მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის ერთ-ერთი რაიონის, სახელწოდებით კარიტონ-კლიპერტონის შესწავლისას, დაახლოებით 5000 სახეობის აქამდე უცნობი წყლის არსება აღმოაჩინეს. ამის შესახებ BBC წერს.
ამ უცნაურ არსებებს შორის არიან ჭიები, მარჯნები და ჰოლოთურიები(ანუ ზღვის კიტრი).
მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის ფსკერზე აპარატი ჩაუშვეს, რომელიც დისტანციურად იმართება. სწორედ ამის შედეგად აღმოაჩინეს მათ ეს ახალი სახეობები.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
ალბათ, ყველას სმენია პარიზის შეთანხმების შესახებ, რომლის მიზანიცაა, ტემპერატურის ზრდამ, პრეინდუსტრიულ პერიოდთან შედარებით, 1.5°C-იან ზღვარს არ გადააჭარბოს. ამის მიუხედავად, გაეროს ახალი პროგნოზის თანახმად, შესაძლოა, ადამიანის სამრეწველო საქმიანობისა და ანომალიური კლიმატური მოვლენების გამო, ეს მომდევნო 5 წელიწადში მოხდეს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს.
კერძოდ, მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაციის (WMO) განცხადებით, იმის შანსი, რომ გლობალურად დედამიწის ზედაპირის ტემპერატურის ყოველწლიური ზრდა 1.5°C-იან მიჯნას დროებით გადასცდეს, 66 პროცენტია. ეს ისტორიაში პირველი მსგავსი შემთხვევა იქნება, რასაც ხელს, სავარაუდოდ, მოსალოდნელი თბილი სეზონური დინება, იგივე ელ-ნინიოც შეუწყობს. ეს და ჩვენ მიერ პროვოცირებული კლიმატის ცვლილება პლანეტას სერიოზულ საფრთხეს შეუქმნის, რადგან გრენლანდიასა და ანტარქტიდაზე ყინულის საფარის კოლაფსს, ასევე, მსოფლიოს სხვადასხვა ნაწილში სითბურ ტალღებს, ძლიერ გვალვებს, წყლის ნაკლებობასა და ექსტრემალურ ამინდს განაპირობებს.
გაეროში ამბობენ, რომ ელ-ნინიო მომდევნო თვეებში დაიწყება და სჯობს, ტემპერატურის მატებისთვის მოვემზადოთ. ამ დროს ქარი, რომელიც წყნარ ოკეანეში თბილ წყალს დასავლეთისკენ უბიძგებს, სუსტდება და მის ერთ ადგილზე დაგროვებას იწვევს. ეს კლიმატს მთელ მსოფლიოში ცვლის, ზოგან ჩვეულებრივზე მეტი ნალექი მოდის, ზოგან კი პირიქით, ძლიერი გვალვები იჩენს თავს. ცხელდება ატმოსფეროც, რაც სიტუაციას კიდევ უფრო აუარესებს.
WMO-ს პროგნოზით, 98 პროცენტია შანსი, რომ მომდევნო 5 წელში ერთ-ერთი რეკორდულად ცხელი იყოს და 2016 წელს დაფიქსირებულ ნიშნულს, ტემპერატურის 1.28°C-იან ზრდას, გადააჭარბოს. მოსალოდნელია წვიმის შემცირება ცენტრალურ ამერიკაში, ავსტრალიაში, ინდონეზიასა და ამაზონის მიმდებარედ, ხოლო არქტიკის რეგიონში – ყინულის ლღობის აჩქარება, რაც ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში ტემპერატურის მარეგულირებელ სისტემებზე ცუდ გავლენას იქონიებს.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“
ერთუჯრედიანი არსება, რომელსაც 720 სქესი აქვს, მაგრამ ტვინი არ გააჩნია.
ექსპონანტს, რომელსაც „ბლობი“ უწოდეს, არ აქვს პირი, მუცელი და თვალები თუმცა საკვების აღმოჩენა და გადამუშავება შეუძლია.
„ბლობი“ სოკოს ჰგავს, მაგრამ ცხოველის მსგავსად მოქმედებს. იგი ფეხების გარეშე მოძრაობს. ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო და უნცაური თვისება, რაც ამ არსებას გააჩნია არის ის, რომ ორ ნაწილად გაჭრის შემთხვევაში ორ წუთში სხეულს იხორცებს.
