close

ტექნოლოგიები

ტექნოლოგიები

სამხრეთ კორეაში რობოტმა ადამიანი მოკლა

სამხრეთ კორეაში რობოტმა ადამიანი ყუთისგან ვერ გაარჩია და სასიკვდილო დაზიანებები მიაყენა. ამის შესახებ BBC წერს.

გამოცემის ინფორმაციით, ინციდენტი ქვეყნის სამხრეთით, ერთ-ერთ ქარხანაში მოხდა, სადაც რობოტიზებულ ხელს წიწაკით სავსე კოლოფების დიდ ყუთებში ჩასალაგებლად იყენებენ. როდესაც გეგმური შემოწმებისას რობოტთან ქარხნის თანამშრომელი მივიდა, რობოტმა ისიც ყუთად აღიქვა, დაიჭირა და კონვეიერზე დააგდო. კაცმა სახისა და გულმკერდის არეში სერიოზული დაზიანებები მიიღო და კლინიკაში გარდაიცვალა.

ინციდენტის შემდეგ გავრცელებულ განცხადებაში, ქარხნის მფლობელმა კომპანიამ Donggoseong Export Agricultural Complex უსაფრთხო გარემოს შექმნისადმი მზადყოფნა გამოთქვა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

ჯეფრი ჰინტონი: უახლოეს მომავალში ხელოვნური ინტელექტი შესაძლოა ადამიანზე ჭკვიანი გახდეს

უახლოეს მომავალში ხელოვნური ინტელექტი შესაძლოა ადამიანზე ჭკვიანი გახდეს, – აღნიშნული განცხადება ხელოვნური ინტელექტის ნათლიად წოდებულმა ჯეფრი ჰინტონმა გააკეთა.

მან კომპანია „გუგლში“ დაკავებული თანამდებობა დატოვა და განაცხადა, რომ ხელოვნური ინტელექტის განვითარების კუთხით საქმიანობას ნანობს, რადგან ამჟამინდელი ჩათბოტები უკვე აშინებს.

ჰინტონის თქმით, ხელოვნური ინტელექტი მალე იმაზე მეტი ინფორმაციის გადამუშავებას შეძლებს, ვიდრე ეს ადამიანის ტვინს შეუძლია, რაც შესაძლოა, ბოროტი მიზნებისთვის გამოიყენონ.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ენერგეტიკა

ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტო – განახლებად ენერგიაზე მსოფლიოს გადასვლის პროცესი უწყვეტია

ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტო ახალ ანგარიშში ნათქვამია, რომ მსოფლიო შეუჩერებლად გადადის განახლებად ენერგიაზე, მაგრამ წიაღისეული საწვავის ეტაპობრივი შემცირება საკმარისად სწრაფად არ ხდება. გლობალური ენერგეტიკული ორგანიზაცია პროგნოზირებს, რომ 2030 წლისთვის განახლებადი ენერგიის წყაროებით მსოფლიოს ელექტროენერგიის ნახევარი იწარმოება. ამასთან, ორგანიზაცია ხაზს უსვამს, რომ ჯერ კიდევ ძალიან მაღალია ემისიები იმისთვის, რომ ტემპერატურის საკვანძო ნიშნულზე, 1.5C-ზე მაღლა აწევის თავიდან აცილება მოხდეს. პარიზში დაფუძნებული ენერგეტიკული სააგენტოს მოხსენება, რომელიც სამშაბათს გამოქვეყნდა, არ იყო ყველა განწირულობა და სიბნელე. მან შეაქო მნიშვნელოვანი პროგრესი, რომელსაც ქვეყნებმა მიაღწიეს განახლებადი ენერგიის გაფართოებისა და მომხმარებლების მხარდაჭერით ელექტრო მანქანებისა და თბური ტუმბოების ნაცვლად გაზის ქვაბების ნაცვლად. მოხსენებაში აღნიშნულია, რომ სუფთა ენერგიისა და ტექნოლოგიების ზრდის მაჩვენებელი “შთამბეჭდავია”. 2020 წელს გაყიდული 25 ავტომობილიდან ერთი ელექტრო იყო. სულ რაღაც სამი წლის შემდეგ ეს რიცხვი ხუთიდან ერთ ავტომობილამდე გაიზარდა. “სუფთა ენერგიაზე გადასვლა მთელ მსოფლიოში ხდება და ეს პროცესი შეუჩერებელია. საკითხავი არ არის “თუ”, საკითხავია მხოლოდ ის, თუ “რამდენ მალე” მოხდება ეს – და რაც უფრო მალე, მით უკეთესია ყველა ჩვენგანისთვის”, – განაცხადა ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტოს აღმასრულებელმა დირექტორმა ფატიჰ ბიროლმა. ანგარიშში ხაზგასმულია, რომ ნავთობი და გაზი გააგრძელებს მნიშვნელოვანი როლის შესრულებას მსოფლიო ეკონომიკაში და რომ ინვესტიციების შენარჩუნება არსებითია, მაგრამ დაფინანსების ამჟამინდელი დონე ორჯერ უფრო მაღალია, ვიდრე უნდა იყოს. ”მთავრობებმა, კომპანიებმა და ინვესტორებმა ხელი უნდა შეუწყონ სუფთა ენერგიაზე გადასვლას და არა ხელი შეუშალონ ამას“, – აღნიშმა ფატიჰ ბიროლმა. ანგარიშში ასევე ასახულია შეშფოთება ახლო აღმოსავლეთში მიმდინარე მოვლენებთან დაკავშირებით. ორგანიზაციის განმარტებით, ჯერჯერობით უცნობია, რა გავლენას მოახდენს მზარდი დაძაბულობა მსოფლიო ენერგეტიკულ ბაზრებზე. ორგანიზაცია განმარტავს, რომ ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნებზე, როგორიცაა ირანი და საუდის არაბეთი მსოფლიო ნავთობის მარაგების 67%-ი მოდის. ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტო პარალელს ავლებს მიმდინარე მოვლენებსა და 1973 წლის ნავთობის კრიზისს შორის, როდესაც არაბულმა ნავთობის მწარმოებლებმა იომ-ქიფურის ომში ისრაელის მიმართ დასავლეთის მხარდაჭერის საპასუხოდ, ემბარგო დააწესეს, რასაც, შედეგად, ბენზინზე ფასები ზრდა, ინფლაცია და უმუშევრობის მაღალი დონე მოჰყვა. ენერგეტიკის საერთაშორისო სააგენტოს განცხადებით, ამჯერად მთელ მსოფლიო ასევე განიცდის გაზზე არასტაბილური ფასების გავლენას. მაგალითად, დიდმა ბრიტანეთმა, რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ, თხევადი გაზის იმპორტი გაზარდა, რათა შეემცირებინა მისი დამოკიდებულება რუსულ გაზზე და გაერთიანებულ სამეფოს მოხმარებული გაზის 14% ახლა თხევადი გაზის სახით, კატარიდან მიეწოდება. სააგენტო იმედოვნებს, რომ მზის და ქარის ენერგიის დამკვიდრება და გაფართოება უზრუნველყოფს ენერგიის ცვალებადობის გრძელვადიან გადაწყვეტას.

წყარო : bbc.com
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციამედიცინა

მეცნიერებმა ქაღალდის ინდუსტრიის ნარჩენებისგან ტკივილგამაყუჩებლები დაამზადეს

ბათის უნივერსიტეტის (University of Bath, UK) მკვლევრებმა იბუპროფენისა და სხვა ტკივილგამაყუჩებლების დასამზადებლად ქაღალდის წარმოების ნარჩენები გამოიყენეს.

სამეცნიერო ჟურნალ ChemSusChem-ში გამოქვეყნებულ კვლევაში მეცნიერთა ჯგუფი ამ მეთოდით პარაცეტამოლისა და იბუპროფენის წარმოებას აღწერს. ტკივილგამაყუჩებელი მედიკამენტების მწარმოებლების უმეტესობა დღეს ამ მიზნით ნედლი ნავთობისგან მიღებულ ქიმიურ პრეკურსორებს იყენებს.

2019 წელს გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად, წამლის მწარმოებელი კომპანიები საავტომობილო ინდუსტრიაზე უფრო მეტ ნახშირორჟანგს გამოყოფენ. მიუხედავად გარემოზე შესაძლო პოზიტიური გავლენისა, ტკივილგამაყუჩებელი წამლების ამ გზით წარმოება უფრო ძვირია.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინატექნოლოგიები

მეცნიერებმა შექმნეს რობოტი, რომელსაც ძუძუს კიბოს ადრეულ ეტაპზე დიაგნოზირება შეუძლია

