close

მედიცინა

კვლევებიმედიცინამსოფლიოსაქართველო

ქართველი ქირურგის საერთაშორისო წარმატება – ლეო ბოკერიას დეფიბრილატორი არითმიის მკურნალობისთვის

  მოსკოვის გულ-სისხლძარღვთა ქირურგიის სამეცნიერო ცენტრში, რომელსაც ქართველი აკადემიკოსი – ლეო ბოკერია ხელმძღვანელობს, შექმნეს უნიკალური დეფიბრილატორი  „TachosDR-ი“ არითმიის დიაგნოსტიკისა და მკურნალობისთვის. მის შექმნაზე მუშაობდნენ ამავე ცენტრის აკადემიკოსი – ამირან რევიშვილი და ასევე – ამერიკელი და გერმანელი მეცნიერები.

     მინიატურილი კომპიუტერი იწონის  90 გრამს. იგი თვითონ პოულობს  იმ წერტილს, რომელიც გულის არასწორ რითმს იწვევს, მერე კი არკვევს არითმიის ტიპს და როგორც კი გულის რიტმი დაირღვევა, გულის კუნთის საჭირო წერტილს  მაშინვე აწვდის ელექტრონულ მუხტს. თუ გული მაინც გაჩერდა, მოწყობილობა თვითონვე რთავს ელექტროშოკს  და ადამიანს სიცოცხლეს უბრუნებს. კომპიუტერი მუშაობს ელემენტზე, რომელიც 5-6 წელი წელი ყოფნის.

    კომპიუტერს აქვს მეხსიერება, რომელშიც ინახავს ყველა ელექტროკარდიოგრამას. საკმარისია, ექიმმა მხოლოდ სკანერი მიადოს პაციენტის გულს  და მაშინვე ცხადი ხდება, როგორ „იქცეოდა“ თქვენი გული.

ასევე აღსანიშნავია და საინტერესოა, რომ დასავლეთშიც სარგებლობენ სხვადასხვა დროს შექმნილი ანტიარითმიული ხელსაწყოებით, მაგრამ ,,TashosDR-ი“ მათ შორის ყველაზე უნიკალურია.

მკითხველისთვის უინტერესო არ იქნება ამირან რევიშვილის ბიოგრაფია. იგი დაიბადა 1956 წელს. დაამთავრა მოსკოვის 1-ლი სამედიცინო ინსტიტუტი. ის არის აკადემიკოს ლეო ბოკერიას მოწაფე.  1986 წელს გახდა სსრკ სახელმწიფო პრემიის ყველაზე ახალგაზრდა ლაურეატი მეცნიერებასა და ტექნიკაში. აღნიშნულ ცენტრში მუშაობს 1979 წლიდან. მას გმოქვეყნებული აქვს 500-ზე მეტი ნაშრომი. მიღებული აქვს 6 პატენტი გამოგონებისთვის, აქედან 4  საერთაშორისო მნიშვნელობისაა.

მასალა მოამზადა:  ლიკა ჩაგანავამ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

პოპულარული კოსმეტიკურ ბრენდების ჰიგიენურ ტუჩსაცხში კანცეროგენები აღმოაჩინეს

ფრანგი მეცნიერები ფიქრობენ, რომ ზოგიერთი ჰიგიენური ტუჩსაცხი ჯანმრთელობისთვის მავნებელია. ამ მოსაზრების გასამყარებლად, მეცნიერები ამბობენ, რომ რამდენიმე ბრენდის ჰიგიენური ტუჩსაცხი კანცეროგენებს შეიცავს. ინფორმაციას ,,The Independent-ი“ ავრცელებს.

მომხმარებელთა ინტერესების დაცვის ჯგუფ ,,Que Choisir-ის“ დაკვეთით, სპეციალისტებმა 10 სხვადასხვა ბრენდის ჰიგიენური ტუჩსაცხიდან 21 ნიმუში აიღეს და მათი შემადგენლობა შეისწავლეს. აღმოჩნდა, რომ ზოგიერთი ნიმუში ნახშირწალბადით გაჯერებულ მინერალურ ზეთებს შეიცავს, რომელთა ორგანიზმში მოხვედრასაც ლიმფური კვანძების ანთება და ღვიძლთან დაკავშირებული პრობლემების გამოწვევა შეუძლია.