ზოოლოგები აცხადებენ, რომ „ბლობი“ ბუნების ერთ-ერთი ამოუცნობი და საიდუმლო არსებაა.
„ის გვაოცებს, არ აქვს ტვინი, მაგრამ აქვს გარემოს შეცვლის შედეგად ქცევის ცვლილების უნარი და თუ ორ „ბლობს“ გააერთიანებთ, ერთი მეორეს საკუთარ ცოდნას გადაცემს,“ – განაცხადა პარიზის ბუნების ისტორიის მუზეუმის დირექტორმა ბრუნო დევიდმა.
მეცნიერების განმარტებით, დანამდვილებით შეიძლება ითქვას, რომ „ბლობი“ მცენარე არაა, თუმცა ძნელია იმის მტკიცება, რომ ის ცხოველი ან სოკოა, ვინაიდან მიუხედავად იმისა, რომ ვიზუალურად სოკოს ჰგავს, ამ უცნაურ არსებას ცხოველის თვისებები ახასიათებს – მას გარემოს შეცვლის შედეგად ქცევის ცვლილების უნარი აქვს.
წყარო : Reuters
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
დასავლეთი ავსტრალიის სანაპიროზე, ჰამელინის ყურეში, ვეშაპების მასობრივი გამორიყვა მოხდა.
დასავლეთ ავსტრალიის პარკებისა და ველური ბუნების სამსახურის ინფორმაციით, 150 გამორიყული ვეშაპიდან 144 გარდაიცვალა, 6 კი ისევ ზღვაში დააბრუნეს.
ჰამელინის ყურის ჰოლიდეი პარკის მენეჯერმა მელისა ლეიმ სააგენტო ,,როიტერს” განუცხადა, რომ ეს აღნიშნულ სანაპიროზე ვეშაპების მასობრივი გამორიყვის მეორე შემთხვევაა ბოლო 15 წლის მანძილზე.
ვეშაპების მასობრივი გამორიყვის ანუ როგორც ამას ხშირად უწოდებენ, თვითმკვლელობის შემთხვევები საკმაოდ ხშირია. ნაპირზე გამორიყული ზღვის ცხოველების დაბრუნება ოკეანეში ძალზე რთულია, ამიტომ გამორიყული ვეშაპების დიდი ნაწილი, როგორც წესი, იღუპება. რა მოზეზით მოხდა ეს ამჯერად მეცნიერებისთვის ჯერჯერობით უცნობია. ვეშაპების მასიურ თვითმკვლელობას სხვადასხვა მიზეზი აქვს, მათ შორისაა მტაცებელთა თავდასხმა, დაავადება, ექოლოკაციის დარღვევა, თევზებზე ნადირობისას ნაპირთან ახლო მიახლოება და აშ.
დასავლეთ ავსტრალიაში ვეშაპის ყველაზე მსხვილმასშტაბიანი გამორიყვა 1996 წელს ქალაქ დუნსბორგის სანაპიროზე მოხდა, როცა 320-მდე ვეშაპმა თვითგანადგურება განახორციელა.
400-ზე მეტი ვეშაპი გამორიყა ოკეანემ ახალი ზელანდიის სანაპიროზე გასული წლის ნოემბერში. მოხალისეებმა მათი მხოლოდ 30%-ის გადარჩენა შეძლეს.
2015 წლის 9 მაისს ჩილეს სანაპიროზე 40-მდე ვეშაპი გამოვიდა. 37 მათგანი დაიღუპა.
წყარო: CNN
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
ავსტრალიელი და ჩინელი მეცნიერები აცხადებენ, რომ მომავალი 200-300 მილიონი წლის განმავლობაში ჩრდილოეთის ყინულოვანი ოკეანე და კარიბის ზღვა გაქრება, აზია „დაეჯახება“ ამერიკას და წარმოქმნის ახალ სუპერკონტინენტს სახელად „ამაზიას“.
