close

ისტორია

ისტორიასაქართველო

ალექსანდრე ჯინჭარაძე – საპატიო ლეგიონის ორდენისა და საბრძოლო ჯვრის კავალერი

371 views on

ქართველი სამხედრო ოფიცერი ალექსანდრე ჯინჭარაძე 1897 წელს ოზურგეთში დაიბადა. იგი იყო პირველი მსოფლიო ომის მონაწილე. 1916 წელს იბრძოლა კავკასიის ფრონტზე, რისთვისაც დააჯილდოვეს წმ. გიორგის ჯვრით. 1918-21 წლებში დამოუკიდებელი საქართველოს ჯარში მსახურობდა. ჯინჭარაძე იყო კოჯორისა და ტაბახმელას ბრძოლების მონაწილე. გასაბჭოების შემდეგ, ალექსანდრე ჯინჭარაძეს ემიგრაციაში წასვლა მოუწია საფრანგეთში, სადაც ჩაირიცხა სენ-მექსანის სამხედრო სასწავლებელში, შემდეგ კი საფრანგეთის უცხოურ ლეგიონში. უცხოური ლეგიონის შემადგენლობაში ყოფნისას იმსახურა მაროკოსა და ალჟირში.
1940 წელს, მეორე მსოფლიო ომის დასაწყისში, ნორუაისთან ბრძოლაში კაპიტანი ჯინჭარაძე ტყვედ ჩაუვარდა გერმანელებს, თუმცა მალევე გაათავისუფლეს. 1948 წელს მიიღო მაიორის ჩინი. ამავე წელს, როგორც გაეროს სამხედრო დამკვირვებელი, მეთვალყურედ გაგზავნეს ახლო აღმოსავლეთში. 1952-1954 წლებში მსახურობდა ჩრდილო აფრიკული ათასეულის უფროსად ავსტრიაში. დააჯილდოვეს საპატიო ლეგიონის ორდენით. 1954 წელს მაიორმა ალექსანდრე ჯინჭარაძემ დაასრულა სამხედრო კარიერა და სხვა ქართველ ოფიცრებთან ერთად ამერიკის შეერთებულ შტატებში გადავიდა საცხოვრებლად. 1962 წლამდე იგი ნიუ-იორკის ქართული სათვისტომოს მდივანი გახლდათ. ეწეოდა აქტიურ საზოგადოებრივ საქმიანობას, თანამშრომლობდა ემიგრანტულ ჟურნალ-გაზეთებთან. იყო იუნკერთა კავშირის წარმომადგენელი აშშ-ში, აგრეთვე უცხოური ლეგიონის ამხანაგობის ხელმძღვანელი. გარდაიცვალა 1970 წელს, ნიუ-იორკში.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ისტორიასაქართველო

”არასოდეს, სანამ ცოცხალი ვარ!” – საქართველოს ეროვნული გმირის პასუხი სეპარატისტებს

1.7K views on

– „დაიჩოქე, პატიება გვთხოვე და შეაგინე ქართველებს!“
– „არასოდეს, სანამ ცოცხალი ვარ!“ – ეს არის საქართველოს ეროვნული გმირის, გურამ გაბესკირიას ცნობილი სიტყვები, რომელიც სეპარატისტებს უთხრა.
გურამ გაბესკირია 1947 წელს სოხუმში დაიბადა. სახელი სპორტით გაითქვა. წლების განმავლობაში დაკავებული იყო პროფესიული ფეხბურთით. 1972 წლიდან რესპუბლიკური დონის, მოგვიანებით კი საერთაშორისო დონის მსაჯიც გახლდათ. 1990 წელს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის პარლამენტის არჩევნებში იღებდა მონაწილეობას. 1992 წელს სოხუმის მერი გახდა. 1993 წელს გაწევრიანდა აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ლეგიტიმურ მინისტრთა საბჭოსა და თავდაცვის საბჭოში.
1993 წლის 27 სექტემბერს, სოხუმის დაცემის დღეს, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ლეგიტიმური მთავრობის წარმომადგენლებთან ერთად, გურამ გაბესკირიამ უარი თქვა ქალაქის დატოვებაზე, რომელიც ალყაში იყო მოქცეული. რის შემდეგაც ტყვედ ჩავარდნილი მთავრობის ყველა წევრი სეპარატისტებმა დახვრიტეს, მათ შორის, გაბესკირიაც.
2017 წელს, პრეზიდენტმა გიორგი მარგველაშვილმა გურამ გაბესკირია დააჯილდოვა საქართველოს უმაღლესი ჯილდოთი – საქართველოს ეროვნული გმირის წოდებითა და ორდენით. ამავე წელს მოხერხდა მისი ნეშტის იდენტიფიცირება და სამხედრო პატივით დაკრძალეს დიღმის ძმათა სასაფლაოზე.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ისტორია

ყველაზე ცივსისხლიანი მმართველები ისტორიაში – რომელმა დიქტატორმა დახოცა ყველაზე მეტი ადამიანი?