კერძოდ, ჯანმრთელობისთვის საშიშ ჰიგიენურ ტუჩსაცხებს აწარმოებენ: Carmex-ი, Garnier-ი და La Roche Posay-ი.

ამ თემის ირგვლივ სკანდალი 2016 წელსაც აგორდა. მაშინ კომპანია ,,Eos-ს“ მომხმარებლმა სასამართლოში უჩივლეს. ისინი აცხადებდნენ, რომ ბრენდის ტუჩსაცხის გამოყენებამ გამონაყარი, წყლულები, სისხლდენა და პიგმენტების შემცირება გამოიწვია.

 

მასალა მოამზადა:  ციცი კიკვაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

რა დაზიანებას იწვევს დიაბეტის ახალი ტიპი და რატომ ჭირს მისი დიაგნოზირება?

ტიპი 1 შაქრიანი დიაბეტის (ანუ ,,იუვენილური”) შემთხვევაში ხდება ინსულინის გამომმუშავებელი ß უჯრედების დაზიანება, რის გამოც ინსულინი გამომუშავდება ძალზედ მცირე რაოდენობით ან სრულებით არ გამომუშავდება. შესაბამისად, ორგანიზმს აღარ შეუძლია სისხლის შაქრის შეთვისება, უჯრედები ვერ იღებენ ენერგიას,

ტიპი 2    შაქრიანი დიაბეტი (,,მოზრდილთა” დიაბეტი), როგორც წესი, ვითარდება მოწიფულ ასაკში, ხშირად 40 წლის შემდეგ, სხეულის მომატებული მასის ფონზე, ზოგჯერ ინსულინის სიჭარბის ფონზეც კი, მაგრამ ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტის დროს არსებული ინსულინი საკმარისი არ არის სისხლში შაქრის დონის ნორმალიზაციისათვის. ტიპი 2 შაქრიანი დიაბეტის დროს გამომუშავდება საკუთარი ინსულინი, მაგრამ, როგორც წესი, ,,არასწორად”, ანუ ორგანიზმი შენელებულად და არასაკმარისად რეაგირებს სისხლში გლუკოზის რაოდენობის მომატებაზე და გამოყოფილი ინსულინი არ არის საკმარისი გლუკოზის სრულად ასათვისებლად. მეორე მექანიზმის მიხედვით,

ტიპი 3c დიაბეტს იწვევს პანკრეასის ანთებისგან (პანკრიატიტი), პანკრეასის სიმსივნეების ან კუჭქვეშა ჯირკვალზე განხორციელებული ქირურგიული ჩარევისგან გამოწვეული პანკრიასის დაზიანება.

ამ ტიპის დაზიანება  არა მხოლოდ ასუსტებს ამ ორგანოს მიერ ინსულინის წარმოქმნის უნარს, არამედ აფერხებს საჭმლის მომნელებელი ფერმენტებისა და სხვა ჰორმონების წარმოქმნას.

თუმცა, ჩვენი ბოლო კვლევამ აჩვენა, რომ ტიპი 3 c დიაბეტის შემთხვევებისას, პაციენტების უმეტესობას დიაგნოზი არასწორად აქვს დასმული და ის ტიპი 2 დიაბეტში ერევათ. ექსპერტები აცხადებენ, რომ 2 მილიონი პაციენტიდან დიაგნოზი მხოლოდ 3 პროცენტს აქვს სწორად დასმული.

სხვადასხვა კვლევამ აჩვენა, რომ 3 c დიაბეტით დაავადებულ პაციენტებს ინსულინთან ერთად საჭმლის მომნელებელი ფერმენტების მიღებაც სჭირდებათ, რომელიც მათ ტაბლეტების ფორმით საკვებთან ერთად უნდა მიიღონ.

ბოლო დროს მკვლევარები და ექიმები შეაშფოთა იმ ფაქტმა, რომ  3c დიაბეტი უფრო ფართოდაა გავრცელებული, ვიდრე აქამდე ეგონათ და შემთხვევების უმეტესობა სწორად იდენტიფიცირებული არაა.

