილად, სულაც არ არის ლოგიკას მოკლებული.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
რობოტექნიკატექნოლოგიები

ჰუმანოიდმა რობოტმა კატა დახატა

568 views on

ამეკა მსოფლიოში ყველაზე ექსპრესიულ რობოტად ითვლება და ახლა მან ძალები ხელოვნებაში გამოცადა.

Engineered Arts კომპანიაა, რომელიც ჰუმანოიდ რობოტებზე მუშაობს. ეს კომპანია დგას თავად Amaca-ს უკანაც და მათ ახლა რობოტს დახატვა ასწავლეს.

ვიდეოში, რომელიც 29 ივნისს გამოქვეყნდა, Ameca-ს კატის დახატვას ავალებენ.

ამეკას შესახებ

ამეკა 2021 წელს შეიმუშავეს. ის ჰუმანოიდი რობოტია, რომელიც აღჭურვილია მიკროფონებით, კამერებით, სახის ამომცნობი ტექნოლოგიითა და სხვა შესაძლებლობებით.

2023 წლის აპრილში Engineered Arts-მა რობოტის პროგრამული უზრუნველყოფა განაახლა და ის GPT-4-თან დააკავშირეს. და აი ახლა, მკვლევრებმა რობოტს “ნახატების წარმოდგენის” საშუალება მისცეს.

Engineered Arts-ის თანახმად, ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევა სურათების ვექტორებად და ხაზებად გარდაქმნა იყო.

ამეკა და კატა

ვიდეოში ამეკა განმარტავს, თუ როგორ ქმნის ნახატებს.

“გამოსახულებას ვქმნი ნერვული ქსელის გამოყენებით. ქსელიდან ვიღებ ნახატებზე წვდომას და შემდეგ ვქმნი გამოსახულებას. საბოლოოდ, აღქმული ინფორმაცია ტილოზე გადმომაქვს”, — ამბობს ამეკა.

როდესაც ამეკას კატის დახატვა სთხოვეს, რობოტმა ხაზი გაუსვა იმას, რომ მას კატის კონტექსტი ესმის.

ნახატის შესრულების შემდეგ რობოტმა ტილოზე თავისი ხელმოწერა დატოვა და ისიც იკითხა, მოსწონდათ თუ არა მისი ნამუშევარი.

ფოტო: Engineered Arts

ვიდეოს ნახვა შეგიძლიათ ქვემოთ:

 

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

პარალიზებულმა ქალმა ციფრული ავატარის საშუალებით ლაპარაკი შეძლო

311 views on

მკვლევრები იმპლანტებს ტვინის აქტივობის ჩასაწერად და ნეიროდეგენერაციული დაავადებების სამკურნალოდ იყენებენ.

მაისში გავიგეთ, რომ ტვინის იმპლანტის საშუალებით, პარალიზებულმა კაცმა კვლავ გაიარა.

კიდევ ერთი სფერო, რომელშიც ტვინის იმპლანტანტებმა მნიშვნელოვანი პოტენციალი აჩვენეს, მეტყველების აღდგენაა. საუბარია ტვინის სიგნალების გაშიფვრაზე.

ახალ კვლევაში, მეცნიერებმა განაცხადეს, რომ შეიმუშავეს AI-ზე დაფუძნებული სისტემა, რომელიც მძიმე დამბლის მქონე ქალს ციფრული ავატარის გამოყენებით მეტყველების საშუალებას აძლევს.

არსებული ტექნოლოგიის განვითარება

სისტემა, რომელსაც ტვინი-კომპიუტერის ინტერფეისი (BCI) ეწოდება, ახალი არ არის. მეცნიერებმა ის ტვინის სიგნალების მოსაპოვებლად და გასაანალიზებლად გამოიყენეს. საბოლოოდ, ეს ბრძანებებად ითარგმნება, რომლებიც მოწყობილობას სასურველი მოქმედების შესასრულებლად გადაეცემა.

“ჩვენი მიზანია ადამიანებს, ვისაც ეს არ შეუძლიათ, კომუნიკაციის შესაძლებლობა აღვუდგინოთ. ბოლო კვლევა ამ მიზანთან მნიშვნელოვნად გვაახლოებს”, — თქვა ედვარდ ჩანგმა, კვლევის ავტორმა.