650 views on

ამ ცივსისხლიანმა დიქტატორებმა მილიონობით ადამიანი სიცოცხლეს გამოასალმეს. წარმოდგენილი ინფოგრაფიკა გვიჩვენებს, თუ რამდენი ადამიანი იმსხვერპლეს სხვადასხვა დროს დიქტატორებმა.

რეიტინგში პირველი ადგილი მაო ძედუნს ერგო, მეორე – იოსებ სტალინს, მესამე – ადოლფ ჰიტლერს.

მაო ძედუნი (ჩინეთი, 1943-1976) – 78 მილიონი

იოსებ სტალინი (საბჭოთა კავშირი, 1922-1953) – 23 მილიონი

ადოლფ ჰიტლერი (გერმანია, 1934-1945) – 17 მილიონი

ლეოპოლდ II (ბელგია, 1865-1909) – 15 მილიონი

ტოძიო ჰიდეკი (იაპონია, 1941-1944) – 5 მილიონი

ისმაილ ენვერ ფაშა (თურქეთი, 1913-1919) – 2.5 მილიონი

პოლ პოტი (კამბოჯა, 1963-1981) – 1.7 მილიონი

კიმ ირ სენი (ჩრდილოეთ კორეა, 1948-1994) – 1.6 მილიონი

მენგისთუ ჰაილე მარიამი (ეთიოპია, 1974-1991) – 1.5 მილიონი

იაკუბუ გოვონი (ნიგერია, 1966-1975) – 1.1 მილიონი

მომზადებულია cloudfront.net-ის მიხედვით.

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორია

შესაძლოა, ჰომინინები ჯერ კიდევ არსებობდნენ

514 views on

2004 წელს, მეცნიერული სამყარო ინდონეზიის კუნძულ ფლორესზე ჰომინინის პატარა სახეობის ნამარხების აღმოჩენამ შეძრა. სახელწოდებით Homo Floresiensis პლეისტოცენის ეპოქაში არსებობდა და მას თანამედროვე ადამიანების წინაპრად თვლიან. თუმცა იგი ავსტრალოპითეკებსა და შიმპანზეებსაც ძალიან ჰგავს. ამას მეცნიერი პიტერ ბრაუნი, უცხოპლანეტელების აღმოჩენის ტოლფასადაც კი თვლის.

გრიგორი ფორტმა კონკრეტული მსგავსებების ახსნის გზების ძიების შედეგად წიგნი „მაიმუნსა და ადამიანს შორის“ დაწერა, სადაც ყურადღება გამახვილებულია არა ნამარხებზე, არამედ ადგილობრივ ადამიანთა პოპულაციაზე, სახელად „ლიო“. აქვე გაიგებთ, თუ რას ამბობენ ადამიანები ქმნილებებზე, რომლებიც ასე ძალიან ჰგვანან მათ. დასკვნის სახით კი წიგნში ნათქვამია, რომ Homo Floresiensis, შესაძლოა, დღემდე ცოცხალი იყოს, ან უახლეს წარსულში ყოფილიყო…

იმასაც ამბობდნენ, რომ „ლიო“ ევოლუციის თეორიაში პირველ ადგილზე ადამიანს აყენებს და დარვინის თეორიას პირიქით გვაჩვენებს. თუმცა ყველა შემთხვევაში ჰომოსაპიენსს უნიკალური თვისებები ცხოველებისგან განასხვავებდა. „ლიოს“ მაიმუნის მსგავსი თუ ნახევრად ადამიანის გარეგნობა ანომალიურ ქმნილებადაც აქცევს. მეცნიერებისთვის H. floresiensis კი ანალოგიურად პრობლემურია. ეს იმიტომ ხდება, რომ ეს სახეობა ძალიან გვიან ჩნდება გეოლოგიურ ჩანაწერებში და როგორც ამბობენ, მას თანამედროვე ადამიანების გამოჩენის შემდეგაც უნდა ეარსება.

საინტერესოა ისიც, რომ მეცნიერები ჰომინინის ევოლუციას ცალმხრივად აკვირდებოდნენ  და ამ სახეობის ჰომოსაპიენსში გადასვლაზე საუბრობდნენ, მათ შორის იმაზეც, რომ ეს სახეობა დედამიწაზე სულ ცოტა ხნის წინ დადიოდა. გამოდის, H. floresiensis-მა, შესაძლოა, ადგილი ადამიანთა ევოლუციის საფეხურებზე დაიკავოს. თუმცა ამასთან ერთად, ფიქრობენ, რომ მათი ზოგიერთი მახასიათებელი თანამედროვე მაიმუნების მეცნიერულად აღმოუჩენელ სახეობებზე ან პოპულაციაზე მიგვითითებს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორია

ვინ გასცა ანა ფრანკის ოჯახი?