ბრისტოლის უნივერსიტეტმა შექმნა რობოტი, რომელსაც შეუძლია ხელი შეუწყოს ძუძუს კიბოს ადრეულ ეტაპზე დიაგნოზირებას.
ბრისტოლის ლაბორატორიის ჯგუფმა შეიმუშავა ხელის მსგავსი მოწყობილობა სენსორებით, რომელიც სარძევე ჯირკვლების შესამოწმებლად ადამიანის მსგავს ძალას იყენებს და სიმსივნეს უფრო დიდ სიღრმეზე აღმოაჩენს.
რობოტის შემქმნელი ჯგუფის თქმით, მათი პროექტის საბოლოო მიზანი იყო ის, რომ მოწყობილობას შეძლებოდა სიმსივნის ამოცნობა უფრო ზუსტად და უფრო ღრმა დონეზე, ვიდრე ეს შესაძლებელია ადამიანის შეხებით და ის კომბინირებული ყოფილიყო არსებულ ტექნიკასთან, როგორიცაა ულტრაბგერითი ტექნიკა.
რობოტი 3D ბეჭდვის გამოყენებით შეიქმნა.
უნივერსიტეტში განმარტავენ, რომ რობოტს შეუძლია ხელი შეუწყოს ქალებს ჩაიტარონ მკერდის ჯანმრთელობის მონიტორინგი უსაფრთხო და ზუსტი ელექტრონული გამოკვლევებით ადვილად მისაწვდომ ადგილებში, როგორიცაა აფთიაქები და ჯანმრთელობის ცენტრები.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კომუნიკაციატექნოლოგიები

მოისმინეთ, როგორ ჟღერდა უძველესი ენები — ისინი ხელოვნურმა ინტელექტმა გააცოცხლა

ოდესმე დაინტერესებულხართ, როგორ ჟღერდა ენები, რომლებზეც უძველეს დროში საუბრობდნენ? ხელოვნური ინტელექტის (AI) წყალობით უკვე შეგიძლიათ ამის გაგება.

Equator AI-მ, ერთ-ერთმა YouTube არხმა, ამისათვის ვიდეოები შექმნა. არხის მიზანია, “კაცობრიობის წარსული შემოინახოს, გააცოცხლოს და ჩვენი დროის ხალხისათვის უფრო ახლობელი და გასაგები გახადოს”. ვიდეოებში ძველი ინგლისური, აქადური, შუმერული, ძველი ჩინური, სანსკრიტი, არამეული და სხვა უძველესი ენებია გაცოცხლებული.

მაშ ასე, შეგიძლიათ მოუსმინოთ:

შენიშნავდით, რომ ძველი ინგლისური თანამედროვისგან ძალიან განსხვავდება. ეს ნაწილობრივ დიდი ხმოვან ცვლის დამსახურებაა — მე-15-იდან მე-18 საუკუნემდე ინგლისურად მოსაუბრეებმა გრძელი ხმოვნების სხვადასხვანაირად წარმოთქმა დაიწყეს. შესაბამისად, ძველი და საშუალო ინგლისური თანამედროვე ინგლისურზე მოსაუბრეთათვის საკმაოდ უცხოდ ჟღერს.

ამას გარდა, განსხვავებას ისიც განაპირობებს, რომ ძველ ინგლისურში, გერმანიკულ ენაში, სტრუქტურული და გრამატიკული ცვლილებებიც შევიდა. შესაბამისად, მე-12 საუკუნეში ნალაპარაკები ინგლისურის გაგება ზუსტად ისევე გაგიჭირდებოდათ, როგორც ძველი ქართულის.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციაკვლევებიმსოფლიო

მეცნიერებმა შექმნეს ახალი ტიპის ბაქტერია, რომელიც პლასტმასის ნარჩენებით იკვებება

1950-იანი წლებიდან კაცობრიობა აწარმოებს უზარმაზარი რაოდენობით პლასტმასის ნარჩენებს. გამოყენების შემდეგ პლასტმასის ბოთლები და სხვა პროდუქტები ხვდება ნაგავსაყრელებზე და ასევე ზღვებსა და ოკეანეებში. წყალში ბევრი პლასტმასის ნარჩენია, მაგრამ ინფორმაცია ყველგან განსხვავებულია. ზოგიერთი წყარო საუბრობს 170 ტრილიონ ნაწილაკზე, რომელთა წონაა 2 მილიონ ტონამდე. სხვა შეფასებით, პლასტმასის ნარჩენების მასა მსოფლიო ოკეანეში მინიმუმ 25 მილიონი ტონაა. დაბინძურება შედის თევზის და სხვა ცხოველების სხეულში, რაც იწვევს მათ გადაშენებას. პლანეტის სრული დაბინძურებისგან გადასარჩენად მეცნიერები ავითარებენ წყლის ნარჩენებისგან გაწმენდის სხვადასხვა გზებს. ცოტა ხნის წინ, გენური ინჟინერიის სპეციალისტებმა შეძლეს შეექმნათ ახალი ტიპის ბაქტერია, რომელსაც შეუძლია პლასტმასით იკვებება. როგორ მოახერხეს მათ ახალი ჯიშის მიკრობების გაზრდა?