კვლევისას ფონემები გამოიყენეს

ბოლო კვლევის ფარგლებში ჩანგმა დამბლით დაავადებულ ქალს ტვინში 253 ელექტროდის მქონე ჩიპი ჩაუნერგა. ელექტროდებმა დააფიქსირეს ტვინის სიგნალები და გაგზავნეს ისინი კომპიუტერების ბაზაში.

ჩანგმა და მისმა გუნდმა შესაბამისი ხელოვნური ინტელექტი შეიმუშავეს და შექმნეს სისტემა, რომელიც სიტყვებს ფონემებისგან შიფრავს. ფონემები მეტყველების სამშენებლო ბლოკებია. მაგალითად, სიტყვა “Hello”-ს აქვს ოთხი ფონემა: “HH”, “AH”, “L” და “OW”.

ფონემების გაშიფვრისას სისტემა მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა. თუმცა, ახლა საჭირო იყო ხმის შექმნა. ამიტომ, მკვლევრებმა გამოიყენეს ქალის საუბრის ძველი ჩანაწერი და მოამზადეს ახლად შემუშავებული სისტემა მისი მეტყველების სინთეზისთვის. საბოლოოდ, გუნდმა ქალის სახის ციფრული ავატარი შექმნა. ეს ქალის სახის გამომეტყველებისა და კუნთების მოძრაობის გამოყენებით.

სისტემამ იმუშავა და ქალის ტვინისგან წამოსული სიგნალები ავატარმა აღიქვა. პარალიზებულმა ქალმა ციფრული ავატარის საშუალებით ლაპარაკი შეძლო.

მკვლევრებს ახლა ტექნოლოგიის დახვეწვა სურთ.

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

ინდურ სტარტაპში კლიენტთა მხარდაჭერის სპეციალისტთა 90% დაითხოვეს და ჩატბოტით ჩაანაცვლეს

278 views on

ინდური სტარტაპში მომხმარებელთა მხარდაჭერის სპეციალისტთა 90% დაითხოვეს. ისინი ხელოვნურ ინტელექტზე (AI) მომუშავე ჩატბოტით ჩაანაცვლეს, რომელიც, როგორც ჩანს, კლიენტთა შეკითხვებს თანამშრომლებზე უკეთ უმკლავდება. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

სამიტ შაჰმა, სტარტაპ Dukaan-ის დამფუძნებელმა და აღმასრულებელმა დირექტორმა, 10 ივლისს Twitter-ზე პოსტი გამოაქვეყნა. მისი თქმით, ჩატბოტი მომხმარებელთა თავდაპირველ შეკითხვებს დაუყოვნებლივ სცემს პასუხს, როცა თანამშრომლებს ამისათვის საშუალოდ წუთი და 44 წამისჭირდებათ. აღნიშნული ბოტი ფირმის მონაცემთა მეცნიერების სპეციალისტებმა შექმნეს ორ დღეში.

 

 

 

ტვიტის მიხედვით, კლიენტის პრობლემის გადასაჭრელად საჭირო დრო ჩატბოტთან ინტერაქციისას თითქმის 98%-ით შემცირდა.

შაჰის თქმით, თანამშრომლების დათხოვნა “რთული”, მაგრამ “საჭირო” იყო.

სტარტაპის აღმასრულებელმა დირექტორმა 12 ივლისს CNN-თან საუბრისას განაცხადა, რომ სექტემბერში 23 თანამშრომელი დაითხოვეს. ამას ხელი იმან შეუწყო, რომ Dunkaan პატარა ბიზნესებიდან კლიენტზე ორიენტირებულ ბრენდებზე გადაერთო, ასე კი შეტყობინებების გაგზავნის ან დარეკვის საჭიროებაც შემცირდა.

“ეკონომიკური მდგომარეობის გათვალისწინებით, სტარტაპებისათვის “შემოსავლიანობა” უფრო პრიორიტეტული ხდება, ვიდრე “უნიკორნებად” გადაქცევისაკენ სწრაფვა, და ჩვენ ასე ვიქცევით”, — დაწერა შაჰმა Twitter-ზე.

ტექნოლოგიის მეშვეობით კომპანიამ მომხმარებელთა მხარდაჭერის სერვისის ხარჯები დაახლოებით 85%-ით შეამცირა. შაჰის განცხადებით, ბიზნესის ეს ნაწილი დიდი ხანია პრობლემური იყო, რადგან კრიტიკულ მომენტებში თანამშრომლებს ყოველთვის არ ეცალათ და პასუხები გვიანდებოდა.

