1986 წლის 26 აპრილს უკონტროლო რეაქციის შედეგად ჩერნობილის რეაქტორზე აფეთქება მოხდა, რის შედეგადაც რადიოაქტიური ნივთიერებები ატმოსფეროში გაიფანტა და მომწამვლელი ღრუბელი დასავლეთ რუსეთის, ბელორუსის, უკრაინისა და ევროპის თავზე გაიფანტა.
ჩერნობილის კატასტროფა 2011 წლის 11 მარტამდე, ფუკუშიმას ატომური რეაქტორის კატასტროფამდე, ერთადერთი მოვლენა იყო, რომელიც საერთაშორისო ატომურ შკალაზე მეშვიდე დონეს უტოლდებოდა.
ჩერნობილის კატასტროფამ საბჭოთა კავშირს 18 მილიარდი რუბლის ზარალი მიაყენა.
უშუალოდ კატასტროფის შედეგად დაიღუპა 31 ადამიანი, ხოლო რადიოაქტიური მოწამვლის შედეგად წარმოქმნილი დაავადებები დღემდე აწუხებთ ქალაქ პრიპიატისა და მის შემოგარენში მცხოვრებ ადამიანებს.
აი 13 ფაქტი ჩერნობილის კატასტროფის გარშემო, რომელიც შესაძლოა არ იცოდეთ.
1. აფეთქების შედეგად ასჯერ უფრო მეტი რადიაცია გაიფანტა, ვიდრე ჰიროშიმასა და ნაგასაკიში ჩამოგდებული ატომური ბომბების დეტონაციისას.
2. რადიაციულმა წვიმამ ირლანდიამდეც კი ჩააღწია.
3. კატასტროფის შედეგების აღმოსაფხვრელად, ადგილზე 800 ათასი ადამიანი მუშაობდა. მათგან 25 ათასი დაიღუპა, ხოლო 70 ათასი ამჟამად შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირია.
4. საერთაშორისო ორგანიზაცია Greenpeace ვარაუდობს, მსოფლიოს მასშტაბით 93 ათასი ადამიანი დაიღუპა ჩერნობილის აფეთქების შედეგად გამოწვეული კიბოს გამო.
5. რეგიონებში, რომლებიც დღემდე რადიოაქტიურად დაბინძურებულად ითვლება, 5 მილიონზე მეტი ადამიანი ცხოვრობს.
6. ჩერნობილის შემოგარენი ველური ბუნების ნაკრძალად იქცა, აქ ბინადრობენ მგლები, ირმები, დათვები, არწივები და სხვა ცხოველები.
7. რადიოაქტიური გაჟონვის შედეგად, ადგილობრივი ტყე გაწითლდა და დღეს წითელი ტყეეწოდება.
8. ამჟამად რეაქტორში 200 ტონა რადიოაქტიური მასალაა დარჩენილი.
9. ჩერნობილის ბოლო რეაქტორი 2000 წელს დაიხურა.
10. სადგურის უსაფრთხოდ გამოცხადება დაახლოებით 100 წლის შემდეგ იქნება შესაძლებელი.
11. საბჭოთა ხელისუფლებას მთელი ერთი დღე დასჭირდა იმისთვის, რომ კატასტროფის რეალური სიმძაფრე გაეაზრებინა. ქალაქ პრიპიატისა და ახლომდებარე დასახლებების ევაკუაცია აფეთქებიდან ერთი დღის შემდეგ დაიწყო.
12. ევაკუაციის შედეგად დაახლოებით 100 ათასი ადამიანი გაარიდეს ტერიტორიას. თუმცა, 1200-მდე ადამიანი, ძირითადად მოხუცები, თავიანთ სახლებს დაუბრუნდნენ. ისინი აცხადებდნენ, რომ მათ სახლი და კარ-მიდამო უყვარდათ და არაფრის დიდებით დატოვებდნენ იქაურობას. მომავალში გაირკვა, რომ ამ ადამიანებს საბჭოთა ხელისუფლება არ დაეხმარა ან არასაკმარისი ფინანსები გამოჰყო მათთვის. იმისათვის, რომ შიმშილით არ დახოცილიყვნენ, მათ თავიანთ მიწებზე დაბრუნება და მეურნეობის გაშენება გადაწყვიტეს. მიუხედავად რადიაციისა, მათი უმრავლესობა გადარჩა და დღემდე ცოცხალია.
13. 1986 წელს აშენებულ სარკოფაგს, რომელმაც რადიაციული დაბინძურება შეაჩერა, ნელ-ნელა გასდის ექსპლუატაციის ვადა. არსებობს საფრთხე, რომ ნარჩენები კვლავ გაჟონავს. ამჟამად მიმდინარეობს ახალი კონტეინერის მშენებლობა.
ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”
