close

მედიცინა

კვლევებიმედიცინა

100%-იანი განკურნება – ახალმა თერაპიამ ონკოლოგიური პაციენტები სრულად გამოაჯანმრთელა

მეცნიერები გამოცემაში New England Journal of Medicine გამოქვეყნებულ ნაშრომში იტყობინებიან, რომ ახალი თერაპიის შედეგად, კვლევაში მონაწილე ონკოლოგიური პაციენტების აბსოლუტური უმრავლესობა სრულად განიკურნა. სპეციალისტთა განცხადებით, ეს ისტორიაში პირველი მსგავსი პრეცედენტია. ინფორმაციას  უცხოური მედია ავრცელებს.

ბოლო დროს, ინოვაციური მეთოდებით ადამიანებსა თუ ცხოველებში კიბოსთან ბრძოლაში მეცნიერებმა არაერთ წარმატებას მიაღწიეს, თუმცა, ეს დაავადება ინდივიდუალურია და ძნელია ისეთი საშუალების პოვნა, რომელიც ყველა პაციენტზე ერთნაირად იმოქმედებს. სწორედ ამიტომ, უკანასკნელი მიღწევა იმედის მომცემია, რადგან საუბარია ცდისპირთა სრულმასშტაბიან გამოჯანმრთელებაზე.

მათ ამისთვის მედიკამენტი, სახელად დოსტარლიმაბი გამოიყენეს, რომელიც მონოკლონური ანტისხეული გახლავთ. ის PD-1-ად წოდებულ ცილას უტევს, რომელიც, PD-L1-თან ერთად, სიმსივნის გარეთ იმუნური სისტემისგან დამცავ ერთგვარ ფარს ქმნის. მისი მეშვეობით სიმსივნე შეუფერხებლად იზრდება. უკეთ გასაგები რომ იყოს, PD-1-ს შეუძლია, T ლიმფოციტები “უდანაშაულო” უჯრედების განადგურებისგან შეაკავოს, მაგრამ სიმსივნე ამ ფუნქციას თავის სასიკეთოდ წარმართავს.

კვლევაში კოლორექტული (ნაწლავის) სიმსივნის მქონე 16 ადამიანი ჩაერთო, რომელმაც მკურნალობის 6-თვიანი კურსი გაიარა. მეცნიერთა მიერ ნაშრომის წერის დროს მათგან 12-ს კურსი უკვე დასრულებული ჰქონდა. აღმოჩნდა, რომ ამ პაციენტების ორგანიზმში სიმსივნური წანაზარდი გაქრა. მავნე უჯრედები არც თერაპიიდან 12 თვის შემდეგ დაფიქსირებულა. ამ პერიოდისთვის 16-ვე ცდისპირი ცოცხალი იყო.

უნდა ითქვას, რომ ზემოხსენებული მედიკამენტის მიღების შედეგად რაიმე სერიოზული უკუჩვენება არ გამოვლენილა, თუ არ ჩავთვლით დაღლილობასა და გამონაყარს. მართალია, ეს კვლევა მცირემასშტაბიანი იყო, მაგრამ მომავალში პრეპარატს უფრო მეტ ადამიანზე გამოცდიან. თითოეული დოზის ღირებულება დაახლოებით 11 000 აშშ დოლარია, ანუ ის საკმაოდ ძვირია, თუმცა სხვა არასასიამოვნო თერაპიების საჭიროებას გამორიცხავს.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოამედიცინა

მეცნიერები: ორგანიზმის ტოქსინებისგან გასაწმენდად სპეციალური დიეტა საჭირო არაა

ორგანიზმი სხვადასხვა ტოქსინით ივსება. თუმცა, მეცნიერთა ჯგუფი აცხადებენ, რომ დეტოქსიკაციისთვის სპეციალური ზომების მიღება საჭირო არაა.

,,უკვე ყველაფრით გაქვთ, რაც  დეტოქსიკაციას ახორციელებს და ეს არის თქვენი ღვიძლი და თირკმელები,” – აცხადებს ჯორჯთაუნის უნივერსიტეტის მედიცინის სკოლის ოჯახის ექიმი – რენიტ მიშორი.

ტოქსინების გამანადგურებელი ეს ორი ორგანო სუპერეფექტურად მოქმედი ფილტრებია იმ მავნე ნივთიერებების გამოსადევნად, რომელიც ჩვენს ორგანიზმში საჭმლის თუ სასმლის მიღების შედეგად გროვდება.

,,აი, როგორ მუშაობენ ისინი: თირკმელები ჩვენს სისხლს ფილტრავს და საკვებისგან ნარჩენებს გამოდევნის, ღვიძლი კი ორგანიზმს ქიმიკალებისგან წმენდს. ეს ორი ორგანო ჩვენს სხეულს თვითგაწმენდის უნარის მქონე ორგანიზმად აქცევს,“ – აცხადებს მიშორი, რომელიც ამ საკითხზე წლებია მუშაობს.

