close

კვლევები

კვლევები

კვლევა – კიბოს ახალი ტესტი დიაგნოსტიკის დააჩქარებს

კიბოს 50-ზე მეტი ფორმის გამოსავლენად შექმნილმა სისხლის ტესტმა შეიძლება ხელი შეუწყოს დიაგნოსტიკისა და პაციენტების მკურნალობის დაჩქარებას, – ამის შესახებ ახალ კვლევაშია აღნიშნული.
თხევადი ბიოფსიის ცდის შედეგები, რომელიც აშშ-ში, მსოფლიოს უდიდეს, კიბოს დაავადების შესახებ გამართულ კონფერენციაზე გამოქვეყნდა, მიუთითებს, რომ სისხლის ტესტს, Galleri-ს აქვს პოტენციალი, აღმოაჩინოს და გამორიცხოს კიბო სიმპტომების მქონე ადამიანებში.
ტესტი აღმოაჩენს სიმსივნის დნმ-ის პატარა ფრაგმენტებს სისხლში. ის აფრთხილებს ექიმებს ფიქსირდება თუ არა კიბოს სიგნალი და პროგნოზირებს, თუ საიდან შეიძლება მოდიოდეს ეს სიგნალი ორგანიზმში.
ექსპერტები მიესალმნენ კვლევის შედეგებს, მაგრამ განაცხადეს, რომ მეტი კვლევა იქნება საჭირო, სანამ ტესტი, რომელიც დამზადებულია კალიფორნიული კომპანია Grail-ის მიერ, ჯანდაცვის სისტემებში დაინერგება.
კვლევაში, რომელსაც ოქსფორდის უნივერსიტეტი ხელმძღვანელობდა, ინგლისსა და უელსში მცხოვრები 5461 ადამიანი მონაწილეობდა, რომლებიც საავადმყოფოში სავარაუდო კიბოს დიაგნოზით გადაიყვანეს.
ტესტმა სწორად გამოავლინა კიბოს შემთხვევების ორი მესამედი კვლევის მონაწილეთა შორის. დადებითი შემთხვევების 85%-ში მან ასევე შეძლო კიბოს კერის დადგენა. შედეგები უფრო ზუსტი იყო ხანდაზმულ პაციენტებში და ონკოინკურაბელურ პაციენტებში.
აღსანიშნავია, რომ Galleri ტესტი ათასობით ადამიანში გამოიყენეს, რომლებსაც სიმპტომები არ ჰქონდათ, რათა გაარკვიონ, შეუძლია თუ მას არა ფარული კიბოს გამოვლენა. შედეგები მიმდინარე წლის ბოლოსთვის იქნება ხელმისაწვდომი. წარმატების შემთხვევაში, ტესტის გავრცელება დაახლოებით 1 მილიონი ადამიანისთვის იგეგმება.

წყარო : theguardian.com

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

ცხვირის წვეთებმა, შეიძლება, ინსულტის შემდეგ პაციენტების ტვინის აღდგენას შეუწყოს ხელი