კვლევის ფარგლებში 2 მილიონი პაციენტის ჩანაწერები გამოიკვლიეს. აღმოჩნდა, რომ მოზრდილებში 3 c დიაბეტის შემთხვევები უფრო ხშირი იყო, ვიდრე ტიპი 1-ის.

ტიპი 3c-ით დაავადებული პაციენტები სისხლში შაქრის კონტროლს ორჯერ უფრო ცუდად ახორციელებდნენ, ვიდრე ტიპი 2-ის და 5-10-ჯერ მეტად სჭირდებოდათ ინსულინი.

აღსანიშნავია, რომ ტიპი 3c-ის დიაბეტი შესაძლოა პანკრეასის დაზიანებიდან ხანგრძლივი დროის შემდეგ დაიწყოს – ბევრ შემთხვევაში 10 წლის შემდეგად კი. შესაძლოა, ეს ფაქტი იყოს იმის მიზეზი, რომ ამ ორ მოვლენას ხშირად ერთმანეთთან არ აკავშირებენ.

დიაბეტის ტიპის დროული და სწორი იდენტიფიცირება სწორად შერჩეული მკურნალობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.

ტიპი 2 შაქრიანი დიაბეტისთვის გამოყენებული ზოგიერთი მედიკამენტი, როგორიცაა მაგალითად გლიკლაზიდი, შესაძლოა 3C ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში არაეფექტური იყოს. ამდენად, არასწორი დიაგნოზი უმეტეს შემთხვევაში დროისა და ფულის გაფლანგვის მიზეზი ხდება.

 

წყარო: http://www.sciencealert.com

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაკვლევებიმედიცინა

მეცნიერებმა სიცოცხლის სამშენებლო ბლოკები დაარედაქტირეს

  მეცნიერებმა ორ დამოუკიდებელ კვლევაში სიცოცხლის სამშენებლო ბლოკების მართვის ,,წარმოუდგენლად ძლიერი” უნარის დემონსტრირება მოახდინეს.  

ერთ-ერთი კვლევის ფარგლებში დნმ-ში ატომების წყობა შეცვალეს, რათა ადამიანის გენეტიკური კოდი და ინსტრუქციები სამოუდამოდ შეეცვალათ.

მეორე კვლევისად კი რნმ-ის რედაქტირება მოახდინეს, რომელიც დნმ-ის „ბიძაშვილი“ ქიმიკატია, და გენეტიკური კოდის ინფორმაციას ხსნის.

კვლევებს – რაც საბოლოო ჯამში შეიძლება დაავადების სამკურნალოდ გამოიყენონ – ჭკვიანი, მნიშვნელოვანი და საინტერესო უწოდეს.

კვლევების შედეგები შესაძლოა ცისტური ფიბროზის, გენეტიკური მემკვიდრეობით გამოწვეული სიბრმავე, და სხვა დაავადებების სამკურნალოდ გამოიყენონ.

Cystic fibrosis, გენეტიკური მემკვიდრეობით გამოწვეული სიბრმავე და სხვა დაავადებები გამოწვეული ერთი typo გენეტიკური კოდი შეიძლება საბოლოოდ თავიდან იქნას აცილებული ან მკურნალობა ასეთი მიდგომები.

ორივე კვლევა MIT- ის Broad Institute-სა და ჰარვარდში წარმოადგინეს.

მეცნიერების მიერ ჩატარებული პირველი კვლევა ფუძის რედაქტირებას ეფუძნება.

დნმ-ში გვხვდება აზოტოვანი ფუძეების ოთხი სახე (ადენინი, გუანინი, თიმინი და ციტოზინი). ერთ-ერთი მათგანის არასწორმა მდებარეობამ შესაძლოა დაავადების წარმოშობა განაპირობოს.

მკვლევარებმა უკვე ოთხივე ფუძის მანიპულირება შეძლეს. ფუძის რედაქტირების გამოყენებით კი მემკვიდრეობით გადაცემული დაავადების გამოსწორება შეძლეს.