დეტოქსიკაციის პირველი რეცეპტი – ,,The Master Cleanse-ი” – 1940 წელს სტენლი ბუროუსმა შექმნა და ის კუჭის წყლულისგან გათავისუფლების ბუნებრივ გზას გვთავაზობს.

მან გამოაქვეყნა წიგნი, სადაც მოცემულია გაწმენდის დღიური რეჟიმები, რომელიც მოიცავს 6-12 ჭიქა წყალში შერეულ ლიმონის წვენს, კაიენის წიწაკას და ნეკერჩხლის სიროფს, ასევე საფაღარათო საშულებას ძილის დროს.

2004 წელს გამოცემული წიგნის – ,,დაიკელი წონაში, გახდი უფრო ენერგიული და ბედნიერი 10 დღეში” – ავტორი პიტერ გლიკმენი აცხადებს, რომ ორგანიზმის გაწმენდის საუკეთესო გზა 6-დღიანი შიმშილია. ბუროუსსა და გლიკმანს არაერთი მიმდევარი ჰყავთ, რომლებიც ორგანიზმის დეტოქსიკაციის საუკეთესო საშუალებად შიმშილს ან საკვების ნაცვლად სხვადასხვა ხილის წვენის მიღებას მიიჩნევენ.

რენიტ მიშორი კიი აცხადებს, რომ გაწმენდის ამგვარი საშუალებები საკმაოდ ძვირი ჯდება და მხოლოდ „ჩვენს ჯიბეს წმენდს და არა ორგანიზმს.“

როდესაც ხილს ან ბოსტნეულს წვენად აქცევთ, თქვენ მას აცლით სასარგებლო ბოჭკოს და უტოვებთ მხოლოდ დიდი რაოდენობით ბუნებრივ შაქარს.

მაღალი შაქრისა და დაბალი პროტეინის, დაბალი ბოჭკოვანი დიეტის შედეგები დაუყოვნებლივ დგება: თქვენ მუდმივად მშიერი ხართ, რადგან არ ხდება ორგანიზმის შევსება ბოჭკოთი.

იმავდროულად, თქვენს მიერ მიღებული შაქარი ზრდის სისხლში შაქრის დონეს, მაგრამ მისი სტაბილიზაციისთვის არ არის პროტეინი.  გრძელვადიანი ეფექტი უფრო მკაცრია: პროტეინის ნაკლებობა ცხიმზე მეტად კუნთებს დაგაკარგვინებთ, ვინაიდან პროტეინი კუნთებს ენერგიით კვებავს.

New York City-ის კლინიკის კვებასთან დაკავშირებული გართულებების სერვისის დირექტორი დები უესტერლინგი აცხადებს, რომ ხშირია გართულებები ისეთ პაციენტებში, რომლებიც ხილისა და ბოსტნეულის წვენის დიეტაზე იმყოფებოდნენ.

ასე რომ, თუ მეცნიერთა აღნიშნულ ჯგუფს დავუჯერებთ, ორგანიზმის დეტოქსიკაციისთვის განსაკუთრებული ზომების მიღება საჭირო არაა. მთავარია, ღვიძლი და თირკმელები სათანადოდ ფუნქციონირებდნენ და ტოქსინებისგან გაწმენდა თავისთავად მოხდება.

წყარო: sciencealert.com

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

სრულად ნახვა
მედიცინა

D ვიტამინის ნაკლებობა დეპრესიის შანსს 75%-ით ზრდის

მთელი რიგი სამეცნიერო კვლევების მიხედვით, D (დე) ვიტამინის ნაკლებობა ჯანმრთელობის ბევრ სხვადასხვა პრობლემასთან ასოცირდება. მეცნიერები საუბრობენ D ვიტამინის კავშირზე ძვლების და კუნთების დაავადებებთან, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებთან, გაფანტულ სკლეროზთან, დემენციასთან, კიბოს ზოგ სახეობასთან, პარკინსონთან, აუტიზმთან და შიზოფრენიასთანაც კი.

ამჯერად ირლანდიაში, ტრინიტის კოლეჯის მეცნიერების მიერ ჩატარებულ ახალ კვლევაზე ვისაუბრებთ, რომელიც 5 დეკემბერს გამოქვეყნდა. ირლანდიელმა მეცნიერებმა დაკვირვება თითქმის 4 000 ზრდასრულ ადამიანზე აწარმოეს და ამბობენ, რომ D ვიტამინის დეფიციტი დეპრესიის შანსებს მნიშვნელოვნად ზრდის. მათი დაკვირვებით, ვიტამინის ნაკლებობის გამო, ზრდასრულ ადამიანებში ოთხი წლის მანძილზე, დეპრესიის შანსი 75% პროცენტით გაიზარდა.

“D ვიტამინის დეფიციტი ასოცირდება გვიანდელ ასაკში დეპრესიის განვითარების შანსების ნიშანდობლივ გაღრმავებასთან. აღმოჩენა მნიშვნელოვანია იმის გათვალისწინებით, რომ ასაკოვან ადამიანებში D ვიტამინის დეფიციტი პრევალენტურია (ფართოდ გავრცელებული) და რომ მის [ვიტამინის] დამატებას თან ახლავს ტოქსიკურობის ან გვერდითი მოვლენების დაბალი რისკი” – ნათქვამია სამეცნიერო კვლევის დასკვნით ნაწილში.