მეცნიერებმა აჩვენეს, თუ როგორ შეძლო სპეციალურმა ცხვირის წვეთებმა, რომელიც  კონკრეტულ მოლეკულას შეიცავს, დახმარებოდა თაგვებს ინსულტის მავნე ბიოლოგიური შედეგებიდან გათავისუფლებასა და გამოჯანმრთელებაში.
წვეთებში მთავარი მოლეკულა არის კომპლემენტის პეპტიდი (ამინომჟავების ჯაჭვი) C3a, რომელიც უკვე ვიცით, რომ მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ორგანიზმის იმუნურ სისტემაში, ასევე ტვინის განვითარებასა და პლასტიურობაში.
რაც ძალიან მნიშვნელოვანია, მედიკამენტი არ გამოიყენება მაშინვე, არამედ ინსულტიდან შვიდი დღის შემდეგ. ეს ნიშნავს, რომ ისინი, ვისაც დახმარებას ინსულტის შემდეგ დაუყოვნებლივ ვერ  უწევენ, მაინც იქნებიან დაცული ამ მდგომარეობის ყველაზე უარესი შედეგებისგან.
კვლევის ფარგლებში მეცნიერებმა თაგვებში ხელოვნურად გამოიწვიეს იშემიური ინსულტი, ყველაზე გავრცელებული ტიპის ინსულტი. თუმცა, ერთი კვირის შემდეგ, ცხვირის წვეთები დაეხმარა თაგვებს მოტორული ფუნქციის უფრო სწრაფად და სრულად აღდგენაში, პლაცებო ჯგუფთან შედარებით.
ახალი კვლევა ასევე გვაძლევს უკეთეს წარმოდგენას ტვინზე C3a-ს ეფექტის შესახებ. MRI სკანირებამ აჩვენა, რომ პეპტიდმა ხელი შეუწყო თაგვების ტვინში ნერვულ უჯრედებს შორის კავშირების რაოდენობის გაზრდას.
“ჩვენი შედეგები აჩვენებს, რომ C3a პეპტიდი გავლენას ახდენს ასტროციტების ფუნქციაზე – ეს არის უჯრედები, რომლებიც აკონტროლებენ ნერვული უჯრედების ბევრ ფუნქციას როგორც ჯანმრთელ, ასევე დაავადებულ ტვინში”, – განაცხადა გოტენბურგის უნივერსიტეტის ნეირომეცნიერმა მილოშ პეკნამ.
იშემიურ ინსულტს წელიწადში დაახლოებით 7,6 მილიონი ადამიანი განიცდის, აქედან ნახევარზე მეტს უვითარდება ფიზიკური ან ფსიქიკური აშლილობა, რის შედეგადაც ვითარდება: ხელის ან ფეხის თვითნებური მოძრაობის დაკარგვა, მეტყველების დარღვევა ან დეპრესიის პრობლემები და შფოთვა.
მკვლევარები განმარტავენ, რომ C3a პეპტიდიანმა ცხვირის წვეთებმა შეიძლება დიდი განსხვავება შეიტანოს ამ ციფრებში – თუმცა, მანამდე, აუცილებელია იმაში დარწმუნება, რომ მედიკამენტი ისეთივე ეფექტურია ადამიანებში, როგორც თაგვებში.
კვლევა სამეცნიერო ჟურნალ Journal of Clinical Investigation-ში გამოქვეყნდა.

წყარო : sciencealert.com

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

დღისით რეგულარული, ხანმოკლე ჩაძინება დემენციის რისკს ამცირებს – კვლევა

დღის განმავლობაში, რეგულარული, ხანმოკლე ჩაძინებები ჩვენს თავის ტვინს მოცულობას და შესაბამისად, ახალგაზრდობას უნარჩუნებს, თანაც იმდენად, რომ ეს დაკავშირებულია ჯანმრთელ კოგნიტურ ფუნქციებთან, დემენციისა და სხვა დაავადებების დაბალ რისკთან.

ამერიკელმა, ბრიტანელმა და ურუგვაელმა მეცნიერებმა 40-დან 69 წლამდე 378 932 ადამიანის მონაცემები შეისწავლეს, რათა ენახათ, როგორია რეგულარული ჩათვლემისკენ გენეტიკურად მიდრეკილთა კოგნიტური მდგომარეობა მათთან შედარებით, ვისაც ასეთი გენები არ აქვს.

დაადგინეს, რომ ჩათვლემის მოყვარულებს უფრო დიდი თავის ტვინი აქვთ, ასაკით მათზე 2,6 – 6,5 წლით პატარების ზომის.

„ჩვენი კვლევა მიუთითებს მიზეზობრივ კავშირზე ჩათვლემის ჩვევასა და ტვინის უფრო დიდ მოცულობას შორის“, — ამბობს კვლევის ავტორი, ლონდონის საუნივერსიტეტო კოლეჯის (UCL) ნეირომეცნიერი ვალენტინა პასი.

65 წელს გადაცილებულ ადამიანებზე ჩატარებული წინა კვლევის მიხედვით, დღისით ძილი აუმჯობესებს მოკლევადიან შემეცნებას და კოგნიტურ ტესტებში, ჩათვლემის მოყვარულები არამოყვარულებს სჯობნიან. ახალ კვლევაში ჩაძინების ხანგრძლივობა არ აღურიცხავთ, მაგრამ როგორც წინა კვლევები მიუთითებს, საუკეთესო ვარიანტია 30 წუთზე ნაკლები დროით ჩაძინებები; ამავე დროს, დღის უფრო ადრე მონაკვეთში ჩაძინებები გავლენას არ ახდენს ღამის ძილზე.

