close

ისტორია

ეს საინტერესოაისტორიაკულტურა

ადამიანები, რომლებიც პაპირუსის ქაღალდს ისევ ამზადებენ

800 views on

ვინ არიან ადამიანები, რომლებიც უძველეს ქაღალდს, რომელთან ეგვიპტელი ფარაონები იყენებდნენ, დღესაც ამზადებენ? ეგვიპტის ერთ სოფელში ცხოვრობენ ადამიანები, რომლებიც ისევ ამზადებენ უძველეს პაპირუსის ქაღალდს ძველი ეგვიპტიდან.

5 000 წლის წინ ფარაონებმა არ იცოდნენ თანამედროვე ფურცლის დამზადების ტექნოლოგია, მათ კი სჭირდებოდათ რაღაც, რაზე დაწერასაც შეძლებდნენ, ამიტომ მათ დაიწყეს პაპირუსის მცენარის გამოყენება.

როგორც კი იაფი თანამედროვე ფურცლის გამოყენება დავიწყეთ, პაპირუსი უსარგებლო გახდა, მაგრამ ეგვიპტის ამ პატარა სოფელში ტრადიცია გრძელდება. ხოლო რაც შეეხება პაპირუსის ქაღალდის დამზადების ტექნიკას, პირველ რიგში იჭრება პაპირუსი თანაბარ ზომებად, რასაც შემდეგ ასველებენ რამდენიმე დღის განმავლობაში, შემდეგ თითოეულ ზოლს ხელით ალაგებენ ვერტიკალურად და ჰორიზონტალურად, წურავენ და აშრობენ დღეების განმავლობაში იმისათვის, რომ პაპირუსის ქაღალდი მიიღონ.

სოფელში ამბობენ, რომ სიტყვა ,,paper” მომდინარეობს სიტყვა ,,papyrus”-დან. თანამედროვე ფუცლები კი დღეს გაცილებით იაფია და ადამიანები, რომლებიც პაპირუსის ქაღალდს ყიდულობენ არტისტები ან ტურისტები არიან, რომლებიც ეგვიპტეს სტუმრობენ.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორია

იცოდით, რომ დღეს იტალიაში ოფიციალური მეფე არსებობს?

883 views on

იცოდით, რომ დღეს იტალიაში ოფიციალური მეფე არსებობს? თუმცა, აქ რაღაც არაორდინალურს ნამდვილად აქვს ადგილი. მეფეს არ აქვს გვირგვინი, სასახლე, არც ოქრო და არც მოსამსახურეები ჰყავს, როგორც ჩვეულებრივ. ის არ ატარებს დროს ლამაზ სასახლეში, მხოლოდ მის ბაღსა და რესტორანში. ასევე მსოფლიოს ნებისმიერი წერტილიდან შეუძლია ტურისტს მასთან სტუმრობა.
ტონინო ბერტოლეონი(Tonino Bertoleoni) როგორც აღმოჩნდა არის ყველაზე პატარა სამეფოს მფლობელი. ერთ დღეს ტონინოს დიდმა ბაბუამ, ჯუზეპე ბერტოლეონმა თავის მეგობარს, სარდინიის მეფეს ხუმრობით ჰკითხა, შეეძლო თუ არა მისი გამეფება. მისდა გასაკვირად სარდინიის მეფემ მიიღო შემოთავაზება და ჯუზეპე მაშინდელი დაუსახლებელი სარდინიის ჩრდილო -აღმოსავლეთ კუნძულის მეფეც გახდა, სახელად ტოვოლარას სამეფო. ასე იქცა ჯუზეპე ბერტოლეონის ოჯახის ყველა შთამომავალი სამეფო ოჯახის წევრად.
აღსანიშნავია, რომ მან ასევე მიიღო ოფიციალური აღიარება ინგლისის დედოფლისგან.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქიტექტურა/დიზაინიისტორიაკულტურასაქართველო

„ფორბსმა“ ვარძია ყველაზე შთამბეჭდავ მოსანახულებელ მიმართულებად დაასახელა

1.25K views on

“ფორბს ესპანეთი“ შვიდ შთამბეჭდავ მიმართულებას ასახელებს, რომლის მონახულებაც „კოვიდ-19“-ის პირობებშიც შესაძლებელია. პოპულარული გამოცემა მკითხველს ირლანდიის, ნამიბიის, ბოლივიის პარალელურად, საქართველოში ვარძიის მონახულებას ურჩევს.