640 views on

77 წლის შემდეგ სიმართლე გაირკვა. გამოძიებამ დაადგინა პირი, რომელმაც მეორე მსოფლიო ომის დროს ანა ფრანკისა და მისი ოჯახის ადგილმდებარეობა გასცა. სავარაუდოდ, ეს პიროვნება იყო არნოლდ ვან დენ ბერგი.
BBC ავრცელებს ინფორმაციას, რომ საგამოძიებო ჯგუფმა გაარკვია სავარაუდო ვინაობა ადამიანის, რომელსაც საკუთარი ოჯახის გადასარჩენად ფრანკების ოჯახის ადგილმდებარეობის გაცემა მოუწია. ვან დე ბერგი ამსტერდამში მცხოვრები ებრაელი და ამსტერდამის ებრაული საბჭოს წევრი გახლდათ. მიუხედავად იმისა, რომ საბჭო 1943 წელს დაიშალა და წევრები საკონცენტრაციო ბანაკებში გაგზავნეს, ვან დე ბერგი გაუგზავნიათ ამსტერდამში, სადაც ჩვეულებრივ ცხოვრებას განაგრძობდა. რის გამოც გაჩნდა ეჭვი, რომ ინფორმაციას ნაცისტები სწორედ მისგან იღებდნენ. ერთ-ერთი ნიდერლანდური გამოცემის, “Volkskrant” თქმით, ვან დენ ბერგი 1950 წელს გარდაიცვალა.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

 

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ისტორიასაქართველო

სინამდვილეში 9 აპრილის ღამეს 22 ადამიანი გარდაიცვალა – ფეხმძიმე გოგონას გმირობა

474 views on

სინამდვილეში 1989 წლის 9 აპრილის ღამეს 22 ადამიანი გარდაიცვალა, რადგან ხარაგაულელი, 24 წლის გოგონა, ელისო ჭიპაშვილი ექვსი თვის ფეხმძიმედ იყო.

თითქმის ყოველდღე დადიოდა მიტინგებზე რუსთაველის გამზირზე. რამდენჯერმე მის ძმას უნახავს და უთქვამს – წადი სახლში თავს მიხედეო, მაგრამ იქ ასეთი ამბები ხდებოდა სახლში რა გააჩერებდაო – იხსენებს ვახტანგ ჭიპაშვილი.

მთელი ბაშვობა სოფელ ბაზალეთში გაატარა ელისომ, ძალიან ცელქი და ვერცხლსწყალივით მოუსვენარი გოგო ყოფილა. იმ საბედისწერო ღამეს ვიღაც ბავშვისთვის დაურტყამთ სალდათებს და სწორედ იმ ბავშვს გადაფარებია ელისო, მერე მისკენ მობრუნებულა სალდათი და გოგონას ხმამაღლა შეუძახნია – „რა შვრები მე ფეხმძიმეთ ვარო“, მაგრამ კიდევ უფრო გამეტებით დაურტყამს ურჯულოს.

რესპუბლიკურ საავადმყოფოში სანიტრად მუშაობდა თურმე, სხვა სამსახურებსაც ითავსებდა, დაღლას ვერ შეატყობდითო. მძიმე ტრაგედია ვერ გადაიტანა მისმა დედამ და ელისოს დაკრძალვამდე გარდაიცვალა.

სოფელ ბაზალეთში, დღეს, ელისო ჭიპაშვილის სახლის მიმდებარე ტერიტორიაზე მისი სახელობის ცაცხვების ხეივანი გაშენდა.

გმირის სახელს ატარებს ასევე, ხარაგაულში ერთ-ერთი ქუჩა.
ელისომ არაჩვეულებრივი თავგანწირვისა და გმირობის მაგალითი მისცა თანამედროოვეებს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი – ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
ეს საინტერესოაისტორიასაქართველო

ბოლშევიკების დამამარცხებელი ქართველი გენერლის ისტორია

2.67K views on

“არ არის ტყვია რომელიც მე მომკლავს , რადგან ჩემი ფესვები იმ ქვეყანაშია რომელსაც კლავდნენ და არ კვდებოდა“
“ბრძოლაში ცალკეული ნაწილი კი არა, მთელი ერი დასახელმწიფოა ჩაბმული“

გიორგი კვინიტაძე დაიბდა დაღესტანში სამხედრო ოჯახში, მამაპოლკოვნიკი ივანე კვინიტაძე (საინტერესო ფაქტია ის, რომ მამამისი 13 წლამდე ჩიქოვანის გვარს ატარებდა თუმცა უცნობი მიზეზების გამო, შემდეგ გვარი კვინიტაძედ გადაუკეთებია) დედა -პელაგიასუალაძე.
მომავალი ქართველი გენერლის სამხედრო კარიერა ჯერ კიდევ 10 წლის ასაკში დაიწყო, როცა ის თბილისი კადეტთა კორპუსში მიაბარეს, სწავლა პეტერგურგის ფეხოსანთა სასწავლებელში განაგრძო. სასწავლებელი 1894 წელს დაასრულა ოფიცრის ჩინით.

პირველი სამხედრო სამსახური მისთვის იყო ვლადიკავკაზის 153-ე პოლკი. რუსეთ იაპონიის ომის დაწყებისთანავე ის თავისი ნებით ჩაერთო ომში. 1907-09 წლებში სწავლობდა რუსეთის გენერალური შტაბის აკადემიაში. მისი დამთავრებისთანავე მანკაპიტნის წოდება მიიღო. სამხედრო სამსახური კი კავკასის სახედრო ოლქის შტაბში დაიწყო. პირველმსოფლიო ომში გორგი კვინიტაძე დივიზიის შტაბის უფროსი გახლდათ ხოლო 1916 წელს მანპოლკოვნიკის წოდება მიიღო და მე-4 მსროლელი დივიზიის მეთაურობა ჩაიაბარა.

