close

დედამიწა

დედამიწაეს საინტერესოამსოფლიო

კოკო – გორილა, რომელიც ადამიანებს ჟესტების ენით ესაუბრებოდა, 46 წლის ასაკში გარდაიცვალა

1.87K views on

გორილა, სახელად კოკო, რომელსაც ადამიანებთან ჟესტების ენით საუბარი შეეძლო, კალიფორნიაში, 46 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

ინსტრუქტორებმა კოკოს, რომლის IQ 75-95 იყო,  ამერიკული ჟესტების ენის 1,000-ზე მეტი ნიშანი ასწავლეს. მას სასაუბრო ინგლისურის 2000-მდე სიტყვის მნიშვნელობაც ესმოდა.

პლანეტის ყველაზე ცნობილი გორილა კოკო 1971 წლის 4 ივლისს  სან–ფრანცისკოს ზოოპარკში დაიბადა.

დაბადებიდან მოკლე ხანში პატარა კოკოსთან ფრენსის პეტერსონმა დაიწყო მუშაობა სტენფორდის უნივერსიტეტის სწავლულების მიერ შემუშავებული პროგრამით და „ქალბატონ“ კოკოს ჟესტების ენაზე „ლაპარაკი“ ასწავლა.

კოკოს შესაძლებლობებში ბევრ მეცნიერს ეპარებოდა ეჭვი, თუმცა გორილას შესახებ არაერთი დოკუმენტური ფილმი გადაიღეს, ის ასევე არაერთი ჟურნალის გარეკანზე მოხვდა, მათ შორის – ,,National Geographic-ის.“

წყარო: https://www.bbc.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ანალიტიკადედამიწაეკოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიმსოფლიო

ანტარქტიდამ 1992 წლიდან 3 ტრილიონი ტონა ყინული დაკარგა

1.27K views on

მეცნიერები აცხადებენ, რომ ანტარქტიდამ 1992 წლიდან 2017 წლამდე პერიოდში 3 ტრილიონი ტონა ყინული დაკარგა.

მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნის 80-ზე მეტმა მეცნიერმა ყინულის საფარის გასაზომად სატელიტური მონაცემები გამოიყენა. მათი გაანგარიშებით, გლობალური ზღვის დონე აღნიშნულ პერიოდში 7.6 მილიმეტრით გაიზარდა.

ყველაზე მეტად შემაშფოთებელი კი ის ფაქტია, რომ ყინულის დნობის პროცესი ბოლო წლებში საგრძნობლადაა დაჩქარებული.

2012 წლამდე ყინულის დნობის მაჩვენებელი ძირითადად სტაბილური იყო და წელიწადში 76 მილიარდ ტონას აღწევდა, შესაბამისად, ზღვის დონე 0.2 მილიმეტრით მატულობდა. 2012 წლიდან კი ეს მაჩვენებელი გასამმაგდა და წელიწადში 219 მილიარდი ტონა შეადგინა, ოკეანის დონე კი  0.6 მილიმეტრით იზრდება.

,,მონაცემები გვიჩვენებს, რომ პრობლემა არა მხოლოდ არსებობს, არამედ ყოველწლიურად კატასტროფულად იზრდება,” – განაცხადა ნასას მკვლევარმა – იზაბელა ველიკოგნამ.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ თუ არსებული ტენდენცია შენარჩუნდება, 2070 წლისთვის გლობალური ტემპერატურა 3.5°C -ით, ზღვის დონე კი – ყოველწლიურად 10-15 მილიმეტრით მოიმატებს.

უფრო შორს თუ წავალთ, მომავალ 10,000  წელიწადში ზღვის დონე 50 მეტრით აიწევს, ამ ზრდის 80 პროცენტი ანტარქტიდის ყინულის საფარის დნობით იქნება გამოწვეული.

თუმცა, ასე პესიმისტურადაც ნუ განვეწყობით, ეს პროგნოზი იმ შემთხვევაში გამართლდება, თუ მსოფლიოში დაბინძურებისა და სათბური აირების ემისიის შემცირება არ მოხდება. მეცნიერები კი აცხადებენ, რომ ბოლო წლებში განახლებადი ენერგიის გამოყენების ზრდა და ემისიების შემცირება ფიქსირდება, ეს კი თავის მხრივ, გლობალური ტემპერატურის ზრდასაც შეამცირებს.