„ეს მისტიკური XII საუკუნის ადგილი, ჯავახეთში, ასპინძის რაიონში, ზღვის დონიდან 1300 მეტრზე მდებარეობს. მსოფლიოში ერთ -ერთი ულამაზესი გამოქვაბული ქალაქი, სადაც შესაძლებელია ღრმა ჩაძირვა კლდოვან მთაში საიდუმლო გადასასვლელებით. 300-მდე დარბაზი შემორჩა საუკუნეებს, ასევე სარწყავი მილები, რომლებიც დღემდე ფუნქციონირებენ, 15 ეკლესია მოჩუქურთმებული ქვაში და 28 მარანი მათი თიხის ქოთნებით. გარდა ამისა, მისი გალერეებისშესწავლისას შესაძლებელია მეფე გიორგისა და მისი ქალიშვილის თამარის პორტრეტის პოვნა, რომელიც დაკავშირებულია ვარძიის მონასტრის ისტორიასთან“, – აღნიშნულია სტატიაში.

„ფორბსის“ ესპანური გამოცემა მკითხველს ვარძიაში მოსახვედრად საქართველოში არსებულ კოვიდშეზღუდვებს აცნობს და წერს, რომ საჭიროა სრული ვაქცინაციის საბუთი და უარყოფითი პისიარტესტი.

სტატიაში აღნიშნულია, რომ 2021 წლის იანვრიდან მარტამდე, მსოფლიოში გასული წლის პირველ კვარტალთან შედარებით 180 მილიონით ნაკლები საერთაშორისო ტურისტული მოგზაურობა განხორციელდა. ტურიზმის მსოფლიო ორგანიზაციის (UNWTO) ეს მონაცემები ადასტურებს „კოვიდ-19“-ის შედეგს, რამაც 2020 წელი მსოფლიოს ინდუსტრიისათვის ყველაზე უარესი წელი გახადა – საერთაშორისო ტურისტთა რაოდენობა 73%-ით შემცირდა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორიაკულტურა

რატომ შეიძლება დაკარგოს სტოუნჰენჯმა მსოფლიო მემკვიდრეობის სტატუსი?

937 views on

გაერთიანებული სამეფოს კულტურულმა ღირსშესანიშნაობამ, როგორიცაა სტოუნჰენჯი, შესაძლოა დაკარგოს მსოფლიო მემკვიდრეობის სტატუსი. UNESCO-ს წარმომადგენელთა უკმაყოფილება გამოიწვია სტოუნჰენჯის მიმდებარედ 3.2 კილომეტრი სიგრძის მქონე საავტომობილო გვირაბის გაყვანის პროექტის დამტკიცებამ. ისინი მიიჩნევენ, რომ შემოვლითი გზა კულტურულ ძეგლს მნიშვნელოვანი საშიშროების წინაშე დააყენებს. რის გამოც შესაძლოა, სტოუნჰენჯი “საფრთხის ქვეშ მყოფთა” სიაში შეიტანონ, ხოლო შემდეგ დაკარგოს მსოფლიო მემკვიდრეობის სტატუსი.
კულტურულ ღირსშესანიშნაობას სტატუსი მინიჭებული აქვს 1986 წლიდან. უნდა აღინიშნოს, რომ საპორტო ქალაქი ლივერპული უკვე ამოიღეს მსოფლიო მემკვიდრეობის სიიდან, რისი მიზეზიც სანაპიროზე ვიქტორიანული ეპოქის ნავსადგურების მახლობლად ახალი შენობების, ასევე საფეხბურთო სტადიონის მშენებლობა გახდა. უკანასკნელ 50 წელში ეს პირველი მსგავსი შემთხვევა იყო.
გვირაბის მშენებლობა 2023 წელს უნდა დაიწყოს და გაგრძელდეს შემდეგი 5 წლის განმავლობაში, ხოლო ბიუჯეტი შეადგენს 1.7 მილიარდ გირვანქა სტერლინგს. შემოვლითი გზის მშენებლობამ უნდა გადაჭრას უილტშირის საგრაფოს ტერიტორიაზე საცობებისა და გადატვირთული გზების პრობლემა.