ავსტრალიის კურტინისა და ჩინეთის პეკინის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა განაცხადეს, რომ წყნარი ოკეანე ნელა, მაგრამ თანმიმდევრულად, ყოველწლიურად დაახლოებით ერთი ინჩით მცირდება. ამიტომ, მათი აზრით, რაღაც მომენტში – ალბათ 200- 300 მილიონ წელში – ამერიკა და აზია გაერთიანდებიან ახალ სუპერკონტინენტად: ამაზიად.
„ბოლო ორი მილიარდი წლის განმავლობაში დედამიწის კონტინენტები ერთმანეთს ეჯახებიან და ყოველ 600 მილიონ წელიწადში ქმნიან სუპერკონტინენტს, ეს პროცესი ცნობილია, როგორც სუპერკონტინენტური ციკლი. ეს ნიშნავს, რომ ახლა არსებული კონტინენტები კვლავ შეერთებიან რამდენიმე მილიონი წლის შემდეგ, ”- აცხადებს ჟურნალ National Science Review-ში გამოქვეყნებული კვლევის წამყვანი ავტორი, დოქტორი ჩუან ჰუანი.
მეცნიერებმა, სუპერკომპიუტერის გამოყენებით, დედამიწის ტექტონიკური ფილების სიმულირება განახორციელეს. ჯგუფის მტკიცებით, მათ შეძლეს ეჩვენებინათ, რომ 300 მილიონ წელზე ნაკლებ დროში წყნარი ოკეანის შემცირება გზას გაუხსნის ამაზიის წარმოქმნას.
ამასთან, მეცნიერების განცხადებით, ავსტრალია უკვე აზიისკენ მიიწევს წელიწადში დაახლოებით 7 სანტიმეტრით, ხოლო ევრაზია და ამერიკა წყნარი ოკეანისკენ უფრო ნელი ტემპებით მოძრაობენ.
კვლევაში მეცნიერები პროგნოზირებენ, რომ ახალი სუპერკონტინენტის ჩამოყალიბებით, ჩვენი პლანეტა მკვეთრად განსხვავებული იქნება იმისგან, რაც ახლაა.
წყარო : ndtv.com
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა
ავსტრალიელმა მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ობი, რომელიც პლასტმასს რეკორდულ, 140 დღეში ანადგურებს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს.
სიდნეის უნივერსიტეტის პროფესორების განცხადებით, დროის ეს პერიოდი პლასტმასის დაშლის ყველაზე სწრაფი მაჩვენებელია. კვლევითი ჯგუფი ორი ტიპის ობს ამუშავებს, სახელწოდებებით Aspergillus terreus და Engyodontium album. ისინი მცენარეებსა და ნიადაგში გვხვდება.
„ეს არის მსოფლიო სამეცნიერო ლიტერატურაში დაფიქსირებული ყველაზე მაღალი დეგრადაციის მაჩვენებელი. იმედი გვაქვს, შედეგი მოსალოდნელი ეკოლოგიური ზიანის დაძლევაში დაგვეხმარება”, – აცხადებენ მკვლევრები.
პლასტმასის დიდი ნაწილი ოკეანეებსა და ნაგავსაყრელებზე გვხვდება. დღეისათვის მათი მხოლოდ 5%-ის გადამუშავება ხერხდება. დარჩენილი 95%, რომელთა გახრწნას, ჩვეულებრივ მდგომარეობაში, ასწლეულები სჭირდება, მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე საშიში დამაბინძურებელია. კოლუმბიის კლიმატის სკოლის თანახმად, პლასტმასის გადამუშავება ნარჩენების ინდუსტრიაში ჯერჯერობით მთავარ გამოწვევად რჩება.
ავსტრალიური მედიის ცნობით, სიდნეის უნივერსიტეტის მეცნიერები ობის ეფექტიანობასა და გადამამუშავებელი მიზნებით გამოყენების შესაძლებლობას კვლავ ამოწმებენ. კვლევის პროცესს მომდევნო 3-5 წელი კვლავ დასჭირდება.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა
კილამბა არის ქალაქი აფრიკაში, კერძოდ, ანგოლაში. ის ერთ-ერთი თანამედროვე ქალაქია, რომელსაც “მოჩვენება ქალაქის” სახელი აქვს. კილამბა ჩინეთის საინვესტიციო კორპორაციამ ანგოლას დედაქალაქ ლუანდადან 30 კილომეტრის მოშორებით ააშენა.