კვლევაში 50 წელს გადაცილებული ადამიანები მონაწილეობდნენ. მეცნიერები ხაზს უსვამენ იმ ფაქტს, რომ დეპრესიის მართვა ამ ასაკში გაცილებით რთულია, ის მნიშვნელოვნად აუარესებს ცხოვრების ხარისხს, სერიოზულ რისკს უქმნის დამიანის ფუნქციონირებას და შესაძლოა ნაადრევი სიკვდილიც გამოიწვიოს.

დეპრესიის კომპლექსური ხასიათიდან გამომდინარე და იმის გათვალისწინებით, რომ ზრდასრული ადამიანების უმეტეს ნაწილში ექიმებს ეს დიაგნოზი გამოეპარებათ ხოლმე, D ვიტამინის დეფიციტის პრევენცია და პოტენციური რისკების იდენტიფიკაცია, ჯანდაცვისთვის კრიტიკული მნიშვნელობის პრიორიტეტი ხდება.

ექიმების ნაწილი D ვიტამინის დეფიციტს ხშირად გლობალურ ეპიდემიას უწოდებს, რადგან ის მთელ მსოფლიოში სულ ცოტა, მილიარდ ადამიანს აწუხებს. შეერთებულ შტატებში D ვიტამინის დეფიციტი მოსახლეობის 42%-ზე მეტს აქვს, ირლანდიაში 50%-ზე მეტს.

D ვიტამინი სტეროიდია, რომელიც სხეულში ჰორმონის მსგავსად მოქმედებს. ის 200-ზე მეტი გენის ფუნქციებს არეგულირებს და ორგანიზმში როგორც ზრდის და განვითარების პერიოდში, ასევე ზრდასრულ ასაკშიც უმნიშვნელოვანეს როლს ასრულებს.

ეს ვიტამინი აუცილებლად სჭირდება ძვლებს სიძლიერისთვის, კუნთებს – მოძრაობისთვის, ნერვებს – ინფორმაციის გადასაცემად ტვინს და სხეულის სხვადასხვა ნაწილს შორის. ის ასევე ესაჭიროება ორგანიზმის იმუნიტეტს, იმისთვის რომ ეფექტურად ებრძოლოს ბაქტერიებს და ვირუსებს.

D ვიტამინის მთავარი ბუნებრივი წყაროა მზის სხივები. როგორც ნუტრიენტი, ის ცხიმის მაღალი შემცველობის თევზეულში, კვერცხში, რძის პროდუქტებში და ზოგ სოკოშიც გვხვდება. რაციონში D ვიტამინის დამატების გადაწყვეტილება ექიმის რეკომენდაციის გარეშე მიზანშეწონილი არ არის.

დავუბრუნდეთ კვლევას. ირლანდიელი ავტორები ნაშრომში მათ მიერ გაკეთებულ 3 დასკვნას გამოყოფენ. პირველი არის ის, რაზეც უკვე ვისაუბრეთ: D ვიტამინის დეფიციტის გამო დეპრესიის შანსები 75% პროცენტით იზრდება. მეორე: შედეგი იგივე აღმოჩნდა რელევანტური ფაქტორების ფართო სპექტრის კონტროლის ფონზეც. მათ შორის სახელდება ქრონიკული დაავადებები, ფიზიკური აქტივობა და გულ-სისხლძარღვთა პრობლემები. და მესამე: მთავარ შედეგზე არ იმოქმედა ჯგუფიდან იმ პაციენტების ამოღებამ, რომლებიც ანტიდეპრესანტებს, ან ვიტამინ D-ს სისტემატურად ღებულობდნენ.

კვლევის შედეგები კიდევ ერთხელ ადასტურებს იმას, რომ D ვიტამინის დეფიციტი უშუალოდ უკავშირდება თავის ტვინის სტრუქტურულ და ფუნქციურ ცვლილებებს. მითუმეტეს, რომ ადრეულ კვლევებში არაერთხელ დადასტურდა ამ ვიტამინის ნაკლებობის კავშირი ნეიროდეგენერაციულ დაავადებებთან, როგორიცაა დემენცია, პარკინსონი, ან გაფანტული სკლეროზი.

ირლანდიელი მეცნიერების დასკვნა მნიშვნელოვანია ჯანდაცვის პოლიტიკის მმართველებისთვისაც. D ვიტამინის დაბალი ტოქსიკურობა, მინიმალური გვერდითი მოვლენები და შედარებით დაბალი ფასი, იძლევა სახელმწიფოს დონეზე რეგულაციების გამოცემის საშუალებას, თუნდაც სხვადასხვა საკვებში ამ ვიტამინის დანამატის სახით ჩართვის თაობაზე.