წყარო:theguardian.com
მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორიასაქართველო

საწურბლიას მღვიმის ნიადაგში აღმოჩენილი ადამიანის, მგლისა და ბიზონის დნმ-ი გაიშიფრა

670 views on

საქართველოს, ავსტრიის, ბრიტანეთის, დანიის, ირლანდიისა და ისრაელის სამეცნიერო ინსტიტუციების მიერ ჩატარებული ერთობლივი კვლევების შედეგად წამყვან სამეცნიერო ჟურნალში Current Biology გამოქვეყნდა სტატია „სედიმენტიდან მიღებული 25,000 წლის წინანდელი დნმ-ი, ადამიანის, მგლისა და ბიზონის გენომის სეკვენირებული შკალა“ (Genome-scale sequencing and analysis of human, wolf, and bison DNA from 25,000-year-old sediment).

სტატიაში აღწერილია საწურბლიას მღვიმეში 25 ათასი წლის წინანდელი ადამიანისა და ძუძუმწოვრების ბირთვული და მიტოქონდრიალური დნმ-ი, რომელიც გაიშიფრა shotgun მეთოდით.

კვლევა ეყრდნობა 2012-2017 წლებში საქართველოს ეროვნული მუზეუმის, წყალტუბოს ქვის ხანის შემსწავლელი საერთაშორისო, ინტერდისციპლინური ექსპედიციის მიერ მოპოვებული მასალის ანალიზების შედეგებს. მეცნიერების ინტერნაციონალურმა ჯგუფმა გამოიყენა ინოვაციური მეთოდი და შეძლო სეკვენირების შედეგად გამოეყო გარემოს დნმ-ით მდიდარი მასალა.

Current Biology-ში გამოქვეყნებულ სტატიაში აღწერილია მღვიმის ნიადაგიდან (აქამდე კვლევები ანთროპოგენურ ან ფაუნისტურ მასალაზე ტარდებოდა) მიღებული დნმ-ის გაშიფვრის შედეგად მიღებული შედეგები, რომელიც აღწერს სამი ძუძუმწოვრის პოპულაციის ისტორიას.

ამ ახალმა მეთოდმა დაამტკიცა, რომ ძვლოვანი მასალის/ჩონჩხის არ არსებობის შემთხვევაშიც კი შესაძლებელია გარემოს გენომის მიღება. ანალიზით დამტკიცდა, რომ SAT29 ნიმუში წარმოადგენს ადამიანის იმ გამქრალ გენს, რომელმაც დიდი როლი შეასრულა დღევანდელი დასავლეთ ევროპის მოსახლეობის გენეტიკაში. შედეგების გადასამოწმებლად მეცნიერებმა შეადარეს ძუძუანას მღვიმეში აღმოჩენილი ადამიანის ძვლოვან მასალას და დაასკვნეს, რომ ამ ორ ინდივიდს ერთნაირი გენეტიკური მახასიათებელი აქვს. აღნიშნული კვლევით კიდევ ერთხელ დამტკიცდა რომ, ევრაზიის კონტინენტზე, უკანასკნელი გამყინვარების შემდგომ პერიოდში, ძირითადი მოსახლეობა სამხრეთ კავკასიის გენის მატარებელია.

კვლევამ გამოავლინა სავარაუდოდ გადაშენებული კავკასიური მგლისა და ძაღლის მემკვიდრეობითი ხაზი, ასევე ევროპული ბიზონის გენი, რომლის მემკვიდრეა თანამედროვე სახეობა. მიღებული შედეგები ახალ მონაცემებს იძლევა გვიან პლეისტოცენის (ზედაპალეოლითური) ძუძუმწოვართა სამი სახეობის გენეტიკის ისტორიაში და აღწერს ნიადაგში დნმ-ის სეკვენირების ‘shotgun’ მეთოდის გამოყენების შედეგებს, რომელიც იძლევა ჩვენი წინაპრის შესახებ უფრო ფართო ინფორმაციას და მის ფილოგენეტიკური კავშირების დადგენის შესაძლებლობას.