” ბევრს ვმუშაობთ იმისთვის, რომ ფუძის რედაქტირების ტექნოლოგია ადამიანის თერაპიაში გადავიტანოთ,” – განაცხადა კვლევის ერთ-ერთმა ავტორმა პროფესორმა დევიდ ლიუსმა.

თუმცა, ის აღიარებს, ჯერ კიდევ არსებობს უსაფრთხოებასთან დაკავშირებული საკითხები, რომლის საბოლოოდ გადაჭრას და მოგვარებას დრო სჭირდება.

რნმ

მეორე კვლევა, რომელიც სამეცნიერო  ჟურნალ Science-ში გამოქვეყნდა, რნმ-ის რედაქტირებაზეა დაფუძნებული.  რიბონუკლეინის მჟავა (რნმ) სიცოცხლისთვის საჭირო კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი მოლეკულაა.

დნმ არის გენეტიკური კოდის ძირითადი ასლი, მაგრამ იმისათვის, რომ უჯრედმა გამოიყენოს გენეტიკური ინსტრუქციები, მან პირველ რიგში უნდა შექმნას რნმ-ის ასლი.

ადამიანის უჯრედებში მემკვიდრეობითი ფორმის ანემიის გამოსასწორებლად მკვლევარებმა რნმ-ის რედაქტირება გამოიყენეს.

„რნმ-ის რედაქტირების შესაძლებლობა თითქმის ყველა სახის უჯრედში ბევრი დაავადების მკურნალობის მეტ შესაძლებლობას იძლევა,“ –  აცხადებენ მეცნიერები.

იგივე ტექნოლოგიები კარგად მუშაობს მცენარეებზე, ცხოველებისა და მიკროორგანიზმებზეც, რაც მნიშვნელოვანია სოფლის მეურნეობისთვის.

 

წყარო: BBC

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
მედიცინა

“Glo“ -ახალი „უკვამლო“ სიგარეტი ,,British American Tobacco -სგან“

 მეცნიერებმა ცოტა ხნის წინ პროდუქტი „Glo“ დატესტეს და აღმოაჩინეს, რომ ის სიგარეტებთან შედარებით 90 პროცენტით ნაკლებ ტოქსიკურ ნივთიერებებს გამოყოფს.

ელსიგარეტი შეიცავს ნიკოტინის თხევად ფორმას, რომელიც ორთქლზე ცხელდება და მისი ჩასუნთქვა მწეველებს თამბაქოს კვამლით გამოწვეული ზიანისგან იცავს.

მაგრამ ,,Glo-ს“ მსგავსი პროდუქტების შემთხვევაში, გაცხელება წვის გარეშე ხდება, ამის ტოქსიკური ნივთიერებები არ წარმოიქმნება ისე, როგორც ეს სტანდარტულ სიგარეტში ხდება.

,,Glo-ს“ მწარმოებლის, ბრიტანულ-ამერიკული თამბაქოს (British American Tobacco) მიერ ჩატარებულმა ტესტებმა აჩვენა, რომ ,,ახალი თაობის პროდუქტებს” (NGP), რომელიც ე.წ. ელსიგარეტს შეიცავს –  ტოქსიკური ნივთიერებების მცირე შემცველობა აქვთ.

,,მიუხედავად იმისა, რომ გრძელვადიანი ტესტები საჭიროა, ამ შედეგების გათვალისწინებით, სიგარეტები, ,glo“ და სხვა ,,ახალი თაობის პროდუქტები” პოტენციური რისკის სხვადასხვა ბოლოში იმყოფებიან,“ – აცხადებს British American Tobacco -ს წარმომადგენელი – დოქტორი ჯეიმს მერფი.

როგორ ჩატარდა კვლევა?

კვლევის ფარგლებში შვიდი პროდუქტი შეფასდა, მათ შორის სამი სიგარეტი, glo ™ და თამბაქოს გაცხელებადი სხვა გათბობის პროდუქტი (თბ), ჰიბრიდული თამბაქოს პროდუქტი და ელექტრონული სიგარეტი.