არზრუმისათვის გამართულ ბრძოლაში წარმატებულად განხორციელებული სამხედრო ოპერაციის გამო გიორგი კვინიტაძე დააჯილდოვეს: ოქრის ვადიანი ხმლით, წმ.გიორგის მეოთხე ხარისხის ორდენით და გენერლის წოდებით.

გენერალ მაიორმა გიორგი კვინიტაძემ 1918 წელს უარი განაცხადა რუსულ ჯარში გაეგრძელებინა სამხედრო სამსახური (რეალურად რუსეთში სამეფო ხელისუფლების ერთგული მსახურების დევნა დაიწყო) და დაბრუნდა დამოუკიდებელ საქართველოში. დაიწყო აქტიური მოღვაწეობა ქართული არმიისა შექმნასა დაფორმირების საქმეში.

1918 წელს მისი მეთაურობით (ის გახლდათ სამხედრო შტაბის მეთაური) დაამარცხეს სომხეთის არმია. 1919 წელს კვინიტაძემ დაამარცხა თურქები, მან გაანადგურა სევერ ბეგი რაც ვერ მოახერხა გენერალმა მაზნიაშვილმა. სწორედ ამ პერიოდში საქრთველოს თავდაცვის მინისტრმა გრიგოლ ლორთქიფანიძემ მას სამხედრო სკოლის ჩამოყალიბება სთხოვა. ქართველი გენერლის ძალისხმევით შეიქმნა იუნკერთა სასწავლებელი (სამხედრო სკოლა), რომლის პირველი ხელმძღვანელი თვითონ გახლდათ. სამწუხაროდ, გენერალს არ ენდობოდა საქართველოს მაშინდელი ხელისუფლება, მათ ეშინოდათ სამხედროთა ხელში ძალუფლების მომძლავრებისა, ამასთანავე მეფის რუსეთის ჯარში მოღვაწე გენერლები რუსოფილებად აღიქმებოდნენ და მათ მონარქისტობაში დებდნენ ბრალს. რის გამოც გენერალი კვინიტაძე რამდენჯერმე გადადგა.1921 წლის თებერვალში შექმნილი უმძიმესი ვითარესი გამო ნოე ჟორდანიამ მას თხოვნით მიმართა დასარდლობა ისევ ჩააბარა.

„მხოლოდ ბრძოლა შეიძლებოდა, მხოლოდ 

თბილისის ევაკუაციაზე უნდა გვეფიქრა, 

უნდა დაგვეცვა იარაღის ღირსება,

რომელსაც ბრძოლის დასაწყისშივე 

უზარმაზარი ჩრდილი მიადგა“

(გენერალიგ.კვინიტაძე)

