close
კვლევებიმსოფლიო

მსოფლიოს მოსახლეობის 68% მალე ქალაქებში იცხოვრებს – როგორი იქნება ჭკვიანი ქალაქები და რომელ ქვეყანაში ვიხილავთ მას პირველად?

დღეს, მსოფ­ლი­ოს მო­სახ­ლე­ო­ბის ნა­ხე­ვარ­ზე მეტი ქა­ლა­ქებ­ში ცხოვ­რობს და 2050 წლის­თვის ეს რი­ცხვი, სა­ვა­რა­უ­დოდ, 68%-მდე გა­იზ­რდე­ბა – ქა­ლა­ქებს კი­დევ 2,5 მი­ლი­არ­დი მო­სახ­ლე და­ე­მა­ტე­ბა. გლო­ბა­ლურ მო­სახ­ლე­ო­ბას სულ უფრო მე­ტად იზი­დავს ურ­ბა­ნუ­ლი ცხოვ­რე­ბა. ასეთ დროს კი აშ­კა­რა ხდე­ბა ჭკვი­ა­ნი ქა­ლა­ქე­ბის მნიშ­ვნე­ლო­ბა.

წარ­მო­იდ­გი­ნეთ ქა­ლა­ქი, სა­დაც ტექ­ნო­ლო­გია შე­უ­ფერ­ხებ­ლად ერ­წყმის ურ­ბა­ნულ ცხოვ­რე­ბას, რაც რე­ვო­ლუ­ცი­ას ახ­დენს ჩვე­ნი ცხოვ­რე­ბი­სა და მუ­შა­ო­ბის ხა­რისხზე. სწო­რედ ამას იმე­დოვ­ნე­ბენ ჭკვი­ა­ნი ქა­ლა­ქე­ბი – ისი­ნი იყე­ნე­ბენ სა­ინ­ფორ­მა­ციო და სა­კო­მუ­ნი­კა­ციო ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის ( ICT) ძა­ლას , რათა გა­ზარ­დონ ოპე­რა­ტი­უ­ლი ეფექ­ტუ­რო­ბა, უზ­რუნ­ველ­ყონ გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბუ­ლი სამ­თავ­რო­ბო სერ­ვი­სე­ბი და მო­ქა­ლა­ქე­თა კე­თილ­დღე­ო­ბა.

ჭკვი­ან ქა­ლა­ქებს შო­რის მსოფ­ლიო ერთი პრო­ექ­ტით და­ინ­ტე­რეს­და: NEOM, ჭკვი­ა­ნი ქა­ლა­ქი სა­უ­დის არა­ბე­თის გულ­ში, რომ­ლის აშე­ნე­ბაც სა­მო­მავ­ლოდ იგეგ­მე­ბა.

  • რო­გორ ცვლის ჭკვი­ა­ნი ქა­ლა­ქე­ბი ურ­ბა­ნულ ცხოვ­რე­ბას

მო­მავ­ლის ჭკვი­ა­ნი ქა­ლა­ქე­ბი (Smart Cities) არის ურ­თი­ერ­თდა­კავ­ში­რე­ბუ­ლი მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტე­ბი. ისი­ნი იყე­ნე­ბენ სა­ინ­ფორ­მა­ციო და სა­კო­მუ­ნი­კა­ციო ტექ­ნო­ლო­გი­ებს, რათა გა­ა­უმ­ჯო­ბე­სონ სამ­თავ­რო­ბო მომ­სა­ხუ­რე­ბის ხა­რის­ხი და მო­ქა­ლა­ქე­თა კე­თილ­დღე­ო­ბა.

ჭკვი­ა­ნი ქა­ლა­ქის ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბი­სას უმ­თავ­რე­სი პრი­ო­რი­ტე­ტი მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის უსაფრ­თხო­ე­ბის უზ­რუნ­ველ­ყო­ფაა. უსაფრ­თხო­ე­ბის გა­სა­უმ­ჯო­ბე­სებ­ლად, მო­ქა­ლა­ქე­ებ­მა სწრა­ფად უნდა გა­ი­გონ რა ხდე­ბა მათ გარ­შე­მო ქა­ლაქ­ში.