სრულად, ნახეთ 1tv.ge- ზე

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებისაქართველო

ფსიქიკური პრობლემები ქართველ მოსწავლეებში, რომელთა შესახებ მშობლებმა არაფერი იციან – კვლევა, რომელშიც ათასობით მესამეკლასელი მონაწილეობდა

ქართველ მოსწავლეებში ფსიქიკური ჯანმრთელობის სხვადასხვა ტიპის პრობლემა დაფიქსირდა. სან-ფრანცისკოს უნივერსიტეტის ბავშვთა ფსიქიატრებთან და ფსიქოლოგებთან თანამშრომლობით, საქართველოს 5 დიდი ქალაქის 211 საჯარო სკოლაში მასშტაბური კვლევა ჩატარდა.

სკრინინგული კითხვარის შევსების შედეგად ბავშვებში ზოგადი ფსიქიკური ჯანმრთელობა შეისწავლეს, კვლევაში 16 654 მე-3 კლასელი მონაწილეობდა, რომელთაგან 12%-ს ფსიქიკური ჯანმრთელობის სხვადასხვა ტიპის აშლილობა აღმოაჩნდა. შემთხვევათა უმრავლესობაში მშობელმა ამის შესახებ არაფერი იცოდა. თემაზე სიუჟეტი “კვირის მოამბის” ჟურნალისტმა მოამზადა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

აღმოჩენა: ჟანგბადის დეფიციტი თაგვის სიცოცხლის ხანგრძლივობას 50 პროცენტით ზრდის

ჟანგბადი სიცოცხლისთვის მნიშვნელოვანია, მაგრამ ახლა ჰარვარდის უნივერსიტეტის Mootha Lab-ისა და მასაჩუსეტსის ინსტიტუტის (MGH) კვლევა ვარაუდობს, რომ ჟანგბადის დეფიციტმა (ჰიპოქსია) შეიძლება გაზარდოს ძუძუმწოვრების სიცოცხლის ხანგრძლივობა.  ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

„დაახლოებით 20 წელია ვიცით, რომ ქრონიკული ჰიპოქსია კულტივირებულ უჯრედებზე მოქმედებს და ახანგრძლივებს სიცოცხლეს საფუარში, ჭიებსა და ბუზებში. თუმცა, ჩვენი კვლევა პირველია, რომელმაც გამოცადა ჟანგბადის შეზღუდვა ძუძუმწოვრების დაბერების მოდელში. შესაბამისად, ეს ნამდვილად აღმოჩენაა”, — განაცხადა რობერტ როჯერსმა, MGH-ის წამყვანმა მკვლევარმა და ექიმმა.

კვლევის ავტორებმა თაგვები გამოცადეს ჟანგბადის ნაკლებობის პირობებში. მათ შექმნეს ისეთი პირობები, როგორიც ეს ევერესტზეა (5000 მეტრის სიმაღლეზე). მეცნიერებმა შენიშნეს, რომ ჰიპოქსიამ ცხოველის სიცოცხლის ხანგრძლივობა 50 პროცენტით გაზარდა.

კვლევა ჩატარდა თაგვების იმ მოდელზე, რომელსაც Ercc1 ცილა აკლდა. ეს არის დაბერების დამაჩქარებელი ფაქტორი, რადგან ასეთ შემთხვევაში თაგვი ექვს თვეზე ნაკლებს ცოცხლობს. ეს გამოწვეულია Ercc1-ის დეფიციტით.

ჰიპოქსიამ საშუალება მისცა თაგვებს 50 პროცენტით მეტი ეცოცხლათ. კითხვაზე, შეიძლება თუ არა ამ ტექნიკის ადამიანებზე გამოყენება, მკვლევრების თქმით, ამის მტკიცება ჯერ ადრეა. ეს იმიტომ, რომ მოლეკულური მექანიზმი, რომლითაც ჰიპოქსიამ სიცოცხლე გაახანგრძლივა, ჯერ კიდევ უცნობია.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმსოფლიოტექნოლოგიები

ილონ მასკის თქმით, მისი კომპანია ტვინის ჩიპებს ადამიანებზე წელს გამოცდის

პარიზში გამართულ ღონისძიებაზე VivaTech ილონ მასკმა განაცხადა, რომ მისი კომპანია ადამიანებზე კლინიკური ცდების ჩატარებას წლის ბოლოსთვის დაიწყებს. ეს ნიშნავს, რომ Neuralink პაციენტთა ტვინში სპეციალურ იმპლანტებს ჩანერგავს, თუმცა რამდენი პიროვნება მიიღებს ამ პროცესში მონაწილეობას, ჯერჯერობით უცნობია. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს. 