მე-11 არმიის შესახებ ცნობა საქართველოს მთავრობას ჯერ კიდევ 1920 წლის ნოემბერში ჰქონდა, თუმცა საქართველოს მთავრობა ამ ცნობას უგულისყუროდ მოეკიდა.
აღსანიშნავია ის, რომ როდესაც მეცხრე, მერვე, მეათე და მეთერთმეტე არმიებმა საქართველოს თითქმის ყველა მხიდან შემოუტიეს, სამხრეთ დასავლეთ საქართველოს ოკუპაცისათვის დაიძრა თურქეთიც,რომელიც ბოლშევიკებთან შეთანხმებულად მოქმედებდა. თურქეთმა ულიტიმატუმი წაუყენა საქართველოს მთავრობას, რაც ფაქტიურად ომის გამოცხადებას ნიშნავდა.11 თებერვალს ღამით ლორეს რაიონში მდგარ ქართულ ნაწილებზე იერიში მე -11 არმის ნაწილებმა მიიტანა, ვითომ ადგილობრივი სომხური ბოლშევიკური მოძრაობის სახით. 12- დან 15 თებერვლამდე ბოლშევიკური ნაწილები უპრობლემოდ მოიწევდნენ თბილისისაკენ (უმნიშვნელო დანაკარგებით) 15 თებერვალს კი ბოლშევიკების დამამარცხებელ გენრალს დაურეკეს (1920 წელს კვინიტაძემ დაამარცხა ბოლშევიკების არმია და ერთ წლით გადადო საქართველოს ოკუპაცია, თუმცა ხელისუფლებასთან უთანხმოების გამო გადადგა) გენერალ ნოე ჟორდანიას თხოვნა ვალიკო ჯუღელმა გააცნო, რომელიც თავის დროზე დიდი სიხარულით შეხვდა გიორგი კვინიტაძის გადაგომას. ვითარების გაცნობის შემდეგ გენრალმა ნოე ჟორდანიას საპასუხოდ გადასცა, რომ ომი წაგებული იყო თუმცა უნდა ებრძოლათ. თბილის დაცვის ორგანიზებას იმ დღესვე შეუდგა. მანგლისის გაზატკეცილზე მე -4 პოლკის ორი ასეული, ტაბახმელის მონაკვეთზე გენერალ ანდრონიკაშვილის მეთაურობით სამხედრო სკოლის კურსანტები და უნტერ ოფიცერთა ბატალიონები განალაგა. ნავთლუღის მონაკვეთს გენერალ ჯიხიას სახალხო გვარდია, შავნაბდას მონასტრიდან მდინარე მტკვარამდე კი თბილისს გენერელი მაზნიშვილი იცავდა. როგორც კვინიტაძის მოგონებებიდან ირკვევა მას და გენერალ მაზნიშვილს ძალიან კარგი ურთერთობა ჰქონდათ, სწორედ მას ანდო ყველაზე ცხელი წერტილი, სადაც გამარჯვებაქართულ ჯარს ჰაერივით სჭირდებოდა, მაზნიაშვილს ბრწყინვალე მოქმედეებით ბოლშევიკთა იერიშებირამდენჯერმე იქნა მოგერიებული ბოლოს თვითონ გადავიდა შეტევაზე და 1600 კაცი იგდო ტყვედ. გენერალ მაზნიაშვილის მიერ მოპოვებული წარმატების შემდეგ ბოლშევიკებმა იერში მიიტანეს გენერალ ჯიხიას არმიაზე თუმცა გენერალმა დაამარცხა რუსები და ფრონტზე 10 კილომეტრით წინ წაიწია, მაგრამ მტრის დასვენებული ახალი არმიის გამოჩენის შემდეგ უკან დაიხია. მიუხედავად უდიდესი გმირობებისა ბოლშევიკთა მრავალმრიცხოვნობამ და უკეთესმა შეირაღებამ (საერთო ჯამში- 36000 ფეხოსანი ჯარისკაცი, 4300 კავალერისტი 196 ქვემეხი, 1065 ტყვიამფრქვევი, 5-7 ჯავშნიანი მატარებელი, 4 ტანკი 50-ამდე თვითმფრინავი) თავისი გააკეთა შეთხელებული ქართული არმია, მომავალ იერიშებს ვეღარ გაუძლებდა, გაწელილი ფრონტის ხაზი უმალ დაირღვეოდა. საქართველოს გენერალმა გიორგი კვინიტაძემ უკან დახევის და თბილისის ევაკუაციის ბრძანება გასცა.

„სწორი იყო თუ არა ეს გადაწყვეტილება? მიმაჩნია რომ სწორი იყო, ისტორიულადაც ცნობილია რომ თბილისის მტრის ხელში ჩავარნა და ერის დამორჩილებას როდი ნიშნავდა…დედაქალაქის დატოვა ომის დასრულებას არ მოასწავებს, ვინაიდან ბრძოლაში ცალკეული ნაწილები კი არა, მთელი ერი და სახელმწიფოა ჩართული“ (გიორგი კვინიტაძე) სამწუხაროდ ბრძოლის გაგრძელება ვერ მოხერხდა საქართველოს მთავრობა და მათ შორის გენრალი გიორგი კვინიტაძე ემიგრაციაში წავიდა.
გენერალს მის მეუღლესაგან (თავადის ასული მარიამ მაყაშვილი) ჰყავდა სამი ქალიშვილი: ლიდა, თამარი და ნინო, (სწორედ ნინოს ქალიშვილი მარიამ დამბო გახლდათ ფრანგული კინოს ვარსკვლავი.) მას ძალიან უჭირდა სამი შვილის რჩენა ამიტომაც იძულებული იყო, ქარხანაში ემუშავა მუშად. ჭრილობების გაურარესების გამო ის ამ საქამიანობას ვეღარ გააგრძელებდა , ოჯახი კატასტროფისგან იხსნა ბავშვების ძიძამ ბაბალემ, რომელიც საოცარ მაწონს ამზადებდა. გიორგი კვინიტაძე ერთ-ერთ მოგონებაში იხსნებს, გადაეცით საქართველოში რომ გენერალი მემაწვნე გავხდიო, ის ველოსიპედით არიგებდა მაწონს, რომლიც დიდი პოპულარობით სარგებლოდა. აღსანიშნავი ფაქტია ისიც, რომ მასთან ხშირად დადიოდა საფრანგეთის სახალხო გმირი დიმიტრი ამილახვარი, გიორგი კვინიტაძის ქალიშვილი იხსენებს რომ მამა ხშირად უტარებდა მას ჭადრაკის ქვებით უმაღლეს სამხედრო სტრატეგიულ გაკევთილებსო.
მთელი დარჩენილი ცხოვრება გენერალმა საფრანგეთში გაატარა იგი ღრმად მოხუცებული 1970 წლის 7 აგვისტოს გარდაიცვალა პარიზის მახლობლად, დაბა შატუში. 1985 წელს, პარიზში გამომცემლობა YMCA-PRESS-მა დასტამბა გენრელის მემუარები რუსულ ენაზე „მოგონებები:საქართველოს დამოუკიდებლობისწლები,1917-1921“

“მე სამსახურზე უარი არასდროს მითქვამს, რაოდენ რთულიც არ უნდა ყოფილიყო მდგომარეობა. დავმხარებოდი სათაყვანებელ სამშობლო საქართველოს დამოუკიდებლობის საქმეს, იყო და არის ჩემიუწმინდესი მოვალეობა“ – გენერალი გიორგი კვინიტაძე
2013 წლის 26 მაისს, გენერალ გიორგი კვინიტაძეს საქართველოს ეროვნული გმირის წოდება მიენიჭა. გარდაცვალებიდან 51 წლის შემდეგ კი სამშობლოში ჩამოასვენეს.