კვლევის უფრო დეტალურად გაცნობა შეიძლება ჟურნალში JAMDA (The Journal of Post-Acute and Long-Term Care Medicine). დამატებითი ინფორმაციის მოძიება D ვიტამინის შესახებ (ინგლისურ ენაზე) შესაძლებელია შეერთებული შტატების ჯანდაცვის ეროვნული ინსტიტუტის ვებგვერდზე.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ბიოლოგიაეს საინტერესოაკვლევებიმედიცინა

მეცნიერებმა თაგვებში აღმოაჩინეს ცილა, რომელიც დაბერების პროცესს ანელებს

საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე წაყვანილ თაგვებში აღმოაჩინეს ცილა, რომელიც დაბერების პროცესს ებრძვის.

იაპონიის აერონავტიკის საძიებო სააგენტოს (Jaxa) და ტოჰოკუს უნივერსიტეტის ერთობლივმა კვლევამ აჩვენა, რომ კოსმოსში ყოფნისას თაგვებმა განიცადეს ბიოლოგიური ცვლილებები, რომლებიც სიბერის მსგავსი, მაგრამ უფრო სწრაფად პროგრესირებადია.

Jaxa- ს თანახმად, ცილა, რომელმაც ტრანსფორმაციის პროცესი შეანელა, Nrf2-ია.

კვლევის ფარგლებში კომპანია SpaceX-ის რაკეტა Falcon-ით საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე 12 თაგვი წაიყვანეს, სადაც მათ 31 დღე გაატარეს.

რიგი ფაქტორების გამო, მათ შორის რადიაციის დამატებითი დასხივებით, კოსმოსური ფრენა იწვევს ფიზიკური მდგომარეობის გაუარესებას, დაბერების პროცესის მსგავსს, როგორიცაა ძვლის სიმკვრივის დაკარგვა. კვლევისთვის, 6 თაგვს გენეტიკური ინჟინერიის საშუალებით Nrf2 „მოაშორეს“, დანარჩენ 6-ს კი – არა.

აღმოჩნდა, რომ იმ თაგვებს, რომლებსაც Nrf2 ცილა არ ჰქონდათ სისხლში დაბერების მსგავსი ცვლილებები სწრაფად განუვითარდათ, იმათმა კი, რომლებსაც Nrf2 ჰქონდათ, უფრო სუსტი ტრანსფორმაცია განიცადეს.

მკვლევარები თვლიან, რომ Nrf2 შეიძლება დედამიწაზე დაბერების პროცესის შენელებისთვის გადამწყვეტი ფაქტორი იყოს, აღნიშული აღმოჩენა კი მათ დაბერების პროცესთან ბრძოლასა და ასაკთან დაკავშირებული დაავადებების, როგორიცაა ალცჰაიმერი და დიაბეტი, სამკურნალო მედიკამენტების შექმნაში დაეხმაროთ. ამასთან, მეცნიერებმა შესაძლოა განავითარონ მკურნალობის საშუალებები, რომლებიც კოსმოსში მოგზაურობასთან დაკავშირებულ ჯანმრთელობის რისკებს შეამცირებს.

წყარო : japantimes.co.jp

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

თავის ტვინის სიმსივნის რევოლუციური მკურნალობის გზას მიაგნეს

მკვლევრებმა თავის ტვინის სიმსივნის რევოლუციური მკურნალობის გზას მიაგნეს. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს.

ახალი კვლევა აჩვენებს, თუ როგორ მუშაობს ტრადიციულ ჩინურ მედიცინაში გამოყენებული ბუნებრივი ნაერთებისგან დამზადებული პრეპარატი თაგვებში ავთვისებიანი ტვინის სიმსივნეების წინააღმდეგ, რაც ქმნის კვლევის პერსპექტიულ გზას გლიობლასტომას მკურნალობისთვის.

გლიობლასტომა თავის ტვინის კიბოს ყველაზე გავრცელებული და აგრესიული ტიპია. მკურნალობის სტანდარტს წარმოადგენს ქიმიოთერაპია, რადიაცია და ქირურგია, რამაც შეიძლება გააუმჯობესოს სიმპტომები, მაგრამ არ განკურნოს ან შეაჩეროს კიბო.

კვლევაში, რომელიც გამოქვეყნდა 14 აპრილს ჟურნალ Cell Reports Medicine-ში, მეცნიერებმა აჩვენეს, თუ როგორ აუმჯობესებს ნაერთის ფორმულირება, სახელად ინდირუბინი, თავის ტვინის ავთვისებიანი სიმსივნის მქონე თაგვების გადარჩენის მაჩვენებელს. მათ ასევე გამოცადეს ახალი ფორმულირება, რითაც ერთი ნაბიჯით მიუახლოვდნენ ადამიანებზე კლინიკური კვლევების ჩატარებას.

„საინტერესოა, რომ ეს წამალი მიზანში იღებს დაავადების უამრავ მნიშვნელოვან მახასიათებელს”, – განმარტა შონ ლოულერმა, კვლევის წამყვანმა ავტორმა. “ეს აღსანიშნავია, რადგან კიბოს ეს ტიპი მუდმივად ეძებს გზებს თავდასხმის ცალკეული მექანიზმების შემოვლით. ასე რომ, თუკი ერთდროულად გამოვიყენებთ თავდასხმის რამდენიმე მექანიზმს, ალბათ, უფრო წარმატებით გადავჭრით პრობლემას.”