შეიძლება ითქვას, რომ კილაბმას აშენება იყო ანგოლას პრეზიდენტის წინასაარჩევნო დაპირებების ნაწილი, რომ მასშტაბური მშენებლობა დაიწყებოდა უმოკლეს დროში.
კილამბას მშენებლობა დასრულდა 2012 წელს. აქ არის 750 მრავალსართულიანი კორპუსი, სადაც უნდა განთავსებული ნახევარი მილიონი ადამიანი, 100-ზე მეტი სავაჭრო ადგილითა და ათობით სკოლით. მშენებლობის საერთო ღირებულებამ 3.5 მილიარდი დოლარი შეადგინა და ქალაქის აშენებას 3 წელი დასჭირდა.
მიუხედავად ძალიან ბევრი მცდელობისა, საწყის ეტაპზე ქალაქის მოსახლეობა არა ნახევარი მილიონი, არამედ მხოლოდ 1000-მდე კაცი იყო. როგორც აღმოჩნდა, ქვეყანას თითქმის საერთოდ არ ჰყავდა საშუალო ფენის მოსახლეობა, მათი უმრავლესობა იყო სიღარიბის ზღვარს მიღმა, ამიტომაც მათ ბინების შეძენის საშუალება არ ჰქონდათ, რის გამოც კილამბას “მოჩვენება ქალაქი” უწოდეს. ქალაქის სოციალურ-ეკონომიკური მდგრადობა შესაბამისი არ იყო, მაგრამ ფასის დაცემის შემდეგ გაყიდვებმა მოიმატა და დღეს მოსახლეობა 50 000-ს აღემატება.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
მეცნიერებმა ეკვადორში წვიმის ბაყაყის 6 ახალი სახეობა აღმოაჩინეს. ამის შესახებ BBC წერს.
გამოცემის ინფორმაციით, აღმოჩენა ანდებში, ორი ეროვნული პარკის ტერიტორიაზე გაკეთდა. მეცნიერები აღნიშნავენ, რომ ახალი სახეობების წარმომადგენლები გაჩეხილი ტყეების მახლობლად იპოვეს, ამიტომ ისინი საფრთხის ქვეშ მყოფი სახეობების წითელ სიაში უნდა შეიტანონ.
ერთ-ერთ სახეობას მეცნიერებმა „რეზისტენცია“ (წინააღმდეგობა) დაარქვეს, გარემოს აქტივისტების პატივსაცემად, რომლებიც ლათინურ ამერიკაში მოკლეს. Global Witness-ის მონაცემებით, ლათინურ ამერიკაში იმაზე მეტ გარემოს დამცველს კლავენ, ვიდრე მსოფლიოს რომელიმე სხვა ნაწილში.
ავსტრალია არის ყველაზე პატარა კონტინენტი, რომელზეც მდებარეობს მხოლოდ ერთი სახელმწიფო-ავსტალია და რომელსაც ,,ცოცხალი ნამარხების” კონტინენტს უწოდებენ.
საუკუნეების განმავლობაში ავსტრალია იზოლირებული იყო სხვა კონტინენტებისგან, შესაბამისად უძველესი, ენდემური სახეობის ფლორა და ფაუნა შენარჩუნდა. ძუძუმწოვრებიდან განსაკუთრებით დიდ ინტერესს იწვევენ ჩანთოსნები, შესაბამისად ავსტრალიის სახელმწიფო გერბზე გამოსახულია: კენგურუ და სირაქლემა ემუ.
კიდევ რა საინტერესო ფაქტები შეიძლება არ ვიცოდეთ ავსრალიის შესახებ?
წყარო: NATIONAL GEOGRAPHIC , გეოგრაფია(ბლიაძე/კერესელიძე)
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”
1986 წლის 26 აპრილს უკონტროლო რეაქციის შედეგად ჩერნობილის რეაქტორზე აფეთქება მოხდა, რის შედეგადაც რადიოაქტიური ნივთიერებები ატმოსფეროში გაიფანტა და მომწამვლელი ღრუბელი დასავლეთ რუსეთის, ბელორუსის, უკრაინისა და ევროპის თავზე გაიფანტა.