ცნობილია, რომ Dukaan-ში სხვადასხვა პოზიციაზე თანამშრომლებს ისევ იღებენ. ფირმის ვებსაიტის მიხედვით, იძებნებიან ინჟინერიის, მარკეტინგისა და გაყიდვების სპეციალისტები.

შაჰის თქმით, მას სჯერა “მომავლის, რომელშიც AI და ადამიანები ერთად მუშაობენ და თითოეული იმას აკეთებს, რაც ყველაზე უკეთ გამოსდის”. იგი ფიქრობს, როგორ შეიძლება გამოიყენოს AI გრაფიკული დიზაინის, ილუსტრირებისა და მონაცემთა მეცნიერების კუთხით.

ტექნოლოგიების განვითარებასთან ერთად საზოგადოებაში ის კითხვაც უფრო აქტიურად ისმის, ჩაგვანაცვლებს თუ არა ხელოვნური ინტელექტი.

ეკონომიკური კოოპერაციისა და განვითარების ორგანიზაციის (OECD) მოხსენებით, ეს ყველაზე მეტად ისეთ საქმიანობებს ემუქრება, რომლებიც ცოტა ან საშუალო დონის უნარებს მოითხოვს.

მიუხედავად ამისა, ტექნოლოგია არარუტინული საქმის შესრულებაშიც იხვეწება. შესაბამისად, შესაძლოა, AI-თ ავტომატიზაციის რისკი სამომავლოდ ფინანსებში, მედიცინისა და იურიდიულ სფეროში დასაქმებულებსაც შეექმნათ.

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

10 პოპულარული აპლიკაცია, რომლებიც საზიანო პროგრამას შეიცავს და ახლავე უნდა წაშალოთ

286 views on

Dr. Web-ის მკვლევრებმა Android-ის ახალი საზიანო პროგრამა აღმოაჩინეს. მის შემცველ აპლიკაციებს ჯამში 400 მილიონზე მეტი გადმოწერა აქვს და ჩვენთვის პირადი მონაცემების მოპარვა თუ სხვა ზიანის მოყენება შეუძლია.

ერთი შეხედვით, სახიფათოდ არაფერი მოგეჩვენებათ — მინითამაშები ზუსტად ისე გამოიყურება, როგორც მომხმარებელი ელის, თუმცა ფონურად პროგრამას არაერთი საზიანო რამის ჩადენა შეუძლია, მათ შორის: კონკრეტული ფაილების მოძებნა, მოწყობილობიდან მათი ატვირთვა, ბუფერში შიგთავსის კოპირება და ჩანაცვლება…

განსაკუთრებით სახიფათოა ფაილების ექსფილტრაცია, რადგან შესაძლებელია, ამ დროს პირადული ფოტოსურათები, ვიდეოები და დოკუმენტები გამჟღავნდეს. ამასთანავე, ბუფერის მანიპულაციის ფუნქცია პროგრამის ოპერატორებს საშუალებას აძლევს, ანგარიშების პაროლები და საკრედიტო ბარათის მონაცემები მოიპარონ.

Dr. Web-ის მიხედვით, ეს საზიანო პროგრამა სულ 101 აპლიკაციაში აღმოაჩინეს, რომლებიც Google Play-დან ჯამში 421 290 300-ჯერ გადმოწერეს.

10 ყველაზე მეტზჯერ გადმოწერილი აპლიკაცია, რომელიც ამ საზიანო პროგრამას შეიცავს:

  1. Noizz: video editor with music (100 მილიონი გადმოწერა)
  2. Zapya – File Transfer, Share (100 მილიონი გადმოწერა) საზიანო პროგრამა 6.3.3-იდან 6.4 ვერსიამდე იყო შიგნით, თუმცა აღარაა ახლანდელ 6.4.1 ვერსიაში
  3. VFly: video editor&video maker (50 მილიონი გადმოწერა)
  4. MVBit – MV video status maker (50 მილიონი გადმოწერა)
  5. Biugo – video maker&video editor (50 მილიონი გადმოწერა)
  6. Crazy Drop (10 მილიონი გადმოწერა)
  7. Cashzine – Earn money reward (10 მილიონი გადმოწერა)
  8. Fizzo Novel – Reading Offline (10 მილიონი გადმოწერა)
  9. CashEM: Get Rewards (5 მილიონი გადმოწერა)
  10. Tick: watch to earn (5 მილიონი გადმოწერა )