ინდირუბინი არის ინდიგოს მცენარეებში არსებული ბუნებრივი პროდუქტი და ტრადიციული ჩინური მედიცინის, ტანგკუეი ლუნგ ხუეი ვანის, შემადგენელი ნაწილი, რომელიც, მკვლევართა აზრით, გამოიყენებოდა ქრონიკული მიელოლეიკემიის სამკურნალოდ. ინდირუბინისგან წარმოებულმა წამლებმა აჩვენა კიბოს მკურნალობის პოტენციალი მთელი რიგი მექანიზმების მეშვეობით. ლოულერისა და სხვების მიერ 10 წლის წინ გამოქვეყნებულმა კვლევამ წარმოაჩინა, რომ ინდირუბინი ანელებს გლიობლასტომას სიმსივნეების ზრდას თაგვებში. თუმცა, მისი თქმით, მკვლევრებმა ვერ შეძლეს მიზეზის ახსნა. უფრო მეტიც, მოდიფიცირებულ წამალთან მუშაობა არც თუ ისე ადვილი იყო, რის გამოც მეცნიერებს გაუჭირდათ დოზის დონის შემოწმება ან მისი ეფექტურად მიწოდება სიმსივნემდე.

როდესაც მეცნიერები აგრძელებდნენ ნაერთის კვლევას, მათ დაუკავშირდათ მასაჩუსეტსის ბიოსამედიცინო კომპანია Phosphorex, რომელიც ავითარებს ტექნოლოგიას ფარმაცევტული ფორმულირებების გასაუმჯობესებლად. ფოსფორექსმა დააპატენტა ინდირუბინის ფორმულირება, სახელწოდებით 6′-ბრომოინდირუბინ აცეტაქსიმი (BiA), რამაც გააადვილა ამ ნაერთის გამოყენება კიბოს სამკურნალოდ.

მკვლევრებმა გამოცადეს BiA-ს ნანონაწილაკების ფორმულირება გლიობლასტომას სიმსივნეებზე თაგვებში, გაამახვილეს რა ყურადღება იმაზე, თუ როგორ იმოქმედებდა პრეპარატი იმუნურ სისტემაზე. BiA-მ არა მხოლოდ შეანელა სიმსივნური უჯრედების ზრდა და გამრავლება (რითაც დაადასტურა წინა კვლევების შედეგები), არამედ გააუმჯობესა გადარჩენის მაჩვენებელი მნიშვნელოვან იმუნოთერაპიულ სამიზნეებზე ზემოქმედებით.

„წამალმა ისეთი გავლენა მოახდინა იმუნურ სისტემაზე თაგვების ამ ექსპერიმენტში, რომ, ვფიქრობთ, იგი ხელს შეუწყობს კლინიკური იმუნოთერაპიის გაძლიერებას ადამიანებში”, – აღნიშნა ლოულერმა.

კიბოს ეროვნული ინსტიტუტის გრანტით, მკვლევრები გააგრძელებენ პრეპარატის ტესტირებას, რათა ნახონ, როგორ ურთიერთქმედებს ის ქიმიოთერაპიასა და დასხივებასთან. ლოულერის თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ მეცნიერები ათწლეულების განმავლობაში სწავლობდნენ გლიობლასტომას, თერაპიაში მნიშვნელოვანი მიღწევები აქამდე არ ყოფილა. ეს კვლევა კი გვთავაზობს ახალ მიდგომას, რომელმაც გლიობლასტომას დამარცხების იმედები უკვე გააჩინა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
მედიცინასაქართველო

თამაზ კერესელიძე – ქართველი მეცნიერი, რომელმაც მსოფლიო “ყვავილის” ინფექციისგან იხსნა