სამეცნიერო მუშაობის ფარგლებში, მეცნიერებმა შეაჯვარეს ორი ტიპის ბაქტერია. პირველი სახეობაა Vibrio natriegens, რომელიც სწრაფად მრავლდება მარილიან წყალში. მეორე ტიპის ბაქტერია, Ideonella sakaiensis, წარმოქმნის ნივთიერებებს, რომლებიც საშუალებას აძლევს მას, დაშალოს პლასტმასა და მიირთვას იგი საკვებად.
სამეცნიერო ნაშრომის ავტორებმა აიღეს ბაქტერია Ideonella sakaiensis და იზოლირებული გენები, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან პლასტმასის დაშლაზე. გენეტიკური ინჟინერიის საშუალებით ისინი შეიყვანეს ბაქტერიაში Vibrio natriegens. ასე მივიღეთ ჰიბრიდი, რომელიც კარგად ცურავს მარილიან წყალში და ანადგურებს პლასტმასას. ლაბორატორიულმა ექსპერიმენტმა აჩვენა, რომ გენმოდიფიცირებულ ბაქტერიებს შეუძლიათ პლასტმასის დაშლა მარილიან წყალში +30 გრადუს ცელსიუს ტემპერატურაზე.

ამჟამად გაურკვეველია გამოიყენებენ თუ არა ახალ ბაქტერიებს პრაქტიკაში. მეცნიერებს სურთ გააგრძელონ ექსპერიმენტები, რადგან მათ შეუძლიათ მიიღონ რაიმე სასარგებლო, პლასტმასის დაშლისგან.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
გამოგონება - ინოვაციატექნოლოგიები

იაპონიაში შექმნეს სახლი,რომელიც მიწისძვრის დროს ჰაერში იწევა

Ყბადაღებული და უკვე გაცვეთილი ფრაზა “იაპონია დანარჩენ მსოფლიოს 100 წლით ასწრებს” კიდევ ერთხელ დასტურდება იმ ტექნოლოგიური სიახლით, რომელიც კომპანია Air Danshin Systems Inc-მა შეიმუშავა.

 

აღსანიშნავაია, რომ ეს ტექნოლოგიური სიახლე კომპანიამ ჯერ კიდევ გასულ ათწლეულში შექმნა, თუმცა თავის დროზე დიდი მხარდაჭერა არ ჰქონდა, ამიტომ კარგა ხანი პროექტი თაროზე იყო შემოდებული, თუმცა ხელახლა ყურადღება მიიქცია 2011 წლის 11 მარტის მიწისძვრის შემდეგ, რომელსაც 20 000 -მდე ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ხოლო ეკონომიკური ზარალმა 309 მილიარდი აშშ დოლარი შეადგინა.

სახლს, რომელიც კომპანია Air Danshin Systems Inc-მა შექმნა სპეციალური სენსორები უყენია, რომელიც მგრძნობიარეა მიწისძვრის შემთხვევაში, სახლი როგორც კი შეირყევა, ავტომატურად ირთვება ფუნდამენტში დამონტაჟებული მძლავრი კომპრესორები, რომლებიც ჰაერის ნაკადს აწვდის აირ ბალიშებს, სახლი რამდენიმე სანტიმეტრით იწევა ჰაერში, როგორც კი სეისმური აქტივობა დასრულდება, სახლი უბრუნდება ფუნდამენს სრული პარამეტრებით.

კიდევ ერთი დადებითი თვისება, რაც ამ სახლებს გააჩნია, ის არის, რომ იგი 1, 5-ჯერ იაფი ღირს სტანდარტული სახლებთან შედარებით და ამასთანავე არ სჭირდება რთული ტექნიკური მომსახურეობა.

დღეისთვის კომპანიამ ქვეყანაში უკვე 100-მდე “მფრინავი სახლი” განათავსა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ტექნოლოგიები

საქართველო ინფორმატიკაში ევროპის მეშვიდე ახალგაზრდულ ოლიმპიადას მასპინძლობს

ევროპის მეშვიდე ახალგაზრდულ ოლიმპიადას ინფორმატიკაში წელს საქართველო მასპინძლობს. ღონისძიება განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ფინანსური მხარდაჭერით ქუთაისში იმართება.

ოლიმპიადაში მსოფლიოს 24 ქვეყნის 25 გუნდი, ჯამში კი 100-მდე კონკურსანტი მონაწილეობს. საქართველო, როგორც მასპინძელი ქვეყანა, 2 გუნდით იქნება წარმოდგენილი.