ტვინის კომპიუტერთან დამაკავშირებელი ინტერფეისის გამოცდის ნებართვა Neuralink-მა მარეგულირებელი ორგანოსგან ხანგრძლივი ლოდინის შემდეგ მაისში მიიღო. ამგვარი ჩიპების მიზანია, პარალიზებულ ინდივიდებს მოძრაობისა და კომუნიკაციის საშუალება მისცეს. ისინი კომპანიამ მაიმუნების სხეულში უკვე ჩანერგა, ახლა კი ადამიანთა ჯერია.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

გენური ინჟინერიით, მეცნიერებმა უჯრედების დაბერება შეანელეს

დროთა განმავლობაში, ჩვენი უჯრედები ბუნებრივად დეგრადირდება, რაც ნაწილობრივი მიზეზია იმისა, რომ 80 წლის ასაკში ისეთივე მოქნილები აღარ ვართ, როგორიც თუნდაც რვა წლის ასაკში. ახლახან, მეცნიერებმა იპოვეს გზა, თუ როგორ გაზარდონ უჯრედების სიცოცხლის ხანგრძლივობა ხელოვნური გენეტიკური „საათის“ გამოყენებით.

სან-დიეგოს კალიფორნიის უნივერსიტეტის მკვლევრებმა ასეთ შედეგს საფუარ მიკროორგანიზმ Saccharomyces cerevisiae-ში მიაღწიეს, რაც ნაკლებად სავარაუდოს ხდის, რომ იგივე შედეგები მალე ადამიანებშიც ვნახოთ; თუმცა, მკვლევართა ჯგუფი ფიქრობს, რომ მათი ნაშრომის გაგრძელება შესაძლებელია, რაც ადამიანის სხეულს ჯანსაღად დაბერებაში დაეხმარება.

საფუარის უჯრედების „ხელახლა დაქსელვის“ გზით, მკვლევრებმა მათი სიცოცხლის ხანგრძლივობა საშუალოდ 82 პროცენტით გაზარდეს. მიღწევა იმედისმომცემია უჯრედული დაბერების კონტროლისა და სიბერესთან დაკავშირებული დაავადებების მკურნალობის თვალსაზრისით.

კვლევის გასაღებს წარმოადგენს მარეგულირებელი მექანიზმების იმ გენეტიკური წრედების რედაქტირება, რომლებიც კონკრეტულ უჯრედულ პროცესთა ცვეთას ამსუბუქებენ. მას შემდეგ, რაც მეცნიერებმა გაიგეს, თუ როგორ მუშაობს ეს წრედები, შემდეგი ნაბიჯი იყო მათი შესწორება.

„ეს გენური წრედები ისე მუშაობს, როგორც ჩვენს სახლებში, მოწყობილობათა მაკონტროლებელი ელექტრული წრედები“, — ამბობს სან-დიეგოს კალიფორნიის უნივერსიტეტის მოლეკულური ბიოლოგი ნან ჰაო.

თავდაპირველად, მკვლევრებმა კომპიუტერული მოდელირებით განსაზღვრეს, რა პრინციპით მუშაობდა უჯრედული დაბერების წრედი. არსებითად, ის დაბერების ორ სხვადასხვა მდგომარეობას შორის მოძრაობს, რომელთაგან ორივემ შეიძლება გამოიწვიოს ცვეთა — დაახლოებით ისე, როგორც დროთა განმავლობაში ცვდება ავტომანქანის მუხრუჭები და საბურავები.

შემდეგი ნაბიჯი იყო ამ მიკროსქემის შესწორების შემუშავება და განხორციელება, ისე, რომ უჯრედებს დაბერების ამ ორ მდგომარეობას შორის ემოძრავათ და არ ყოფილიყვნენ მხოლოდ რომელიმე ერთ მათგანზე მიჯაჭვული. ასეთი მიჯაჭვულობის არარსებობა ნიშნავს იმას, რომ დაბერება უფრო ნელა მიმდინარეობდა, ვიდრე სხვა შემთხვევაში მოხდებოდა უფრო ტიპურ საფუარის უჯრედებში.