თამაზ კერესელიძე გახლავთ ქართველი მეცნიერი, რომელსაც ფასდაუდებელი წვლილი მიუძღვის ერთ-ერთი ყველაზე საშიში დაავადების, “ყვავილის” ინფექციის დამარცხებაში.
თამაზ კერესელიძის ცხოვრებაში 1964 წელს მნიშვნელოვანი ეტაპი დადგა, იგი მიიწვიეს ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციაში კონსულტანტად. ჯერ სამხრეთ–აღმოსავლეთ აზიაში, ინდოეთში რეგიონულ ბიუროში მუშაობდა, შემდეგ კი ჟენევაში, ორგანიზაციის მთავარ შტაბ-ბინაში უფროს სპეციალისტად. ინდოეთში ყოფნის პერიოდში ქართველი მეცნიერი ჩაერთო შავი ჭირის, ქოლერისა და ყვავილის დაავადებებთან ბრძოლაში.
1976 წელს, ჯანმოს ინიციატივით ამოქმედდა ყვავილის ინფექციის ლიკვიდაციის პროგრამა, რომელშიც მსოფლიოს წამყვანი ქვეყნები და მათი მეცნიერები იყვნენ ჩართულები. უდიდესი შრომისა და თავდადების შემდეგ, 1980 წელს ჯანმომ ოფიციალურად გამოაცხადა მთელ მსოფლიოში ყვავილის ლიკვიდაცია. თამაზ კერესელიძე კი ერთადერთი ქართველი გახდა, რომელსაც მსოფლიოს ჯანდაცვის ორგანიზაციამ ამ სფეროს უმაღლესი ჯილდო, “ბიფურკაციის ნემსის ორდენი” გადასცა დაავადების დამარცხებაში შეტანილი უმნიშვნელოვანესი წვლილისთვის. 1985 წელს, თამაზ კერესელიძე ჯანმოს ექსპერტად აირჩიეს. ხოლო 1992 წელს, როდესაც საქართველო ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის წევრი გახდა, აირჩიეს ორგანიზაციის კოორდინატორად საქართველოში. იგი სიცოცხლის ბოლომდე ზრუნავდა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციასა და საქართველოს სამთავრობო თუ არასამთავრობო ორგანიზაციებს შორის თანამშრომლობის გაღრმავებაზე.
1984 წელს, იგი საბოლოოდ დაბრუნდა სამშობლოში. სიკვდილამდე ეწეოდა აქტიურ პედაგოგიურ, სამეცნიერო და საზოგადოებრივ საქმიანობას. კითხულობდა ლექციებს, ხელმძღვანელობდა ახალგაზრდა მეცნიერების აღზრდას, მართავდა სამეცნიერო კონფერენციებს. მისი ლექციების დროს აუდიტორია სტუდენტებს ვერ იტევდა.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინა

კიბოს ადრეულ ეტაპზე გამოვლენის ახალი მეთოდი

კვლევამ, რომელშიც 50 წელზე უფროსი ასაკის 6 600 ადამიანი იყო ჩართული, გამოავლინა სისხლის ტესტის ეფექტურობა, რომელსაც შეუძლია აღმოაჩინოს კიბოს სხვადასხვა ტიპი სიმპტომების გამოვლენამდე, დაწყებით სტატიაში, როდესაც მისი მკურნალობა ყველაზე მარტივი და ეფექტურია. ტესტმა სახელად Galleri კიბო ისეთ პირობებში აღმოაჩინა, სადაც სხვა ტესტები მას ვერ აფიქსირებდნენ.
Pathfinder-ის კვლევის მიხედვით, ტესტმა გამოავლინა კიბოს ისეთი სახეობებიც კი, რომლებისთვისაც არ არსებობს ამჟამინდელი სკრინინგის მეთოდი. “სტანდარტულ მეთოდთან შედარებით, ახლად შემუშავებული სისტემა ბევრად ეფექტიანია. ეს მოიცავდა ღვიძლის, წვრილი ნაწლავისა და საშვილოსნოს I სტადიის კიბოს და პანკრეასის, ძვლებისა და ოროფარინგეალური II სტადიის კიბოებს”, – თქვა ექიმმა ჯეფრი ვენსტრომმა.
ყოველწლიურად ათიათასობით ადამიანს ვკარგავთ კიბოს გამო და ეს სტატისტიკა სამწუხაროდ ზრდადია დემოგრაფიულ ტალღასთან ერთად. რაც იმას ნიშნავს, რომ ჩვენ ნამდვილად გვჭირდება კიბოს უფრო ადრეულ ეტაპზე გამოვლენის ტექნოლოგიები. შესაბამისად, აღნიშნული ტესტი შეიძლება იქცეს დიაგნოსტიკის ერთ-ერთ ყველაზე მძლავრ ინსტრუმენტად.