 

წყარო: https://www.sciencealert.com/

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწასაქართველო

ხონში ბუხრინწები იპოვეს

1.87K views on

ცხელ ხაზზე შემოსული შეტყობინების საფუძველზე, გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტის დასავლეთის რეგიონული სამმართველოს თანამშრომლები, ხონში მდებარე საცხოვრებელ სახლში გამოცხადდნენ, სადაც 2 ერთეული ბუხრინწა ნახეს.

ბუხრინწები, შემდგომში მათი ველურ ბუნებაში დაბრუნების მიზნით, თბილისის ზოოლოგიურ პარკს გადაეცა.

ცხელ ხაზზე შემოსული შეტყობინების საფუძველზე, გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტის დასავლეთის რეგიონული…

Posted by გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტი on Tuesday, June 26, 2018

ბუხრინწა ბუსნაირთა რიგის  ფრინველია. სხეულის სიგრძე 33-39 სმ-ია, გავრცელებულია ევროპაში (ჩრდილო-აღმოსავლეთი ნაწილის გამოკლებით), სამხრეთ აზიაში, ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკაში, აფრიკასა და ავსტრალიაში, ბალტიისპირეთში, ბელორუსიასა და უკრაინაში. ბუდეს იკეთებს ფუღუროში და სხვენზე. დებს 6-8 კვერცხს. კრუხობა გრძელდება 34 დღემდე. იკვებება მღრღნელებით, იშვიათად – ფრინველებით.

 

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გეოგრაფიადედამიწაეს საინტერესოასამართალისაქართველო

წითელი ნუსხით დაცული სახეობების ყიდვა-გაყიდვა და დატყვევება 2000 ლარით დაჯარიმდება

1.71K views on

საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტი, გარეული ცხოველების/ფრინველების უკანონო ყიდვა-გაყიდვისა და მათი დატყვევების ფაქტების გამოვლენის მიზნით კონტროლს ახორციელებს – წითელი ნუსხით დაცული სახეობების ყიდვა-გაყიდვა და დატყვევება 2000 ლარით დაჯარიმდება.

ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში ცვლილებების შეტანის შემდგომ, საქართველოს „წითელ ნუსხაში“ შეტანილ, გადაშენების საფრთხის წინაშე მყოფ გარეულ ცხოველთა (ფრინველთა) მოსპობა ან მათი კვერცხის ნადების, კვერცხის, ბუნაგის და სხვა ნაგებობების განადგურება, რასაც შეიძლება მოჰყვეს მათი დაღუპვა, რაოდენობის შემცირება ან საბინადრო გარემოს დარღვევა, ან/და კანონით გათვალისწინებულ განსაკუთრებულ შემთხვევებში ცხოველთა მოპოვება მათი მოპოვებისათვის დადგენილი შეზღუდვების ან/და პირობების დარღვევით, მათი სათანადო ნებართვის გარეშე ყიდვა-გაყიდვა ან დატყვევება გამოიწვევს დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით, სამართალდარღვევის იარაღის კონფისკაციით ან უამისოდ და სამართალდარღვევის ობიექტის კონფისკაციით.

რაც შეეხება, იმ სახეობებს, რომლებიც არ არის შეტანილი საქართველოს „წითელ ნუსხაში“ – მათი  უკანონოდ დატყვევება, უკანონოდ მოპოვებული ცხოველთა სამყაროს ობიექტით, მისი დერივატით ან მისგან გამომუშავებული პროდუქციით ვაჭრობა გამოიწვევს დაჯარიმებას 1000 ლარის ოდენობით, უკანონოდ მოპოვებული ცხოველთა სამყაროს ობიექტის, მისი დერივატის ან მისგან გამომუშავებული პროდუქციის კონფისკაციით.

საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროში მოქმედებს ცხელი ხაზი – 153, მოქალაქეებს შესაძლებლობა აქვთ გააკეთონ შეტყობინება ამ და სხვა ტიპის  გარემოსდაცვითი დანაშაულის შესახებ და მიიღონ ინფორმაცია, მათთვის მნიშვნელოვან გარემოსდაცვით საკითხებზე.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიაკვლევებიმსოფლიო

ანტარქტიდაზე აღმოჩენილი პლასტმასის ნარჩენები გლობალური დაბინძურების მასშტაბზე მეტყველებს

1.22K views on

შორეულ ანტარქტიდაზე პლასტმასის ნარჩენები და ტოქსიკური ქიმიკატები აღმოაჩინეს, რაც კიდევ ერთხელ მეტყველებს იმაზე, რომ დაბინძურების პრობლემა მთელ დედამიწაზე არსებობს.

ამის შესახებ გარემოს დაცვის ორგანიზაცია ,,Greenpeace-ი” იუწყება.