ერთ-ერთი გზა გახლავთ საათის შენელება: დაბერება არ ჩერდება, მაგრამ ნელდება. გარდა ამისა, ინჟინერიის გზით შესწორებული უჯრედები უფრო ერთგვაროვანი იყო სიცოცხლის ხანგრძლივობის თვალსაზრისით, ვიდრე საკონტროლებლად გამოყენებული ჩვეულებრივი უჯრედები.

„ჩვენი ეს ოსცილატორი უჯრედები უფრო მეტხანს ცოცხლობენ, ვიდრე აქამდე მიუკერძოებელ გენეტიკურ კვლევებში გამოვლენილი რომელიმე ყველაზე დღეგრძელი სხვა შტამი“, — ამბობს ჰაო.

ასევე დაფიქსირდა ისიც, რომ ხელოვნური გენეტიკური წრედის მქონე უჯრედები უფრო სწრაფად იზრდებოდნენ და იყოფოდნენ, ვიდრე ჩვეულებრივები; ეს კი იმაზე მიუთითებს, რომ მათ კარგი ჯანმრთელობა შეინარჩუნეს მას შემდეგაც კი, რაც კვლევის მიზნებს მოერგნენ.

საფუარის უჯრედებს მთელი რიგი მსგავსებებიაქვს ადამიანის უჯრედებთან; სწორედ ამიტომ, მათ ხშირად იყენებენ კვლევებში, მაგრამ ახალი კვლევის შედეგები სხვა ტიპის უჯრედებში შემოწმებასაც საჭიროებს, რათა დადგინდეს, იქაც შენარჩუნდება თუ არა უჯრედების გაზრდილი სიცოცხლის ხანგრძლივობა.

უჯრედებში გენეტიკური კოდების ფრთხილად შესწორება, როგორც ამ კვლევაში, სხვადასხვა მეთოდით ჩატარდა, რომელთა დახვეწაც გამუდმებით მიმდინარეობს. მისი გამოყენება მრავალმხრივ შეიძლება, მაგალითად, სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა გამძლეობის გასაუმჯობესებლად.

კვლევა ჟურნალ Science-ში გამოქვეყნდა.

მომზადებულია today.ucsd.edu-სა და ScienceAlert-ის მიხედვით.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

მეცნიერებმა ღეროვანი უჯრედები ინსულინის მწარმოებელ უჯრედებად გარდაქმნეს, რამაც თაგვებში დიაბეტი განკურნა

მეცნიერებმა ადამიანის კუჭის უჯრედები გადააკეთეს ქსოვილად, რომელიც სისხლში შაქრის მომატების საპასუხოდ ინსულინს გამოიმუშავებს; მიღწევა აჩენს იმედს, რომ პირველი ტიპის დიაბეტის მართვის ეფექტიან გზას მივაგნებთ.

ექსპერიმენტმა, რომელიც აშშ-ის უეილ კორნელის სამედიცინო კოლეჯის მკვლევრებმა ჩაატარეს, ცხადყო, რომ კუჭის ინსულინის გამომყოფ უჯრედთა (GINS) ტრანსპლანტატებმა თაგვებში დიაბეტი უკუაქციეს.

ჩვეულებრივ, პანკრეასის ბეტა უჯრედები ჰორმონ ინსულინს სისხლში შაქრის დონის მატების საპასუხოდ გამოყოფენ. დიაბეტის მქონე ადამიანებში, ეს ქსოვილები დაზიანებული ან მკვდარია და შესაბამისად, მოშლილია მათ მიერ უჯრედებში გლუკოზის საწვავად გადატანის უნარი.

მიუხედავად იმისა, რომ კუჭის ინსულინის გამომყოფი უჯრედები ბეტა უჯრედები არ არის, შეუძლიათ მათი ფუნქციის მიბაძვა. საჭმლის მომნელებელ ტრაქტში უხვად არის ღეროვანი უჯრედები, რომლებიც სხვა მრავალი ტიპის უჯრედებად შეიძლება გარდაიქმნას. თანაც, ისინი სწრაფად მრავლდებიან. მთავარი იმედი ის არის, რომ დიაბეტის მქონეებში, ნაწლავის ღეროვანი უჯრედების კუჭის ინსულინის გამომყოფ უჯრედებად გარდაქმნამ უნდა შეამციროს ორგანიზმის მიერ მათი უკუგდების რისკი.