თუკი მობილურში რომელიმე მათგანს აღმოაჩენთ, იგი დაუყოვნებლივ უნდა წაშალოთ.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინატექნოლოგიები

ხელოვნური ინტელექტი კიბოს სამი წლით ადრე პროგნოზირებს

443 views on

პანკრეასის კიბო ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე საშიშ ონკოლოგიურ დაავადებად, რადგან მისი მკურნალობა ძალიან რთულია, ის სწრაფად ვითარდება და მეტასტაზებს ავლენს, მაგრამ ამავე დროს დიაგნოსტირება ხდება, როგორც წესი, გვიან ეტაპებზე. ამჟამად ამ დაავადების ხუთწლიანი გადარჩენის მაჩვენებელი მხოლოდ 9%-ია, რაც დიდწილად დიაგნოზის სირთულით არის განპირობებული. მეცნიერთა აზრით, სიტუაციის გასაუმჯობესებლად ეფექტური და ხელმისაწვდომი დიაგნოსტიკური მეთოდია საჭირო და ამაში ხელოვნური ინტელექტი დაგეხმარებათ. ბოლო კვლევის თანახმად, ხელოვნურმა ინტელექტუალმა შეძლო პანკრეასის კიბოს განვითარების რისკის მქონე ადამიანების იდენტიფიცირება მათ დიაგნოზამდე სამი წლით ადრე.

კიბოს უმეტესობა, როგორიცაა სარძევე ჯირკვლის, პროსტატის ან საშვილოსნოს ყელის კიბო, საკმაოდ მარტივი დასადგენია. ამისთვის კეთდება მამოგრაფია, პაპ ნაცხი ან სისხლის ანალიზი. თუმცა, პანკრეასის კიბოს გამოვლენა გაცილებით რთულია. სკრინინგი არა მხოლოდ ძვირია, არამედ გარკვეულ რისკებთან არის დაკავშირებული.

ამიტომ, რეგულარული გამოკვლევა ენიშნებათ მხოლოდ იმ ადამიანებს, რომლებსაც აქვთ გენეტიკური მიდრეკილება, ანუ მათ ოჯახში, მათ უახლოეს ნათესავებს ჰქონდათ დაავადების შემთხვევები. პანკრეასის კიბოს დიაგნოსტიკის მარტივი და ეფექტური მეთოდები დღემდე არ არსებობს. მართალია, ახლახან მეცნიერებმა ჭიების დახმარებით კიბოს დიაგნოსტიკა შეძლეს, მაგრამ ეს მეთოდი ჯერ კიდევ შორს არის მედიცინაში გამოყენებისგან.

ამ მიზეზით, ადრეულ ეტაპზე, დაავადება დიაგნოზირებულია მხოლოდ ვიწრო კატეგორიის ადამიანებში. ყველა სხვა შემთხვევა, რომელიც არ არის დაკავშირებული მემკვიდრეობასთან, ჩვეულებრივ შეუმჩნეველი რჩება. ამავდროულად, პანკრეასის კიბოს ადრეულ ეტაპზე გამოვლენამ შეიძლება გაზარდოს ხუთწლიანი გადარჩენის მაჩვენებელი 44%-მდე.
აქედან გამომდინარე, ძალზე მნიშვნელოვანია ყველა კატეგორიის ადამიანების იდენტიფიცირება, რომლებიც ასევე არიან დაავადების რისკის ქვეშ და საჭიროებენ რეგულარულ სკრინინგს. როგორც ამერიკელი მეცნიერების ბოლო კვლევამ აჩვენა, ხელოვნურ ინტელექტს შეუძლია ეფექტურად გაუმკლავდეს ამ ამოცანას და ამისთვის მას მხოლოდ სამედიცინო ჩანაწერებიდან სჭირდება ინფორმაცია.