2018 წლის დასაწყისში მიკროპლასტმასები – პლასტმასის პატარა ნაწილაკები, რომელიც წარმოიქმნება სხვადასხვა ნარჩენისგან,  სავაჭრო ჩანთებიდან დაწყებული ავტომობილის საბურავებით დამთავრებული, ანტარქტიდის ნახევარკუნძულიდან აღებული წყლის 17 ნიმუშიდან 9-ში აღმოჩნდა. ხოლო თოვლის 9 ნიმუშიდან 7-ში ნივთიერება PFA-ი აღმოაჩინეს, რომელიც საწარმოო პროდუქტებში გამოიყენება და ველური სამყაროსთვის ზიანის მიყენება შეუძლია.

გაეროს გარემოს დაცვის სააგენტო აცხადებს, რომ დაბინძურების ნიშნები არქტიკიდან ანტარქტიდამდეა აღმოჩენილი და ისეთ შორეულ ადგილებშიც კი, როგორიცაა -მარიანას ღრმული, წყნარი ოკეანის ყველაზე უფრო ღრმა ადგილი.

სააგენტო აცხადებს, რომ წარმოებული პლასტმასის მხოლოდ მეათედია ხელახლა გადამუშავებული და ქვეყნების ხელისუფლებებს მოუწოდებს, რომ აკრძალონ ან დაბეგრონ ერთჯერადი პარკებისა და საკვები კონტეინერების გამოყენება.

წყარო:  Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეკოლოგიასაქართველო

სიღნაღში დენდროლოგიური პარკი გაიხსნება

1.53K views on

სიღნაღის მუნიციპალიტეტში დენდროლოგიური პარკი, სავარაუდოდ, ოთხ თვეში გაიხსნება.

ამ ეტაპზე, პროექტის ფარგლებში, რეაბილიტაცია ჩაუტარდება საფეხმავლო გზას, დაიგება ფილები, მოპირკეთდება საყრდენი კედლები, დამონტაჟდება გარე განათების სისტემა, განთავსდება სკამები. ასევე, პარკში დაგეგმილია ახალი ფიტნეს ზონის მოწყობა.

სარეაბილიტაციო სამუშაოები რეგიონში განსახორციელებელი პროექტების ფონდიდან და სიღნაღის მუნიციპალიტეტის ადგილობრივი ბიუჯეტიდან ფინანსდება. მისი ღირებულება 257 844 ლარია.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
გეოგრაფიადედამიწაეკოლოგიამსოფლიო

ვულკან კილაუეას ამოფრქვევები ჰავაიზე შესაძლოა წლების მანძილზე გაგრძელდეს

1.5K views on

იმ ადამიანებს, რომელთა ევაკუაცია ჰავაის კუნძულების ხელისუფლებამ ლეილანი-ესტეიტსის დასახლებიდან ვულკან კილაუეას ამოფრქვევის გამო განახორციელა, სავარაუდოდ, იმაზე მეტხანს მოუწევთ საკუთარი სახლებისგან შორს ყოფნა, ვიდრე ფიქრობდნენ.

ამის მიზეზი კი ისაა, რომ ვულკანის მძვინვარება, სავარაუდოდ, კარგა ხანს გაგრძელდება. ვულკან კილაუეას ამოფრქვევა არა გასულ კვირას, არამედ 1983 წელს დაიწყო. მეცნიერები აცხადებენ, რომ ბოლო პროცესი, რომელიც ამოფრქვევის 62-ე ეპიზოდია, შესაძლოა, რამდენიმე კვირის, თვის და უფრო მეტიც, წლების განმავლობაში გაგრძელდეს.

ვუკლან კილაუეას ცეცხლოვანი ლავის შადრევნებისა და ტალღის შედეგად, გაჩნდა 12 ვულკანური ბზარი. ზანტად მომდინარე გამდნარმა მაგმამ გაანადგურა ყველაფერი, რაც გზად ხვდებოდა. მეცნიერთა აზრით, ამ ყველაფრის უკან ეფუზიური ბზაროვანი ამოფრქვევა დგას.

ბოლო ამოფრქვევის მიზეზი ვულკანის მწვერვალზე, კრატერში მდებარე ლავის ტბის ფსკერის ჩანგრევა გახდა, რის შედეგადაც მთელი მისი გამდნარი მასა კილაუეას მიწისქვეშ დამალულ მაგმის სისტემაში ჩავიდა.