გუნდები და მათი ლიდერები ერთი კვირის განმავლობაში ქუთაისის საერთაშორისო უნივერსიტეტში იცხოვრებენ. რამდენიმე დღიან კონკურსში ახალგაზრდები სხვადასხვა სირთულის ამოცანებზე იმუშავებენ.

გამარჯვებულები 13 სექტემბერს ოქროს, ვერცხლისა და ბრინჯაოს მედლებითა და საპატიო დიპლომებით დაჯილდოვდებიან.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინატექნოლოგიები

მეცნიერებმა ინტერნეტით სარგებლობასა და დემენციას შორის მოულოდნელი კავშირი გამოავლინეს

მეცნიერებმა ინტერნეტით სარგებლობასა და დემენციას შორის მოულოდნელი კავშირი გამოავლინეს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

ინტერნეტით სარგებლობა ხშირად სხვადასხვა კოგნიტიური პრობლემის მაპროვოცირებლად აღიქმება, რაც მეტწილად ნამდვილად ასეა. იმის გასაგებად, ვრცელდება თუ არა ეს დემენციაზე, მეცნიერებმა კვლევა ჩაატარეს და მოულოდნელი შედეგები მიიღეს.

მათმა ანალიზმა აჩვენა, რომ 50-65 წლის ინდივიდებში ინტერნეტის რეგულარულად ან საშუალო სიხშირით გამოყენება შესაძლოა, კოგნიტიურ ფუნქციებზე პირიქით, დადებითად მოქმედებდეს. ეს საინტერესოა, რადგან მსგავსი კვლევების უმეტესობა უარყოფით გავლენაზეა ფოკუსირებული.

სპეციალისტებმა მიჩიგანის უნივერსიტეტის მიერ ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში შეგროვებული მონაცემები შეისწავლეს. ეს უკანასკნელი დაახლოებით 20 000 ზრდასრული ამერიკელის შესახებ ინფორმაციას მოიცავს, ავტორები კი შუახნის ასაკის ადამიანებზე კონცენტრირდნენ.

მათ 2002-2018 წლებში ყოველ 2 წელში ერთხელ ინტერნეტის გამოყენებასთან დაკავშირებით გამოკითხვა უტარდებოდათ. პასუხები განსხვავდებოდა. მაგალითად, 65% ამბობდა, რომ ინტერნეტით რეგულარულად სარგებლობდა, ხოლო 21% აღნიშნავდა, რომ ეს დროთა განმავლობაში ცვალებადი იყო. ზოგიერთ მონაწილეს ამ დროში დემენცია ჩამოუყალიბდა, ზოგი კი დაიღუპა.

მეცნიერთა შეფასებით, ინტერნეტით აქტიურად მოსარგებლეებში დემენციით დაავადების 1.54%-იანი რისკი იყო, ხოლო არამოსარგებლეებში – 10.45%. შესწავლილ ინდივიდებში დემენციის ჩამოყალიბების დროის გათვალისწინებით დადგინდა, რომ უკანასკნელ ჯგუფთან შედარებით, მათში, ვინც ინტერნეტს ხშირად იყენებდა, კოგნიტიური აშლილობის გამოვლენის შანსი მხოლოდ ნახევარი იყო.

მნიშვნელოვანია, რომ უარყოფითი გავლენაც გამოიკვეთა: მეცნიერებმა დღეში 2-ზე მეტი საათით ინტერნეტის გამოყენება დემენციის გაზრდილ რისკთან დააკავშირეს.

აქედან გამომდინარე, ავტორები ამბობენ, რომ შესაძლოა, ინტერნეტით სარგებლობა შუახნის ადამიანებში დემენციის რისკს ამცირებდეს, მაგრამ ყოველდღიურად ამის დიდი ხნით კეთება საფრთხეს შეიცავს.

„არაა გამორიცხული, ინტერნეტით რეგულარულად სარგებლობა გაზრდილ კოგნიტიურ სტიმულაციასთან და, შესაბამისად, დემენციის დაბალ რისკთან იყოს ასოცირებული ან შესაძლოა, დემენციის დაბალი რისკის მქონე ადამიანები ინტერნეტის ხშირი გამოყენებისკენ იყვნენ მიდრეკილნი”, — აცხადებენ სპეციალისტები.

ეს ნიშნავს, რომ გამოვლენილია გარკვეული კავშირი და არა მიზეზ-შედეგობრიობა, რაც უფრო სიღრმისეულ კვლევას საჭიროებს. ნაშრომი გამოცემაში Journal of the American Geriatrics Society გამოქვეყნდა.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 3 4 5 6 7 85
Page 5 of 85