სამხრეთ კავკასიამ, რომელიც კაცობრიობის კულტურათა გზაჯვარედინადაა მიჩნეული, კიდევ ერთხელ დაადასტურა თავისი გეოგრაფიული, კულტურული და ისტორიული გავლენა ძველი მსოფლიოს ისტორიაში.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორია

დნმ-ის კვლევის თანახმად, ლეონარდო და ვინჩის 14 ცოცხალი შთამომავალი ჰყავს

1.01K views on

ლეონარდო და ვინჩის ოჯახის დმნ-ის შესწავლის შედეგად გამოვლინდა მხატვრის 14 ცოცხალი შთამომავალი, 1-დან 85 წლამდე ასაკის. ისინი ცხოვრობენ ტოსკანაში, იტალიის ცენტრალურ რეგიონში, სადაც დაიბადა რენესანსის გენიოსი.
ისტორიული წყაროების კვლევით გამოვლინდა 21 თაობა, მათ შორის დიდი-დიდი ბაბუა – მიშელ და ვინჩიც გამოავლინეს, რომელიც 1331 წელს დაიბადა და პირველი იყო, ვინც ამ გვარს ატარებდა.
ცნობილია, რომ ლეონარდო და ვინჩის შესახებ არ არსებობს არანაირი მტკიცებულება, რომ ის ოდესმე ქორწინებაში იყო ან შვილი ჰყავდა. სწორედ ის ფაქტი არის მნიშვნელოვანი, რომ და ვინჩის მამას, პიეროს ლეონარდოს გარდა 22 შვილი ჰყავდა. Y – ქრომოსომის საშუალებით კი, რომელიც შთამომავალს მამისგან გადაეცემა, მკვლევრებს საშუალება ეძლევათ აღმოაჩინონ ინდივიდების წინაპრები. ამიტომ მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ Y ქრომოსომა და ვინჩის დიდი ოჯახის ხარჯზე გავრცელდა.
21 თაობისა და ხუთი ოჯახის ტოტის გაანალიზების შემდეგ აღმოჩენილ შთამომავლებზე, რომლებიც ამჟამად სხვადასხვა პროფესიით არიან დაკავებულნი, დნმ-ის ტესტირება უახლოეს მომავალში დაიწყება. მიზანი გენიოსის დნმ-ის შესახებ ინფორმაციის მოპოვებაა.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორია

საქართველოში აღმოჩენილი 25 000 წლის წინანდელი ქალის გენომი ადამიანთა აქამდე უცნობ პოპულაციას ეკუთვნის — რა აღმოაჩინეს საწურბლიას მღვიმეში

7.01K views on

საწურბლიას მღვიმეში, რომელიც წყალტუბოს მუნიციპალიტეტში მდებარეობს, აღმოჩენილი ნიმუშების შესწავლის შემდეგ გამოვლინდა 25 000 წლის წინ მცხოვრები ადამიანის, მგლისა და ბიზონის გენომები.

მღვიმის ფსკერზე ათასწლეულების განმავლობაში დალექილმა მასალამ ადამიანის უძველესი გენომი, ანუ ორგანიზმის უჯრედში შენახული გენეტიკური მასალა შემოინახა. მართალია, კვლევები ისევ აქტიურად გრძელდება, მაგრამ ანალიზის შედეგად გამოვლინდა ქალის კვალი, რომელიც 25 000 წლის წინ, ბოლო გამყინვარების პერიოდში ცხოვრობდა. მიუხედავად იმისა, რომ მის შესახებ ბევრი არაფერი ვიცით, ეს ქალი მნიშვნელოვან სამეცნიერო მიღწევას წარმოადგენს.

კვლევას ვენის უნივერსიტეტის მეცნიერთა გუნდის მკვლევრი და არქეოლოგი უძღვება და მიუხედავად იმისა, რომ ქალის გენომის მხოლოდ მცირე ფრაგმენტის აღდგენა მოხერხდა, მის საფუძველზე მკვლევრებმა შეძლეს იმის დადგენა, რომ ის თანამედროვე ადამიანთა ამ დრომდე უცნობი ჯგუფის წევრი ყოფილა. ეს ჯგუფი ამჟამად გადაშენებულია, მაგრამ წვლილი აქვს შეტანილი დღევანდელი ევროპისა და აზიის მოსახლეობაში; ეს მას შემდეგ გახდა ცნობილი, რაც მისი უძველესი გენომი ამჟამინდელ ადამიანთა გენომებს შეადარეს.