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა“

სრულად ნახვა
ისტორიასაქართველო

„თქვენ არ იქნებით მარტო“ – როგორ გამოჰყავდათ უკრაინელებს დევნილები აფხაზეთის ომის ბოლო დღეებში

877 views on

აფხაზეთის ომის დროს ასობით უკრაინელი იარაღით იბრძოდა საქართველოში რუსეთის წინააღმდეგ. უკვე სოხუმის დაცემის შემდეგ კი სწორედ უკრაინულმა გემებმა და ვერტმფრენებმა გამოიყვანეს დევნილები სამშვიდობოს.

უფრო გვიან, 2008 წლის აგვისტოში, უკრაინის პრეზიდენტი ერთ-ერთი პირველი იყო, ვინც თბილისში ჩამოფრინდა და მიტინგზე შეკრებილ ხალხს უთხრა: „თქვენ არასდროს იქნებით მარტონი!“

ერთი ბედის ორი ქვეყანა

ვეტერანების საქმეთა სახელმწიფო სამსახურის მონაცემებით, 1993 წელს, აფხაზეთის ომში, 300-მდე უკრაინელი ჯარისკაცი მონაწილეობდა. უკრაინელი სამხედროები აფხაზეთის თითქმის ყველა ცხელ წერტილში იბრძოდნენ. მათ შორის, იცავდნენ სოხუმის გარშემო სტრატეგიულად მნიშვნელოვან სიმაღლეებს, შემდეგ კი მშვიდობიანი მოსახლეობა გააცილეს ომს.

სამხედრო ექსპერტი აკია ბარბაქაძე იხსენებს წარმოშობით ქართველ გენერალს ანატოლი კამკამიძეს, რომელიც 1992 წელს, ომის დროს უკრაინიდან საქართველოში ჩამოვიდა. ანატოლი კამკამიძეს ჯერ თავდაცვის მინისტრის პირველი მოადგილის პოსტი ეკავა, შემდეგ – საქართველოს შეიარაღებული ძალების სარდლის.

„შეიძლება ითქვას, რომ კამკამიძემ ჩაატარა 1993 წლის 16 მარტის წარმატებული ოპერაცია. ეს ერთ–ერთი გარდამტეხი ოპერაცია იყო სოხუმის დაცვის კუთხით. უკრაინელებმა დაგვანახეს, რომ ნამდვილი მოკავშირეები იყვნენ. ხშირად გვეხმარებოდნენ იარაღის შეძენაში, ტექნიკური პერსონალიც ხშირად ჩამოდიოდა უკრაინიდან. ომის მერეც უკრაინა ჩართული იყო ოფიცრების მომზადებაში. ჩვენ ერთი ბედი გვაქვს. ჩვენ შავი ზღვის მონაკვეთის გამხსნელი და ჩამკეტი ქვეყნები ვართ. ერთნაირად გვინდა ნატოში შესვლა, ერთნაირად გვინდა დემოკრატიის მშენებლობა. თუ გავიხსენებთ, 1921 წელს რუსეთმა საქართველოს გასაბჭოება მას შემდეგ დაიწყო, რაც უკრაინის გასაბჭოებას მორჩა“, – ამბობს აკია ბარბაქაძე.

1992-1993 წლების აფხაზეთის ომის დროს, უკრაინელები საქართველოს სამხედრო ძალითაც ეხმარებოდნენ, ტექნიკითაც და ჰუმანიტარული ტვირთითაც. დახმარება იყო როგორც სამთავრობო, ასევე მოხალისეობრივი.

გემები უკრაინიდან

ელგუჯა ადამიამ, გენერალ გენო ადამიას შვილმა, რომელიც აფხაზეთის ომის დროს სამხედრო ჰოსპიტლის ხელმძღვანელი იყო, რადიო თავისუფლებასთან გაიხსენა, რომ სოხუმის დაცემამდე რამდენიმე დღით ადრე, ქართული მხარე ფაქტობრივად ავტომატის ამარა იბრძოდა. ამის გამო ჰოსპიტალი დაჭრილებით გადაივსო. მათი ევაკუაცია მხოლოდ სევასტოპოლიდან გამოგზავნილი გემებით მოახერხეს. რუსულ-უკრაინული (მაშინ შავი ზღვის ფლოტი ჯერ კიდევ არ იყო გაყოფილი) დიდი სადესანტო ხომალდები მოადგნენ ადგილებს, რომლებსაც სოხუმში „მაჭარკას“ და „ლიტერატურნაია გაზეტას“ ეძახდნენ. თითოეული გემი 15 ათას კაცს იტევდა. სწორედ ამ გემებმა გადმოიყვანეს დაჭრილები და ბევრი სხვაც, ვინც იმ დღეებში სოხუმს ტოვებდა.