მეცნიერებმა ლაბორატორიაში კვამლისა და ორთქლის რეალისტური გზით წარმოებისთვის რობოტები გამოიყენეს. შემდეგ კი – წარმოქმნილი კვამლსა და გამონაბოლქვში ტოქსიკური ნივთიერებების დონე გაზომეს.

აღმოჩნდა, რომ ყველა ,,ახალი თაობის პროდუქტში” – glo, ე- სიგარეტი, სხვა THP და ჰიბრიდული THP, ტოქსიკური ნაერთების ოდენობა 90 პროცენტით ნაკლებია, ვიდრე სტანდარტულ სიგარეტში.

კვლევის შედეგები სამეცნიერი ჟურნალ Regulatory Toxicology and Pharmacology-ში გამოქვეყნდა.

 

წყარო: http://www.dailymail.co.uk

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

სრულად ნახვა
ბიზნესიეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინა

რას უნდა ავარიდოთ თავი დიდხანს სიცოცხლისთვის

ყველა ადამიანს სურს ხანგრძლივი სიცოცხლე. მაგრამ როგორ მივაღწიოთ მიზანს?!

ჯანსაღი ცხოვრება მართლაც, რომ საწინდარია დიდხანს და ჯანმრთელად ცხოვრებისა. ,,ბიზნეს ინსაიდერმა” შეაგროვა რამდენიმე რჩევა, რომელიც აუცილებლად გამოგადგებათ, რადგან მეცნიერების მიერაა დამტკიცებული. შეამჩნევთ, რომ მართლაც ბევრი რამის შეცვლა მოგიწევთ თქვენს ცხოვრებაში, თუ დიდხანს და ჯანმრთელად გსურთ სიცოცხლე.

  1. უძილობა
  2. არააქტიური ცხოვრება
  3. სიგარეტი
  4. ალკოჰოლი
  5. ბევრი ჭამა
  6. სტრესი
  7. ბევრი შაქარი
  8. ხორცი
  9. მზის ქვეშ დამცავის გარეშე ყოფნა

ეს ყველაფერი სასტიკად ეწინააღმდეგება თქვენს ჯანმრთელობას.

 

წყარო: Business insider

მასალა მოამზადა:  ლაშა ჯინჭარაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინაფსიქოლოგია

შიზოფრენიის განვითარების რისკის 80 პროცენტი გენეტიკურია

ახალი კვლევის მიხედვით, შიზოფრენიის განვითარების რისკის თითქმის 80 პროცენტი გენეტიკური ფაქტორითაა განპირობებული.

დასკვნების თანახმად,   მემკვიდრეობით მიღებული გენი იმაზე ბევრად უფრო დიდ როლს თამაშობს, ვიდრე ადრე მიიჩნევდნენ და ამის აღმოჩენა დაბადებამდეა შესაძლებელი.

კოპენჰაგენის უნივერსიტეტის მკვლევარების განცხადებით, ეს ფაქტი ქმნის იმის შესაძლებლობას, რომ ფსიქიკური დაავადების აღმოცენებამდე განადგურდეს.

დაავადების სიმპტომები: პანიკა, რისხვა, დეპრესია, ჰალუცინაციები და ილუზიები დაავადებულებსა და მათ ოჯახებზე მძიმე შედეგებს ახდენს.

კვლევამ, რომელშიც 60,000 ადამიანი მონაწილეობდა, აჩვენა, რომ დაავადების 79 პროცენტი გენეტიკური ფაქტორებითაა გამოწვეული.

სტატისტიკის თანახმად, შიზოფრენიით მსოფლიოს მოსახლეობის დაახლოებით 1 პროცენტია დაავადებული. 

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ინფორმაციით, დაავადებულთა ნახევარს (დაახლოებით 10 მილიონ ადამიანს) სათანადო მურნალობა არ უტარდება. ისინიც კი, ვინც მკურნალობს, სათანადო მედიკამენტებს დაავადების დასაწყისშივე არ ღებულობენ, ამ მხრივ მნიშვნელვანი მიღწევა მხოლოდ ბოლო 50 წლის განმავლობაში შეიმჩნევა.

მკურნალობა ამჟამად მიმართულია დაავადების ერთი კონკრეტული სიმპტომის – ფსიქოზის მიმართ.