ნაშრომის ავტორებმა მოამზადეს ალგორითმი სამედიცინო ისტორიასა და პანკრეასის კიბოს განვითარების რისკს შორის კავშირის დასადგენად. ამისათვის ხელოვნურ ინტელექტს დანიიდან და შეერთებული შტატებიდან 9 მილიონი პაციენტის სამედიცინო ჩანაწერი გასაანალიზებლად მიეცა. ხელოვნურმა ინტელექტუალმა გაითვალისწინა სხვადასხვა დაავადებები, ასევე მათი გაჩენის დრო და თანმიმდევრობა, ისევე როგორც სხვა ნიმუშები, რომლებიც წინ უძღოდა კიბოს.

როგორც ჟურნალ Nature Medicine-ში გამოქვეყნებულ კვლევაშია ნათქვამი, ხელოვნურმა ინტელექტმა კარგად გაართვა თავი ამ ამოცანას, ანუ, რისკის გამოვლენილი ნიშნებიდან გამომდინარე, შეძლო წინასწარ განსაზღვრა, რომელ პაციენტებს შეიძლება განუვითარდეთ პანკრეასის კიბო მომავალში. საინტერესოა, რომ ალგორითმის მიერ გამოვლენილი მრავალი სიმპტომი პირდაპირ არ იყო დაკავშირებული პანკრეასთან.
მაგალითად, ნაღვლის ბუშტის კენჭები, ანემია, ტიპი 2 დიაბეტი და სხვა პრობლემები, რომლებიც დაკავშირებულია კუჭ-ნაწლავის ტრაქტთან, მიუთითებს გაზრდილ რისკზე. ამ სიმპტომების მქონე ადამიანებს ჩვეულებრივ უვითარდებათ კიბო სამი წლის განმავლობაში. პანკრეასის ანთების მქონე პაციენტებში კიბო შეიძლება განვითარდეს კიდევ უფრო მოკლე დროში.

უნდა ითქვას, რომ არც ერთი სიმპტომი მარტო არ არის იმის მანიშნებელი, რომ ადამიანს შესაძლოა განუვითარდეს პანკრეასის კიბო. მხოლოდ დაავადებების ერთობლიობა და გარკვეული თანმიმდევრობა საშუალებას გაძლევთ დააყენოთ ადამიანი რისკის ქვეშ.

მკვლევრებმა თავიანთ საქმიანობაში ხელოვნური ინტელექტის მოდელების სხვადასხვა ვერსია გამოიყენეს. ამავდროულად, თითოეულ მოდელს დაეკისრა დავალება, გამოევლინა დაავადების განვითარების გაზრდილი რისკის მქონე ადამიანები დროის სხვადასხვა პერიოდის მონაცემებზე დაყრდნობით – 6 თვე, წელი, 2 წელი და 3 წელი. თითოეული მოდელი ბევრად უფრო ზუსტი აღმოჩნდა პროგნოზირებისთვის, ვიდრე არსებული შეფასებები ავადობის ალბათობის შესახებ.და ბოლოს, შეგახსენებთ, რომ მეცნიერები ამჟამად ასევე მუშაობენ პანკრეასის კიბოს მკურნალობის ახალ მეთოდებზე. პანკრეასის კიბოს მქონე მღრღნელებს შორის ამ მკურნალობამ სიცოცხლის ხანგრძლივობა 40%-ით გაზარდა. არ არის გამორიცხული, რომ დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის თანამედროვე მეთოდებმა უახლოეს მომავალში ამ ტიპის კიბო ნაკლებად სახიფათო გახადოს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაცია

მეცნიერებმა შექმნეს სპეციალური ქსოვილი, რომელიც კოღოს ნაკბენისგან იცავს

462 views on

მეცნიერებმა შექმნეს სპეციალური ქსოვილი, რომელიც კოღოს ნაკბენისგან იცავს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

ქსოვილი აშშ-ში, აუბურნის უნივერსიტეტის ლაბორატორიაში შეიქმნა. ერთი შეხედვით იგი ჩვეულებრივი მატერიისგან არ განსხვავდება, თუმცა კაცობრიობის ერთ-ერთი პრობლემის, კოღოების ნაკბენისგან დაცვა შეუძლია.

მასალა, რომლისგანაც ტანსაცმლის შეკერვაც იქნება შესაძლებელი, ნაქსოვია იმგვარად, რომ მასში კოღოს ხორთუმი ვერ აღწევს.

კოღოს ნაკბენით გავრცელებული დაავადებებით დედამიწაზე ყოველწლიურად ათასობით ადამიანი იღუპება.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 … 4 5 6 7 8 … 85
Page 6 of 85