სამხედრო ექსპერტი ირაკლი ალადაშვილი, რომელიც მაშინ აფხაზეთში იმყოფებოდა, იხსენებს:

„ბაბუშერის აეროპორტი ჩაკეტილი იყო და ალყაში ვიყავით. სოხუმის დაცემის დღე იყო თუ მეორე დღე, აღარ მახსოვს, მაჭარკაში მდინარის პირას ჩავედით და ორი დიდი სამხედრო გემი მოადგა ნაპირს. ამ გემებიდან ორი ჯავშანტრანსპორტიორი გადმოვიდა, ჯარიც გადმოვიდა და დევნილების გაყვანაც დაიწყეს“.

როგორც ვაშლი ვაშლის ხიდან

„ხალხი ბორბლებს ეჭიდებოდა, ვერტმფრენზე მობობღავდა. 3-4 მეტრის სიმაღლეზე ავფრინდებოდით, შემდეგ პილოტი ვერტმფრენს აჯანჯღარებდა და როგორც ვაშლები ცვივა ვაშლის ხიდან, ისე ცვიოდა ხალხი ვერტმფრენიდან“, – ასე იხსენებს აფხაზეთიდან მშვიდობიანი მოსახლეობის ევაკუაციას უკრაინელი ბორტმექანიკოსი ვოლოდიმირ გარკუშა დოკუმენტურ ფილმში „მშვიდობისმყოფლები სვანეთის მთებში“.

ეს ფილმი აფხაზეთში უკრაინულ მისიაზეა გადაღებული. სოხუმის დაცემის შემდეგ აფხაზეთი 300 ათასამდე დევნილმა დატოვა. უმეტესი ნაწილი სვანეთის გზას დაადგა, საკენი-ჭუბერის უღელტეხილზე, ყინვასა და თოვლში 120 ათასამდე ადამიანი მიდიოდა, ასამდე დევნილი იმ გზაზე დაიღუპა. მაშინ დევნილების გამოსაყვანად უკრაინამ 17 ვერტმფრენი გამოგზავნა. პილოტები ჰყვებიან, რომ ვერტმფრენი მხოლოდ 24 ადამიანის წონაზე იყო გათვლილი, მაგრამ, მიუხედავად ამისა, 40 კაცს სვამდნენ და შემდეგ ლოცულობდნენ, აეროპორტამდე მიეღწიათ.

აფხაზეთის ომის შემდეგ
აფხაზეთის ომის შემდეგ

ფილმის „მშვიდობისმყოფლები სვანეთის მთებში“ ჩვენება 2019 წელს საქართველოშიც მოეწყო, პრემიერაზე მფრინავებიც ჩამოვიდნენ.

„როცა უკიდურეს გასაჭირში ჩავარდნილი ქართველი ბავშვები, ქალები, მოხუცები დავინახეთ, რომლებიც გარდაუვალი სიკვდილისთვის იყვნენ განწირულნი, წამითაც არ დავფიქრებულვართ, რისკზე მივდიოდით და 24-ის ნაცვლად, გაცილებით მეტს ვსვამდით შვეულმფრენში, რადგან არ შეგვეძლო, უმწეო, განადგურებული დევნილები, გასაყინად გაგვემეტებინა… და ბედნიერი ვარ, რომ ეს შევძელი“, – თქვა ჩვენების შემდეგ კაპიტანმა ოლეგ ტარჩევსკიმ.

1993 წლის შემოდგომაზე უკრაინელმა პილოტებმა საკუთარი სიცოცხლის ფასად 300-მდე რეისი შეასრულეს. მათ სამშვიდობოს გაიყვანეს 8 ათასამდე ადამიანი.

2008 წლის აგვისტოს ომი – „ახლავე მოვდივარ“

უფრო გვიან, 2008 წლის აგვისტოს ომის დროს, როდესაც რუსეთის შემოჭრის შემდეგ ქვეყანა პარალიზებული იყო და დახმარებას ითხოვდა, პირველი, ვინც საქართველოში ჩამოვიდა, უკრაინის მაშინდელი პრეზიდენტი ვიქტორ იუშჩენკო იყო.

„[მიშამ] სადილის შემდეგ დამირეკა. ჩვენ ყოველთვის დიდხანს ვლაპარაკობდით მიმდინარე მოვლენებზე, ახლა არც მომსალმებია. მესმის რეზონანსული ხმა. პირველი რეპლიკით შეიძლება იმსჯელო პრეზიდენტის მდგომარეობაზე, მის დამოკიდებულებაზე. ის ამბობს (ეს პირველი ფრაზაა): „ისინი მოდიან თბილისზე…“ ვეუბნები, „მიშა, დაიცა, დაიცა, რით შემიძლია დაგეხმარო?“, ის მპასუხობს: „ჩამოდი“, ვუთხარი: „ახლავე მოვდივარ“, – ჰყვება ვიქტორ იუშჩენკო თომა ჩაგელიშვილის ფილმში „აგვისტოს ომი“.