მეცნიერებმა რეზერვუარის ჩანგრევის ზუსტი მიზეზი ჯერ არ იციან, მაგრამ როცა ეს მოხდა, ახალ კლდოვან არხებში დაპრესილი მაგმის დაძვრამ მიწისძვრათა სერია გამოიწვია, მათ შორის 6,9 მაგნიტუდის ბიძგები, რაც ყველაზე ძლიერი იყო ჰავაიზე 1975 წლის შემდეგ.

წყარო: Sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოამსოფლიო

ებრაულმა კომპანიამ ლაბორატორიული ხორცის წარმოების ხარჯი მნიშვნელოვნად შეამცირა

1.32K views on

,,Tyson Foods (TSN.N)-მა” – უმსხვილესმა ამერიკულმა ხორცის გადამამუშავებელმა კომპანიამ ლაბორატორიაში ხორცის მიღების მიზნით ისრაელის ბიოტექნოლოგიურ კომპანიაში 2,2 მილიონი აშშ დოლარის ინვესტიცია განახორციელა.
კომპანია ,,Future Meat Technologies-ი” ცხიმისა და კუნთების უჯრედების წარმოებაზეა ორიენტირებული და ერთ-ერთია იმ კომპანიებს შორის, რომლებიც ლაბორატორიულად ხორცის წარმოებას ცდილობენ, რათა ამ გზით ხორზე გაზრდილ მოთხოვნას უპასუხონ.
ფირმის დამფუძნებელმა და მთავარმა მეცნიერმა იაკოვ ნაჰიმიასმა განაცხადა, რომ თავდაპირველად ერთი კილოგრამი ლაბორატორიული ხორცის წარმოება 10,000 დოლარი ჯდებოდა, კომპანიამ ხარჯის 800 დოლარამდე შემცირება შეძლო, 2020 წლისთვის კი კილოგრამი ლაბორატორიული ხორცის წარმოება, სავარაუდოდ, 5-10 დოლარი იქნება.
ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ ხორცზე მოთხოვნა 2050 წლისთვის, როდესაც დედამიწის მოსახლეობა დაახლოებით 9 მილიარდს მიაღწევს, 2000 წელთან შედარებით გაორმაგდება და ამ მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად ერთადერთი გზა ხორცის ლაბორატორიულად წარმოება იქნება.
ოქსფორდისა და ამსტერდამის უნივერსიტეტების მიერ ჩატარებული კვლევის თანახმად, ხელოვნური ხორცის წარმოებისას წარმოიქნება 96 პროცენტით ნაკლები სათბური გაზი, მოიხმარება 82-96 პროცენტით ნაკლები წყალი და მინიმუმამდე შემცირდება მსხვილფეხა საქონლის გასაზრდელად საჭირო მიწაზე მოთხოვნა.

წყარო: Reuters
მასალა მოამზადა: თამარ ტაბატაძემ
ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
დედამიწაეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინამსოფლიო

გეითსი მსოფლიოს ახალი დაავადების შესახებ აფრთხილებს, რომელიც ნახევარ წელში 30 მილიონ ადამიანს გაანადგურებს

3.56K views on

მსოფლიოს მოსახლეობის რიცხვის ზრდასთან ერთად ჩნდება ახალ-ახალი პათოგენები. ამავდროულად, ინდივიდუალური ადამიანისა თუ ადამიანთა ჯგუფებისთვის თანდათან უფრო იოლი ხდება დაავადებების, როგორც ბიოლოგიური იარაღის, შექმნა, რომელიც მსოფლიოს ელვის სისწრაფით შეიძლება მოედოს და რომელთან საბრძოლველადაც კაცობრიობა მზად არაა.

ამის შესახებ კომპანია ,,Microsoft-ის” დამფუძნებელმა – ბილ გეითსმა მასაჩუსეტის სამედიცინო საზოგადოების მიერ ორგანიზებულ ღონისძიებაზე განაცხადა, სადაც ეპიდემიებთან დაკავშირებული საკითხები განიხილეს.

გეითსმა აღნიშნა, რომ შესაძლოა, რომელიმე მცირე არასახელმწიფო სუბიექტმა ლაბორატორიაში ჩუტყვავილის სასიკვდილო ფორმა შექმნას. პლანეტის ერთ-ერთმა ყველაზე წარმატებულმა ადამიანმა ღონისძიებაზე სიმულაცია წარმოადგინა და აჩვენა, რომ ეპიდემიას, რომელმაც 1918 წელს 50 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა, თანამედროვე დროში ექვსი თვის განმავლობაში 30 მილიონი ადამიანის განადგურება შეუძლია, ვინაიდან ,,ჩვენ ურთიერთდაკავშირებულ სამყაროში ვცხოვრობთ”.