“ ჩვენ მიერ მიღებული შედეგები ახალ ცნობებს გვაწვდის გვიანდელი პლეისტოცენის ხანის სამი სახეობის გენეტიკური ისტორიის შესახებ და წარმოაჩენს, რომ დანალექებში არსებული დნმ-ის პირდაპირ სეკვენირებას, მიზანმიმართული გამდიდრების გარეშე, შეუძლია მოგვცეს გენომის მასშტაბის მონაცემები წინაპრებისა და ფილოგენეტიკური ურთიერთობების შესახებ“, — წერენ მკვლევრები პუბლიკაციაში.

აღსანიშნავია, რომ საწურბლიას მღვიმეში გარდა ადამიანის, მგლისა და ბიზონის გენომებისა, აღმოაჩინეს ქვის იარაღებიც, რომლებიც ძვალზე მეტად გამძლეა და დამატებითი ინფორმაციის წყაროა. შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ მღვიმეს დიდი ხნის განმავლობაში აქტიურად იყენებდნენ ადამიანები.

რაც შეეხება მგლის გენომს, აღმოჩნდა, რომ მგლის სახეობა მთლიანად შეიცვალა ბოლო გამყინვარების პერიოდში, დაახლოებით 11 000 წლის წინ. აქ აღმოჩენილი ბიზონის გენომით კი აღმოჩნდა, რომ ის დღევანდელი ევროპისა და აზიის ტერიტორიაზე მცხოვრები ბიზონების გენებს ემთხვევა, მაგრამ არა ამერიკის. გამოდის, რომ ეს გენომი ორ შტოდ გაყოფილა.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორია

საქართველოში, საწურბლიას მღვიმეში 25 000 წლის წინანდელი ადამიანის, მგლისა და ბიზონის გენომები აღმოაჩინეს

1.1K views on

საწურბლიას მღვიმეში, რომელიც წყალტუბოს მუნიციპალიტეტში მდებარეობს, აღმოჩენილი ნიმუშების შესწავლის შემდეგ გამოვლინდა 25 000 წლის წინ მცხოვრები ადამიანის, მგლისა და ბიზონის გენომები.
მღვიმის ფსკერზე ათასწლეულების განმავლობაში დალექილმა მასალამ ადამიანის უძველესი გენომი, ანუ ორგანიზმის უჯრედში შენახული გენეტიკური მასალა შემოინახა. მართალია, კვლევები ისევ აქტიურად გრძელდება, მაგრამ ანალიზის შედეგად გამოვლინდა ქალის კვალი, რომელიც 25 000 წლის წინ, ბოლო გამყინვარების პერიოდში ცხოვრობდა.
აღსანიშნავია, რომ საწურბლიას მღვიმეში გარდა ადამიანის, მგლისა და ბიზონის გენომებისა, აღმოაჩინეს ქვის იარაღებიც, რომლებიც ძვალზე მეტად გამძლეა და დამატებითი ინფორმაციის წყაროა. შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ მღვიმეს დიდი ხნის განმავლობაში აქტიურად იყენებდნენ ადამიანები, მაგრამ ამ დროისთვის მხოლოდ ერთი ადამიანის გენომის მიღება გახდა შესაძლებელი.
კვლევას ვენის უნივერსიტეტის მეცნიერთა გუნდის მკვლევრი და არქეოლოგი უძღვება და მიუხედავად იმისა, რომ ნიმუშები ფრაგმენტულად არსებობდა, მათი ნაწილის გაერთიანება მოხერხდა, რაც საკმარისი აღმოჩნდა ინფორმაციის მისაღებად, რომ ის ადამიანის აქამდე უცნობი ჯგუფის წარმომადგენელი იყო, რომელმაც მიიღო მონაწილეობა ევროპისა და აზიის ამჟამინდელი მოსახლეობის ნაწილის გენომის განსაზღვრაში.
რაც შეეხება მგლის გენომს, აღმოჩნდა, რომ მგლის სახეობა მთლიანად შეიცვალა ბოლო გამყინვარების პერიოდში, დაახლოებით 11 000 წლის წინ. აქ აღმოჩენილი ბიზონის გენომით კი აღმოჩნდა, რომ ის დღევანდელი ევროპისა და აზიის ტერიტორიაზე მცხოვრები ბიზონების გენებს ემთხვევა, მაგრამ არა ამერიკის. გამოდის, რომ ეს გენომი ორ შტოდ გაყოფილა.