„კუჭი ჰორმონების გამომყოფ საკუთარ უჯრედებს გამოიმუშავებს, კუჭის და პანკრეასის უჯრედები განვითარების ემბრიონული ეტაპის მომიჯნავეა და შესაბამისად, არ არის გასაკვირი, რომ შესაძლებელია კუჭ-ნაწლავის ღეროვანი უჯრედები ასე ადვილად გარდაიქმნას ბეტას მსგავს ინსულინის გამომყოფ უჯრედებად“, — ამბობს უეილ კორნელის სამედიცინო კოლეჯის რეგენერაციული მედიცინის ასოცირებული პროფესორი ჯო ჟუ.

ამის მიღწევას მეცნიერები უკვე მრავალი წელია ცდილობენ, მაგრამ რეალურ წარმატებას ვერ აღწევდნენ. ამ კვლევაში, კუჭის ინსულინის გამომყოფ უჯრედებად ტრანსფორმაციის გამოსაწვევად, მეცნიერთა ჯგუფმა უჯრედებში კონკრეტული თანმიმდევრობით გაააქტიურა ის სამი კონკრეტული ცილა, რომლებიც გენების ექსპრესიას აკონტროლებენ.

გადაპროგრამების პროცესი მაღალეფექტიანია. როდესაც უჯრედები მცირე გროვებად, ორგანოიდებად გაიზარდნენ, გლუკოზისადმი მგრძნობელობა აჩვენეს. ამის შემდეგ, მათ თაგვებში ხანგრძლივი ეფექტები აჩვენეს დიაბეტზე.

მკვლევართა განცხადებით, კუჭის უჯრედებიდან კუჭის ინსულინის გამომყოფი უჯრედების (GINS) წარმოება განსაკუთრებით რთული პროცესი არ არის. საჭიროა მხოლოდ რამდენიმე დღე და როგორც ტესტებმა აჩვენა, ახალი ორგანოიდები გადანერგვის შემდეგ მრავალ თვეს ძლებს.

„კუჭის ინსულინის გამომყოფმა ორგანოიდებმა გლუკოზისადმი მგრძნობელობა ინდუქციიდან ათი დღის შემდეგაც აჩვენა. ვიდრე თვალს ვადევნებდით (6 თვე) ისინი სტაბილურობას ინარჩუნებდნენ, გამოყოფდნენ ადამიანის ინსულინს და თაგვებში დიაბეტი უკუაქციეს“, — წერენ მკვლევრები.

ახალი მიდგომა ჯერ ძლიერ ადრეულ ეტაპზეა, მაგრამ მთავარი ის არის, რომ მან სხეულს ინსულინის კვლავ უფრო ბუნებრივად მართვის საშუალება მისცა. მკვლევრები ხაზს უსვამენ რამდენიმე სხვაობას ადამიანისა და თაგვის კუჭის უჯრედებს შორის, რომლებსაც სამომავლო კვლევებში გადაჭრა სჭირდება; ამას გარდა, საჭიროა კუჭის ინსულინის გამომყოფი უჯრედების ისე დამზადება, რომ ისინი ნაკლებად მოწყვლადნი იყვნენ იმუნური სისტემის მხრიდან თავდასხმისადმი.

თუმცა, პირველადი ნიშნები იმედისმომცემია. დიაბეტთან ბრძოლას მეცნიერები სხვადასხვა გზით, აქტიურად აწარმოებენ.

კვლევა Nature Cell Biology-ში გამოქვეყნდა.

მომზადებულია news.weill.cornell.edu-სა და ScienceAlert-ის მიხედვით.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