ახალი კვლევა მნიშვნელოვანია, ვინაიდან შეიცავს მტკიცებულებას იმის შესახებ, რომ დაავადების წინააღმდეგ ბრძოლა ჩანასახშივეა შესაძლებელი.

 

წყარო: http://www.dailymail.co.uk

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

ამერიკელი „სხეულის საათის“ მეცნიერები ნობელის პრემიის გამარჯვებულები გახდნენ

ამერიკელი მეცნიერები – ჯეფრი ჰოლი, მაიკლ როსბაში და მაიკლ იანგი მედიცინის დარგში 2017 წლის ნობელის პრემიის მფლობელები გახდნენ. შესაბამისად, საპრიზო ფონდი 825 000 ფუნტი სტერლინგი ამ სამ მეცნიერზე გაიყოფა.

ჯეფრი ჰოლს, მაიკლ როსბაშსა და მაიკლ იანგს  ჯილდო ცირკადიანული რიტმის მარეგულირებელი მოლეკულური მექანიზმების აღმოჩენისთვის გადაეცათ. ცირკადიანული რიტმი ჩვენი ბიოლოგიური საათია. მეცნიერებმა  გამოიკვლიეს, რამდენად ძლიერია მცენარეთა, ცხოველთა და ადამიანთა ადაპტაციის უნარი თავიანთი ბიოლოგიური საათის მიმართ და არის თუ არა ის თანხვედრაში დედამიწის ევოლუციურ და რევოლუციურ პროცესებთან.

ქრონობიოლოგია ანუ ბიოლოგიური საათების შესწავლა, ამ სამი მეცნიერის მუშაობის წყალობით კვლევის მზარდი სფერო გახდა, რომელმაც განმარტა კონკრეტული გენების როლი დროზოფილაში სინათლესა და სიბნელეში.

დღეს მეცნიერები ბიორიტმების ციკლზე დაყრდნობით  მკურნალობის ახალ მეთოდს იკვლევენ, მათ შორის, წამლის მიღების საუკეთესო დროს. ამასთანავე, უფრო და უფრო მეტად აქცევენ ყურადღებას მშვიდი ძილის მნიშვნელობას. 

 ,,ყოველდღიური რეგულარული ცვლილებებისთვის მომზადების უნარი მნიშვნელოვანია”, – განუცხადა ჟურნალისტებს კაროლინსკის ინსტიტუტის ნობელის კომიტეტის მდივანმა თომას პერმმანმა. ,,წლევანდელი ნობელის პრემიის ლაურეატები სწავლობენ ამ ფუნდამენტურ პრობლემას. მათ ამოხსნეს საიდუმლო, თუ როგორ შეეძლია ჩვენს სხეულებში არსებულ შინაგან საათს დღესა და ღამეს შორის არსებული ყოველდღიური ცვლილებების პროგნოზირება მოახდინოს და ამ გზით ჩვენი ქცევისა და ფიზიოლოგიის ოპტიმიზაცია განახორციელოს,“ – დასძინა მან.

ნობელის პრემია ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში 1901 წლის შემდეგ გაიცემა. ამ პერიოდის განმავლობაში სულ 211 ჯილდო გაიცა.

 

წყარო: Reuters

მასალა მოამზადა:  თამარ ტაბატაძემ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
ისტორიამედიცინაფსიქოლოგია

ისტერიკა – ძველი წარმოდგენები და მკურნალობის გზები

ისტერიკის სახელწოდება წარმოდგება ბერძნული სიტყვისაგან “hysteria” (საშვილოსნო). ძველად ისტერიკული ხასიათის აშლილობას საშვილოსნოს უკავშირებდნენ, მიაჩნდათ, რომ მას ორგანიზმში ხეტიალი და საციცოცხლო ფუნქციების დარღვევა შეეძლო.

