მეცნიერები ჯანმრთელობის “რეცეპტს” გვთავაზობენ და ის ძილის, ჭამის, ფიზიკური ვარჯიშის, სოციალიზაციის და სტრესთან ბრძოლის გრძელვადიან პრაქტიკას ეხება.
საკმარისი ძილი
არასაკმარისი ძილი არა მხოლოდ არღვევს თქვენს კონცენტრაციას დღის განმავლობაში, არამედ შეიძლება გამოიწვიოს განწყობის პრობლემები, ასთმა, ინსულტი და შეამციროს სიცოცხლის ხანგრძლივობა.
აშშ-ის დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრი იძლევა რეკომენდაციას, რომ ზრდასრულმა ადამიანებმა ღამით მინიმუმ შვიდი საათის განმავლობაში იძინონ, მაგრამ ასევე მნიშვნელოვანია ძილის ხარისხიც.
მიირთვით კარგი საკვები
მრავალი სამეცნიერო კვლევისა და US News & World Report-ის ყოველწლიური რეიტინგების მიხედვით, კვების საუკეთესო გზა არის არის ხმელთაშუა ზღვის კვების რეჟიმი.
ხმელთაშუა ზღვის კვების რეჟიმი არის კვების გზა, რომელიც შეიცავს მარტივ, მცენარეეებზე დაფუძნებულ სამზარეულოს. საკვების უმეტესი ნაწილი ფოკუსირებულია ხილსა და ბოსტნეულზე, მთლიან მარცვლეულზე, ლობიოსა და სხვადასხვა თესლზე და განსაკუთრებული აქცენტი კეთდება ცივი დაწურვის წესით მიღებულ ზეითუნის ზეთზე (extra-virgin). ზეითუნის ზეთის გარდა სხვა ცხიმები, როგორიცაა კარაქი, საერთოდ არა, ან იშვიათად მოიხმარება, შაქარი და რაფინირებული საკვები კი – მხოლოდ განსაკუთრებულ შემთხვევებში.
მრავალრიცხოვანმა კვლევებმა აჩვენა, რომ ხმელთაშუა ზღვის კვების რეჟიმს შეუძლია შეამციროს დიაბეტის, მაღალი ქოლესტერინის, დემენციის, მეხსიერების დაქვეითების, დეპრესიისა და ძუძუს კიბოს რისკი.
ივარჯიშეთ
მეცნიერებმა დიდი ხანია იციან, რომ ვარჯიში კარგია ჯანსაღი სხეულისთვის, მაგრამ კვლევებმა აჩვენა, რომ ის ასევე მნიშვნელოვანია ჯანსაღი გონებისთვის.
აშშ-ის ჯანმრთელობისა და ადამიანური სერვისების დეპარტამენტი იძლევა რეკომენდაციას, რომ 18-დან 64 წლამდე ასაკის ადამიანები კვირაში 150 წუთის განმავლობაში ზომიერ ფიზიკურ აქტივობაში ჩაერთონ, ან კვირაში 75 წუთის განმავლობაში ენერგიული ფიზიკური დატვირთვა ჰქონდეთ. რეკომენდირებულია კუნთების გამაძლიერებელი აქტივობები კვირაში ორჯერ მაინც.
მიმდინარე წლის დასაწყისში გამოქვეყნებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ დღეში 11 წუთიანი ვარჯიშიც კი ამცირებს კიბოს, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების ან ნაადრევი სიკვდილის რისკს.
დაუთმეთ დრო სოციალიზაციას
სოციალური და ემოციური ფაქტორები ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია ჯანმრთელობისთვის. უახლესმა კვლევებმა აჩვენა, რომ კარგი მეგობრობა არის გასაღები არა მხოლოდ ჩვენი სტრესის შესამსუბუქებლად და ემოციური კეთილდღეობის გასაუმჯობესებლად, არამედ ჩვენი ფიზიკური ჯანმრთელობის მარკერების გასაძლიერებლად.
ექსპერტები აცხადებენ, რომ მეგობრობა თქვენი განრიგის პრიორიტეტად უნდა აქციოთ : მისწერეთ მეგობარს, რომელთანაც დიდი ხანია არ გისაუბრიათ, აიღეთ ვალდებულება, შეხვდეთ მეგობრებს გარკვეული პერიოდულობით, მოაწყვეთ სადილი და ა.შ.
შეამცირეთ სტრესი
სტრესმა, შეიძლება, ორგანიზმში კორტიზოლის დონის გაზრდა გამოიწვიოს. კორტიზოლის მაღალმა დონემ შეიძლება გააუარესოს ჯანმრთელობის მდგომარეობა, მათ შორის გამოიწვიოს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები, დიაბეტი და კუჭ-ნაწლავის ქრონიკული პრობლემები.
სტრესმა ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ან ხელი შეუწყოს შფოთვას, გაღიზიანებას, ცუდ ძილს, ქრონიკულ უნდობლობას ან წუხილს და სხვა.
სტრესის შემცირებაში დაბალანსებული კვება, კარგი ძილი, ვარჯიში და სოციალური მხარდაჭერა დაგეხმარებათ.
წყარო : edition.cnn.com
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”
0