კვლევა – ხმელთაშუა ზღვის დიეტა პაციენტების ტვინს „აახალგაზრდავებს“

ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ კვების რეჟიმში ახალი ბოსტნეულის მოცულობის გაზრდამ და დამუშავებული საკვების შემცველობის შემცირებამ შეიძლება საოცარი შედეგი მოახდინოს თქვენი ტვინის ბიოლოგიურ ასაკზე.
მკვლევართა იმ საერთაშორისო ჯგუფის თანახმად, რომელმაც აღნიშნული კვლევა ჩაატარა, ხმელთაშუა ზღვის დიეტა, რომელიც მდიდარია ბოსტნეულით, ზღვის პროდუქტებით და მარცვლეულით, როგორც ჩანს, ანელებს ტვინის დაჩქარებული დაბერების ნიშნებს. კერძოდ, 18 თვის შემდეგ გადაღებულმა ტვინის სკანირებამ აჩვენა, რომ მონაწილეთა ტვინის ასაკი მათი ტვინის ქრონოლოგიური ასაკის შეფასებებთან შედარებით მოსალოდნელზე თითქმის 9 თვით ახალგაზრდა იყო.
კლინიკური კვლევის მონაწილეების მსგავსად, შეიძლება არ იგრძნოთ თავი იმ ასაკის შესაბამისად, რა ასაკისიც ხართ, ან პირიქით, შესაძლოა თქვენმა სხეულმა იგრძნოს, რომ უფრო სწრაფად ბერდება, ვიდრე თქვენი ასაკია – ეს არის განსხვავება ბიოლოგიურ და ქრონოლოგიურ ასაკს შორის.
ბევრი კვლევა მიანიშნებს, რომ სტრესული მოვლენებით გამოწვეული ბიოლოგიური დაბერება შეიძლება შექცევადი იყოს, აღნიშნული ახალი კვლევა აჩვენებს, რომ კვების რეჟიმის გაუმჯობესება შეიძლება სხეულის მდგომარეობის გაუმჯობესების ერთ-ერთი უმარტივესი ვარიანტი იყოს.
კვლევის ფარგლებში მკვლევარებმა გადაიღეს 102 მონაწილის ტვინი. ტვინის სკანირება ჩატარდა ერთხელ კვლევის დაწყებამდე და განმეორებით 18 თვის შემდეგ, ღვიძლის ფუნქციის, ქოლესტერინის დონის და სხეულის წონის ტესტებთან ერთად.
ჯგუფები სამნაირად იკვებებოდნენ, ერთ-ერთი ხმელთაშუა ზღვის დიეტით წითელი ხორცის ნაცვლად ბევრი თხილით, თევზით და ქათმით; ხმელთაშუა ზღვის დიეტა რამდენიმე დამატებით დამატებით, როგორიცაა მწვანე ჩაი პოლიფენოლების მიღების მიზნი; ან დიეტა, რომელიც ეფუძნება ჯანსაღი კვების რეჟიმის მითითებებს.
ტესტის მონაწილეებმა საშუალოდ დაახლოებით 2.3 კილოგრამი დაიკლეს. მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ სხეულის წონის ყოველი დაკარგული 1 პროცენტისთვის მონაწილეთა ტვინი თითქმის 9 თვით ახალგაზრდა იყო, ვიდრე მათი ქრონოლოგიური ასაკი.
ტვინის კავშირში ცვლილებები იქცევა თუ არა ტვინის ფუნქციის გაუმჯობესებად, ჯერ კიდევ დიდწილად უცნობია. ტვინი არის მოქნილი კავშირების კომპლექსური ქსელი, რომლის ასახვას მხოლოდ ახლა ვიწყებთ, თუმცა ბოლო მიმოხილვა მიუთითებს იმაზე, რომ ხმელთაშუა ზღვის დიეტა დადებითად მოქმედებს ხანდაზმულებში მეხსიერებაზე.
კვლევა eLife-ში გამოქვეყნდა.

წყარო : sciencealert.com

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევები

სიზმრების კავშირი ადამიანის ფსიქიკასთან – მეცნიერებმა ახალი კვლევის შედეგი გამოაქვეყნეს

საფრანგეთში, Pitié-Salpêtrière Hospital-ის ექიმი და სორბონას უნივერსიტეტის ნევროლოგიის პროფესორი იზაბელ არნულფი 30 წლის განმავლობაში ძილის აშლილობებსა და მათთან დაკავშირებულ დარღვევებს სწავლობდა. არნულფმა გამოიკვლია, თუ როგორ მოქმედებენ ძილის აშლილობები, დეპრესია და ტრავმა სიზმრებზე.