წყარო:cell.com

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორიაკულტურასაქართველო

არქეოლოგიური კვლევა გრემის მთავარანგელოზთა კომპლექსში

1.11K views on

გრემის ტაძარში, სავარაუდოდ, კახეთის მეფის, ლევან ბაგრატიონის აკლდამა და ნეშტი აღმოაჩინეს. ნეშტთან ერთად, არქეოლოგებმა XVI საუკუნის რამდენიმე ნაკეთობაც ნახეს. საუკუნეების განმავლობაში ლევან ბაგრატიონის საფლავის ადგილსამყოფელი არავინ იცოდა. რამდენიმედღიან ექსპედიციაში მკვლევრები, არქეოლოგები და სპეციალისტები მონაწილეობდნენ.

ექსპედიცია 2 კვირის განმავლობაში მიმდინარეობდა. მეცნიერები ყოველთვის ვარაუდობდნენ, რომ მეფე ლევანის ნეშტი მის მიერვე აგებულ ტაძარში უნდა ყოფილიყო დაკრძალული. ეს ვარაუდი ცოტა ხნის წინ დადასტურდა.

ლევან ბაგრატიონმა, ისტორიული წყაროების მიხედვით, საქართველოში 54 წელი იმეფა. საუკუნეების განმავლობაში, მისი საფლავის ადგილსამყოფელი არავინ იცოდა. აღმოჩენების თანახმად, ყველა ფაქტი მიუთითებს, რომ აკლდამაში სწორედ ლევან მეფის ნეშტია. საბოლოო იდენტიფიცირებისთვის, აკლდამიდან აღებული ნიმუშების კვლევა ტექნიკური მეთოდებით ჩატარდება ეროვნული მუზეუმის კვლევით ინსტიტუტებსა და საზღვარგარეთის სპეციალიზებულ ლაბორატორიებში.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

 

 

 

 

 

სრულად ნახვა
ისტორიამსოფლიოსაქართველო

პირველად საქართველოში, პომპეის საგანძური ვანის არქეოლოგიურ მუზეუმში გამოიფინება

884 views on

„სიცოცხლე და სიკვდილი – დიდებული პომპეი“ – პომპეის საგანძური ვანის არქეოლოგიურ მუზეუმში

 18 ივლისიდან, ვანის არქეოლოგიური მუზეუმი საქართველოს ეროვნული მუზეუმის და საქართველოში იტალიის საელჩოს ორგანიზებით უმასპინძლებს გამოფენას „სიცოცხლე და სიკვდილი – დიდებული პომპეი”, რომელზეც წარმოდგენილი იქნება არქეოლოგიური მასალა პომპეის არქეოლოგიური პარკიდან.

თიბისი, როგორც საქართველოს ეროვნული მუზეუმის ოფიციალური პარტნიორი ამ გამოფენას აქტიურად უჭერს მხარს.

თიბისი უკვე მესამე წელია ქვეყნის წამყვან სამეცნიერო, კულტურულ და საგანამანათლებლო ინსტიტუციასთან თანამშრომლობს და ამ პარტნიორობის ფარგლებში არაერთი სასარგებლო ინიციატივა განხორციელდა, რომელიც საზოგადოებას ახალი ცოდნის მიღების და მუდმივი აღმოჩენების კეთების საშუალებას თანამედროვე ფორმატების მეშვეობით აძლევს.

საქართველოში პირველად ნახავთ ანტიკური სამყაროს ისტორიის მნიშვნელოვან ეპიზოდს, რომელიც ახ. წ. 79 წელს, ვულკან ვეზუვის ამოფრქვევის შედეგად, ფერფლით დაფარული ძველი რომის დიდებული ქალაქის – პომპეის ისტორიას ასახავს. პომპეი, როგორც კარგად შემონახული ქალაქი, ანტიკური კულტურის კვლევის ერთ-ერთი მთავარი წყაროა.