ჩერნობილის კატასტროფა 2011 წლის 11 მარტამდე, ფუკუშიმას ატომური რეაქტორის კატასტროფამდე, ერთადერთი მოვლენა იყო, რომელიც საერთაშორისო ატომურ შკალაზე მეშვიდე დონეს უტოლდებოდა.
ჩერნობილის კატასტროფამ საბჭოთა კავშირს 18 მილიარდი რუბლის ზარალი მიაყენა.
უშუალოდ კატასტროფის შედეგად დაიღუპა 31 ადამიანი, ხოლო რადიოაქტიური მოწამვლის შედეგად წარმოქმნილი დაავადებები დღემდე აწუხებთ ქალაქ პრიპიატისა და მის შემოგარენში მცხოვრებ ადამიანებს.
აი 13 ფაქტი ჩერნობილის კატასტროფის გარშემო, რომელიც შესაძლოა არ იცოდეთ.
1. აფეთქების შედეგად ასჯერ უფრო მეტი რადიაცია გაიფანტა, ვიდრე ჰიროშიმასა და ნაგასაკიში ჩამოგდებული ატომური ბომბების დეტონაციისას.
2. რადიაციულმა წვიმამ ირლანდიამდეც კი ჩააღწია.
3. კატასტროფის შედეგების აღმოსაფხვრელად, ადგილზე 800 ათასი ადამიანი მუშაობდა. მათგან 25 ათასი დაიღუპა, ხოლო 70 ათასი ამჟამად შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირია.
4. საერთაშორისო ორგანიზაცია Greenpeace ვარაუდობს, მსოფლიოს მასშტაბით 93 ათასი ადამიანი დაიღუპა ჩერნობილის აფეთქების შედეგად გამოწვეული კიბოს გამო.
5. რეგიონებში, რომლებიც დღემდე რადიოაქტიურად დაბინძურებულად ითვლება, 5 მილიონზე მეტი ადამიანი ცხოვრობს.
6. ჩერნობილის შემოგარენი ველური ბუნების ნაკრძალად იქცა, აქ ბინადრობენ მგლები, ირმები, დათვები, არწივები და სხვა ცხოველები.
7. რადიოაქტიური გაჟონვის შედეგად, ადგილობრივი ტყე გაწითლდა და დღეს წითელი ტყეეწოდება.
8. ამჟამად რეაქტორში 200 ტონა რადიოაქტიური მასალაა დარჩენილი.
9. ჩერნობილის ბოლო რეაქტორი 2000 წელს დაიხურა.
10. სადგურის უსაფრთხოდ გამოცხადება დაახლოებით 100 წლის შემდეგ იქნება შესაძლებელი.
11. საბჭოთა ხელისუფლებას მთელი ერთი დღე დასჭირდა იმისთვის, რომ კატასტროფის რეალური სიმძაფრე გაეაზრებინა. ქალაქ პრიპიატისა და ახლომდებარე დასახლებების ევაკუაცია აფეთქებიდან ერთი დღის შემდეგ დაიწყო.
12. ევაკუაციის შედეგად დაახლოებით 100 ათასი ადამიანი გაარიდეს ტერიტორიას. თუმცა, 1200-მდე ადამიანი, ძირითადად მოხუცები, თავიანთ სახლებს დაუბრუნდნენ. ისინი აცხადებდნენ, რომ მათ სახლი და კარ-მიდამო უყვარდათ და არაფრის დიდებით დატოვებდნენ იქაურობას. მომავალში გაირკვა, რომ ამ ადამიანებს საბჭოთა ხელისუფლება არ დაეხმარა ან არასაკმარისი ფინანსები გამოჰყო მათთვის. იმისათვის, რომ შიმშილით არ დახოცილიყვნენ, მათ თავიანთ მიწებზე დაბრუნება და მეურნეობის გაშენება გადაწყვიტეს. მიუხედავად რადიაციისა, მათი უმრავლესობა გადარჩა და დღემდე ცოცხალია.
13. 1986 წელს აშენებულ სარკოფაგს, რომელმაც რადიაციული დაბინძურება შეაჩერა, ნელ-ნელა გასდის ექსპლუატაციის ვადა. არსებობს საფრთხე, რომ ნარჩენები კვლავ გაჟონავს. ამჟამად მიმდინარეობს ახალი კონტეინერის მშენებლობა.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