 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინა

ქრონიკული დაღლილობის დიაგნოზს სისხლის ანალიზის საშუალებით დაადგენენ

მეცნიერებმა ამერიკის შეერთებულ შტატებში განაცხადეს, რომ მათ ქრონიკული დაღლილობის სინდრომის დიაგნოსტიკური გამოკვლევის კუთხით მნიშვნელობან პროგრესს მიაღწიეს. ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი გახლავთ მდგომარეობა, რომლის სიმპტომებია გადაღლისა და გამოფიტვის მუდმივი შეგრძნება.
სტენფორდის უნივერსიტეტის მედიცინის სკოლის მკვლევარებმა განაცხადეს, რომ 40 ადამიანზე ჩატარებულმა პილოტურმა კვლევამ, რომელთა ნახევარი ჯანმრთელი ადამიანები იყვნენ, ნახევარს კი აღნიშნული სინდრომის სიმპტომები ახასაიათებდათ, აჩვენა რომ პოტენციური ბიომბარკერის ტესტმა ზუსტად დაადგინა, ვინ იყო დაავადებული ქრონიკული დაღლილობის სინდრომით და ვინ -არა.
სტატისტიკის თანახმად, ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი (CFS), რომელიც ასევე ცნობილია როგორც მიალგიური ენცეფალომიელიტი (myalgic encephalomyelitis), მსოფლიოში დაახლოებით 17 მილიონ ადამიანს აღენიშნება.
სიმპტომები მოიცავს ძლიერ დაღლილობას, საერთო ტკივილს, თავის ტკივილს და ძილის პრობლემებს. დაავადებამ შესაძლოა პაციენტი წლების განმავლობაში საწოლს ან სახლს მიაჯაჭვოს. აღსანიშნავია, რომ ჯერ-ჯერობით მისი დიაგნოზის და გამომწვევი მიზეზის დადგენის საშუალება არ არსებობს.
კვლევის ფარგლებში მოხალისეთა სისხლის ნიმუშებს “ნიანელექტრონული ანალიზი” ჩაუტარეს – ეს გახლავთ ტესტი, რომლის საშუალებითაც იზომება ცვლილებები მცირე რაოდენობის ენერგიაში.
მეცნიერებმა სისხლის ნიმუშები მარილის საშუალებით „დასტრესეს“ და შემდეგ პასუხები შეადარეს. შედეგებმა აჩვენა, რომ ქრონიკული გადაღლილობის სინდრომის პაციენტების სისხლის ნიმუშები იმპულსური იყო, ჯანმრთელი მონაწილეების კი – შედარებით მყარი.
„ნათლად დავინახეთ განსხვავება, თუ როგორ რეაგირებენ ჯანმრთელი და ქრონიკული გადაღლის სინდრომის იმუნური უჯრედები სტრესზე,“ განაცხადა კვლევის წამყვანმა ავტორმა, გენეტიკისა და ბიოქიმიის პროფესორმა რონ დევისმა.
სხვა სპეციალისტები, რომლებიც პირდაპირ არ არიან ჩართულნი ამ კვლევაში, მის შედეგებს მიესალმებიან, თუმცა აცხადებენ, რომ ჯერ კიდევ ბევრია გასაკეთებელი იმისთვის, რომ აღმოაჩინონ ბიომარკერი, რომელიც ქრონიკული გადაღლილობის სინდრომის დიაგნოზს დასვამს და მას მსგავსი სიმპტომების მქონე სხვა დაავადებებისგან გამოარჩევს.