ცხადია, ეს შეხედულება უსაფუძვლოა და დღეს მხოლოდ ისტორიული მნიშვნელობა აქვს. ისტერიკა განპირობებულია ენდოგენური და ეგზოგენური ფაქტორების რთული კომპლექსით. მის წარმოშობაში განსაკუთრებულ გავლენას ახდენს ფსიქიკური ტრავმა. ამასთანავე, რაც უფრო ძლიერია ავადმყოფობისადმი წინასწარი განწყობა, მთ უფრო მცირეა ფსიქიკური ტრავმის როლი – უმნიშვნელო განცდაც კი საკმარისია ისტერიკული აშლილობისთვის, და პირიქით, ნევროპათიული და ფსიქოპათიური თვისებებით ნაკლებად დატვირთულ პიროვნებას ნევროზი შეიძლება განუვითარდეს მხოლოდ ძლიერი, აფექტური განცდის შედეგად.

ისტერიკის ცალკეული სიმპტომები და სინდრომები მკურნალობას ექვემდებარება. შრომის, დასვენების, ძილის, კვების რეჟიმის, ჰიგიენური პირობების დაცვა და ცხოვრებისეული გამოცდილება  აკავებს მას.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინამსოფლიოსამართალი

,,თუ მკურნალს შემოაკვდა ავადმყოფი ან დაუშრიტა თვალი, მას უნდა მოაჭრან მკლავი“ – ძველი მესოპოტამია

ძველი მესოპოტამიის სამედიცინო ტექსტების უმრავლესობა აღმოჩენილია ასურეთის დედაქალაქის – აშურის მახლობლად, ჩატარებული არქეოლოგიური გათხრების დროს და თარიღდება ძვ.წ. II-I ათასწლეულით.

ყოველი მათგანი შედგენილია გარკვეული ნიმუშის მიხედვით და იწყება სიტყვებით: ,,თუ ადამიანი ავადაა“ და მთავრდება სიტყვებით -,,.ის გამოჯანმრთელდება“. ჩვ. წელთაღრიცხვამდე XI-VI საუკუნეების ტექსტებში აღნიშნულია კასტრაციის  შესახებ, რომელსაც სპეციალურად განსწავლული ადამიანები ატარებდნენ. ეს ტექსტები ასევე შეიცავს ცნობებს ექიმი ქალის, რომელიც კურნავდა ქალურ დაავადებებს და თვალის  ექიმის.შესახებ.

მსოფლიოს უძელესი კანონმდებლობა ბაბილონის მეფის, ჰამურაბის (1792-1750 ძვ.წ.) სახელთანაა დაკავშირებული, რომლის დროსაც ბაბილონის სამეფომ უდიდეს განვითარებას მიაღწია. ჰამურაბი არამეულ ენაზე ნიშნავს ,,მეფე-მკურნალს“. ,,ჰამურაბის კანონები“ 2.25 მეტრის ბაზალტის ბოძზეა (ლუვრი) ამოტვიფრული და განეკუთვნება ჩვ. წელთაღრიცხვამდე XVII საუკუნეს.

კანონები შედგება პროლოგისგან, საკუთრივ კანონებისგან (282 პარაგრაფი) და ეპილოგისგან. იგი წარმოადგენს ძველი მესოპოტამიის ყველაზე მნიშვნელოვან სამართლებრივ ძეგლს, რომელშიც გარკვეული ადგილი უჭირავს სამედიცინო სამართლის საკითხებსაც. როგორც ტექსტიდან ირკვევა, ამ პერიოდში მკურნალს მაღალი ანაზღაურება ჰქონდა, რაც აიხსნებოდა მისი პროფესიის დიდი რისკით. წარუმატებელი მკურნალობის შემთხვევაში, ისინი მკაცრად ისჯებოდნენ. ამის შესახებ კანონებში ვკითხულობთ:

,,თუ მკურნალს შემოაკვდა ავადმყოფი ან დაუშრიტა თვალი, მას უნდა მოაჭრან მკლავი“.

მთელი თავისი მრავალსაუკუნოვანი ისტორიის მანძილზე, ძველი მესოპოტამიის კულტურამ დიდი გავლენა მოახდინა სამეცნიერო ცოდნის განვითარებაზე მთელ წინა აზიაში, სადაც ასევე წარმატებით ვრცელდებოდა დიდი მესოპოტამიური სამედიცინო გამოცდილება.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 77 78 79 80 81 92
Page 79 of 92