პროფესორი ცდილობდა სხვადასხვა სიზმრის სახეობები კონკრეტული ფსიქიკური აშლილობებისთვის მიესადაგებინა. კვლევამ დაადგინა, რომ ფსიქოზური აშლილობის მქონე ადამიანებს, განსაკუთრებით კი შიზოფრენიით დაავადებულებს არაერთგვაროვანი სიზმრები ესიზმრებათ, რაც მათ აზროვნებისა და ქცევის მოდელს წააგავს. ზოგერთი აუტისტური სპექტრის მქონე პაციენტებს კი პირიქით, უფრო ერთგვაროვანი სიზმრები ახასიათებთ. მნიშვნელოვანია იმის თქმაც, რომ ფსიქიკური დაავადების დიაგნოსტირებისთვის მხოლოდ სიზმრები საკმარისი არ არის. თუმცა, სიზმრები შეიძლება გარკვეულ ნიშნებსაც იძლეოდნენ. მაგალითად, დეპრესიისა და შფოთვითი აშლილობის დროს ადამიანები ხშირად კოშმარებს ხედავენ.

კოშმარული სიზმრების კავშირი თვითმკვლელობისკენ მიდრეკილ ადამიანებთანაც იკვეთება. ექიმებმა ასეთი ადამიანების დიაგნოსტიკაში აქტიურად დაიწყეს სიზმრების, როგორც ფსიქიკური აშლილობის დამატებითი მახასიათებლის გამოყენება.

დეპრესიის დროს, ადამიანების სიზმრები იმდენად ნეგატიურია, რამდენადაც მათი ფსიქიკური მდგომარეობა დღის განმავლობაში. ეს პარალელი პირველად 2000-იანი წლების დასაწყისში მეცნიერმა დიტერ რიმანმა და მისმა კოლეგებმა გაავლეს. მათ აღმოაჩინეს, რომ ანტიდეპრესანტებით მკურნალობის დაწყებიდან რამდენიმე კვირის შემდეგ, პაციენტების განწყობა და მათი სიზმრები უმჯობესდებოდა. მიუხედავად ამისა, ყველაფერი არც ისე მარტივადაა, როგორც მკურნალობის პირველ კვირებში. ანტიდეპრესანტები ხშირად თრგუნავენ REM-ს – ძილის იმ ფაზას, რომლის დროსაც ადამიანი ყველაზე ხშირად ხედავს სიზმარს. სიზმრებსა და დეპრესიას შორის კავშირის გაგებისას, რთულია გავიგოთ, თუ რომელი მათგანი ახდენს გავლენას მეორეზე. ამ კავშირის უკეთ გასაგებად კი გთავაზობთ ადამიანების ორ კატეგორიას – მათ ვისაც REM ახასიათებთ და ძილის აშლილობის მქონე ადამიანებს

ძილის აშლილობის მქონე პაციენტები სიზმარში ბევრ წინააღმდეგობას ხედავენ. ეს ყველაფერი შეიძლება ტვინის ღეროს დაზიანებით იყოს გამოწვეული, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათი ქმედებები არ იბლოკება ძილის REM ფაზაში. ასეთი ადამიანები ხშირად ვერ აკონტროლებენ თავს, რამაც შეიძლება ტრავმა გამოიწვიოს. თუმცა აღსანიშნავია, რომ ძილის აშლილობის მქონე პაციენტებს უფრო ზუსტად ახსოვთ მათი სიზმრები, ვიდრე სხვა ადამიანებს.

არსებობს ფენომენი Lucid Dreaming – ასეთ დროს მძინარე ადამიანი საღ გონებაზე იმყოფება და სიზმრის კონტროლი შეუძლია. ერთ-ერთი ექსპერიმენტის დროს, მონაწილეებს დაევალათ სიზმარში საცურაო აუზის მოძებნა და წყალში ჩასვლისა და ჩაყვინთვის დროს თვალების ორჯერ, მარჯვენა მხარეს გატრიალება. ექსპერიმენტმა დაადგინა, რომ ძილის დროს, ჩვენი სუნთქვა დამოკიდებულია იმაზე, თუ რას ვხედავთ სიზმარში. იმ დროს, როდესაც მონაწილეებს წყალში ჩაყვინთვა ესიზმრებოდათ, მათ აპნოე აღენიშნებოდათ.

აღსანიშნავია, რომ დეპრესიაში მყოფი ადამიანები დილით ნეგატიურ განწყობას უჩივიან, ხოლო საღამოს მათი ხასიათი უმჯობესდება რაც შეიძლება სიზმრების გავლენის ერთ-ერთ მაგალითად გამოვიყენოთ. როგორც წესი, ადამიანები დილას უფრო კარგ ხასიათზე არიან, ვიდრე საღამოს.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 32 33 34 35 36 111
Page 34 of 111