  • NEOM-ის პო­ტენ­ცი­ა­ლი

ახა­ლი ქა­ლა­ქი სა­უ­დის არა­ბე­თის 2030 წლის „ხედ­ვის“ პრო­ექ­ტის ნა­წი­ლია. მის აღ­სრუ­ლე­ბის პრო­ცესს სა­თა­ვე­ში უდ­გას მუ­ჰა­მედ ბინ სალ­მა­ნი, სა­უ­დის არა­ბე­თის პრინ­ცი, რო­მელ­მაც ახალ ქა­ლაქს The Line (ხაზი) უწო­და წრფი­ვი ფორ­მის და­გეგ­მა­რე­ბის გამო. პრო­ექ­ტი ნე­ო­მის (NEOM), ეკო­სის­ტე­მის შე­სა­ნარ­ჩუ­ნებ­ლად შექ­მნი­ლი ფუ­ტუ­რის­ტუ­ლი ქა­ლა­ქის ნა­წი­ლია და იგი 170 კმ-ზე იქ­ნე­ბა გა­და­ჭი­მუ­ლი, გათ­ვლი­ლი 1 მი­ლი­ონ მა­ცხოვ­რე­ბელ­ზე.

ქა­ლაქს აქვს პო­ტენ­ცი­ა­ლი გა­ა­უმ­ჯო­ბე­სოს ენერ­გო­ე­ფექ­ტუ­რო­ბა, გა­აძ­ლი­ე­როს მო­ბი­ლუ­რო­ბა და სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი უსაფრ­თხო­ე­ბა. მისი მი­ზა­ნია შექ­მნას ეკო­სის­ტე­მა, რო­მე­ლიც ხელს უწყობს პარტნი­ო­რო­ბას ბიზ­ნე­სებს, აკა­დე­მი­ურ ინ­სტი­ტუ­ტებ­სა და სტარ­ტა­პებს შო­რის.

  • შეშ­ფო­თე­ბა NEOM-ის შე­სა­ხებ

პრო­ექ­ტის პრე­ზენ­ტა­ცი­ა­ში კარ­გად ჩანს მისი მი­ზა­ნი – ადა­მი­ა­ნე­ბი და მათი ჯან­მრთე­ლო­ბა უპირ­ვე­ლეს ყოვ­ლი­სა, რის გა­მოც პრი­ო­რი­ტე­ტუ­ლია ქა­ლა­ქის დაც­ლა ყო­ველ­გვა­რი გა­მო­ნა­ბოლ­ქვის­გან – ჩქა­როს­ნუ­ლი მა­ტა­რებ­ლე­ბის და სხვა სატ­რან­სპორ­ტო სა­შუ­ა­ლე­ბა­თა გზე­ბი მი­წის­ქვეშ იქ­ნე­ბა გან­თავ­სე­ბუ­ლი.

კრი­ტი­კო­სებ­მა გა­მოთ­ქვეს სა­ფუძ­ვლი­ა­ნი შეშ­ფო­თე­ბა NEOM-ის მი­ზან­შე­წო­ნი­ლო­ბი­სა და მდგრა­დო­ბის შე­სა­ხებ. პრო­ექ­ტის მა­სი­ურ­მა მას­შტაბ­მა და მის­მა პო­ტენ­ცი­ურ­მა გა­რე­მო­ზე ზე­მოქ­მე­დე­ბამ შე­კი­თხვე­ბი გა­ა­ჩი­ნა. სკეპ­ტი­კო­სებს აინ­ტე­რე­სებთ, შე­იძ­ლე­ბა თუ არა ასე­თი დიდი ამ­ბი­ცი­ე­ბის ეფექ­ტუ­რად გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა პრაქ­ტი­კა­ში.

NEOM-ის გარ­შე­მო არ­სე­ბუ­ლი გე­ო­პო­ლი­ტი­კუ­რი კონ­ტექ­სტი ასე­ვე აჩენს და­მა­ტე­ბით კი­თხვებს. მისი მდე­ბა­რე­ო­ბა ეგ­ვიპ­ტი­სა და იორ­და­ნი­ის სა­ზღვრებ­თან და რე­გი­ო­ნუ­ლი დი­ნა­მი­კა იწ­ვევს გა­ურ­კვევ­ლო­ბას, რა­მაც შე­იძ­ლე­ბა გავ­ლე­ნა მო­ახ­დი­ნოს პრო­ექ­ტის წარ­მა­ტე­ბა­ზე. პო­ლი­ტი­კუ­რი სტა­ბი­ლუ­რო­ბა, მე­ზო­ბელ ქვეყ­ნებ­თან თა­ნამ­შრომ­ლო­ბა და პო­ტენ­ცი­უ­რი კონ­ფლიქ­ტე­ბის მარ­თვა ერთ-ერთი მთა­ვა­რი გა­მოწ­ვე­ვაა.

ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი “დოქტრინა”

გაზიარება:
fb-share-icon0