ვანის მუზეუმში მოსულ დამთვალიერებელს შესაძლებლობა ექნება, იხილოს პომპეის სახელგანთქმული კედლის მხატვრობის ნიმუშები და სახლის სხვადასხვა ნაწილში (ატრიუმი, ტრიკლინიუმი, პერისტილი, ლარარიუმი, ბაღი) აღმოჩენილი მრავალფეროვანი არქეოლოგიური მასალა. ექსპოზიციაზე განსაკუთრებული ადგილი ეთმობა ოქრომჭედლობის ნიმუშებს. ასევე, წარმოდგენილია ვულკანის ამოფრქვევის შედეგად დაღუპულთა თაბაშირის მოდელები. მუზეუმის ვიზიტორი გადაინაცვლებს სამყაროში, რომელიც აცოცხლებს ანტიკური ეპოქის იტალიის ერთი ქალაქის ყოველდღიურ ცხოვრებას ახ. წ. I საუკუნეში.    

პომპეი, რომელსაც დაახლოებით სამი საუკუნეა არქეოლოგები იკვლევენ, ნათელ წარმოდგენას გვიქმნის რომის იმპერიის ქალაქების ყოველდღიურ ცხოვრებაზე. პომპეის აღმოჩენებმა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა თანამედროვე ევროპული ესთეტიკის, დიზაინის, სამზარეულოს და სუფრის ტრადიციების ჩამოყალიბებაში.

სიმბოლურია, რომ გამოფენას მასპინძლობს ქალაქი ვანი, რომელიც ფართო საერთაშორისო საზოგადოებამ ოთარ ლორთქიფანიძის წიგნით გაიცნო როგორც „საქართველოს პომპეი“. წიგნი ფრანგული სახელწოდებით „Vani une Pompéi géorgienne“ გამოიცა საფრანგეთში 1995 წელს.

განახლებულ ვანის მუზეუმში „სიცოცხლე და სიკვდილი – დიდებული პომპეი” პირველი დროებითი გამოფენაა. პომპეის აღმოჩენების ნაწილი ინტეგრირებულია მუზეუმის მუდმივმოქმედ ექსპოზიციაში. დამთვალიერებელს აქვს უნიკალური შესაძლებლობა, გაეცნოს ანტიკური სამყაროს ისტორიას ერთმანეთისგან სრულიად განსხვავებული ფუნქციის მქონე რვასაუკუნოვანი ქალაქების – პომპეისა და ვანის – დიდებული წარსულისა და ტრაგიკული დასასრულის ამსახველი გარკვეული ეპიზოდების მაგალითზე. 

აღნიშნული გამოფენა წარმოადგენს ორი ქვეყნის ინსტიტუციებს შორის მჭიდრო თანამშრომლობის გაგრძელებას. 2017-2019 წლებში საქართველოში იტალიის რესპუბლიკის საელჩოს და საქართველოს ეროვნული მუზეუმის ორგანიზებით, თბილისის ორ მთავარ საგამოფენო სივრცეში დამთვალიერებელმა იხილა იტალიური რენესანსისა და ბაროკოს, მოდერნისტული და პოსტმოდერნისტული ეტაპების უმნიშვნელოვანესი ავტორების შედევრები: მიქელანჯელო ბუონაროტის, ლეონარდო და ვინჩის, სანდრო ბოტიჩელის, ტიციან ვეჩელიოს, რაფაელ სანციოს, ლორენცო ბერნინის, მიქელანჯელო პისტოლეტოს, ჯორჯო დე კირიკოს და სხვათა ნამუშევრები. ასევე, იტალიური მოზაიკები კაპიტოლიუმის მუზეუმებიდან და საგანმანათლებლო-მულტიმედიური პროექტები.

გამოფენის მხარდამჭერია: თიბისი, იტალიური კომპანია “Glocal Project Consulting”, საქართველოს კულტურის, სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტრო, იმერეთში სახელმწიფო რწმუნებულის ადმინისტრაცია, „წინანდლის მამული”; საინფორმაციო მხარდამჭერია საქართველოს პირველი არხი.


გამოფენა დამთვალიერებელს 18 ივლისიდან სექტემბრის შუა რიცხვებამდე უმასპინძლებს.

 

მისამართი: ვანი, ოთარ ლორთქიფანიძის ქუჩა 32.

მუზეუმის სამუშაო საათები:  სამშაბათი-კვირა, 10:00-18:00 (ბოლო ვიზიტორი დაიშვება 17:30-ზე)

დეტალური ინფორმაციისთვის, ეწვიეთ ბმულს:  ვანის არქეოლოგიური მუზეუმი – საქართველოს ეროვნული მუზეუმი (museum.ge)

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 … 14 15 16 17 18 … 33
Page 16 of 33