2008 წლის 12 აგვისტო
2008 წლის 12 აგვისტო

მალე ვიქტორ იუშჩენკო სხვა ქვეყნების პრეზიდენტებთან ერთად თბილისში მრავალათასიან მიტინგზე იდგა და ხალხს მიმართავდა. ქვეყნების პირველი პირების დედაქალაქში ყოფნა გარანტია იყო, რომ სანამ ისინი იქ იყვნენ, რუსეთი თბილისს არ დაბომბავდა.

„ძვირფასო ქართველო ერო, ჩვენ რამდენიმე ათასი კილომეტრი ვიფრინეთ, ძალიან გვინდოდა აქ ყოფნა. ჩვენ ვიცოდით, რომ დღეს აქ უნდა ვიყოთ. ჩვენ დღეს აქ ვართ, რომ ვთქვათ, საქართველო ჩვენი მეგობარია. ქართველები ჩვენი მეგობრები არიან. დღეს საქართველოსთვის ყველაზე მძიმე წუთებში ვამბობთ, რომ თქვენ გაქვთ უფლება იყოთ თავისუფლები. ჩვენ გავიარეთ ათასობით კილომეტრი, რომ ქართველ, გაუტეხელ ერს ჩვენი სოლიდარობა გამოვუცხადოთ… თქვენ არასდროს იქნებით მარტონი“… – თქვა მაშინ უკრაინის პრეზიდენტმა.

წყარო : რადიო თავისუფლება

მასალა მოამზადა :თეა თოფურიამ

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორია

მეცნიერებმა, სავარაუდოდ, კადისელი ჰერაკლეს მითიურ ტაძარს მიაგნეს

793 views on

მეცნიერებმა, სავარაუდოდ, დიდი ხნის არქეოლოგიური საიდუმლო ამოხსნეს და ერთ-ერთ ყველაზე
იდუმალ, ჰერაკლეს მითიურ ტაძარს მიაგნეს. ანდალუსიაში სევილიის უნივერსიტეტისა და
ანდალუსიის ისტორიული მემკვიდრეობის ინსტიტუტის მკვლევრებმა სხვადასხვა ტექნოლოგიის
გამოყენებით აღმოაჩინეს უზარმაზარი რომაული და ფინიკიური შენობის კვალი.
ნაგებობა შესაძლოა სწორედ კადისელი ჰერაკლეს, ძალისა და გმირობის ღმერთის ტაძარი იყოს.
წყალქვეშა არქეოლოგიის ცენტრის ხელმძღვანელი, მილაგროს ალსაგა გარსია აღნიშნავს, რომ
დოკუმენტური წყაროებით, არქეოლოგიური ინფორმაცითა და ციფრული მოდელებით მიღებული
მასალები მეცნიერებს აფიქრებინებს, რომ ეს სწორედ ჰერაკლეს მითიური ტაძარია. კონსტრუქცია
სიგრძეში 300, ხოლო სიგანეში 150 მეტრია.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
არქეოლოგიაისტორიასაქართველო

აღმოაჩინეს დავით აღმაშენებლის პერიოდის ისტორიული მონეტა

501 views on

სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურმა განაცხადა, რომ აღმოაჩინეს დავით მეოთხე აღმაშენებლის პერიოდის მონეტა. სინამდვილეში, მონეტა არის უნებართვო არქეოლოგიური სამუშაოების საქმეზე მიმდინარე გამოძიების ნივთმტკიცება.
ჩატარებული ექსპერტიზით დამტკიცდა, რომ მონეტა მოჭრილია დავით მეოთხე აღმაშენებლის მიერ და ორიგინალს წარმოადგენს. მიუხედავად იმისა, რომ მონეტა ნივთმტკიცებაა, ის საქართველოს ეროვნულ მუზეუმს გადაეცა, რადგან პირველად აღმოჩენილი მე-12 საუკუნის საქართველოს ისტორიის ამსახველი არტეფაქტია.
გამოძიების ფარგლებში ასევე აღმოაჩინეს 12 ერთეული ბეჭედი, ბრინჯაოს გულსაკიდი, 6 ერთეული ორიგინალი ღილი, სხვადასხვა პერიოდის მონეტა, რომელთა ნაწილი საბჭოთა პერიოდისაა, 3 მონეტა კი თარიღდება XIII საუკუნით. ეს უკანასკნელი მონღოლური წარმოშობისაა, წარწერით “დიდი მონღოლი ულუს ბეგი”, ასევე სპილენძის მონეტა რუმის სელჩუკი, რომელზეც შემორჩენილია არაბული ზედწერილის ფრაგმენტი.

მასალა მოამზადა: ნინი ხეცურიანმა

ახალგაზრდა ანალიტიკოსთა და მეცნიერთა დარბაზი ,,დოქტრინა”

სრულად ნახვა
1 … 11 12 13 14 15 … 33
Page 13 of 33