წყარო : Reuters

სრულად ნახვა
კვლევებიმედიცინამსოფლიო

მეცნიერების მტკიცებით, დაადგინეს, როგორ იწვევს ჰაერის დაბინძურება ფილტვის კიბოს

მეცნიერები აცხადებენ, რომ დაადგინეს მექანიზმი, რომლის საშუალებითაც ჰაერის დაბინძურება იწვევს ფილტვის კიბოს არამწეველებში.
კვლევამ აჩვენა ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული რისკი, რომელიც წარმოიქმნება წიაღისეული საწვავის წვის შედეგად წარმოქმნილი პაწაწინა ნაწილაკებით, რაც იწვევს ახალ მოწოდებებს იმასთან დაკავშირებით, რომ კლიმატის ცვლილებასთან საბრძოლველად უფრო გადაუდებელი ქმედებებია საჭირო.
დიდი ბრიტანეთის ფრენსის კრიკის ინსტიტუტის მეცნიერის, ჩარლზ სვანტონის თქმით, აღმოჩენამ ასევე შეიძლია გზა გაუხსნას კიბოს პრევენციის ახალ სფეროს.
დიდი ხანია ითვლება, რომ ჰაერის დაბინძურება დაკავშირებულია ფილტვის კიბოს გაზრდილ რისკთან იმ ადამიანებში, რომლებიც არ ეწევიან.
”მაგრამ ჩვენ ნამდვილად არ ვიცოდით, იწვევდა თუ არა დაბინძურება პირდაპირ ფილტვის კიბოს – ან თუ იწვევდა, როგორ”, – განაცხადა სვანტონმა.
ტრადიციულად ითვლება, რომ კანცეროგენების ზემოქმედება, როგორიცაა სიგარეტის მოწევა ან დაბინძურება, იწვევს დნმ-ის მუტაციებს, რომლებიც შემდეგ კიბოდ იქცევა. მაგრამ იყო “უხერხული სიმართლე” ამ მოდელთან დაკავშირებით.
სვანტონის განმარტებით, წინა კვლევებმა აჩვენა, რომ დნმ-ის მუტაციები შეიძლება მოხდეს კიბოს გამოწვევის გარეშე – და რომ გარემოსთან დაკავშირებული კანცეროგენების უმეტესობა არ იწვევს მუტაციებს. მისი კვლევა კი განსხვავებულ მოდელს გვთავაზობს.
ფრენსის კრიკის ინსტიტუტისა და ლონდონის საუნივერსიტეტო კოლეჯის მკვლევარებმა გააანალიზეს 460 000-ზე მეტი ადამიანის ჯანმრთელობის მდგომარეობის მონაცემები ინგლისში, სამხრეთ კორეასა და ტაივანში.
მათ აღმოაჩინეს, რომ PM2.5 დაბინძურების პატარა ნაწილაკების ზემოქმედება – რომელთა დიამეტრი 2.5 მიკრონიზე ნაკლებია – იწვევს EGFR გენში მუტაციების გაზრდის რისკს.
თაგვებზე ჩატარებულ ლაბორატორიულ კვლევებში ჯგუფმა აჩვენა, რომ ნაწილაკები იწვევდნენ ცვლილებებს EGFR გენში, ისევე როგორც KRAS გენში, რომლებიც დაკავშირებულია ფილტვის კიბოსთან.
ბოლოს, მათ გააანალიზეს ადამიანის ფილტვის ქსოვილის თითქმის 250 ნიმუში, რომელიც არასოდეს ყოფილა მოწევის ან მძიმე დამაბინძურებელი კანცეროგენების ზემოქმედების ქვეშ.
მიუხედავად იმისა, რომ ფილტვები ჯანმრთელი იყო, აღმოაჩინეს დნმ-ის მუტაციები EGFR გენების 18 პროცენტში და KRAS გენების 33 პროცენტში.
”ისინი უბრალოდ იქ სხედან”, – აღნიშნა სვანტონმა და დასძინა, რომ ასაკთან ერთად მუტაციები მატულობს. ”სავარაუდოდ, ისინი არასაკმარისია სიმსივნის წარმოსაქმნელად, მაგრამ როდესაც უჯრედი ექვემდებარება დაბინძურებას, მას შეუძლია გამოიწვიოს “ჭრილობის შეხორცების რეაქცია”, რომელიც იწვევს ანთებას და თუ ეს უჯრედი შეიცავს მუტაციას, ის სიმსივნეს წარმოქმნის“, – აღნიშნა მან.
თაგვებზე სხვა ექსპერიმენტში მკვლევარებმა აჩვენეს, რომ ანტისხეულს შეუძლია დაბლოკოს შუამავალი – ინტერლეიკინი 1 ბეტა, რაც თავიდანვე აჩერებს კიბოს დაწყებას.
საფრანგეთის გუსტავ რუსის ინსტიტუტის კიბოს პრევენციის პროგრამის ხელმძღვანელმა, სუზეტ დელალოგემ კვლევას რევოლუციური უწოდა.
”კვლევა საკმაოდ მნიშვნელოვანი ნაბიჯია მეცნიერებისთვის – და საზოგადოებისთვისაც. ეს ხსნის უზარმაზარ კარს, როგორც ცოდნისთვის, ასევე კიბოს განვითარების თავიდან აცილების ახალი გზებისთვის“, -აღნიშნა მან.
ჰონგ კონგის ნივერსიტეტის ონკოლოგმა ტონი მოკმა კვლევას ძალიან საინტერესო უწოდა.
„ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ შეგვიძლია ვიკითხოთ, იქნება თუ არა შესაძლებელი მომავალში ფილტვების სკანირების გამოყენება ფილტვებში პრე კანცერული (სიმსივნური წარმონაქმნი, რომელიც ჯერ კიბოში არ გადასულა – კიბოს წინა სტადია) ცვლილებების მოსაძებნად და მათი უკან დახევა ისეთი მედიკამენტებით, როგორიცაა ინტერლეიკინ 1 ბეტა ინჰიბიტორები“, – აღნიშნა ონკოლოგმა.

წყარო : sciencealert.com

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
მედიცინა

მსოფლიოში ანტიბიოტიკების მიმართ რეზისტენტული 61,000-მდე ინფექციაა

ანტი-ბიოტიკების მიმართ რეზისტენტული ინფექციების რაოდენობა ერთ წელიწადში 9 პროცენტით გაიზარდა და 61,000-ს მიაღწია, – ამის შესახებ  ბრიტანელი მედიკოსები იუწყებიან.

მათი განმარტებით, რეზისტენტობას ბაქტერიის მუტაცია იწვევს, რის შემდეგაცმას ანტიბიოტიკი ვერ უმკლავდება. ეს ყველაფერი კი მედიცინასა და მეურნეობაში ანტიბიოტიკების გადაჭარბებული გამოყენების,  ჰიგიენის ნორმების არასათანდოდ დაცვისა და  პაციენტების მიერ ანტიბიოტიკების ექიმის მიერ დანიშნული კურსის არასრულად ჩატარების შედეგია.

მედიკოსები კიდევ ერთხელ მოუწოდებენ საზოგადოებას, მაქსიმალურად  შეიკავონ თავი ანტიბიოტიკების გამოყენებისგან. მათი განმარტებით, ანტიბიოტიკების გამოყენება  აუცილებელია ისეთი ინფექციების სამკურნალოდ , როგორიცაა პნევმონია, მენინგიტი და სეფსისი, თუმცა ადამიანები მათ ხშირად ხველის, ყურისა და ყელის ტკივილის არცთუ რთული ფორმის სამკურნალოდ იყენებენ მაშინ, როცა მათი განკურნება  ანტიბიოტიკების გარეშეც იოლადაა შესაძლებელი.

მედიკოსების ინფორმაციით, ანტი-ბიოტიკების მიმართ რეზისტენტული ინფექციების რიცხვი 2014-2018 წლებში 32 პროცენტით გაიზარდა.

წყარო : independent.co.uk

მასალა მოამზადა : თამარ ტაბატაძემ 

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 16 17 18 19 20 91
Page 18 of 91