,,წარმოიდგინეთ, მსოფლიო ქვეყნების მთავრობების რეაქცია ინფორმაციაზე იმის შესახებ, რომ იქმნება იარაღი, რომელიც 6 თვეში 30 მილიონ ადამიანს გაანადგურებს, ისინი აუცილებლად სასწრაფოდ დაიწყებენ მზადებას საფრთხის თავიდან ასაცილებლად, ბიოლოგიური საფრთხის შემთხვევაში კი გადაუდებელ მოქმედებაზე არავინ ფიქრობს. არადა მსოფლიო პანდემიისთვის ისევე სერიოზულად უნდა მოემზადოს, როგორც ომისთვის,” – განაცხადა გეითსმა.

თუმცა, ცნობილი ბიზნესმენის განმარტებით, თანამედროვე დროში ადამიანს გაცილებით მეტი რესურსი აქვს თავის დასაცავად, ვიდრე წლების წინ, ,,სულ უფრო და უფრო ვუახლოვდებით გრიპის უნივერსალური ვაქცინის შექმნის შესაძლებლობას, გვაქვს ზუსტი და სწრაფი დიაგნოზის საშუალება, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია დაავადებასთან საბრძოლველად, გვაქვს ანტიბიოტიკები, რაც მეორადი ინფექციის, როგორიცაა – მაგალითად, პნევმონია, დამარცხებაში გვეხმარება.”

მაგრამ გეითსი აცხადებს, რომ ბიოლოგიური საფრთხის წინააღმდეგ საჭიროა მეტი ძალისხმევა, მთავრობების მხრიდან უფრო სწრაფად და კოორდინირებულად მოქმედება. ის მიიჩნევს, რომ საჭიროა უკეთესი კომუნიკაცია შეიარაღებულ ძალებსა და მთავრობებს შორის და ასევე – ძალიან მნიშვნელოვანია თანამშრომლობა კერძო სექტორთან, რათა სათანადოდ განვითარდეს სასიკვდილო დაავადების წინააღმდეგ ბრძოლის ტექნოლოგიები.

წყარო: https://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ასტრონომია - კოსმოსიდედამიწამსოფლიო

ევროპამ დედამიწაზე დაკვირვების პროგრამის ფარგლებში ორბიტაზე მეშვიდე თანამგზავრი გაუშვა

1.19K views on

ევროპამ  დედამიწაზე დაკვირვების პროგრამის ფარგლებში ორბიტაზე Sentinel Earth-ის მეშვიდე თანამგაზვრი გაუშვა. თანამგზავრი რამდენიმე მილიარდიანი პროგრამის – ,,Copernicus-ის“ ნაწილია, მისი მიზანი ელ ნინიოს ფენომენისა და გლობალური დათბობის შესწავლაა.

თანამგზავრი Sentinel-3B-ი იმ თანამგზავრების სისტემის ნაწილია, რომელიც დედამიწის მონიტორინგს ახორციელებს. თანამგზავრი კოსმოსში რაკეტა Rockot-ით გადაიტანეს, რომელიც პლესეცკის კოსმოდრომიდან ოთხშაბათს გაუშვეს.

Sentinel-3B თავის ტყუპისცალს – Sentinel-3A-ს შეუერთდება, რომელიც ორბიტაზე 2016 წლიდანაა განთავსებული და ზღვის ზედაპირის ტემპერატურაზე მონაცემებს აგროვებს, რომელიც სინოპტიკოსებს ამინდის პროგნოზირებასა და ტემპერატურის ზრდის შედეგების განსაზღვრაში ეხმარება.  

ორივე თანამგზავრი დედამიწის ზემოთ 815 კილომეტრ სიმაღლეზე, პლანეტის მოპირდაპირე მხარეს იმოძრავებს.

პროექტ Copernicus-ს ევროპის კოსმოსური სააგენტო (ESA) ახორციელებს. მას დედამიწის დაკვირვების ყველაზე ამბიციურ პროგრამად აფასებენ. ევროკავშირმა და ევროპის კოსმოსურმა სააგენტომ პროექტი 9,8 მილიარდი აშშ დოლარით დააფინანსეს.  პროექტის დაწყება მას შემდეგ გახდა აუცილებელი, რაც ევროპამ 2012 წელს დედამიწის სადამკვირვებლო თანამგზავრთან  – Envisat-თან კონტაქტი დაკარგა.

წყარო: https://www.reuters.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოტრინა“

სრულად ნახვა
1 … 21 22 23 24 25 … 32
Page 23 of 32